A0. 1896.
Woensdag 15 April.
N°. 9023.
Tweede Blad.
Vijftigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
Bimienlandsche Berichten
UIT GE VEI X ODÉ.
COMAII r
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke
f 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
BUREAU: BOTER1TRA AT SO.
AnVEP.TENTiEPRiJsvan 1 10 gewone regels met
inbegrip van eene Courantf l.jo.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
SCHIEDAM, 14 April 1896.
Blijkens het verschenen overzicht van de
opbrengst der rijksmiddelen wjjst ook de maand
Maart wederom eene meerdere ontvangst aan
dan haar naamgenoot van 4895, ten bedrage
van f879,000, zoodat wij voor het eerste
kwartaal reeds f 3,124,000 vooruit zijn op dat
van verleden jaar. Tegenover de raming van
blijft er nog een achterstand van f 968,000.
In een stadium van grooten vooruitgang
verkeeren nog altijd, om de bekende reden
der gewijzigde en verscherpte heffing, de
rechten op den invoer, die f199,000 meer
opleverden dan in Maart, '95. Aan directe
belastingen (grondbelasting, personeel, be
drijfsbelasting en vermogensbelasting) werd,
met afwisselende hoogere en lagere cijfers
voor die verschillende onderdeelen, in totaal
f 41,000 meer geïnd, dan in Maart des vorigen
jaars. Ook de accijnzen waren in totaal voor
uit. Meer brachten opde wijn f 29,000, het
gedistilleerd f78,000, het zout f4000, de
bieren en azqnen f 10,000 en het geslacht
f30,000, zoodat ondanks het groote manko
van f 106,000 op de suiker die rubriek nog
een batig saldo geeft van f42,000. Ook de
belasting op de gouden en zilveren werken
is f3000 gestegen. Bij de indirecte belastin
gen, te samen- f366,000 hooger, geeft het
recht van successie den doorslag met f 328,000,
de overige f38,000 spruiten voort uit de
zegelrechten f 13,000, registratierecht f 20,000,
hypotheekrecht f5000. Verder zijn vooruit,
de domeinen f 26,000, de posterijen f 175,000,
terwijl daarentegen de rijkstelegrafen f 5000
moesten derven. De laatste post eindelijk op
de lijstde loodsgelden, vertoont ook een
verblijdend resultaat n.l. f31,000 meer dan
in Maart des vorigen jaars.
De minister van financiën maakt bekend,
dat op 11 dezer bij de betaalmeesters in kas
was. f 2,061,383.78
en dat op denzelfden dag
door de Nederlandsche Bank,
ingevolge art. 11 bis van haar
octrooi, aan 's lands kas een
voorschot was verstrekt ten
bedrage van- 775,921./0
De gewone audiëntie van den minister van
financiën en die van den minister van oorlog
zullen Donderdag 16 dezer niet plaats hebben.
Door den minister van koloniën is bij de
Tweede Kamer ingediend een ontwerp tot
regeling van de mijn-ontginningen in Ned.
Indië. Het is in hoofdzaak het ontwerp der
vorige regeering, maar gewijzigd.
Generaal Tan der Heyden's oordeel over Atjeh.
De heer N. van Harpen, die zich, blijkens
de verschijning van het feestalbum voor
generaal Van der Heyden, mag \erheugen
in diens vertrouwen, heeft den generaal dezer
dagen op Bronbeek gesproken en, trouwens
met eenige moeite, verlof gekregen om het
gesprokene mee te deelen. De Amst. Ct. bevat
den hoofdinhoud van dit interview, waaraan
het volgende is ontleend.
uToekoe Oemar zeide de generaal heeft
ons in de kaart gekeken, gelijk te verwachten
was, en zal nu met onze eigen geweren en onze
eigen patronen, wie weet hoeveel van dat kost
bare mooie bloed van onze brave kerels doen
vloeien.
Nu is er maar éen manierden Atjehers
toonen dat wij sterker zijn dan zij meenen en
ze over de kling te jagen. Als de regeering nu
maar voor troepen zorgt. Aan den kranigen
gouverneur Van der Wyck zal het niet liggen.
Zijn snel handelen op Lombok en ook nu weder,
waarborgt dat. Evenmin aan generaal Vetter,
dien ik ken als een dapper soldaat, die nooit
met het laatstgevolgde stelsel ingenomen kan zijn.
Men beweert, dat hij Toekoe Oemar bij zijn
bezoek leelijk aangekeken heeft. Het kan best
zijn en dan pleit het voor den eerlijken soldaat,
die geen verrader vertrouwt.
Wat een geluk, dat Vetter nu tenminste
alleen baas is door zijn functie van legercomman
dant en regeeringscommissaris.
Hetciviel-bestuur, dat zoo dikwijls hij expedities
ons in den weg liep, heeft thans tenminste niets
te zeggen."
(Over dat civiel-bestuur is de generaal nooit
gemakkelijk te spieken geweest.)
»De eerste honderd jaar behoort, als men
Atjeh tot onderwerping krijgt, het milituir bestuur
gehandhaafd te worden.
De Atjeher is een goed soldaat en heeft een
diep respect voor kranige olficieren.
«Die arme Vetter! Maar wat een geluk, dat
hij niet gewond is. Dan zou het er treurig hebben
uitgezien. Was Vetter buiten gevecht gesteld,
de Atjeher had er natuuilijk de hand der voor
zienigheid in gezien en dit in zijn voordeel
uitgelegd.
Over het beschikbaar stellen van het korps
mariniers verheugde de generaal zich in iionge
mate.
Men heeft er mij wel eens een verwijt van
gemaakt, dat ik 300 Jantjes aan een expeditie
te land liet deelnemen.
Maar ik blijf er bij, dat het een kranig korps
is en ik begrijp mij niet, dat men dit koips heeft
willen afscholfen.
Men moest het veeleer uitbreiden, om steeds
troepen gereed te hebben om naar Indié te kun
nen zenden. Zij zijn flinke soldaten ome mariniers
en goedkooper dan de Indische soldaat.
Want uitbreiding van het Indische leger moet
er komen en liefst zoo spoedig mogelijk. Wij
hebben in Indiö veel te weinig troepen, zoodat
telkens dezelfde weer in het vuur moeten. Dat
mat de soldaten veel af."
loe denkt u over Atjeh als koloniaal bezit?
et is een heerlijk land, waar alles groeit.
Men kan er, behalve peper, suikerriet planten
en tabak, koffie en guano, men vindt er goud
en mineralen. In mijn tijd was er reeds een
ransche firma, die een groot stuk grond in
erfpacht wenschte, doch de regeering wilde dit
toen niet."
Zoudt u meenen, dat generaal Vetter het,
indien hij over genoeg troepen kan beschikken,
zai klaar spelen
zlk heb in generaal Vetter het grootste ver
trouwen, maar h heeft een zware taak. Hij zal
moeten goedmaken, wat gedurende zooveel jaren
bedorven iser opnieuw den schrik onder brengen
en eigenlijk van meet af beginnen."
Hoe is het mogelijk geweest dat Toekoe
)emar verschillende posten heeft kunnen om
singelen 7
«Wel, dat is een gevolg van het symsteem
om tusschen de posten kleine posten te doen
bezetten met door ons gewapende vrienden
Hoe groot schat u den Atjeschen vijand 7
Ik heb destijds uit verschillende expedities
kunnen opmaken, dat elke moekim "rinskns over
1000 weerbare mannen beschikt, zoodat ik den
vijand minst genomen op 80.000 man schat."
Hoe zoudt u, indien generael Vetter er in
slaagt weder schrik onder den Atjeher te brengen,
het rijk willen bezetten 7
»Ja, als mij daaromtrent advies gevraagd werd
zou ik adviseeren een bezettingslinie te trekken
van Kioeng naar Koerong Raba met groote en
tusschenposten en een voorpost Lambaroe roet
kleine posten omringd."
•ooals men weel, is bij het verzet op Lom
bok een der zoons van generaal Van der
Heijden gesneuveld.
.en andere zoon van den generaal, de le
luit. Eduard van der Heijden, die ook den
veldtocht op Lombok meemaakte en daarna
tot adj. bij het 7e batail. inf. te Magelang
werd benoemd, bevindt zich thans op weg
naar Atjeh.
De Kóltiische Zlg. verneemt uit Bonn, dat
geheimraad prof. dr. Von la Valette St. George
zich naar Nederland begeven heeft om met
vertegenwoordigers onzer regeering een onder
houd te hebben betreffende de regeling der
vischteelt en vischvangst op Nederlandsch en
Buitsch gebied.
Van de 55 jongelingen, die de vorige
week tot dienstneming bij het instructie
bataljon te Kampen waren opgeroepen, zjjn
er 31 aangenomen en 19 geneeskundig onge
schikt bevonden, terwijl er 4 wegens onvol
doend examen moest worden afgewezen; 4
waren er niet opgekomen.
Dr. C. W. Janssen deelt aan het Volks
dagblad mede, dat de bewuste f45,000, door
den heer P. W. Janssen geschonken, niets
heeft te maken met werkverschaffing en ook
niet werd weggeschonken, maar eenvoudig,
op verzoek van den heer Van Zinderen Bak
ker, ter beschikking gesteld tot het koopen
gedeeltelijk van veen, gedeeltelijk van heigrond
en tot het vestigen daarop van arbeiders
gezinnen, die natuurlijk huur zuilen betalen.
\adat de plannen door een commissie van
deskundigen waren vastgesteld, is men tot
het koopen van grond overgegaan, en daarop
heeft betrekking de aankoop Yan negen
lectaren, waarvan in een bericht melding
wordt gemaakt.
De waterkeerende dijk van den polder
•oelcn, te 'ernis, heeft door den jongsten
storm zooveel geleden, dat die op vele plaat
sen geheel weg is. De polder loopt thans
bijna met elk getij onder, en het land is dus
niet te gebruiken. De huizen beneden den
zeedijk hebben geregeld last van het water,
en de kelders staan altijd vol.
Ingelanden willen thans een geheel nieuwe
kade maken.
Bij het afbreken van den gemeentetoren te
Boskoop welke den In October 1895 door
brand vernield werd hebben j.l. Zaterdag
de werklieden in den ruim een meter dikken
muur vijf boeken gevonden. Vier daarvan
waren van het jaar 1566 en éen van het jaar
1554; dat was een Christelijke Almanak, en
gedrukt the Wesell by Derich van der Stra
ten. De andere 4 boekjes waren Gezang- en
Psalmboekjes, alsmede een Catechismus. Alles
was gedrukt met Gothische letter; een enkele
had gekleurde hoofdletters, zij waren in per
kamenten band en zeer goed bewaard ge
bleven.
e lieland is een grijsaard van 87 jaar
voor de 4e maal bruidegom, thans met een
weduwe van 60 jaar, die tevens een meisje
van 35 mee ten huwelijk brengt.
Men meldt van Terschelling:
"jdag hebben de stoomschelpenzuigers
Friesland en Tijd hun werkzaamheden op
het wrak der Lutine hervat. Binnen drie uur
had men het wrak weder op éen punt bloot-
gezogen en werden verschillende voorwerpen,
als kogels, huidkoper, een spaansche mat
enz. bovengebracht. In den tijd van drie uur
had men het tot eene diepte van 30 voet ge
bracht, een bewijs van de kracht, waarmede
genoemde booten kunnen werken.
Een der drie in hechtenis genomen beschul
digden in de Friesche gemeente Koliumer-
and in zake de vermelde aanranding en mis
handeling van een 17-jarig meisje heeft reeds
lekend en medegedeeld, dat de beide andere
aangehoudenen eveneens schuldig zijn. Twee
der beschuldigden zijn arbeiders, en de andere
is boerenknecht.
Op de Eems is Zaterdagmiddag de ijzeren
tjalk Alida, schipper Kroeze, van Delfzijl met
steenkolen naar Nieuwe Schans, tijdens den
