VERSLAG
Kamer van Koophandel en Fabrieken
PEIt TELEGRAAF.
O n d e r w ij s.
sloot langs de Zijlstraat, waaraan de woning
tan den slager Scholte een uitgang heeft.
Door het uitschieten van den vaarstok is
hedenmorgen de spoelinghaler J. Lansber
gen, van Oversehie, in de Noordvestgracht
te water geraakt, doch onmiddellijk gered
door den spoelinghaler M. van Trigt.
Naar men verneemt zal de commissie van
rapporteurs voor de kieswet ter vaststelling
van haar eindverslag bijeenkomen nadat de
Kamer hare werkzaamheden heeft hervat.
De leden van de Tweede Kamer, behoo-
rende tot de club onder leiding van mr. Goe
man Borgesius zijn opgeroepen om op den
avond van den dag der terugkomst van de
Kamer, dus Dinsdag a.s., een vergadering te
houden.
De iSt.-Ct. no. 401 bevat de wet van den
46n April, tot regeling der personeele belas
ting. Schiedam is in de 4e klasse geplaatst.
Een ooggetuige meldt uit Honnef het vol
gende aan het Dagllad
Maandag 27 April, 's namiddags ten 6 ure,
kwamen HH. MM. de Koningin en de Koningin-
Regentes op Haar doorreis naar Zwitserland
te Honnef aan, waar ook de Koningin van
Zweden gelogeerd is.
Toen de trein, waarin onze Vorstinnen ge
zeten waren, arriveerde, was op het perron,
waar niemand toegelaten werd, aanwezig de
Koningin van Zweden, vergezeld van een hof
dame en een adjudant.
Het station was versierd en op het perron
was een looper gelegd, die naar het koninklijk
rijtuig leidde.
De koningin van Zweden, een vorstelijke
verschijning met innemend uiterlijk, was ge
kleed in donker fluweel met langen sleep.
Zoodra de koninklijke trein had stilgehou
den, stegen onze Koninginnen uit en werden
hartelijk begroet door de koningin vau Zweden.
De Koningin-Regentes en de koningin van
Zweden namen vervolgens plaats in het
koninklijk rijtuig van den trein en vertoefden
aldaar tot het uur van vertrek.
Onze jeugdige Vorstin deed in dien lijd een
rijtoer door de stad en werd bij het wegrijden
met hoera begroet.
Ten 0% ure vertrokken onze Koninginnen,
na een hartelijk afscheid van de koningin
van Zweden te hebben genomen.
Het 11-jarig dochtertje van een sigaren
maker, aan het Zieke te 's-Gravenhage, vond
Woensdag in de Koningstraat aldaar in een
aschbak een kartonnen doos, die bleek te be
vatten een waarde van f730 aan bank
en muntbiljetten.
Door de zorgen van den vader van hit
kind, dat met haar vondst naar huis was ge
sneld, was de eigenaar spoedig gevonden.
Deze, de winkelier V. in de Koningstraat, be
loonde de eerlijkheid van den vader met een
flinke gift.
Naar wij vernemen, hebben B. en W. van
Amsterdam, naar aanleiding van een verzoek
van het comité voor het Mei-kinderfeest, de
hoofden van scholen aangeschreven, dat er
geen bezwaar bestaat op 4 Mei vrij te geven
aan de kinderen, voor wie dien dag verlof
wordt gevraagd.
In de Drentsehe venen is Maandag eene
algemeene werkstaking uitgebroken. Te Em
mer en Barger-Compascuum, W eerdingerveen,
Valther- en Weerdingermond, overal is de
arbeid nedergelagd, Us gewoonlijk is de eisch
loonsverhooging.
Ook te Peize eischen de turfgravers ver
hooging van loon van!4.75 tot f4.95per dag.
Te Beets (Fr.) hielden de stakers Dinsdag
in 't achterhuis van een arbeider appèl. Mede
gedeeld werd, dat vier verveners weer had
den toegegeven, voor wien het werk is hervat.
Ongeveer 450 stakers hebben daardoor ver
hoogd loon gekregen. Hun getal bedraagt nu
nog p.m. 250. De stand is nu zoo: 34 ver
veners hebben den eisch ingewilligd en 7
nog niet. Met algemeene stemmen besloten
de stakers vol te houden. Tegen den appèl-
meester is proces-verbaal opgemaakt wegens
het beraadslagen in de open lucht. Voor de
verveners, die inwilligden, wordt geregeld
doorgewerkt.
Daar alles zoo rustig mogelijk is, is de ver
sterking der politie, Zondagavond gearriveerd,
weer ingerukt. Ook genoemde politie-autori-
teiten vertrekken naar hunne standplaatsen.
De veenarbeiders in den eersten Ekslooër-
mond hebben Maandag en Dinsdag allen het
veenwerk hervat. Het loon f9.50 per dagwerk
is door de meeste verveners toegezegd.
Woensdag omstreeks kwart voor twaalven
was te Loosdrecht een prachtig natuurver
schijnsel zichtbaar, n.l. een vuurbol, die zich
boogvormig voortbewoog in de richting noord
west-zuidoost, en vervolgens zich oploste in
een straalbundel met heerlijk gekleurde
punten.
De Zigeuners, die getracht hebben tusschen
Venlo en Susteren ons land binnen te drin
gen, zjjn door Pruisische gendarmen verder
Pruisen ingedreven onze marechaussees die
de grenzen van Arcen tot Sittard bewaakten,
zijn daarop naar hun standplaatsen terugge
keerd.
Nabij Kerkrade (L.) zou een 22,000 KG
zware stoomketel der firma Piedboeuf, be
stemd voor de fiima Eichens Söhne, naar
de plaats zijner bestemming worden overge
bracht. Tot Afden, ruim 300 meter van de
bestemmingsplaats, slaagde het vervoer goed
maar eensklaps viel het gevaarte van den
met 24 paarden bespannen wagen in eene
sloot. De arbeider T. had het ongeluk onder
den ketel te geraken. Geheel verpletterd
werd het lijk daaronder te voorschijn gehaald.
De ongelukkige was gehuwd en vader van
vier kinderen.
VAN DE
TE SCHIEDAM.
OVER DEN TOESTAND VAN
Nijverheid, Handel en Scheepvaart,
in het jaar 4895.
Algemeen Overzicht.
De weinig bevredigende toestand van handel
en nijverheid, dien wij in ons vorig jaarverslag
moesten eonstateeren, heeft in het afgeloopen
jaar een gunstiger wijziging ondergaan, dan met
het oog op verschillende omstandigheden, waar
van we toenmaals melding maakten, mocht ver
wacht worden.
Aithans kan er, wel is waar, nog niet worden
gezegd, dat de hoofdtak van industrie in deze
gemeente in bloeienden toestand verkeerde,
het geeft toch een aangenamen indruk van een,
zij het dan ook tijdelijk, algemeen gunstiger
toestand te kunnen melding maken.
Wel zijn de bezwaren, die deze industrie sinds
lang in zijn bloei belemmerden, ja zelfs zijn
voortbestaan ernstig bedreigden, niet opgeheven
of zelfs verminderd, maar, gesteund door de
vorderingen der wetenschap en der practijk, be
ijveren zich onze industrieelen daaraan zooveel
mogeiijk het hoofd te bieden, in het bewustzijn
dat, nu de jaren van stilstand in de exploitatie
van dat terrein tot het verleden moeten beboe
ren, alles dient aangegrepen, om die fabrieken
méér productief te maken en de oude renommee
van hare artikelen niet alleen te handhaven,
maar ook te doen toenemen.
Er bestaat geen twijfel, dat, wanneer bedoelde
industrie niet zóo te worstelen had tegen de be
schermende bepalingen, welke tegen haar produc
ten in andere rijken werden gemaakt, terwijl
zij zelve daartegen als machteloos en zonder
verweer staat, onze gemeente haar ouden
bloei zou zien herleven.
Dat, niettegenstaande deze belemmeringen,
onze gemeente Schiedam zich op alle mogelijke
wijzen tracht op te heffen, blijkt uit de vestiging
van nieuwe fabrieken van anderen aard, en door
uitbreiding van die bestaande, welke reeds jaren
lang eenig tegenwicht in de schaal hebben ge
legd tegen de verliezen, door eene gedrukte, en
dus kwijnende industrie, haren ondernemers be
rokkend.
Alle kenteekenen doen zich voor, dat, bij het
verloop van 't getij, de bakens meer en meer
zullen worden verzet, nu er ook van buiten af
het oog op Schiedam wordt geslagen, als een
in hooge mate gunstig gelegen plaats, die zeld
zame gelegenheden aanbiedt aan den handel en
vooral aan de nijverheid, om zich hier te vestigen.
Dat daarvan meer en meer gebruik wordt
gemaakt, getuigen de nieuw gestichte inrichtin
gen van industrieelen aard, b.v. een soda-, een
lucifer- en een cartonnagefabriek, en vooral
de uitbreidingen aan sommige reeds lang be
staande gegeven, waaronder er zijn die niet
alleen hier te lande, maar ook in den vreemde,
een aangroeiende reputatie genieten, en
waarop Schiedam, juist omdat het door een
zijdige beoordeeling of door mindere kennis van
plaatselijke toestanden al te zeer in een verkeerd
licht werd gesteld, trotsch mag zijn.
En, waar zijne nijvere en ordelievende inwo
ners zich beijveren, alles wat mogelijk is tot
zijn bloei bij te dragen, daar blijft het
gemeentebestuur niet achter, een open oog voor
de belangen der gemeente te hebben, en die
naar de eischen van den tijd krachtig te be
vorderen.
Brander ij en. Zooals reeds met een enkel
woord werd aangeduid, werkten deze fabrieken
het vorige jaar niet ongunstig.
De tweede helft des jaars was zelfs niet
onvoordeelig te noemen, door de lioogere prijzen
van den moutwijn.
De bande! in gist en spoeling, deze voorname
bijproducten eener branderij, had evenwel met
groote bijkomstige moeilijkheden te kampen,
die de financieele resultaten, door het gedistil
leerd verkregen, aanmerkelijk reduceerden.
Gist handel. Dit voorname bijproduct der
branderijen er zijn wel eens tijden geweest
dat het daarvan 't meest winstgevende artikel
was, had dit jaar veel zwarighelen te door
worstelen. De concurrentie toonde zich zeer
machtig, en de oprichting van gist- en spiritus
fabrieken in het buitenland roet name in
Engeland, waar de sHome produce" meer en
meer wordt begunstigd, droeg liet hare er
toe bij, den handel in dit product beteekenende
hinderpalen m den weg te leggen, hinder
palen, die daar alleen door een matigen prijs en
uitstekende kwaliteit te bekampen zijn. Dat de
nieuwe wet op de stokerijen in België, waar
mede een invoerrecht van 40 centimes per kilo
gepaard za! gaan, daaraan geen voordeel zal
doen ligt voor de hand.
Onze gistfabrikanten zijn zich van dien toe
stand wel bewust, en trachten in hun eigen
belang die maatregelen te nemen, welke hunne
terugdringing van de Engelsche markt zullen
kunnen voorkomen. De handel op België is dit
jaar vooruitgegaan.
Spoelinghand el. De prijzen der spoeling
waren in het afgeloopen jaar slechts middel
matig; althans in de eerste helft des jaars.
Verschillende oorzaken droegen daartoe bij.
Vooreerst oefenden de lage graanprijzen op dit
voedingsmiddel voor het vee natuurlijk veel
invloed uit, maar vooral waren de belemme
ringen die onzen vetmesterijen, wat den invoer
van het vee in België betreft, in den weg wer
den gelegd, de reden, dat dit jaar op dat gebied
ongunstig te noemen is. Was gedurende ge-
ruimen tijd België voor ons gesloten, het magere
vee was bovendien duur en voor het vette kon
geen behoorlijke prijs worden bedongen. Dit
werkte nadeelig op liet verbruik van spoeling,
en oefende op dien handel een drukkenden terug
slag uit.
De spoelinghandel, benevens die in geperste
en gedroogde spoeling, leverde, vooral in het
eerste halfjaar geen bijzonder voordeeiige resul
taten op. Later, namelijk in het tweede half
jaar, is dit verbeterd, ook door het wijken van
nmond- en klauwzeer."
Scheepvaart. De scheepvaart naar hier
bleef stationnair niettegenstaande de lossing hier
ter stede door verschillende omstandigheden
wèl zoo voordeeiig als in het naburig Rotterdam
kan geschieden, en onze importeurs in het
belang der gemeente en van vele rappe handen,
die dan meer werk zouden kunnen vinden, hun
steun niet onthouden. Door de maatregelen,
door de importeurs aangewend, bij de buiten-
landsche kooplieden, om de schepen met granen
uit de Oostzee en van de Zwarte Zee hier te
doen lossen, is de scheepvaart ten minste
stationnair gebleven.
Kon de minder gunstige uitwendige toestand
van de haven, vooral de ingang daarvan, nu
juist niet uitlokkend voor het scheepvaartverkeer
genoemd worden. het gemeente-bestuur heeft
niet geaarzeld daarin de noodige ver betering
aan te vangen, en besloot tevens tot uitbreiding
der havengelegenheid aan de Maaszijde, terwijl
eene nieuwe herziening van het havengeld-tarief
het hare er toe zal kunnen bijdragen, de con
currentie van nabijliggende gemeenten zoo mo
gelijk het hoofd te bieden.
Graanhandel. De graanhandel heeft dit
jaar geen winst afgeworpen. De plotselinge rijzing
in het voorjaar werd door een even spoedige
daling gevolgd, waardoor al de behaalde winst
verloren ging, terwijl do enorme achteruit
gang van den prijs der maïs in het najaar ge
voelige verliezen berokkende.
Die handel beperkte zich nu ongeveer tot
plaatselijke consumptie uitvoer van hier, naar
België of den Rijn, van granen en mout, was in
verscheidene jaren van geen beteekenis meer,
waarvan het gevolg mede was, dat er geen
noemenswaardige opslag van granen dit jaar
plaats had.
Veehandel. Dit jaar leverde de veehandel
geen bevredigende uitkomsten, zooals reeds hier
vóór met een enkel woord is aangestipt. Het
magere vee was op de voor- en najaarsmarkteit,
vooral door het tijdelijk openstellen van de Bel
gische grenzen en de d;in van daar gevolgde
aankoopen, te duur om eenige winst bij omzet
te kunnen behalen, terwijl het vette slechts zeer
matige prijzen kon bedingen. Wanneer de uitvoer
naar België, bij het thans in ons district ophou
den van het umond- en klauwzeer", weder tot
zijn normalen toestand terugkeert, zal er eerst
een nieuw tijdperk van leven voor dien handel
kunnen aanbreken.
V e t in e s t e i' ij en S c h a p e n w e i d e r ij.
Veel van het hierboven aangevoerde kan ook op
deze takken van veehandel worden toegepast.
Een gunstig hooijaar en lage spoelingpnjzeii
maakten echter den toestand gunstiger dan die
bij het tegengestelde het geval zou geweesl zijn,
en kwamen, vooral de laatsten, de vetrnosterij
ten goede. liet ophouden van het omond- eu
klauwzeer" heeft dit bedrijf van vele belemme
rende maatregelen verlost.
Vetmesterij is hier van beide genoemde do
hoofdtak. Schapcnweiderij beeft slechts op geringe
schaal plaats, om van de in gebruik zijnde wei
landen nog een weinig te profiteer en, wanneet-
het rundvee die verlaten heeft.
Gas- en Waterleiding. De gasfabriek
heeft door eenige reductie van den prijs voor
het gas, voor gemeente- en industrieel gebruik,
iets van hare steeds gunstige resultaten moeten
afstaan. Daar de gasfabriek voor gemeentereke
ning wordt geëxploiteerd, kan het geen verwon
dering baren, dat het aanbrengen van electrisch
licht niet bijzonder door het gemeentebestuur
wordt begunstigd. Van daar, dat deze wijze van
verlichting nog slechts bij uitzondering, en tot
zeer weinige inrichtingen beperkt, wordt aange
troffen.
Aangaande het water uit onze gemeente
waterleiding valt op te merken, dat dit, blijkens
de resultaten van een geregeld scheikundig on
derzoek, van voldoende kwaliteit blijft. Meerdere
aansluitingen komen weinig meer voor, tenzij
bij nieuwgebouwde panden, daar de reeds be
staande nagenoeg allen bij de waterleiding zijn
aangesloten.
De voordeelen, welke de waterleiding nog kort
geleden door den slechten toestand van het water
in de binnenstad genoot, daar toen velo
fabrieken, met name branderijen en mouterijen,
voor al het benoodigie water van de waterlei
ding moesten gebruik maken, aangezien hot
grachtwater totaal onbruikbaar was, die voor
deelen zijn dit jaar aanzienlijk minder geweest,
doordien het bedoelde grachtwater, door een
betere wijze van spuien enz., ten allen tijde dat
dit mogelijk is, althans gedeeltelijk voor
industrieel gebruik met beter gevolg kan aan
gewend worden zoodat men daar dit jaar niet
meer uitsluitend tot de uit den aard der zaak
kostbare waterleiding behoefde de toevlucht te
nemen.
Meer en meer blijft het echter te betreuren
dat bij den aanleg der waterleiding de behoefte
onzer fabrieken aan helder water tot billijken
prijs zoozeer is over het hoofd gezien. De poginr-
gen om in het tarief van 40 ct. per M* eene
aanzienlijke vermindering te verkrijgen bleven
tot nu toe vruchteloos, evenmin is nog iets te
bespeuren van een in uitzicht gesteld veranderd
tarief der waterleiding, waarbij eene verlaging
voor de fabrieken zoude worden voorgesteld.
Wordt vervolgd.)
'S-GRAVENHAGE, 4 Mei. Bij de
dienstdoende schutterij te Schiedam is be
noemd tot officier van gezondheid tweede
klasse a la suite dr. D. N. Janssen, schutter.
Bij zijn aftreden ais leeraar der hoogere
burgerschool voor jongens, werd aan dr. A. E. J.
Holwerda, thans opgetreden als hoogleeraar bij
de faculteit der letteren aan de rijksuniversiteit
te Leiden, door zijne leerlingen als bewijs van
hoogachting eu sympathie een fraai eikenhouten
bureau-ministre en daarbij behoorende stoel
vereerd.
