dun, om overwegingen van billijkheid, voor
ditmaal wel eens de maatregel worden toege
past om voor elke twee huiven een nieuw
heel biljet te geven.
Een fabrikant van geweven goederen moet
onlangs aan den minister een model hebben
aangeboden van een uit linnen in kleuren
geweven muntbiljet.
Behalve andere voordeelen, had dit ook
de aanbevelenswaardige eigenschap, niet te
kunnen worden nagemaaktwant het weef
getouw, voor de vervaardiging noodig, kost
alleen circa f50.000.
Die linnen muntjes waren zoo dun als
papier en zeer mooi. Maar op het denkbeeld
is toch niet ingegaan, vermoedelijk omdat ze
te zwaar waren.
Tot de wijzigingen, in het vorig jaar in
de wet op de rijks-postspaarbank gebracht,
behoort ook, dat de inleggers, door tusschen-
komst dier bank, inschrijvingen in een der
Grootboeken, of rentegevende obligatiëa ten
laste van den staat of certificaten aan toonder
van inschrijvingen in een Grootboek kunnen
aankoopen. Bij Kon. besluit van 8 Mei j.l.
Is de wijze waarop dit geschieden moet ge
regeld.
Dat besluit bevat ook nieuwe bepalingen
over het afgeven van duplicaten voor boekjes,
die ontvreemd, verloren of in het ongereede
geraakt zijn, en over het inbrengen ten name
van een ander, waarbij terugbetaling voor
een bepaald tijdstip kan worden verboden.
Eindelijk worden (in plaats van postzegels)
spaarbankzegels van 1 tot 5 cents verkrijg
baar gesteld, welke tot een gezamenlijk be
drag van f 1 kunnen worden ingebracht,
vastgehecht op kosteloos te verkrijgen formu
lieren.
Atjeli.
Aan een brief uit Atjeh, voorkomende in
de anti-rev. Nederlander, zijn de volgende
gedeelten ontleend
Daar klonk plotseling te 2i/s uur v.m. het
signaal He bataljon alarm in mijne ooren.
We sprongen het bed uit, vlogen naar de
kazerne en om 3.10, dus 40 minuten na
het alarmsignaal, sprongen 3 compagnieën
van het 3e bataljon infanterie met geladen
geweren te Lamdjamoe uit den trein en bezet
ten <fe toegangswegen tot Kota-Radja en
Oleh-leh,
Lamdjamoe ligt pl.m. 5 KM van Kota-
Radja. Het 3e bataljon is er wel een beetje
trotseh op, dat het zoo vlug gereedstond
om den vijand te ontvangen. Dat mogen we
dan ook zijn. Het was waarlijk bewonde
renswaardig vlug.
Wat was er gebeurd, dat een zoo haastige
verplaatsing van troepen in zoo een onge
dachte richting noodzakelijk was?
Toekoe Djohan had het plan gevormd ons
den volgenden dag te verraden.
Een zijner volgelingen, Oemar geheeten,
die, naar ik meen, onder v. d. Heijden de
medaille van moed en trouw kreeg voor zijne
diensten, aan het gouvernement bewezen,
bracht het bericht omstreeks 2 uur te Oleh-
leh. Zijn plan kwam op het volgende neer.
Maandag den 30ti omstreeks 40 uur in den
morgen wanneer onze lroepen met den vijand
in gevecht gewikkeld waren, zou hij plotseling
onze troepen naderen (hij was immers be
vriend?) en zich met zijne 2000 goed bewa
pende volgelingen tegen ons keeren. Aange
nomen, dat wij niet totaal vernietigd waren,
hadden we voor het minst, met het oog op
onze gewonden, die men steeds moet mee
voeren, eenige uren in de Moekim Lamkrak
vastgezeten. Op hetzelfde uur zouden dan van
Pukan Padak 3000 man van Djohan's beste
troepen, allen goed gewapend, afmareheeren
4000 man moesten zich richten op Oleh-leh
en 2000 man op Kota-Radja, teneinde deze
plaatsen te bemachtigen. De grootste lengte
van Kota-Radja is 2.5 KMde grootste breedte
4.5 KM. Daarvoor waren slechts 500 verde
digers.
Oleh-leh strekt zich over eene lengte van
4.5 KM langs het strand uit en had slechts
pl.m. 200 a 250 verdedigers.
Zoo dus het plan niet verraden was ge
worden, zou het meest waarschijnlijke ver
loop zijn geweestde troepen in het Lamkrak-
sche zoogoed als vernietigd, Oleh-leh geheel
en Kota-Radja voor het grootste deel in handen
van Djohan, Wat een slachting onder al
die vrouwen en kinderen Wat een slachting
onder al die hulpelooze zieken in hetgroote
hospitaal te Pantej Perak Wij weten nu,
dat'by alle Europeanen den dood gezworen
had. Ge begrijpt het nu zeker, met welk een
brandend verlangen we <le bataljons van Java
tegemoet zien De geest onder den troep is
uitstekend. Er heerscht spannende geestdrift.
En wanneer het aan ons en onze soldaten
ligt, geen rijsthalmpje, ja, geen grassprietje
in het gebied der IV Moekims zal onge
schonden blijven.
Ilij heeft het gewild, dat de oorlogsfakkel
branden zou I Het zij zoo
In de algemeene jaarvergadering der wees-
inrichting te Neerbosch welke den 17n
Juni aldaar zal gehouden worden, zal als
feestredenaar optrede, dr. H. M. van Nes,
Ned. Herv. predikant te Rotterdam.
De werkstaking «Ier bootwerkers te
Rotterdam.
Hedenochtend omstreeks 9 uren trok een
stoet van ruim honderd bootvverkers-viou
wen, eenige met kinderen hij zich, naar het
huis van den burgemeester in de Wester
straat. Twee hunner werden binnengelaten
en spraken met den burgemeester, die echter
verklaarde zich met hun grieven niet te
kunnen inlaten, doch dat zij zich daarvoor
te vervoegen hadden bij de tinna W. If.
Muller Co, Ilij, burgemeester, zal voor het
handhaven der orde zorg dragen.
In optocht gingen daarop de vrouwen
verder naar het gebouw van den N. N. B. B.
in de Boompjes, waar aan het bestuur de
afloop van het onderhoud met den burge
meester werd medegedeeld. Daarop weder
in dezelfde orde naar de woning van den
heer Kröller (van de firma Muller Co.) op
den Haringvliet no. 94. Op het verzoek om een
onderhoud werden drie vrouwen, wier mannen
niet in dienst van de firma Muller Co. zijn,
toegelaten, en had een sarnenspreking met den
heer Kröller plaats, die ruim een uur duurde.
Het verzoek der vrouwen was, dat de firma
Muller Co. zoude breken met het f15-
stelsei. De heer Kröller verklaarde dat de
firma er bepaald bij blijft volharden en 150
man tegen dat weekgeld in dienst houdt.
Het verzoek der vrouwen was voorts om de
afrekening in plaats van na het einde van
het jaar maandelijks te doen plaats hebben, het
geen de heer Kruller een te kort tijdsverloop
achtte om alles behoorlijk te kunnen berekenen.
De lieer Kröller legde de vrouwen duidelijk
zijn stelsel en de werking daarvan uit en
verzekerde haar, dat hij over dit gesprek
zoude nadenken en de deputatie, mits niet
door zulk een stoet gevolgd, op een nader
tydstip om antwoord kon komen. De beer
Kiöller gaf ook de verzekering dat, moeiten
in den loop van bet werkjaar zijn werklieden
voor huishoudelijk gebruik als anderszins
voorschot noodig hebben of dit wenschen te
ontvangen, de firma bereid zoude gevonden
worden hun dit te verstrekken,
Terwij! deze sarnenspreking plaats had,
verzamelde zich op de straat aan beide zijden
van den Haringvliet en aan hbo Oudehoofd
wel een duizend bootwerkers, allen belang
stellend in den uitslag van het gesprek.
Na afloop, ruim 42 uren, ging men in
dezelfde orde als men gekomen was naar
het gebouw van den N. N. B. B in de
Boompjes terug, om den uitslag aao het be
stuur mede te deelen.
Hedenmorgen waren de Westerkade, de
Willemskade en de Boompjes weder geheel
afgezet door schutterij, mariniers en politie.
Door twee Harwich booten werd gewerkt
met Engelsch werkvolkop de Gooleboot
met menschen uit 's-Gravenzande, en voorts
op Grimsby-, Leith-, Dublin- en Glasgow-
booten met equipage en eigen volk. Evenzoo
op de in de Boompjes liggende stoomsche
pen. Het is en blijft onbeholpen werken op
de stoomschepen waar gewerkt wordt.
Van de schutterij kwam hedenochtend in
dienst het eerste bataljon onder bevel van
den overste H. de Jongh. Behalve de gewone
posten werd heden ook een vaste post aan
de Oosterkade betrokken en deed men pa
trouillediensten verrichten. Ook de mariniers
waren weder onder de wapenen.
Hier en daar werd nog eens getracht het
werk te laten staken, doch zonder vrucht;
wel noodzaakte men een man, die in de
Beurssteeg steenkolen van een handwagen
aflaadde, daarmede te eindigen. Nadat een
4-tal politie-agenten waren te hulp geroepen,
kon de man er eerst mede doorgaan.
Het werk in de Boompjes en aan de Wil-
lems- en Westerkade ging, nu alles weder
afgezet is, veel geregelder, zij het dan ook
met half volk, en de werklieden gevoelden
zich blijkbaar meer op hun gemak. Op de
Nell Jess van de firma Jos de Poorter wordt
doorgewerkt, evenzoo op de Frederiksborg
beide op stroom liggende voor de Boompjes;
de Nell Jess komt waarschijnlijk van nacht
ledig en wenscht morgen naar Goole te ver
trekken.
Twee stoomschepen met nog een groote
partij steenkolen aan boord voor hier bestemd
zijn daarmede weder naar Engeland vertrok
ken.
Onderstaand strooibiljet werd heden op de
Beurs verspreid
Schippers.
De treurige toestand te Rotterdam, geloof
ik, drukt ons allen zwaar, en wanneer zal
het einde zijn, ais noch de firma W. Muller
Co. of de Werkliedenbond toegeven. Naar
mijn inzien kunnen wij schippers daaraan
veel toedoen, en zoude daarom voorstellen
zoolang de werkstaking niet geëindigd geen
vracht meer aan te nemen en ons van de
Beurs verwijderd te houden. Vele huisgezin
nen vertrouw ik zullen ons schippers daar
voor dankbaar zijn. Een schipper.
De volgende verklaring is gepubliceerd
Aan de Bootwerkers.
Ten einde allen grond te ontnemen aan
uitgesproken wantrouwen ten opzichte van
een loyale nakoming van het compromis,
door de firma W. H. Muller Co. met
betrekking tot de regeling van het loon van
vaste werklieden aangeboden en door het
comité aanbevolen aan te nemen, stellen de
ondergeteekenden zich zoowei persoonlijk als
gezamenlijk garant, dat de aangeboden con
ditiën met de grootste stiptheid zuilen wor
den nagekomen, als ware de overeenkomst
door hen persoonlijk aangegaan.
JAN VISSER JACzn.
A. PLiWTE.
J. HUDIG.
WILLEM RUYS.
Rotterdam 46 Mei 1896.
Gisteren wilden eenige werklieden by de
sodafabrikanten Kortman Schulte op de
Achterhaven niet aan den arbeid beginnen,
waarvoor zij aangenomen waren. Een schip
met graan, dat aan de Spaanschekade lag te
lossen, werd gestopt evenals het overladen
van kisten jenever uit een lichter in een
schoener liggende in de Voorhaven. (N.B.Ct.)
De directie der Haagsche tramweg-maat
schappij heeft met ingang van gisteren eene
nieuwe regeling voor haar personeel inge
voerd, zoodat liet voortaan om de 40 dagen
een geheel vrijen dag krijgt en de gemiddelde
werktijd 41 a 12 uur per dag zal bedragen.
Uit Den Haag wordt gemeld, dat de ver
traging in de opening van de verbindingslijn
van den Hollamlschen en den staatsspoorweg
aldaar niet gelegen is in onthouding van goed
keuring van de ontworpen dienstregeling door
den raad van toezicht op de spoorwegen,
doch in de omstandigheid, dat de beide ge
noemde spoorwegmaatschappijen het niet met
elkaar eens kunnen worden.
De raad van toezicht is thans alleen opge
treden om te trachten de maatschappijen tot
overeenstemming te brengen. De tarieven voor
liet reizigersvervoer zijn intujssehen door den
minister goedgekeurd.
De stoomtram der H. IJ. S. M. van Den
HaagScheveningen vervoerde op Hemel
vaartsdag 6200 personen.
De heer en mevrouw Oliphant, die ruim
vier jaar aan het hoofd gestaan hebben vau
liet Leger des Heils in Nederland, worden
overgeplaatst naar Zweden, om daar hunnen
arbeid voort te zetten. In het Paleis voor
Volksvlijt werden Donderdag drie groote ver
gaderingen gehouden, om van den kolonel en
zijn vrouw een hartelijk afscheid te nemen.
De eigenlijke afscheidsvergadering was
's avonds. De groote zaal van het Paleis was
geheel gevuld. Op het orkest stond een koor
van 250 personen met een blaas-orkest.
Eerst werd er gezongen en gebedendaarna
trad de kolonel met zijn vrouw binnen, ver
gezeld van den staf. Met een geestdriftig
gejuich en hoera-geroep werden zij begroet,
en 't duurde geruimen tijd, voordat 't stil
genoeg was, dat de stafkapitein v. Rossum
zich verstaanbaar kon maken, om het adres
voor te lezen, waarmee de verschillende korp
sen van Nederland van hunnen chef afscheid
namen.
De kinderen zongen een afscheidslied
daarna zongen de officieren, begeleid door
orgel en orkest, en spraken eenige officieren
den kolonel toe. Daarna hield deze een toe
spraak, waarin hy herinnerde aan hetgeen
door het Leger des Heils in ons land is tot
stand gebracht en waarin hij met dankbaar
heid den steun herdacht, dien het Leger had
ondervonden. De herinnering aan Nederland
zal hem daarom steeds dierbaar zijn, en het
yolk, waaraan bij zich gehecht heeft en dat
zijn streven zoo wist te waardeeren, riep hij
een hartelijk tot weerziens toe. Vervolgens
sprak ko'onel Oliphant zijn vaarwelsgroet uit.
Eerst aan de Koninginnen, aan Amsterdam,
aan de autoriteiten in Nederland, aan het
gemeentebestuur van Amsterdam, aan allen
die het Leger des Heils steunden en die in
dat Leger medewerkten.
Zijne echtgenoote, omhangen metdeNeder-
landsclie vlag, sprak ook eenige woorden ten
afscheid en verzekerde, dat zij haar vader
land in den vreemde niet zou vergeten.
Ten slotte werd het echtpaar nog een heil
bede toegezongen.
Daarmede was deze samenkomst geëindigd»
Te Uitdam (N.-H.) zijn drie woningen in-
asch gelegdde brand ontstond bij den
bakker P. Stapel door het omvallen eener
petroleumlamp.
Donderdagmiddag te halfvijf is te Zaandam
ingebroken in de directeurswoning van het
postkantoor, gelegen boven dat kantoor. De
dienstbode, geiucht vernemende, ijlde naar
boven, greep den dief en riep om hulp. De
dief echter trok een mes en verwondde
daarmee haar den pols, terwijl zij bovendien
nog van de trappen werd geworpen. Een
zoon des huizes, inmiddels toegeschoten, heelt
niet kunnen beletten, dat ue dader is ont
snapt. Diens signalement is bekend. Hij is
als heer gekleed, droeg een grijze demisaison
en had een snor.
Omtrent den beschuittoren te Vformer
meldt men nog aan het N. v. d. D. .-
4 Mei werd reeds door een Haarlemschen-
aannemer met den afbraak begonnen voor
de antieke, men zegt gedeeltelijk van zilver
zijnde torenklok en veie kostbare steenen
moeten door liefhebbers goede sommen zijn
geboden. Men houdt 't er voor, dat tijdens
de siooping merkwaardigheden gevonden zul
len worden ook wordt door sommigen ver
moed, dat zich in de wanden koperen platen
bevinden, waardoor de toren zoo lang da tand
des trjds kon trotseeren.
De naam van dit historisch gebouw is ont
leend aan liet doel, waarvoor de toren ver
rees het verkoopen van scheepsbeschuit aan
de vele visschers op IJ, Zuiderzee e" om
liggende plassen in die dagen. De kc :ssale
klok diende voor het bijeenroepen van de-
gegadigden op vastgestelde uren.
Toenmaals, ongeveer 3 eeuwen geleden,
was Wormer een aanzienlijke plaats; zij vond
haar hoofdbestaan in de brood- en beschuit
bakkerijen voor de visschery.
Op vele dorpen in Noord-Holland is, wegens
de langdurige droogte, gebrek aan drinkwater.
Op vele plaatsen heeft men daarom drinkwa
ter beschikbaar gesteld uit de waterbakken
der gemeente of uit die van het Witte Kruis»
Een ernstig ongeval had Donderdag te
Willemsoord plaats. Een koe, die vanWolvega
naar Giethoorn werd vervoerd, schrikte bij
Blesse van een handkar, wist zich los te
rukken en holde over de heide naar Willems
oord, alles vernielend wat haar in den weg
kwam. Het vlechtwerk van een kippenloop,
dat haar aan de horens bleef hangen, deed
de woede van de koe nog toenemen. Op het
Schoolplein te Willemsoord aangekomen, liep
zij twee kinderen omver en slingerde een
derde, een knaapje, met de horens weg.
Daarna viel het razende dier eene 70-jarige
vrouw, de wed. K., aan en takelde haar zoo
toe, dat men voor het behoud van haar leven
vreest. Toen moest de arbeider v. B. het
ontgelden, die meer dood den levend in huis
gedragen werd. Eerst daarna gelukte het aan
de inmiddels toegesnelde marechaussee het
dier met geweerschoten af te maken.
Een echtpaar te Zuidwolde, dat naar de ker
mis te Groningen ging, had de kinderen alleen
thuis gelaten. Ongeveer een half uur na de
terugkomst bemerkten de ouders, dat hun
9-jarig dochtertje zoek was. Na onderzoek vond
men de kleine levenloos in een kolk terug.
Uit de gevangenis te Montfoort, tevens huis
van verbetering en opvoeding, zijn twed
meisjes ontvlucht.
Op de steenfabriek van de firma De Haas,
in de Ooij, bij Nijmegen, hebben de arbeiders
het werkgestaakt. Zij verlangen hooger loon,
zooals op de andere steenfabrieken aan de
Waal.
Te Maurik is Woensdag op de benedenste
steenfabriek van den heer Van Wijck, te Ren-
