\W
Kinnen! autisciie lie rich ten.
GRIEKENLAND.
'Xr^rx,
den Volksraad van den Oranje-Vrijstaat bij
gewoond, waarin over een nauwer bondge
nootschap met de Transvaal gehandeld werd.
Uit Buluwajo wordt van 27 dezer gemeld:
De gezamenlijke strijdmachten van Rhodes
en Napier, ongeveer 800 man, legerden aan
den Pongo-stroom op 20 dezer. Rhodes sprak
zijn mannen toe en zeide, dat hij zijn troepen
in twee colonnes zou verdeelen om de Mata
belen naar het Matoppo-gebergte terug te
dringen, waaruit men hen gaandeweg verdrij
ven kon. De Chartered Company stelde zich
voor forten op te richten op verschillende
punten, om de kolonisten te beschermen, die
schadeloosstelling zullen krijgen voor hun
verliezen. Hij dankte zijn mannen, in het
bijzonder den Hollanders, voor hun diensten.
TWEEDE KAMER OERSTATEN-GENERAAL.
Zitting van 28 Mei.
De beraadslaging over art. 1 der kieswet',
wordt voortgezet.
Aline® b 2o. van het ontwerp geeft kies
recht aan hen, die op den 31sten Januari
sedert den isten Januari van het Inatstverloo-
pen jaar bij denzelfden persoon, onderneming,
openbare of bijzondere instelling in dienst
betrekking zijn en als zoodanig over dat jaar
een inkomen hebben genoten als voor de
gemeente of het gedeelte der gemeente waar
zij wonen is vermeld in de bij deze wet ge
voegde tabel
of die op den lsten Februari in het genot
zijn van een door eene openbare instelling
verleend pensioen van gelijk bedrag;
met dien verstande dat voor hen, die in
beide gevallen verkeeren, zoo noodig, ter be
reiking van het vereischte bedrag het inko
men en het pensioen worden saamgeteld.
Hierop zijn voorgesteld:
een amend.-Goeman Borgesius c. s. om toe
te laten dat het inkomen verdiend zij bij suiet
meer dan twee personen"' in dene gemeente
een amend.-Goeman Borgesius c. s. om als
kiezers toe te laten hen, die een pensioen of
lijfrente genieten tot het aangegeven bedrag,
onverschillig of Uit door openbare instellingen
dan wel door bijzondere personen is verleend
een amend.-Kuyper c. s. om 2o. te lezen
sof, dat zij in het laatstverloopen burgerlijk
jaar uit jaarwedde, bezoldiging, wachtgeld,
pensioen, lijfrente of in dienstbetrekking bi^*
niet meer dan vier personen, ondernemingen,
openbare of bijzondere instellingen," een inko
men genoten hebben, dat uit elk dezer bron
nen van inkomst afzonderlijk of uit meerderen
gezamenlijk genoten, ten minste bedragen
heeft de som die voor de gemeente of het
gedeelte van de gemeente waar zij op 31
December woonden, vermeld is in de bij deze
wet gevoegde tabel";
een amend.-Schepel om ook den invvonen-
den zoon in bet bedrjjf of beroep der ouders
werkzaam, die het vastgesteld inkomen geniet,
kiesrecht te geven
een amend.-Van Karnebeek, om geen in
komen als element van kiesrecht op te nemen,
maar alleen pensioen, tot het bedrag als in
de tabel vermeld.
De heer Goeman Borgesius lichtte zijn
amendementen toe met een betoog, dat deze
de strekking hebben eensdeels om den invloed
der patroons op de werklieden te verminderen
bij het verkrijgen van het kiesrecht door
laatstgenoemden, anderdeels om te voorko
men dat personen, die tijdelijk buiten werk
zijn, zelfs zonder hun direct toedoen, zooals
bij werkstakingen, die wettelijk geoorloofd
zijn, hunne kiesbevoegdheid verliezen. Spreker
achtte 't in hooge male bedenkelijk om de
de vraag, of de werkman al dan niet kies
bevoegdheid zal erlangen, van den patroon
afhankelijk te stellen.
Het tweede amendement berust op billijk-
heidsgronden.
De heer Kuyper lichtte toe het amendement
van hem en andere leden, dat o. a. de strek
king heeft: lo. het stelsel van ineenvloeiing
van betrekkingen in de wet te brengen2o.
de volkomen gelijkstelling van het pensioen
vanwege het openbaar gezag met dat van
wege het particulier initiatief; ?o. het waar
borgen aan den kiezer van de vrijheid om
uit den dienst van den eenen patroon in dien
van den anderen over te gaan.
De heer Van Karnebeek bepleitte de ver
eenvoudiging, die zijn amendement zal bren
gen.
De heer Schepel verklaarde met zijn amen
dement speciaal op 't oog te hebben de boeren
zoons ten plattelande, die dikwerf een inwo-
nenden knecht vervangen.
De heer Rutgers van Rozenburg onder
steunde het amendement-Van Karnebeek.
De heer Bastert betoogde, meer naar aan
leiding van het amendement-Hintzen op art.
25 (dat straf wil bedreigen tegen den patroon
die het loon van zijn werklieden niet vol
doende aan de administratie aangeeft), dat
men daarmede voorzichtig moet zijn, omdat
niet altijd de patroons volkomen op de hoogte
kunnen zijn van dat loon, zooals b.v. van
werklieden die op stuk werken en losse werk
lieden.
De heer Viruly Verbrugge achtte de bij
deze alinea van art. 1 in 't leven geroepen
categorie van kiezers, de z.g. loonkiezers, niet
noodig. De meeste kiezers toch zullen geteeld
worden wegens de huurwaarde.
De heer Heldt verklaarde zich tegen het
stelsel van loonkiezers, eensdeels omdat de
patroon daarin een hoofdrol speelt en ander
deels omdat de werklieden niet zoo gaarne
met hun inkomen te koop loopen.
De heer Michiels van Verduynen verklaarde
dat de meerderheid der commissie van rappor
teurs tegen alle voorgestelde amendementen is.
De minister van binnenlandsche zaken be
streed de amendementen. Het artikel geeft
vaste kenteekenen, verbonden aan zekeren
duur en van notoir karakter. Onder dienst
betrekking vallen ook de inwonende zoons als
zij zich als knecht verhuurd hebben. Tegen
het amendement-Hintzen op art. 25 om straf
te bedreigen tegen niet-opgaaf door patroons
van de loonen enz., heeft hij geen overwegend
bezwaar. De vorm zal echter eenige wijziging
moeten ondergaan.
Een voorstel van den voorzitter om avond
zittingen te houden wordt met 44 tegen 41
stemmen verworpen.
Na verschillende replieken bleef de minister
de amendementen besnijden, als denaturee-
rende het regeeringsartikel.
Het debat over de tweede alinea is afge-
loopen.
Op de derde alinea (kiesrecht verbonden
den; in 1882 werd hij ambassadeur te Parijs
en trok zich eindelijk in zijn geboorteplaats
Chambéry terug, waar hij nu overleden is.
Te Athene worden groote bijeenkomsten
van Kretenzers gehouden. Een beroep van
hunnentwege herhaaldelijk op de regeering
gedaan, is echter tot nog toe vruchteloos
gebleven. Woensdag is daarom op eene ver
gadering besloten zelf te handelen en eene
inschrijving voor het koopen van wapenen te
openen. Aan de groote mogendheden zullen
verzoekschriften worden gericht.
T U R K IJ E.
Volgens berichten uit Athene blijft de toe
stand op Kreta nog hachelijk. Te Kanea heeft
men echter geen verder bloedvergieten te
vreezen, nu er reeds een vijftal oorlogsschepen
aanwezig zijn.
De christenmoord schijnt dagen te voren
beraamd te zijnde moordenaars maakten
gebruik van de afwezigheid der consuls om
hun plan te volvoeren. Op Zondag en Maan
dag werden 25 Christenen en 4 Turken ver
moord, en velen werden gewond. De schuld
van het gebeurde wordt geweten aan Moham
medanen van het platteland, die naar Kanea
waren gevlucht en daar de woningen van
Christenen binnendrongen.
Het garnizoen van Vamos wordt nog altjjd
nauw ingesloten door een steeds toenemend
aantal Krete. zerstroepen die tot ontzet
werden afgezonden, zijn teruggeworpen. Het
is den belegeraars vooral te doen om in het
bezit te komen van de groote hoeveelheid
•wapenen en ammunitie, welke te Vamos, een
strategisch centrum, zijn bijeengebracht. De
Porte heeft besloten zes bataljons en twee
oorlogsschepen naar Kreta te zenden.
Volgens particuliere berichten, waarvan de
juistheid niet is te controleeren, worden nog
drie andere versterkte plaatsen door gewapende
bende Kretenzers belegerd, n.l. de forten van
Kisamo Kasteli, Bukolics en Kandano.
Uit vrees voor eene beweging ten gunste
der annexatie van Kreta bij Griekenland,
beeft de Porte de bijeenkomst der nationale
vergadering van het eiland, welke op 29
dezer bepaald was, weer uitgesteld.
AMERIKA.
De president van San Domingo, de mulat
Heureaux, heelt zijn minister van oorlog en
marine alsmede den gouverneur van Macoris,
die van samenzwering tegen hem beschuldigd
werden, krachtens het standrecht laten dood
schieten.
AFRIKA.
Aan de Daily Telegraph wordt uit Pretoria
gemeld dat president Kruger door influenza
is aangetast.
De Transvaalsche staatssecretaris Leyds en
generaal Joubert hebben de vergadering van
»Goed, goed Uitstekend."
«Voor mijne bemoeiingen te dezer zake heb ik
mij de vrijheid gegund vijftig pond te noteeren.
«Vijitig pond 7"
i> 't Welk, zoo ik hoop, niet te veel is,
het bereikte doei in aanmerking genomen. Nu
beht gij nog alleen de verklaring af te leggen,
dat gij tegen uwe benoeming tot voogd over
uwe nicht niets in te brengen hebt en gij kunt
als zoodanig optreden. Ik twijfel niet, of gij zult
u voor haar, die gij als uw eigen kind liefhebt,
de zorg en moeite getroosten, aan deze betrek
king verbonden. Dan zal alles goed gaan. In
elk geval kunt gij op mijnen steun rekenen.
Vijftig pond Het suisde er den heer Jefferson
noc tan in de ooren. Finding was zeker een
juweel van een zaakwaarnemer, iemand, die
zijns gelijke niet had in het vinden van wettige
kronkelwegen of ook onwettige, waar het gold
zijn doel te bereiken, maar vijftig pond?
Zulk eene belooning voor betrekkelijk zoo geringe
diensten was Jefferson nog nooit voorgekomen.
Doch hij troostte rich daarmede, dat door de
tuschenkomst van Finding zijne hoogste wenschen
in vervulling begonnen te komen en ten slotte
niet hij, maar zijne nicht Jessie de rekening had
t& kwijten.
«Goed, goed, waarde heer," zeide hij niet
zonder een zweem van ironie«geef maar
eene pen. Ik wil hier het antwoord onder
schrijven."
«O, mijn waarde Sir, hoe komt gij op de
gedachte, dat ik mijne cliënten niet van die
moeite zou ontheffen Het antwoord staat reeds
geschreven. Gij hebt slechts te teekenen."
Finding opende de deur en riep «Tapperday 1"
«Mr. Finding 1" klonk het uit het bureau.
«Hebt gij hei antwoord voor een griffier van
het kantongerecht nog niet gereed 7"
«Het is gereed, Mr. Finding."
«Geef het dan maar hier
Tapperday zette weer een gezicht, alsof bij
het stuk papier liever in flarden gescheurd had,
maar hij moest wel gehoorzamen. Het gold zijne
vijf pond en die had Kitty zoo noodig. Hij moest
gehoorzamen.
Simon Jefferson las vluchtig over, wat Tap
perday tea papiere gebracht bad, 't weik hij
vervolgens onderteeaende en den advocaat over
handigde.
«Wie is dat 7" vroeg hij fluisterend, op den
schrijver wijzende, die weer heengegaan was.
«Mijn schrijver," antwoordde Finding en liep
naar de deur om die beter af te sluiten.
»Die vent bevalt mij niet."
«Hij bevalt niemand. Ik houd hem hier om
hem te beletten kwaad te stichten. Als ik hem
wegjaag, vrees ik dat hij de pijlen, door een
ander vervaardigd, op mij afschiet."
«Hoe heet hijf" vroeg Jefferson.
«Tapperday, William Tapperday. Hij heeft er
vroeger goed bij gezeten."
«Heeft hij niet eene zuster, die Kitty heet?"
vroeg Jefferson op eens.
«Ja, kent gij die?"
«Ik niet, maar Hugh. Ik heb,hem natuurlijk
voor dat vrouwmensch gewaarschuwd en dat
schijnt die jongen daar mij euvel geduid te heb
ben."
«Dat heeft niets te beteekenen. Maar om weer
op uw beminnenswaardigen zoon Hugh terug te
komen, hij houdt toch veel van zijne nicht 7"
aan eene inschrijving op het Grootboek van
minstens f 100 of aan het bezit van een spaar
bankboekje van minstens f 50) verdedigde
de heer Heemskerk het amendement-Kuyper,
om het kiesrecht ook toe te kennen bij het
bezit van een polis van levensverzekering,
waarop f50 is afbetaald.
De minister bestreed het amendement,
daar dergelijke polis geen bewijs is van wel
stand en het bedrag ook niet te realiseeren is.
Alinea 4 (kiezers krachtens examen) werd
goedgekeurd.
Verder werden nog toegelicht het amende-
ment-Bouman, om het kiesrecht te verzekeren
aan hen, die vijfjaar lang het recht bezaten
volgens de eerste vier categorieën, en het
amendement-Kuyper, om het kiesrecht te
geven aan hen, die een jaar lang zijn geweest
lid van een openbaar college, godsdienstleer
aar, leeraar bij het M. O., bestuurslid eener
instelling van weldadigheid of van andere
vereeriigingen van niet minder dan 50 leden.
De heer Bouman heeft zijn amendement
ingetrokken na de onaannemelijkverklaring
des ministers.
Naar aanleiding van de geopperde be
zwaren verklaarde de heer Kuyper eene
wijziging van zijn amendement te zullen
overwegen.
Morgen stemming.
Kicswct-amendeiuenlcn.
Door de heeren Pijttersen en Van Deinse zijn/
verschillende amendementen voorgesteld op art,
50—53.
De bedoeling daarvan is de inlevering van
opgaven van candidaten te doen geschieden zoo
wel op den dag der verkiezing ais np den vooraf
gaande, hetzij persoonlijk, hetzij schriftelijk, door
middel van een aangeteekenden briefslechts 10
kiezers te eischen voor de onderteekening dér
opgaven (in plaats van 50 volgens het ontwerp)
te doen vervallen de voorgestelde opgaven door
besturen van erkende kiesvereenigingenvoor
te schrijven dat de dag der verkiezing door der»
br .'gemeester der hoofdplaats van het kiesdistrict
minstens 8 dagen voor de verkiezing worde bekend
gemaakt met opgaaf van tijd en plaats waarop
formulieren kosteloos verkrijgbaar zijnden
burgemeester bevoegdheid te geven, in overleg
met dengene die de opgave inlevert, die ver
beteringen aan te brengen, welke kunnen strekken
tot duidelijke aanwijzing van den candidaatniet
te eischen dat de opgaven afzonderlijk worden
ter inzage gelegd en aangeplakt, maar wel dff
alphabetische lijst der namen en woonplaatsen
door alle candidaten.
"Verder stellen zij voor in art. 71 te bepalen
dat op hot stembiljet de namen der candidaten
gedrukt worden niet in alphabetische orde maar
in de volgorde waarin de inlevering is geschied.
In art. 76 wenschen zij voor te schrijven dat
op -t stembiljet enkel een kruis het teeken zij
tot aanwijzing van den candidaat, en dat de-
kiezer het biljet moet dichtvouwen, zoodat de
buitenzijde den stempel vertoont.
In art. 131 wenschen zij te bepalen dat de
opgaven van candidaten in een verzegeld papier
worden gesloten.
De heer De Savornin Lobman heeft voorgesteld!
aan art. 73 toe te voegen eene bepaling, vol
gens welke kiesfcevoegden, die den leeftijd van
45 jaren hebben bereikt, twee stemmen kunnen
uitbrengen,
lloe groot de invloed, daardoor aan de ouderen
van dagen op het stemmenaantal gegeven, kan
wezen, blijkt uit de volgende aan de laatste
volkstelling ontleende cijfers. Op 31 Dec. 1889-
«Hij houdt veel van haar."
«Dat dacht ik wel. En waarom ook nietT
Dit dus vastgesteld, zal het ben» ik meen
altijd uwen zoon Hugh wel niet onverschil
lig zijn, dat in de reederij-actiën van zijne nicht
eene baisse intreedt."
Welke betrekking er bestond tusschen de be
minnenswaardigheden van Hugh of zijne nicht
an de reederij-actiën, dat was voor Jefferson niet
terstond duidelijk en ook niet wat de advocaat
Mr. Finding met die kwestie te maken had.
Wat kon het hem schelen of die aandeelen laag
of hoog genoteerd stonden 7 Hij bezat er immers-
geen 7 Wie hem echter in het gezicht gezien
had, in dien gierenblik, waarvan hij zijne woor
den vergezeld deed gaan, had dadelijk kunnen
begrijpen, dat hij ze wilde hebben, zoo veel
mogelijk en ook zoo goedkoop mogelijk.
Ook Jefferson begon dit alras in te zien, want
hij herinnerde zich, dat er ook reeds vroeger
over de zaak gesproken was.
(Wordt vervolgd.)
