Es ïertttim aan ie „Apllo".
A0. 1896
Vrijdag 10 Juli.
N°. 9084.
Eerste Blad.
KENNISGEVING.
KENNISGEVING.
"Vijftigste
T aargan g.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
UITGEVER: J. ODÉ.
Biiitenlandsclte Iterichten.
comum
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
f 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
B1IKÜ A t' BOTKRITIIAAT
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst woidt tegen tweemaal berekend.
Snrlchtlngen welke gewaar, schade of
hinder kunnen veroorzuken.
EN
WETHOUDERS VAN
Burgemeester
-Schiedam,
Gelet op art. 8 der wet van den 2den Juni
1875 (Staatsblad no. 95);
Geven kennis aan de ingezetenen dat op
heden aan D. KRABBENDAM en zijne recht
verkrijgenden vergunning verleend is tot
.oprichting van een toe jplants van
1 napen, in het pand aan de Westmolenslraat
no. 29, kadaster sectieC no. 4070.
Schiedam, den 9den Juli 189G.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
VERSTEEG.
Be secretaris,
VERNÈDE.
4Eitting der Commissie wan onderzoek
voor de Schutterij.
Burgemeester en wethouders van
Schiedam
maken bekend, dat de commissie uit het plaatse
lijk bestuur, benoemd ingevolge art. 15 der wet
op de schutterijen, haie Imeede gewone jaarhjk-
sche zitting zal houden op Maandag 20 Juli
a.s„ des namiddags ten G ure. in het gebonw
de St.-Joris Doele aan het Doeleplein alhier,
tot het onderzoeken van de al of niet gegrond
heid der redenen, die tot vrijstelling of uitsluiting
van den dienst der schutterij, door de inge
schreven en geloot hebbende personen van dit
iaar en door de reeds vroeger ingelijfden zijn
ingebracht, alsmede tot het onderzoek der nom-
merverwisselaars en
dat zij, die niet voor de commissie mochten
verschijnen, gehouden zullen worden geene rede
nen tot vrijstelling te hebben en mitsdien finaal
mor den dienst der schutterij worden aangewezen.
Schiedam, den 8sten Juli 1896.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
VERSTEEG.
De secretaris
VERNÈDE.
Schreven wij gisteren een enkel woord
van sympathie met de werkstakers en van
vertrouwen in de bestuurderen der Apollo-
labriek, het komt ons wenschelijk voor, nu
eens na te gaan, hoe men moet komen tot
een afdoende oplossing. Want zeer velen zul
len meenen, dat een eenvoudige verhooging
van loon, die men mogelyk acht met het oog
op de hooge winstaandeelen der aandeelhou
ders, voorgoed een eind aan alle moeilijk
heden zal maken. En dat jnist is een grove
dwaling. Want die loonsverhooging treedt
eerst door en na deze staking in, is dus, hoe
billjjk ook, toch afgedwongen. Zoodra nu deze
loonskwestie van de baan is, zullen de werk
lieden aan de Apollo voor andere grieven
komen te staan; en, door de ondervinding
geleerd, zullen zij ook aan die grieven door
een staking een einde trachten te maken. Dat
zal zonder eenigen twijfel gebeuren, omdat
de loonskwestie, die nu aan de Apollo boven
aan staat en al het andere verdringt, slechts
een der vele gebreken en onrechtvaardighe
den in de maatschappelijke positie van den
werkman raakt; en zoodra dat éene gebrek
is verholpen, kunnen de andere zichtbaar
worden. Het gevolg van al die stakingen
zal wezenhet verloopen der Apollo. En
dat kan voorkomen worden, indien er slechts
eenig inzicht bij de bestuurderen bestaat in
de tegenwoordige ontwikkeling der maat
schappelijke verhoudingen. Bestaat dat niet,
nu, dan is aan hen de verantwoording voor
alle latere botsingen, die den ondergang van
hun eigen zaak en van tal van werklieden-
families zullen ten gevolge hebben. In
vele ondernemingen is een goede regeling
onmogelijk in de practijk, omdat zij financieel
zwak staan en alleen nog leven door lage
loonen en diergelijke. Maar bij de Apollo
is een goede regeling wèl mogelijk, omdat
de zaken steeds vooruitgaan, wat niet alleen
blijkt uit het hooge dividend, maar ook uit
de dag-en-naebt-onafgebroken werkzaamheid,
noodzakelijk om aan alle bestellingen te kun
nen voldoen.
Het ligt ook hier weer in de waardeering
van den arbeid. Kapitaal zonder arbeid is
waardeloos, industrieel even onbestaanbaar
als schaduw zonder licht. De meest volledige
samenwerking van kapitaal en arbeid is de
beste waarborg voor beider gezondheid.
Ditgaande van de aldus bepaalde waarde
van den arbeid, komt men tot de volgende
conclusies
lo. de winsten van het kapitaal zijn abso
luut afhankelijk van den arbeid, en komen
dus voor een deel aan den arbeid toe (zie
onder a)
2o. de onmisbaarheid van den arbeid maakt
het voor het kapitaal gewenscht en verplicht,
de arbeidskracht en de arbeidskwaliteit van
den werkman zoo groot en zoo goed mogelijk
te maken (zie onder b—gj',
3o. de onmisbaarheid van het kapitaal
maakt het voor den werkman gewenscht en
verplicht, zooveel mogelijk het voortbestaan
en de onaantastbaarheid van dat kapitaal
te helpen verzekeren (zie onder A);
do. de noodzakelijkheid van harmonie en
samenwerking tusschen kapitaal en arbeid
maakt het noodzakelijk, dat vertegenwoor
digers van beiden de eventueele botsingen en
moeilijkheden tusschen die beiden voorkomen
of uit den weg ruimen (zie onder f).
Toegepast op de practijk geeft dit:
a. winstuitdeeling mede aan de werklieden,
evengoed als bijv. aan de directeuren der
Apollo
l. uitbetaling van een loon overeenkomstig
de waaide van den arbeid, met een vast
aactal werkuren
c. vaststelling van een maximum-aantal
vaste werkuren in een etmaal en achterelkaar;
d. vaststelling van het maximum-aantal
ovywerkuren in een week en achter eikaar,
met bepaling van het loon per overwerkuur
e. Storting voor pensioen, deels door den
werkgever, deels door den werknemer, het
fonds te beheeren door vertegenwoordigers
van beide partijen, het pensioen te berekenen
op 75 van liet vaste loon
Storting voor een ziekenfonds, deels
door den werkgever, deels door den werk
nemer, het fonds te beheeren door vei tegen-
woordigers van beide partijen, de uitbetaling
per week gelijkstellende óf aan liet vaste
weekloon óf aan liet pensioen
g. storting voor een weduwenfonds, deels
door den werkgever, deels door den weik-
nemer, het fonds te beheeien als boven, de
uitbetaling te regelen naar het aantal niet-
wwdiönende kinderen der weduwe., met een
maximum gelijk aan 75 °l0 van het vaste
loon van den overleden man 2)
h. vorming van een industrieel! eservefonds
uit de winst, deels door den werkgever, deels
door den werknemer, te beheeren als boven,
te gebruiken óf voor uitbreiding van zakeu
óf voor dekking van eventueele schade, de
rente óf voegende bij dit fonds óf percents
gewijze verdeelende tusschen de aandeel
hebbers; 3)
i. instelling van een selieidseommissia, be
staande uit vertegenwoordigers deels van het
kapitaal deels van den arbeid. Indien deze
regeling in werking is, is de maatschappelijke
positie van den werkman geheel voldoende
en overeenkomstig ,recht en billijkheid ge
regeld, voor zoover de verhouding van kapi
taal en arbeid daarmee te rnaken heeft. Daar
mee is dus ook voor het kapitaal een vrij
groote zekerheid geschapen.
Dat de Apolïo niet in eens al die regelingen
treffen kan, spreekt vanzelf. Maar wel kan
dat alles op een programma geplaatst wor
den, dat in een bepaalden korten tijd wordt
uitgevoerd. En met het allernoodzakelijkste,
een looneherziening, kan onmiddellijk begon
nen worden. Het overige hangt dan af van
den goeden wil der betrokkenen.
Of die betrokkenen daartoe zullen overgaan
i) dit principe is logischer dan dat van uitbeta
len van weekloon door den werkgever voor niet ge-
leverden arbeid
de indeelingen onder bg tullen dermate de
positie van den werkman verbeteren, dat zijn arbeid
vanzelf beter zal worden.
J) door dit te doen waarborgt men het voortbe
staan eener onderneming en stelt men den arbeid in
de gelegenheid aandeelhouder te worden, wat ten
slotte leiden kan tot de meest logische onderneming
coöperatie.
Er is nog een groot verschil tusschen men-
schelijkheid tegenover den werkman en de
erkenning van rechten hem toekomende. En
daaiom twijfelen wij, want de verandering
is voor van nature conservatieve iudustiieelen
te geweldig. En de directeuren der Apollo
hangen af van de aandeelhouders, voor wie
deze fabriek ongeveer uitsluitend een finan-
cieele opeiatie is.
Toch leek het ons gewenscht, deze dingen
eens ronduit te noemen, uitgaande vau het
eenig ware standpunt, viagende slechts naar
waarheid en recht, en niet vergetende dat
het ook hier de belangen van 2 partijen geldt.
Is aschrift. Blijkens liet interview van den
correspondent \an het Handelsblad met de
directeuien der Apollo geven dezen toe, dat
de grieven der stakers gegrond zijn, gelijk
ook blijkt uit de toegezegde loonsverhooging.
Het is te hopen, dat bovenstaande be
schouwingen door de bestuurderen der Apollo
worden gedeeld, in het belang èn van de
Apollo èn van Schiedam.
E HANK R JJ K.
De Senaat heeft met 219 tegen 30 stemmen
het wetsontwerp op de oprichting van pro
vinciale universiteiten aangenomen.
De Duitsche gezant heeft van de deelne
ming van het Duitsche rijk aan de wereld
tentoonstelling van 1900 kennis gegeven.
Evenzoo heett Italië dit officieel gedaan. Oos
tenrijk deed dit reeds eenigen tijd geleden.
De ijzerpletters te Roubaix hebben den
arbeid gestaakt. Zij eischen opheffing van liet
stukwerk en het premiestelsel, en 50 pCt.
loonsverhooging voor elk uur dat zij langer
werken dan 40 uren.
Te Rijssel is de toestand niet veel verbe
terd een honderdtal werklieden zijn echter
weer aan den arbeid gegaan, en alles blijft
rustig.
ZWEDEN en NOORWEGEN.
De koning heeft geweigerd liet door het
Storthing aangenomen wetsontwerp betref
fende het aannemen van een zuiver Noorsche
vlag te bekrachtigen.
RUSLAND.
De regeering onderhandelt op het oogen-
blik met een troep Duitsche bankiers, met
het huis Mendelssohn aan het hoofd, over
de conversie der 5 en 4>/s pCts. spoorweg-
obligatiën in een 4 pCt. fonds en over eene
nieuwe goudleening van 300 a 500 miilioen
roebels, welke moet dienen om de hervorming
van het muntstelsel definitief tot stand te
brengen, welke met het oog op de kronings
feesten tot het najaar is uitgesteld. Op het
oogenblik beschikt de Russische staatsbank
reeds over een goudvoorraad van 693.7
miilioen roebels, welke bjjna voldoende is
