RiuneiilaiHlsche Berichten.
durende kuiperijen tegen den bestaanden
staat van zaken.
Uit Dongola wordt gemeld, dat de 2e
brigade, 7 eskadrons cavalerie en 4 compag
nieën van het kameelkorps naar het zuiden
zijn vertrokken om El Debreh, Merawi en
Khardak te bezetten.
Officieel wordt gemeld dat het Staffordshire-
regiment, dat aan den veldtocht in Soudan
heeft deelgenomen, reeds nu naar Kosheh en
vandaar naar Knïro teruggaat.'
Ook kapitein Colville, die voor El IJafir
gewond werd, is naar Kaïro teruggezonden.
Troepen bezetten El Debbeh, Merawi en
Ilandah.
AMERIKA.
De oud-president generaal Benjamin Har
rison zal 6 October zijn verkiezingsreis, tot
ondersteuning van de candidaluur-Mc Kinley,
beginnen. Hij zal spreken in de staten In
diana, Illinois, Michigan, Ohio, "Wisconsin, en
misschien ook in Jowa.
De democratische conventie van den slaat
Massachusetts heeft Zaterdag te Boston George
F. Williams candidaat voor het ambt van
gouverneur gesteld. Hij is een voorstander
van Bryan en het Chicago-program. Den
vorigen avond had Bryan er in de Music-hall
gesproken, en na afloop waren 300 zilver-
mannen in de zaal gebleven, den nacht door,
uit vrees dat de goud-democraten hen den
volgenden morgen zouden beletten aan de
conventie deel te nemen. De hoeren van 't
goud hadden de politie er bij gehaald, maar
die onthield zich wijselijk. Zoo behielden de
zilvermannen onder de democraten, met de
populisten, de meerderheid toen 't op het
kiezen van Williams aankwam.
Bryan is zeer ingenomen met den brief
van Bismarck, die natuurlijk door de leiders
zijner partij handig geëxploiteerd wordt vooral
onder de Duitschers in 't westen. Aan de
Duitsch-Amerikaarische club te Chicago schreef
Bryan o. a.ide hooge plaats die Bismarck
inneemt onder het Duitsche volk en de eerbied
•voor zijn meening in de gansche wereld ver-
leenen aan zijn woorden groot gewicht. Indien
de enkele gouden standaard voor zijn land
een zegen ware geweest, zou hij zeker niet
naar het bimetallisme verlangen. Vernederend
is de gedachte dat Amerikanen twijfelen aan
de macht der Unie om zelf een regeling bij
de wet te maken, wanneer staatslieden als
prins Bismarck toegeven dat de Unie in staat
is om het herstel van bimetallisme te be
vorderen."
Groot succes heeft hij te Bath, in Maine
gehad, waar hij in warme taal uitdrukking
gaf aan zijn geloof dat't niet lang meer duren
zal of de ziiveraanmunting zal in Maine even
sterk worden gedeund ais in Colorado. Bryan's
bewonderaars in Bath schonken hem, uit pure
vijandschap tegen het goud, een zilveren
hoed.
AFRIKA.
Uit Johannesburg wordt gemeld, dat tal
van inboorlingen, werkzaam in de mijnen
aan den Westrand, het werk hebben ver
laten, omdat bevel was gegeven alle Kaffers
te ontwapenen met het oog op de morgen
jn werking tredende loonsverlaging.
In een tegen haar gerichte aanklacht door
den heer Alfred Beit, wel bekend in Zuid-
Afrika, maakt de Hamburger Nachrichten
een zin openbaar, waarin gesproken wordt
van het nvoor het oogenblik mislukken der
tegen de Transvaal gerichte plannen".
Deze bekentenis van een der hoofdaan-
leggers van den Jameson-inval moot de krin-
en die liet aangaat voor een misschien aan
staande herhaling op hun hoede doen zijn.
Uit Fort Salisbury (Matabelenland) wordt
van 28 dezer gemeld
Aan de Mazoe is de laatste drie dagen
hevig gevochten. Een van die gevechten
duurde tien uur. De Engelschen waren toen
geheel door de opstandelingen, die goed ge
wapend waren, omsingeld.
Volgens de jongste ofïïcieele gegevens heb
ben de Engelschen tijdens den opstand in
Matabelenland ue volgende verliezen geleden:
36 in gevechten gedood, 14 overleden aan
verwondingen, 44 aan ziekten, 87 gewonden;
benevens 138 kolonisten die vermoord zijn
of vermist worden.
TWEEDE KAMER DER STATEN-G ENERAAL.
Door <ipn heer Gerritsen is ais amendement
op het wetsontwerp tot wijziging der wet op het
L. O. voorgesteld om artikel t>5 ter (de examen
gelden), zooiils dat artikel is vastgesteld bij de
wet van 8 December 1889 (Staatsblad no. 175)
te laten vervallen.
In de afdeelingen der Tweede Kamer zijn
gekozen tot rapporteurs over het ontwerp,
bevattende nadere bepalingen op den suiker
accijns, de heeren Van der Kun, De Boer,
De Ram, Van den Berch van Heemstede en
Van Deinse, en tot rapporteurs over het ont-
werp-invoeringswet personeels belasting de
heeren De Beaufort (Wijk), Van Gijn, Mees,
Veegens en Van Delden.
SCHIEDAM, 30 September 1896.
De proefnemingen met handbrandbiusch-
middelen, door de firma Wijnmalen en
Hausmann te Rotterdam, welke hedenmiddag
aan de Warande alhier zouden geschieden,
hebben om ons onbekende redenen niet plaats
gehad. Zij, die zich op het bepaalde tijdstip
naar de Warande begaven, zagen zich teleur
gesteld.
Donderdag 1 October vangt de winterdienst
langs den Holiandschen spoorweg aande
treinen vertrekken alsdan uit Schiedam
Naar Amsterdam 5.23, G.00 (le en 2e
kl.I stopt alleen le 's-Hage), G.58, 7.46, 9.28,
10.31, 1/11, 2.32, 3.44, 4.04, 4.41, 6.45;
8.23, 9.09.
Naar Delft: 6.37 voorm., alleen Donderdags.
Naar 's-Hage: '12.27.
Naar Leiden 8.13, 9.28, (staan in verbin
ding met de treinen die te 9.04 en 10.13
uit 's-Hage naar Amsterdam vertrekken, de
laatste enkel le en 2e kl.), 11.32, 5.49,
10.24, 11.24.
Naar Rotterdam 6.02, (alleen Dinsdags),
6.37, 7, 8.08, 8.17. 9.09, 9.23. 9.4(3, 10.31,
11.25, 12.24, 12.42, 1.44, 2.15, 2.59, 3.40,
3.56, 4.43, 5.18, 5.45, 6.43,7.58,8.48,9.24,
9.58 (le en 2e kl.), 11.08, 11.16, 11.52.
Naar Helder: 6.58, 1.11, 4.41 en 6.45.
Naar Vlaardingen, Maassluis en Hoek-van-
Iloilund 4.43*, 6/13*, 7.37, 8.20, 9.3110.19,
10.55, 11.29', 11.44* (niet op Zon-en feest
dagen), 1.40*, 3.11*, 4.49*, 6 50*, 8.26, 9.21*,
9.57* (le en 2e kl., alleen reizigers voor
Londen), 10.46, 11.53§.
De met een geteekende treinen loopen naar
Hoek-vau-UoUand, AUt?en des Zondags.
De tijd van vertrek der treinen is aangegeven in
den tijd van Greenwich, dat is: 12 utir Greenwich-
tijd 12 uur 20 minuten Amsterdamsche of ge
wone tijd.
Gisteren gaf H. M. de Koningin-Regentes
een afscheidsdiner op hot Loo nan sir Horace
Rumbold, laatstelijk gezant van Groot-Bri-
tannië en Ierland bij het Nederl. Hof, en lady
Rumbold, voor hun vertrek naar Engeland.
Gravin van Lynden van Sandenburg, dame
du palais der Koningin-Regentes, zal met
November a.s. de functiën vervullen van groot
meesteres der Koningin-Regentes.
De gewone audiëntie van den minister van
koloniën op Vrijdag 2 en die van den mi
nister van binneniandsche zaken op Zaterdag
3 October zullen niet plaats hebben.
Bij kon. besluit is bij het leger in Ned.
Indië benoemd tot gen.-maj. der inf. de
kolonel van dat wapen J. W. Stemfoort.
Staatsblad no. 156 bevat den tekst van het
wetboek van burgerlijke rechtsvordering,
zooals die laatstelijk gewijzigd is bij de wet
van 7 Juli 1896.
Gistermiddag hebben de ministers met
hunne dames behalve den minister van
oorlog een bezoek gebracht aan de te
Rotterdam op stroom liggende oorlogsschepen.
In verband met het gerucht, dat de voor
zitter der Tweede Kamer, de heer Gleich-
man, in aanmerking zou komen voor het
vice-presïdentschap van den Raad van State,
schrijft het Handelsblad
ïZijn wij wel ingelicht, dan is de heer
Gleichman volstrekt niet voornemens den
zetel te verlaten, dien hij met zooveel waar
digheid inneemt en waarop hij nog pas met
nagenoeg algemeene stemmen is bevestigd."
De leden van de Tweede Kamer zullen
Zaterdag in de gelegenheid worden gesteld
de te Rotterdam aanwezige nieuwgebouwde
marineschepen te bezichtigen. Er zullen aan
de Kleine Veerkade sloepen gereedliggen
om de bezoekers aan boord der oorlogsbodems
te brengen. (2V. E. Ct.)
Volgens de Besidentiebode zou ook de heer
Bool, afgevaardigde voor Leiden, te kennen
hebben gegeven, dat hij bij de verkiezingen
in het volgende jaar niet in aanmerking
v.enscht te komen.
De iV. B. Ct. ontving gisteren van haren
correspondent te Batavia het volgende tele
gram
»Toekoe Baid is naar Banda verbannen."
Over het gebeurde met Toekoe Baid leest
men in eene particuliere correspondentie uit
Kota Radja in het N. v. d. D. van gister
avond
Op den 23en rukten wij op tegen de XXII
Moekims, tegen Toekoe Moeda Baid, Panglima
Polim en den pretendent sultan. De termijn
van 14 dagen, voor hunne onderwerping ge
steld, was verstreken. Al zonden èn Panglima
Polim èn Toekoe Baïu brieven, al kwam zelfs
de zoon van Toekoe Baïd te Lamboeroe, niets
kon het naderend onheil meer afwenden of
vertragen. De eisch waspersoonlijke komst
ie Kola-Radja; werd hieraan geen gevolg
gegeven, dun kwam de Kompanie zelf. De
Atjeher ziet, dat we niet meer leven in een
tijdperk van looze, machtelooze bedreigingen.
Wij houden ons nu strikt aan hetgeen we
der bevolking bij proclamatie, den hoofden
per brief meedeelden.
Daar Panglima Polim op Moeroe was terug
getrokken en de hoofden van Moeroe en
Gliëng hunne onderwerping nog niet hadden
aangeboden, werd besloten om den volgenden
dag (25 Aug.) in die richting op te rukken.
Aan Toekoe Baid, die zich in het gebergte
Gle Loemoek ophield, werd bekend gesteld,
dat hij zich moest komen melden, wilde hij
niet, dat z'n geheele gebied verwoest werd.
Een paar uur later meldde meneer zich, ver
gezeld door 6 volgelingen, in het bivak te
Lamara, nu bezet evenals Temboh door het
12e bataljon. De gouden medaille van ver
dienste prijkte op z'n borst. Toekoe Baïd wist
van den prins geen kwaad; hij had zelfs geen
schieten gehoord, en begreep maar niet waar
om de Kompanie z'n goederen verwoestte!
Meneer werd onder gewapend geleide opge
zonden naar Lambaroe en vandaar den vol
genden dag naar Kota-Radja, waar hij voor-
loopig onschadelijk gemaakt is. Z'n brutaliteit
had hij nog niet verloren. Toen hem in het
bivak te Possoe-Sibreh Apollinaris-water te
drinken werd gegeven, dorst hij zelfs om ijs
er in verzoeken
Naar aan den schrijver der Haagsche kro
niek in de B. Gr. Ct. van wei-onderrichte
zijde is medegedeeld, zuilen de Koninginnen
's daags na de kerkelijke aanneming van H. M.
Koningin Wilhelmina, aan de voorbereiding
voor het H. Avondmaal in de Kloosterkerk
te 's-Gravenhage deelnemen. Het is bekend,
dat HH. MM. een deel van het najaar in i
Frankrijk en Italië gaan doorbrengen. Niet
onwaarschijnlijk is het, dat op de terugreis
naar het vaderland dan aan het plan om, in
het strengst incognito evenwel, Parijs te be
zoeken, gevolg zal worden gegeven.
Met welk doel H. M. de Koningin-Regentes
het aan het koninklijk paleis in het Noordeinde
grenzende perceel, thans door den minister
van staat, rar. Heemskerk, bewoond, heeft
aangekocht, is niet bekend. Aan de tegen
overgestelde zijde heeft men ook eenige ge
bouwen (tiiesaurie en intendance der palei
zen), die echter geen geheel met het paleis
zelf uitmaken. Mocht het voornemen bestaan
de beide vleugels op gelijke wijze bij het
paleis te trekken, dan zou dit ongetwijfeld
een belangrijke verfraaiing geven. Maar de
bestemming van het aangekochte pand is een
geheim en houdt vermoedelijk verband met
toekomstige plannen van H. M. de Regentes.
Op voorstel der afdeeling Zuid-Holland der
^Maatschappij tot Bevordering der Veeart
senijkunde in Nederland" besloot de Zaterda<*
O
te Utrecht gehouden algemeene vergadering
het hoofdbestuur op te dragen zich tot de
hooge regeering te wenden met verzoek een.
wet op de tuberculose in het leven te roepen.
Protest-meeting in zake Regout.
Een dertigtal arbeidersvereenigingen te Rot
terdam gevestigd had Zaterdagavond m het Ver-
kooploknal aldaar een meeting belegd teneinde
te protesteeren tegen de schending van het ver-
eenigingsrecht door den heer Paul Regout te
Maastricht.
De heer P. A. Heidsdingon, die de druk be
zochte vergadering leidde, opende haar met eene
toespraak, waarin hij het doel van deze meeting
uiteenzette en het belang deed uitkomen voor
den arbeider om zich te vereenigen en zijn
recht daartoe te handhaven, noemende spreker
den vereenigden arbeider den pionier van de be
schaving, waarom hot dan ook bevreemding moet
baren, dat aan fabrikanten en kapitalisten de
arbeidersvereniging een doorn in het oog is.
Spreker omschrijft den geldelijken steun door de~
Rotterdamsche arbeidersvereenigingen aan de
Maastrichtsche werkstakers verleend (f40 per
week), alsmede den steun van de Rotterdamsche
pers ontvangen, waarop Da Maasbode evenwel
eene uitzondering maakte, wordende de houding
van dat blad door spreker gegispt.
Achtereenvolgens voerden nu het woord de
heeren tl. Polak, uit Amsterdam, F. Mol, uit
's-Gravenhage, en W. H. Vliegen, uit Maastricht.
De eerste spreker, Polak uit Amsterdam, schetste
in breede trekken den toestand in de fabriek
van Regout en wees op het gewicht dezer sta
king, daar zij de belangen raakt van de arbeids
klasse in geheel Nederland.
Daarom is bet eene staking, die niet mag
mislukken. Wordt deze gewonnen zeide hij
dan is alles gewonnen. Doch al wordt zij
verloren, dan zal er toch leering voor het ver
volg in gelegen zijn ten opzichte van de groote
noodzakelijkheid der solidariteit. Luide sprak hij
zijn afkeuring uit over den Bootwetkersbond,
welke flink opgezet scheen, doch slechts een
zeepbel scheen te zijn.
Aandringende op aaneensluiting en vereeni-
ging, wees hij er op, dat dit niet alles is wat
gedaan moet worden. Vooral moet men ook zor
gen dat er beteie wetten komen en daarom is-
het noodzakelijk, dat de werkman ook zijn po
litieke rechten doet gelden.
Hij eindigde met de opwekking, de Maas
trichtsche arbeiders krachtiger dan tot nu te
steunen.
Mol uit Den Haag sprak zijn diepe verachting
over de firma Regout uit. Hij oordeelde, dat
het niet genoeg was, tijdelijk hulp te verleenen,
maar dat ook weerstandskassen gevormd moe
ten worden.
Daarna schetste Vliegen uit Maastricht de
geschiedenis van de fabriek der firma Regout
en de voortdurende loonsverlagingen, welke
plaats hadden en eindelijk tot de werkstaking
leidden.
Vooral deze werkstaking is een gewichtige,
daar het hier niet zoozeer het loon van enke
le arbeiders of een half uur minder arbeid
geldt, maar het recht van vereeniging, dat
door de firma 'Regout werd aangerand.
Ook Siaal uit Maastricht, die bij de firma
Regout had gewerkt, hing een droevig tafereel
op van de toestandeu aldaar.
Eindelijk werd een moiie aangenomen, waar
in verklaard wordt, dat het recht van vereeni
ging ook voor de arbeiders een onschendbaar
techt js, dat behoort gehandhaafd te blijven
en blijven en het eenige middel is om den
toestand der arbeiders te verbeteren, en voorts
dat hij, die het aantast, een vijand van den
arbeider wordt genoemd en aan de verachting
van elk weldenkende wordt prijsgegeven, ter-
