1H GEZOND ES.
Letteren, Kunst en Wetenschap,
PEK TELEGRAAF.
Ondenvij s.
V i s s c li e r ij.
K. e r Jt n l e u w s.
Naar aanleiding van het bericht, dat de
notaris Backx te "Wieringerwaard de eerste
particulier hier te lande zou zijn, die zich
een automobiel heeft aangeschaft, meldt men
ons dat de heer Jos. Bogaers-Svvngemakers
te Tilburg reeds sedert het vorig jaar in het
bezit zoodanig voertuig is. Het heeft bij goeden
weg eene snelheid van 20 KM. per uur en
verbruikt 2 KG. benzine per uur, terwijl éene
vulling voldoende is voor een weg van 100
120 KM.
Gelijk wij mededeelden, werd uit Gees
(Drente) aan de Pr, Pr. en Ass. Ct. geschre
ven, dat zich daar een geval van cholera had
voorgedaan. Be heer S. J. M. van Mook, bur
gemeester van Ooslerhesselen, komt nu in
een ingezonden stuk in genoemd b'ad tegen
dit bericht op en schrijft:
jlk acht mij als hoofd der gemeente ver
plicht bij dezen bekend te maken, dat zich te
Gees geen geval van cholera asiatica heeft
voorgedaan en dat het ook bezijden de waarheid
is, dat op last van dr. Fledderus te Dalen
liet lijk dadelijk naar het lijkenhuisje op de
begraafplaats is vervoerd.''
ïn den stand der werkstaking te Arnbt-
Almelo, aan de fabriek van den heer Hede-
roan, is nog geen verandering gekomen.
Dinsdagmorgen om 8 uur waren alle wevers
bij de fabriek samengekomen, doch zij be
sloten wederom voor het nieuwe loon niet
te werken.
De heer Hedeman heeft Maandag aange
boden nog veertien dagen tegen het oude
loon te laten werken en dat in dien tijd met
eene commissie uit de wevers een nieuwe
loonregeling zou ontworpen worden. Dit aan
bod werd echter door de werklieden ge
weigerd, daar zij slechts tegen het oude loon
willen werken en in geen geval willen toe
stemmen in eenige loonsverlaging, vooral wtjl
in de laatste jaren het loon reeds herhaalde
lijk verlaagd is. Steeds hebben de arbeiders
daarin berust, doch in deze verlaging welke
voor sommige arbeiders bijna f 1.50, voor
andere f 0.50 en gemiddeld voor iederen
arbeider f 1 bedraagt willen zij in geen
geval treden. De meesten dezer arbeiders
zijn tevens landbouwer en bezitten dus meer
weerstandsvermogen dan anderen.
Behalve de joagens, zijn door deze werk
staking ruim 200 personen zonder werk.
Tevens meldt men nog, dat opdetabaks-
kerverij van den heer G. ten Bruggencate,
Dinsdagmiddag een der arbeiders, die een
half uur te laat kwam, weggezonden werd,
waarop de overigen, ten getale van 13, het
werk hebben gestaakt.
Op het spoorwegemplacement te Nijmegen
is gistermiddag de 24-jarige arbeider A. de
K. G. bij het rangeeren van goederenwagens
door eigen onvoorzichtigheid ter hoogte van
de borst zoodanig tusschen de buffers bekneld
geraakt, dat hij een kwartier later overleed.
Toen de mailtrein van Vlissingen naar
Oberhausen gisterochtend om halfzeven te
Rozendaal aankwam, was het Duitsche [•"et-
rijtuig warm geioopen, en wel zoodanig, dat
de vlam er uitsloeg. Onmiddelyk werd alles
uit het rijtuig geladen, en de wagen zelf uit
den trein verwijderd. Nadat de post in een
personenrijtuig was overgebracht, kon de
reis met eenige vertraging worden voortgezet.
Te 's-Gravenhage is dezer dagen op de be
graafplaats Eik-en-Duinen een gedenksteen ge-
plaats op het graf van Wilhelmina Gips, in
leven concertzangeres, geboren te Dordrecht 29
September 1843, overleden te 's-Gravenhage
1895. Emblemata der toonkunst, een lier, met
palm en laurier getooid, versieren den graf
steen, waarvan het ontwerp vervaardigd werd
door dan heer A. F. Gips, leeraar aan de Po
lytechnische School. (W. v, M.)
MEMORIE TAW MTWOOBB
van Burgemeester en Wethouders op
het verslag van het onderzoek der
gemeente-begrooting van 1897 in de
afdeelingen uit den gemeenteraad.
Algemeene beschouwingen.
Zonder tc willen ontkennen, dat deze begrooting
een ongunstige uitkomst oplevert, meenen we toch
dat de financiën der gemeente, bij een goed en
zuinig bebeer, geen zorg voor de naaste toekomst
behoeven te wekken.
De ontvangsten zijn allen laag geraamd, terwijl
die uitgaven, waarvan bet bedrag niet met juist
heid is te bepalen, toch, zonder overdreven te zijn
opgevoerd, tot zoodanig cijfer zijn uitgetrokken,
dat zij voldoenden waarborg aanbieden, dat de
betrekkelijke posten niet zullen worden overschre-
dett-
Wnaruit het ongunstig verschil van /"17000.
tusschen de gewone inkomsten en uitgaven moet
worden verklaard, werd door den Voorzitter van
een der afdeelingen duidelijk in het licht gesteld.
Daar wij, aan hetgeen door dat lid van ons Col
lege werd aangevoerd, niets hebben toe te voegen,
en' het door hem gesprokene in hot Verslag van
het onderzoek der begrooting nauwkeurig uiteen
gezet is, meenen we, ter verklaring van het ge
noemde verschil, te kunnen volstaan met naar dat
verslag te verwijzen.
Uitgaven.
HOOFDSTUK I.
Afdeeling I.
Volga. 61. Jaarwedden eau de ambtenaren en
bedienden der gemeente-secretarie.
Met genoegen constatccren we, dat in twee af
deelingen erkend werd, dat de door ons verhoogd
voorgedragen traktementen laag zijn.
Volga. 84. Kosten wegens aankoop van perio
dieke boekwerken.
Aan het verzoek om eene opgaaf dier werken,
teneinde het gebruik ervan door raadsleden te
bevorderen, voldoen we gaarne. Die werken, waar-
ouder ook eenige dag- en weekbladen zijn tc rang
schikken, zijn de volgende:
Beslissingen van den Raad van State (afdeeling
geschillen van bestuur).
Luttenberg's chronologische verzameling der
weiten, besluiten en arresten.
Bijdragen tot de kennis van Staats-, Prov.- en
Gemeentebestuur in Nederland.
Van den Honert's verzameling van Arresten van
den Hoogen Raad der Nederlanden.
Het Staatsblad.
Het bijvoegsel op het Staatsblad.
Het Provinciaal blad.
De Staatscourant met bijblad.
De Gemeentestem.
Het Register op de Gemeentestem.
Het Weekblad voor de Burgerlijke administratie.
Het Weekblad van hef: recht.
Het Register op het Weekblad van het recht.
De Staats-almanak.
Dc Residentie-almanak.
Do Provinciale almanak.
Het Gemeenteraads-vcrslag.
Afdeeling
Volgn. 90. Toelage ter tegemoetkoming in de
kosten der uitgave van het verslag der handelingen
van den gemeenteraad.
Nu de Raad in zijn zitting vaa den 29sten
September j.l. reeds besloten heeft aan dc gemeente
secretarie een Commies-redacteur aan te stellen,
die met het maken van een tachygrafisch verslag
der handelingen van den gemeenteraad zal worden
heiast, vervalt dc toelage van f 1000.—, die aan
den tegenwoordige» uitgever van dit verslag wordt
toegekend. Wij stellen daarom voor den post ge
heel te schrappen.
De vrees, in de afdeelingen uitgesproken, dat
voor f 1200.— moeilijk een zoo bekwaam en veel
zijdig ontwikkeld man als gewcnscht wordt, blij
vend aan de gemeente te verbinden zal zijn, zal
wellicht later blijken gegrond te zijn geweest;
reeds nu kunnen we dc verzekering geven, dat
cr onder de sollicitanten naar die betrekking hoogst
bekwame personen zijn, van wie te verwachten is,
dat zij aan de gestelde eischcn zullen kunnen
beantwoorden.
HOOFDSTUK II.
Volgn. 92. Onderhoud van wandelplaatsen en
plantsoenen.
In aansluiting aan hetgeen in het afdeelings-
verslag omtrent de toelichting op ons voorstel
tot aanstelling van een deskundige in het boom-
kweeken wordt gezegd, wenschcn we hier te her
halen, dat wij dien te benoemen ambtenaar ook
zouden willen belasten met het toezicht op de
gemeente-landerijcn en grienden.
De toelichting in de begrooting op den post van
f 150.voor aanleg van grondwerken voor een
fontein in de Plantage, is juist. De meening, waar
van het verslag melding maakt, dat zij niet juist
zoude zijn, berust dus vermoedelijk op een mis
verstand.
Volgn. 95. Onderhoud van havens, vaarten,
kaaimuren, sluizen en andere waterwerken.
Do regeling van het diep- en schoonhouden der
havens zal gelijktijdig geschieden met die van
den reinigingsdienst.
Voorst elk: daartoe zullen eerstdaags den Raad
hereiken.
Volgn. 100, Kosten van aanleg en onderhoud
der algemeene begraafplaats.
De wijze waarop alhier wordt begraven kan ook
ons geenszins bevredigen.
Ware het niet dat daarmede betrekkelijk aan
zienlijke kosten gepaard gaan, dan zeker zoude n
we u reeds vroeger hebben voorgesteld éen of
twee vaste knechts door do gemeente te bezol
digen, en onder toezicht staande van den dood
graver, met het neerlaten in het graf te belasten.
Nu uit den boezem uwer vergadering stemmen
in gelijken zin opgaan, zullen wij gaarne over
wegen, wat in deze tot verbetering zal kunnen
leiden.
HOOFDSTUK III.
Volgn. 101. Onderhoud van huizentorens,poorten
en dergelijke.
Dc klacht over don slechten toestand van do
glasbedekking der koopmansbeurs is volkomen
gegrond.
Wij zullen trachten eene gcwcnschtc verbetering
aan te brengen.
HOOFDSTUK TV.
Volgn 108. Kosten van toezicht en van invor
dering der plaatselijke belastingen.
Do uitgetrokken som van f 'l00.voorpereep-
tieloon van den bootsmnu van de kraan is slechts
een ramingspost.
In 1804 werd aan kraangeld ontvangen /,22.95,)
terwijl aan den bootsman voor loon werd uitbe
taald /"20.35s. De Gemeente had dus van de kraan
nog een inkomst van f 2.60, of, na aftrek van
kosten van zogcis van het register en van de
bevelschriften, eene zuivere opbrengst van f65.
Wij geven in overweging den post, die verband
houdt met dien, begrepen onder volgn. 12 der ont
vangsten, en die uit den aard der zaak moeilijk
te ramen is, onveranderd tc behouden.
HOOFDSTUK V.
Volgn. 113. Onkosten voor de nacht- en stille
wachten.
Wij achten het wenschelijk dc door den Burge
meester, als hoofd der gemeente-politic, toegezegde
voorstellen tot verbetering van het loon en tot
uitbreiding van het politie-personcel af te wachten,
alvorens in deze eenige stappen tc doen.
Volgc. 117. Belooningen en premier aan de
brandspuitlicden cn beambten.
Zooals terecht is opgemerkt, is do toelichting
op dezen post onjuist Wij stellen voor haar tc
doen luiden: „Door het, met het oog op de ia
bewerking zijnde nieuwe verordening op de brand
weer, onvervuld laten van 4 vacaturen van brand
meester, wordt de post f200.lager voorgedra
gen."
HOOFDSTUK VI.
Volgn. 123. Kosten wegens maatregelen in het
belang van den algemecnen gezondheidstoestand.
De door den Voorzitter van een der afdeelingen
gedane mededccling, dat wij uit dezen post ook
een straatbesprociing wenschen te bekostigen, is
juist.
IVordl vervolgd.)
's-CRAVENIlAGU, 15 October.
Bij het departement van koloniën werd
ontvaugen liet volgende van heden gedag-
teekend telegram van den gouverneur-
generaal van Nederl, Indië
»Drie tochten hadden plaats uit Tjot
Mantjang naar liet gebergte in XNII moe-
kims, waarbij acht militairen beneden den
rang van officier gewond, een van dezen,
levensgevaarlyk, is sedeit overleden".
De Slct. (n°. 243) bevat het programma voor
het in 1897 te houden examen tot toelating aan
de Rijkskweekscholen voor onderwijzers en onder
wijzeressen.
De gemeenteraad van Deift benoemde heden
tot leeraar aan bet gymnasium dr. F. II. Bol
derman te Amersfoort, en keurde met algemeene
stemmen goed het voorste! van B. en W. om
den lector J. A. van den Broek aan de Indi
sche Instelling te benoemen tot hoogleeraar.
SCHIEDAM. Heden vertrok ter haringvis-
scherij de logger de Maas SDM. 15, schipper J.
Bal, voor de 4e reis.
KRAL1NGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den ter markt alhier aangevoerd 3 zalmen, die
f 1.80 tot f2.60 per '/s kilo opbrachten. Nog
werden aangevoerd 1 winterzaim, die f3 per
l/2 kilo opbracht.
Ned.-IIerv. Kerk.
Bij de gisteren plaats gehad hebbende ver
kiezing van 16 gemachtigden voor het kerkelijk
kiescollege der gemeente te Schiedam, ter voor
ziening in de periodieke aftreding en in 3 buiten
gewone vacaturen, zijn door 720 van de 1720
stemgerechtigde lidmaten stembiljetten ingeleverd.
Gekozen zijn de candidaten der kiesvereeniging
uEvangeiie en Belijdenis"voor de gewone
vacaturen, met het achter hunne namen gevoegd
aantal stemmen, de heeren
h. Amoureus 687, J. H. Broekman 681, B,
Kerssen Sr. 681, J. van der Most 678, P. V nk
677, T. Polderman 680, C. van der Vlies Pz.
678, A. Bosman 682, Gijsbrecht van der Zee
684. P. la Verge 681. W. van Zon Pz. 679,
Jb. Verboom 681, Dr. D. N. Janssen 681
en voor de buitengewone vacaturen de heeren:
C. Boerman 670, A. Mout 662, B. van Warne
ten 670.
Daar de besturen van den uNederl. Pro
testantenbond" en der »Evang.-Hervormde Ver-
eeniging" ditmaal geen candidaten hadden ge
steld, was de animo gering.
Mijnheer
Gij, die U noemt een lezer van de Schiedam-
schc Courantmaar verder Uw stuk bett effende
de kookschool niet hebt onderteekend, veroorloof
mij U op eenige onjuistheden in Uw schrijven
opmeikzaam te maken.
U meikt o. u. op »AIs het zoo treurig er uit
ziet in sommige huisgezinnen, dat er haast niet
te koken valt" en U schrijft daarboven ïüok
komt het mij altijd eenigszins onkiesch en stui
tend voor, wanneer vreemden zich opwerpen, om
aan de oude lunsmoedeis het werk uit de han
den te nemen, om de dochteren des huizes to
onderwijzen, in hetgeen tot het eigen gebied der
moeder behoort." U veronderstelt, dat de moeder
koken kim, hetgeen dikwijls niet het geval is,
maar hoe zal zij hare dochter het koken loeren,
als er, zooals U zegt, niet te koken is?
Uwe afkeuring van rijst met olienootjes be
wijst, dat U weinig begrip hebt van dit gerecht.
Het gebruik van olienootjes in de keuken of bij
den banketbakker is wel in ons veeial achtei-
aankomend landje nog niet ver doorgedi ongen,
maar in Duitschland en Belgie wordt liet vee!
bii het toebereiden der gerechten van de ge
goeden gebruikt, zoowel ter veraangenaming van
den smaak als ter vervanging van amandelen.
Laat mij hier ten slotte ook nog bijvoegen, dat
het mij voorkomt, dat het juist hier in Schiedam
zeer noodzakelijk is, dat er aan de meisjes onder
richt in het koken wordt gegeven, want op de
onlangs door mij geplaatste advertentie eene
keukenmeid vragende, bleek, dat van alle meisjes
zich daartoe aanmeldende, er slechts een enkele
was, die iets van koken wist.
Mevrouw Van Veeuen.
Mijnheer de Redacteur.
Mag ik U vriendelijk om eenige ruimte in Uw
blad verzoeken, naar aanleiding van een bericht
in de Nieuwe Schiedamschc Courant van 13 Oc
tober j.l.? Ik vertrouw dat UEd, wel zoo goed
zuit zijn om het niet te weigeren. Bij voorbaat
mijn dank.
Do kleur der voorstellingswijze van sommige
feiten hangt af van den bril, waarmede ze
worden bekeken. Nu kan die kleur van dien aard
zijn, dat de feiten en voornamelijk de hoofdzaken
op de teekening vee! van haar waarde verliezen en
de waarheid van het tafereel in haar eenvoud
niet meer is te herkennen.
De zaken, vermeld in het bericht van de
Nieuwe Schiedamschc Courant, zijn aldus
Een zestal Deutsche sigarenmakers hadden
zich namens hun collega's Vrijdagavond 9 uur
naar het station van de plaats hunner inwo
ning, begeven, voorzien van perronkaai tjes. Zij
wachtten de werklieden C. van Veen en C. van
Velzen bij hun aankomst uit Schiedam af om
met hen een san.en«pi aak te houden over het
ontslag van een elftal werklieden, die op de fabriek
van den heer Willeman werkten.
Of die twee werklieden menschenschuw waren
of hun houding niet op vredelievende wijze kon
den verklaren, weet ik niet, doch wel, dat zij
dadelijk, door misplaatste vrees gedreven, hun
troost bij de politie zochten, hoewel niemand
der overige werklieden iets kwaads in den zin had.
Werklieden die de vrijheid, in art. 9 der grond
wet gewaarborgd, voor zich zeiven willen be
houden, willen anderen volstrekt niet hun vrij
heid van beweging op straat ontnemen. Van dit
alles stipt de Nieuwe Schicdamscha Courant bijna
niets aan. Het is natuurlijk, dat er veel belangstel
lenden waren, oude vrienden van het tweetal, die
voor het grootste gedeelte buiten den bond staan
en tegen hen partij kiezen, omdat die otide
vrienden de houding niet kunnen begrijpen van
de nog bij den heer Willeman werkende sigaren
makers. Zij waren er om spoedig te vernemen,
hoe de twee niet-ontslagenen zich zouden ge
dragen tegenover de commissie.
De Nieuwe Schiedamsche Courant scheert die
honderd menschen allen over denzelfden kam
en scheldt ze uit voor ^onruststokers", voor
neen troep met kwade bedoelingen". Waarin
dit onruststoken en die kwade bedoelingen be
staan, wordt evenwei niet gezegd. Da twee
werklieden werden toch niet tot een misdrijf
aangezet of mishandeld Het iag in de verste
verte niet in hun bedoeling vakgenooten lichamelijk
letsel toe te brengen of hen in iets te dwingen,
zij wilden samenspreking en niets meer. Dat zij
fde ouders van Van Veen en Van Velzen) den
steun hunner kinderen nu moeten missen! ach
dat is ook maar weer iets om het publiek tegen
de ontslagenen op te zetten. C. van Velzet: is van
