s FOKT
Letteren, Kunst en Wetenschap.
Gemengd»? Berichten.
PEK TELEGRAAF.
Armenzor g.
V1 s s c li e r ij.
Kerknieuws.
Marktberichten.
O n (1 e r vr ij s.
S I <1 d I ij k Nieuw s.
Holland, jhr. mr, Schorer, heeft namens zijn
ambtgenooten tot den heer Fock het woord
gericht. De jubilaris was zeer verrast met en
ten hoogste gevoelig voor het bewjjs van ge
negenheid. Des avonds bood hij zijn ambt
genooten ten zijnent een diner aan.
De herinneringsmedaille is geslagen in de
fabriek van den heer Begeer, te Utrecht. Ook
een exemplaar in brons is in het bezit van
den heer Fock gesteld.
ïn het Weekblad voor Oldenzaal en Om
streken deelt dr. Schaepman aan de kiezers
van het district Almelo, dat hem afvaar
digde, mede dat hij, wat het katholiek pro
gram betreft, zich ten opzichte van bescher
mende rechten voor landbouw en nijverheid
zijne vrijheid heeft voorbehouden.
Door trein 6, komende van Rotterdam, is
hedenochtend een wegwerker oven eden. Het
hoofd werd hem van den romp gescheiden.
VOLKSHUIS.
In de zaal zal a. s. Zaterdagavond van
7—10 ure en Zondag voorm. 10 tot nam.
3 ure een tentoonstelling van platen be
treffende de vroegere ambachtsgilden worden
gehouden. De platen zijn het eigendom van
onzen vroegeren stadgenoot den heer W. J.
van Wagtendonk te Amsterdam.
Toegang voor leden gratis, voor niet-leden
fO.10 de persoon.
Zondag had de Nationale Wielen ace over 25
KM, uitgeschreven door de Haagsche Atletische
Club «Hollandia", plaats. Ze weid op de vroegere
Scheveningsche Wielerbaan gehouden. Er waren
7 deelnemers en dp uitslag was:
le pr. H. v. Koolbergen, Leiden, in 52. 10
s.2e pr. Th. OBerrnan, Schiedam, in 52 m.
11 s.3e pr. W. Vonk, Den Haag, in 52 m.
13 sec.
Dien zelfden dag had ook op die baan de
match OveikleeflJansen om den Ned. Brassard
voor amaieuis, ingesteld door de H. A. C. Hol-
landia plaats. Deze werd gewonnen door P G.
Jansen Jr. van de R. W. V» Davo te Rotterdam.
Jaap Eden heeft Zondag schitterend den wieler
wedstrijd gewonnen van Tom Batier, waarvoor
hem een geestdriftige ovatie is gebracht. Het
was in bet Vélodrome d'hiver te Parijs, le
afdeehng 2000 ns.1 Jaap Eden (4 m. 87s ®.)i
2 Tom Butler (4.28% s.). 2e afdeeling, 2Q00
m,1 Jaap Eden in 3 tn. 59 s.2 Tom Butler
in 4 m. 25% s.
(Tom Butler, de Amerikaan, heeft dit jaar
drie der nationale kampioenschappen van zijn
land gewonnen. Hij heelt achter elkaar over
wonnen Bald, Sanger, Cooper, Johnson enz)
Verder won Arend als eeiste een wedstrijd
over 2000 in., waarin Boulay (2e), Dumond,
Deinancomt, llouben, Ptelte, Rouquette, Domain
enz. meededen.
De afd. Delft der «Mij. t. b. d. Toonkunst"
zal a.s. Vrijdag, 27 dezer, uitvoeren »Das
Paradies und die Peri" van Schumann. De
solopartijen zullen worden vertuid door:
mevr. Noordewier— Reddingius, le sopraan,
tnej. Manifarges, alt, mej. M. S., 2e sopraan
en door de heeren Rogmans, tenor, en B.
H. Dros, bas.
Gisternamiddag had in het Rijks-Museum te
Amsterdam, in tegenwoordigheid van een aantal
belangstellenden de onthulling plaats van het
marmeren borstbeeld van den lieer Richard Hol,
dezen aangeboden bij gelegenheid van zijn 70sten
verjaardag.
Mr. C. Gerlinge voorzitter van het comité,
die de plechtigheid inleidde, zeide niet in her-
baling te zullen vallen van batgeen door het
lid van het comité, generaal Kool, op zoo uit
nemende wijze gezegd was op 23 Juli 1895,
toen de heer Hol met het voornemen dezer
huldiging werd bekendgemaakt. Hij achtte zich
gelukkig thans getuige te zijn van de uitvoering
van dit voornemen, en wenschte Hol nog menig
jaar van opgewekten arbeid toe in dienst der
toonkunst. Met een gelukwensch voor den beeld
houwer A. W. M. Odé Jz. besloot spreker.
De heer Hol. zelt bet woord nemende, en
daarbij zinspelende op de spreuk: spreken is
zilver en zwijgen goud, verzekerde zeer geneigd
te zijn zich bij deze gelegenheid te scharen onder
de voorstanders van den gouden standaard. Maar
de hartelijke toespraak van den heer Gerlings
niet te beantwoorden, zou den schijn op hem
kunnen laden van onverschilligheid. Evenwel,
nu wilde hij dan toch vragenwaaraan hij de
eer heelt verdiend, om hier in marmer te prijken
O zeker, spreker kon van zichzelven getuigen
dat hij veel gewerkt heeft, te veel misschien,
dat het gewoekerd heeft met de gaven hem door
God geschonken en dus getracht heeft de kunst
naar zijne beste krachten te dienen. Doch dat
hebben zoo velen gedaan. En als hij in zijne
kwaliteit als musicus zich eene «omkeering" mag
veroorloven, zou hij liever zeggen«niet ik heb
«Ie toonkunst, maar de toonkunst heeft mij ge
diend Zij is geweest de goede engel die mijn
leven in goede en kwade dagen met bloemen heeft
bestrooid!" Tot het einde van zijne dagen hoopt
hij, Jat de kunst hem zal blijven gedenken.
erder danktespreker op zijn beurt zijn vriend
Odé, dien hij zooveel moeite heeft berokkend,
want hij is een lastig model geweest. Dit beeld,
dat gezegd wordt zoo gelukkig te zijn geslaagd,
hier te zien prijken in een paleis waarin het
genie ons van alle zijden tegenstraait, nogmaals
vioeg hij: waaraan heb ik dit verdiend?"
i'en slotte sprak jhr. Van Riemsdijk, de waar
nemende dtiecteur van het Rijksmuseum, het
beeld namens het Rijk aanvaaidende, daaibïj
gewagende van de vriendschap die hem met den
heer Hol verbindt, en voor de sympathie welke
bij den beeldhouwer Odé toedroeg. («V. Zï. Cf.)
De overdekte markt in de Oudaanstraat te
Antwerpen is Vrijdagavond door brand vernield.
geen andere dan stoffelijke verhezen werden I
daardoor geleden, doch deze zijn zeer aanzienlijk.
Naar men zegt zouden deze f 560,000 bedragen.
's-GRAVEKHAGE, 24 November.
Tweede Kamer. Bij het voortgezet debat over
de Indische begroeting verklaarde de minister
van koloniën de zending wel moreel maar
niet financieel te steunen en het inlandsch
onderwys te bevorderen naar de behoefte.
Heden avondzitting.
onderwijs ontvreemd is en dus over de methode
niet kan oordeelen.
De heer Kuykhof, van Rotterdam, tiet onder
werp en de stellingen toejuichende, zag zich door
da behandeling teleurgesteld. Het autocratisch
standpunt van het hoofd der school in aanmer
king nemende, acht hij samenwerking van den
onderwijzer met het hoofd onmogelijk, daar dit
laatste niet werkt. Onk heeft het woord «disci
pline" in de tweede stelling hem gehinderd,
omdat dit allo zelfstandigheid uitsluit, en ziet hij
in de zeer tegenstrijdige toepassing der verant
woordelijkheid een gevaar voor de positie van
den kiassa-ondei wijzer.
Na repliek van den inleider werd de ver
gadering gesloten.
Mr. M. W. F. Tieub aanvaardde gisteren het
ambt van hoogleeraar in de staathuishoudkunde
en de statistiek aan de universiteit ie Amster
dam met het uitspreken eener tede over «de
ontwikkeling der staathuishoudkunde tot sociale
economie".
Door de geneeskundige staatscommissie te
Amsierdam is bevordeid tot aits de heer L.
Bolk, geb. te Overschie.
Eene schaalcollecte aan de huizen der inge
zetenen te Oud-Delftshaven gehouden, ten be
hoeve van de Dmconie-ai men der Herv. Gemeen
te aldaar heeft opgebracht f431.17i/j.
De te Vlaardingen langs de huizen gehouden
Collecte voor de diaconie armen bracht op
f372.657i, tegen f 339,88'/a in November 1895.
Door wijlen mej. V. d. B., te Bieda, is aan
de vereeniging van den H. Vincentius a Paulo
aldaar gelegateerd f5000, benevens belangrijks
legaten aan andere nuttige en godsdienstige in
stellingen.
SCHIEDAM. Zateidngavund kwam alhier
van de harmgvisscherij binnen de bom Johannes
SCH 71, schipper J. A. Roeleveld, met 19 last
haiing, van de 4e reis.
KRALINGSCIIE VEER. Gisterochtend wer
den ter intu kt alhier aangevoerd 8 mterzalmen,
die f2.— tot 2.45 per t/2 kilo opbracliien 1
zomerzalm, die f0 50 per 7» kilo opbracht,
alsmede 1 St. Jacobszalm.
Ned.-Herv, Kerk.
Beroepen: te Enter ds, K. E. van Griet-
huijsen, te Ketel; te Oudenhoorn (toez.) de
heer B. Boeis, cand. te ZuMfand te Burum
c. a. ds. C. de Vries, te Heliendoornte
Marrum ds. H. Gerbrandij, te Woudsend en
Indijk te Oosterwijtwerd en te Garrelsweer
(toez de beer J. van Rijs, cand. te Hemelum
te Rottevalle (toez.) de heer A. O. Heslinga,
cand. te Gioningen.
Bedankt: voor Rotterdam door ds. A'. de
Haan Pz., te Zwolle; voor Brielsch Nteuwiand
door ds. N. J. C. Schermerhorn, te Nieuwe-
Ntedorp voor Serooskerke ds. W. H, Roobol,
te Oostvoorne.
In eene vergadering van de afdeeling Rotter
dam van den sNedetlandschen Protestantenbond"
op Dondeidag *26 November, zal ds. P. H.
Hugenholtz Jr., pieJikant bij de Vrije Gemeente
te Amsterdam, spieken over «Roomsch-Katho-
lieke sympathieën".
Op latere dagen zuilen als sprekers optreden
dr. W. Haverkamp, te Purmerend, dr. H. J.
Elhorst, te Arnhem, en dr. H. L. Oort Hzn.,
te Utrecht.
Roomscli-katholieke Kerk.
De heer Bottemanne, bisschop te Haatlem,
heeft 19 Nov. do tegenwoordige bijkeik te Schie
dam, aan den Singel, verheven tot paiochiekerk
en tot pastoor benoemd pater M J. Langewen,
tot dusverre kapelaan der parochie van den H.
Joannes den Dooper te Schiedam.
Naar wij vernemen, ontvangt de gemeente te
Heteren (Ovei-Betuwe) van de kinderen van
wijlen den heer R. van Wijck aldaar f 10,000,
waardoor de stichting eener eigen parochie, door
den overleden heer Van Wijck begonnen, krach
tig wordt gesteund.
Iv. Maltha en J. C. van der Most, Hoogstraat.
23. Maria, dochter van A. Vervoort en
C. van der Gaag, Broersvest.
Overleden: 19 November. Johannes
Albertus Brinkhaus, oud 2 weken, Woor
derstraat. 22. Helena Brandenburg, oud
75 jaar, weduwe van G. Meichefs, Broersveld,
Franciscus Kooijrnart, oud 72 jaar en 11
maanden, Hoofdstraat. Elizabeth van
Katwijk, oud 83 jaar en 1 maand, wed. van
M. Droppert, Oed. Broersvest.
Schiedam, 23 November.
Kogge: per 2100 kilo Pernau fl35 6/w.
Gerat: per 1950 kilo Amerikaansche
f118 G w.
Maïs - per 2000 kilo nieuwe Mixed f 92 G/w.
Moutivyn
Noteering van den Brandcrsbond f 7,
der Makelaars - 7%,
per heet. Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoeling: f'1.20 per ketel.
24 November.
Kogge: per '2100 kilo Pernau fl363/«t.
Gerst: per 1950 kiio Pernau f134 Ct.
Maï« per 2000 kiio nieuwe Mixed f 906/w.
Moutwyn .-
Noteering van den Britndeisbond f 77'/»,
der Makelaars -7Vt,
per heet. Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoeling: fl.B) per ketel.
Rotterdam, 23 November.
Op de veemaikt alhier waien heden aange
voerd: 97 vette rinideieii, 71 vette kalveren,
nuchtere kalvei en, 1558 schajien oflatnmeren,
678 varken-, biggen, bokken.
Koeien puike quaI. c., 1-ie jual, 66 c., 2de
qual. 60 u 3de qunl, 56 e., ossen puikequal. c.,
lste qual. 66 c., 2de qual. 60 c., 3de qual. 56 c.,
stieren lste qual. c., 2 Ie qual. c., kalveren
lste qual 86 c.. 2de qual. 76 c., 3de qual. 66 c.
schapen lste qual. 50 c., 2-qual. 44 e, varkens
lste qua!. 34 c., 2e qual. 33 c., 3de qual. 32 c.
Handel in vette mnderen flauw. Schapen
moeilijk verkoopbaar. Kalveien met geringen
aanvoer en handei. Vat keus met een zeer groe
ten aanvoer en redelijken handei.
Aardappelen. Spuische jammen f2.10 a 2.30,
Gelderscbe blauwe f 1.70 a 1.80, dito kralen
fl.CO a 1.70, Flakkeesche jammen t 2.a2.10,
Overmaassche dito f2.25 a 2 50. poters f0.90
a 1.10, champions fl.25 a 1.50.
Weinig aanvoer en vraag.
Zeeuwsche eieren f5.50 aOvermaassche
dito f6.a de 100 stuks.
ROTTERDAM, 23 November.
Binnen land.sche granen.
De aanvoer in 't algpmeen was beden ruintcr
dan de vorige week, doch de stemming flauw
zijnde, moesten verschillende artikelen, als notee-
ren, lager worden afgegeven.
Tarwe 50 ets. lager. Per heet. f 6.50 a 7.40
en per 100 kilo f8 90 a 9.25. Canada-25 ets.
lager f5.75 a 6.25.
Rogge 10 cis. lagpr, f4.50 a 5.
Gerst. Winter- 25 ct. per 100 kilo lager,
met weinig kooplust. Per 100 kilo t 6.60 a 7.25
naar qual., extra puike tot f8. Zomer- 10 ct.
lager; per heet. f4.40 a 4.70. Chevalier-bijna
niet getoond.
Haver. Een enkel partijtje werd 10 ct. lager
afgegeven, overigens was het aangevoelde niet te
verkoopen. Het vaikochte gedeelte bracht f2.75
a 3 90 op.
Paardenboonen 10 ct. lager, f5.30 a
5.60 naar deugd.
Witte boonen in de beste 50 ct. en min
dere soorten tot f 1 lager slechts gedeeltelijk
j verkocht, f 7 a 9.75.
Bruine boonen, puike onveranderd,
goede 25 ct. en mindere soort 50 ct. lager. Pet-
heet. f 7.25 a 9.25 en exti a puike soort nog daar
boven.
Etwte n. Kouksoort flauw als voren. Ver-
j kocht van f 6.50 tot 7.25 en extra puike qual.
nog daarboven. Niet kokende onveranderd f5.90
a 6.25.
Kanariezaad als voten. Naar deugd
f5.50 a 7
ROTTERDAM, 23 November.
Buitenlandse he granen zéér stil.
Van tarwe werden geen afdoeningen opge
geven.
Rogge per 2100 kilo: Helena f123 a 129
Donau Bessarab. f120 a 123; Western f120
a 121 zware Petersburger f120 a 121.
Gerst per 2000 kilo: Zwarte Zee flCC a
114; stoomende 62/63 kilo Tlteodosia f108.
Ha ver'per 100 kilo: Reval f7.50.
Boekweitgrutten per 2100 kilogrove
Petersb. f205 a 210.
Maïs per 2000 kiio: Amerik. Mixed f86
In een buitengewone vergadering Jer afdeeling
Schiedam van den «Bond van Nederlandsche
Onderwijzers" hield de heer M. Horn j I. Zater
dagavond in het Volkshuis eene rede over: «De
verhouding tusschen het hoofd der school en den
klasse-onderwijzer". Achtereenvolgens releveerde
spreker de gebreken, welke het onderwijs aan
kleven, en de wanverhoudingen tusschen het
onderwijzend personeel, vooial bij het lager
onderwijs. Uitvoerig werd slilgebtaan bij het
standpunt dat hoefden en onderwijzers behooren
in te nemen, in 't belang zoowel van de school
jeugd als van eigen vorming en ontwikkeling
tevens a.mtoonende dat de meerdere capaciteiten
ongeschiktheid absoluut geen gelijken tied houden
met graden en titels. Na voorts te hebben in 't
licht gesteld hoe machtsoverschrijding der school
hoofden en gebrek aan overleg en samenwerking
van het peisoneel moeten strekken tot nadeel
van scholieren en inrichting, kwam spieker tot
de volgende stellingen
1. In het belang van het onderwijs is samen
werking tusschen het hoofd der school en ue
klasse-onderwijzers absoluut noodzakelijk.
2. Die santen wei king is alleen dan te ver
krijgen, wanneer het hoofd van de schooi het
autocratisch standpunt, dat hij thans inneemt,
Iaat varen, terwijl bij de klasse onderwijzers in
't algemeen het gevoel van discipline sterk ont
wikkeld behoort te zijn, en zij tevens bedenken
moeten, dat er onderscheid bestaat tus-chen een
hoofd eener schooi en een on ierwijzer met hoofd
akte.
Van de gelegenheid tot debat werd druk ge
bruik gemaakt.
De heer C. van Meurs zag in de rede van
den inleider veeleer een praatje, eene causerie,
dan wel een aaneensluitende voordracht, daar hij
te zeer was afgedwaald van zijn onderwerp, in
welks behandeling het logisch verband gemist
werd.
De heer J. de Wit, de gewenschte harmonie
en samenwerking op alle scholen schier onmoge
lijk achtende, laakte art. 21 der onderwijswet,
hetwelk den hoofden de macht geeft om naar
eigen goeddunken al dan niet met het personeel
in overleg te treden en te vergaderen, qen recht,
waarvan maar al te vaak misbruik wordt ge
maakt; bovendien vond hij in de voordracht van
den heer Hom veel, waarin deze zich zelf tegen
sprak.
De heer J. Koorengevel bestreed de contröle
door het hoofd, als belemmerend voor het prestige
van den onderwijzer, terwijl het hoofd zelf,
wegens zijn eigenaardigen wetkkring, aan klasse-
BURG E It I, IJ K K 8 T A N It.
Geboren i 20 Nov, Jacobus, zoon van J.
Klaver en A. E. Snttorp, Lange Achterweg,
Cornell's, zoon van A. Lensveld en M. J.
Maltha, Hoofdstraat, 21. Jan, zoon van
"W. van Vooren en K. M. Klaasse, Broersvest.
Johanna, dochter van J, de Ronde en J.
Bras, Qed. Broersvest. 22. Cornells, zoon
