Coiw voor Gist- eo SjiriWereiJiDE.
A". 1896.
ondag 29 en Maandag 30 November.
N\ 9186.
Eerste Blad
ijftigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
f- If 1 KVK II; J. O I) k.
Biinienlandsche Berichten.
Abonnementsprijs, per kvvaitaal1.S5.
Franco per post, door het geheele Rijk- 2.50.
Afiondeilijke nommers- 0.10.
R! ««Al j O T K K T H. A A T 7Q.'
AiivertentiepRIJS van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant1.10
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
Dit nummer bestaat uit drie
bladen.
SCHIEDAM, 28 November 1806.
sSchiedams Mannenkoor Orpheus" zal
3 en 4 Januari e.k. zijn dertigjarig bestaan
vieren met een tweedaagsch muziekfeest,
bestaande in kunstenaars-matinee, algemeene
repetitie en feestconcert.
Uitgevoerd zullen o. a. worden »der Falken
Rainer" van Schreck en iScenen aus der
Frithjofsage" van Max Brucb, met de laatste
scène voor dameskoor, waartoe de vereeniging
de medewei king heeft van een aanzienlijk
aantal dames te dezer stede, die bovendien
nog een afzonderlijk werk zullen ten gehoore
brengen.
Voor het vervullen der solo-partijen zijn
uitgenoodigd de heer en mevrouw Orelio van
Amsterdam, alsmede mej. M. Dongrie, vio
liste, van het conservatoire te Btussel.
Waar sO'-pheus", met zijn schoon muzikaal
verleden, zooveel vei kwikkend genot belooft,
daar zullen onze stadgenooten zeker gaarne
in de feestvreugde deelen, te meer nu die
gelegenheid voor iedereen, dus ook voor niet-
leden, wordt opengesteld.
De zangvereeniging »St-Gregorius" alhier
zal 29 December a.s. haar 10-jaiig bestaan
op feestelijke wijze herdenken, n.l. door een
concert, waaraan musici van naam hunne
medewerking zullen verleenenalsmejuf
frouw H. Klijn de Jongh, sopraan de heeren
J. Urlus, eerste tenor aan de Nederl. opera
F. H. van Duinen, bas, allen te Amsterdam,
en de heer Willem Feltzer, viool, te Berlijn.
De tweede afdeeling van dit concert zal
geheel door de solisten worden ingenomen
en alzoo een ïkunstenaars-afdeeling voimen.
Behalve voor de buitengewone leden, die
met eene dame viijen toegang hebben, zal
■dit concert ook voor niet-leden tegen entiée
toegankelijk zijn, waarvoor binnenkort een
lijst ter teekening zal worden aangeboden.
Wij vertrouwen dat vele onzer kunst
lievende stadgenooten gaarne van deze ge
legenheid zullen gebruik maken om zich een
avond van kunstgenot te verschaffen.
De uitgebreide verzameling platen betref
fende de vroegere ambachtsgilden, door onzen
yoormaligen stadgenoot den heer W. J. van
Wagiendonk te Amsterdam in het Volkshuis
alhier ten toon gesteld, is eene bezichtiging
overwaard. Behalve tal \an gilden en op
tochten in ooi logs- en vredestijd, treft men
er aileilei insignes, syrnboien, penningen,
diploma's enz. aan, alles toegelicht door bij
schriften en aanwijzingen, waardoor de be
zoeker een zeer goeden, tevens guuatigen in
druk ontvangt van het werken en streven
dezer middeleeuwsche werkliedenvereeni-
gingen.
Heeft allereerst de werkman belang by de
bezichtiging der platen, wij kunnen allen die
belangstellen in het vereenigingsleven en in
middeleeuwsche kunst en smaak, een bezoek
aan het Volkshuis ten zeerste aanbevelen.
B: kon. besluit is benoemd tot generaal-
majoor, de kolonel R, P. Verspyck, iid van
het hoog militair gerechtshof.
De Eerste Kamer, die Dinsdagavond bijeen
komt, zal zich de daaropvolgende dagen
wijden aan het afdeelingsonderzoek van de
Indische begrooting eu van de overige aan
hangige wetsontwerpen. Het voornemen be
staat, de spoedeischende voorstellen als de
invoeringswet op het personeel en de suiker
accijns-voorziening in het laatst der volgende
week in openbare veigadering af te doen,
en alsdan uiteen te gaan en na Kerstmis
terug te komen voor de behandeling der
Indische begroeting.
De gewone audiëntie van den minister van
justitie zal Dinsdag 1 December niet plaats
hebben.
Volgens hier te lande aangekomen particu
liere berichten is de gezondheidstoestand van
den kolonel Van Vliet, den benoemden gou
verneur van Atjeh, die aan een hartkwaal
lijdt, van dien aard, dat de geneeskundige
dienst hem zeer besli«t ontraden heeft naar
Atjeh te vertrekken. Intusschen stond in de
Donderdag aangekomen mailbladen geannon
ceerd, dat kolonel Van Vliet afscheidsbezoe
ken zou ontvangen, zoodat het mogelijk is,
dat hij niettemin zijn betrekking gaat aan
vaarden. Vad
Te Curagao heeft zich eene commissie ge
vormd om eene inschrijving te openen voor
een huldeblijk, aan te bieden aan H. M. de
Koningin-Weduwe, in 1898, bij H. D. aftre-
din als Regentes van het koninkrijk, welke
commissie bestaat uit de heeren
Mr. Sol. G. Henriquez, procureur-generaal
van het hof van justitie
Mr. Th. J. A. Nuyens, lid van het hof van
justitie en van den kolonialen raad
Leon Vidal Leyba, directeur der gouver
nementsbank en lid van den kolonialen raad
E. S. L. Maduro, directeur van den gou
vernementsbank
H. Evertsz, administrateur der Aruba-
Phosphaat-maatschappij
J. B. van der Linde Schotborgh, grondei
genaar
M. B. Gorsira, koopman en grondeigenaar.
In Nederland is men bezig overal plaatse
lijke commissiën te vormenin enkele provin
ciën wordt dit uitgesteld tot het begin van
1897.
Het voornemen bestaat, om bij het ge
schenk ter keuze van H. M. de Koningin-
Weduwe te voegen een album, waarin
vermeld zijn de namen van de leden der pro
vinciale commissiën met daarboven het wapen
der provincie en de namen van de leden der
plaatselijke commissiën, met daarboven het
wapen der gemeente en hier en daar zouden
daartusschen kunnen worden gevoegd pen-
teekeningen, enkele historische gebouwen
voorstellende. Dergelijk album, aitistiek uitge
voerd, zal eene geschiedkundige waarde heb
ben.
Gisteren wilde de luitenant S. B. aan
"s rijks patronenfabi iek te Delft eene pioef
nemen met een vuuipijl, welke hij daartoe in
dc oven plaatste. De vuurpijl sprong en de
voorzijde van den oven sloeg uiteen, waardoor
de luitenant onder het puin bedolven werd.
Naar het militair hospiiaal overgebracht,
bleek het dat zijn linkeroog onherstelbaar ver
loren was en dat ook borst en armen ernstig
verwond waren. De toestand van den heer
R. was heden bedenkelijk.
Reeds bij het oprichten van mijn instituut,
in het centrum van de industrie gelegen,
bestond bij mg het plan zoo spoedig mogelijk
hiervoor een specialen cursus te openen.
Deze cursus zal bij voldoende deelname jaar
lijks worden gegeven van begin Januari tot
uit. Mei en zal bestaan uit theoieliMjhe en
praktische lessen.
De theoretische lessen zullen worden
gegeven in
Scheikunde (algemeene anorg, eu organ.
met toegepaste scheikunde voor
gist- en spiritusbereiding, in
richting van brandergen).
Natuurkunde (voor zoover noodig ter verkla
ring van de scheikundige ver
schijnselen en de bewerkingen
in de branderijen).
Bacteriologie (algemeene bacteriologie en
speciale, betrekking hebbende
op de gist-en spiritusfabricatie).
Boekhouden, terwgl naar verkiezing kan
worden deelgenomen aan den cursus voor
stoomwerktuigkunde en machineteekenen.
De praktische lessen omvatten alge
meene qualitatieae en quantilatieve analyse
zoo spoedig mogelijk gevolgd door analyses
op het vak betrekking hebbende. Voor bac
teriologie het onderzoek op verschillende
bacteriën, het maken van voedingsbodems,
steriliseer en het maken van reincultures,
speciaal onderzoek van verschillende gistsoor-
ten en het kweeken daarvan. De theoretische
lessen voor scheikunde en natuurkunde wor
den overdag gegeven, evenals de praktische
voor eerstgenoemd vak. De andere lessen
worden gegeven op avonduren. Hierdoor zal
het voor H.H. n zaken niet onmogelijk zijn
den cursus te volgen.
Bij het geven der lessen wordt veronder
steld, dat de deelnemers geheel onbekend zijn
met de verschillende vakken. Het zal waar
schijnlijk noodig blijken, dat de praktische
lessen in scheikunde langer moeten worden
voortgezet, waarvoor natuu»lijk ten allen tijde
gelegenheid wordt gegeven. Ook de cursus
in boekhouden zal langer tijd in beslag nemen.
Het honorarium bedraagt voor den geheelen
cursus f 250. In deze som is alles begi epen,
behalve het praktische werk voor scheikunde,
waarvoor eei.e vergoeding moet worden be
taald, zooals in het gewone programma is
aangegeven. Aan de inrichting zijn als leer
aren verbonden Voor schei- en natuurkunde
Dn W. P. Jorissen en ondergeteekende
voor bacteriologie Dr. H. J. van 't Hoff,
ass. de heer Weeda; voor stoomwerk
tuigkunde de heer Lichtenbelt, ass. de
heer Eiifman voor boekhouden de heer Maus.
Gaarne worden alle gewenschte inlichtin
gen verstrekt door den directeur
Dr. BONNO VAN DIJKEN.
Kmlgratie naar ZuId-AIrlkn.
Het bestuur der Nedpi lamische Zuid-Afnkaan-
scbe Vereeniging heeft een kennisgeving vei-
spreid. waann de totstandkoming eenei sVoor
schotbank", die aan flinke, bekwame, maar on
vermogende landgenooten de middelen zou kunnen
verschaffen om naar Zuid-Alrika te emigreeren,
wendt aangekondigd. Zij heel! haar kanton te
Aim-tei dam, Spuisiraat 161, en op haar statuten
s du Kon. goedkeuiing vei kregen. De heeren
nir. W. 11. De Beaufort te Leusden, J. L. Clnyse-
naer te U.trecht, G. Mesdag Jzn te Groningen,
A. S. Van Reeseraa te Rotterdam en nir. H.J.
C. Van .Tjenen te Zaandam traden np als com
missarissen en de heeren tor. J. E. Henny, mr.
H. P. G. Quak en mr. J. B. Loman als directeuren.
Leden der Vereeniging rijn zij, die ten minste
éen aandeel.van,f 100 in hetgrondkapitaal be
zitten. Indien het mogelijk is, zal over grond-
kapitaal rpzite gorden uitgekeerd, die echter
met hooger zal mogen zijn dan 4 pCt.'sjaais.
De voorschotten worden verleend in rekening
tegen behoorlijke zekerheid, hetzij door borg
tocht, hetzij door onderpand van effecten of
vastgoed Een gedeelte van het vooi schot kan
ter beschikking worden gesteld van hier te lande
achterblijvende betrekkingen, of wel na aankomst
in Zuid-Afiika door den emigrant worden ont
vangen, De vergoeding, door de voorschotneniers
te betalen, is voorloopig bepaald op 8 pCt. 's jaar»
van het bedrag van het voorschot. Lager kan
de door hen te betalen renie thans nog niet
gesteld worden, daar het kapitaal aanvankelijk
gering is en al wordt door duecteuren en com-
uiissanssen geen geldelijke belooning voor bun
arbeid gewenscht, de Vereeniging heeft, zoowel
hier te lande als te Pretoria, niet onbelangrijke
onvermijdelijke uilgaven voor kosten van admi-
mstiatie. Ten aantien der teiugbetahng is als
regel gesteld, dat deze moet aanvangen zes
maanden na den datum van het vertiek van den
emigrant, en geschieden in maandehjksche ter
mijnen ten kantoie van den tegenvvooidigei der
Voouchoibank in Zuni-Afiika.
Het giondkapitaal, aanvankelijk van f 10.000,
werd gevormd door 100 aandeeien, genomen