A0. 1896.
ondag 6 en Maandag 7 December.
N\ 9191.
Eersle Blad
V ijftig-ste
J aargang.
Binnenlandsche Berichten.
Verschijnt riagel ks, uitgezonderd Dinsdag,
U ITG EVTTr ODÉ
Abonnementsprijs, per kwartaal
fVanco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
1.85.
- 2.50.
- 0.10.
B li SA SC O T
B R I T H l AT 70.
win i*hJX*octaUKW?»e& bwi
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van jene Courantj 1.10
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal gepla«tst wordt tegen twei maal berekend.
Schiedam, 5 December 4896.
Dat een tegenvaller een meevaller kan
worden, heeft Engeland in de laatste dagen
ondervonden. De Egyptische regeering name
lijk heeft indertijd een expeditie gezonden
naar Dongola, natuurlijk onder Engelands in
vloed en Engelands leiding. Die expeditie kostte
geld en om dat te betalen werd een som van
millioen of zes genomen uit de zoogenaamde
reservekas, die indertijd werd gevormd, toen
de Egyptische financiën deerlijk in de war
waren en de Europeesche mogendheden het
noodig oordeelden, handelend in Egypte op
te treden. Toen werd ook opgericht een ge
lengde rechtbank, waarin personen van ver
schillende nationaliteit zitting kregen deze
rechtbank nu besliste onlangs, dat Egypte
ten onrechte de genoemde kosten uit de
reservekas had genomen, en de Egyptische
regeering er zelf voor moest zorgen. Nu heeft
het hof van appèl te Kaïro, waarbij de
Egyptische regeering in hooger beroep was
gegaan, het vonnis der gemengde rechtbank
bevestigd, en Egypte moet betalen. Maar
Egypte heeft het niet, en natuurlijk neemt
thans Engeland de gemaakte kosten voor «ja
rekening. Het heeft zich nu eenmaal daar
te lande gevestigd, en, laten we eerlijk ge
noeg zijn om te bekennen, dat Egypte niet
kwalijk vaart bij den Engelschen invloed.
Engeland heeft dan ook volstrekt geen plan
zijn troepenmacht van de boorden van den Nijl
terug te roepen, ofschoon vooral Frankrijk die
bezetting met leede oogen aanziet, en nu het
buitengewone geldelijke offers moet brengen in
het belang van denEgyptischen staat, voelt het
zich sterker dan te voren. Daar is de Engej-
selie Times, die bijna een triomfkreet uit
over de uitspraak van het hof van appèl te
Kaïro. Deze beslissing zal geen beslissenden
invloed hebben op het voortzetten der expe
ditie. Worden de kosten daarvan door Enge
land betaald, dan is de vergrooting van den
invloed, dien het daarginds'neef t, het natuurlijk
gevolg. Als wy voor Dongola moeten betalen,
dan is niets natui'.lijker dan dat de rechten,
die Egypte er op zou kunnen hebben, op
Engeland overgaan.
Echt F.agelsch geredeneerd, en zeer zeker
gaan de Britten voor het grootste gedeelte
iPit deze redeneering mede, en zullen ze
de buitengewone uitgaven voor deze zaak
gaarne ter beschikking van de regeering
stellen. Praktisch als altoos heeft de Engelsche
regeering, bij monde van haar gezagvoerder
in Egypte, lord Cromer, aan de Egyptische
regeering reeds het volgende voorstel gedaan
ïNu de rechterlijke macht beslist heeft, dat
de gebruikte gelden weder in het reserve
fonds moeten gestort worden, blijft Engeland
-van meening, dat de regeeiing van Egypte
aansprakelijk is voor de betaling van de
kosten der expeditie, die gediend heeft om
de Evennachts-provincie voor het Egyptische
rijk te veroveren. Maar Engeland is bereid,
als Egypte daartoe thans de middelen niet
heeft, een deel van het benoodigde bedrag te
leenen, onder nader overeen te komen voor
waarden, voor rentebetaling en aflossing. Dat
»als Egypte daartoe thans de middelen niet
heeft", is kostelijk". Alsof Engeland niet
volledig op de hoogte zou zijn van den
toestand der Egyptische financiën. Dat de
Egyptische regeering niet terstond met beide
handen dit belangelooze voorstel van Engeland
heeft aangegrepen, is begrijpelijk, maar ze
zal, door den nood gedrongen, wel moeten
eindigen met aannemen.
Werkelijk is de zaak voor Engeland^ een
meevaller, vooral, wanneer het er op kan
rekenen, dat de leden van het Drievoudig
Verbond, Rusland, Oostenrijken Italië, Frank
rijk niet zullen steunen. Wanneer het eens
met kracht de ontruiming van Egypte dooi
de Engelschen ging eischen. Van Duitsche
zijde woidt beweerd, dat dit rijk Engeland
geenszins wil bemoeileken, vals ten minste
geen onvriendschappelijke of onhandige daden
der Engelsche staatkunde het voor de verbon
den mogendheden onmogelijk maken een wel
willende neutraliteit in te nemen tegenover
den wedstrijd tusschen Engeland en Frankrijk
om het Nijldal. Het is de Vossische Zeitung
die dit zegt, en het blad voegt er aan toe
sDuitschland ten minste ziet liever de Engel
schen dan de Franschen in Egypte gevestigd;
en het heeft dit reeds bewezen door te Wee-
nen en te Rome aan te dringen op het geven
van instructie aan de vertegenwoordigers dier
mogendheden om te stemmen vóór het ver
strekken van de gelden voor de Dongola-
expeditie uit het reservefonds".
Deze taal zal te Londen bevallen, al heeft
de Engelsche regeering rekening te houden
met de vingerwijzing naar sonvriendschap-
pelijke of onhandige daden". Zij zal daartoe
dan ook wel niet overgaan als het waar is,
dat ze de Russische inzichten omtrent Turkye
deelt.RusIand namelijk zou een wijziging in zjjn
staatkunde omtrent laatstgenoemd rqk in den
zin hebben. Deze wijziging zou te danken zyn
aan den Russischen gezant te Konstantinopel,
die aan zijn souverein den raad moet hebben
gegeven, meer het oog te houden op Turkije dan
tot heden. De gezant, die den stand der zaken
te Konstantinopel bij ervaring kent, moet
keizer Nicolaas duidelijk hebben gemaakt, dat
de toestand in Turkije van dien aard is, dat
Rusland gereed moet zijn om op te treden.
De keizer moet hebben ingezien, dat de ge
zant gelijk heeft, en derhalve staan den
sultan en de zijnen misschien hache ke
dagen te wachten.
Hierover moeten Rusland en Engeland het
eens zijn maar dan komt de Russische pers
en herinneit er aan, dat Engelands bezetting
van-Egypte een bedreiging is van de belan
gen van alle andere mogendheden, en dat En
geland eens een duidelijk antwoord moet geven
op de vraag: b Van welk karakter is dan toch
wel de bezetting van Egypte V' en daarbij
moet aan Engeland de formeele eiseh worden
gesteld, dat het Egypte zal ontruimen en dat
het waarborgen voor die ontruiming geven zal.
Is deze redeneering door de Russische regee
ring ingegeven, dan heeft die van Engeland
een schat van wijsheid noodig, om noch
BouvriendschappeSijke daden noch onhandig
heden" te begaan.
De offervaardigheid der Spanjaarden om de
regeering het dempen van den opstand op
Cuba mogelijk te maken, getuigt van vader
landsliefde en toewijding; of ze echter helpen
zal Men zou er aan twijfelen, als men maar
altijd van mislukte pogingen en verliezen der
Spanjaarden leest. En dan is het oude voor
stel weer voor den dag gehaald, het eiland
van d_e Spaansche kroon af te koopen. Na
tuurlijk vindt dit te Washing ton grooten by val.
Men heiinnert er aan, dat reeds voor een
halve eeuw een maatschappij werd gevormd,
die vijfhonderd millioen gulden zou bijeen
brengen, want daarop werd toen de koopsom
gesteld. In 4854 werd zelfs een overeenkomst
gesloten, van dezen inhoud weigert Spanje
de bovengenoemde koopsom aan te nemen,
dan zullen de Vereenigde Staten van Ame
rika het eiland in bezit mogen nemen, dat
voor de rust en de veiligheid dier Staten
gevaar oplevert.
Toen de Amerikaansche onderhandelaar
Buchanan president der Vereenigde Staten
was geworden, kwam hjj op de afgelegde
verklaring terug, en de zaak bleef rusten.
Thans echter zijn de tijden anders; de Span
jaarden, hoewel hun trots tegen den verkoop
van de parel der Antillen met alle macht
opkomt, zouden wel eens, door den nood ge
drongen, voor de ijzeren wet der noodzake
lijkheid moeten bukken. Doch de gevolgen
daarvan zijn bij de prikkelbaarheid der Span
jaarden, vooral na de gebrachte offers, daar
onder niet het minst in menschenlevens, niet
te overzien.
SCHIEDAM, 5 December 18«G.
Met genoegen is ons uit achterstaande
advertentie gebleken, dat de spyskokery van
wege de protestanten op royale wijze de
mindprgegoeden in baar 40-jarig feest doet
deelen. In de volgende week wordt op elke
spijskaart in die week vervallen en aange
boden een bon voor een half mud steenkolen
uitgereikt.
Het is een gelukkig denkbeeld van de com
missie, om dit barre jaargetijde zoovelen van
die onmisbare bi antistof te voorzien. Met
gioote ingenomenheid zal dit feestgeschenk
voorzeker door onze armen worden begroet.
Waren het in vorige jaren de schoolkinde
ren, die door de commissie werden bedacht,
ditmaal zyn het vooi namelijk dezwakkeuen
ouden van dagen die in haar 40-jarig feest
deelen.
Moge het de commissie gegeven zijn nog
een tal van jaren op den ingeslagen weg
voort te gaan. Over het afgeloopen tijdvak
kan worden getuigd veel goeds kwam tot
stand, veel smait werd gelenigd, veel lyden
verzacht, velen ten zegen.
Hedennacht ongeveer 42 uur voer op de
Maas, in de richting naar zee, voorbij onze
haven een stoomboot zoo hard, dat door de
zuiging de sluisdeuien weiden opengetrokken.
Twee schepen, die nabij de stcarine-kaarsen-
fabriek Apollo" aan den wal gemeerd lagen,
werden van de touwen losgerukt en kwamen
midden in de haven te liggenzg bekwamen
echter geen averij.
Bij kon. besluit is de heer W. A. F. baron
Gevers, zaakgelastigde met den persoonlijken
titel van minister-resident te Bern, in dien
rang en met behoud van gemeiden titel, over
geplaatst naar Bucharest.
De heer J. Kraus, benoemde tot consul te
Talcahuano, is in die hoedanigheid door de
Chileensche regeering erkend.
De minister van koloniën maakt bekend,
dat bij ordonnantie van den gouverneur-gene
raal van Ned. Indië, met ingang van 4 Januari
4 97, de haven van Amoerang (residentie
Menado) voor den algemeenen handel is open
gesteld. (Stct.)
De minister van binnenlandsche zaken
heeft krachtens machtiging van de Koningin-
Regentes bij besluit van 4 December bepaald,
dat in het krankzinnigengesticht Bloemendaal
te Loosduinen tijdelijk 360 krankzinnigen
verpleegd zullen mogen worden, zonder dat
een derde geneeskundige zal behoeven aange
steld te worden. De vergunning is verleend
voor een jaar,
Mr. baron De Bieberstein Rogalla Zawadsky
heeft de hem aangeboden candidatuur voor
de Tweede Kamer (vacature-Lambrechts) aan
genomen en verklaard het katholiek program
goed te keuren en op het gebied van land
bouw en njjverheid een warm voorstander
te zijn van beschermende rechten.
Thans meldt de Vaderlanderorgaan van
dr. Bronsveld c. s.:
Op 30 November j.l. was te Utrecht een
aantal mannen b'y'een uit verschillende stre
ken van ons land, die hebben opgericht een
algemeene christelyk-historische kiesvereeni-
ging. Hun tegenwoordigheid was bewijs van
