Letteren, Kunst en Wetenschap.
I<iiincmlandsctio Berichten.
SPORT»
Aan de beurs te Parijs wordt gezegd, dat
de benoeming van een Russischen gedele
geerde in den raad van administratie der
Turksehe openbare schuld verzekerd is.
Aan de uitgeweken Armeniërs is opnieuw
een uitstel van 14 dagen toegestaan om in
het land terug te keeren.
A M K It 1 I t.
Het hooggerechtshof in de Vereenigde
Staten heeft dezer dagen uitgemaakt dat
huwelijken in den eenen staat gesloten niet
In een anderen kunnen ontbonden worden
en dat echtscheidingen, in strjjd met deze
beslisring uitgesproken, nietig zijn.
Hst Amerikaansche stoomschip Three
Friends is te Key West aangekomen, na er
in geslaagd te zijn zijne lading munitie op
Cuba aan wal te brengen. Het schip heeft
op zijne reis Spaansche kanonneerbooten
ontmoet, met welke het verscheidene kanon-
scholen heeft gewisseld.
Uit Winnipeg, in Canada, wordt gemeld,
dat 27 leden van stembureaux voor de ver
kiezingen van Juni j.l. gearresteerd zijn, op
vermoeden van knoeierijen bij de stembus.
Uit Chicago wordt van gisteren gemeld
De Atlas National Bank zal heden hare kan
toren niet openen. Het Clearinghouse schiet
600,000 dollars voor, om aan alle aanvragen
tot dadelijke betaling te voldoen. Het comité
van Clearinghouse constateerde dat de gelds
waardige papieren der Bank voldoende zijn
om aan al hare verplichtingen te voldoen.
AFRIKA.
Uit Kaapstad komt bericht, dat tegenbe
vel is gegeven wat betreft het zenden van
vrijwilligers naar Behuanaland, wijl de kolo
niale politie de rebellen reeds heeft bedwon
gen. Na een hevig gevecht werd hunoe
sterkte bij Pok vvani met storm genomen. De
inboorlingen hadden groote verliezen, de
blanken geen enkel.
In Kaapsche bladen is alweer beweerd,
dat de oproerigen door blanken werden
'aangevoerd.
De Transvaalsche regeering nam maatre
gelen tot beveiliging barer grens en schreef
dienovereenkomstig naar Kaapstad.
Sir Cecil Rhodes is ook te Kimberley met
groote geestdrift ontvangen.
JAPAN.
Het parlement is Vrijdag geopend. In de
troonrede werd meegedeeld dat de betrek
kingen van het keizerrijk met de vreemde
staten vriendschappelijk zjjn, en dat de her
ziening van de verdragen bijna is voltooid
voorts dat de verdediging des Sands moet
worden volmaakt in verhouding tot de draag
kracht van de natie. Voor het onderwijs op
Formosa en de welvaart van de bevolking
zou de aandacht van het parlement worden
gevraagd.
EERSTE KAM r R >LR STATEN-G EN KRAAL.
Zitting van 28 December,
Het debat over de noodsuikerwet werd
vooitgezet.
De heer Bultman ontkende de juistheid van
's ministers beweringen, dat de landbouw
voorat wist, dat deze verhooging zou worden
voorgesteld, en beriep zich op de notulen der
gehouden vergadering. Hij waarschuwt tegen
de aanneming dezer wet, omdat de landbouw
daardoor benadeeld en de vrijhandelsbeginse
len er ernstig door bedreigd worden.
De heer Reekers bestreed ook het ontwerp
als onbillijk, daar het den fabiikanten de
protectie ontneemt, waarop zij mochten reke
nen. Voor de laatste maal gunt hij hun de
bijzondere voordeelen tegenover de toekom
stige nadeelen der nieuwe suikerwei.
De heer Van Lier ontkende dat de ver
kregen rechten zullen geschonden worden,
al wordt de zoete hoop teleurgesteld.
Na repliek van den heer Godin de Beaufort,
die de juistheid van 's ministers opvattingen
van zijne vroegeie rede ontkende, betoogde
de minister van financiën dat het telegram
en het communiqué, door den heer Buitman
aangehaald, precies bevatten wat in de toe
lichting van zijn definitief ontwerp staat. De
fabrikanten zqn niet gedupeerd en het geven
van douceurs ten koste van alle belasting
schuldigen is een onrecht.
Ten slotte werd het ontwerp aangenomen
met 27 tegen 21 stemmen.
Morgen halftwee is de Indische begrooting
aan de orde.
SCHIEDAM, 29 December 1896.
Zondagavond omstreeks halfnegen is van
de branderij van den heer G. P. Scheffers
aan de Buitenhaven alhier, een groot gedeelte
van het dak en van den zijmuur aan de zijde
van het slop naar de de glasblazerij van de
firma Van Deventer Co. ingestort. Per
soonlijke ongelukken hebben daarbij niet
plaats gehad. De koetsier van genoemde
firma en zijn zoontje waren even te voren
door het slop langs de branderij gegaan.
Hedenavond is ran den ijskelder aan de
Groenelaan, van den heer W. van der Sluys
een stuk cement van den gevel gevallen,
Een mei«je dat daar voorbijging werd aan
den schouder getroffen, doch niet gekwetst.
De Eerste Kamer zal onmiddellijk na de
beslissing over de noodsuik<-rwet in behan
deling nemen de Indische begiooting voor
1897 en daarna o. a. de Surinaamsche be
grooting voor '1897 en de voorstellen betref
fende de Rijnvaartakteliet rechtsgebied
van Amsterdam; de scheepsverklaringen
de kieswetvei beteringde wik- en weegloo-
nen; de marine-reserve; wijziging der arbeids
wet, en ten slotte de hoofdstukken omtrent
hel huis der Koningin en de nationale schuld,
benevens de middelenwet voor '1897.
De gewone audiëntie van den minister
van financiën op Donderdag 31 dezer en van
de ministers van marine en koloniën op
Vrijdag 1 Januari '97 zullen niet plaats heb
ben.
Ingevolgp koninklijke machtiging is de heer
A. D. de Marez Oyens erkend en toegelaten
als vice-consul van de Zuidafrikaansche
republiek te Amsterdam.
Ingevolge koninklijke machtiging is de heer
F. P. Röpi-ke erkend en toegelaten als consul
van Perzië te Rotterdam.
Het aantal passagiers, hetwelk door de
H. IJ. S. M. op de beide Kerstdagen van
Rotterdam vervoerd is, kan op ruim 5000
geschat worden.
Bij de aanbesteding van de sCapellen-
stichting" te Capelle a/d. IJsel waren 31
biljetten ingeleverd. Begrooting f 40.700. Het
hoogst was ingeschreven door den heer H.
Zanini te Rotterdam voor ƒ56,120, het laagst
door den heer H. Wienhoven te Schiedam
voor f 3ö,900.
Met een hevigen slag is gisteren in Den
Haag een huis, in aanbouw in de Regentes.se-
laan, gedeeltelijk ingestort Er hadden geen
ongelukken plaats. De bouwpolitie onderzoekt
de oorzaak.
Zondagavond ondervond de laatste stoom
tram van Pen Haag naar Delft eenig opont
houd nabij de Hoornbrug, doordien eenige
kwaadwilligen steigerhouten van een in aan
bouw zijnde villa op de rails hadden gelegd.
Gelukkig reed de tram niet hard, zoodat eene
ontsporing werd voorkomen. De reizigers
kwamen er riu met een krachtigen stoot en
den schrik af.
De bpide Kerstdagen werd te Amsterdam
gehouden het congres van graphische vakken,
samengeroepen door een comité van 6 Am-
sterdamsche en 3 provinciale typografen-
vereenigingen (Utrecht, Arnhem en Deventer).
Vertegenwoordigd waren een 50-tal ver-
eenigmgen, waaronder »Adelphmmus" van
Schiedam, terwijl '19 niet aangesloten ver-
eenigingen op uitnoodiging vertegenwoordigd
waren.
De heer G. Snijdelaar werd tot voorzitter
verkozen.
Het voorloopig comité werd permanent ver
klaard. Dit comité zal een plan van samen
werking ontwei pen.
Ten aanzien van de erkenning der be
staande sorgaiiisaties" werd, met zes stemmen
tegen, aangenomen eene motie van de chr.
typ. ver. nDiaagt Elkanders Lasten" te Am
sterdam, waarbij, onder betreuring van het
feit dat het lidmaatschap eener wettige ver-
eeniging oorzaak was van het ontslag van
enkele leden, de verwachting werd uitge
sproken dat het recht van vereenigen en ver
gaderen door de patroons zal worden erkend.
De zes tegenstemmers waren katholieke
afgevaardigden, die verklaarden dat, al is het
gewenseht dat de patroons niet op het lid
maatschap eener vereeniging letten, zij toch
vrjj moeten worden gelaten in hun keus.
In de avondvergadering werd, voor behan
deling der agenda, de vraag geopperd of de
katholieken, na hun houding van 's middags,
nog wel konden medewerken.
Na eenige discussie werd besloten over te
gaan tot de orde van den dag.
Over het punt minimum-loon en maximum-
arbeidstijd ontstond een langdurige bespre
king. Ten slotte werd met algemeene stemmen
op drie na aangenomen het voorstel van de
afdeeling Amsterdam van den »A. N. T. B."
om een algemeen tarief voor het gansehe land
te bepalen, en wel zóo, dat het minimum-loon
voor een zetter f 10 bedrage met een werkdag
van ten hoogste 10 uren en met eene vei hoo
ging van het loon van 5 pCt. voor gemeen
ten van 16.000 —30,600 inwoners, 10 pCt.
voor gemeenten van 31,000 - 45,000,15 pCt.
voor gemeenten van 46,00080,000, 20 pCt.
voor 81,000 tot 150,000 en 25 pCt. daarboven.
Voorts weid aangenomen een voorstel van
»Draagt Elk. Lasten", om te streven naar ge-
heele afschaffing ven Zondagsarbeid, en wel
met algemeene stemmen
Ten slotte kwam in stemming een voorstel
van de permanente commissie van patroons en
gezellen in Amsterdam om het minimum-loon
te Amsterdam te handhaven op 20 cent, maar
de verdeelmg van het personeel op zetterijen
als volgt toe te laten
5/10 van minstens 20 cent.
2/10 16-19
2,10 10-15
1/10 beneden 10
Voor de overige plaatsen wordt deze bere
kening gebracht in verband met het aange
nomen punt minimum-loon.
Dit voorstel werd aangenomen met 40 tegen
13 stemmen.
Zaterdag kwam het leerlingstelsel aan de
orde.
Vele en zeer sterk uiteenloopende voor
stellen waren ingediend en een breedvoerige
discussie werd hierover gehouden.
Ten slotte werd met 44 tegen 5 stemmen
aangenomen eene motie, waarbij met het oog
op de bezwaren van een examenstelsel werd
goedgekeurd dat een leerling, die 4 jaren
geleerd heeft, ia de termen valt van een loon
van hoogstens f 10, welk loon binnen éert jaar
op het gewone minimum moet komen. Een
jongen van 19 jaar valt altijd in de termen
van het gewone minimnm (vóórl4 jaar mag
geen leerling worden aangenomen) en einde
lijk behoort de patroon gehouden te zijn, een
leerling na afloop van den leertijd nog min
stens een jaar te behouden (dit laatste als
waarborg voor een goede opleiding door den
patroon f.
Besloten werd voorts aan de permanente
commissie op te dragen de verschillende
détails te regelen en binnen 3 maanden
rapport daarover uit te brengen. Die com
missie beeft bovendien het recht van assumtie
en iedereen zal zijn denkbeelden en bezwaren
aan die commissie kunnen mededeelen.
Nog werd goedgevonden dat de verhande
lingen van dit congres aan alle typografische
vereenigmgen in den lande zullen worden
medegedeeld, opdat de nog niet toegetrede-
nen thans wellicht zullen gaan samenwerken.
Staande de vergadering werden de notulen
daarvan door den secretaris gelezen, waarna nog
enkele vereenigingen opmerkingen maakten.
Tiel deelde mede dat de inspecteur van den
arbeid, die de zetterijen en drukkerijen aldaar
had bezocht, niets had opgemerkt van de
schromelijke misstanden aldaar en dan ook
blijkbaar niet op de hoogte was van zijn taak.
Ten slotte werd nog besloten, der perma
nente commissie op te dragen, de patroons
met de verhandelingen VBn het congres in
kennis te stellen.
Het congres werd daarna gesloten.
Het onderzoek in zake den moord in de
Van-Eeghenstraat te Amsterdam is thans uit
handen der politie. De rechter-commissaris
mr. Th. J. Hoppe leidt thans den gang der
zaken.
Men meldt uit Amsterdam aan de N.B.Ot.:
Het stoffelijk overschot van Hendrika Beijer
is gisteren met kerkelijke plechtigheid ter
aarde besteld op het R.-K, kerkhof »Buiten-
veldert" aan den Amstebeenschenweg. Een
vrij grooie menigte volks getroostte zich, bij
afschuwelijk weder, den langen gang daarheen
om den stoet te begeleiden en de begrafenis
bij te* wonen. De kleine kerk »Buitenveldert"
was propvol. De orde bleef echter bewaard.
Bjj het vei trek van den stoet hadden hon
derden menschen zich op de Gedempte Ro
zengracht verzameld. De moord in de Van-
Eeghenstraat werd, gelijk te verwachten was,
nog druk besproken.
De beide ongelukkigen, die de vorige week
te Ouder-Amstel door verstikking om het
leven zijn gekomen, waren tegen ongelukken
verzekerd, zoodat de betrekkingen van elk
hunner duizend gulden ontvangen.
Ook in de gemeente Anna Paulovvna wordt
brongas gevonden. Reeds wordt het met uit
stekend gevolg op eene groote boerderij ge
bruikt, niet alleen voor verlichting, maar ook
om te koken.
Op den tweeden Kerstdag hield te Rozen-
daal (N.-B.), het Leger des Heils voor de
eerste maal eene bijeenkomst, waarvoor, we
gens gebrek aan een geschikt lokaal, een in
de haven liggend kolsnschip was afgehuurd.
De ongewone verschijning bracht de kade in
rep en roer en trok een aantal nieuwsgie
rigen, die allengs tol baldadigheden over
gingen. Het schip werd als 't ware gebom
bardeerd men wierp steenen, graszoden en
al wat voor de hand lag in het ruim zelfs
trachtte men aan den achtersten wagen van
de stoomtram die langs de haven naar
Steenbergen i ijdt, de lijn van het schip vast
te binden. De geheele politiemacht en twee
maréchaussees moesten er bij te pas komen
om de heilsoldaten, waai onder twee vrouwen
soldaten, te bevrijden en naar het station te
begeleiden.
Op het sc^ip werden de ruiten verbrijzeld
en tegen den schipper allerlei bedreigingen
geuit.
's-Gravenhage. H. M. de Koningin-Re
gentes heeft gistermiddag in audiëntie ont
vangen den nieuwbenoemden pauselqken
internuntius bij ons hof, mgr. Tarnasso, die
zjjne geloofsbrieven aanbood.
De vertegenwoordiger van den pauselijken
stoel weid op de gebruikelijke plechtstatige
wijze van zijne woning aan den Bezuidenhout
naar het paleis geleid en vandaar naar zgn
woonplaats terug.
's Gravenhage. De gezant van Groot-
Bnttannië bij ons hof, de heer Henry Howard,
is gisterochtend via Hoek-van-Holland uit
Londen hier ter stede aangekomen, om
definitief zijn post te aanvaarden.
De gezant heeft tot aan het tijdstip waarop
hij het gezantschapsgebouw in het Hooge
Westeinde zal kunnen betrekken, met zijne
familie intrek genomen in het Hotel Paulez.
Maarden. De anti-revolutionnaire kies-
vereenigmg »Nederland en Oranje" alhier
heeft candidaat gesteld voor het lidmaatschap
der Tweede Kamer in h^t hoofdkiesdistrict
Hilversum mr. A. Ph. R. C. baron van der
Borch van Yerwolde,
Hilversum. De centrale anti-revolution
naire kiesvereeniging in dit district heeft haar
candidaat nog niet geproclameerd, maar
wenschte daarmee te wachten totdat baron.
Mackay, die lid van de Rekenkamer werd,,
zou hebben opgehouden Kamerlid voor Hilver
sum te zijn.
Indien wrj wèl zijn ingelicht, heeft echter
de centrale vereeniging in haar jongste ver
gadering besloten, mr. A. Ph. R. C. baron van
der Borch van Verwolde te candideeren.
Dit besluit werd genomen met eenparige
stemmen. (Stand.)
Zaterdag j.l. had op het excercitie-terrein te
Schiedam een foolballmatch plaats tusschen de
S. O. en F. C. Hermes" en de D C. en F. C.
pConcordia", welke match door nHermes" met
41 goal gewonnen werd.
Zondag werd te Rotterdam door de scherro-
vereeniging St. Miuhaél. onderafdeeling van het
Nederlandsch-BnlgiBCh-Zoiiaven Comité, in com
binatie met de scherm vereeniging St. Michaël
van Schiedam, een onderling concours gehouden,
waaraan door 43 personen, leden van bovenge
noemde vereenigmgen, werd deelgenomen.
De prijzen werden behaald door de volgende
heeren1e prijs degen Joh. M. van Maaren
2e prijs idem N. H. Bloem, beiden van Rotter
dam 3a prijs idem W. T. de Jager van Schiedam
le prijs sabel J. W. Berktim van Rotterdam;
2e prijs idem H. Th- de Raay van Schiedam;
3e prijs idem J. J. Bibkling; le prijs lange slok
L. H. van Maaren van Rotterdam2e prijs idaitt
J. F. de Jager van Schiedam.
In het concertgebouw te Amsterdam kwamen
Zaterdag vele vrienden Frans Coenen met zijn