50ste jaargang.
IN0. 9209.
lyp#
Zondag 3 en Maandag 4 Januari 1897.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon-en Feestdagen.
FBTJILLETOlSr.
DE WERELD ONTVLUCHT.
UITGEVER: II. I C, ROELANTS.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
..i/ f,
£ip**
U.,„ I '.të,-** .f.».-
Abonnementsprijs per kwartaal
Franco per post
Afzonderlijke nommers.
0.90
- 1.30
- 0.02
BBREAITs BOTER'rtn.lAT ÏO, Teleplioon So. 123.
Advertentieprijs van 1—-10 gevvoüc regels met inbe
grip van ecne Courantf 1.02
Iedere gen one regel meer- 0.10
Bij abonnement v,-ordt kot ting verleend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 2 Januarie '97.
De demonstraties ter viering van Cecil Rhodes
te Kaapstad duren met onverminderde geestdrift
voort en gelijk een Romein«ch triumplmtor
genoot hij ook hier de eer, dat bij een alge-
meene betooging op het openbare piein te
Kaapstad zijn rijtuig als een zegewagen door
vereerders werd voortgetrokken.
In antwoord op adressen van welkomst, gaf
hij weder hoog op van zijn werk in het belang
van de Noordelijke grenzen der Kaapkolonie
o. a.wees hij op de voordeelen ten opzichte
van het Noorden, verbonden aan vrije tarieven
en vrij spoorwegverkeer; na zijn teiugkomst
uit Engeland, hoopte hij zich meer dan ooit aan
de welvaart van Zuid-Afrika te wijden.
Het is echter zeer de vraag, of hij in Enge
land evenzeer zal gevierd worden als aan de
Kaap. Reeds heeft hij het bij een deel van het
Engelsclie publiek verbruid door te spreken van
de szalvende" gerechtigheid, die hem daar
waciit en bovendien schijnt de Kaapsclie geest
drift in Engeland een vrij twijfelaclitigen in
druk te maken, zelfs op zijn grootste voorstan
ders onder de Engelsclie jingo's. Vooral de
tegenstrijdigheid, die er ligt tussdien de tel
kens herhaalde verzekering van zijn streven
om alle elementen in Zuid-Afrika te vereenigen
en den geest van eenheid zooveel mogelijk aan
te kweeken en het feit. dat juist hij een
verbittering en mistrouwen heeft opgewekt,
welke samensmelting der beide iassen voor
eerst wel tot een utopie gemaakt hebben
deze tegenstrijdigheid wordt ook in Engeland
met onmiskenbaren weerzin opgemerkt.
Uit Washington wordt getelegrapheerd, dat
de onderteekening \an liet algemeen arbitrage
verdrag tusscben de Yereenigde Stalen en
Engeland nog eenig uitstel zal ondervinden,
tengevolge van verschil van zienswijze omtrent
sommige onderdeelen tus«ciien lord Salisbury
en staatssecretaris Olney. De totstandkoming
van dit tractaat waaraan overigens geen
twijfel bestaat zou een der schoonste vruch
ten zijn van het aan vredelievende oplossingen
door arbitrage zoo rijke jaar 189G.
Dit tractaat toch, dat de schoone bepaling
bevat, dat in den vervolge alle geschillen tus-
selien Engeland en de Unie langs scheids
rechterlijken weg zullen beslecht worden,zoude
een waardige bekroning zijn van de pas be
ëindigde of binnenkort te beëindigen internatio
nale quaesties door arbitrage.
Wat het laatste betreft doelen wij op de tot
aller tevredenheid beslechte Venezuelaansche
grenskwestie, welke ook in Venezuela zelf met
algemeene ingenomenheid ontvangen is (er is
geen gevaar, dat de Volksvertegenwoordiging
het tractaat verwerpen zal) voorts op de eigen
aardige beslechting volgens het beginsel van
arbitrage, ditmaal tus'clien een regeering en
een particulier, der kwestie lusschen Venezuela
en den Franschman Fabiani te Caracas, die
(gesteund door de Fransche regeering) een
scheidsrechterlijke beslissing door den president
van het Zwitsersch Eedgenootschap verkieeg en
zich ter herstel van een deel zijner grieven
een aanzienlijke schadeloosstelling topgekend
zag. Wat de mogelijk in wording zijnde arbi
trage van Amerika tussciien Spanje en Cuba
beti eft, ondanks de ontkenning van Canovas
schijnt diens voornemen toch niet meer zoo
vast te staan en zal hij zich toch bij een ver
gelijk moeten neerleggen. Reeds bet bekend
maken van het het vormingsprogram voor de
Antilllen eerst op Porto-Rico en daarna op
Cuba in te voeren bewijst, dat Canovas de
noodzakelijkheid inziet van toe te geven.
Juist komt uit Madrid liet bericht, dat de Ko
ningin-Regentes in den ministerraad tien decreten
teekende ter regeling van administratieve en
politieke hervormingen, die op Porto-Rico zuilen
worden toegepast.
De Spaansche bladen bevatten heftige aiti-
kelen tegen liet beleid van den Spaanschen
bevelhebber op Cuba, generaal Weyler, wiens
onmiddellijke terugroeping geëischt werd en als
wiens opvolger generaal Azcarroga werd aan
bevolen. Deze bladen zijn evenwel op bevel der
regeering in beslag genomen.
Van het oorlogsterrein komt de bijzonder
heid dat generaal Macéo niet dood zou zijn,
doch gewond ligt in liet kamp der opstande
lingen, waar hij opgepast wordt door vier doc
toren, die allen vast geiooven in zijn herstel.
De opvolger van Macéo, generaal Rivere, is
volgens een bericht uit Havana gewond.
Gemengde Nededccllngcn.
De heer Bourgeois, het hoofd der radicalen
in Frankiijk loochent de bewering der vrienden
van den heer Doumer dat hij de benoeming van
dezen laatste tot gouverneur-generaal van Indo-
China zou goedgekeurd hebben. Tevens ver
klaart hij, dat het heengaan van Doumer geen
wijziging in de politiek van zijn partij zal bren
gen, wier program inkomstenbelasting en
beperkte grondwetsherziening thans aan het
oordeel der kiezers voor den Senaat onder
worpen wordt.
Volgens Le Petit Bleu heeft keizer Wilhelm,
aan het diner onlangs door prins Hohenlohe
gegeven, zich beslist tegen de üamburgsche
werkstakers verklaard, en het vereenigd optre
den der reeders tegen de onredelijke eisclien
der ontevredenen gebillijkt. Dit bericht ver
wekte natuurlijk te Hamburg groot misnoegen
onder de stakers, waarvan er een, die op een
meeting liet woord voerde, wegens majesteits
schennis gearresteerd werd. Zelfs schijnen enkele
grevisten uitgeroepen te hebben: »Nu zullen
wij blijven strijden tot in den dood."
De weikstaking te Hamburg heeft groote
stoornis gebracht in den graanhandel. In de
vergadering der vereeniging voor den giaan-
handel is deze week medegedeeld dat tallooze
lastige en dure processen te wachten zijn, om
dat vele ladingen die in de haven voor lossen
gereed lagen niet op tijd konden worden ge
leverd.
liet Engelsclie Parlement is tegen 19 Januari
bijeengeroepen. In de oproeping staat te lezen,
dat terstond zaken van groot belang in behan
deling zullen komen. Zoo zal o. a. de quaestie
van Ierlands overbelasting dadelijk na de ope
ning van de zitting in het Lagerhuis ter sprake
komen.
Koning Humbert van Italië schijnt eenigs-
zins ongesteld te zijn, ten gevolge van een
verkoudheid, welke hij bij de jacht heeft opge
daan.
Uit Stockholm wordt gemeld, dat volgens
het testament van den overleden millionair
Nobel (den uitvinder van liet dynamiet) diens
geheele vermogen bestemd is voor een inter
nationaal fonds ter bevordeiing van welen-
schappelijke onderzoekingen. De renten moeten
worden aangewend als prijzen voor de wed
strijden lusschen geleerden van alle landen.
De grootte van het fonds is nog niet te bepalen,
doch de berichten daarover in buitenlandsche
bladen zijn overdreven. De tekst van liet testa
ment is nog niet openbaar gemaakt, omdat er
nog codicillen te Parijs zijn bijgemaakt.
De Servische Skoepsclitina is op 31 December
bij ukuze ontbonden.
Naar uit Tafilet in Marokko gemeld wordt
is de bevolking aldaar in opstand gekomen.
De sultan heeft er 3000 man heengezonden.
De politiek van den aanstaanden president
der Unie, Mc. Kinley zal het volgende program
omvatten
Onmiddellijke herziening der tarieven op ge
matigden protectionistischen grondslag en waar
bij overdreven hooge invoerrechten zullen wor
den vermeden.
Herstel van de reciprociteits-verdragen, welke
bestaan bobben onder het bestuur van den
heer Harrison.
Handhaving van alle soorten geld in verge
lijking met goud.
Geleidelijke intrekking van de «greenbacks",
zoodra de regeering een overschot heeft, dat
voor dit oogmerk kan worden gebruikt.
Uitbreiding van liet nationale bankstelsel,
ten einde het vestigen van onafhankelijke ban
ken of filialen van stedelijke banken in kleine
steden te vergemakkelijken.
Een van de lioofdaanleggcrs van den opstand
op de Pliilippijnen, dr. Rizal, i% zooals wij
reeds meldden, te Manilla gefusilleerd.
Dr. Rizal was een zeer bekwaam noan; bij
had zicli den doctorsgraad verworven in de
letteren, de ri at uur we ten-c happen en de medi
cijnen. Wegens zijn deelneming aau den opstand
werd hij door den voiigen gouverneur naar
Mindanao verbannen, doch op zijn verzoek in
gescheept naar Cuba, waar bij als geneesheer
in het Spaansche leger wilde dienen. Een van
de eerste daden aan den legenwoordigen gou
verneur-generaal Polavieja was den doctor bij
zijn aankomst te Barcelona te laten grijpen en
naar Manilla lorugbiengen.
Dr. Rizal werd bij zijn terugkeer voor een
krijgsraad gedaagd en ter dood vorooi deeid.
De terechtstelling heeft Dinsdag plaats gehad,
nadat de veroordeelde '2 i uren lang iu de kapel
was opgesloten, waar de priesters teveigeels
beproefden hem bijzonderheden omtrent de
samenzwering ze ontlokken. Er waien uitge
breide maatregelen genomen om betoogingen
der inlanders te beletten. De overheid heeft
geweigerd het lijk aan de familie terug te
geven, naar het heet, om wanordelijkheden te
vermijden.
IIII. MM. hebben gistermiddag te '12>/i ure
ter gelegenheid van het NieuwjaaiMeest in
audiëntie ontvangen de ministeis, hoofden der
bestuursdepartementen, de leden van den Raad
van Voogdij, den gouverneur der teMderttie en
den directeur van het Kabinet der Koningin.
Deze autoriteiten werden ontvangen in den
salon voor de diplomatie.
Te 1 ure gaven IIII. MM. in de kleino
danszaal Nieuwjaarsreceptie voor de dames
der Koningin; de grootofficierende hoeren
van het dienstdoende civiele en militaire Huis
de leden van de Ilofeommissie: den hofprediker
en den Iijfaits van HIJ. MM.
Bij deze gelegenheid was de Regentes ge
kleed in grijze zijde en droeg de Koningin een
licht blauw kleed met bloemen gegarneerd.
Hare Majesteiten de Koninginnen woonden
gisteren de Nieuwjaarsgodsdienstoefening bij in
de Gioote Kerk, te 's-Gravenhage, waar voor
ganger was ds. Oort Op Oudejaarsavond waren
zij in de Groote Kerk onder gehoor van ds.
Gerlli van Wijk.
De Koningin-Regentes heeft lieden te kwart
voor vier in audiëntie ontvangen den lieer
Bihourd, gezant van Frankrijk bij ons Hof,
welke gezant zich kweet, van de opdracht om
der Regentes aan te bieden het grootkruis van
het Legioen van Eer, benevens een autogra-
Roman van Anny Wotiie.
2)
sis je hart weer eens in vlam gezet, Heinz?"
vroeg de graaf, aan blijkbare verveling ten piooi,
terwijl zij langs de weinige visschershutten van
het eiland naar de herberg liepen.
»In vlam? Waarom zou het ontvlamd zijn?
Maar, weet je, die oogen van de oudste name
lijk lichtblauw als sterren en daarbij die lange
zwarte, zijdeachtige wimpers, die lichtbruine tint
van het gelaat en het gitzwarte haar, de voile,
roode lippen en
a Houd nu toch op, Heinz. Van dat alles heb
ik niets, volstrekt niets gezien. Ik dacht dat het
een vrouw was als allo anderen. Haar kleeding
scheen wij voornaam."
ïJe bent toch een barbaar zonder eenig gevoel"
gaf Heinz verontwaardigd ten antwoord. Die lieve
kleine heb je zelfs niet met een blik verwaardigd.
Eigenlijk is zij een kopie van do schoono moeder,
maar irisscher en blozender. Haar oogen met don
kere wimpers zijn grijs, lichtgrijs, Günther, en haar
haar rust als eon diadeem op haar schoon voor
hoofd." Günther barstte in een luid lachen uit.
Dit verbaasde Heinz, die sinds lang geen lach van
Günther gehoord had, zóózeer, dat hij zijn vriend
sprakeloos aanzag.
Toen gleed er evenwel een uitdiukking van stille
vergenoegdheid over zijn gelaat en welbehaaglijk
floot hij een deunije, terwijl hij in zichzelf mom
pelde: »Nu hem in die stemming gelaten."
Zij kwamen voorbij de oudo keilt van het
klooster Frauenwot'th.
»Laten we eens binnengaan," stelde Heinz voor
en Günther, wien de kerk al even onverschillig
was als de andere huizen, volgde gelaten. Stil
zwijgend gingen zij het oude kerkhof over, met
de verweerde kruisen en bijna onleesbare opschrif
ten. Nergens hoorde men eenig geluid en geen
menschenziel scheen in de nabijheid. Slechts het
geruisch on gemurmel van de naburige Chiemsee
klonk zacht en vredig. Alles scheen sti! en doodsch
slechts de wilde rozenstruiken sloegen haar twijgen
liefdevol over de bouwvallige muien en de zomer
wind droeg de balsamieke geuren ver over het
landschap heen.
Graaf Günther ontblootte het hoofd en diep
ademhalend streek hij zich met de fijne hand over
de slapen.
sllij is onder de bekoring," merkte Heinz innig
vergenoegd bij zichzelf op, terwijl bij deed, alsof hij
blijkbaar in do oude opschriften op de graven
verdiept was. »God geve, dat de weg, dien ik met
hem ingeslagen ben, da ware zij."
Stilzwijgend traden beiden de in schemerlicht
gehulde kerk binnen. De eeuwig brandende lamp
wierp haar flikkerend licht op de heerlijke altaar
beelden, die met levende bloemen opgesierd, van
omhoog hun groet brachten.
Geen geluid, geen mensehenstap verstoorde de
stilte, terwijl de vrienden als in heilige vereering
in den donkersten hoek van de kerk staan bleven.
Plotseling klonk van uit liet koor zacht, als een
haimonie der sfeien het orgelspel, eene breede,
liefelijke melodie, waarmede zich jubelende kinder
stemmen vermengden. Men kon dets zien. Slechts
een enkel oogenblik boog zich het gelaat eener
jeugdige non over den rand van het koor om te
zien of de ketk ledig was; dan verhief zich weer
het zachte, lieflijke geluid der jeugdige stemmen
en steeg eindelijk juichend als in jubelende bezie-
Sing, omhoog.
Günther waagde het nauwelijks adem te halen,
en toch was het hem, alsof hij het vroom, week
en kinderlijk gevoel dat hem plotseling overmeesterd
had zich uit het hart moest rukken. Hij zag in
zijne verbeelding een eenzame vrouw, die om
zijnentwil voor haar tijd oud was geworden. Hij
zag ze ook, toen zij nog jong en vroolijk was,
toen zij mot hem speelde on dartelde, hem ver
wende en bedierf, omdat hij haar eenige was en
hij zag haar ook in stomme smart de handen
wringen omdat zij hem, zijn liefde en zijn hart
verloren had.
De kindei stemmen verstomden. De orgeltonen
ruischten statig door de kerk tot zij eindelijk in steeds
zachtere klanken wegstiei ven. Een kleine deur ging
zaehtkens open en drie in het wit gekleede jonge
meisjes, traden, gedruischloos en met de voeten nau
welijks den vloer aanrakend, de kerk binnen. Het zon
licht stroomde door de bontgeschilderde kerkramen en
wierp een rossen schijn op de blontgelokte meisjes
kopjes, die zich over een grooten korf met bloemen
bogen. Deze werd naar een hoog praalgraf ge
dragen waaronder, gelijk Heinz wel wist, de
voormalige abdis van het klooster Frauenwórth
den eeuwigen slaap sliep. De beide vrienden
stonden slechts weinige schreden, onder bedekking
van een zuil en geheel in liet donker, van de
jonge kloostei leerlingen verwijderd, die zich be
ijverden het graf der gestorven kloostermoeder
met bloemen te versieren.
Welk een bevalligheid spreidden deze jonge
schepsels ten toon De schilder s! >eg met ver
rukking het lieflijke tafereel gade, toen eensklaps
de kleinste der drie, een zestienjarig, levenslustig
schepseltje met lachende oogen, vol overmoed een
krans greep en dien het slanke goudlokkige meisje,
dat zicli het ijverigst met de versiering bezighield,
op het hoofd drukte.
ïYoor jou past die krans veel beter, Gunda",
zeide de kleine en zag met een lieven glimlach
naar haar viiendin op, «dan voor die oude lang
vergane zuster Agneto. Mijn hemel, die slaapt ook
wei ponder bloemen."
«Hoe kan je nu zoo zondig pi aten Liska",
hernam de blondlokkige met zacliton ernst. Is liet
geen heerlijk voorrecht, de gtaven van hen, dio
wij liefhebhen, met bloemen te mogen versieren."
tJa, hen die wij liefhebben", bracht oen derde
in het midden, een meisje met groote, bruine
ernstige oogen, vmaar ik heb heel wat anders
lief dan die doode kloostervrouw, die mogelijk hon
derd jaar geleden geleefd heeft. Ik vvensch jelui vor
der veel genoegen", zeide zij spottend en wipte snel
op de hooge leuning van een ketk bank, vanwaar
zij uit de hoogte lachend op haar beide viiendinnon
neerzag, die zwijgend met haar vveik doorgingen.
nik help slechts, omdat jij het bont," flmsteide
Liska het blonde meisje toe en drukte haar den
rozenkrans vaster op de gouden lokken. »Je
bent zoo goed en zoo schoon," voegde zij er
zachtjes hij.
sStil, stil Liska, hoe kun je nu zoo praten
als de vrome moeder je hoorde, hoo treurig zon
zo dan zijn," hernam Gunda toen maakte zij liet
teeken des kruises, vouwde beide handen op de
borst samen en zonk biddend op het graf neder.
Plechtig ruischte do orgelmuziek door de ruimte.
De stemmen der kinderon violen met vollen klank
m, on liet was, alsof engelen jubelend het gebed
van het blonde meisje ten hemel droegen.
Wordt vervolgd.)