Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
Rechtzaken.
Kerk en School.
Ned. Hcnv. Kerk.
Gl e in e n g tl N i e u w s.
phïsch schrijven van den president der Fran-
sciie Republiek. De Koningin was bij deze
audiëntie tegenwoordig.
In liet ministerie van buileniandsche zaken
te Berlijn werd naar men van daar seint op
Oudejaarsdag met den Nederlandsche gezant
een verdrag tot het uitleveren van misdadigers
tusschen het Duitsehe rijk en Nederland ge-
teekend. Tot dusver ontbrak een dergelijk
tiactaat met Nederland: de uitlevering was
alleen geregeld met enkele Bondsstaten bij
meerendeels verouderde tractaten.
In den vroegen ochtend van het nieuwe jaar
is in Den Haag overleden de gep. generaal-
majoor der cavalerie A. L. T. A. Grisart, die
vele jaren als hoofdofficier van dat wapen was
toegevoegd aan wijlen prins Willem van Oranje,
toen Z. K. II. zelf gedurende vele jaren generaal-
iuspeeteur der cavalerie was, eerie betrekking
welke later door gen. maj. Grisart vervuld werd.
In aansluiting van liet beiicht van Ilr. Ms.
minister-resident to Tokio, betreffende de te
Osaka aan te leggen haven, medegedeeld in
het nummer der Staatscourant van 29 Decem
ber II., no. 305, wordt ter kennis van belang
hebbenden gebracht dal aan liet ministerie van
buitenhiiidscho zaken te 's-Gravenhage een
plan dier haven voor hen ter inzage ligt.
Het Ge internationaal congres tegen het mis-
bru'k van alcoholhoudende dranken zal in
September van dit jaar te Brussel worden
gehouden, onder leiding van dr. Belval, voor
zitter, en dr. Be Vaucleroy. secretaris der
»Ligue patriolique conlre ['alcoholisme".
Het congres zul vergaderen in pleno en in
secties. Op de algemeene vergaderingen zullen
o. a. in behandeling komende alcohol en
zijn invloed op liet huisgezin en op den arbeid
de achteruitgang der beschaving tengevolge
van het alcoholisme; de oorzaak en de genezing
van de drankzuchtde invloed van goede
arbeiderswoningen en van spaarbanken bij de
bestrijding van hetalcohoiisme; volkshuisvesting,
volkskeukens en volkskolfiehuizen de verplich
tingen van den staat en van den staatsman in
den strijd tegen het alcoholisme; de mede
werking van de pers in het algemeen en de
werkzaamheid van de pers, die zich uitsluitend
aan de bestrijding van het alcoholisme wijdt
en eindelijk de noodzakelijkheid van de oprich
ting van een nationalen bond, die de verschillende
genootschappen tot bestrijding van den sterken
drank vereenïgt.
Te Haarlem is onder den naam van Wolks-
kiesvereeniging" eene democratische kiesver-
eeniging opgericht.
Aan het programma, wordt het volgende
ontleend
De vereeniging, grondwetsherziening op den
voorgrond stellende ter verkrijging van alge
meen kies- en stemrecht, verklaart inmiddels
elke poging te zullen steunen die ten spoe
digste daartoe kan leiden.
Zij is o. a. voor leerplicht.
Zij staat voor, een wettelijke regeling van
het aibeids-contract tot betere verzekering
van de wederzijdsche rechten en plichten.
Zij verklaart zich voor verplichte verzekering
van werklieden en daarmee gelijkgestelden
tegen de finaneieele nadeeleri, tengevolge van
ongevallen, ziekten, invaliditeit en ouderdom
alsook voor de uitkeering van een jaargeld
aan -de weduwen en weezen, alles ten koste
en door den Staat.
Zij wil toekennen aan de gemeenten het
recht om de vergunning voor verkoop van
alcoholische dranken te beperken en daardoor
te komen tot geheel verbod van drankfabri-
cage, invoer en handel.
Zij is voor meer opklimmende belastingen
op het inkomen, het vermogen en de erfe
nissen, afschaffing van alle belastingen op de
noodzakelijke levensbehoeftenafschaffing van
het militaire stelselinvoering van algemeene
weerplicht in plaats van liet bestaande leger;
beslissing van internationale geschillen langs
scheidsrechterlijken weg.
Zij is voor volkomen scheiding van kerk en
staat en acht geiijksleliing voor de wet van
vrouw en man gewenscht. Zij verklaart zich
voor bescherming van verwaarloosde kinderen
door ontzetting uit de ouderlijke macht en voor
het onderzoek naar het vaderschap.
In eene Dinsdagavond gehouden goed bezochte
bijeenkomst te Leiden werd besloten tot oprich
ting eener vverklieden-kiesvereeniging.
Het debat werd ingeleid door mr.II.Ph.de
Kanter, met eene rede, getiteld nDe nieuwe
kieswet en onze organisatie".
De oprichting dier nieuwe kies vereeniging
werd vvenschelijk geacht door het uittreden der
Leidsche Vrijzinnige Kies vereeniging uit de
sLiberale Unie".
Na afloop der vergadering traden velen dei-
aanwezigen tot de vereeniging toe.
Van de buileniandsche personen gedurende
1896 overleden noemen wij de volgende:
Frère-Orban, Belgisch staatsman.
Prins Alexander van Pruisen.
Paul Verlaiue, Franscli dichter,
Charles Floquet, gewezen Minister-president
van Frankrijk.
Ambroise Thomas, I'Yanseh componist.
Prins de la Tour d'Auvergne, hertog van
Bouillon, laatste afstammeling in de rechte
fijn van Godfiied van Bouillon, koning van
Jeruzalem in 1099.
Arsène Houssaye (Housset) Fransch publicist.
Otto Roqette, Duitseh dichter.
N. J. Smit, Vice-president der Znidafiikaan-
sche republiek.
Trikoepis, Grieksch staatsman.
Leon Say, Fransch staatsman.
Heinrich von Treitsclike, Duitseh historicus.
Nasr-ed-Din, Ahuh van Perziö.
Jan Volders, mede-oprichter en leidsman
der Belgische werkliedenpartij.
Karei Lodewijk, Aartshertog van Oostenrijk.
Graaf Menabrea, italiaansch staatsman, ge
wezen minister-president enz.
Gerhard Roldfs, Duitseh ontdekkingsreiziger
in Afrika.
Ernesta Rossi, Italiaan-ch tooneelspeler.
Jules Simon, Fransch staat- en staathuis
houdkundige, gewezen minister-president.
Louis Charles Philippe Raphael, hertog van
Nemours.
Harriet Beecher Stowe, Amerikaansche
schrijfster.
Edmond de Goncourt, Fransch schrijver.
Eugène Spuller, Eransch senator, gewezen
minister van buileniandsche zaken.
Otto Lilienthal, Duitseh. ingenieur, beoefenaar
van de vliegkunst.
Lnigi Palmièri, directeur van het observato
rium op deri Vesuvius.
Generaal Trochu, in 1870-71 president van
het bewind der Nationale Verdediging in Frank
rijk en gouverneur van Parijs.
Maarschalk Pavia, werktuig bij den »coup'
d'état van 2 Jan. '71 in Spanje.
G. du Maurier, Engelsch teekenaar en let
terkundig.
Paul Armand Challemel-Lacour, Fransch
staatsman en publicist.
Dr. Tanner, de vaster".
Jan Verbas, Belgisch schilder.
Prins Sloiberg-Wernigerode, gewezen vice-
president van het Piuisiseh Ministerie, voor
zitter van het Pruisische Heerenhuis.
Emanuel Arago, Fransch senator, in 1870
71 lid van het Gouvernement der Nat. Ver
dediging.
Prof. Du Bois Reymond, Duitseh physioloog.
OVERSCIIIË, 1 Januari. Tot onderwijzer aan dc
chr. school is beuoeind de heer ,T. v. Waardhuizen,
alhier.
'S-GRAVENHAGE. 1 Januari. Iu eene"opzettelijk
daartoe gehouden buitengewone vergadering van
het collego van Gedeputeerde Staten der provincie
Zuid-Eollaud werd gisternamiddag ten gouver-
neinentshuize de heer L. C. G. Verhuist, commies-
chef der eerste afdeeling ter griftic, door den
voorzitter van genoemd college, den commissaris der
Koniugiu mr. C. i'ock, geluk gewenscht met de op
heden1 Januari invallende herdenking van
het feit, dat genoemde ambtenaar gedurende 25
jaren in bedoelde functie werkzaam was.
Ook gisteren mocht de heer Verhulst talrijke
blijken van wanrdcering ontvangen.
Namens de leden der Prov. Staten van Zuid-
Holland werd deu jubilaris hulde gebracht door
een tiental afgevaardigden, die hem in het lokaal
van het prov. bestuur kwamen gelukwenschen en
hem namens de Staten een geschenk aanboden.
Het personeel der ambtenaren en beambten ter
griflie vertolkte mede in stoffelijke bewijzen van
herinnering aan de aangename verhouding, dio tus
schen den heer Verhulst eu hen bestaat, hunne
gevoelens van belangstelling en achting.
AMSTERDAM, 1 Januari. Met het stoomschip
Prinses Sophie arriveerden heden alhier 80 Oost-
Indische militairen, ouder welke 10 onderofficieren
eu 1-f gewonden uit de laatste krijgsbedrijven uit
Atieh.
Gedurende dc reis overleden drie militairen, waar
van één aan cholera.
De muziek van het 7e regiment was tegenwoordig
om den terugkeerenden krijgers een welkom toe tc
roepen.
De gewonden zien er goed uit, al moesten som
migen hun arm of been nan het vaderland ten offer
brengen.
Na een opwekkenden maaltijd iu het Passantenhuis
vertrokken allen om bij bloedverwanten het Nieuw
jaarsfeest te vieren.
AMSTERDAM, 2 Januari. Door het comité vau
werkloozen was aan den Raad dezer gemeente een
verzoek ingediend om officieel van de werkloosheid
kennis te nemen, en middelen daartegen te beramen.
Na veel beraadslagen besloot de lïaad eene com
missie te dien einde te benoemen.
Naar wij thans vernomen, is reeds eene commissie
van 15 leden door B. en TV. benoemd. De wethouder
voor de Publieke Werken, dr. Blooker zal als voor
zitter fungeeren.
Het is de eerste maal in ons land dat aldus van
gemeentewege in zukc werkeloosheid wordt opge
treden.
GRONINGEN, 1 Januari. In een buitengewone
vergadering van de vereeniging van timmer- en met
selaars-werkbazen „Vrijheid en Orde" alhier is een
nogal belangrijk besluit genomen, dat door 110 per
sonen, zoowel leden als met-leden der vereeniging,
met hun handteekeuing is bekrachtigd.
Dc werkdag in den zomer is bepaald van des
morgens 6 tot des avonds 7 uur, met een schafttijd
van twee uur, uitgezonderd buitengewone omstan
digheden. In do andere jaargetijden zal.de werkdag
ook iu geen geval langer mogen ziju dan elf uur.
Het miniumm-loon is bepaald voor een bekwamen-
timmer- en metselaarsknecht op 17 cent, en voor
een opperman op II cent per uur, waarvoor door
den patroon respectievelijk mag worden gevorderd
21 eu 17 cent.
In hun vrijen tijd mogen de werklieden uoeh voor
bun patroons, noch voor particulieren werkzaam zijn
de patroon is verplicht, den werkman bij de eerste
overtreding te waarschuwen, bij herhaling der over
treding to ontslaan, van welk ontslag kennis dient
te worden gegeven aan het bestuur der vereeniging.
Bij kon besluit is I.. C O. Verhuist, commies ter
provinciale griffie van Zuid-Holland, benoemd tot ridder
in de orde van Oranje-Nassau.
Bij kon besluit van 7 December j.l. (Stil. 215),
opgenomen in de Staatscourant van 1/2 Jan., is op de
voordracht van den in,uister van w. h. en n. vastge
steld een algemeen' maatregel van bestuur, als be
doeld bij ai t. 6 en 7 der Veiligheidswet.
Dit besluit omschrijft
lo. de eischen waaraan de fabrieken en werkplaat
sen ingevolge art. G der Veiligheidswet moeten vol
doen, met betrekking tota de vrije luchtruimte
voor eiken arbeider in verband met de hoogte van
de vveihlokalen, h. de luchtvcrverscliing, c. de verlich
ting, d. iiet voorkomen van brand en van ongevallen
bij bi and, e. de kleedkamers en schaftlokalen, f. de
privaten
2o. de verplichtingen, waaraan hoofden of bestuur
ders van fabrieken en vveikplaatsen ingevolge art. 7
der Veiligheidswet moeten voldoen, als: a. liet bevor
deren van zindelijkheidh. het bevorderen van een
dragelijke temperatuurc. liet verwijderen van schade
lijke dampen, gassen en stof; d. liet voorkomen van
ongevallen door werktuigen, vverktuigdeeleii, drijf-
weikeu, gereedschappen of electrisclie geleidingen,
duur vallen, door vallende voorwerpen, kokende of
bijtende vloeistoffen, gloeiende of gesmolten metalen,
of door ontpl rfbare stoffen; e den duur van bet vei-
blijven iu ruimten waar het onvermijdelijk is, dat
hooge o' lage temperaturen, schadelijke d,unpen,
gassen of stof voorkomen; liet vei strekken van goed
drinkbaar water.
Dit besluit treedt in wei king een jaar na til Dec.
■1891), den dag zijner afkondiging.
f Heden had de receptie plaats bij het feest van
den heer J. van der Hout, en zeker rnag van
deze receptie gezegd worden dat het een sa-
menstroom was van vrienden die gretig ge
bruik maakten van deze gelegenheid om hunne
hulde en sympathie aan den jubilaris te be
tuigen.
De rij der bezoekers werd geopend door eert
commissie uit de burgerij die bij monde van
den heer TV. Brouwer den jubilaris toesprak
en daarbij hem aanbood een salontafel met
stoelen en spiegel waarbij een album dat de
namen bevatte van hen die aan dit cadeau
hadden bijgedragen. De bewerker van dit
album verdient allen lof voor de prachtige af
werking der in sierlijke eaders geteekende
figuurletters waarmede de namen daarin zijn
aangebracht.
Vervolgens verschenen burgemeester en wet
houders, waarbij de heer Versteeg het woord
voerde en daarna de plaatselijke commissie
van toezicht op het lager onderwijs. De heer
Vernède sprak daarbij op kernachtige en recht
hartelijke wijze.
Namens het personeel sprak de lieer Maltha,
plaatsvervangend hoofd der school, waarbij een
prachtige pendule met candelabres werd aan
geboden.
Door dames Regentessen en heeren Regenten
werd deu jubilaris aangeboden een album be
vattende eenige etsen van schilderijen uit het
Mauritshuis, terwijl de weeskinderen hunnen
onderwijzer een Raaien barometer aanboden.
De kweekelingen van de R'gksnormaalschool
boden hunnen ieeraar een lamp met bloemen
en een bloementafeltje aan.
Maar ook van verschillende particuliere ont
ving dc heer Van der Hout ondubbelzinnige
blijken van belangstelling en onder hen mag
zeker wel genoemd worden de oud-schoolop
ziener dr. O. J. Vaillant, die gedurende het
gansche vijfentwintïgtal jaren met den heer
Van der Hout heeft samengewerkt. Hij ook zal
op liet feest van hedenavond het woord tot
den jubilaris richten, wanneer de schoolkinderen
het feest van hunnen onderwijzer komen vieren.
Het schoollokaal is voor deze gelegenheid
prachtig versierd waarbij ook weder de samen
steller van het bovengenoemd album de heer
Joh. A. Boer het leeuwenaandeel heelt vervuld
door het vervaardigen van een aantal schilden
bevattende jaartallen enz die kwistig met groen
en vlaggen zijn omgeven, zoodat het geheel
een recht f eestelijken indruk maakt. Een Hink
geïmproviseerd tooneel is mede daar opgericht.
TVij hopen in ons volgend nummer op dit
gedeelte van het feest terug te koinen.
De stoomboot (Eugenie van de firma J. en
A. van der Schuijt is hedenochtend te zeven
ure op de oostelijke krib van den watertoren
vastgeraakt.
De passagiers zijn afgebracht; ongelukken
hadden niet plaats.
Met hoogwater hoopt men bet stoomschip
vlot te krijgen.
Vrouw K., werkzaam bij den heer W. Nesse
aan de Breede Marktsteeg, bad hedenmorgen
het ongeluk om uit te glijden bij het uitspoe
len van zandemmers, waardoor zij te water
geraakte. Door de hulp van den gemeente
veldwachter Fillekes en den heer L, van Rhijn
was zij weder spoedig op het droge gebracht
en werd zij ten huize van haren werkgever
van droge kleeren voorzien.
Een matroos van het logementschip te Hel
le voetsluis voldeed gisteravond niet aan de aan
maning van een politieagent out door te loopen
toen hij de rust verstoorde, maar gaf dien
agent een slag in het gelaat. Hij werd daarop
naar het politiebureau gebracht en hedeu mor
gen weder op vrije voeten gesteld.
BURG E R L IJ K E STAN D.
Oeborcn j 1 Jan. Huibertje, dochter van
A. Noordam en A. van Buuren, Singel.
Wverleden 1 Jan. Dirk Benne, 82 jaar
en 8 maanden, MunniJcenluurtJohannes
Vredenbregt, 81 jaar en 6 maanden, Broersveld.
De arrondLsements-reehtbank tc Maastricht, Don
derdag uitspraak docudc in het civiel geding van
Eng. Itegout tegen Timmermans, Thiescn en Boostcn,
ter zake van beleediging door middel van een vc-r-
kiczingscireulaire, heeft beklaagden vrijgesproken.
Het O. M.lbij den Iloogen Raad concludeerde tot
verwerping van het beroep van den persoon, die bij
dc werkzaamheden van het leggen vau de electrischo
geleiding in de Tijdiugzaal van De. Telegraaf ver
minkt werd en wiens deswege tegen de maatschappij
„Eleetra" tc Amsterdam ingestelde vordering tot
schadevergoeding door het Hof aldaar werd ontzegd.
Uitspraak 5 Februari.
Beroepente Gouda, ds. Deur, tc Zetten.
Bedrinktvoor Nionw-Bcierland, door I'h, F. Fabcr,
eand.
Giatr.r. Kuiken.
Bedanktvoor Vianen. ds. C. F. L. van Schelven, te
TVageningen voor Strijcn, J. C. C. Voigt, te Fijnaart
R.-K. Kiirk.
De bisschop van Haarlem heeft benoemd tot
pastoor tc Noordwijkerhout. den heer TV. A. van
lilden tot doken en pastoor tc Hoorn, den heer J.
II. Smcele; tot pastoor te Ooltgcnsplaat, deu heer L.
.1. TVeve; tot kapelaan te Lisse, den hoer J. Opmeer.
I)c als vermoedelijke dader van den moord te
Oostburg gearresteerde Cannes is vrijgelaten, daar
diens onschuld is gebleken.
De twee andere verdachten, de 22 jarige Water
molen uit Schooudijkc en de 19-jarige J. Maselciju,
die eene volledige bekentenis hebben afgelegd,
wevden gevankelijk naar Middelburg overgebracht.
De oorzaak eu de reden die de daders moet be
wogen hebben tot hun oumeuschelijke daad, ligt
nog in het duister.
Het lijk van deu verslagcne, J. Vau Male, is
te Schooudijkc, waar ziju oudere wonen, ter aarde
besteld.
De verslagenheid op laatstgenoemd dorp was zoo
groot, dat Maandag bijna niemand werkte en de
moord het onderwerp van alle gesprekken was.
De 21-jarige verslagene was een oppassend veel
belovend jougmeuseh. die te Brussel als timmerman
werkzaam was en de Kerstdagen bij zijn ouders
doorbracht.
Het behoeft wel geen betoog, dat zijn ouders
radeloos ziju, terwijl ook de ouders van de moorde
naars geschokt zijn.
Do artsen P, M. Dikkenbcrg to Zuidzande en
P. Jas te Oostburg hebben Maandagavond het lijk
geschouwd.
Uit het onderzoek moet gebleken zijn, dat de dood
van Van Male het gevolg is geweest van inwendige
bloedstorting in dc hersenen, tengevolge van geweld
van buiten. De schedel was gebroken en een onge
veer 11 cM. lange scheur was er in waar tc nemen.
Uit Arnhem deelt men mede. dat Woensdag
avond is gearresteerd B, U., geëmployeerde ten
kantore van deu ontvanger der registratie aldaar,
verdacht van belangrijke verduisteringen. Er wordt
over het afgcloopen jaar een bedrag van f 23,000 ge
noemd.
Iu een logement aan het Zieken in Deu Haag,
waar het ter gelegenheid van den oudejaarsavond
zeer rumoerig toeging, werd de politie te hulp ge
roepen; bij haar komst had zij echter uit een dei
bovenverdiepingen een bombardement met llessclieu
en vaatwerk te doorstaan, zoodat met geweld het
perceel moest worden ontruimd.
Den aandeelhouders in het waarborgfonds der
Nationale Bakkerij-Tentoonstelling te Dordrecht,
die kort na de sluiting dc storting terugontvingen,
is bovendien nog GO procent uitgekeerd.
Gistermorgen is trein tilt), bij het vertrek vau
Nijmegen, door verkeerden wisselstand geloopen op
ecu postrijtuig, waardoor dit rijtuig werd beschadigd.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Dc Nieuwe 'W'inschoter Courant, die sedert 1
September j.l. als dagblad verscheen, zal van 1
Januari af weder 3 maal per week verschijnen.
Het eigenaardige van het geval is, dat de abonue's
van het blad hierom verzocht, hadden.
Bij gelegenheid vau de oudejaars-serenade, Don
derdagavond den directeur der Fransche opera te
's-Gravenhage gebracht door hoe koorpersoneel van
dit gezelschap poogden eenige beschonken mannen
telkens den geregcldcn gang van deze avoudhulde
tc verstoren. Toen de politie hen wilde arresteeren,
ondervond zij ecu hevig verzet, waarbij een agent
zoodanig in de duim werd gebeten, dat hij naar het
gemeenteziekenhuis moest worden gebracht.
Een droevig ongeluk had Vrijdag plaats op deu
Watcrlaudsehen dijk tusschen Nieuwendam en Buik-
sloor. Te half 7 ruim iu den avond vertrokken
als gewoonlijk twee treinen der Noord-Hollaudsche
Trainwcgmaatschappij van het Tolhuis; de eerste
(naar Alkmaar) stopt wel te Buiksloot, doch niet
op den hoek van den dijk hij Nieuwendam; de tweede
(naar Edam) houdt daar wel stil.
Nu zat in den eersten trein dc veldwachter der
gemeente Ransdorp, de ongeveer GOjarige Tolle van
Durgerdam. Under het rijden stapt hij nog wel
in verkeerde richting uit den trein, toen deze
niet stopte aan den dijk bij Nieuwendam. Hij viel,
kwam ouder den trein en was dood. Hij laat een
gezin na.
De goederenwagen ontspoorde toen hij over deu
ongelukkige heenreed.
Eenige dagen geleden is de zeventigjarige II.
v, d. B., te Barneveld, die zich bij een haardvuur
verwarmen wilde, in brand geraakt. De brandwonden
die hij daardoor kreeg waren zoo ernstig, dat bij
er aan overleden is.
Aan boord van do Delta, in dc haven van Ply
mouth, heefteen ernstige dynamiet-ontploffing plaats
gehad. Het schip zonk dadelijk, en van de 40 per
sonen, die zich aan boord bevonden, vreest men dat
het grootste deel omgekomen is.
Nader meldt men hieromtrent
Men was in de Sont bezig een zandbank op tc
ruimen. Eene lading dynamiet ontplofte toen onder
een stoombaggermolendeze kantelde en alle man
te water. Op twee na werden zij echter gered.
