ÜTt" de PEIIS.
worden naar huis terug te koeren omdat men
te Konstantiuopel vreest voor beioogingen tegen
de regeering.
Ton opziclite '.an Kreta uil waar thans, gelijk
bekend is, een chrUten-gouverneur liet bewind
voert) is do Tut ksclie regeeiing tot velerlei
concessies bereid. Zoo heeft de Turksche mi
nisterraad besloten te voldoen aan bet herhaald
uitgesproken verlangen der gezanten om ook
niet-Turksche manschappen by de Kretenser-
gendarmerie in te lijven.
RuWiri.BELAhTtNG.
Het was, zegt de JT» B. Ctwel te verwach
ten, dat de bespreking van het belastingont-
vverp ook nog voeren zou tot de bespreking van
de wielrijdersbelangen en de belangen van het
publiek, uit het oogpunt van de zorg voor vei
ligheid op den openbaren weg.
Dat er enkelen waren, die liet rijwiel noem
den een voorwerp van ergernis en van gevaar,
geeft blijk van groote eenzijdigheid. Maar
voegt het blad er bij dat sommige wielrij
ders door hun onvoorzichtige en niemand ont
ziende manier van rijden tot nadeel van de
groote meerderheid, die wel voorzichtig is en
die wel de voetgangers ontziet, de behoefte aan
verordeningen hebben in liet leven geroepen,
dat is een feit. Vroeger waren er zelfs gemeen
ten, waarbinnen het geheele verkeer per rijwiel
verboden was. Die periode zijn wij thans voorbij.
Maar beperkende gemeenteverordeningen zijn er
toch.
Nu is in de afdeelingen van meer dan één
kant de wenschelijkheid betoogd van een alge-
meene, voor het geheele rijk bindende politiewet
voor hel rijwielverkeer. Het argument, dat de
rijkswetgevel', omdat hij een belasting heft, ook
zorgen moet, dat het verkeer niet te zeer be
perkt wordt, dat argument is zeker gezocht,
omdat het een verkeerd uitgangspunt heeft. De
zaak moet ruimer worden opgevat. Doch dan
is het onbetwistbaar juist, dat ter wille van de
veiligheid bij dat verkeer een rijkswet zoo
wil liet ons althans toeschijnen veel voor
hebben moet."
Niet juist acht de N. O. dat de gemeen
tebesturen in dezen de beste wetgevers zouden
zijn. Wel voor wat aangaat de bebouwde kom
men. In de grootere, dichtbebouwde gemeenten
zullen zekere straten óf den geheelen dag, óf
een gedeelte van den dag voor het rijwielver
keer gesloten moeten kunnen zijn. Maar daartoe
ware ook in de Rijkswet de gelegenheid open
tc houden. Doch buiten die bebouwde kommen
kan er eenheid van voorschriften zijn eu zou
znjk een eenheid zeer nuttig wezen. De wiel
rijder mag het gevaar niet loopen telkens op
zijn weg te vinden afwisselende gemeentelijke
voorschriften, waarvan hij het bestaan niet eens
kennen kan.
«Terwijl voor rijtuigverkeer de provinciale
autoriteit als van zelf aangewezen is, komt
voor het i ij wiel verkeer op den zooeven aan
gegeven grond stellig de rijkswetgever in aan
merking, evenais hij sinds lang de wetgever is
voor het spoorwegverkeer. Het is in 't belang
der wielrijders en in 't belang van het publiek
dat ten aanzien van uitwijken, van waarschu
wen, van lantaarns, éen algemeene regel geldt
terwijl daarneven, gelijk wij zeiden, plaatse
lijke voorschriften kunnen gelden in bebouwde
kommen en misschien ten aanzien van het
berijden van voetpaden".
Ook nog met het oog op de strafbedreiging
acht het blad een algemeene wet gewenscht.
«Sommige gemeentebesturen maken in hun
rijwielverordening gebruik van de bevoegdheid,
die hun de gemeentewet verleent, om als bij
komende straf de verbeurdverklaring van het
rijwiel te bedreigen. Dit schijnt ons, de hooge
waarde van veel rijwielen in aanmerking
genomen, een ongehoord zware straf op zoo
eenvoudige overtredingen. Wil men recidivisten,
die naar eenvoudig vermanende geldboeten niet
luisteren, zwaarder kunnen treffen, welnu, de
boete kan toch tot f25 klimmen en dan blijft
altijd nog de hechtenis. Maar verbeurdverkla
ring- - daarvan mocht geen sprake kunnen zijn."
Eindelijk staat hiermee in verband de quaestie
der nummering. Dat nummering van rij wielen
zonder bezwaar mogelijk is, bewijst - zegt de
jV. Ii. Ct. de praktijk in menige plaats
buitenslands. Dat nummering nuttig kan zijn
om bij het veroorzaken van ongevallen door
schuld den dader, die is doorgereden, te hel
pen opsporen, is niet te ontkennen. Dat daarom
een algemeene nummering over't geheele land
gewemeht zou wezen, daarvoor is veel te zeg
gen. De uitvoerbaarheid van het denkbeeld is
daar nader ontwikkeld.
«Ten onrechte heeft men o. i. gemeend die
nummering zóó te moeten inrichten, dat rijwiel
en wielrijderskaart heizelfde nummer vertoonen.
Dit ware voor een goede werking van het nura-
meringsteUel volstrekt niet noodig. Immers
ware het voor de opsporing van hem, die een
ongeluk veroonaakte, genoeg, zoo men door
het nummer den eigenaar van het rijwiel kon
kennen. Door middel van den eigenaar zou men
dan wel kunnen komen tot de opspoaing van
den berijder. Maar de bedoelde gelijkheid der
nummers van rijwiel en wielrijderskaart zou
volstrekt niet passen in een stelsel, dat kaarten
wil invoeren, die voor de rijders en niet voor
de machines worden afgegeven. Dezelfde per
soon kan toch op dezelfde kaart heden en mor
gen een andere machine gebruiken. En dat
denkbeeld van gelijkheid ware met het voor
gestane stelsel der onpersoonlijke kaarten ge
heel onvereenigbaar."
Zaterdagavond werd ten Ilove een luister
rijk gala-bal gegeven, waarop genoodigd wa
ren en rneerendoels verschenen, allen in groot
costuumalle leden van het civiele en mili
taire Huis van Hare Majesteiten de leden van
het diplomatieke corps te 's-Gravenliage, ge
accrediteerd en voor zooverre in de residentie
aanwezig; de hooge collegién van staat; de
leden der Staten-Generaal in de residentie
wonendede Gedeputeerde Staten, de gemeen
teraad, leden van de rechterlijke macht, de
hoofd- en andere ambtenaren der departemen
ten van algemeen bestuur en een groot aantal
officieren van de schutterij, de marine en het
leger, in Den Haag verblijf houdende.
In liet geheel waren er ongeveer *1000 ge-
noodigden met inbegrip der dames, allen in
prachtige balkleedij. Hare Majesteiten de
Koningin en de Koningin-Regentes maakten
ten 8 ure Haar intrede in de zaal voor de diplo
matie, alwaar beide Vorstinnen tot ongeveer 9
ure eerde hebben gehouden.
Daarna begaven de Koninginnen zich naai
de groote zaal, waar II.H.M.M. een zetel inna
men gedurende den eersten dans, waaraan
echter door slechts weinige paren werd deel
genomen, wegens den grooten toevloed van be
zoekers in deze ruimte.
Vervolgens maakten de Koninginnen een
wandeling door de salons, gedurende welke tal
van personen aan II.H. M.M. zijn voorgesteld,
ook velen die niet op het onlangs gehouden
Cour waren geweest.
Tijdens de talrijke presentation werd dans
muziek gespeeld door de Koninklijke Militaire
kapel in de groote danszaal en door het orkest
der schutterij in de kleine danszaal. Er werd
echter niet gedanst. Toen H. M. en de Regentes
ten 9"3 ure weer de zaal waren binnengetre
den, werd een quadrille d'lionneur deeenige
op dezen avond gevormd, welke Koningin
Wilhelmina danste met ridder De Struve,
Russisch gezant en waaraan verder werd deel
genomen door de gezanten van Oostenrijk,
Duitsehland, Spanje, België en Zweden en
Noorwegen, alsmede door eenige groot-officie
ren, eenige dames der diplomatie en dames du
palais.
Het baltoilet van de jeugdige Koningin be
stond uit een witte robe, geborduurd en door
weven met zilverde Regentes droeg een
licht grijs balkleed.
Zelden bewogen zich op een Hofbal in de
groote zaal zoovele gasten als dezen avond,
waardoor de gelegenheid tot dansen min of meer
beperkt was.
Buffetten waren in beide vleugels van het
Paleis ingericht.
Het groote bal eindigde ten 11 uren en voor
middernacht waren de laatste rijtuigen met
zoekers vertrokken en had het Paleis, straks
nog in alle zalen en gangen schitterend ver
licht, het gewone aanzien, daar met het oog op
den invallenden Zondag alles vóór 12 uren
moest afgeloopen zijn.
Aljrli.
Van den Gouverneur-generaal van Ned.-Indië
is heden het volgend telegram ontvangen^
In Lohong is eergisteren door eene tegen
Toekoe Oemar afgezonden expeditie de vijand
tot diep in het gebergte teruggedreven. Gesneu
veld vijf en gewond tien militairen beneden den
rang van officier.
Het Handelsblad ontving Zaterdag van zijn
Indischen correspondent het volgende telegram
«Heden zijn vier gouvernementsstoomers met
overste G. F. Soeters, majoor J. Beets, vijf
compagnieën infanterie, waaronder een met
repeteergeweren, en marechaussees naar Le-
hong vertrokken. Vijf oorlogsbodems zijn bij
het eskader gevoegd. De expeditie zal veertien
dagen duren",
Gistermiddag hield de Radicale Bond te
's-Gravenhage eene vergadering ter vaststel
ling van een program van beginselen voor de
a.s. verkiezingsperiode.
De heer C. V. Gerritsen, het bekende radi
cale Kamerlid presideerde, en drukte er in
zijn openingsrede op, dat men moest streven,
alleen die punten aan de orde te brengen, die
in het vierjarig tijdperk konden verwezenlijkt
worden.
Hierna ging men over tot de behandeling
van het concept-program waarop een 40-tal
amendementen waren voorgesteld, die echter
in den loop der discussiën meerendeels ver
worpen werden.
Na breede overwegingen werd de aanhef of
considerans als volgt geformuleerd;
De vergadering spreekt als haar oordeel uit
«dat de nieuwe kieswet zoodanig strijdt tegen
de democratische beginselen, dat zoolang grond
wetsherziening niet te verkrijgen is, een uit
breiding van het kiesrecht tot de uiterste grens
der grondwet een der voornaamste eisehen
blijft, dat inmiddels het tot stand komen der
hierna opgesomde hervormingen niet mag wor
den vertraagd.
Vervolgens kwamen de verschillende punten
van een program van sociale hervormingen in
discussie. De uitslag daarvan was dat verklaard
werd dat de navolgende hervormingen niet
mogen worden vertraagd
lo. Reorganisatie en uitbreiding van de af-
deeling arbeid van het ministerie van water
staat.
2o. Verplichte verzekering tegen de gevolgen
van ongevallen, ziekte, invaliditeit en ouderdom,
met grhlelijken steun van den staat.
3d. Kamers van Arbeid, wier samenstelling
voldoende waarborg bevat, dat het belang van
den arbeid tot zijn recht komt (zijnde de laat
ste aanvulling door het bestuur overgenomen
van Amsterdam IV).
4o. Wettelijke regeling van het arbeidscon
tract met name ter voorkoming van oterma-
tigen arbeidsduur en van kinderarbeid zoolang
het kind leerplichtig is.
De geeursiveeade woorden zijn er aan toe
gevoegd na debat over de quaestie van opne
ming van een algeheel verbod vau kinderarbeid,
voorgesteld door Amsterdam V.
5o. Bepalingen omtrent loon en arbeidsduur
in bestekken en concession van de overheid
uitgaande en maatregelen tot onverkorte hand
having van liet recht van vereeniging.
In bestekken van regeeringswege uitgegaan,
op te nemen, dat het werk zooveel mogelijk
in Nederland worde uitgevoerd.
Go. Vermeerdering van den productieven
landarbeid door de overheid of met baar steun.
Verbetering van woningtoestanden.
Uitbreiding van het onteigeningsrecht -voor
die maatregelen noodig.
7o. Herziening der armenwet ten einde te
komen tot een stelselmatige en afdoende leni
ging (van armoede.
Ter voorkoming van armoede maatregelen
tegen wei kloosheid en hare gevolgen.
8o. ^Leerplicht tot minstens den 14-jarigen
leeftijd en met verplicht herhalingsonder wijs.
Wettelijke regeling van het vakonderwijs.
Wettelijke regeling van het voorbereidend
onderwijs.
Betere regeling van de opleiding, de zelf
standigheid en de tractementen der onderwijzers.
9o, Samentrekking der staatszorg voor den
landbouw.
Pachtcommissies die, door den steun der over
heid, allerwege de bemiddelaars en de scheids
lieden kunnen worden tu=schen eigenaar en
pachter en het uitgangspunt eener wettelijke
regeling van het pachtcontract, voldoende aan
plaatselijke behoeften.
Afschaffing van de tollen.
lOo. Afschaffing van de plaatsvervanging en
beperking der uitgaven voor leger en vloot tot
het volstrekt onvermijdelijke.
11 o. Verbetering van den rechtstoestand der
vrouw.
Afschaffing van bet verbod tot onderzoek
naar bet vaderschap. Bescherming van ver
waarloosde kinderen en de daarvoor noodige
beperkingen der ouderlijke macht.
12o. Ingrijpende maatregelen ter bestrijding
van het drankmisbruik.
13o. Schadeloosstelling aan hen, die ten on
rechte zijn gevangenengenomen.
Invoering van voorwaardelijke veroordeeling.
Sneller en goedkooper rechtspleging en admi
nistratieve rechtspraak. Het vragen van eene
afzonderlijke behandeling van politiek veroor
deelden, voorgesteld door Amsterdam III, werd
niet wenschelijk geoordeeld op grond dat onze
strafwet geen staatkundige veroordeelingen
kent.
Hiermede waren de punten van het concept-
verkiezingsprogram vastgesteld.
Ter voldoening aan den wensch om eene
belasting-paragraaf te formuleeren, stelde het
bestuur voor, en keurderde vergadering goed
heL volgende punt
«Voortzetting van de herziening der belas
tingen volgens het beginsel van belasting naar
draagkracht met name progressie- en succes-
bolasting.
Vervanging der accijnsen op levensmiddelen
door eene belasting op weelde-artikelen."
Hierna werd de vergadering gesloten.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
uit overweging, dat de heer mr. T. P. baron
Mackay ingevolge art. 96 der grondwet van
irehtfewege het lidmaatschap van de Tweede
Kamer heeft verloren en derhalve eene v ,rkie-
zing van een lid dier Kamer moet plaats
hebben in het hoofdkiesdistrict Hilversum, be
paald, dat dié* verkiezing zal geschieden op
Dinsdag 26 Jan. a.s. en de herstemming, zoo
noodig, op 9 Febr. daaraanvolgende.
De Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht heeft
has e derde jaarlijksche algemeene vergadering
te 's-Gravenhage gehouden.
Tot leden van het hoofdbestuur werden her
kozen mevrouw VersluysPoelman, presidente
roej. A. C. Wurfbain en gekozen mej, H,
Goudsmit, allen te Amsterdam,'en mej. M. Gailé
te 's-Gravenhage.
In beginsel werd aangenomen, dat de ver
eeniging op in 1897 te houden internationale
vrouwencongressen zich zal doen vertegenwoor
digen. Besloten werd de Vereeniging voor vrou
wenkiesrecht actief te.doen optreden bij ver
kiezingen voor de Tweede Kamer. De wijze
waarop zal nader worden ontworpen.
Op voorstel van het hoofdbestuur is beslo
ten tot het uitgeven van een Maandblad vau-
wege de vereeniging.
De volgende jaarlijksche algemeene vergade
ring zal te Utrecht gehouden worden.
In de Vragen des Tijds schrijft mr. A. Ker-
dijk een kort opstel getiteld «Uit de practijk
der arbeidersverzekering." Het is zeer belang
wekkend, wai de heer Kerdyk hier verte't over
de in de laatste jaren wel eens ongunstig be
oordeelde werkliedenverzekeringen in Duitseh
land. Het zijn voornamelijk middellijke resul
taten, die de schrijver hier op hei oog heeft,
nl, het behoud van arbeidskracht, waai door niet
tot uitkeenng of slechts tot minder lange of
minder hooge uitkeering behoeft te worden
overgegaan. Zoo zijn de ziekenkassen overge
gaan tot het zorgen voor betere ziekenverpleging
en hebben daardoor zelfs financieel voordeel
behaald de kosten van liet inl ichten van zie
kenhuizen, van het aanstellen van verpleegsters
wegen niet op tegen het uitgespaarde ziekengeld.
Zoo hebben de kassen voor verzekering tegen
ongelukken ook haar best gedaan de gevolgen
der ongelukken te verminderen door goede
maatregelen ta nemen voor herstel der veron
gelukten. En op dezelfde wijze strekken de met
de jinvaliditeits- en ouderdomsverzekering be
laste organen hun bemoeiingen uit tot ziekenzorg-
voor hun verzekerden, voor zoover te vieezen
staat, dat de ziekte ongeschiktheid tot kost
winning na zich sleepen zal. Zelfs riaai sanatoria
en badplaatsen worden de mensehen gezonden
om hen te doen genezen en de gezinnen worden
in dien tusschentijd geholpen om zoodoende
ook in geestelijken zin gunstig op den vei pluegde
te werken.
Dit zijn drie dingen, die de heer Kerdijk
en te recht op de creditzijde der Dmt-
sche verzekeringswetgeving schrijft.
Men schrijft aan de Nederlander:
Op 1 .AValcheren zijn de sociaal-democraten
allesbehalve gesticht over den bekenden Van
dert Veer, bun) hoofdman' aldaar, die piopa-
ganda tracht te maken voor Tolstoi's leer be
treffende «het lijdelijk verzet", en daardoor wei
gert schutter te worden, De" afdeelingen te
Vlissingen en te Middelburg, die .liet blad van
Van der Veer beheeren, hebben hiervoor ver
gaderd.
ki Vlissingen nam een motie aan waarin het
als zijn gevoelen uitsprak dat het propageeren
voor I»lijdelijk verzet" als door Tolstoi is ge
schreven niet met de revolutionnaire taktiek
overeenkomt. Middelburg nam echter een mo
tie aan, waarin werd ^uitgesproken dat zulks
wel met de taktiek overeenkomt, Daar vele
socialisten Van der Veer als een misbaksel
der partij beschouwen, door voor Tolstoi's leer
propaganda te makeu, is dit een bewijs dat de
weigerachtige schutter zeer weinig sympathie
met zijn houding ondervindt.
Naar Belang en Hecht meldt, zal in den loop
dezer maand de Vereeniging «Nationale Ten
toonstelling van Vrouwenarbeid" te Amsterdam
een openbare (vergadering beleggen, teneinde
nog eens het doel en het streven der vereeni
ging uiteen te zetten en zich te overtuigen, of
werkelijk in de hoofdstad daarvoor niet even
levendige belangstelling is te wekken als zij op
zoovele andere plaatsen in ons land vindt.
Onze vroegere landgenoot pater J. II. Spee,
te Oundada, (Algiers) heeft een werk geschre
ven over de inenting. De'zer dagen ontving hij
van de Académie de Médecine te Parijs een
schrijven, waarin hem werd medegedeeld dat
de Fransclie minister van buitenlandsche zaken
aan den schrijver, op voorstel der Académie,
een zilveren medaille heeft geschonken voor
zijn wetenschappelyken arbeid.
Den 15en Januari zal de Académie in baar
jaarlijksche zitting daarvan openbare melding
maken.
at
Uit Rome wordt aan de Fransclie bladen
gemeld, dat, aangezien de belanghebbenden bij
het indertijd in beslag genomen stoomschip
Doekoijk van alle beroep tegen het arrest van
het prijsgerecht aangaande de inbeslagneming
van de Doelwijk hebben afgezien, het minis
terie aan de autoriteiten te Massowah telegra
fisch de onmiddellijke teruggave van schip en
lading aan de rechthebbenden gelast heeft.
Generaal Booth komt deze maand in Neder
land, en maakt daarna een reis door Europa.
Een Curiosum.
Cnder dit opschrift schrijft De .(antirev.)
Nederlander
«Onlangs is, op voorstel van mr. Hartogh,
een belangrijk wetsontwerp tot stand gekomen,
waarbij tal van zeer gewichtige wijzigingen in
de bestaande procesorde zijn aangebracht.
«In de «overgangsbepaling" staat: «deze wet
is niet van toepassing op gedingen, ten aanzien
waarvan bij hare inwerkingtreding geen uiter
lijk gewijsde bestaat."
«Deze wet kan dus alleen worden toegepast
op gedingen die bij haar in werking treden
reeds zijn afgeloopen
Quandogice bonus dormitat Homerus.
«Maar hier hebben al de lezers van Home
rus mee geslapenVoorstellersStaten-Gene
raal; Regeering; Raad van State; ja zelfs de
waakzame pers."
ROTTERDAM, 2 Januari. De beer A. Bundten,
sedert 2 Dec. 1856 medewerker aan de N. B. C. voor
do rubriek Handel, heeft op 1 Januari zijne betrek
king neergelegd, wegens gevorderden leeftijd en den
minder gunstigen toestand zijner gezondheid.
Mede heeft by den aanvang van 1897, door zijn
gezondheidstoestand genoodzaakt, zijn arbeid aan de
N. R. C. neergelegd de heer F. Burcksen, cbef der
expeditie. Op 22 Oct. 1850 was hij in betrokking
gekomen.
