L
"stadsnieuws!
5
k
Uit de Staatscourant.
f Zat
t Jvai
I Rei
zorgde
Kunst en Letteren.
Cr e 111 e 11 g (1 NT i e u w s.
I
6.
si
ip
Aan heiden wordt door do redactie huldo gebracht
voor liun ijver en toewijding.
AMSTERDAM I Januari. Nine wij vernemen zal
hier ter stcdo in de ïmiaud Augustus een tentoon
stelling van reclames van allerlei aard gehouden-
worden. Het plan is uitgegaan van de vereeniging
„Amsterdam Vooruiten wordt door cenigc voor
naamste firma's alhier gesteund. Ook het buitenland
zal tot deelneming worden uitgenoodigd-
ALKMAAlv, 2 Januari. Het dagelijksi'h bestuur
dezer gemeente heeft hij adres aan de Tweede Kamer
adlmesic betuigd aan het adres van liet gemeente
bestuur van Arnhem, om het wetsontwerp tot wijzi
ging der gemeentewet, waarbij wordt voorgesteld
om alle gemeenten boven 15000 zielen, met uitzon
dering van Amsterdam, Rotterdam, 's-tiravenhage en
Utrecht, in drie stemdisiricten te verdoelen voor do
verkiezing van leden van den gemeenteraad, niet
aan te nemen.
Hij lion besluit is, met ingang van 1 Februaiias,
aan J. J. van Laar, op zijn verzoek, eervol ontslag
veileend als leeiaar aan de Rijks hoogere buigeiscliool
te Utrecht
De gewone amlienüe van den minister van ooi log
zal Donderdag 7 dezer met plaats hebben.
De voorzitter van de gemengde commissie \oor de
stonographie uit de beide Kamers der Staten-Generaal
brengt ter kennis van belanghebbenden
dat in liet jaar 1897 een cursus van stenogiaphie
wordt gehouden, waaraan, tot een bepeikl getal, wor
den toegelaten mannelijke Nederlanders, die het eind
examen van liet gymnasium of het daarmede gelijk
gestelde staatsexamen, of een ander examen, de
waarborgen gevende van wetenschappelijke ontwikkeling
te bezitten, met goed g°volg hebben afgelegd
dat na afloop van den cuisiw, aan hen die eene vol
doende vaardigheid in de stenographic verkregen heb
ben, de vergunning kan worden gegeven om zicli, ouder
voorwaarden door de commissie te stellen, verder voor
het vak van slenogiaaf te bekwamen bij de Steno-
graphische Inlichting der Staten-Ueneiaal
dat bij voorkomende vacatures in die Inrichting, aan
de daartoe geschikten onder degenen die daai bij zijn
opgeleid, bij voorkeur eene plaats als stenogiaaf woult
verleend, waaraan eene jaarlijksclie bezoldiging is ver
bonden, kli innende van t '1500 tot f8000, met recht
op pensioen, en met de vrijheid om, zooveel bestaan
baar is met den dienst der Staten-Geneiaal, de rechts
praktijk uit te oefenen of zich met ietteikundigeii of
vveteiischappeiijken arbeid bezig te houden.
De aangifte tot het bijwonen van den cursus wordt,
in de maand Februari, m pm soon gedaan bij den direc
teur van de Stenographische Inrichting, O. A. Steger,
de Ruytorstiaat 50 te 's-Giavenhage, dagelijks van 1
tot 3 uien des nam. Schriftelijke inlichtingen worden
niet gegeven.
De minister van buiteiilandsche zaken biengt ter
kennis van belanghebbenden dat, blijkens bericht van
ilr. Ms. gezant te Brussel, den 2Csten April a. s te
Antwerpen de aanbesteding zai plaats hebben voorliet
miken van twee duizend meter kaaimuur en liet uit-
vo-ren van diverse werken aan den oever der Schelde
daar ter plaatse.
De voorwaarden voor die aanbesteding liggen ter
inzage aan het minister e van buitenlandsebe zaken te
's-Gravenhage.
30-jarig jubileum van Schiedams Mannen-
jf koor Orplieus.
f Kunstenaars-Matinee.
Het gebouw der Officieren-Yereeniging was
gisteren wederom in een feesttempel herscha
pen, waar de muze der toonkunst in den naam
van nOrpheus" andermaal Schiedams burgerij
had saamgeroepen tot deelneming aan het
'festijn, ter eere van haren 30-jarigeu zoon te
geven. En uie oproep, was geen 1}'Iele klank
de belangstelling voor den 30-jarige bleek in
ruimen kring levendig te zijn, groot ook de
sympathie voor zijn leven, werken en streven,
waarvan hij reeds zoo menigvverf een gunstig
getuigenis had afgelegd. Ook de gastvrouw
toonde zich zeer verheugd over dit jubilé en
waardeerde diezelfde gevoelens bij zoovele
anderen blijkbaar hoog, daar zij moeite noch
kosten bespaard had om de appartementen van
haren veelgeliefden zoon smaakvol en artistiek
te doen versieren, o. a. met de namen zijner
voormalige en tegenwoordige leermeesters, die
zjjner in de muziekwereld gunstig bekende
vrienden, getuigschriften van goed gedrag en
welvolbrachte examens, benevens de grootkrui
sen van ridder, offiicier en commandeur in de
orde der toonkunst behaald.
Even onberispelijk als liet decoratief der re
ceptiezaal was het programma voor de feest
viering ontwikkeld. Met een aubade werd het
jubilé ingeleid; een «Feestzang" van Rijken,
door een gemengd koor aangeheven, getuigde
van de blijdschap over dezen heuglijken stond,
van het goede hart dat men den jubilaiis
toedraagt en van de verknochtheid aan zijne
vaan. Er was gezorgd voor goede toonvoerders,
die onder directie van den energieken compo
nist gloedvol en bezield hun morgenzang ju
belden. Als haar specialen vertolker had de
muze den heer Oreüo van Amsterdam afge
vaardigd, die met zijn heerlijke, massale bary-
tonstem het tweede couplet tot zijn volle recht
deed komen. Had deze zich, als van ouds, door
zijn zang aller daverend handgeklap verzekerd,
na het zingen vau de pathetische aria uit
sHans Heiling", het sentimenteele «Jonge
Liefde", het blijmoedige «Oost West, thuis best",
het innige »Van eene Koningsvrouwe" dreunde
de zaal van het applaus. De heer Orelio deed
zijn sympathiek stemgeluid in den grooten rijk
dom zijuer nuanceeringen onverdeeld genieten.
Meviouw Orelio, die de sopraan-solopartij
op zich had genomen, mocht zich eveneens in
vele toejuichingen verheugen; zij had dan ook
succes met hare liederen, vooral met »'n Bloem-
ke" van Van den Ëijnde, al deed het herhaal
delijk vibreeren barer stem minder aangenaam
aan. Hotsentimenteol-erotisch duet aUw Naam",
dat zij met haren echtgenoot zong, was wel
haar glanspunt.
Ter afwisseling der vocale solisten gat mej.
M. ilongty, uit Brussel, een drietal bijdragen
op de viool. Deed zij zicli in 't concert van
Mendelssohn reeds als een bij/onder goed ge
oefende soliste kennen, het Adagio van Rie.s
en de Polonaise en ré van Wieniawskv brach
ten het opgetogen publiek in extase, zoodat
een extra voordracht niet kon achterwege
blijven.
Na zuo groote uiting van edel kunstgevoel
achtte de feestvierende muzenzoon zich gedron
gen ook zijnerzijds uiting te geven aan de feeste
lijke stemming, weike hem vervulde. «"Warum"
van den verdienstelijken eere-directeur, niet
onder diens leiding, maar tocii in diens tegen
woordigheid uitgevoerd, voldeed zeer goed even
als «Meeresstille und glückliche Fahrt" van
Fiseher; in dit bescheiden aandeel tooude
»Orplieus" met volle recht zijn 30-jarig beslaan
in 't openbaar te mogen en te kunnen vieren.
Fijn genuanceerd, do geringste crescendo's en
diminuendo's in acht nemend, werden beide
koren uitgevoerd, welke groote instemming uit
lokten.
Een veertigtal dames, dat haren steun ver
leend had bij den «Feestzang" van Rijken,
voerde tiog een dameskoor uit, n.l. «Der neue
Herr Oluf", dat goed geslaagd kan heeten.
Hedenavond wordt het feestconcert gegeven
alsdan heeft «Orpheus" het leeuwenaandeel.
Zaterdagavond werd het feest van den heer
•an der Hout voortgezet.
Reeds geruimen tijd voor zes uren was de
schooljeugd, in feestgewaad getooid, voor de
school bijeen. Binnengelaten en geplaatst, zaten
zij, met Dr. C. J. Vuillanl en den Arr.-Schoolop-
ziener, den heer Kepper, te wachten, tot de
jubilaris zou worden binnengeleid. Daar kwam
hij eneen luid hoeradaverde door het
versierde lokaal.
Hierop nam dr, Vaillaut het woord. Gevoel
vol, hartelijk herinnerde deze den tijd, waarop
hij met den lieer Van der Hout kennis had ge
maakt, hoe hij hem in zijn geheele verdere
leven had gevolgd en hem vooral in de
school maar ook daarbuiten gevouden had
the right man on the right place, 't Was de
vriend die tot den gewaardeerden vriend sprak.
Na wat zingen trad de kleine Anna Bubber-
man op den jubilaris toe, om hem het geschenk
der schooljeugd (een gouden horloge met ket
ting) te overhandigen. Zij deed dit, onder het
uitstekend reciteeren van dit versje:
Ilier sta ik voor den Meester,
Niet bang en niet bevreesd.
En waarom zou ik bang zijn?
Ik ben niet stout geweest.
Ik geef hem een cadeautje
Uit naam van allen hier.
En dat ik dit mag geven,
Dat doet mij groot pleizier.
't Hoi loge zal ons leeren
Geen enklen dag van't jaar
Op school te laat tc komen,
Geloof dat zeker maar.
Wij zullen trouw ons best doen
En leeren naar den aard.
Zoo zullen wij dan toonen
Wij zijn zoo'n Meester waard.
De Commissie van Toezicht op het L. O., de
twee reeds genoemde heeren, de genoodigden,
maar vooral de jubilaris waren getroffen door
het naïeve, edit kinderlijke van de kleine.
Eenige tooneelslukjes, wat zangstukjes, een
duo voor pianino en viooi en natuurlijk de
onmisbare versnaperingen vulden den avond.
Eerst te tien uren gingen de kinderen huis
waarts, voldaan en volgedaan daar
de jubilaris voor.
De heeren Nieuwkerk en Joh. A. Boer, die
zeker wel het meest, hadden bijgedragen om
alles geregeld te doen atloopen en den feeste
lingen een keurige ontvangst te bereiden, wer
den beiden in een toost herdacht.
Nog een dansje en ongeveer middernacht
eindigde het feest, dat zeker bij den jubilaris,
maar niet minder bij de schooljeugd, een pret
tige herinnering zal achterlaten.
In ons verslag van de feestviering van Zater
dagmiddag vergaten wij te melden, dat op de
receptie de heer Van der Hout ook nog gecom
plimenteerd is door de afdeeling Schiedam van
het «Alg. Ned. Werkliedenverbond", bij monde
van den heer G. W. Snel.
De burgemeester dezer gemeente heeft de
leden van den gemeenteraad met den gemeente
secretaris tot een diner ten zijnen huize ge-
noodigd op Woensdag 13 Januari a.s.
In het afgeloopen jaar werden hier ter stede
1004 kinderen levend geboren, terwijl er 565
personen als overleden of levenloos geboren
werden aangegeven.
Het aantal voltrokken huwelijken bedraagt
170; dat der uitgesproken echtscheidingen 2.
Ten gerieve onzer lezers nemen wij op ver
zoek gaarne het volgende op:
Met 1 Januari jl. is de veiligheidsnet in wer
king getreden, die 20 Juli '1895 in het Staats
blad verscheen.
In het kort gezegd strekt de wet ter bescher
ming van werklieden in ieder bedrijf, met uit
zondering van land-, tuin- of bosclibouw, vee
houderij, veenderij en liet visschcr*- of schip-
peisbed rijf.
Art. 15 der arbeidswet is vervallen: doch do
aangifte van ongelukken, in ecnig bedrijf voor
gekomen, moet thans ingevolge art. 12 der
veiligheidswet geschieden.
Volgens art. 13 dier wet behoort binnen een
maand, nadat een werkplaats geopend is, daar
van ter secretarie aangifte geschieden. Van de
werkplaatsen, die 1 Januari jl, reeds bestonden,
moet voor '1 April as. gelijksoortige kennis
geving gedaerj worden.
Naar men ons mededeelt zal de heer T. Tal,
opperrabijn te 's Graven huge, a. s. Woensdag
onze gemeente bezoeken en des middags te
12 ure een predikatie houden.
Tengevolge van een gebrek aan de machine
vertrok de tram van hier te 11,18 in plaats
van 11 uur hedenmorgen.
Door de politie alhier werden gisterenavond
2 matrozen aangehouden, die sedert 31 Decem
ber waren achtergebleven van passagieren. De
matrozen, die thuis behooren op H, M. Wacht
schip te Ilellevoetsluis zijn hedenmorgen ter
beschikking gesteld van den garnizoens-com-
mandant te Rotterdam.
De op de Noordvest surveilleerende agent van
politie Gouds werd, vernam Zaterdagavond te
lO'/i uur hulpgeroep. Het bleek dat C. van
Triclit daar te water was geraakt en aan de
schoeiing hangende niet in staat was zich zeiven
te redden. Met behulp van genoemden agent was
hij nu spoedig weder op het droge.
De ryksveearts alhier heeft mond- en klauw
zeer geconstateerd bij de veehouders J, van Schie,
J. van der Valk en II. IIolieroek, allen onder
deze gemeente.
BURG E R I, 1.1 IC E S 'i' A N I).
*Jct>»ren 31 Dec. Maria Christina Magda-
lena, dochter van J. G. de Koning en C. M. Ilille,
Appelmarkt. '1 Jan. Catharina, dochter van
P. Dijkman en E. M. van Sprang, Spoorstraat.—
Johanna Maria, dochter van A. Ileggers en 0. .1.
Burger, Gasstraat. 2. Peter Johannes, zoon
van M. Mourik en E. M. van Os, Buitenhaven-
1 eg. Aatje, doehter van M. Grille en M, van
Wolfswinkel, Dwarsstraat. Coenraad Johan
nes, zoon vau J. C. van der Meer en A. Marijnen,
Broersvest. 3. Wiihelmina Maria, dochter
van 13. Hengst en C. P. Middendorp. Spinhuis-
pad. 4. Adriana Liduina, dochter van H.
Ilodes en G. II. M. Löcke, Lange Singelstraat.
«verleden 2 Jan. Johanna van Dijk, oud
6 maanden, Polderstraat. Maria van der
Horst, oud 60 jaar, wed. vau F. Post, Broersvest.
Ter recensie werd ons toegezonden Kecrland's
Weekblad, met bijlage de Kunstwereld. De oude
uitgever van het laatste tijdschrift, de heer D. de
Voogd, is tevens uitgever van het nieuwe weekblad.
Hoofdredacteur is de heer inr. G. J. du Celliée
Muller.
Het nieuwe blad bevat o.a. een 'plaat, die een
voorstelling geeft van een bloemencorso onder de
onlangs aangenomen wijziging in dc politieverorde
ning, waarbij het verboden is met „voorwerpen tc
gooien."
Z-«.terdag had nabij Utrecht een spoorwegonge
luk plaats. Hieromtrent deelt het U. D. het vol
gende mede:
Dj locaaUrein van de Hoiiandsche Spoorwegmij,
op weg naar Hilversum was juist genaderd aan
het kruispunt nabij het dorp Blauwkapel, toen
tegelijkertijd van de Centraalspoorwegmij. trein 519
aan kwam stoomon. Het gevolg laat zich denken.
De locomotief van den Hollandschen locaaitrein,
die den naam slsegiim" droeg, werd uit de rails
en geheel op zijde geworpen, terwijl door den schok
do buffers braken en van den daarachter gekop-
pelden wagen het onderstel raderen uitgeschoven
werd. Van de locomotief van trein 519 brak de
schoorsteenpijp siuk, terwijl ook deze machine uit
het spoor liep. Zij bleek echter niet zoo erg ge
havend.
Persoonlijke ongelukken zijn gelukkig niet te
betreuren, alleen moet een passagier een wondje
aan het hoofd bekomen hebben.
Wat dit betreft is dus liet ongeval niet zoo
heel ernstig. Dit had het wel kunnen zijn, in
dien een der treinen iets later ware geweest, eene
seconde slechts, want dan ware de locomotief des
eenen zeer bepaald in een der rijtuigen van een
der, mot het oog op den Utrechtscben marktdag,
druk bezette personentreinen gereden.
De materieeie schado is echter belangrijkvoor
al uit het oogpuut van den dienst is het geval
ernstig, daar vier megen versperd waren, zoodat
de reizigers en goederen van vier richtingen daar
telkens moesten overgebracht worden naar wach
tende treinen, die trouwens van alle vier de pun
ten merkwaardig spoedig waren aangevoerd.
Tal van autoriteiten en vele werklieden waren
spoedig op de plaats des onheiia tegenwoordig.
Direct werden de noodige maatregelen tot ont
ruiming genomen.
Te haifdrie uur stonden alreeds twee treinen
van de Centraalspoor klaar: de sCraton" en de
«Limburg".
Te halfvier uur werd door het aanwezig zijnde
treinpersoneel de slsegrim" door middel van
dommekrachten in de rails gebracht.
De lijn van de Hoiiandsche spoor kon te dria
uur reeds bereden worden.
Waaraan het ongeluk is toe lo schrijven is nog
onbekend. In hoover de zwaro mist mede de oor
zaak is van 't ongeval za! eelt nader onderzoek
moeten uitmaken.
Kou later bericht v m 2 Jan. dat bla i meldt
Trein 513 van de UollanJsclie Mij., van Utrecht,
had, als gewoonlijk, aan den den Mnisweg Blauw
kapel te kmison met den van Amcrsfooi t komenden
Centi aaltrein. Het is door 3 signalen aan weers
zijden gedekt, en heden bovendien nog door inist-
signaien fknalsehotimï. De UoUaniUriis locialtrein
vond daar ter plaatse veilig en had dus 1 echt om
dooi te lijden. l)e tiein Conti aal-puin1 daaieu-
legei) I1.1I onveilig, doch stoomde ook door.
Te Vacht is in den nacht van 1 op 2 Januari
een guivvolijke mooid gepleegd op eau zekeren van
leien. Door een zevontai messteken is do ongeluk
kige vermoord. Omtrent dit gruwelstuk kunnen wij
het volgende mededeelen. Van leien keeide tegen
middernacht met zijn vricni van Ilerkei huisvvaai ts.
Een oogeiibiik nadat deze laatste van leien ver
laten had, hoorde hij een voortdurend hulpgeroep,
keerde terug, en vond den ander ineengezakt en
badende in zijn bloed op dan grond liggen. Op zijn
vraag, wat is er gebeurd kreeg hij geen antwoord
meer. Hij droeg van leien naar diens woning, die
ongeveer 10 minuten verder is gelegon.
Onmiddelijk ingeroepen geneeskundige hulp mocht
niet meer baten. Eau halt uur later overleed van
leien, na op zijn sterfbed aan den geneesheer, die
hem behandelde, zekeren Dan Otter als zijn moor
denaar te hebben aangewezen.
De geneesheer constateerde zoven wonden door
een mes veroorzaakt.
De'vermoorde, 27 jaar oud en dn 011 iste ongo-
huvvJe zoon eener weduwe was een zeer oppassend
peisoon, die de algemeene achting genoot.
Den Otter is gearresteerd en onder geleide van
van marechaussee en rijksveldvvachtei s zwaar geboeid
naar 's Hertogenhosch getiaiispot'teeid. Naar men
wil zou een 011de liefdegeschiedenis de aanleiding
tot den inooru zijn.
Nieuwjaarsavond was W. te Steenwijksmoer ge
meente Coevorden, uit met een meisje, waarmede
een zekere Z. vroeger reeds vei keering had gehad.
Hierdoor ontstond langzame!hand een zoo hoog
gaande ruzie, dat Z. met een paal W. een hevigen
slag op het hoofd toegebracht, waardoor doze be
wusteloos werd. Na don geheelen nacht bewuste
loos gelegen te hebben overleed W. Zaterdag
middag. De vermoedelijke dader is voortvluchtig
naar Pruisen.
Te Winschoten werden Zaterdag-avond door de
politie aangehouden twee jongens van 14 en '11
jaar. Een hunner was «gedeserteerd" uit Hamburg,
de andere uit Leer (O -Friesland). Beiden logden
de teis te voet af. Thans worden ze weer over
de grenzen gezet.
Te Noordwolde heeft een treurig ongeiuk in
het armhuis plaats gehad. Een oude verpleegde,
weduwe S. Nijholt, meer bekend onder den naam
Lipkje Ekster, is levend vei brand. Gezeten op een
stool' schijnen haar kleeren vuur gevat te hebben;
geheel veikoold zat zij in elkaar gedoken op haar
stoel. Het begin van brand, in het huis ont
staan, kon bijtijds gebluscht worden. De ongeluk
kige was niet al te we! bij 't hoofd.
Aan een particulier schrijven uit Ned.-Indie,
Donderdag te Yeendam ontvangen, ontleent de
Vcend. Ct. het volgende
Op Zondag den 22stsn November, der morgens
te 111/2 uur, was ik op do reede van Samarang
ooggetuige van een verschrikkelijk drama on wel
op het stoomschip Speelmandat daar des mor
gens ts 9 uur gearriveeul was.
Tusschen den pamijerwalla Sarban en den ma
troos Madie (beide schepelingen) ontstond een
lievige twist. De matroos Madie stoof in eens cp
als een krankzinnige en gaf zijn kameraad (het
waren vroeger steeds getrouwe vrienden) een steek
met een scheermes in de linker heup, zoodat liet
moordtuig er diap in bleef zitten. De gewonde viel
achterover een laadbord, trok liet mes uit de wonde
en joeg zijn tegenstander tweemaal het scherpe
mes in de linkerborst, in de nabijheid van het hat t.
Deze, de matroos Madie dus, zakte ineen als een
doek en gaf na eon korten doodstrijd spoedig den
geest.
Onmiddellijk werd de giek gestreken en een der
officieren ging aan wal, om aangifte te doen. Twee
uur later kwam de boot terug mot den schouten
den havenmetster, doch zonder dokter. Proces
verbaal werd opgemaakt, nadat de dood door den
schout was geconstateerd. Het lijk en de gewonde
pamijerwalla werden meo naer den wal gevoerd.
Reden, waarom de tvvfst is ontstaan, is onbekend,
zelfs de pandjerwalla wist geen reden op to geven,
waarom zijn makker Madie hem met het mes te
lijf ging. Op mijn vraag aan den pamijerwalla
waarom hij zijn kameraad zoo kon toetakelen, ant
woordde hij „Kenappa saja matti sediri". (Waar
om moet ik alleen dood
De inlanders, die getuigen waren van dit moord-
tooneel, schenen eig kalm te zijn. Ze kakelden
meer over, en waren nieuwsgieriger naar de oor
zaak van den twist dan over den moord. Volgens
verklaring van anderen had de pamijerwalla den
matroos 's morgens op het achterdek met een
bezem geslagen.
Bij de wisseling des jaars kregen in een koffie
huis te Harlingen waar muziek gemaakt werd,
twee liefhebbers woorden om een meisje. Een
der beiden trok zich do zaak in die mate aan,
dat hij naar de Prins Hendriksbrug liep en zich
in de haven stortte. Dadelijk schoten van aile zij
den redders toe, die naar den drenkeling met
dreggen en haken gingen zoeken; Joch deze was
met den stroom afgedreven naar eene ondiepte
in de voorhaven en ging bedaard naar huis, de
brave redders stil aan 't-vverk latende-
J»
