mÈMéièk
BINNENLAND.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
Nisjkof, die als getuige in het proces tegen
de moordenaars Slamboeloff opgeroepen was,
maar niet verscheen, heeft nu den officier van
justitie te Sofia geschreven dat hij bereid was,
het geheim van den moord te onthullen als er
maatregelen voor zijn veiligheid genomen wor
den. Uit zijn brief is op ie maken, dat hij
Natsjewits en de politie beschuldigt en dat hij
tengevolge van bedreigingen Bulgarije verlaten
heeft.
Het proces tegen Malizar Bey, op wiens orders
pater Salvador, de Italiaansehe priester, ver
moord werd, is begonnen. De drogmans der
ambassades van Fiankiijk en Italië zullen niet
toegelaten worden, niettegenstaande de,stellige
verzekeiingen dienaangaande door de Porte
gegeven.
Volgens een telegram aan de Daily Graphic
heeft de Amerikaansche Senaat met 47 tegen
6 stemmen het voorstel aangenomen, volgens
hetwelk de bepalingen van de nieuwe land
verhuizers-wet niet toepasselijk zullen zijn op
immigranten uit Cuba
Naar de New-York Herald verneemt, is
de bemanning van het Cubaan«che vrijbuiters
schip Commodoredat vermoedelijk door verraad
is vergaan, niet gered, gelijk eerst weid ge
meld. Er moeten '16 opvarenden zijn verdronken.
De New-York Herald beweert, dat een uit
Parijs te Panama ontvangen telegram over een
mogelijke reorganisatie van de Panama-Maat
schappij voorbarig is.
Olficieele personen hebben den correspondent
van de Ilerald verzekerd, dat de maatschappij
drieduizend personen in dienst heeft onder de
organisatie, welke twee jaar geleden werd ver
nieuwd. Hun doel is het, om het vertrouwen
van het publiek te herwinnen en te doen zien,
dat het plan practiscli uitvoerbaar is. Zoolang
dat plan niet geheel is uitgewoikt, zal er geen
beroep op het publiek worden gedaan ter
verkrijging van nieuw kapitaal.
Volledigheidshalve moeten wij nog vermel
den, dat op de Philippijnen de Spanjaarden in
het gevecht bij het livieitje Passyg 10 dooden
en 20 gewonden hebben achtergelaten.
Verder, dat 13 personen, beschuldigd van
samenzwering Maandagmorgen gefusilleerd ziju.
Uit Kaapstad verneemt de Times, dat in den
Oranje Viijstaat groote blijdschap heerscht over
het overnemen van den spoorweg van de
Kaapkolonie. Het geheele personeel is in nieuwe
unifoimen gestoken, afgezet met oranje en
waarop hun rang in het Hollandsch is aan
gegeven.
De met 1 Januari in weiking getreden
vreemdelingenwet wordt in Transvaal zeer mild
toegepast. Tot dusver zijn slechts vier Russische
joden zonder middelen van bestaan en éen
Chinees geweerd. Kolonisten laat men onge
moeid.
Een telegram uit Vrijburg meldt, dat de
stam der Betlaros aan de Moshovving-i ivier
ongeveer honderd mijlen ten westen van Vrij
burg, een handelaar, Robinsori genaamd, heeft
vermoord en zijn vrouw en kind gevankelijk
heeft weggevoerd. Men vreest dat de geheele
stam in opstand is.
Het land tussclien de Moshowirig-rivier en
Vrijburg is dicht bevolkt met kolonisten. Uit
Vrijburg gaan vrijwilligers naar de plaats van
den moord.
Groote opgewondenheid heerscht te Durban
in Natal, wegens de aankomst van twee bootpn
met Indische immigranten, die men verdenkt
de inboorlingen als arbeiders te willen ver
vangen. Een monstermeeting is Dinsdag gehou
den om het gouvernement te veizoeken tus-
schenbeide te komen.
Het was gisteravond de eerste maal, dat de
koninklijke loge van den Haagschen schouw
burg de figuur te aanschouwen gaf van Ko
ningin Wilhelmina, die op den veigulden en
gekroonden stoei gezelen was naast hare vor
stelijke moeder, die de Koningin in den schouw
burg binnenleidde.
De hooge bezoeksters, die klokslag halfacht
aan het gebouw afstapten, werden in de ves
tibule ontvangen door den heer L. Wiehers,
lid van dén Raad van Beheer van het Ned.
Tooneel te 's-Gravenhage.
Naar de Ruin. Zcit. verneemt geeft de Turk-
sche regeering zicli veel moeite den onderstaats
secretaris Bertram Eflendi te bewegen op zijn
verzoek om ontslag terug te komen.
De opstand der Drusen is beëindigd. De
minister van publieke werken maakt van den
toestand van vrede gebruik om de quaestie
van de uitbreiding van het spoorwegnet in
klein-Azië te bestudeeren.
Bij deze gelegenheid was de trap naar de
loge aan weerszijden met siergewassen getooid
eu prijkten in de antichambre peiken van
groen, vvaartusschen seringen, clivia's en oranje-
bloeinen een feesteüjken aanblik boden.
Zoodia waren Haie Majesteiten niet de zaai
binnengetreden, of de talrijke bezoekers het
gebouw was dezen avond eivol vei hieven
zich van hunne zetels. Onderwijl werden HH.
MM. door het orkest begioet met hetWilhel
mus" naar de oude toonzetting en eerst nadat
de gei "uikeiijk nationale begroeting was afge-
loopen, tiokken de Koninginnen, die ieder een
bouquet van rozen en anjers in de hand dioe-
j gen, baar bij aankomst door de directie aan-
geboden, zich uit de loge-opening terug en
namen zij de zetels in.
De jeugdige Koningin zag er bevallig uit in
een licht wit kleedje, laag uitgesneden aan den
bals waaraan een lij bnllanten van een klei
nen collier fonkelden, teivvijl een broche van
hetzelfde edelgesteente op de botst weid ge
dragen.
Dat avondtoilet verdween echter weldra onder
een witte balsortie met breeden witten donzen
kraag, H. M. omgehangen ter bescherming
tegen een killen luchtstroom, die zich vooral
bij open doek scheen te doen gevoelen.
De Regentes droeg een kleed van donker
grisperle satijn en een witte kanten hoofdbe
dekking op liet kapsel.
Achter HH. MM. bevond zich de dienst, be
staande uit baronnesse Rengers, hofdame rid
der Huijssen van Katlendijke, Kamerheer ea
kapitein ter zee Zegers Veeckens, adjudant.
In de neienloge van de hofhouding namen
plaats jonkvrouvve van de Poll, gravin van
Limburg Stirum, hofdames en luit. Loudon,
ordonnance-offlcier.
Onmiddellijk nadat de hooge toeschouwsters
gezeten waren, rees hei tooneelgordijri omhoog
en werd de Gijsbreght van Aemstel m-t slechts
korte tussehenpoo7en, die door het oikest wer
den aangevuld, afgespeeld.
In die korte pauzen begaven zich velen,
vooral dames, naar de zijde van de zaal, waar
zij de Koningiunen recht tegenover zich kon
den zien.
Omstreeks 11 uren verlieten de Koningin
nen den schnuvvburc, bij haar vertrek met het
zelfde huldebetoon als bij aankomst uitgeleid.
Aan een statistiek der geboorte en der sterfte
naar den leeftijd en de ooivaken van den dood
in Nederland over Sept. 1896, opgenomen in
een bijvoegsel der Staatscourant van 6 dezer,
is het volgende ontleend:
Aantal inwoners op 1 .Tanuaii 1896 4,859,451,
levend geborenen 13,512, levenloos anngegeve-
nen 651, oveileden met inbegrip der levenloos
aaugegevenen 6256, aantal overledenen met
levenloos aangegevenen op 1000 inwoners per
jaar 15 66.
Overleden op den leeftijd van minder dan
een jaar 1917, 15 jaren 570, 514 jaren
192, 1420 jaren 151, 2050 jaren 845,
50 65 jaien 658, 65—80 jaien 953, boven
80 jaren 317. onbekend 2.
Oveileden ten gevolge van gebrekkige ont
wikkeling 122; lichaamszwakte, tering 670;
klierziekte, rhachitis. syphilid 65; absces, ulcus,
gangraena, pyaemia, liaemonlmgia 42; kanker
349; waterzucht, scheurbuik 19; typhus, febris
lyphoidea 34; aanhoudende koorts 12; tus-
schenpoozende kooits 8; pokken 1; roodvonk
19; mazelen 54; huidziekten 21; stuipen,
trismus, epilepsia 217; apojdexia219hersen
ziekten 280; ruggerneigslijden (paialysis) 29;
keel- en longtering, bloedspuwing, suikertering
544; croup 12; kinkhoest 90; acute ziekten
der ademhalingsvverktuigen 475; chionische
ziekten der ademhalingswei ktuigen 189; hart
en vaatziekten, i hen mutisme, arthritis 131;
organische bangebreken, aneurysma 140; angina
dipliterina 36; diarrhoea dysenteria 167; cho
lera asiatica, cholera nostras 0; acute ziekten
der spijsvertenngsweiktuigen 702; chronische
ziekten der spysverteeiingsweiktuigen 197;
ziekten der organs urogenitalia 210; ziekten
van het kraambed, febris puerperalis 31; ge
welddadige dood, zelfmoord 90; verdrinken,
zelfmoord 66; onbekende oorzaak, plotseling 364;
zonder geneeskundige behandeling, begrepen in
de vorige kolommen, 321.
In De Noordbr. komt een klacht voor over
de wijze waarop door den in-pectenr der be
lastingen rondom CKcli en in liet Oud Land
van Ravenstein tegenover de geestelijken wordt
opgetreden. Men acht het niet mogelijk dat
du de goedkeuring van den minister van finan
ciën kan wegdragen.
In die gemeenten zouden nl. voor eenigen
tijd de buigeineesteis eene aanschrijving hebben
ontvangen van den inspecteur om hem in te
lichten, en anlwooid te geven op een 20tal
vingen omtrent de geestelijken hunner woon
plaats, als:
Zijn de pastoor en kapelaan of kapelaans
rijk Staan zij daarvoor bekend Gaan zij veel
uit? Maken zij oo builenlandsche reizen? Ont
vangen zij veel bezoek? Maken zij vele verte
ringen? Houden zij paard en rijtuig? Is hun
inkomen aanzienlijk? Krijgen zij veel van de
memclien? in geld? in natura? enz. enz.
Of er burgemeesters zijn, die geantwoord heb
ben, zou de schrijver sterk betwijfelen; wèl
weet hij, dat er zijn, die met verontwaardiging
de lijst in het vuur geworpen hebben.
Door de centrale anti-revolutionnaire kieg-
vereeniging in bet district Hilversum is gecan-
dideerd voor het lidmaatschap der Tweede
Kamer de heermr.A.P. R.C. baron vander Borch
van Yervvolde, oud-Kamerlid voor Schiedam.
De heer Van der Borch zal in verschillende
plaatsen van het district optreden, o.a. Donder
dagavond te Naarden en Vrijdagavond te Hil
versum.
Naar aanleiding van het verleenen van het
Grootkruis van het Legioen van Eer aan ouze
Koningin-Regentes, maakt de Daily News de
volgende opmerking: Dit is de tweede maal,
dat het sLegioen van Eer'" aan een vreemde
i vorstin wordt gezonden; het eerste geval was
dat van de arme koningin van Madagascar.
De gewone audiëntie van den minister van
binnenlandsche zaken zal op Zaterdag 9 Januari
c.k, niet plaats liebben.
De Staatscourant van 6 dezer bevat het plan
der 354ste Nederlandsclte Staatsloterij. De col-
i lecte wordt geopend op 17 Febr. a. s. en ge-
sloten op 7 Mei daaraanvolgende. De trekking
i begint op 15 Maart en eindigt op 4 Juni a. s.
Op 31 December 1896 heeft te Berlijn de
onderteekening piaats gehad van een verdiag
tussclien Nederland en het Duitsche Rijk, tot
regeling der vvederkeerige uitlevering van mis
dadigers. St. Ct.)
De inspecteur van den arbeid in de 3e in
spectie heeft aan de buigemeesters opgave
verzocht van
a. aantal fabrieken en werkplaatsen met
arbeidslijsten
b. aantal in 1897 uitgereikte arbeidskaarten;
c. aantal op 31 December geldige arbeids
kaarten voor jeugdige personen van 13 tot 16
Jaar'
d. aantal vrouwen boven 16-jarigen leeftijd
werkzaam in bedoelde inrichtingen
o. aantal in 1896, ter zake van overtreding
der arbeidswet opgemaakte processen-verbaal.
In verband met de invoering der wet op de
personeele belasting heeft de minister van
financiën bij instructie aan de inspecteurs der
diiecte belasting opgedragen, met de burge
meesters in overleg te treden, ter aanwijzing
van personen voor de schatting det' huurwaar
den. Ook de aanwijzing van schatters van het
meubilair moet op dezelfde wijze geschieden.
Naar het Vaderland verneemt, worden er
door de Rotterd. Tram-Maatschappij ondei han
delingen gevoerd met de 's-Giavenii. Tramweg-
Maaibdiappij, om de verschillende Haagsche
lijnen over te nemen.
Naar men aan de Iloogev. Cl. meedeelt,
wordt van rijkswege niet meer dan ruim 5 ets.
per uur vergoed voor het waken bij klauvvziek
vee, n 1. f 1.25 in hel etmaal.
De wakers moeten een min of meer letter
kundige opvoeding hebben gehad; want zij be
lmoren een procesverbaal in behoorlijken vorm
en stijl te kunnen opmaken.
Bovendien mogen zij wel een sterk gestel
hebben, want om die 25 stuivers te verdienen
moeten zij een etmaal onafgebroken waken.
DELFT, 5 Januari. Naar wij vernemen is hier ter
stede een Christelijk-Historisck kies-comité tot stand
gekomen, bestaande uit de hoeren mr. L. W. C. van
den Berg, S van der Heide, C. Kerkhof, mr. H. W.
van der Mey, J. A. Milders, J. Richter en C. Veth
Het doel van dit comité zal zijn om door raadgeving
aan de Proteslantsehe kiezers te voorkomen dat, bij
de tegenwoordige desorganisatie der staatspartijen
in ons vaderland, in het kiesdistrict en de gemeente
Delft, bij verrassing, door eene minderheid personen
in de Tweede Kamer, de Provinciale Staten en den
gemeenteraad worden gebracht, die niet geacht kun
nen worden den geest van de bevolking te vertegen
woordigen, of zittende leden daaruit onverdiend
worden verwijderd. Het comité, dat slechts tijdelijk
is, wenscht overigens bij verkiezingen voor de Pro
vinciale Staten en den gemeenteraad van Delft zoo
mogelijk te streven naar proportioneelc vertegen
woordiging der verschillende staatspartijen in dit
district en deze gemeente aanwezig.
HOEK VAN HOLLAND, 5 Januari. Van hier is
een rekest verzonden aan den minister van water
staat, om te trachten de postverzending, welke tot
dusverre over den Haag per stoomtram tot 's-Gravcn-
zande en van daar te voet werd gezonden per spoor
van Rotterdam naar den Hoek van Holland en terug
te doen plaats hebben, daar de correspondentie van
de vele rijksambtenaren en particulieren hoofdzakelijk
met Rotterdam gevoerd wordt.
Indien de gewenschte verandering totstandkomt,
zal ook de tijd voor de post van en naar Den Haag
korter worden.
'S-GRAVENHAGE, Januari. Zooals bekend is
heeft de maatschappij Zeebad Scbeveningen zich
indertijd tot den raad gewend met het verzoek, dat
haar door den raad zal verleend worden de door B.
en W. geweigerde goedkeuring van het door haar
ontworpen plan tot uitbreiding van het Kurhausop
een gedeelte van haar erfpachtterrein aan de land
zijde, uitmakende het plein voor dat gebouw. Bij
dat plan zouden behalve verschillende inrichtingen
op sportgebied, een 80-tal kamers verrijzen, teneinde
tegemoet te komen aan het gebrek aan verblijf, dat
zich telken jare in Augustus doet gevoelen, ea
waarbij voorts het winkelbedrijf zou kunnen worden
uitgebreid.
Voorts bcrinaert men zich dat B. en W,, zoowel
uit een oogpunt van welstand als met het oog op
de fmancieele gevolgen, welke de maatschappij bij
uitvoering van de werken ten laste der gemeente
zoude willen brengen, geen termen vonden om tot
inwilliging van haar verzoek mede te werken.
Na een uitvoerige correspondentie deed de maat
schappij ten slotte het voorstel, dat zij tegen eene
vermindering van den jaarlijks verschnldigden erf-
pachtscanon ten behoeve van de gemeente afstand
zal doen van haar erfpachtsrecht op een gedeelte
groot 1.20 H.A. van het perceel sectie M. no. 6483,
groot 1.2250 H.A. en dan overwegen dc aanzienlijk
kostbaarder verbouwing van de beide zijvleugels van
haar hoofdgebouw, en zulks om zoo mogelijk een
geschil te vermijden, onder voorbehoud van het recht
der maatschappij om, mocht de raad dit voorstel
niet aannemen, bare bevoegdheid tot uitbreiding van
het Kurhnus op het perceel in kwestie ten volle te
doen gelden.
B. en W. deelen den raad thans mede dat zij geen
termen hebben gevonden voor eene vermindering van
den erfpaehtscanon. In dezen stand der zaak blijft
B. en W. niet anders over dan den raad in over
weging te geven om afwijzénd te beschikken op het
bedoelde adres.
GRONINGEN, 5 Januari. De Arbeiders-kiesver-
eeniging te Groningen hield gisterenavond haar eerste
huishoudelijke vergadering. Daarin weid als punt
van het reglement het volgende vastgesteldDe
Arbeiders-kiesvereeniging te Groningen stelt zich ten
doel, langs politieken weg de belangen der arbeiders
klasse te bevorderen. Zij tracht dit doel te bereiken
a. door deelname aan de verkiezingen voor de Tweede
Kamer en den gemeenteraad, cn verder voor alle
wetgevende of administratieve lichamen, waarin de
arbeiders door aanwending van hun invloed hunne
belangen kunnen bevorderen; b. door het houden
van openbare meetings en vergaderingen; c. door
het verspreiden van geschriften, waarin de arbeiders
tot deelname aan den klassenstrijd worden opgewekt,
en d. door alle werkzaamheden, welke, in verband
met de politiek, kunnen dienen om de arbeidersklasse
weerbaarder te maken in den strijd voor hare vrij
making. Lid kan, volgens een ander artikel, elk een
worden, die den leeftijd van 20 jaren heeft bereikt
en tot de arbeidende klasse behoort of onvoorwaardelijk
sympathiseert met haren strijd. De contributie be
draagt 50 cent per jaar, desnoods te voldoen in 5
termijnen.
Door het lid Schaper werd voorts bij het bestuur
een ontwerp-program van actie gedeponeerd, hetwelk
in de eerstvolgende vergadering zal worden behan
deld. Dit ontwerp bevat de volgende punten
1. Grondwetsherziening om te komen tot algemeen
kiesrecht voor mannen en vrouwen boven de 20 jaren.
2. Arbeiderspensioneering van rijkswege, met recht
op uitkeering op 60-jarigen, voor bijzonder ongezonde
vakken op lageren leeftijd.
3. Onbeperkt recht van vcreeniging en vergadering
mot strafbaarstelling van ieder, die hierop inbreuk
maakt.
4. Minimum-loon en maximum-arbeidsduur in de
bestekken van alie openbare werken.
5. Productieve werkverschraffing van rijks- en
geween te wege.
6. Kamers van arbeid met bindende wctskiacht
harcr besluiten.
7. Verbetering van het pachtcontract ten gunste
der huurboeren; onverwaardelijko handhaving van
de artikels 1628.1629 e.v. van het burgerlijk wetboek;
vergoeding voor aangebrachte verbetering op den
grond.
8. Ontruiming van Atjeh door de Hollanders.
Bij kon. besluit is C. F. Boelken benoemd tot bur
gemeester der gemeente Vlagtwedde
Bij kon besluit is, niet ingang van 15 Januari, be
noemd tot burgemeester der gemeente Finsterwolde
J. II II. Piucardt, met toekenning van eervol ontslag
als burgemeester der gemeente Adorp.
Bij kon. besluit is, met ingang van 1 April, aan
L. B Fikkert, op zijn verzoek, ervol ontslag verleend
als schoolopziener in het arrondissement lloogezand.
Bij kon. besluit is, met ingang van 1 Februari,
aan dr. L. J. van der Harst, te Utrecht, op zijn ver
zoek, eervol ontslag veileend als leeraar aan 's rijks
veeartsenijschool aldaar.'
De mini ter van marine heeft, naar aanleiding van
het koninklijk besluit van 19 Dec. j.l., bepaald, dat
de opkomst i i we kelijken dienst der zeemihciens-
verlo g ngers van de lie ting 1K05, ten e nde gedu
rende den tijd van vijf weken te worden geoefend,
zal i laats hebben op Donder t"g I, Vrijdjg 2 en Za
terdag 3 vpril as, naar gelang dei schepen aan
boord waarv n zij zullen worden geoefend
De miliciens behooren zich, elk op den bij nadere
oproeping voot hem te bepalen dig, te 12 uui, of
zoo spoe lig mogelijk na dit uur, nan te melden bij
den comtnanda .t van het schip aan boord waarvan
zij zullen worden geoefend, met dien veistande, dat
zij hiertoe slechts dan den vorigen dag op reis be
hoeven te gaan, wanneer de plaats van bestemming
met binnen éen dag kan vvoiden bereikt.
By den burgemeester dezer gemeente zij'n
in den loop van liet vorige jaar 57 aangiften
ingekomen van ongelukken in fabrieken en werk
plaatsen, waaronder 4 met doodei'yken afloop.
Gisteren arriveerde alhier van Ruhrort het
met kolen geladen rijnscltip uTheodor", gevoerd
wordende door schipijer L. van Laack, voor de
Stearine-kaarsenfabriek Apollo alhier. Dit is het
grootste rijnschip dat tan deze havens gebruik
gemaakt heeft. Is gioot 1506 Kub. M.
Heden aangevoerd van IJmuiden 2 manden
schelvisch de pryzen varieerden van 10.50
tot f 1.20 per koop, 1 kabeljauw werd verkocht
voor f2.371/}.
