BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Kerk en School.
Ned. Heev. Kerk.
Kunst en Letteren.
Hij heeft zich vooral bekend gemaakt door
zijn strijd tegen de republikeinsche instellingen
de uitdiukking slois scélérates", voor de jongste
schoolwetten is o. a. van hem afkomstig.
Uit Soeakim wordt aan d<» Times gemeld dat
een troep Derwisjen den stam der Beui-Ainer
aangevallen, een kudde geroofd, en op Itali-
aansch grondgebied 30 Askari's gedood heeft.
De quaeriie van de schadevergoeding, door
Transvaal te vragen voor den inval van Jameson,
■wordt opnieuw ter sprake gebracht, Het Lon-
den=che bureau van de Johannesburg Standard
and Diggers News ontving uit Pretoria liet
volgende telegram
sik hoor dat de rekening van de schadever
goeding bijna gereed is en binnenkort aan de
Britsehe regeering zal gezonden worden. Indien
alles er in begiepen was, zou de rekening bijna
vier millioen pond beloopen. Het bedrag zal
echter onder de twee millioen blijven, maar
het juiste cijfer is nog niet bekend."'
De merkwaardige redevoeringen te Kaapstad
door den heer Rhodes gehouden tot verheer
lijking van zich zelf, zijn Mïinchhausen waardig.
De heer Labouchere geeft daarom in Truth
de volgende variant op Longfellow's Fsaim
of life:
„The Lies of great men all remind us,
Wc should make our lies sublime,
And, departing, leave behind us
Falsehoods on the sands of time."
Namens Lord Grey zijn aan 85 Mntabilen-
hoofden, te Boeloewajo saamgekomen, de hoofd
trekken medegedeeld van een nieuwe adini-
stratieve indeeling van het land. Er worden
22 districten gevormd in plaats van 5 en ieder
district staat onder een door de regeering be
zoldigd opperhoofd, dat verantwoordelijk is voor
de orde in zijn district.
Naar de Fr ft. Ztg. uit New-York verneemt,
onderhandelt Mc. Kinley met de republikein
sclie zilversenatoren, wier aanhangers bij de
verdeelirig der ambten bijzonder goed bedacht
zullen worden, om de zilversenatoren gunsti
ger te stemmen voor de tariefwet.
De Britsch-Indische regeering heeft in de
Donderdag gehouden zitting van den Wetgeven-
den Raad te Calcutta belangrijke mededeeliggen
gedaan over den hongersnood. De minister sir
J. Woodburu bracht een uitvoerig rapport uit
over den toestand in liet geheele Indische rijk.
Daaruit bleek dat de toestand wel zeer erg is,
vooral in de noord-westelijke provinciën, maar
niet zoo erg ais liet zich eerst liet aanzien,
want de regens, die bijtijds gevallen waren in
November en December, hadden Indië gered
van wat de grootste ramp dezer eeuw dreigde
te worden. Er zijn nog ongeveer driekwart
millioen rnensclien, die onderstand genieten.
Lord Elgin, de onderkoning, zeide dat de
regeering de particuliere liefdadigheid niet
behoefde in te roepen, want zij was volkomen
in staat hare verplichtingen na te komen. Zij
wist nu, dat ten opzichte van een groot deel
van het land de toekomst met vertrouwen kan
te getnoet gezien worden, maar daarentegen
waren er uitgestrekte districten waar duizenden
en misschien millioenen inwoners nog maanden
lang in nood zouden verkeeren, en daarom
achtte de regoermg den tijd gekomen om de
volle hulpbronnen van het rijk aan te wenden
tot leniging van de ellende. De Kamer van
koophandel had er op aangedrongen, dat een
krachtig beroep zou gedaan worden op de lief
dadigheid, niet alleen in Indië, maar in Enge
land en de Britsehe koloniën daarover zal een
meeting belegd worden, waarvan lord Elgin
het voorzitterschap had aanvaard, en de regee
ring zou alles in het werk stellen om deze
pogingen te doen slagen.
Afjrh.
Van den gouverneur-generaal van Ned.-Indië
werd heden het volgende telegram ontvangen
sEergisteren nabij Poeding, na een scherp
gevecht handgemeen geraakt met een gioote
bende, wier stelling genomen werd. De terug
tocht vond ongehinderd plaats.
»Toekoe-Oemar is oostwaarts teruggetrokken.
Eén officier aan zonnesteek overleden, één
officier gesneuveld en zeventien militairen be
neden dien rang gewond."
Vrije kost.
De kieswet zal, wegens liet ingewikkelde der
nieuwe regeling, vermoedelijk tot vele twist
vragen aanleiding geven. Een daarvan is reeds
in de provincie Groningen gerezen. Volgens de
N. Frov. Gr. Ct. is een plattelandsburgemeester
van oordeel, dat de s vrije kost", die bij de loon-
kiezers in aanmerking komt, alleen mag worden
medegerekend als de kost gedurende alle dagen
der week wordt genoten. Niet dus als de ar
beider des Zondags met vrouw en kinderen in
eigen woning zijn maaltijden gebruikt.
Daar de vrije kost als deel van het loon
wordt beschouwd, gelooven wij met het Han
delsblad dat genoemd blad te recht die uitleg
ging afkeurt. Het loon wordt immers enkel
over de werkdagen uitgekeerd. De meeste
burgemeesters zullen dit wel aldus opvatten.
Voor een selijkmatige toepassing der wet is
liet zeker wensehelijfc, dat de minister van
binnenlandsche zaken tegeneen beperkte uit
legging wake.
Van Bemir.elen. -j-
Iledenuacht omstreeks 1 ure overleed te
Rotterdam plotseling aan een hartverlamming
de heer A. A. van Bemmelen, directeur van
j de Rotterdamsclie DietgaarJe in den ouderdom
I van 67 jaren.
I Den löen Januari 1867 volgde bij den heer
i Martin als directeur dezer inrichting op en was
i dit 30-juiig tijdvak dank zijn flink beleid voor
de Diergaarde slechts een tijdperk van voort
durende bloei en vooi uitgang.
Hoezeer hij geacht en gewaardeerd werd
bleek nog op treffende wijze bij gelegenheid
van zijn 25-jarig jubilë.
De lieer Van Bemmelen was o.a. correspon
ding Member van de Zoological Society te Lon
den, eerelid van Artis te Amsterdam, lid van
liet BataaUch Genootschap van proefondervin
delijke wijsbegeei te, eerelid van bet Kon. Zool.
Botanisch Genootschap te 's Graveuhage, eerelid
der Rotterdamsclie Diergaarde enz.
Hij was mede oplichter van de Nederland-
sche dieikundige veieeniging, 17 jaren lang
president, terwijl hij de laatste jaren als vice-
president fungeerde. Vóór hij lot directeur der
Rotterdamsclie diergaarde benoemd werd, was
de lieer van Bemmelen conservator van het
museum van natuurlijke histoiie te Leiden.
Men meldt ons, dat het thans zeker is, dat
de patroonfabriek te Delft meL 1 Maart a.s.
geheel naar de Ilembiug wordt verplaatst.
Naar liet Vaderland verneemt, gaat liet plan,
om bij de verkiezingen de belangen van den
landbouw speciaal op den voorgrond _te stellen,
uit van de heereu Bultman, Bauduin en Sickesz.
Dondei dagavond is tp Zand voort in den ouder
dom van 56 jaren overleden de gep. vice-ad-
miraul C. E. Ühlenbeck.
Men meldt uit Utrecht aan liet Ilblad
Uit goede bron kunnen wij mededeelen, dat
het personeel der voormalige Nederlandsehe
Rhijn-Spoorwegmaat-xhappij over het algemeen
niet erg ingenomen is met het aanbod, dooi
de regeering en de maatschappij gedaan. Een
zeer groot deel zal waarschijnlijk de overgangs
bepalingen dan ook niet aannemen en geen
afstand van rechten doen,
VLAARDINGEN, 9 Januari. In den nacht van Don
derdag op Vrijdag werd de gemeente in rep en roer
gebracht door brandalarm. Het bleek echter spoedig
dat er van brand geen sprake was. Een politicagent
bad om assistentie getlotcn om eenigc vechtende
bruiloftsgasten van elkander te balen en dat signaal
werd door de overige agenten mis begrepen. Zoodra
de vergissing bleek, werd wel onmiddellijk met het
alarm gestaakt, maar reeds waren een aantal burgers,
schutters en zelfs een brandspuit samengestroomd,
die nu allen mopperende huiswaarts keerden.
VLAARDIXGEX, 9 Januari. Een politieagent 2e
klasse die met 1 Januari te Vlaardingen was aan
gesteld, beeft nu reeds, na nog geen vvec-k in dienst
te zijn geweest, eervol ontslag uit deze betrekking
aangevraagd.
In zijn plaats is aangesteld W. A. 31. van der
Ende, gepensionneerd Oost-Indisch militair alhier.
KWINTSHEUL. De beer II. Vorkottcr, pastoor
alhier, is aan een groot gevaar ontkomen. Door het
stoomen der lamp vulde zich de kamer met walm,
waardoor bij het bewustzijn verloor. Bijtijds bemerkte
men bet, en na ijlings geroepen geneeskundige hulp
mocht men er in slagen do levensgeesten op te
wekken.
MIDDELBURG, 8 Januari. Alhier is overleden
jhr. uir. J. F. Schuurbcque Boeye, rechter in de
rechtbank.
HAARLEM, 8 Januari. De Commissaris der Ko
ningin in deze provincie, jhr. mr. J. W. M. Schorer,
gaf gisterenavond de laatste avond-receptie vóór zijn
vertrek naar 's-Gravenbage. Een bijzonder groot
aantal dames en heeren, meest natuurlijk uit deze
stad, doch ook van elders overgekomen, en onder
hen verscheidene autoriteiten, hadden van deze ge
legenheid gebruik gemaakt om den heer Schorer en
den zijnen een bewijs te geven van hunne sympathie.
Dat men telkens onder de bezoekers uitingen hoorde
van het leedwezen, waarmede men den heer Schorer
ziet heengaan, behoeft nauwelijks vermeld to worden.
HILYERSUJI, 8 Januari. Gisterenavond trad te
Naarden de heer mr. A. P. R. C. van der Borch
van Yerwolde voor een talrijke schare op. De heer
N. Oosterban, voorzitter der centrale kiesvereeniging,
leidde de vergadering, die met belangstelling luis
terde naar de uiteenzetting van het standpunt des
sprekers.
Aan het debat werd deelgenomen door den heer
Maas, wethouder te Naarden.
Hedenavond zal baron Van der Borch te Hilver
sum optredenterwijl hij ook te Huizen, Weesp,
Bussum enz. zich voor do kiezers zal doen hooren.
BEESTERZWAAG, 7 Jan. Heden zou de Raad
van Opsterland vergaderen.
De burgemeester, een der wethouders en de secre
taris waren op den bepaalden tijd tegenwoordig, maar
de overige raadsleden bleven weg. Het bleek nu,
dat een der raadsleden, die heden elders moest zijn,
aan zijne collega's per brief had verzocht niet te
verschijnen, opdat de raadsvergadering zou moeten
worden verdaagd, hetgeen dan ook geschiedde.
State n-ti eneraal,
EERSTE KAMER.
Staatsbegrooting voor 3 897.
Blijkens het afaeclingsvcrslng omtrent de alge-
meene beschouwingen over de Staatsbegrooting voor
1897 brachten onderscheidene leden der Regcering
hulde voor de wijze van afwerking harer taak.
Men meende, dat de Regeering aan de kieswet
een volledige werking behoort te verzekeren, m. a.
w. ccn hernieuwing der Eerste Kamer behoort
mogelijk te maken, door voor te stellen een wijzi
ging der provinciale wet, die tot ontbinding
der Provinciale Staten moet leiden. De in
huldiging van H. M. de Koningin behoort te ge
schieden door eene vertegenwoordiging, die voor
i het geheel op de nieuwe kieswet berust.
1 Deze meening werd anderzijds niet gedeeld.
Men sprak den wensch uit, dat het Kabinet o. a.
nog de instelling der Kamers van Arheid en regeling
van de administratieve rechtspraak zou ter hand
nemen.
Bij de bespreking van den (inancieelen toestand,
dien men, hoewel niet ongunstig, toch niet zoo
gunstig oordeelde als de regeering hem voorstelt,
werd gewezen op de waarschijnlijkheid, dat in de
naaste toekomst de zoogenaamde sociale wetgeving
zware eischen aan de schatkist zal stellen en waren
er leden die de aangevraagde uitgaven voor de
verdediging niet gerechtvaardigd achten.
De belangen van den landbouw werden in alle
afdeelingen besproken, allereerst de noodzakelijkheid
eencr concentratie van de rcgecringszorg voor de
belangen van den landbouw aan een departement
van algeracen bestuur, welke noodzakelijkheid in eene
afdeeling erkend werd, hoewel verschil van gevoelen
bestond over dewijze waarop die concentrate tot stand
zoude moeten worden gebracht. Wenschte men eener-
j zijds een afzonderlijk ministerie van landbouw an
derzijds werd aanbevolen openbare werken af te
scheiden van het ministerie van W., II. en N. en er
den landbouw aan toe te voegen. In andere afdee-
j lingen behield men zich een gevoelen over de wijze
j waarbij het beoogde doel 't best kan worden bereikt
l voor, waar do zaak thans bij het Landbouw-comité
aanhangig is.
f Dat de Regcering allesbehalve welwillend jegens
den Landbouw gezind was, werd weer bepaaldelijk
afgeleid uit de wetsvoorstellen van den minister van
financiën betreffende o. a. verhooging van het recht
van overgang op aan niet-ingezetenen toebehoorende
onroerende goederen en de bij de regeling van de
financiën tusschen Rijk en gemeente toegelaten ver
hooging der opcenten op de grondbelasting,
i Leden, behoorende tot de anti-protectionistcn, er
kenden dat de strijd om aan den vrijhandel vast to
houden, moeilijk werd en dat alleen de vrees voor
algemeene protectie nog terughoudt, om op invoer
recht van tarwe en rogge aan te dringen.
Voorts werd opgemerkt, dat de positie van eigen
erf de landbouwers meer en meer onhoudbaar wordt;
ter verbetering werden aanbevolen vooreerst betere
wettelijke regeling van het pachtcontract cn het
stellen van een maximum percentage, dat als ge
meentebelasting zou mogen geheven worden.
Onderscheidene leden kwamen er -tegen op, dat
men den landbouw in 't algemeen als absoluut on-
1 gunstig voorstelt cn waarschuwden tegen gene
raliseeren.
Men verwachtte dat Nederland wel de laatste
mogendheid zou zijn om mede te gaan wanneer een
internationale conferentie ter zake van het b i m e-
t a 11 i s m e wordt voorbereid.
Met nadruk werd gewezen op het belang, dat hot
landbouwproefstation de gelegenheidaan-
biede tot het onderzoek van boter.
Ten slotte werd besproken het begróotingsrecht
der Staten-Generaal, naar aanleiding van hetgeen
in de Tweede Kamer is voorgevallen met opzicht
tot de begrootingsposten betrekkelijk het Ethnogra-
pisch Mnsoum. Men merkte op, dat de minister van
Binnenlandsche Zaken dat begrootingsrecht miskend
had.
De bedenkingen tegen 's ministers beginsel cn
beleid in deze bleven niet zonder tegenspraak.
Bij het seetieverslag over de
Begrooting van Buitenlandsche
Zaken
werd met lof gewaagd over de activiteit onzer con
suls in het algemeen, de wensehelijkheid betoogd
van samensmelting van den diplomatieken dienst
met den consulairen, het denkbeeld aanbevolen om
bepaaldelijk jeugdige diplomaten tijdelijk bij onze
consulaten te plaatsen, de aandacht gevestigd op
den, Nederland onwnardigen, toestand van het gebouw
van het Departement van Buitenlandsche Zaken,
in overweging gegeven in de voornaamste steden
waar Nederlandsehe gezanten gevestigd zijn, lega
tiegebouwen voor rijksrekening aan te koopen, naar
aanleiding van het gebeurde met onzen gezant te
Constantinopel de opmerkingen gemaakt, dat de regee
ring aan onze vertegenwoordigers in het buitenland
strenge eischen in do waarneming hunner betrek
king behoort te stellen; aangedrongen bij den minister
om Frankrijk zoo mogelijk alsnog over te halen tot
een opvatting van ons handelstractaat niet naar de
letter, maar naar de bedoeling en den geest; nog
maals de aandacht der regeering gevestigd op het
groote belang, dat Nederland heeft bij een onbe-
lemmerden in- en doorvoer van zijn vee; aangedrongen
op spoedige ter handneming van de wettelijke regeling
der zeebrieven; en ten slotte de wensch uitgesproken,
dat onze regeering bij de Duitsche zoo krachtig
mogelijk aandringe op een snellere verbinding met
Berlijn, door sneltreinen op het gedeelte Löhne
Rheine van den spoorweg Almelo—Salzbergeu.
De politie vestigt de aandacht der ingezetenen
op het volgend artikel uit de politieverorde
ningen voor deze gemeente, luidende:
Ieder hoofdbewoner van eenig gebouwd
eigendom, ieder bruiker van eenig afge
sloten onbebouwd erf, ieder eigenaar of
beheerder van eenig onbewoond gebouwd
eigendom, of van eenig ongebruikt, afge
sloten, onbebouwd erf, is, wanneer de
straten glad zijn, verplicht te zorgen, dat
de kleine steenen of trottoirs, het pad vóór
en langs zijn gebouw of erf of onafgeslo
ten gedeelte van stoepen, ter breedte van
minstens een meter met zand of ascli wor
den bestrooid.
Overtreding wordt gestraft met geld
boete van ten hoogste f 3.
De politie herinnert de ingezetenen er tevens
aan, dat zij verplicht zijn vorenstaand gebod
j uit eigen beweging op te volgen, en dat zij er
niet mede moeten wachten totdat de politie
komt waarschuwen, zullende nauwkeurig wor
den toegezien dat het gebod wordt nageleefd.
In de branderij van den heer C. H, Wind-
horst aan den Noordvestsinge! No. 423. heeft
i gisteren na het afdrukken onzer couianl een
i ongeluk plaats gehad. De brandersknecht Jan
j Smit, wonende aan de Emmastraat No. 82,
heeft, door liet te vroeg afslaan van den helm
I van een ruv.ketel, het kokend vocht over zijn
I beide beenen gekregen, waardoor deze ernstig
zijn gebrand; per rijtuig is hij naar zijne wo-
ning vervoerd.
i Uit het kosthuis van eer, brandersknecht is
t gisteren een muntbiljet van f 10.ontvreemd
waarvan de vermoedelijke dader bekend is en
wordt opgespoord.
Gevonden voorwerpen.
a. Aanwezig aan liet commissariaat van po
litie een stalen rozenkrans, een zweep, een
riem, een fantaisie-armband en een sleuteltje.
b. Terug te bekomen aan de volgende adres
seneen zilveren dameshorloge, bij Krabben
dam, Lange Kerkstraat 42, een duimstok, bij
Bekker, Dwarsstraat 33, een gedeelte van een
gouden horlogeketting, bij Mackay, Korte Haven
34", een gouden oorbelletje, bij Tlianis, Ketel
straat 22, en een lederen zakje met f0.23!/s,
bij Schulze, Villastraat 29.
I' U R O E II L IJ K E ST A N I).
G«>borcn i 6 Jan. Arie, zoon van P. A. Maan
en A. van der Helm, Louronstraat. 7. Cor
nells, zoon van J. van Katwijk en M. A. van
Doorn, Rotterd. dijk. Kaatje Willieimina,
dochter van .1. T. G. Dulfer en K. van't Wout,
Westvest, Bernardus Johannes, zoon van
B. B. Jansen en M. P. Dut, Ilagastraat.
8. Johannes Hubertus. zoon van B. W. Lauen
en C. Dassie, Hoofdstraat. Cornelis, zoon
H. Groeneweg en P. J. Vendelo, Nieuwsticht.
Overleden: 8 Jan. Levenloos aangegeven
dochter van J. B. Wasman en N. Roelofs,
Hoofdstraat.
B e roepen: te Minnertsgn dr. Slotemaker do
Bruine, to Hanlerwijk (Ooststellingwcrij
Bedankt: voor Nijehaske c. a. door ds. F. C.
Magendans, te Slijk-Ewijk.
Op 1 Januari waren 331 predikantsplaatsen, die
vacant waren of in het begin van dit jaar vacant
zullen worden, alsin Gelderland 28, Zuid-Holland
55, Noord-Holland 32, Zeeland 44, Utrecht 13, Fries
land 59, Overijsel 16, Groningen 38, Noord-Brabant
25, Limburg 7 en Drente 14.
Gcnnr. Keuken.
Bedankt: voor Boon door ds. N. G. Kaptein,
te Leerdam.
Aan den heer J. J. de Visser, pred. te Amersfoort,
is op z.ijn verzoek eervol emeritaat verleend.
Hoogee Onderwijs.
Leiden. Bevorderd tot arts do heer P. Buitendijk
en toegelaten tot het 2e ged. de heer K. B. M. ten
Brink.
Groningen. Bevorderd tot arts J. L. Koch, cand.-
arts, geb. te Groningen.
Middelbaar Onderwijs.
De Staats-Ct. no. 7 bevat den uitslag van de in
1896 te 's-Gravenhage gehouden examens ter ver
krijging van eene akte van bekwaamheid tot het
geven van middelbaar onderwijs in wis- en natuur
kundige wetenschappen en boekhouden. De namen
der geslaagden deelden wij vroeger mede.
Rotterdam. Bij den Raad is ingekomen een voor
stel. om den heer J. Beijer definitief te benoemen
tot leeraar aan de H. B. S. met 5-jarigen cursus voor
meisjes.
Lager Onderwijs.
Benoemdtot onderwijzeres in de nuttige en fraaie
handwerken te Hattum mej, C. de Vries, te Delft.
Examens Stenografie.
Diploma A, acte voor de zuivere toepassing van
het correspondentieschrift cn vertrouwdheid met het
systeem „Stolze-Wéry" is uitgereikt aan de dames:
C. D. Estoppey, 's-GravenhageBertha Groen, Am
sterdam; en aan de heeren A. van Doorn, Ticl; Jus
tus Geerkens, Dordrecht; J. H. C. Haak Stecnhart,
TielG. L, J. Hoogewerff, RotterdamP. Keur,
Utrecht; J. F. Koevoets, Bergcn-op-ZoomH. F.
Omta, De LeekJ. C. Schalkwijk, RotterdamH. A.
van Steennis, GeldermalsumD. Sutherland, Arnhem;
B. H. Thöens, Rotterdam; J. Vos, Amsterdam; D.
van der Werf, Groningen; II. Westrik, 's-Gravenhage.
Over de proefschriften van 4 candidaten voor
Dipl. A moest afwijzend worden beschikt.
Amsterdam, 8 Jan. '97.
NEDERL. TOONEELVEREENIGING.
Orang Bahroe.
Heden Vrijdagavond hebben %ve in het Paleis
voor Volksvlijt de eerste opvoering bijgewoond van
een oorspronkelijk Indisch blijspel, getiteld „Orang
Bahroe", oftewel „Nieuwelingen". Bijzonder veel
succes bad dit stuk niet. Alleen het eerste bedrijf
lokte vrij levendigen bijval uit deels door zijn
eigenaardigen opzet, deels door al den Indisehen
omslag die de talrijke oud-gasten in de zaal aan
