BINNENLAND.
Staten-Generaal.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
afgevaardigden in tal vari districten te kurmen
weren. Deze poging tot verzoening is evenwel
mislukt. De lieer Richter meent dat de ver
schillen te groot zijn en dat van samensmelting
daarom geen sprake kan zijn. De mogelijkheid
tot samenwerking in de districten, waar dit
doenlijk blijkt, wordt door hem nochtans niet
uitgesloten. Niettemin vallen vele libemle bla
den den heer Richter terecht hard over zijn
onverzoenlijkheid, waardoor het hem wellicht
zal gelukken eenige leden zijner partij in den
Rijksdag te brengen, maar waardoor hij toch
de liberale zaak groote schade doet.
Door den Franschen gouverneur van Obok
en Ras Makonnen is geteekend een liandels-
Iractant tusschen Frankrijk en Abessinië. Dit
tractaat regelt het karavanen verkeer tusschen
Dschibute en Abessinië, en behelst een clau
sule, waaiin de onafhankelijk van den Negus
wordt erkend.
Zooals een telegram in ons vorig nummer
reeds meldde, is het scheidsgerecht in zake het
grensgeschil van Amerika met Venezuela be
noemd en het desbetreffende verdiag geteekend.
De Engelsche bladen toonen zich alle bevredigd
hierdoor. Het scheidsgerecht zal zitting houden
te Paiijs en de uitspraak wordt eerst over
achttien maanden verwacht.
Minder gunstig staat het intusschen met liet
algemeen arbitrage-verdrag tusschen Engeland
en de Vereenigde Staten. De kans tot aanneming
in den Senaat is zeer gering. In ieder geval
kan Engeland zich troosten, dat van zijne zijde
het noodige is gedaan tot het totstandkomen
van dit voor de zaak vari den vrede zoo ge
wichtige verdrag. Ook de Engelsche bladen
oordeelen zoo, en men wil een teeken des tij cls
zien in het ondubbelzinnige oordeel van het
Amerikaansche volk over de houding van den
Senaat.
De gisteren per telegram gemelde opstand te
Puno in Peru blijkt volgens berichten uit Lima
niet van ernstigen aard te zijn geweest. Het heeft
zich bepaald tot een muiterij van soldaten, die
in drie uren tijds onderdrukt is. Er vielen
verscheiden dooden en gekwetsten, terwijl de
leiders zich in hechtenis bevinden.
In het land heerscbt overigens rust.
De oproerige geest onder de studenten te
Rome schijnt aanstekelijk gewerkt te hebben
op hun collega's te Messina, Palermo, Napels,
Siena en Macerata. Te Napels en Palermo kwa
men ernstige wanordelijkheden voor, zoodat de
academische Senaten besloten hebben die uni
versiteiten te sluiten, evenals reeds te Rome
geschied is. Tevens werden strenge maatregelen
genomen tegen de belhamels. Aan de overige
universiteiten bleef alles rustig.
Ciemengde MededecUngen.
De Belgische Kamer heeft met 73 stemmen
tegen 27 het nieuwe reglement van orde aan
genomen. De voornaamste bepaling daarvan is
dat op voorstel van den voorzitter aan eiken
afgevaardigde door de Kamer de toegang tot
acht of veertien zittingen kan worden ontzegd.
Men vreest in Frankrijk voor groote over
stroomingen. De Rhörie, de Loire en de Gironde
zijn onrustbarend aan het stijgen. Ook de Seine
bg Parijs is belangrijk aan het wassen.
Aan de scheepstimmerwerven te Cardiff en
te Bari hebben twee duizend arbeiders het werk
gestaakt. De stakers vragen een loonsverhooging
van twee pence per uur.
Te Lissabon loopen geruchten van een ophan
den zijnde ministerieele crisis.
Een Dinsdag 1.1. gepubliceerde keizerlijke
ukase vergunt den Joden, die hun studie aan
inrichtingen van liooger onderwijs hebben vol
tooid en in 't bezit zijn van een academischen
graad, zich overal in bet Russische rijk neer
te zetten. Wellicht is deze vergunning de eerste
der bepalingen ten gunste der Joden, die van
den jongen Czaar bij den aanvang zijner regee
ring verwacht werden.
"Volgens nadere berichten uit Ivanea is daar
Maandagochtend een ernstig straatgevecht ge
leverd. Behalve de rechtpr Markoelaki zijn ook
nog een Turksch sergeant en een ander per
soon gedood. De troepen gedroegen zich voor
beeldig, in weerwil van de uittartingen waar
aan zg blootgesteld waren. Detachementen
werden uitgezonden om de gemeenschap te
onderhouden met Halepa en de woningen der
consuls aldaar te beschermen. De Montenegrij-
nen die in de gendarmerie zullen dienen, kwa
men juist dien middag aan; zij werden dadelijk
gewapend.
Een telegram uit Retimo stelt den toestand
ernstig voor, daar en in den omtrek. In den
laatsten tijd moeten groote hoeveelheden wa
penen op Kreta ingevoerd zijn.
Op de internationale gezondheidsconferentie
tot wering der pest zal naar de Frankfurter
Zeitung mededeelt worden voorgesteld het Suez-
kanaftl te sluiten voor uit Indië komende sche
pen quarantaine aan het Kanaal en, zoo noodig,
verbod van doorvaren voor alle schepen aan
boord waarvan pesigevallen zijn voorgekomen
bij verzet van Engeland tegen het ophouden
van uit Britseh-lndië komende schepen, ge
meenschappelijk vertoog van alle staten bij de
Engelsche regeming.
Intusschen breidt de pest zich te Bombay
en te Kurracliee nog steeds uit.
Dc generaals die te Montevideo in hechtenis
waren genomen wegens het bijwonen vaneen
revolutionnaire meeting, zijn in vrijheid gesteld.
Bij Kon. Besluit zijn de heenen jhr. mr. P. J.
F. M. van der Does de Willebois, politiek
agerit en consul-generaal der Nederlanden te
Cairo, en dr. W. P. Ruysch, adviseur voor de
medische en veterinaire politie aan het minis
terie van birinenlandsche zaken, benoemd tot
afgevaardigden van Nederland naar die confe
rentie.
Blijkens rnededeeling in de Staats-Ct. zal de
internationale sanitaire conferentie tot bet be
ramen van maatregelen tot wering der in
Britsch-lndië heerschende pest den 10 dezer te
Venetië bijeenkomen.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen tegen
Dinsdag 10 dezer, te 2 uur.
Ter uitvoering van de wet tot regeling der
positie van de bij de staatsspoormaatschappij
overgegane ambtenaren en beambten van de
voormalige Rijnspoorwegmaatschappij, zijn thans
aan diegenen van het personeel, die tot dusver
bij de Exploitatie-maatschappij dienden op den
voet van voormalige R'ijiispoor-arnbtenaren,
voordeehge voorwaarden aangeboden voor hunne
toetreding bij de staatsspoorwegen.
De heer S. M. Hugo van Gijn, lid vandeTweede
Kamer der Staten-Generaa). heeft zijn voorgeno-
geuomeu reis naarNederlandsch Oost-Indië voor-
loopig uitgesteld en wel met het oog op de belan
gen van den Dordtschen waterweg naar zee.
Thans wordt weer vermeld, dat het aan het
Vaderland ontleende bericht betreffende de be
noeming van luit.-kol. Buys tot commandant
der gendarmerie op Kreta voorbarig is. Wel
heeft de heer Buys, naar aan de J¥. F. Ct.
wordt medegedeeld, zich onder zekere voor
waarden genegen vetklaard, zoo hij van Hare
Majesteit de Koningin-Regentes toestemming
kan krijgen, om zich in vreemden krijgsdienst
te begeven.
Het traktement, aan bedoelde betrekking
verbonden, is 18,000 frs. per jaar.
Spaarbank-kiezers,
Een van dc lezers der Arnli. Ct. deelde kort geleden
aan de redactie van dat blad mede, dat bij reeds vóór
17 dagen aan de rijkspostspaarbaukdireetie eene
missive zond met het verzoek ..een bewijs te mogen
ontvangen dat hij bezitter is, gedurende 12 maanden,
van föO, ten einde kiezer te kunnen worden." De
ArnJi. Ct. liet zich daarover in afkeurenden zin uit.
Thans betoogt de directeur der rijkspostspaarbank,
de heer Arrnand Sassen, in bet llbld., dat liet ver
wijt volkomen ongegrond is. De kieswet toch eischt
voor toekenning van het kiesrecht, dat de ndspirant-
kiezer op 1 Februari sedert een jaar den eigendom
met vrije beschikking heeft van ten minste f50,
iugelegd in de rijkspostspaarbank. Het feit, van
welks aanwzig zijn de directeur de verklaring moet
afgeven, is derhalve ingevolge de wet ten vroegste
op 1 Februari te coustateeren, terwijl dit in werke
lijkheid slechts mogelijk zal wezen, wanneer de ver-
antwoordingsstaten der verschillende postkantoren
in den lande, thans circa 1300, over het laatstelijk
voorafgegaan tijdvak (0*1—31 Januari hem bereikt
hebben.
De directeur geeft ten slocte een ieder de stel
lige verzekering, dat er door hem voor zorg ge
dragen wordt, dat geen enkel persoon, die kiesrecht,
zon kuuneu erlangen op grond van bovenbedoeld
bezit, door de schuld van den directeur of zijne
ambtenaren dit zou moeten missen.
Aangezien tal van personen, die zich ter ver
krijging van meerbedoelde verklaring tot den di
recteur wendden, verzuimden het kantoor van uit
gifte en het nummer van hun boekje op te geven,
of wel hem hun adres onvolledig mededeelden, heeft
hij, ofschoon daartoe geheel onverplicht, speciale
formulieren laten drukken, waarin slechts een enkel
woord en een enkel getal is in te vullen. Die for
mulieren zijn regelmatigheidshalvc aan allen, die
zich tot bedoeld einde met hem in betrekking stelden,
toegezonden, vergezeld van een begeleidend schrij
ven, alsmede van een briefomslag, waarin zij hem
het stuk p o r t v r ij kunnen terugzenden.
Collecten.
In de gisteren gehouden openbare vergadering
van den Raad van State, afdecling voor de geschillen
van bestuur, waren weder twee koninklijke besluiten
ingekomen, waarbij wordt beslist dat de stuiting
cener collecte voor eene liefdadige instelling ten
onrechte geschiedde, nl. lo. in zake het bestuur der
Vcreeniging voor kleeding van minvermogende kin
deren van alle religiën, gevestigd te Amsterdam,
welke Vcreeniging eene collecte wilde doen houden
te Zwolle, waartegen het gemeentebestuur aldaar
bezwaar maakte; en 2o in zake de vereenigimr
„Hulp voor minvermogende weezen" te Amsterdam,
welke te 's-Gravcnbage eene inzameling van gelden
deed houden, die door B. en W. aldaar werd ver
hinderd.
Ji.-O. Locaalspoor.
Omtrent de Noordooster Locaalspoor kan de Zie.
Ct. mededeeien, dat de voorstellen van de Regeering
omtrent aanleg en exploitatie bij het comité -zijn
ingekomen en dat deze voorstellen van dien aard
schijnen te zijn, dat wanneer de Staten-Generaal
roedewerking verleenen, redelijkerwijs dc totstand
koming vnn de gebeele lijn Zwolle—Delfzijl met
zijtakken Marienbcrg—Almcloo en Gasseltcrnijeveen
Assen (als stoomtramweg) mag worden verwacht.
VLA AR DIN GES. 3 Februari. In de zaal Harmonie
hield gisteren avond de R.-K. Volksbond een ver
gadering waartoe de katholieke stadgeuootcn waren
uitgenoodigd.
Dc heer "NYierdels voerde daarin het woord.
Hij ging daarbij de geschiedenis der kioswetbe-
weging na tot aan bet tluus wet geworden voorstel-
vau Houten, dat hij uitvoerig behandelde.
Het nadruk wees spr. er op dat kiesm'M tevens
voor den kiezer was kiesplicht, daarbij wijzende op
Belgie waar een nieuwe liberale schoolwet was goed
gekeurd met 1 stem meerderheiden op Gent waar
een liberale candidaat in de gemeenteraad was ge
bracht met 1 stem meerderheid.
In de pauze sloten zich ongeveer 100 personen aan
de kiesvereeniging aan.
Na de pauze werden enkele vragen tot den spreker
gerichc
Een matroos ter haringvisscherij is zelden 13
maanden op 1 schip, dus bij 1 patroon werkzaam.
Wordt de kost aan boord van het schip als inkomen
medegerekend.
Beide vragen, meende spr., zonden wel door den
rechter moeten worden beantwoord.
Bij de opmerking, dat door aangifte als kiezer men
in de termen van den hoofdelijken omslag viel, ant
woordde spr. dut dje geringe belasting toch niemand
mocht terughouden om kiezt wordan.
De heer Adr. I.Tzermans die de leiding dezer ver
gadering had, sloot daarna dc vergadering met een
woord vau dank aan den spreker.
VLAAllDINGF.N 3 Februari. Nog nauwelijks een
maand is het geleden, dat de weesmoeder uit het
weeshuis der Hervormden werd uitgedragen en reeds
weder riep de dood ook haren echtgenoot, den heer
Van Hattum, op. Maandag werd de weesvader, nadat
hij langer dau gewoonlijk in zijn slaapkamer bleef
toen men daar ging onderzoeken, dood in zijn bed
gevonden. Ook hij, evenals zijn eehtgenoote, zal
lang in dankbare herinnering blijven hij zijn pleeg
kinderen en bij ieder, die met hem in aanraking
kwam
VLAARDINGEN, 3 Februari. In dc rivier de
Nieuwe Maas is drijvende gevonden en alhier aan
gebracht
a. een giek of boom, ongemerkt, lang 7.10 M.,
aan het eene einde voorzien van een lummel met
band, aan het andere einde 2 banden met een oog
en schalm;
b. een scheepsboot, aan den voorstoven gemerkt
II O N 223, aan den achtersteven SCH 381, die boot
is van buiten zwart geverfd met witten rand, van
binnen blauw grijs, zij heeft vier vaste doffen en
vier roeigaten.
De rechthebbenden vervoegen zich aan het bureau
van politie alhier.
VLAARDINGEN, 3 Februari. Heden nacht werd
een varken, dat met nog 3 anderen in een hok was
opgesloten, gedood en daarna medegenomen.
De politie heeft deze zaak iu onderzoek genomen.
Tegen 2 jongens is een strafvervolging ingesteld
voor het wegnemen van chocolaad uit een eomestible-
winkel.
KETHEL, 4 Februari. Het achtjarig zoontje van
den vrachtrijder C. de Bruijn was gisterenavond ten
6 uur in de verbeelding dat bet ijs in de Kerklaan
reeds weder sterk genoeg was om hem to torsen.
Hij had echter buiten den waard gerekend want
nauwelijks stond hij er op of zonk weg juist zoo
ver, dat hij Let Kethelscb publiek nog op de hoogte
van zijn benarde positie kon brengen. Hij maakte
daar dan ook ruimschoots gebruik van en zag zich
dan ook weder spoedig op het droge gebracht door
den lantaarnopsteker C. Jozef. De dankbaarheid van
den jongen aan zijn redder betoond was groot,
want toen deze hem een kleine vaderlijke verma
ning had toegediend, voegde hij zijn redder een
vloed van scheldwoorden toe.
KETHEL, 3 Februari De dienstbode van den
landbouwer A. Lansbergen had heden middag bet
ongeluk te vallen en haar been te breken.
MAASSLUIS, 4 Februari. Door blazers en andere
vaartuigen is wederom een gedeelte der lading van
het stoomschip Gelderland aangebracht. De zee is
kalm.
LEIDEN, 4 Februari. Door burgemeester en wet
houders is namens den gemeenteraad aan de Tweede
Kamer der Staten-Generaal een adres ingediend, hou
dende verzoek, het door de Regeering ingediend
ontwerp van wet tot wijziging der Gemeentewet,
strekkende de gemeenten hoven do 15,000 zielen,
met uitzondering van Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag en Utrecht, voor leden van den gemeenteraad
te splitsen in 3 kiesdistricten, niet aan te nemen.
De motieven, voor dit verzoek aangevoerd, zijn
hoofdzakelijk ontleend aan do overweging, dat de
aanneming van het wetsontwerp dc eenheid der ge
meente, waarin zij zich sedert eeuwen mocht ver
heugen, ten zeerste zou benadeelen.
MIDDELBURG, 4 Februari. De liberale kiesver
eeniging heeft gisteren met algeraeenc stemmen de
volgende motie aangenomen „De vergadering, gezien
bet verslag van den afgevaardigde naar de bijeen
komst van de „Liberale Unie" in de maand Novem
ber gehouden, zich vereenigende met het vastgestelde
programma en do daaraan voorafgegane overwegin
gen, gaat over tot de orde van den dag."
LEEUWARDEN, 3 Februari. In de gisteravond
gehouden buitengewone vergadering van de Liberale
Kiesvereeniging is het doorzeven leden gedane voor
stel tot afscheiding van de Liberale Unie, na een warm
debat, met 71 tegen 19 stemmen verworpen.
De kiesvereeniging telt ongeveer 280 leden.
Tot bestuursleden zijn gekozen de hceren mr. T.
van Hettinga Tromp, dr. J. J.van Rijn en H. Hartelust.
TWEEDE KAMER.
Handelstractaat met Japan.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen tot goedkeu
ring het tusschen Nederland en Japan gesloten trac
taat van handel en scheepvaart met daarbij be
boerend protocol.
Dit tractaat zal in onze koloniën en overzeesche
bezittingen slechts gelden, voor zoover de wetten
en verordeningen zulks toelaten. i
Er is geen arbitrage-bepaling in dit contract op
genomen, doch Japan is niet ongezind Sater over
een afzonderlijk abitrage-contract met Nederland te
onderhandelen. De regeering heeft zich vergenoegd
met het beding dat de tariefsgunsten die nu of
later aan den derden Staat verleend worden op de
voortbrengselen van Nederland cn zijne koloniën
van toepassing zullen zijn.
Uit de bepalingen van het tractaat blijkt in hoofd
zaak het volgende:
De Nederlanders in Japan en dc Japanners in
Nederland zullen het recht verkrijgen, zich overal
te vestigen en hun wordt de meest volledige be
scherming van pcr=onen en eigendommen verzekerd.
Deze bepaling zal echter in geen geval vóór 18
Juli 1899 in werking treden. Inmiddels blijft de
consulaire jurisdictie van kracht, doch het bezoek
van het Japansche binnenland zal worden verge
makkelijkt, krachtens paspoorten, door het Japansche
bestuur voor hoogstens 12 maanden te verstrekken.
Aan de wederzijd=che onderdanen wordt de be
voegdheid toegekend om evenals de nationalen hun
ne rechten voor den rechter te verdedigen. Den
wederzijdschen onderdanen wordt het recht toege
kend, om roerende goederen te bezitten en daarover
te beschikken (eigendomsrecht van vreemdelingen
op in Japan gelegen landelijke eigendommen, erkent
de Japansche wetgeving nog niet). Volstrekte gewe
tensvrijheid wordt gewaarborgd en de vrije uitoefe
ning van den godsdienst toegelaten. Vrijstelling van
millitaire verplichtingen wordt verleend en op belas
tinggebied gelijkstelling met de nationalen en met
de onderdanen of burgers der meest, der meest be
gunstigde vreemde natie.
Aan de wederzijdsche onderdanen wordt bet recht
op de vrije uitoefening van den handel verleend en
ons wordt voor alles, wat scheepvaart en handel be
treft, dc voordeeligste bohandeling gewaarborgd.
Bij Kon Besluit is aan don leeraar in de Maleische
taal en de land- en volkenkunde van Nederlandsch-
Indié aan de Kon. Militaire Academie met den perso-
neeien titel van Sector, il. van Eek, met ingang van
16 September 1897, eervol ontslag uit zijne betrek
king verleend.
Bij Kon. Besluit is aan Johannes Bietzel, geboren
te Neudorf (Duïtschland), vergunning verleend de
geneeskunst uit te oefenen op NederlandscUe zee
schepen, inet uitzonderingvan oorlogsvaartuigen, onder
voorwaarde, dat hij de wettelijke bepalingen omtrent
de uitoefening der geneeskunst in Nederland stiptelijk
nakome.
f Lezing van den lieer Mol.
Door de Aid. Schiedam van den A. N. W.
was tegen gisteren avond een openbare ver
gadering uitgeschreven waarbij als spreker zou
optreden de beer F. Mol van 's-Gravenhage,
met liet onderwerp sOnze Taak", een onder
werp dat gekozen was met het oog op de uit
breiding van liet aantal kiezers.
De voorzitter wees hierop in zijn openings
woord en voegde er aan toe, dat, waar velen
niet goed op de hoogte zyn van deze wet, de
spr. van dezen avond die zou behandelen, ter
wijl in de pauze eenige heeren zich beschikbaar
zouden stellen tot het geven van inlichtingen
betreffende de voorwaarden en ft aanvragings-
biljetten om op de kiezerslijsten te worden
geplaatst.
Daarna nam de heer Mol het woord.
Spr. ving zijn rede aan met de rnededeeling
dat voor iemand, die den strijd dezer dagen
heelt mede gestreden, het aangenaam is een
uitnoodiging te ontvangen om te spreken in
een vergadering van geestverwanten en elkaar
daarbij te ieeren om van dat burgerrecht een
behoorlijk eo goed gebruik te maken.
Met eenige voorbeelden toont spr. vervolgens
aan hoe er verschillende misstanden bestaan
in de maatschappij, die dringend verbetering
behoeven en hoe het noodig is voor het volk
om invloed te krijgen op de regeering van het
land, waar nu een minister aan de groene tafel
zit die millioenen toestaat voor het aanschaffen
van nieuw moordluig, doch verklaart geen
penning meer te zuilen geven tot leniging der
nood van de noodlijdende gemeenten.
Uit de voorbeelden uit het maatschappelijk
leven door spr. geschetst, trekt spr. de con
clusie, dat te veel weelde verdierlijkt, maar dat
armoede aanzet tot haat en haat tot het nemen
van wraak.
Er bestaat, zegt spr. verder, nog een fractie
die zegt: bemoei u niet met dien poiitieken
zwendel, gij zult uwen toestand er toch niet mee
verbeteren. Dezulken willen vakvereenigingen
en vakbonden; zij willen trachten den werkman
oeconomisch sterker te maken, maar zij vergeten
dat wel de grondwet elkeen toestaat zich te
vereenigen, maar dat in de praktijk de patroon
zegt: tot hiertoe en niet verder. Als voorbeeld
haalt spr. aan de geschiedenis der glasblazers
in Maastricht enz., hoewel hg erkent dat er ook
wel degelijke goede patroons gevonden worden.
Met nadruk spreekt de heer Mol als zijn mee
ning uit dat door vakvereenigingen alléén geen
behoorlijk resultaat te krijgen is; daarom juist
is het noodig van het kiesrecht gebruik te
maken om invloed uit te oefenen op de'wet
ten makerij.
De wet—Tak, die door de heeren van het
Binnenhof zoo angstvallig werd getoetst aan de
grondwet, dezelfde grondwet die de heer Regout
ongestraft verkrachtte, is gevallen over de pot
ten en pannen uit de keuken van De Meijier.
De Kamer werd ontbonden en een beroep op
het volk gedaan. Het gevolg is eenvoudig
geweest dat een slecht vertegenwoordigende
Kamer door een nog slechtere is opgevolgd en
dat er een minister belast werd met het maken
van een kieswet, die o. a. in zjj'n 8n staatkun
digen brief op de rneest grievende wijze sprak
over het volk wiens belangen hij te belichamen
had in de wel; over het volk, dat hij iu z.ijn
»God, Eigendom en Rei-ht" in bescherming had
genomen tegen de plutocratische overheersching.
De kieswet is er thans en heeft het kies-
leeht gebracht onder een groot gedeelte van
het volk. Maar nu zijn wij, zegt spr., ook voor
het vervolg rnede verantwoordelijk voor den
gang van zaken der regeering. Wij moeten
zorgen dat er mannen in de Kamer komen die