50 jaargang.
N°. 9246.
Dinsdag 16 Februari 1897.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
FEUILLETON.
DE WERELD ONTVLUCHT.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
AsomreMSNTSFBijs, per kwartaalf 0.90
Franco per post
Afzonderlijke commers.o.02
BUREAUBOTERSTKAAT TO, Tcïeplioon A'o. 123.
URANT.
Adteetkktii!Pbi3S van 15 gewone regels met inbe
grip van cene Conrantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 15 Februari '97.
Meer dan ooit beheerscht op dit oogenblik
de toestand in het Oosten de politiek van gansch
Europa. De beweging op Kreta en het handelend
optreden van Griekenland doen de staatslieden
der groote mogendheden met bezorgdheid de
hoofden bijeensteken om middelen te beramen
ten einde een zoo mogelijk vreedzame oplossing
te vinden van de moeiehjkheden, die deEuro-
peesche rust bedreigen.
Op verzoek van Lord Salisbury zijn de ge
zanten van Oostenrijk, Duitschland en Rusland
te Londen op het Foreign Office bijeengekö-
men, waar langdurig over de Kretenzische aan
gelegenheden is verhandeld. Of daarbij volko
men overeenstemming is verkregen, is voorals
nog moeilijk te zeggen. De uitlatingen dei-
buiten landsche pers ten deze maken ons niet
veel wijzer. Eenerzijds zou wel Duitschland
toenadering gezocht hebben tot deri »Twee-
bond", Frankrijk en Rusland/maar anderzijds
houdt men met zorg Engeland in 't oog, van
welke zijde een of andere coup allerminst ver
wondering zou baren.
Voor zooverre er evenwel overeenstemming
tusschen de mogendheden bestaat, schijnt die
de strekking te hebben om èn Griekenland
met kracht te weerhouden van het bezetten
van Kreta èn den Turk te beletten troepen
naar het eiland te zenden. Een bericht uit Wee-
nen aan de Költi. Zeitung stelt het voor, als
zouden de mogendheden, ook Engeland, het
over drie punten eens zijn, nl, niet toe te laten
dat Griekenland eigenmachtig een aansluiting
van Kreta teweegbrengt; tot een krachtig,
gezamenlijk optreden over te gaan tegenover
den Sultan, die, door de onlusten aan de her
vormingspolitiek der mogendheden te wijten,
duidelijk zijn onwil toont; eindelyk ook tegen
over andere volken van het Oosten door een
gemeenschappelijke krachtsontwikkeling Eu
ropa's autoriteit voor.de toekomst te handha
ven. Bovendien loopen er verschillende geruch
ten, volgens welke de mogendheden besloten
zouden hebben de Grieksche vloot te dwingen
neutraal te blijven.
Uit alles blijkt in ieder geval voldoende, dat
men niet van zins is de Kretenzische quaestie
uit handen te geven en over te laten aan Grie
kenland. Voortdurend blijft dan gevaar bestaan,
dat de Europeesche vrede gecompromitteerd
wordt, terwijl men nog de hoop voedt een eind
te maken aan den onrustigen toestand, zij 't
dan wellicht ook door het eiland zelf te bezet
ten om, wanneer eenmaal de rust is weergekeerd,
de hervormiugen onverwijld in te voeren.
Intusschen stoort Griekenland zich noch aan
vertoogen noch aan bedreigingen. Men heeft be
weerd, dat koning George vertrouwt op de
vriendschap van Rusland i. -.iers is de keizerin
weduwe, wier invloed zeer groot is, zijn eigen
Roman van Anny Wothe.
39)
Er sprak uit de woorden van den baron zulk een
hartstocht, dat Ellin er van sidderde.
«Ge vergist u, mijnbeer de baron," zeide zij
koud, «mijn broeder handelde niet alleen licht
zinnig, maar ook eerloos. Niet slechts zijne familie
heeft hij door zijne eerlooze handelingen in het
ongeluk gestort, waar ook Rudy Ouber is het
slachtoffer zijner verleiding. Rudy is naar Amerika
gevlucht, en mevrouw Ruber is door de lichtzin
nigheid mijns broeders aan den rand van het graf
gebracht. Dit was het bericht, dat de vicaris mij
gisteren-brachtkunt ge nu nog spreken van hulp
en redding?"
«Rittberg zag het door diepen smart aangedane
meisge in het gelaat.
«Eilin," zoide hij daarop zacht, en nam rare
banden in de zijne, «Eilin zie mij slechts eenmaal
aan en zeg dan of ik oprecht ban, of gij mij
vertrouwt."
Zij neigde zich een oogenblik naar hom toe, en
het was als wilde zij aan zijne borst zinken om
daar een oogenblik rust te vinden, maar zij over
won hare zwakheidslechts een traan viel op zijne
hand, welke de hare nog altijd omsloten hield.
«Ik vertrouw u," zeide Eilin zacht, «maar onze
wegen, mijnheer de baron, loopen van af dit
oogenbiik uit elkaar. De onze gaat door smaad en
zuster, terwijl zijn jongste zoen, prins George,
dezelfde die het bevel voert over de naar Kreta
vertrokken vloot, indertijd den regeerenden
czaar op zijn reis in Japan het leven ledde.
Maar geloofwaardiger lijkt nog, hetgeen de
Qaulois mededeelt, dat namelijk koning George
bij zijn bezoek te Parijs in November i.l. reeds
zou verklaard hebben niet langer weerstand te
kunnen bieden aan den drang, dien zijn volk
op hem uitoefent.
Hoe bet ook zij, de regeering gaat in haar
handelend optreden voort, en heelt op het ver
toog der mogendheden geantwoord, dat zij ten
volle den toestand inzag en besef had van hare
verantwoordelijkheid. De reserven van 1893 en
189-4 heeft zij binnen 48 uren onder de wape
nen geroepen, en na een revue, waarbij de
troepen door den kroonprins werden toegespro
ken, begaf deze zich gisteren met drie regimen
ten aan boord van drie stoomschepen die in
den Piraeüs gereed lagen. Onder het gejuich
der volksmenigte en het «hoerageroep.van
de matrozen der Engelsche en Italiaansche
schepen, stoomden de schepen naar buiten. Van
de vloot onder prins George zijn middelerwijl
vier torpedobooten en een transportschip te
Kanea aangekomen. Aan den bevelhebber der
troepen moet het bevel zijn gegeven de Christe
nen te beschermen, de rust te herstellen en
daartoe het eiland te bezetten. Alleen hierin,
niet in een vijandelijke gezindheid jegens de
Muzelmannen, ligt de reden van het zenden
der troepen naar Kreta, alzoo een te Athene
verschijnend blad.
Dat koning George de veiantwoordelijkheid,
die hij op zich heeft genomen, volkomen be
seft, blijkt ook hieruit, dat hij zelf de leiding
op zich heeft genomen der zaken, die Kreta
betreffen, en voortdurend in telegrafische ver
binding staat met de verschillende mogendheden.
En ook te land begint Griekenland zich op een
eventueelen strijd voor te bereiden. Prins Nico-
laas aldus luidt een Reuter-bericht gaat
met het 3e regiment artillerie naar Larissa.
Het enthousiasme in Griekenland wordt dan
ook nog steeds grooter. In een openbaar ge
maakte kennisgeving van een aantai Grieksche
officieren wordt verklaard, dat zij de rangen
van het leger hebben verlaten, om in naam
der vrijheid voor hunne Kretenzische broeder
te strijden. En ook in de Kamer heeft de ver
klaring van den minister, dat er Grieksche
schepen naar de wateren van Kreta waren ge
zonden, een stormachtige geestdrift verwekt.
Het was gemakkelijk te voorzien, dat de
inmenging van Griekenland een gereede aan
leiding tot voortzetting van den strijd zou zjjn
voor de Christenen op het eiiand, voor wie
trouwens geen der mogendheden ook maaree-
nige sympathie gevoelt, nu het afdoende ge
bleken is, dat aan hen de hernieuwing der onlus
ten te wijten is. De berichten van het eiland
teekenen den toestand dan ook als hoogst ernstig.
Te Kissamo en te Solino worden de Muzel
mannen door de Christenen, in het klooster
schande. Het moet zoo zijn, maar geloof niet, dat
ik ooit zal vergelen, hoe gij mij in dit uur van
angst en leed hebt bijgestaan gebruik maken
van uwe goedheid echter kan ik met."
«En als gij uw broeder daardoor eens ledden
kondel als gij door het aannemen mijner hulp
uwen bioeder en uwe familie eens koudot vrij
waren van de schande die hen dreigt, zoudt gij
ook dan nog neen zeggen?"
«Ook dan want wij zijn in de onmogelijk
heid om u ooit onze schuld te kunnen afdoen
Het rijtuig stond stilHoim kon geen woord zeggen.
Hij zag bij voortduring naar de slanke meisjes
gestalte met dat ernstige gelaat, die zoo vol
majesteit afsloeg, wat ieder ander met vreugde als
zijn reddingsanker zou hebben begroet.
«Wilt u nog niet liever terug keeien, mijnheer
de baron," vroeg Eilin nog eens dringend, toen
zij op het punt stond in de coupée te stijgen.
In plaats van haar antwoord te geven, hielp hij
li8ar in den wagen.
Het portier werd dicht geslagen. Een schril ge
fluit en voort reed do (rem.
Ellin waagde het nauwelijks adem te halen.
Holm keek uit het portier zonder dat zijn blik
dien van Ellin ontmoette. Weldra was men te
Berlijn. Een rijtuig, dat Holm besteld had, bracht
hen in een half uurtje aan de woning van den
majoor. Geen woord werd er meer tusschen hen
gewisseld. Wat was het stil in huis, Ellin huiverde.
Greta opende de deur. Snikkend viel zij Ellin om
den hals en gaf den baron de hand.
«Die arme papa, die arme mama", schreide zij.
«Kan ik uw papa onmiddellijk spreken," vroeg
Holm.
van Chrysopiy de laatsten hun beurt belegerd.
Te Rethymo en te Heracleon is de toestand
zeer ernstig, maar op dit oogenblik wordt
wel het meest de aandacht getrokken door
de gebeurtenissen te Kanea. Daar hebben
de Christenen de hoogten om de stad bezet
en zijn den aanval op de stad begonnen. Een
levendig geweervuur wordt te Halepa, de voor
stad Kanea, gevoerd, en zelfs hebben de op
standelingen kanonschoten gelost tegen het
Turkscbe fort. waarop de opgesloten Turken
met kanonschoten geantwoord hebben.
De strijd wordt met groote verbittering van
beide zijden gevoerd. De gouverneur Berovitch-
pacha, begaf zich aan boord van een Russisch
oorlogsschip, terwgl de consuls hun families
eveneens aan boord der schepen hebben ge
bracht. Ook op een Turksch oorlogsschip werd
door de Christenen geschoten.
Te Konstantinopei wordt intusschen druk
beraadslaagd èn door den Turkschen minister
raad èn door de gezanten der mogendheden.
De ministerraad besloot, in afwachting van het
resultaat der pogingen lan den kant der mo
gendheden om Griekenlands inmenging te be
letten en de rust te herstellen, een passieve
houding te bewaren. Mochten die pogingen
mislukken, dan zou men militaire maatregelen
aan de grenzen van Thessaiië nemen. De bijeen
komst der gezanten, die Zaterdag plaats had,
heeft tot het besluit geleid, een bezetting van
Kanea, Rethymo en Kandia aan te bevelen, ter
bescherming der Muzelmannen. Vooral is men te
Konslantinopel bevreesd voor uitingen van op
gewondenheid der Turken in de stad op den
lGen dag der Ramadan, Woensdag a. s.de
berichten uit Kreta hebben de gemoederen
daar zeer verbitterd.
De afloop van den gespannen toestand is nog
in 't minst niet te voorzien. Een krachtig en
eenstemmig optreden der mogendheden, zoo
tegen Turkije ais tegen Griekenland, alleen zal
wellicht in staat blijken ernstigere verwikke
lingen te voorkomen.
Men heelt getracht ook andere Balkanstaten
een aandeel te wijten aan den wanordelijken
toestand op het Balkanschiereiiand met name
aan Bulgarije en Servië. Maar de Bulgaren
werpen dit verwijt verre van zich, en Servië
houdt zich met andere, binnenlandsche aange
legenheden bezig. Bulgarije doet zijn best een
wit voetje te krijgen bij de mogendheden, want
zijn aspiraties gaan hoog. Nog is het een vor
stendom, maar Ferdinand van Saksen-Coburg
ziet de koningskroon vóór zich zweven en ti acht
die te grijpen, en hij weet dat dit hem alleen
zal gelukken, indien de mogendheden zoo goed
gunstig willen zijn ze onder zijn bereik te
brengen. Zou hij dan zich mengen in een toe
stand, die de Europeesche machten reeds zoo
veel moeite en zorg baart Hij zal zich er wel
voor wachten: het ideaal, dat hg nastreeft, is
te verlokkend.
Op hetzelfde oogenblik werd de deur geopend
en de waardige gestalte van den majoor werd zicht
baar op den drempel.
«Vader, lieve vader," snikte Elün en iegde haar
arm om den hals van baren vader.
Hij maakte zich kalm uit die omhelzing los en
zeide zacht
«Ik dank u, waarde baron, dat gij gekomen
zijtmag ik u verzoeken binnen te komen".
«Ik kom om u mijne hulp aan te bieden,"
zeide Hoim met warmte, «als ik u soms in iets
van dienst kan zijn
Zijn woorden bestierven hem op de lippen, want
langzaam en plechtig had graaf Brandenstein de
deur der kamer wijd geopend en voor hem op oen
divan uitgestrekt en met een licht kleed bedekt,
lag Felix van Brandenstein daar in zijne enge
woning, bleek, zonder leven. Daarnaast sloop eene
oude gestalte en keek met glanslooze oogen naar
haren eerstgeborene, de trots en de hoop van haar
leven wiens lachende, lichtzinnige mond nu voor
immer door eigen schuld gesloten was.
Mevrouw Van Brandenstein keek nauwelijks op,
toen Ellin en de baron binnen traden. Eerst toen
Ellin zich luid weenend op het lijk haars broedeis
wierp, kromp zij te zamen en zeide rustig
«Laat hem toch slapen, gij wekt hem, mijn
Felix."
«Mama, o, mijn God, mama," snikte Ellin en
legde haren arm teeder om hare mooder, «kom,
sta op, ik hen het, Ellin, uwe dochter."
«Laat haar," zeide haar vader, «laat haar uit
strijden, zij weet het beste wat wij aan onzen
jongen misdeden. Zie, mijnheer de baron, zoo heb
ben ze hem mij voor een paar uur thuis gebracht,
Geheel anders zijn de dingen, die de Serven
bezig houden. Reeds zoovee! onaangenaamheden
heelt het land te danken gehad aan en reeds
zooveel Servisch geld is verdwenen in de zakken
van ex-koning Milan, en weer wordt de rust
in liet land bedreigd door de pogingen van Milan
om andermaal iiet roer van staat in handen
te krijgen. Reeds vroeger heeft hij getracht
zich met het regentschap te doen belasten,
onder voorwendsel dat de zwakke gezondheids
toestand van zijn zoon dezen het regeeren
moeilijk maakte. Eu ook thans tracht hij onder
hetzelfde voorwendsel zijn zaak te Weenen te
bepleiten en zich daar den rioodzakelijken steun
te verzekeren. Intusschen is men in Servië
allerminst met zijn plannen ingenomen, en het
lijdt geen twijfel of de tegenwerking van den
vroegeren gezant te Weenen, Snmtch, die,
thans minister-president, zijn terugroepings-
biieven nog niet aan het Oostenrijksche gou
vernement had overhandigd, doch nu Milan
naar Weenen is nagereisd, zal de balans wel ten
nadeele van den avontuurlijken ex-koning doen
overslaan. Rusland, dat reeds vroeger Milans
plannen verijdelde, zal ook thans zijn oogen
niet sluiten voor zaken, die niet in zijn smaak
vallen.
De Russische regeering neemt haar voor
zorgsmaatregelen. Het aantal manschappen van
enkele corpsen is verhoogd, de officieren, die
verlof hadden, zijn in actieven dienst terugge
roepen, en de vloot wordt in de Zwarte Zee
voor alle eventualiteiten gereejl gehouden. Een
en ander heeft met nagelaten zekeren indruk
in Europa teweeg te brengen, Maar het Rus
sische gouvernement verklaart, dat deze maat
regelen niet dan natuurlijk kunnen geacht
worden in dezen onrustigen tijd, maar dat er
geen sprake is zooals ook beweerd werd
van een mobiliseering van het leger of van
de vloot.
Naar de Kretenzische wateren heeft de re
geering nog twee pantserschepen gezonden.
In de Hongaarsche Kamer werd door Kos
suth een interpellatie tot de regeering gericht
met het oog op Kreta. Banffy verklaarde in
zijn antwoord, dat de geruchten als zou Oos
tenrijk zijn leger gaan mobiliseeren, onjuist
waren. De regeering kon alleen deze inlichtin
gen geven dat de geheime Grieksche comité's
de onlusten hadden uitgelokt en dat de Turk-
sche regeering alsmede een deel der schuld
draagt door het beletten van de tenuitvoerleg
ging der hervormingen. De Grieksche regee
ring heeft tegen den raad der gezanten gehan
deld. Alle mogendheden wenschen evenzeer dat
er vrede en orde zjj in 't Oosten, en trachten
langs dïplomatieken weg elke verwikkeling in
het Oosten, in de eerste plaats op Kreta, te
voorkomen.
De gouverneur der Kaapkolonie, tevens Harer
Majesteits Hooge Commissaris in Zuid-Afrika,
mijn trots, mijn oudste. En ik heb niet geweend
en geweeklaagd als zijn arme moeder daar ginds
en ik heb mijne banden niet gewrongen, nniar
ik heb mijne handen opgeheven tot Hem, van
Wien men zegt, dat Hij alle harten kent; en
in mijn binnenste beeft een stern geklonken
beter dood dan eerloos 1 en ik ben naar mijn
dooden jongen getreden en heb hem roet eigen
hand de epauletten van de schouders willen rukken,
die hij niet langer waardig was te dragenGod
weet het, mijn hand heeft daarbij niet gebeefd,
maar deze vrouw, die in haar kind haren God
vereerde, die nu met dit kind haar gansche geluk
heeft verloren, hield mij terug. Ocb, 't is zijne
moeder, en moederliefde is van anderen aard dan
vaderliefde, die met vaste hand eenen dorren tak
afsnijdt, opdat de boom niet voor zijnen tijd ver-
kwijne. En ik heb in den dood aan mijnen jongen
die schitterende dingen gelaten, die hij levend
niet meer mocht dragen, en die de oorzaak waren,
dat hij in den dood ging. God moge hem een
genadig Rechter zijn."
Holm reikte bewogen den majoor de hand. De
andere legde hij zachtkens op het lokkige hoofd
van den doode, die daar zoo rustig lag als een
slapend kind.
«Hij heeft geboet," zeide hij zacht.
Wordt vervolgd.)
