Stilten-Generaal.
Uit (le Staatscourant.
STADSNIEUWS.
VLAARDINGEN.
Kunst en Letteren.
Rechtzaken.
.De JV". JR. Ci. optvïng gisteren liet volgende
telegram -üït Batavia
In Leliong (Atjeli) werden liclit gewond de
2e-luit. der infanterie 11. P. C. Iloetjer en drie
minderen. Gedood een mindere.
De Koninginnen te Gouda.
Hoe kort liet bezoek door 1111. MM. de
Koninginnen op Zaterdag 24 dezer aan Gouda
te brengen ook moge zijn, toch worden in de
oude npijpenstad" geen moeite en kosten ge
spaard om de ontvangst, den voistinnen te be
reiden, zoo waardig mogelijk tc doen zijn.
Yooial de versiering van liet stadhuis belooft
veel. Zij is opgedragen aan de firma 11. F.
Jansen Zonen te Amsterdam.
Boven de stoep wordt een baldakijn gemaakt,
terwijl de entree zal gemaakt worden van rood
fluweel met gouden franje. De binnenvestibule
zal gesierd worden door Perzische tapijten cn
planten en in den hall zal een troon voor de
vorstinnen worden opgesteld, terwijl het meu
bilair er zal zijn in den stijl van Bodewijk XIV,
palissanderhout met koper, de muren worden
wederom door groote sierplanten gedecoreerd.
In de archiefkamer, waar zich de fraaie oude
gobelins bevinden, zal men, om deze geheel
tot hun recht te doen komen, geen versiering
aanbrengen; doch op bet podium, dat deze
zaai nog beeft en waarop de vorstinnen de
aubade der schoolkinderen zuilen aantiooren,
zal wederom een troon woi den gemaakt met
baldakijn, een en ander van rood fluweel en
gouden franje, terwijl sierplanten ook hier weder
het geheel zullen voltooien.
Verder zal door de maatschappij tot exploi
tatie van staatsspoorwegen aan bet station een
paviljoen worden gebouwd. Wie dit zal inrichten
is nog niet beslist.
Prinses Elisabeth van Waldeck-Pvrmont
heeft gisteren een bezoek aan Haarlem gebracht,
van waar uit zij tevens een rijtoertje maakte
om de bloembollcnvelden te zien.
De prinses was vergezeld van den kamerheer
van 11. M. de Koningin, graal van Limburg
Stirum en twee hofdames.
Do beide prinsesjes van Bentlieim zijn giste
ren weer vertrokken. Voor zij gingen, vertoefdeji
zij gisteren eerst nog oen tijd iu den Dieren
tuin te 's-Gravenhage.
De Slaals-Courant van lieden bevat een over
zicht van de opbrengst der middelen (hoofdsom
en opcenten) over de maand Maart 1897, in
vergelijking gebracht met de raming van dat
jaar en de opbrengst over hetzelfde tijdvak van
1890, waaraan wij het volgende ontleenen:
Opbrengst over de maand Maart 1897
f 10,897,908.9772.
Opbrengst over de maand Maart 1890
f 11,912,481.40.
Het 7i: der raming voor dit jaar bedraagt:
f 9,9S1,813,67.
Hoewel de opbrengst der middelen dus bijna
een millioen boven de raming is, is deze toch
belangrijk minder dan verleden jaar, nameiijk
ongeveer den millioen. Dit verschil zit uitslui
tend in de opbrengst van de directe belastin
gen; verleden jaar vloeide deze bron in Maart
buitengewoon overvloedig.
Met het stoomschip Salah der Rotterdamsche
Lloytl arriveerden onder geleide van den heer
A. J, A. F. Emlmans, assistent-resident van
Koetei te Marseille de Pangeran Adipati sultan
Moeda van Koetei met zijne eciitgenoote,
benevens zijn beide broeders met name Pange
ran Mnngkoe Negoro en Pangerau Sasro Negoro.
Zij zullen zich rechtstreeks per spoor naar
Amsterdam begeven om van daar uit bij den
minister van koloniën ter audiëntie te gaan
waarna zij hunne opwachting bij 11. M. de
Koningin zullen maken.
De Sultan Moeda zal uit naam des Sultans
IE M. de Kooingin eenige prachtige geschen
ken overhandigen, waaronder zeven gouden
ringen bezet met de grootste en kostbaarste
diamanten welke ooit op Borneo gevonden
werden. Hun plan is zich een jaar in Europa
op te houden. Zij zullen onder geleide van den
heer Eerdmans de voornaamste steden bezoe
ken ten einde zich op de hoogte to stellen van
de verschillende takken van iudustrie en fa
briekswezen. Met de opgedane ondervinding
hopen zij de verdere beschaving van het sulta
naat Koetei in Borneo te bevorderen.
worden. Het zijn W. G. V., Cf J. H. en J. v.
allen tc Rotterdam woonachtig. Twee van benkoinen
als kooplieden met een handwagen dikwijls in deze
gemeente en hebben dus meer dan eens de gelegen
heid gehad, de plaatselijke toestanden op te nemen.
'S-GRAVENHAGE, 14 April. De liberale kiesver-
eeniging „De Grondwet" alhier heeft eandidaat ge
steld voor do Prov. Staten (vacature-van Royen)
mr. 3. G. Patijn, owl-lid der Staten voor Zoetenneer.
EERSTE KAMER.
Uit het afdeelingsverslag der Eerste Kamer om
trent het wetsontwerp tot wijziging der Gemeente
wet, blijkt, dat een aantal leden het bezwaar, dat de
splitsing der groote gemeenten het karakter der ge
meente als organisme verbreekt, blijft bestaan. De
gevoelens over de wenschelijkheid van de splitsing
der grootcre gemeenten liepen overigens verre uit-
con. Betwijfeld werd, of voor de gemeenteraadsver
kiezingen de invoering van het couloirstelsel wel
noodig en raadzaam was; andere oordeelen dit stel
sel gewenscht.
De voorstanders van spitssing vormden ia de
meerderheid. Zij oordeelden, dat het ontwerp de
gelegenheid zal openen om de verschillende belangen,
die er in do gemeenten zijn te doen gelden en achtten
het voorts voordeden van de splitsing1°. dat voor
komen wordt, dat de gemeenteraad geheel nit aanhan
gers van één pattij, misschien wel uit vertegenwoor
digers uitsluitend van de minvermogenden worde
samengesteldmen wees hierbij op Parijs, dat, ware
deze wereldstad niet in stcmdistricten verdeeld, uit
sluitend door socialisten zou geregeerd worden.
2o. dat de meerderheid van den gemeenteraad niet
zoo gemakkelijk wordt omgezet
do. dat bij bet ontstaan eener vacature tusschen-
tijds niet alle kiezers in de gemeente tot de stembus
behoeven tc worden opgeroepen.
De tegenstanders van splitsing deden nader uit
komen d«t van een gelijk stelsel voor allo verkie
zingen toch geen sprake isdat de minderheid niet
onmogelijk de meerderheid zal komen to overheer-
sekendat eene vertegenwoordiging der minderheden
door middel van splitsing van het gebied dat kiezen
moet, altijd zeer onvolkomen zal blijven. Indien men
een kiesstelsel verlangde dat de minderheden meer
tot haar recht liet komen, dan zou men de voorkeur
geven aan een proportioneel kiesstelsel, waarbij bv.
cumulatie van stemmen op een persoon was toege
staan.
Eenigcn wilden dit wetsontwerp verworpen zien,
wat nog het voordeel zoude opleveren dat men dan
kon zien hoe het nieuwe kiesstelsel bij de verkie
zingen voor de Tweede Kamer werkt, voor men ten
aanzien van de invoering van dat stelsel bij de ge
meenteraadsverkiezingen eene beslissing neemt. Daar
tegenover meenden anderen dat bij de behandeling
der kieswet de einduitspraak gevallen was, waartegen
nu niet moot worden geageerd.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot kantonrechter te
Medemblik mr. J. Wessels Boer, thans griffier bij het
kantongerecht te Mcppel.
(Herplaatsing wegens misstelling in de St.-Ct)
Bij Kon. Besluit is aan den luitenant ter zee der
2e kl. P. E van Musschenbroek, op zijn eervol ontslag
verleend uit den zeedienst.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot directeur van het
post- en telegraafkantoor te Apeldoorn, P. F. Frenden-
berg, thans in gelijke betrekking te Zalt-Boinmcl.
Door de leden van den gemeenteraad en den
gemeente-secretaris wordt den burgemeester een
diner aangeboden hetwelk gegeven zal worden
Dinsdag 20 dezer des avonds te 6 ure in
yMusis Sacrum".
Te Goor overleed in 76-jarigen ouderdom de
lieer AV. De Lanoy, gep. ass.-reaident in Nederl.
Indië.
0VERSCHIK, 13 April. Aan de Rotterdamsche
Scbic is men Tecds sedert eenige weken met het aan
leggen der Ceint-mrbaan zoover gevorderd, dat de
onderbouw der viaducten en der brug gereed is,
terwijl ook de Rijweg op die plaats eenige Meters
is uitgegraven. De zanddijk in den polder Blijdorp
is ook zoo goed als op voldoende hoogte, zoodat men
nu het laatste gedeelte der baan gaat onderhanden
nemen, namelijk den Bergpolder, gelegen tusscken
de Rotterdamsche Schie cn den Bergweg. Hier en
daar heeft men in laatstgenoemden polder al eenige
palen geheid, wat men op meer plaatsen wel zal
moeten voortzetten, ten einde het opwellen van den
grond in dien laag gelegen polder te voorkomen.
OVERSOHIE, 13 April. Hedenmiddag om 12 uur
zijn onder geleide van den gemeente-veldwachter J.
van der Plas en den rijks-veld wachter J. L. Smits
naar het Huis van Bewaring aan de Korte Hoogstraat
tc Rotterdam overgebracht de drie personen, die van
den diefstal van lood en eenige andere voorwerpen
uit de keet aan de Rotterdamsche Schie verdacht
Heden is het 50 jaar dat de heer P. van
Vlaardingen, hoofdonderwijzer alhier, aan het
onderwijs verbonden is. Mogen de eerste 7 jaren
voor hem zijn geweest jaren van achtereen
volgende overplaatsingen, sedert hij in '54 bij
het onderwijs te Schiedam werd geplaatst, heeft
hij onze gemeente niet weder verlaten.
Eerst aan de stadskostsehool geplaatst, kwam
hij daarna aan de tusschenschool, hoofd de heer
Sanders, totdat hij met 1 Jan. '61 sverd be
noemd tot hoofd der openbare kostelooze school,
waaraan lug thans nog werkzaam is.
Dat een dergelijke langdurige ambtsvervulling
feestelijk moest worden herdacht, lag voor de
hand.
Door de leerlingen van de herhalingsschool
was aan het einde van den cursus den jubilaris
een gouden bril aangeboden, terwijl tevens het
personeel dier school het hoofd der inrichting
met een huldeblijk verraste.
Onder de eersten die heden den feestvierende
hunne gelukwenschen kwameu aanbieden waren
Burgemeester en AVetnouders met den secreta
ris, die weldra gevolgd werden door onder
wijzers, oud-leerlingen, vrienden en belangstel
lenden; in het kort een toevloed van personen
die van de officieele receptie gebruik maakten
om dezen dag voor den jubilaris een rechten
feestdag te doen zijn.
Morgen herdenkt J. Huizer den dag waarop
hij gedurende een kwart eeuw in dienst is bij
een en den zelfden patroon den heer J. Pinster.
Dat deze over den dienaar tevreden is mag
worden afgeleid uit het feit dat hij den jubilaris
heden verraste met een gratificatie die voor
den jubilaris niet enkel een geldelijke waarde
zal bezitten maar ook een zedelijken omdat het
uiting geeft van de waardeering zijns patroons.
Hedennacht gaf een Schiedammer, die van
Vlaardingen per fiets naar huis zou rijden, zijn
rijwiel een oogenblik om vast te houden in
handen van een paar mannen. Inmiddels kreeg
hij kwestie met eenige andere personen, doch
toen hij naar zijn fiets zou terugkeeren was
deze met hen, die hem vasthielden, verdwenen.
Bij zijn aankomst le Schiedam des nachts te
1 uur gaf hij van het gebeurde kennis aan
het politiebureau.
Vergadering van de afdeeling Schiedam van den
Ned. Bakkcrsbond.
De afdeeling Schiedam van den Nederlandschen
Bakkersbond hield gisteravond in café Van
Velzen een^buitengewone vergadering, op ver
zoek van het hoofdbestuur, ter bespreking der
bakkerswet-Pijttersen.
De voorzitter, de heer De Waard, opent met
een kort woord de vergadering en beveelt een
kalme discussie aan.
Hierop doet de secretaris lezing van het
wetsontwerp-Pyttersen en de daaraan toege
voegde memorie van toelichting.
De voorzitter leest thans voor een stuk uit
de BaMerscourant waarin scherpe critiek op
het ontwerp wordt geoefend, alsmede hetgeen
de gezel Moll in een vergadering van patroons
en gezellen in Zaanland over het ontwerp had
gesproken, en opent daarna de discussie.
De heer Schot gelooft niet, dat de heerPijt-
tersen in eenige connectie staat met bakkers.
Spr. is sterk tegen Zondags- en nachtarbeid,
maar daarom wil hij nog geen curateele over
de bakkers.
De Voorzitter zegt den heer Schot dank
voor zijn woordenook hij is tegen de wet.
Hij kent de misstanden in het bedrijf, lnj
weet dat er gezellen zijn, die een slavenleven
hebben. Ook hij wenscht verbetering, niet alleen
voor dea gezel, maar ook voor den patroon, In
het voorstel Pijtlersen ziet hij die verbetering
niet. Vooral de toestanden in Schiedam zijn
zeer slecht, waar zelfs op de Christelijke feest
dagen geen rust bestaat. Hij acht het 't best
een verbetering over te laten aan de Kamers
van Arbeid.
De heer Schot wil, dat de gezellen in den
Nationalen Bond zelf op Zondags- en nachtrust
aandringen en de patroons daaraan dan hun
adhaesie schenken.
De patroons kunnen het niet dwingen, de
gezellen wel, want er bestaat te groote con
currentie onder patroons. In het voorstel van
den heer "Pijttersen ziet hij geen heil.
De voorzitter ziet in de weinige discussie
eenerzijds een teeken dat men met zijn meening
instemt, anderzijds had hij tegenover zulk een
belangrijk ontwerp meer belangstelling ge
wenscht. Dat de gezellen het in hun macht
hebben, daarmede is hij het niet eens. Spr.
haalt zijn eigen ondervinding aan ter staving
zijner meening, dat waar de patroons nog niet
tot organisatie kunnen komen, de gezellen het
minder nog kunnen.
De heer Schot Jr. zou het schande vinden,
als de patroons niet het goede voorbeeld gaven
aan de gezellen en niet opkwamen voor het
belang der gezellen naast het hunne. De mis
standen komen voort uit concurrentie, niet
alleen van patroons maar ook van gezellen.
Spr. spoort de patroons aan, schouder aan
schouder te staan om de gezellen voor te gaan.
De heer De Goederen wijst er op dat de wet
Pijttersen niet de coöperatie bespreekt, het
groote gevaar voor de particuliere patroons. De
voorzitter is het hiermede eens.
De heer Moolendijk van Vlaardingen bespreekt
de banketbakkerijen, waar toch ook misstanden
van nachtwerk enz. bestaan.
De patroon moet voor den financieelen en
moreelen toestand van den gezel zorgen. Sa
menwerking der gezellen zou de patroons kun
nen dwingen. Maar is het niet beter, dat de
patroons voorgaan? Ia eens gaat niet. De fa
brieken en de snelle verkeersmiddelen maken
dat onmogelijk. De fabrieken zijn het groote
kwaad. Ilij herinnert zich den strijd tegen
de zetting. Maar toen is het te vrij geworden
en is de concurrentie onder de patroons te
scherp geworden. Spr. acht een wettelijke re
geling noodig, niet evenwel eene als de wet-
Pijltersen, Spr. verdedigt het voorstel van de
afdeeling Dordrecht van den Bakkersbond.
Hij acht den patroon niet gerechtigdden
gezel zijn vrijen tijd te onthouden, omdat hij
dan misschien een glas bier gaat drinken of
de natuur ingaat. »Leven en laten leven," moet
ook de leus der patroons zijn.
Alsnu ontspint zich eenig debat over het
treffen der coöperatie in een wettelijke rege
ling. Alle aanwezigen blijken heftig tegen de
coöperatie gekant te zijn.
De heer Schot jr. wenschte dat er kwam
een bakkerswet, niet echter de voorgestelde.
Ilij stelt voor aan't Hoofdbestuur te schrijven
dat de Sehiedamsche bakkers een toezicht op
den nachtarbeid wenschen.
De Voorzitter wil 't overlaten aan de Kamers
van Arbeid, ook met 't oog op de nieuwe kies
wet, al duurt het dan ook nog een tijdje.
De heer Moolendijk vindt de Kamers van
Arbeid niet doeltreffend. Hij wil terugkeer tot
gedwongen vereeniging, de gilden. Alleen dan
zouden de Kamers van Arbeid nut kunnen
stichten.
De voorzitter wijst op de veranderde maat
schappelijke toestanden.
De heer Schot is tegen gilden. Hulp van de
regeeriog acht hij van geen nut. Hij is daarom
tegen een wet, maar wil aaneensluiting van de
bakkers.
De voorzitter acht het verblijdend dat er toch
nog zooveel discussie is gevoerd. Hg weet, dat
de regeering ook fouten begaat. Hij gelooft
evenwel, dat de nieuwe verkiezingen een ande
ren staat van zaken zullen teweegbrengen.
De heer Schot Jr. stelt de vraag of er wel
iemand in de vergadering vóór het ontwerp-
Pyltersen is. Zoo niet dan wil hij een motie
voorstellen.
Bij stemming blijkt, dat alle aanwezigen
tegen het ontwerp zijn. De motie-Schot Jr.,
die gelijke strekking had als deze stemming,
wordt ingetrokken.
Bij de gebruikelijke rondvraag stelt de heer
Schot Jr. aan het Bestuur de vraag of het er
tegen is een Algemeene Vergadering bijeen te
roepen om te komen tot beter organisatie in
Schiedam en tot afschaffing van den arbeid op
de algemeene erkende Christelijke feestdagen.
De voorzitter wil liever eenige personen het
woord der patroons laten vragen om op de
feestdagen niet te werken.
Verschillende personen hebben bezwaren met
het oog op de tweede Paasch-, Pinkster
en Kerstdagen.
De Voorzitter heeft ook alleen de eerste
feestdagen bedoeld.
In den geest van het bestuursvoorstel wordt
nu besloten, waarna de voorzitter-de vergade
ring sluit.
Heden aan de vischmarkt aangevoerd de
schokker E II en 21 manden bestaande uit
leng en schol.
De prijzen waren voor schol van f0.25 tot
f 1.25 per koop, de leng van f 0.75 tot f 2.05
per stuk.
Hedenavond 7 uur afslag van leng en schol.
BURGER LIJ KE STAND.
Geboren s 11 April. Johanna, dochter van
A. Koster en J. Laarman, Nieuwstraat. 13.
Alida Petronelia, dochter van W. Sanders en
G. van 't TVout, Hoofdstraat.
Zondag 25 April a. s. zal het gebouw van
den R. C. Volksbond des avonds worden ingewijd.
Naar wij vernemen zullen daarbij enkele
autoriteiten worden uitgenoodigd.
Het vermiste jongetje, waarvan wij in ons
blad van Zondag melding maakten, is alhier
heden morgen uit het spuiwater opgevischt.
BURGERLIJKE STAND.
Gehtrwd: 14 April. Jan van der Meer en
Maria de Brujjn. Johannes Post en Paulina
Cornelia van Opbergen,
Overleden s 14 April. Cornelia Zwarts, oud
8 maanden, Liesv. laan.
In den hoogst zorgelijken toestand van den heer
J. Haspels is geene verandering gekomen.
Te Amsterdam heeft zich eene commissie govormd
om te trachten de noodige gelden bijeen te brengen
ten einde bij de Inhuldigingsfeesten in 1898 iu de
Nieuwe Kerk een gedachteuisraam van geschilderd
gebrand glas te doen plaatsen in den Zuidertrans-
septgevel aan den Dam.
Do commissie bestaat uit do bh.Jac. Ankersmit,
Chr, Bcels, I. H. van Eeghen, P. van Eeghen, mr.
E. J. Everwijn Lange, jhr. mr. F. Hooft Graafland,
ds. II. V. Hogerzeil, C. B. Posthumus Meyjes, I. Ph.
Heynink, mr. Frank van Lonnep, C. J. van Ncllc-
steyn, mr. AV. baron Rdeli, mr. I. A. Sillcm en G.
AVendelaar.
Deze CommiBsie heeft op advies van de hh. Jozef
Israels, Aug. Allebé en jhr. B. AV. F. van Riemsdijk,
den heer O. Mengelberg te Rijzenburg uitgenoodigd
een schetsplan voor het te beschilderen raam te ma
ken. Indien dit plan do goedkeuringen der kerkelijke
autoriteiten heeft verkregen, zal het worden uitge
voerd in het glasschilder atelier van den heer I. L.
Schouten te Delft.
Door de rechtbank te Rotterdam werd gisteren
H. G. wonende te Schiedam, meesterknecht op eene
sigarenfabriek aldaar, veroordeeld wegens eenvoudige
beleediging tot fl boete, subs, een dag hechtenis.
A. B., brandeisknccht mede aldaar ivcrd wegens
weerspannigheid veroordeeld tot 14 dagen hechtenis.
Te verantwoorden had zich P. L., 29 jaar, groenten-
koopman te Schiedam, nij bekende op 27 Februari
jl. zekeren K. S. moedwillig eenige gevoelige slagen
met de vuist in het aangezicht te hebben toege
bracht. S. had daardoor een neusbloeding gekregen.
Eene vroegere mishandeling beklaagde door S. aan
gedaan moet beschouwd worden als do aanleiding
tot het gebeurde. Voorts had hij op 9 Maart d.a.v.
op den openbaren weg te Schiedam een hond mis
handeld, door dat dier moedwillig met een grooten
keisteen te werpen, waarbij hij dat dier aan den
rechtervoorpoot raakte, ten govolgo waarvan het
dier daarop niet meer kon staan.
Voor beide feiten eischte het O. M. zeven dagen
gevangenisstraf.
Vervolgens stond terecht AV. v. K., 53 jaar,
scheepskapitein te Vlaardingen. Uit de behandeling
der zaak bleek, dat beklaagde als bevelhebber van
het stoomschip Vlaardingen III op 29 Januari jl
des avonds omstreeks 9 uur te Hollcvoetsluis heeft
ingevoerd een mand, inhoudende o.a. zes fiesscheu
gedistilleerd, zonder daarvan bij den gemeente
ontvanger aldaar aangifte te hebben gedaan.
Eisch f5 boete subs, een dag hechtenis met ver
beurdverklaring der in beslag genomen dranken ge
taxeerd op f9.
Het Hoog Militair Gerechtshof te Utrecht, gisteren
uitspraak doende in de zaak tegen den luitenant Z.,
beschuldigd van poging tot vergiftiging van den
grootvader zijner vrouw, op 24 April van het vorige
jaar, sprak den beklaagde vrij.
De eisch van den advocaat-fiseaal luidde, naar men
weet, tien jaren gevangenisstraf en ontslag uit den
militairen dienst.
Het Haf overwoog bij do uitspraak o. m, dat do
oppervlakkige verklaringen van de getuigen, alle
gebaseerd waren op mededeelingen van den hoofd-
ƒ,7;".
