51"c jaargang.
ondag 2 en Maandag 3 Mei 1897.
N°. 9309.
m
Eerste Blad
Ce Blonde Vrouwen van Ulienriei.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
FEXJIIjLETOIST.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
'SAMENWERKING.
BIMENLAND.
Abonnementsprijs voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
n n omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommerso,02
BUREAUROTKRSTKVUT 70, Tcïephoon ÏKo. 123.
ADVEnTKNTrF.pr.us: vats 15 gewone regels met inbe
grip van ecne Conrantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
In enkele toonaangevende liberale bladen,
vooral in de Nieuwe Rotlerdamsche Courant
is er den laatsten tijd met kracht en klem
op aangedrongen, dat toch met het oog op de
a. s. verkiezingen door alle liberalen, van alle
gading en kleur mocht samengewerkt worden,
om een dreigende overwinning der kerkelijke
partijen, die het land ten verderve zou voeren,
af te wenden.
Er waren geen vermaningen straf genoeg
om de vooruitstrevenden, die in het bekende
Program der Liberale Unie hun richtsnoer
zagen voor de nu komende jaren, te waar
schuwen tegen een onbekookt hangen aan dat
Program, waar slechts een formeel, bijna niet
eens gradueel verschil tusschen de voor- en
de tegenstanders daarvan bestond.
Hoewel, gelijk wij meermalen te dezer plaatse
hebben uiteengezet, er nu niet erg op belust
om aansluiting en insmelting te zoeken bij en
ia dat deel der liberale partij, van wie wij
ons door meer dan een formeel verschil ge
scheiden achten, zijn wij er verre van af te
willen ontkennen, dat redenen van tactischen
aard tot nauwere aaneensluiting kunnen nopen
waar het gemis daarvan gevaren schept bij de
a, s. verkiezingen.
Maar wij meenen ook, dat er voor aaneen
sluiting twee factoren noodig zijneen rechter
en een linkerhelft.
Nu zoude het getuigen van weinig inzicht,
indien men wilde ontkennen, dat hier ter stede,
naast de liberalen van «Schiedam", nog niet
■«/andere liberalen bestondende rechterhelft
formeerende.
Zij zijn er zeker, maar zij toonen zich niet.
In hun al te ver gedreven bescheidenheid
of apathie voor de publieke zaak, of ook om
andere redenen misschien, wier waardeering
buiten ons bereik valt, hebben zij zich bin
nenskamers teruggetrokken, ook nog nu lang
zamerhand de tijd om zich aan te gorden lang
gekomen mocht geacht worden.
Een groote groep van liberalen hier ter
stede is sedert enkele jaren ongeorganiseerd;
zij hebben geen middelpunt, waarin zij zich
vereenigen, zij hebben geen woordvoerders, die
hunne wenschen vertolken,
Kan dat zoo blijven?
Roman van
Edfemia gravin von Adlersfeld—Ballestrem,
28)
In stilte, zonder er een woord over te reppen,
betaalde Frederik Leopold de Caprice zijner vrouw
hij had zich een zomerhuisje voorgesteld, een klein
paleis was het geworden. Wat hem na voldoening
den architect, den décorateur, den vergulder
enz. overbleef, was nog wel voldoende om bij wijze
spaarzaamheid op Ulmenried, met bewaring van
den uiteriijken schijn, deftig te blijven leven, maar
het gat in zijne financiën geslagen, was toch onher
stelbaar geworden, en de rijkdommen van Uimen-
"sd staken n Mon Caprice.
icen de jonker dit aan zijne jonge vrouw wou
duidelijk maken, begon zij te weenen als een kind,
dat men met den boeman wil bang maken, en de
arme Frederik Leopold voelde zich tegenover haar
volkomen hulpeloos en nog schuldig bovendien,
want in zijn rechtsvaardigheidsgevoel zeide hij zich
zei von, dat hij een dwaasheid begaan had door aan
een kind, dat de waaide van het geld niet konde,
«i oovo'idien van zijn finantieeien toestand niets
afwist, een zoodanige vrijheid te verleenen. Maar
k 9''né was gelukzalig in het bezit van haar
speelgoed, dat haar geheel al scheen te ver-
80en met het sombere Ulmenried, en dat ontnam
voor den jonker veel van de bitterheid van do
Zeer stellig, doch slechts tot schade van de
publieke zaak.
In dit blad en in de vergadering der kiesver-
eeniging Schiedam" onlangs, is er een ballelje
opgeworpen,, dat «Schiedam" zich zou ont
binden.
Indien hierin in 't algemeen belang heil kon
gezien worden, wij zouden de eersten zijn een
besluit van die strekking toe te juichen.
Maar is het aan te nemendatnadat
«Schiedam een dergelijk destructief besluit
zou genomen hebben, er iets beters zoude
geboren worden
Wij gelooven dit niet.
Vlaardingen kan ons tot voorbeeld strekken.'
Daar is de liberale kiesvereeniging ontbon
den om soortgelijke redenen, waarom hier ter
stede door enkelen op ontbinding wordt aange
stuurd.
En wat is er geschied
De oude vereeniging, liet struikelblok is uit
den weg geruimd, maar eene nieuwe, een al-
gemeene, niet gesticht.
Slechts eene werklieden-kiesvereeniging, van
welke uit den aard der zaak niet de noodige
kracht kan uitgaan, bestaat daar.
Moet hier dat bedroevend voorbeeld gevolgd
En dat, nu de verkiezingen voor de deur
staan
Wij hadden zoo gehoopt, dat zoovele libe
ralen, voor wie in «Schiedam" plaats is, zich,
nu ook van de zijde der arbeiders aansluiting
aan «Schiedam" is gekomen, daarheen zouden
begeven hebben, opdat er eene krachtige en
duidelijke bespreking der publieke zaak kon
geschieden, door mannen uit alle kringen der
liberale inwoners.
Onwillig hebben velen zich afgewend.
Zal nu straks hun publieke belangstelling
zich toonen ia eenigo verkiezingsfelheid? Zal
dit het eenige resultaat zijn?
Wij aarzelen het te gelooven.
Samenwerking, misschien ook met hen, die
zich in «Schiedam" niet op hun gemak ge
voelen, kunnen wij ons voorstellen, maar slechts
dan is dit mogelijk, wanneer hun bestaan
blijkt.
Wat baat het of er al geroepen wordtVer-
eenigt u tegen den gemeenschappelijken vijand»
als op de vereenigingsplaats slechts de eene
zijde opkomt.
f") schrijven thans 1 Meimetl Juni eerst
zal de voorloopige strijd beslist zijn; veertien
dagen later valt de' einduitslag.
pil, die hij had moeten slikken, terwijl bij zich
voornam door spaarzaamheid alles weder te her
stellen, wat zijne vrouw door hare lichtzinnig
heid had bedorven. Hij deed nog meer hij nam
de diamanten, welke de oorlog niet als offer ge-
eischt had on welke voornamelijk bestonden uit
den bruidsschat zijner overgrootmoeder, en ver
kocht deze de opbrengst dekte een deel van de
som, die Mon Caprice had gekost en dat bedroeg
nog al het een en ander. Want, zeide hij, wat
heeft Daphné met diamanten op Ulmenried noodig.
Dat was de derde grootste rekenfout van Frede
rik Leopold, die de vrouwen in het algemeen niet
kende en zijne eigen vrouw nog minder.
Wel is waar kwam de groote rekenfout niet on
middellijk aan den dag, wat trouwens meestal eerst
dan pleegt te geschieden, wanneer het reeds te
laat is, maar des te grooter werd ook het ver
trouwen van den jonker in zijn eigen taktiek en
in Daphne's bestendigheid.
In Ulmenried werd eerst een zoon en erfgenaam
geboren en dan een tweeling, en zoo gingen de
eerste driejaren dezer echtvereeniging voorbij, wier
geluk Frederik Leopold niet kon prijzen, want
afgezien nog daarvan, dat Daphné van dag tot
dag schooner werd, was zij ook het lieftalligsto
wezen, dat met haar vroolijk kinderlijk gelach als
een lichtstraal op zijn pad was gevallen, hem zijn
hart verkwikte en met hare kinderen in biij genot
speelde, voor het overige echter het grootste deel
van haren tijd, op eene causeuse in Mon Caprice
neergelegon, zoetigheidjes etend, lag te droomen.
Deze droomen, bij lichten dag met open oogen
gedroomd, zij waren de daemonen, die onbemerkt
en onvermoed, ais de dief in den nacht, het stille
Ileel wat kan ei- dus nog gebeuren.
Laat de verantwoordelijkheid voor te weinig
ijver dan niet later hen drukken, die nu in
afkeurenswaardige onaandoenlijkheid blijven
neerzitten.
Dc Koninginnen.
De Burgemeester van Amsterdam heeft ter
kennis gebracht van de ingezetenen, dat Hare
Majesteit de Koningin en Ilare Majesteit de
Koningin-Regentes hem verzocht hebben, bij
de Amsterdamsche burgerij de tolk te willen
zijn van Hoogst Derzelver diep gevoelde er
kentelijkheid voor de vele en velerlei blijken
van gehechtheid aan Hare Majesteiten betoond
en voor de warme ontvangst, ook weder dit
jaar bij Haar bezoek aan de hooldstad onder
vonden.
Hij bericht verder, dat hem namens Ilare
Majesteit de Koningin eene som van f 2000 is
ter hand gesteld ten behoeve van de algemeene
armen dier gemeente.
Aan de Frankfurter Zeitung schrijft men
naar aanleiding van het bezoek der Koninginnen
aan Amsterdam o.a. het volgende
Geestdrift voor den persoon van een Monarch,
die nog niet op buitengewone daden wijzen
kan, kan licht belachel^k, ja zelfs walgelijk
werken. Bij mij kwam deze gewaarwording
thans niet op en wel daarom niet, omdat al
deze jubel een liefelijk, in haar verschijning
werkelijk sympathiek jong meisje geldt. Het
volk beschouwt de jonge Koningin als het ware
als zijn kind en men zou daarom van een
omgekeerde patriarchale verhouding kunnen
spreken.
De Keizer van Oostenrijk heeft aan de Ne-
derlandsche Koninginnen appartementen in
den Hof burg te "Weenen aangeboden. Deze
aanbieding is evenwel, omdat de Koninginnen
incognito reizen, niet aanvaard. Wel is aange
nomen de uitnoodiging, om van een hofrijtuig
en van de keizerlijke loge in de Opera gebruik
te maken.
In Schönbrunn of den Hofburg zal een groot
diner gegeven worden.
Bij Kon. besluit is aan den officier van ge
zondheid 4e kl. A. A. J. Quanjer, van het per
soneel van den geneeskundigen dienst der
landmacht, eene zending naar Moscou opge
dragen tot het bijwonen van het XHde Inter
nationale Congres van geneeskunde, hetwelk
aldaar in de maand Augustus 1897 zal worden
gehouden.
De Spaansche legatie te 's-Gravenhage, kennis
genomen hebbende van eene advertentie in de
Limburger Koerier, volgens welke een te Rot-
geluk van Ulmenried binnenslopen, droomen van
glans en pracht, van tooverfeesten en kostelijke
kieederen van juweelen en paarlen.
Op een zekeren dag, het was midden in den
zomer, en de tweelingen waren reeds een jaar oud,
toen Daphné aan baren gemaal verklaarde, dat het
de hoogste tijd was, om zich eens aan het hof te
vertoonen.
De jonker zag zijne vrouw aan, als ware zij
Medusa in eigen persoon.
Ik heb hoegenaamd geen plan om mij aan het
hof te vertoonen, verklaarde hij daarop. Ik heb
genoeg aan Ulmenried met u en de kinderen, wat
zullen wij aan het wufte hof doen
Maar Daphné barstte los in tranen.
Moet ik dan eeuwig hior blijven en verwelken,
waar mij geen mensch ziet? klaagde zij. Waarom
zijn mij alleen van alle vrouwen de genoegens der
wereld ontzegd? Wat zijt ge egoïstisch om mij
hier in de eenzaamheid gevangen te houden, terwijl
ik nog zoo jong ben.
Dit verwijt trof den jonker diep, maar niet
omdat hij daarin een afkeurenswaardige zucht naar
genoegens zag, maar omdat hij bij zich zelf zeide:
zij beeft gelijk en niet ik door hare jeugd hier te
laten voorbij gaan; zij vraagt slechts wat haar
toekomt. En omdat hij rechtvaardig dacht, be
willigde hij in Dapliné's verzoek en zeide haar,
dat hij zijne moeder zou verzoeken om baar ten
Hove voor to stellen.
Hot bekoorlijke vrouwtje droogde onmiddellijk
hare tranen, viel juichend den verrukten Frederik
Leopold om den hals en was zoo gelukkig in het
vooruitzicht van have reis, dat de jonker zijn offer
reeds rijkelijk beloond achtte.
terdam gevestigd agentschap Spaansche ridder
orden bezorgt, waarschuwt liet publiek, in zijn
belang, jegens dit agentschap op zijne hoede te
zijn.
In het nummer van lieden van de Neder
lander aanvaardt rnr. P. Brooshooft de redactie
van de Nederlander nu niet zoo erg vriendelijk,
dunkt ons, in een «den lezer" zich uitdrukkend
jegens zijn voorganger Hoogendijk. Hij zegt:
«Mijn voorganger boekstaafde in zijn afscheids
woord met zekeren nadruk, dat onder zijn lei
ding de Nederlander is geweest een eerlijk blad.
flij zal daarmee wel niet hebben bedoeld, dat
het onder mijne leiding oneerlijk zal worden,
maar allicht zou deze of gene, redeneerende
bij tegenstelling, zoo iets gaan denken. Ilem
wil ik gerust stellen door de vertrouwelijke
mededeeiing, dat ook ik de dingen nogal pleeg
te zeggen zooals ik ze denk."
Overigens een lang artikel «Uiteen" over oud
en jong-liberalen, met weinig nieuws.
Donderdag C Mei e. k. te 11 ure zal het
Provinciaal Comité van Zuid-Holland der anti
revolutionaire kiesvereeniging een buitengewone
vergadering houden te Rotterdam in het Nuts-
gebouw.
In deze vergadering zal door dr. Kuypereen
toespraak worden gehouden.
In die vergadering zullen o. a. besprekingen
plaats hebben omtrent het steunen bij de ver
kiezingen voor de Tweede Kamer der Staten
Generaal van de eandidaten, die door de cen
trale kiesvereenigingen gesteld worden.
Het Moderamen van het Provinciaal Comité
bestaat uit de heeren Van Asch van Wijck
(voorz.), mr. van de Velde, penningmeester, A.
van Namen Hz., J. M. Voorhoeve en Joh. Krap
secretaris.
Volgens mededeeiing van De Hollander ver-
eenigde de Deputatenvergadering der antirevo
lutionairen zich zonder hoofdelijke stemming
met de graanrechten, nadat eerst de heeren
Voorhoeve en Schot hun standpunt als tegen
standers daarvan verdedigd en de heeren Heems
kerk, Wirtz, Pollman en de voorzitter, dr. Kuy-
per, dit standpunt bestreden hadden.
liet 50e Nederlandsche Landhuishoudkundig
Congres wordt Dinsdag 8 Juni te Hoorn ge
opend met de ontvangst van de congresleden.
De vergadering wordt gedurende do drie vol
gende dagen voortgezet en afgewisseld door
plaatselijke feestelijkheden, vee-tentoonstelling
en excursie naar de kweekerijen der heeren
Sluis en Groot, te Enkhuizen.
Te Heerlen is op 71-jarigen leeftijd overleden
de heer Ego van der Eist, ingenieur der mijnen
en commissaris der Koningin voor de Domaniale
Mijnen.
Te Middelburg is opgericht eene arbeiders-
kiesvereeniging, die den naam zal voeren «Ont-
Natuurlijk moesten hoftoiletten besteld worden,
welke de Opperhofmaesteres toezeide te zullen
bezorgen, maar waaraan Frederik Leopold zelfs
niet had gedacht. Ook zijne garderobe had nieuwe
stukken mot kostbaar goud en zilver gestikt noodig,
maar hij had nu eenmaal A gezegd en hij moest
nu ook wei B zeggen.
Dat is eens maar nooit weer, troostte hij zich.
Kort voor haar vertrek kwam Daphné bij hem
en verzocht hem om een kleinood, Zwijgend haal
de hij voor den dag wat hij nog bezat oud
modische kettingen van Venetiaansch goud, kruis
vormige agrafen van robijnen en smaragden, eenige
paarlsnoeren, dat was alles.
En de diamanten? vroeg Daphné zachtjes.
Die steken in Mon Caprice, zeide hij rustig.
Toen verschrikte zij een weinig.
Nu, het zal ook zóo wel gaan, zeide zij dan ver
genoegd, want tobben over wat zij toch niet meer
krijgen kon, was haar vreemd. En zij vertrokken
op een goeden dag na een lang afscheid genomen
te hebben -van de kinderen. Daphné vroolijk en
blijde een onbekende wereld te gemoet gaand, de
jonker met een bezwaard hart en een wonderlijk
beklemd gevoel, want hij had in den afgeloopen
nacht gedroomd, dat Uraca, de Spaansche in de
zaal, waar de voorvaderlijk portretten hingen, uit
de lijst van haar beeltenis was getreden en zich
voor zijn bed had geplaatst. Veel had zij tot hem
gesproken, hij horinnerde zich niet meer wat;
siechts dit eene wist hij nog, dat zij hem be
zworen had Daphné thuis te laten, opdat haar
vloek niet aan deze zou vervuld worden.
Wordt vervolgd.)