PROCLAMATIE.
51"e jaargang.
Zondag 3 en IVIaandag 4 October 1897.
N°. 9439.
Eerste Blad
ACCOUNTANTS.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
FEUILLETON.
RAMUNTCHO.
UITGEVER H 07 ÖTkOELANTS.
Stadgenooten
Op verzoek van den eersten onderge-
teekende vereenigden zich met hem
de verdere ondergeteekenden tot het
vormen van eene sub-commissie van
de nationale commissie, welke zich ten
doel heeft gesteld gelden te verzamelen
uit alle oorden van Nederland en uit
alle klassen en rangen van het Neder-
landsche Volk, om ter gelegenheid der
troonsbestijging van onze dierbare Ko
ningin een nationaal blijk van hulde
en dankbaarheid te kunnen aanbieden
aan li. M. de Koningin-Weduwe, Regen
tes, der Vorstinne en der Neder-
landsche Natie waardig.
Dit blijk van dankbare hulde zal
overeenkomstig den wensch van H. M.
de Regentes dienstbaar worden ge
maakt aan de belangen der Natie zelve.
Of de bijeen te brengen gelden zul
len worden aangewend voor eene stich
ting op het gebied van wetenschap of
kunst dan wel voor iets anders, is tot
heden niet bekend.
Maar zeker is het, dat het iets blij
vends, iets grootsch zal zijn, een
monument niet alleen van de groote
gebeurtenis der ophanden zijnde Kro
ning, maar tevens iets, dat door alle
tijden heen het nageslacht en den
vreemdeling zal strekken ten bewijze,
hoe de Nederlandsche Natie met dank
baarheid wist te eeren Haar, die de
zorgen der driewerf zware taak als
Moeder en Voogdes eener voor den
Troon bestemde dochter en als Re-
gentesse des Rijks met zelfverloochening
op zich nam en met bewonderenswaar
dig beleid ten einde toe volbracht.
StadgenootenAlhoewel voor een
groot doel groote middelen worden
verlangd, toch wordt niet in de eerste
plaats gevraagd dat gij veel zult geven
maar groot is de verwachting, dat de
deelneming algemeen zal zijn, dat er
zal worden bijgedragen, zooveel dit
mogelijk is door de gansche bevolking
onzer stad.
Ondergeteekenden zullen te dien
einde evenals dit in vele andere
gemeenten reeds heeft plaats gehad
op Donderdag en Vrijdag a.s. 7 en 8
October alk wijken van onze stad be
zoeken.
Moge door allen met blijdschap en
liefde vocn de nationale zaak worden
bijgedragen
H. J. VERSTEEG, Burgemeester,
Voorzitter.
Jhr. Mr. Tj. HÜMALDA
VAN EYSINGA,
Seereta rls-Pcnnin gmeester.
J. H. HOUTMAN.
J. LECHNER C Sz.
A. F. VAN LISSA.
P. LOOPUIJT.
J. J. G. NOLET.
H. A M. ROELANTS.
J. M. VAN DER SCHALK Jil.
G. VISSER Bz.
B A. J. WITTKAMPF.
Schiedam, 2 October 1897.
COURANT.
JLbohnek«ststbu8 voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
a omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommersO.02
BUREAUBOTEKSTKAAU 70, Telcplioon }fo. 123.
Advertentieprijs: van 15 gewone regels met inbe
grip van eene Courantf 0 52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Bit nummer bestaat uit drie bladen.
Roman door
Pierre Loti,
lid der «Académie F ran? ai se'
5)
Dc kiemen der verschillende voorwerpen begonnen
zich nu af te teekencn uit de grauwheid van den
nacht. Z.j gleilort voort en vorderden bij den lichten
riemslag, nu eens over het gele, fiuweehge zand,
dan weder over de diepten, die zich als donkere
en vooi de voeigangeis gevaarlijke groeven afteeken
den En dm/enden kleine plassen water, overgebleven
van den voijgen vloed weerkaatsten m de opkomende
zon en vclntleiden met hunne oppeivlakten als
p.onleiiineien schelpen, In dezen gelen en biuinen
woéstijn vervolgde de bootsman zijn weg door de
zilveren stieep, die de Bidasso» voimde tot aan
de vlekte van de groote zee. Van tijd lot tijd
ontmoetten zij een visscher, die hen in stilte voo
fcijginj^, niet zingende als op de dagen waarop hij
met een boot uitgaat, in plastische houding met
rijn hengelstok.
Al droomende naderden de smokkelaars den
Franschen oever. Beneden hen aan de andere zijde
teekende zich de oude stad af, die zij langzaam
ontliepen dat was Fontarabiedie hooge gevaarten,
die scherp geteekend naar den hemel prezen, dat
waren de Spaansche Pyreneeen. Dat allee daar was
Spanje, het bergachtige Spanje, dat steeds hunne
gedachten bezighield een land, dat men moet be
treden in donkeien nacht, zonder maan. bij het
vallen van den heifstregen; een land dat het doel
is van gevaarlijke tochten, een land dat voor de
bewoners van het dorp van Ramuntcho den hori
zon in het Zuidwesten scheen af te sluiten, steeds
wisselend van gedaante naar de uren en de wolken
een land dat des morgens door de eerste zon
wordt verlicht, en dat des avonds aio een somber
scherm het avondlicht afsluit.
Hij had zijn Baskiscb land lief, Ramuntcho,
en op dezen morgen was het alsof hij die liefde
dieper voelde.
Wanneer hij afwezig geweest was en in den
vioegen ochtend dus heerlijk terugkeerde, na zijne
nachtelijke zwerftochten, dan dacht hij daaraan
met oneindig heimwee.
Maar zijne liefde voor zijnen geboortegrond was
bij ham niet zoo eenvoudig ais bij zijne gezellen
Gelijk bij al zijne gewaarwordingen en gevoelens
mengden zich daarbij vieemde elementenin de
eerste plaats de instinctmatige gehechtheid, die hij
niet kon ontleden van zijne voorouders van mnedeis
zijde aan den geboortegrond, vervolgens een andei
gevoel, komende van de zijde zijns vaders, een
onbewuste terugslag van de bewondering v.m den
kunstenaar, die den vreemdeling hier gedurende
eenige seizoenen had doen blijven, en die hem de
gril sad doen koesteren zich te verbinden meteen
dochter dezer bergen.
Hoofdstuk III.
Het was thans elf uur; de klokken van Fianki ijk
en Spanje begonnen met alle kracht te beieren
en deden over de grenzen hun gebeier samen
smelten.
Ramuntcho had gebaad, en op zijn zondags
gekleed, begaf hij zich met zijne moeder naar de
mis van allei heiligen.
Langs den met bladeren bezaaiden weg, gingen
Er zullen er onder onze lezers enkelen zijn,
die niet onmiddellijk de beteekenis begrijpen
van het woord, dat wij hier boven schreven,
en eene vertaling van dit Engelsche woord
kunnen wij niet dan door lange omschrijving
geven.
Een accountant is een accountanteen enkel-
woordige overzetting, die men wel gezocht heeft,
is op bevredigende wijze nog niet gevonden
het is een controleur van hoeken en rekenin
gen, een liquidateur, een administratief expert.
Waar in de laatste jaren een streven is ont
staan om handelszaken om te zetten in maat
schappijen, m vennootschappen, omdat de zaak,
v\ ïlde /ij met kans op succes gedreven worden,
één man of twee boven het hoofd groeide om
finantieele of administratieve redenen, daar is
daarnaast het streven ontstaan hij de nu tot
grooter tal belanghebbenden, die niet telken
dag de boekhouding onder de oogen kregen,
ja, er zelfs het recht niet toe hadden om dat
te eischen, om de zekerheid te hebben, dat de
gelden, die zij aan eenige onderneming toebe-
trouwden, richtig werden beheerd, en niet door
schoone maar valsehe cijfergroepeering hun een
rad voor de oogen werd gedraaid.
Zoodanige controle kan natuurlijk niet ieder
voor zich privé nitoefenen, maar gezamenlijk
namen hier en daar de belanghebbenden het
besluit telken jare of vaker de boekhouding
te doen nagaan door een bevoegd en vertrouwd
man: een accountant.
Dit een voorbeeld uit velen.
Zoo gaat het bij naamlooze vennootschappen,
zoo gaat het bij particulieren, die zaken drijven
en de zekerheid willen hebben van hun juist
beheer; zoo kan het bij particulieren, welke
hunne kapitalen in ondernemingen belegd heb
ben gaanzoo doet zich het geval voor bij nog
tal van andere bedrijfvoeringen.
Zoo is het bedrijf van accountant een zeer
nuttig.
Wanneer men eene reusachtige administratie
heeft, als b.v. het beheer eener groote stad
doet ontstaan, dan is liet schier ondoenlijk voor
menschen, wien daartoe toch de wettelijke ver
plichting wordt opgelegd, dat beheer na te
gaan.
En hoe gemakkelijk kunnen daarin toch, ook
ongewilde, fouten insluipen.
zij naar de kerk, warm wordende door het schijnsel
van de zon, die brandde alsof het zomer was.
Hij, gekleed, op elegante wijze en bijna als een
heertje uit de stad, slechts met uitzondering van
de Baskische baiet, dio hij over zijne kinderlijke
oogen had getrokken. Zij, rechtop en trotsch, met
opgeheven hoofd in een nieuwerwetsche japon, er
uit ztende als een vrouw der wereld, indien zij
niet de zwarte kap gedragen had, die haar hoofd
en schouders bedekte; in de groote stad, vroeger,
had zij geleerd zich te kleeden overigens, in
het Baskische land, waar zooveel oude gewoonten
zijn bewaaid gebleven, hebben de vrouwen en
jongeiueisjes van de kleinere dorpen de gewoonte
aangenomen om zich te kleeden naar den smaak
van den dag met eene bevalligheid, onbekend aan
de bewounsteis der andere Fransche provtncien.
Bij den ingang der keik gekomen, gingen moeder
en zoon zooals dat behooide van elkaar en kwa
men aldus op den voorhof, waai hoog oprijzende
cypressen op de vet binding luer van den zuidelijken
en uoslehjken plantengroei wezen. Van buiten
zag de keik er uit ais een moskee, met haar oude
veigane muien, waarin van boven tot beneden
kleine vensters waren, met haar warme kleur van
oudeitlom, van stof en van hei licht.
Terwijl Franchita door een der deuien op den
beganen grond binnenging, steeg Ramuntcho een
oude steenen trap op die langs den buitenmuur
naar boven leidde naar de galerijen bestemd voor
de mannen.
De achterzijde van de sombere kerk schit'erde
van goud daar waren gedraaide zuilen, beelden,
behangen met i ijke stoffen en drapeneen in Spaansche
renaissance-stijl. De pracht van het tabernakel
stak sterk af hij de eenvoud van den zijmuren, die
in een warm-gele kleur geschilde:d waren. Maar
Wij herinneren ons hoe te Amsterdam b.v.
het nazien der gemeenterekening steeds aan
de jongste raadsleden wordt opgedragen, om
dat het een onaangenaam corvee is, waarvoor
de oudere collega's denken, dat de jongere het
meest in aanmerking komen.
Dan houdt die commissie eene vergadering,
en door de boden worden ettelijke baliemanden
met rekeningen binnengedragen.
Wat zullen de commissieleden doen Hier
en daar wordt een bnndeltje uit den mand
genomen, gecontroleeid. en met een ex jjgno
discimus wordt geconstateerd, dat alles wel
in orde zal zijn.
Een bewijs dat zeer zeker zwak is. Maar
er is geen ander bij te brengen, en wanneer
de commiseie in de vergadering van den ge
meenteraad haar ïappoit uitbrengt, dan weet
ook ieder lid op welke gronden dat rapport is
gebaseerd, maar hij legt er zich gaarne bij
neer. in de wetenschap dat eene andere con
trole, door leden van den Raad niet wel mogelijk
is. Men Komt er openlijk voor uit.
Nu is natuurlijk het nazien van de gemeente-
rekeningen niet steeds van /ulken omvang, en
in dorpen is het een werk, dat in eenige uren,
misschien vlugger afloopt.
Maar stuit men daar weer niet op liet euvel,
dat vaak de bevoegde krachten ontbreken zijn
daar wel steeds mannen disponibel, die met
voldoende kennis van zaken kunnen oordeelen
Ia dit gebrek kan dunkt ons voorzien worden
door het aannemen van een accountant, in dat
geval natuurlijk arbeidende onder verantwoor
delijkheid van wie hem in dienst namen, doch
welke arbeid daarom zijn waarde niettemin
kan blijven behouden.
Reeds is men in het buitenland in deze
richting bezig geweest.
De Sleeswij'k-IIolsteinsclie ïSt.idtetag" heeft
reeds de wensclielijkheid uitgesproken, dat
waar het voor eene kleine plaats onmogelijk
is voor zich een speciaal accountant aan te
stellen, tot het nazien van elke branche dei-
gemeenteadministratie om met 12 of 15 dorpen
gecombineerd een dergelijk ambtenaar aan te
nemen, waardoor elke maand eene contrdle
van twee dagen zou kunnen plaats hebben, en
de kosten toch niet hooger zouden loopen dan
een goede f200 per jaar.
Desgelijks deed de »Stadtetag". een soort
burgemeesters- en secretarissen vergadering, van
Nassau.
de buitengewone ouderdom van beide deed hen
met onaangenaam tegen elkaar uitkomen men
voelde dat het sedert eeuwen zoo geweest was.
Het was nog vroeg en nauwelijks kwamen de
eerste misbezoekers. Geleund tegen het hek van
de galerij zag Ramuntcho beneden hem de vrouwen
binnenkomen, allen in het zwart, het hoofd en
hare kleeding verhuld door de zwarte sluiois, waar
mede zij gewoon waren ter kerk te gaan. Sul
slopen zij voort over (iet plaveisel van de graf
zerken, waarop nog, reeds bijna uitgewischt door
den tijd, in de taal van het land de inschikten
te lezen waren, de namen van uitgestorven families
en de datums van voorbijgegane eeuwen.
Het duurde lang eer Graciense, wier binnen
komen Ramuntcho het meest belang inboezemde,
de kerk binnentrad. Maai als om een oogenblik
zijnen geest afleiding te geven, tiad een lijkslatie
de keik in lang/amen stap binnen een hjkstalie,
dat is te zeggen de ouders en de naasle bloedvei-
wanten van dengene. die dez.e week overleden was,
dn mannen nog gedekt met de lange rouwkap, die
men gebruikt "in aan een lijkstoet deel te neinen,
de vrouwen m haie mantels en met de gewone
rouwmuts op.
Boven, op de beide ruime galerijen, die zich
langs de zijden der kerk uitstrekten, begonnen de
mannen een voor een plaats te nemen, emstig,
met het gebelonboek in de hand: landbouwers,
aibeideis, veobieren, stroopers en smokkelaars,
allen gereed om neder te knielen, wanneer de
klok zou beginnen te kleppen Ieder hunner hing,
alvorens te gaan zitten, zijn hoofddeksel achter zich
aan een spijker op en langzameihand werd er
tegen den witten muur een lange streep zichtbaar
van tallooze Baskische hoofddeksels.
(Wordt vervolgd.)
