STADSNIEUWS.
VLAARDINGEN.
Intusschen bewaart Sclieurer-Kestner nog
zijn kalm stilzwijgen. Men weet evenwel te ver
tellen, dat de advocaat, aan wien hij de samen
stelling van zijn memorie heeft opgedragen,
zelf te kennen heeft gegeven van Dreyfus'
onschuld overtuigd te zijn.
De regeering heeft tegenover dit alles zich
niet onbetuigd kunnen laten.
Esterhazy heeft van den minister van oorlog
gisteren twee missives ontvangen. In den eenen
brief wordt kennis gegeven van de ontvangst
van het geheimzinnige document, waarvan
Esterhazy zelf' nog een photographic zou bezit
ten. In het tweede schrijven wordt hem gelast
zich ter beschikking te stellen van den militai
ren gouverneur van Parijs.
Generaal Périlleux, commandant van het
Seine-departernent, is aangewezen om een
enquête in te stellen ten opzichte van Esterhazy.
Deze heeft den afgevaardigde Basile met zijn
verdediging belast. Basile, die van E3terhazy's
onschuld overtuigd schijnt, heeft zich gister
morgen aangemeld hij den minister van oorlog,
maar generaal Billot weigerde hem te ont
vangen.
Niet onvermeld mag blijven, dat Esterhazy
een veelbewogen leven achter zich heeft, grof
speelde en sterk speculeert. Van Dreyfus kon
niets dergelijks worden aangetoond.
Keizer Frans Jozef heeft de Oostenrijksche
en Hongaarsche delegation tezamen ontvangen
en toegesproken.
Allereerst wees de Keizer op den arbeid van
het Europeesch concert in het Oosten, die bijge
dragen had tot vereffening der moeilijkheden.
Thans rust nog op het concert de taak, den
toestand op Kreta in orde te brengen.
Vervolgens besprak Frans Jozef de buiten-
landsche betrekkingen.
»IJet bondgenootschap met Duitschland en
Italië", zei de Keizer, s vormt steeds den onwrik-
haren grondslag van onze staatkunde. Dien
grondslag te bewaren en hechter te maken, is
het streven van mijn regeering. Tot de waar
borgen voor de handhaving van den vrede moet
voortaan nog gerekend worden het vriend
schappelijk karakter van onze betrekkingen
met Rusland. De herhaalde ontmoetingen met
den Keizer van Rusland hebben mij overtuigd
dat er overeenstemming bestaat tusschen mijn
bedoelingen en de zijue. Die ontmoetingen waren
de grondslag van een wederzijdsch vertrouwen
tusschen de beide regeeringen, en de bevestiging
van dien toestand belooft gelukkige resultaten
voor de toekomst. Met voldoening herinner ik
mij de bezoeken van den Duitschen Keizer,
mijn getrouwen vriend en bondgenoot. De be
scherming van de belangen van den Europeeschen
vrede blijft de voorname taak van mijn regee
ring. Ik hoop dat wij de toekomst met ver
trouwen tegemoet kunnen zien."
Eindelijk beloofde de Keizer nog, dat de aan
te vragen kredieten voor het leger rekening
zullen houden met den oeconomischen en finan-
cieelen toestand van het rijk.
Over liet conflict met Turkye schijnt de
Keizer niet te hebben gesproken.
De Porte heeft nog geen voldoening gegeven.
Wellicht rekent zij er op, dat Oostenrijk-
Ilongarije zijn bedreiging niet zal uitvoeren.
Maar dan zal zij zich vergissen. Wanneer
heden om 12 uur de geëischte satisfactie niet
is gegeven, zullen twee Oostenrijksche oorlogs-j
schepen Mersinn bornbardeeren.
Officieus word hieraan de beteekenis gegeven,
niet van een vijandelijke daad jegens Turkije,
maar van een bestraffing der autoriteiten te
Mersina, waarover de Porte haar gezag blik
baar niet vermag te handhaven.
Gisteren zou te Madrid een ministerraad
worden gehouden, die evenwel wegens ziekte
van den minister van koloniën is uitgesteld.
Gehandeld zou worden over de autonomie
op Cuba op deze grondslagen het genot van
alle rechten, welke onbegrensd de Grondwet
toestaatgelijkstelling der politieke en bur
gerlijke rechten voor bewoners van Spanje en
van Cuba, zonder onderscheid van ras en kleur
vorming eener Cubaansche Kamer.
Te Madrid zou een Senaat kunnen worden
gevestigd, belast met bet uitsluitend beheer
van buitenlandsche zaken, oorlog en marine.
De rechtspraak zal aan de Cubanen werden
overgelaten, evenals de bevoegdheid tot het
vormen van rechtbanken voor politieke en
civiele overtredingen en het vaststellen der
uitgaven.
De uitvoerende macht zal worden uitgeoefend
door den gouverneur-generaal en door verant
woordelijke afgevaardigden uit de Cubaansche
Kamer.
Gemengde Mededeellngen.
In een voorloopige bijeenkomst van patroons
en arbeiders in het machine-vak is nu bepaald,
dat den 24sten te Londen een formeele con
ferentie zal plaats vinden tusschen 14 afge
vaardigden van beide partijen.
Tot dan zal men zich van vijandelijke daden
onthouden.
Czaar Nicolaas heeft door den Russischen
consul te Kanea aan den Griekschen bisschop
aldaar doen weten, dat op zijn kosten de
christen-wijk zal worden opgebouwd, waarbij
de kerk zal worden vergroot.
Ook zal de Czaar den bisschop belangrijke
sommen geven voor de armen van Kanea,
Rethymo en Kandia.
Dinsdag is het in de Grieksche Kamer tot
handtastelijkheden gekomen naar aanleiding
van een critiek van kolonel Mastrapa over het
terugtrekken van Domokos.
De Egyptische regeering heeft aan de ver
tegenwoordigers van vreemde mogendheden
medegedeeld, dat zij genegen is de instelling
van gemengde rechtbanken, die in 1899 ver
loopt, met een wijziging in art. 9 en art. 11
voort te zetten.
Den loden zijn Britsch-Indische troepen, die
terugtrokken, dicht bij bet kamp van Mirdan
door de opstandelingen aangevallen.
Een detachement werd in het donker afge
sneden; vier officieren en negen man sneu
velden.
Van de Sikhs, die zeer dapper streden, sneu
velden er twaalf.
Een vierde ridderorde van den Congo is voor
de liefhebbers ingesteld. Zjj zal heeten de orde
van den Kroon.
Gemeenteraad.
De gemeenteraad zal eene vergadering houden
op Dinsdag 23 November a.s. des n. m. te 2 ure.
De agenda luidt als volgt:
1Vaststelling der notulen van de zittingen
van 12 en 13 dezer.
2. Mededeeling der ingekomen stukken.
3. Benoeming van een curator van het
Gymnasium.
Aanbevolen zjjn de heeren: I. Jhr. M. Tj. A.
M. A. Humalda van Eysinga. II. Mr. A. J. Blok.
4. Benoeming van een lid der Comm. van
toezicht op het L. onderwijs.
Op de aanbeveling zrjn geplaatst de heeren
I. Dr. B. de Brujjn. II. D. Ris.
5. Bezwaarschriften van J. Hoefman e.a. tegen
hun aanslag in de pi. dir. bel. n/h. inkomen,
dienst 1897/8,
6. Verzoek van J. G. Siindker om vrijstelling
der betaling van bovengenoemde belasting,
dienst 1897/8.
7. Verzoeken van H. A. Steenmeijer en J.
S. van Oosten om ontheffing op hun aanslag
in diezelfde belasting, dienst 1897/8, wegens
het verlaten der gemeente.
8.Voortzetting der behandeling van het be
waarschrift van J. A. M. Jansen tegen zyn
aanslag in de pi. dir. belast, dienst 1897, naar
grondslag D. met het daarop door B. en W.
uitgebrachte praeadvies.
9. De rekening voor 1896 en begrooting voor
1898 der dd. Schutterij, met rapport daarop
der Financieele Commissie.
10. Voorstel van het raadslid, den heer van
Westendorp, om B. en W. uit te noodigen tot
het indienen van voorstellen tot wjjziging van
de helling der schoolgelden in verband met de
draagkracht van de ouders der leerlingen.
11. Voorstel van het raadslid, den heer Loo-
puyt, met betrekking tot de waterverversehing
dezer gemeente.
12. Ontwerp-verordening regelende de bouw-
politie eri de verplichtingen van eigenaars van
naburige erven.
J Tweede Nutslezing.
f Een groole schare van belangstellenden was
gisteren bijeengekomen in >Musis Sacrum" om
kennis te nemen van hetgeen dr. L. Bleekrode,
uit 's-Gravenhage, te hooren en te zien zou
geven over sLuchtscheepvaart".
Een ruim gebruik was ook gemaakt van de
voor niet-Ieden beschikbaar gestelde kaarten;
de geheide voorraad was uitgegeven.
Of de naam van dezen nutslezer dan wel
het onderwerp de groote attractie was, doet
weinig ter zake.
Zeker is het, dat geen der aanwezigen onvol
daan huiswaarts zal zjjn gekeerd.
Het belangwekkende van het onderwerp, de
duidelijke, vaak door een humoristische opmer
king gekruide voord, acht van den spreker, de
enkele proeven en de talrijke lichtbeelden,
waarmede het gesprokene werd toegelicht,
boeiden voortdurend de aandacht en maakten
dezen Nutsavond in alle opzichten tot een wel
geslaagden.
Spr. begon met te wjjzen op het actueele
van het onderwerp, vooral ook door de pogingen
van Andree om met een door gas gevulden
luchtballon de Noordpool te bereiken,
In de eerste plaats behandelde spr. daarop
de pogingen, in den loop der tijden door den
mensch beproefd om zich in de lucht te ver
heffen. Dit kan op twee manieren geschieden:
door te vliegen, hetgeen wel zeer vreemd zou
zijn, maar toch niet geheel onmogelyk moet
worden geacht, óf door zich te verbinden met
iets, dat lichter is dan lucht.
De eerste wyze tracht men uit te voeren
door vliegmachines, waarbij spr. herinnert aan
de fabel van Daedalus en Icarus, en ten slotte
wijst op de pogingen nog verleden jaar beproefd
door den Duitschen ingenieur Liliënthal, waarby
echter de uitvinder om het leven is gekomen.
De oudste poging om aan de tweede manier
uitvoering te geven, valt in de 16de eeuw. Een
Portugeesche monnik wenschte te gebruiken
luchtdichte koperen ballen, daarby uit het oog
verliezende de zwaarte van het koper. Toch
heeft men nog dit jaar te Berljjn een proef
met een metalen ballon gedaan, van alumi
nium nl., welke proef is mislukt.
Daarna bespreekt spr. de bekende uitvinding
van de gebroeders Montgolfier, die een papieren,
t met verhitte lucht gevulden ballon werkelijk
in Juni 1783 deden opstijgen, hoe in September
van tietzelfde jaar de proef voor den Fianschen
Koning werd herhaald, en hoe in November
van 1783 twee edellieden, na lang verzet van
den Koning, voor het eerst met zulk een
Montgolfière opstegen, die het voordeel ople
verde dat men slechts gewone lucht noodig
had, maar tegelijk het nadeel met zich bracht,
dat men vuur mede moest nemen.
In dienzelfden tijd nu vond de professor der
Sorbonne, Charles, het waterstofgas uit, welks
gioote lichtheid en vermogen om door de
fijnste poriën heen te dringen door spr. in
eenige belangwekkende proeven werd aange
toond.
Met deze vbrandbare lucht", zooals de uit
vinder het gas noemde, ging men nu ook
ballons vullen. Om een ballon ran 12 M.' te
vullen had men toen evenwel 4 dagen noodig,
denzelfden tjjd dien Andree noodig had voor zijn
ballon van 5200 M
Ook Charles liet te Versailles zyn vCharlière"
voor den Koning op en zyn proefneming wekte
even groote geestdrift als die van Montgolfier.
Er kwamen nu aanhangers van beide metho
den. Blanchard, die in 1785 den eersten tocht over
het Engelsche kanaal maaktewilde beide
systemen vereenigen. Hij maakte een Mont
golfière en daarop een Charlière; maar het
waterstofgas ontplofte en Blanchard kwam bij
zijn roekelooze poging om het leven.
Later werd alleen de met waterstofgas of
lichtgas gevulde ballon gebruikt.
Na uiteengezet te hebben hoe de ballon is
samengesteld en hoe grooten last hij kan mee
voeren, beantwoordt spr. de vraag of de ver
wachtingen, die men in 1783 van den ballon
koesterde, nl. van een nieuw vervoermiddel te
hebben gevonden, zijn bevredigd.
Dit is niet zoo, want men kan den ballon niet
besturen.
Spr. geeft een overzicht van de belangwek
kendste tochten, die gedaan zijn, en van het
bereikte resultaat. Gay-Lussac kwam in 1803 tot
7000 M., Tissandier tot 8800 M., waarbij even
wel zijn twee metgezellen stikten, Berson eindelijk
bereikte in 1895 de hoogte van 9150 M., stij
gende met een snelheid van "16 M. per seconde.
Hij had zuurstof meegenomen en die ingeademd.
Ook herinnert spr, aan den grootsten ballon,
dien van Givant op de tentoonstelling van 1878
te Parijs, die 25.000 Ms inhield en 10.000 ko.
woog en waarmede 40 personen konden op
stijgen.
Daarna gaat spr. over tot het nog niet opge
loste vraagstuk der bestuurbaarheid, waarbij
het er op aankomt den ballon een eigen kracht
te geven van minstens 5 M. per sec. om de
kracht van den wind te kunnen overwinnen.
De ballon moet daarvoor een schroefblad heb
ben, dat in beweging kan worden gesteld.
Bij zeer fraaie en duidelijke lichtbeelden be
sprak spr. de verschillende pogingen, beproefd
om den ballon te besturen, die van Givart, die
30 M. onder den ballon een stoommachine hing
met den schoorsteen naar benedenvan Dupuy
de Lóme, die het scheprad door meoschen
liet draaienvan de gebroeders Tissandier in
1878, die met een electrischen motor wel
zekere, maar niet genoegzame snelheid ver
kregen; eindelyk van Renavd en Krebs, die een
snelheid van 5 M. wisten te bereiken en wer-
keljjk een tocht aflegden langs een rondloopende
gesloten lijn.
Daarna besprak spr., steeds aan de hand van
lichtbeelden, de observatie-ballons voor oorlogs-
gebruik, daarbij aanstippende dat in Atjeh het
terrein voor dit hulpmiddel niet geschikt schynt
te zyn.
Vervolgens noemde spr. nog de vrije, onbe
mande ballons, waarmede men automatische
instrumenten voor waarnemingen de lucht in
zendt.
Het tweede, zeker niet het minst belang-
"wekkende gedeelte van den avond, na de pauze,
was gewijd aan den tocht van Andree van uit
Spitsbergen naar de Noordpool.
Na een overzicht te hebben gegeven van de
geschiedenis van Spitsbergen, ontdekt door
Hollanders en voor een deel langen tyd in het
bezit der Hollanders gebleven, gaf spr. een be
schrijving uit eigen aanschouwen van dit eiland,
van de pracht der middernachtzon en der blauwe
ijszee.
Vervolgens exposeerde spr, Andree's weldoor
dacht plan.
Hg wilde met een ballon steeds 300 M.
boven de zee blyven zweven, door middel van
drie sleeptouwen, ongelyk van lengte om in de
war raken te voorkomen. Twee 80 M1 groote
zeilen zouden hem helpen om den ballon op den
wind te brengen.
Andree, een Zweedsch ingenieur en leeraar
aan de Technische Hoogesehool van Stockholm,
verkreeg het voor zyn tocht benoodigde geld
van Koning Oscar van Zweden, den dynamiet-
fabrikant Nobel en den Engelschen consul
Dickson,
Met hem zou gaan Eckholm, hoogleeraar te
Upsala, die na de mislukte poging van verleden
jaar, toen de noodige zuidenwind niet wilde
komen, zich terugtrok.
Nu wordt Andreé vergezeld door Strindberg,
een jong natuurkundige en photograaf, en
Friinkel, schoonzoon van Nordenskjöld, zelf een
bekend poolreiziger.
In het buitenland vond Andreé weinig steun
voor zyn plan.
Het doel is vooral photografïsehe opnamen
te doen, ten minste als dat mogelijk is.
Aan de hand van tal van lichtbeelden liet
spr. daarop zyn publiek de reis maken, die spr.
zelf verleden jaar met een toeristenboot naar
Spitsbergen deed, en de toebereidselen voor
Andree's opstijging bijwonen.
De portretten van Nansen en Andreé, de
twee groote concurreerende poolondcrzoekers
sloten deze reeks van lichtbeelden.
In 't kort wees spr. nog op de moeilijkheden,
die Andreé te doorstaan zou hebben. Een
oordeel uit te spreken over zijn al of niet slagen,
achtte spr. niet mogelijk. Er zijn er evenwel'
meer, die slechte verwachtingen van den uitsla»
hebben, dan optimistischer gezinden.
Met een herinnering aan de woorden van
Andreé, dat waar er zooveel geschil beslaat
tusschen de volken, alleen de wetenschap ze
tot elkaar kan brengen, eindigde spr. zijne
hoogst belangwekkende voordracht.
Sedert gisternaraiddag 5 uur wordt vermist
de 7-jarige Martinus Weber, wonende in de
Groenelaan. De knaap was gekleed in pilo-broek,
blauwe blouse en klompen, en had waarschijnlijk
een pet op het hoofd.
Men vermoedt dat het arme ventje te water
geraakt is en verdronken.
In de brandery van den heer G. P. Schcffers
aan den Buitenhavenweg, viel zekere Meyer,
wonende in de Ploegstraal, van den ketel naar
beneden, met het ongelukkig gevolg dat hij
een been brak.
Correspondentie.
C. A. v. L. alhier. Zooais wij persoonlijk
reeds aan u mededeelden, hebben wij besloten
slechts die ingezonden stukken op te nemen,
welke uitsluitend aan de Schiedamsche Courant
worden gegeven ter opneming.
Wat de zaak zelve betreft, willen wij U
mededeelen, dat de ontvanger der directe be
lastingen verplicht is, overmacht natuurlijk
uitgesloten, elke gangbare Nederlandsche specie
in betaling aan te nemen, behoudens de be
paling van art. 20 der wet op het Muntwezen
van 26 November 1847 (Staatsblad 69), ge
wijzigd bij de wet van 28 Maart 1877 (Staats
blad 43) en wel art. 5 dezer laatste wet.
Gij behoeft dus niet met gepast geld te be
talen, al zal de beleefdheid en het belang om
zoodra mogelijk gereed te zijn, dit wensciielijk
maken.
Op de eerste woorden dezer correspondentie
maken wij ook onze andere lezers attent. Na-
tuuihjk vallen onder de rubriek Ingezonden"
niet mededeelingen als b.v. van de Vereeniging
tegen Bedelarij, alhier. C..ze lezers zullen ge
makkelijk de grenzen zelf bepalen.
BURGERLIJKE STAND.
Gehuwd
18 November. F. Halswilder, 21 jaar, en
N. Ouweneel, 18 jaar. D. van der Laao,
24 jaar, en H. Lous, 27 jaar. F, A. Deierkauf,
41 jaar, en J. J. Wessendorf, 34 jaar.
Geboren
16 November. Petronella Fiorina, dochter
van E. Westerveld en A. van Hoek, Grof baan.
Aletta Ryntje, dochter van G. Mulder en
W. Ooykaas, Hendrik Qabelstraat.
18 November. Leonardus Coenradus, zoon van
L. Ham en J. J. van der Drift, 's-Gravel. Folder.
Overleden t
16 November. Maria Yerhozen, oud 78 jaar
en 3 maanden, wed. van J. Gudde, Buitenhaven-
weg. Johann Heinrich Hennekens, oud 41 jaar
en 2 maanden, Stationstraat.
17 November. Johanna van Giezen, oud 65
jaar en 5 maanden, wed. van W. Bokhorst,
Broersveld, Willem van der Graaf, oud 47
jaar en 7 maanden, Hagastraat. Joachim
van Ameide, oud 77 jaar, Visschersstraat.
Het verslag van de zitting van den gemeente
raad vindt men in ons tweede blad van hedea.
De heer J. J. Visser van Rozenburg, tijdelijk
werkzaam te Vlaardingen, heeft zijn benoeming
tot onderwijzer te Vrijenban niet aangenomen.
De eerste volkslezing in het departement
Vlaardingen der maatschappij »Tot Nut van
't Algemeen", zal gehouden worden op Vrijdag
19 November 1897, des avonds te 8 uren, in
de zaal vHarmonie". Als spreekster zal dan
optreden mej. E. Knappert van Leiden.
De volgende volksvoordrachten zullen worden
gehouden door de heeren
op 17 Dec. '97, S. Ripp, van Rotterdam.
14 Jan. '98, Ds. M. van Kleeff, van Leiden.
4 Febr. '98, Prof. Mr. B. H. Pekelharing,
van Delft.
en 18 Febr. '98, P, H. van Abshoven, van
Vlaardingen.
De symphonie-vereeniging zal Dinsdag 30
November 's avonds eene uitvoering geven in
de zaal Harmonie".
BURGERLIJKESTAND,
Gehuwd
18 Nov. Johannes van den Berg en Cornelia
Ziere.
Geboren
16 Nov. Pieter, zoon van A. W. M. van der
Tas en J. den Rooijen, Ged. Waal.
Overleden
17 Nov. Jacoba Dijkshoorn, oud 23 jaar,
echtgen. van Pieter Leonardus Kornaat, Ged.
Biersloot. Arendina Wildeboer, oud 78 jaar,
echtgen. van Cornells de Lange, Weeshuisplein.
