51"° jaargang.
ondag 28 en Maandag 29 November 1897.
N°. 9487.
Derde Blad
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
UITGEVErT II. J. c. ROELANTS.
BINNENLAND.
Uit de Staatscourant.
Kunst en Wetenschap.
Rechtzaken.
Kerk en Schoo 1.
Ned. Herv. Keek.
Gemengd Nieuw s.
Abonnementsprijs voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
n n omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommers0 02
BUREAUBOTERSTRAAT TO. Tclcphoon IKo. 123.
Advertentieprijsvan 1—5 gewone regels met inbe
grip van ccne Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Kaarsen en jenever.
In de Consulaire Verslagen is opgenomen
een zeer belangrijk verslag van den Neder-
landschen consul-generaal te Pretoria. Er
wordt daarin met ingenomenheid geconstateerd
dat aan de vroeger gegeven wenken tot uit
breiding van den Nederland«chen handel inde
Z.-A. Republiek in vele opzichten is gevolg
gegeven, zoodat nu reeds een vrij groot aantal
Nederlandsche handelshuizen en winkels in de
Transvaal is gevestigd. Een opsomming daarvan
woidt gege.'en.
Voorts schiijlt de consul-generaal over de
twee bovengenoemde artikelen, die uit Schiedam
een belangrijk export-product zijn
Kaarsen. Het veibiuik van kaarsen door de
mijnmaatschappijen is van grooten omvang; in
'1890 werden door SI maatschappijen 119,135
kisten, waaide 76,520 p. st., verbiuikt,
In de eeiste vier maanden van 1897 bedroeg
de invoer ruim 3 millioen lbs., ter waarde van
46.553 p. st.
ïPrice's paraffine candles" is hel meest ge
wilde mei k en het was nog niet lang geledeu
onmogelijk om llollariilsclie stearine-kaarsen in
de winkels te Pretoi ia te koopen
De Engelsche paiaf'fine kaai sen van Price zijn
goedkooper dan de Gouda-kaat sen, hetgeen afzet
van laatstgenoemde in het bijzonder aan de
mijnen bezwaarlijk maakt. De nnjnmaalschap-
pijen sluiten groote contracten voor de levering
van kaaisen af, waarbij, evenals bij de levering
van mijnrnachinerieën, het gebiuikelijk schijnt
te zijn flinke retourcommissies aan de beambten
der Maatschappijen fe betalen.
Voor het gebruik in de huishouding gedu
rende den zomer zijn de i>Price's candles"
minder practisch dan de stearine-kaarsen, om
dat zij door de hitte krom trekken. Bij gelijken
prijs zouden de Hollandsche kaarsen vermoedelijk
de paraffine candles gedeeltelijk kunnen ver
dringen.
Uit België worden inferieure stearine-kaarsen
aangevoerd.
Jenever en andere gedistilleerde dranken. Bel
best bekende merk is Bols oude jenever, terwijl
ook Blankenheim Nolet, de Kuiper en andere
melken veikrijgbaar zijn.
Daar de douane-statistiek jenever niet afzon
derlijk vermeldt, is het niet ua to gaan of de
invoer van dit Hollandsch artikel toe dan wel
afneemt.
Kroningslicd.
Bij de beoordeeling der '183 ingekomen com
posities van een Kt oningslied op tekst van den
heer F. J. IJaieikamp, tirlgeschteven door de
Vereeniging lot Verbetering van den Volkszang
te Amsterdam, heeft de jury, bestaande uit de
heeren Dan. de Lunge, Rich. Hol ett Bern.
Zvveers den prijs toegekend aan dc compositie,
ingekomen onder het mottoliet Kioningsfeest
is weldra daar, enz.
Bij opening van het vei zegelde couvert bleek
deze inzending te zijn van den heer J. A.
Scholten te Amsterdam.
Lombokschnttcn.
Naar aanleiding van het, ook door ons over
genomen, bericht over de plannen van den
minister met de op Lombok buitgemaakte
ktoonjuvveelen, deelt het Vad. mede, dat nog
niet beslist is, of de kostbaarheden m liet Rijks
museum ten toon gesteld zullen worden ten
bate van het Nationaal Fonds, opgericht ten
behoeve van in den Indischen krijg verminkte
militairen en hun weduwen en weezen.
En dat daarna de kostbaarheden terugge
zonden zouden worden naar Batavia, is slechts
in zoover juist, als dit de ïeeds vroeger in
bruikleen afgestane voorwerpen aan het B. Oen.
van K. en W. betreft. De overigen blijven, na
verkoop nochtans van die, welke geen andere
waarde hebben dan van bet edel metaal, in
ons land en zullen ever de verschillende musea
worden verdeeld.
Clirlst.-Hist. Kiezers bond.
In de algemeene vergadering van dan Chfis-
telijk-Historischen Kiezei sbond is nog de volgende
motie aangenomen
»De algemeene vergadering van den Christe-
l'jk-Historischen Kiezei sbond, kennis genomen
hebbende van de adhacsie door de christelijke
onderwijzers in Utrecht aan den christelijken
onderwijzer Battlema betuigd, acht zich gediori
gen als haar gevoelen te uiten, dal ook de
chi istelijke onderwijzer vrij gelaten inoet woiden
in het uitspreken zijner politieke opinie.
l evens betuigt hij genoemden ontlat wijzer
eank voor zijn waardig en kahn optreden, ook
bij de heftige aanvallen, waaraan hij heeft bloot
gestaan."
Machinisten.
Het diploma der kweekschool voor machinisten
te Amsterdam i», na afgelegd examen, uitge-
teikt aan de heet en: L, F. van Breemen, K,
H. Greve, C. Iloeksma, j. L. Maats, F. P. Ma
riano Calonta, M. \V, Mook, J. C. van Ommeren,
P. Perdijk, 11. W. Rodenhuis, G. C. de Ruiter,
A. \tsser en IJ. J, van der Zoo de Jon".
Bij Kon besluit is aan II. Gaaikctna, op zijn daar
toe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend als
kantonr.-plaatsvervanger in het kanton Znidbroek,
BijKon. besluit is aan Joseph Thomas Cooke ver
gunning verleend de geneeskunst uit te oefenen op
Nederlandsche zeeschepen, met uitzonderling van
oorlogsvaartuigen, onder voorwaarde, dat hij dc wet
telijke bepalingen omtrent de uitoefening der genees
kunst in Nederland stiptelijke iiakomc.
Bij Kon. besluit is de ritmeester W. II. Pcter.s,
van het 2e regiment huzaren, op pensioen gesteld
cn het bedrag van het pensioen bepaald op f 1300
's jnars.
Bij beschikking van den minister van binncnl.
zaken is benoemd tot conservator bij het Museum
van Natuurlijke Historie te Leiden, ör. 0. Fmscb,
thans wonende te Dehnenhorst bij Breinen.
Dc heer Messchaert is als lid cn leider van het
Amsterdamsch Vocaal quartet afgetreden, tengevolge
waarvan dat quartet ontbonden is.
Tc Utrecht is gisteren overledcu de lieer M. Brir.k-
greve, die ongeveer 35 jaar lang aan het Diiet ft tv h
Dagblad verbonden was, sinds 1869 als lid der
redactie.
Do liedcrtafel „Zanglust" te Amsterdam directeur
de heer Fred. J. Roeske, is voornemens haar 40 jarig
bestaan in September des volgenden jaars te vieren
door het uitschrijven van een nationalen en inter
nationalen wedstrijd voor mannenzang. Reeds is
daarvoor het volgende programma ontworpen:
Eerste afdeding, (Vercenigingen welke reeds con
eersten prijs in mindere afdeehngen behaald hebben.)
Ie prijs een gouden medaille en f300, 2c pr. een
verg. z.ilv. mod. en flöO, 3e pr. idem en f75.
Tweede afdeeliag. (Bekroonde vercenigingen, doch
welke nog nimmer ccu eersten prijs of ccreprijs
hebben behaald le prijs een verguld zdvcren medaille
en f 150, 2e pr. idem en f 100, 3e pr. idem en f 50.
Derde af deeling. (Vercenigingen welke nog nimmer
een prijs behaald hebben.) 1c pnjs een verguld zil
veren medaille en f 100, 2e pr. idem en f 50, ó'c pr.
idem en f25.
Eereprijs. (Wedstrijd tttsschen de eerste prijswin
nende vercenigingen van afdeelingen 1, 2 cu 3) een
kunstvoorwerp.
Afdeehng van wlncmeiulJichl. (Vercenigingen welke
reeds in een eerste afdeeling een eersten prijs of
ecreprijs behanld bobben) le prijs een gouden medaille
en föOO, 2e pr. idem en f230, 3e pr. idem en f 100.
Ecre afdeeling. (Vcreenig.ngcn welke reeds een
eersten prijs behaald hebben in een afdeeling van
uitnemendheid.) le prijs een gouden med. cn f1250,
2e pr. idem. en f.700.
De TTooge Raad heeft beslist, met handhaving van
eeno uitspraak van het gerechtshof te Amsterdam,
dat volgens onze wet het vermogen ecner firma af
gescheiden behoort te worden van dat van de ven-
nooten der firma, en dat daarom bij faillissement
der schnldeischers der firma bij voorrang boven dc
privé-schuldeischers der vennooten uit do baten der
firma moeten worden voldaan.
Beroepen: te Borscle en Schore c.a. (Z.-Bev.),
II. .1. F. Koers, cand. te Hftzerswoudete Rijsoord
cn Strcvelshosk, E. J. V/. Posthumus Mcijjes Jr., te
Hoi nonoord.
Bedankt: voor Ten Post, door J. W. Visscher,
cand.
Gcref. Kerken.
Beroepen: te Opsterland (Zeel.), J. Meulink.
te Dussen (N.-Brab.).
Bedankt: voor Stddeburen (Grom), door S. Da-
tcm, !e Murmenvoude (Fr.).
R.-K. Keek.
De bisschop van Roermond, heeft benoemdtot
pastoor te Beek. den wcleerw. heer A, J. Vonken,
pastoor te Steijn; tot pastoor tc Stein den weleerw.
heer T. J- M. Portz, kapelaan te Beektot kapelaan
te Beek den eerw. heer H A. Dirix, kapelaa te
te Maasnicltot kapelaan tc Maasnicl den eerw. heer
H P. H. Tocbosch, Kapelaan to Swolgentot kapelaan
te Swolgen den eerw. heer G. J. Meuskens, uit het
Seminarie.
Hoogek Onderwijs.
Door een aantal leden van het Utrechtschc stu
dentencorps is een adres gezonden aan den minister
van bmnenlandsche zaken, waarin gevraagd wordt
de medische studeutcu, oud-leerlingen der hoogerc
burgerscholen, voortaan ook toe te laten tot de
promotie van doctor in de geneeskunde.
Amsterdam. Doctoraal examon in de rechtsweten
schap J. J Croles Jr. en .T. de Bood.
Leiden. Bevorderd tot doctor in de rechtswetenschap
de heer A. M, Ledeboer. geb. te Alfeu a d Rijn, met
Stellingen.
Tot arts bevorderd W. A. Kennen. Toegelaten
voor het eerste gedeelte J. Walter.
UtrechtTot arts bevorderd: P. J. N. Hocke en
B. Bnijzc. Cand. cv. rechtsw.F. Th. 21. Rive.
Middelbaar OxiiLuwrjs.
De Nederlandsche Vereeniging voor Teekenonder-
wijs, de Vereeniging tot Bevordering van de Vak
opleiding voor Handwerkslieden in Nederland, de
2Iaatschappij tot Bevordering der Bouwkunst, de
Vereeniging tot Bevordering van Fabriekt- en Iland-
werksnijverkcid in Nederland, de Technische Vak-
vcrecniging en het Bouwkundig Genootschap te
's-Gravenhage hebben ecu adres gericht aan den
minister van binnenlandscbo zaken, waarin wordt
aangedrongen op een herziening van de programma's
voor do tcekenackten middelbaar ouderwijs.
De adressanten vragen instelling van een akte
alleen voor het rechtlijnig teekenen. zonder dat,
z.ooals nu het geval is, kennis der bouwkunde en
der werktuigkunde deel uitmake van het examen
programma. Verder wenschcn zij de instelling van
twee diploma's voor het meer uitgebreide technisch
teekenen, tw. een voor het constructieve teekenen
dat de bouwkunde betreft, en een ander waarbij
bepaaldelijk de bewerking van metalen de basis van
het examenprogramma zal zijn.
Trouw beloond.
De heer Ivubly. concierge van sSoestdijk",
ontving de/er dagen op zijn 25-jarig jubileum
aD concierge bij de koninklijke paleizen vele
bewijzen van belangstelling. II.M. de Koningin-
Regentes schonk hem een prachtige doekspeld,
de intendant van het domein een paar gouden
manchetknoopen enz.
Te gr ooi e segen.
Hel huisgezin van den werkman A. Linde
boom te llardegarijp, hoewel al reeds talrijk;
werd gistel en met drie jonggeborenen (allen
meisjes) vermeet derd. Vei keet t het gezin al
reeds in behoeftige omstandigheden, de in
het verschiet zijnde winter dieigt met bepaald
gebrek.
Een spoorwegongeluk.
In het Fian«cite departement Haute Pyrenees
is bij het station Totirnay een gemengde tiein
achterhaald door een b«!lrsttrein. die de helling
van Capvetne me', volle kracht knorde.
Er had een Iii schrikkelijke otring plaats.
Een aantal waggons zijn verbrijzeld. T «t, reizi
gers zijn gedood en velen gewond.
Men veiondersvelt dat de machinist vat den
ballasttrein door den dikken must den voor-
rijdenden trein eerst zag, toen het te laat was
o.n te remmen.
Een brug over Bruis el
Te Brussel bestaat het gr< otsehe plan de
bovenstad niet de benedenstad te verbinden
door een brug van staal, di« 800 meter lang
woidt en van den Dottlevaid Central over de
huizen der benedenstad naar tie Place du Palais
tegenover liet Patk zal looperi. Zij zal tevens
door een electii-che tiarn worden bei eden, die
den afstand in 4 minuten aflegt. Aan het
eeue uiteinde daalt men dan in een lift, dooi
de biugpijlers, in één minuut neder. De lieei
Fichefet, de ontwei per, neemt aan, de brug in
due jaren gereed te hebben. De Koning steunt
het plan krachtig.
Een vrouwelijke advocaat.
Het Hof te Pat ijs beraadslaagt deze week
aanstaarden Dinsdag de uitspraak over
de vraag of mile. Chauvin, doctor in de
echten, zal wotdeu toegelaten als advocate.
Woensdag heelt de deken der orde van advo
caten rnlle. Chauvin aan het hof voorgesteld
en haar toelating tot de beëedtging gevtaagd.
De procureur-generaal verzette ziclt tnet kracht
tegen de toelating en daarop was liet woord
aan mile. Chauvin die alle at gumenten van
den ambtenaar bestreed en volhield dat zij
toegelaten moet worden, aangezien geen enkel
wetsartikel vrouwen uitsluit van de advoca
tuur.
De zitting werd dooreen groot en elegant pu
bliek bijgewoond.
Brandgevaar.
Een aicbitect schrijft aan de Times, dat
hij den jarig-ten zvvaren brand te Londen
wederom is gebleken, hoe gevaarlijk onbe
dekte ijzeren pilaten en dwarsbalken zijn, daar
zij door het uitzetten in korten tijd de muren
doen instorten. Veel beter hebben zich de
pilaren en balken gehouden die met onbrand
bare stoffen omkleed waren. Het best heeft
zich terra cottabekleeding gehouden, beter dan
hardsteen. Ook de ijzeien deuicn hebben niet
voldaan een zware eikenhouten deur is veel
beter bescherming.
Oproer in de gevangenis.
In het tuchthuis te Palianza aan het Lagj
Maggiore is Maandag eeu oj roer uitgebtoken.
Ken 200-tal gevangenen weigerden gebootzaatn-
beid en sloegen in de weik/alen alles Loit en
klein. De bewaarders konden hen niet meester
worden, zoodat troepeu werden ontboden.
Onderroek voor beroepen.
De ondervvijs-eominissie uil den Beilijnselien
gemeenteraad heeft de hoofden der scholen
uitgenoodigd, alle leet lingen die de schoolver
laten aan te sporen hun oogen te laten onder
zoeken, waartoe een vereeniging kosteloos
gelegenheid aanbiedt.
Die raadgeving geschiedt in het belang der
jongelieden, om teleurstelling te vooikomen
ingeval zij wegens kortzichtigheid enz. voor
eemg beroep ongeschikt mochten blqken. Bij
sommige beroepen bestaan reeds gelijksoortige
bepalingen. Zoo ei-xlien de leden van het boek-
drukketsgild te Bellijn, dat allen die zich voor
het lelleizetten bij hen aanmeldeu, zich onder-
wei pen aan een onderzoek of de ademhabngs-
weiktuigeo in goeden staat zijn.
Een prettig baantje.
Het eerste slachtoffer der nieuwe Ftansche
wet betieffende de crimineele instructie zal,
naar Le Figaro opmerkt, de advocaat zijn, die
door den rechter van instructie te Belly wordt
aangewezen als verdediger van Vacher, den
idierdersmoordenaar."
De wet schrijft voor, dat de advocaat van
den beschuldigde bij alle verhooren tegen
woordig moet zijn, en zoo zal die ongelukkige
rechtsgeleerde gedwongen zijn voottdurend in
liet Paleis van Justitie te blijven, van den och
tend tot den avond, om den rechter van instiuctie
te scontioleeren". Eu dat zal zoo zes maanden
voortgaan, een jaar misschien II
Slechte vooruitzichten.
In Amerika is een piofeet opgestaan, die met
den naam van »De oude Moor" wordt aange
duid. Volgens dezen ziener zal het er in't jaar
1808 bar toegaan.
sVieèselyke gebeurtenissen zuilen in de ge-
Iteele wereld plaats vinden; sterren, kronen en
hoofden zullen vallen. Het zwarte ras zal een
Moedigen kamp voeren met het blanke.
De zuidelijke Staten zullen in bloed zwemmen,
de Golf van Mexico zal rood vvotden van bloed,
In Augustus van het volgende jaar hebben
we te wachten: verval, dood, pest en instor
ting. Tc Londen zal eveneens in die maand
een wenselijke revolutie uitbreken en de Czaar
van Rusland zal op den tand van het graf
gebiacht vvotden. Maar dit alles is nog niets
bij wat in November gebeuten zal.
Dm zullen namelijk voor het eet st bewoners
van Mirs de aarde bezoeken en er ztl een
vaste vet bindingsweg lusschen Mars en de aatde
gevonden worden. Vooits zal de Noordpool
ontdekt worden, de kleine Koning van Spanje
zal geuiofd vvotden en over de grenzen gebiacht,
den Pnns van Wales zal het liefste wat hij
heeft ontnomen vvot den, maar van den Keizer
van Duitschland zal de hoogste wenscb bcrvuld
worden.
Balei.
Wie den toren van Babel wil zien, moet
naar Washington reizen. Daar is, naar de
onderzoekingen van den bekenden Erigelschen
majoor Raw!in«on, thans in het nationale
museum een model van den toren ten toon
gesteld. Volgens de beschrijvingen wordt aan
genomen, dat het grondvlak slechts ongeveer
27 vieik. meter en de hoogte maar 53 meter
bedroeg.
Kapellen.
Een der belangrijkste verzamelingen van
kapellen, op 20,000 mark waarde geschat en
onlangs door den heer Heydenreich le Osna-