binnenland.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
U mist en Wetenschap.
SPORT.
Gemengd Nieuws.
de Ameiikann«che «faatssecretam van financiën,
<!e hoer Gape, wapens verschil van meening
met {uc<k!ent Mc. Kinley, zijn ontslag heeft
pevjaamL Lie IVeMdont zou geweigerd hebben
hel ontslag te unlecnen.
De eoi i e-pondenl \an de Times te New-
Yoik meldt evenwel dat de heer Gage nog niet
zijn ont'-laa had gevraagd. De Mant'--S'Pt;ret.u is
van financiën /nu veiklaaid hebben dat hij be
leid K al te treden wanneer ijri heengaan de
eensgezindheid kan be tot deren.
Datni mil benoemingen.
liet hemieiiien niet aanwijzing van een be
paal len datum, let wijl de benoemde niet weet
of' hij dun vel eervol ont-lag uit zijn tegen-
wooidige betrekking zal imbben, geeft vaak tot
moeilijkheden aanleiding.
Nu weer bevat De Gemeentestem liet vol
gende:
«Alhier ts benoemd een hoofd der o. 1. school,
met bepaling dat hij primo Jjmuuii in functie
behooi i te treilen, IJe benoemde neemt debe
trekking aan. doch schujft dat hij haar eerst
met reluuari kan aanvaarden. De Daad i-. hier
mede niet tevreden en handhaaft de bepaling
van infunctietreding met Jamun i, tei wijl bij niet-
aanvam dmg der betrekking op genoemden ilatum,
de beno-mirig wmdt beschouwd te zijn vervallen.
»ls de Raad naar Uwe meetdag bevoegd,
laatstgenoemde bepaling te maken, en zoo ja,
zou dan met succes een ander benoemd kunnen
worden, uit de aUdan aan te vullen voordracht?
Of zijn de ait. 295 cn \9f der ouder wijs wet
hier van toepa--ing?"
De redactie antwoordt hierop aldus:
sDoor mui zijn bericht omtrent aanneming
der benoeming eene voorwaarde toe te voegen,
in strijd met liet benoemingsbesluit, kan, naar
ons voorkomt, de onderwijzer geacht vvotdetl
de gedane benoeming nl. tegen 1 Jan. a.s.
te hebben geweigerd, en behoeven dus o. i.
te zijnen aanzien de wettelijke regelen omtrent
het ontslag niet in acht genomen te was den,
maar kan de Raad tot eene nieuwe benoeming
overgaan.
Lamlliouvveoinité.
Aan de leden van het Nederlandsch Land-
bouwcomité is toegezonden het rapport der
commissie in zake het \oor-tel-Cooien tot bef
fing van buitengewone opcenten op invoerrech
ten, als maatregel van tetoisie tegenover die
landen, welke willekeurig den uitvoer van
Inntlbouvvptoducien en vee belemmeren. De
commissie bestond uit de beet en II F. Bultman,
voorzitten, dr. G. YV. Bruin-ma, \Y. A. Coolen,
D. Fontein de Jong, J. L. F. Groneman, A.
van Leeuwen, mr, P. H. A. Tydeman eu den
secretaiis mr. A. Feif.
De voot.-teller heeft in het licht gesteld,
dat bij het nemen van retorsiemaatregelen niet
moet gedacht v»orden aan protectioni-tische
neigingen, maar deze meer moeten beschouwd
worden als een dreigement, inz -dei beid tegen
België. Vrij van invoerrecht» mden moeten
blijven alle goederen die c thans vrijdom
genieten en eveneens alle accijr-plichtige goe
deren, teneinde den smokkelhandel niet in de
hand te wet ken.
De commissie kan zich over liet algemeen
niet inet het voor-tel veieemgen, niet zoo zeer
omdat zij er in beginsel tegen schijnt te zijn,
als wei omdat toch niet die goederen getroffen
zouden worden, welker belasting België het
meest zou schaden, zooals steenkolen, kalk,
ijzer, enz.
Toch acht de commissie bet dienstig, vooral
tegenover België, welk land jegens Nederland'
zeer onbillijk is maatregelen te nemen om het
desnoods te dwingen, goedgustiger bepalingen
voor den invoer van ons vee, onze zuivel- en
landbouwproducten te maken.
De tegenwoordige toestand wordt onhoud
baar en vriendschappelijk overleg tusschen
naburige landen dtingend noodig geacht, mis
schien ook om internationale maatregelen tot
bestrijding van besmettelijke ziekten onder bet
vee tot stand te brengen.
Dat België en Duitscbiand op den duur het
Nederlandsche lokvee zouden kunnen missen,
werd betwijfeld en het oogenbiik om met deze
landen in oveileg te treden, daarom zeer
gunstg geaciit.
De commissie in haar geheel komt tot de
volgende conclusies
a. bet voorstal van den heer Coolen tot liet
nemen van retorsiemaatregelen tegenover die
lauden, welke den invoer van Nedorlaridsch
vee, zuivel- en andere landbouwproducten be
lemmeren, niet aan te nemen, doch de regee
ring ernstig in overweging te gevenhet nemen
van represaille-maatregelen tegenover die landen,
welke zij daarvoor geschikt aciit, zij het ook,
dat daartoe niet worde overgegaan zonder drin
gende noodzakelijkheid;
b, de Nederlandsche regeering te verzoeken
vooraf alle ter zake dienende middelen aan
te wenden om van de nabiuige rijken te ver
krijgen invoer van vee, zuivel- en andere land
bouwproducten.
Als middel om daartoe blijvend het rechtte
hebben, is dienstig o.a. het sluiten van trac-
taten met de naburige landen, omtrent het ge
zamenlijk voorkomen van, optreden bij, en be
strijden van besmettelijke ziekten onder het vee.
Met ingang van 1 Januari zijn benoemd: tot
hoofdcommies bij den pensioenraad voor B. A.
- de heer M. L. J. van der Heijden, thans com
mies; tot commies dr. W. C. A. baron van
Vredenbuich.
Naar wy vernemen is aan eene stnatscom-
mis-ie de opdracht verleend de traktementen
der ambtenaren verbonden aan de departemen
ten Yixn algemeen bestuur aan eene herziening
te onderwerpen. Deze commissie bestaat uit do
herren mr, F. S E, J. graaf van Randwijck
en mr. A. C. Elias, respectievelijk secretaris-
genei aal aan de departementen van Financiën
en Koloniën, en W. van Kempen, referen
daris aan het departement van Binnenlandsche
Zaken.
liet Centrum weet mede te doelen, dat (Ir.
Schaapman in zooverre is hersteld, dut hij zijne
werkzaamheden wederom heelt hervat. Echter
zal hij in het gure jaargetijde nog zeer voor
zichtig moeten zijn, en zal zijn geneesheer hem
vooreeist niet toestaan, om het vermoeiende
wei k weer te beginnen, om overal als spreker
op te tieden.
Terwijl de vorige week de leden van de
Kamer van Koophandel te Rotterdam hunnen
aftredenden voorzitter den heer M. M. de Mon-
chv, een blijvend aandenken aanboden, hadden
inmiddels reeds het bestuur van de kiesver
eniging voor bovengenoemde Kamer en eenige
mannen van dart handel hel plan besproken
om ook namens den handel den heer de Monchy
een bewijs te geven, hoezeer zijn groote ijver
en toewijding aan de belangen van handel en
scheepvaart gedurende de 41 jaren van zijn
lidmaatschap op prijs werden gesteld.
Op de tot dit doel verzonden circulaire werd
in ruime mate sympathie ondervonden.
Gistermiddag werd nu door de ondertee
kenaars der circulaire aan den| heer de Monchy
medegedeeld, dat men hem zijn portret in ciie-
veif wenschte aan te bieden.
De heer de Monchy was gaarne bereid dit
bewijs van sympathie te aanvaarden. Later,
zoodra het portier gereed is, zal de aanbieding
plaats hebben onder bijvoeging van een album
met de namen der gevers. (N. li. Ct.)
Door freule E. E. R. Lijcklama a Nïjebolt
te 's Gravenhage is aan de Friesehe gemeente
Opsterland eene som van f400 toegestaan als
bijdrage in den hoofdelijken omslag dier ge
meente over 1897.
Ingevolge koninklijke machtiging is de heer A. J.
van der Paauvv erkend en toegelaten als consulair
agent van Duitschland te Maassluis en Ilock van
Holland.
Bij Kon. besl. is K, J. Razelius, te Rotterdam,
met 1 Januari benoemd tot schoolopziener in het
arrondissement Rotterdam (Zuidelijk.)
Bij Kon. besl. is aan den tweede-luitenant bij het
korps mariniers J. A. Barrau vergunning verleend
tot het waarnemen van eene betrekking buiten het
zeewezen voor den tijd van een jaar, ingaand 1
Januari 1898, onder stilstand van traktement en
zonder opklimming in de ranglijst.
Bij Kon. besluit is met 1 Januari benoemd tot
eerste-klerk bij de Topographische Inrichting, de
tweede-klerk bij die inrichting B. C. van Raamd,
en met dienzelfden datum tot klerk bij het Kon.
Xederl. Meteorologisch Instituut voor den tijd van
één jaar, C. van Dorssen, en tot tijdelijken klerk
,T. 31. Breed veld.
Bij besch. van den Min. van van Binnenl. Zaken
is benoemd tot assistent aan het rijkslandbouwproef
station te Goes, C. F. van der Linden, te Nasirden.
Onze dooiien.
Het getal stadgenooten, dat wij meenen in
dit sombere lijstje te moeten noemen, is niet
groot. Hun namen zijn:
J. van der Burg, oud-kei kmeester der parochie
van den H, Joannes den Dooper.
S. J. Zoetmulder, vice-consul van Zweden en
Noorwegen en consulair agent van het Duitsche
Rijk, cargadoor en brander.
I. lloogendam, lid van den gemeenteraad en
secretaris van de Kamer van Koophandel.
Zuster Bonaventura (mej. H. Westerend),
school-zuster aan de Mariaschool.
Mej. wed. J. van der Burg, geb. Straathof.
Andries Berkelaar, oud-strijder, drager der
citadel-medaille.
Van liet Oude in het Nieuwe.
De oudejaarsavond en -nacht heeft zich weder
voorgedaan als vorige jaren.
Zeer velen bewogon zich reeds betrekkelijk
vroeg langs de straten, die zingende en joelende
uiting gaTen aan hun feestvreugde. Toch,
het zij hier met vreugde gezegd is de ge-
heele nacht gepasseerd zonder ernstige stoornis.
Niettegenstaande de groote menschenmassa
deden zich slechts een paar kleine schermut
selingen voor, die door de politie spoedig weder
werden geëindigd.
Te twaalf uur weerklonk langs de Maas het
gefluit der stoombooten en hoorde men in de
verte de schrille fluit der locomotieven die
hedennacht dienst deden, allen met hun
stoomstem het Nieuwjaar begroetende. De
knallende schoten van pistolen en vuurwerk
was de groet van het publiek aan den Nieuwen
jaarkring.
Een paar uur daarna was de gebeele ge
meente weder in diepen rust.
Zekere T. v. W, viel gisteravond in beschonken
toestand in de Lange Haven. Door toegeschoten
burgers en politie-agenten werd hij bijtyds
gered.
Te Delft is een Delftsch Dagblad verrezen.
De Maas en Jtkcrlode, een blad dat driemaal in
dc week te Maastricht uitkwam, heeft opgehouden
te verschijnen.
Dc kroonprins van Italië werkt aan een groot
werk over de Italiaansche munten, al de in de
middeleeuwen cn den nieuwen tijd in Italië geslagen
munten cn penningen. Dit Corpus nummoram itali-
contm zal tien of vijftien dcelen groot wordon.
Kipling kreeg voor een ïi&vellc in Scribner's „Ma
gazine" 15tt0 dollars. De novelle had 7000 woorden.
Dat is het hoogst honorarium, dat ooit aan een auteur
werd betaald.
De le wedstrijd in het figunrrijden zal dit sei
zoen gehouden worden op 2d Januari 1898 te Gro
ningen.
1c prijs verguld zilveren clubmedaillc, benevens
een zilveren medaille voor eiken rijder en f 75 voor
dc vereeniging.
2e prijs zilveren clubmedaillc en f 45 voor de
vereeniging.
3e prijs bronzen elnbmedaille en f30 voor de
vereeniging.
Inschrijvingen moeten vergezeld gaan van f25,
die teruggegeven worden na mededinging.
Inschrijvingen sluiten den len Januari 1898 bij
den lsten secretaris J. C. Burkeus te Haarlem, die
gaarne alle inlichtingen versch ift.
1898.
Het jaar dat wij heden intreden, is niet
alleen belangrijk als kroningsjaar, maar ook als
herdenking-jaar van verschillende feiten uit
onze \adetlandsclie geschiedenis. Het is thans:
250 jaar geleden, dat de vrede van Munster
gesloten werd (lt>48)100 jaar geleden, dat
aan de Bataafscbe Republiek een vrijzinnige
Grondwet geschonken werd (1798); 50 jaar
geleden, dat de eerste aanzienlijke uitbreiding
van kiesrecht tot stand kwam (1848)25 jaar
geleden, dat het onderwijs geregeld werd zoo
als wij het tegenwoordig kennen ('1873), en
ook 25 jaar geleden, dat de Atjeh-oorlog begon.
(Arnh.' Ct.)
Verduisteringen.
In 1898 komen drie zonsverduisteringen voor,
die geen van alle in West-Europa zichtbaar
zullen zijn.
De belanerykste is de gebeele verduistering
van de zon, dte op 21 Januati plaats vindt en,
behalve in Azië, in Oost-Europa en Oost-Afrika
zichtbaar is. Een aantal stervekundigen vooral
uit Engeland en Amerika, zijn reeds naar
Brilsch-Indië vertrokken om waarnemingen
te doen.
Een half jaar later, op 18 Juli zal een ring
vormige in tiet zuidelijk halfrond (Zuid-Atnerika
en Polynesië) kunnen worden waargenomen en
in 't eind des jaars 13 Dec.) een gedeeltelijke
zoneclips, enkel zichtbaar in de streek van
Nieuw-Zeeland. (Australië).
De maan wordt driemagl verduisterd ge
deeltelijk in den nacht van 7 op 8 Januari en
op 3 Juli (van 7 uur tot middernacht). In den
nacht van 27 op '28 December oen totale
maansverduistering. Alle drie zy'n in West-
Europa zichtbaar als de wolken het toelaten.
Het lengen der dagen.
De dagen worden thans allengs langer, maar
dat geschiedt niet op gelijke wijze in den
ochtend en in den avond. Al yan 15 Decem
ber gaat de zon weder allengs wat later onder,
maar zij blijft steeds later opgaan en het
verlies is in den ochtend grootse daa de winst
in den avond. Dat duurt tot 25 December.
Eerst op 29 December gaat de zonsopgang
niet verder; zij blijft dan op denzefden lijd
tot 5 Januari, maar van 27 December af wint
elke dag oen minuut omdat de ondergang iets
later komt. Eerst met 6 Januari begint het
lengen aan beide zjjden, eerst langzaam en
dan sneller.
Een serieus raadslid.
De raad der gemeente Ameland had volgens
raadsbesluit het concept voor een verordening
op de heffing van den hoofdelijken omslag ter
beoordeeling gezonden aan Ged. Staten en het
van dit college terug ontvangen met een paar op
merkingen, waarin gemakkelijk was te voorzien.
Thans echter heeft de raad besloten de oude
verordening met haar progessie te handhaven,
een der leden o. a. had een proef genomen
met de berekening van het inkomen van den
man van zijn vrouws zuster en was daardoor
tot de overtuiging gekomen, dat een nieuwe
verordening niet wenschelijk is voorde gemeente.
(F. B. Ct.)
Jachiongeluh.
De jongeheer v. d. B. v. V. te Laren (Geld.)
had gisteren het ongeluk op de jacht een dry ver
te treffen. Enkele hagelkorrels troffen hem in
't gelaat, waarvan één in 't oog. getroffene
heelt zich onder behandeling ges -,j van den
oogarts Faber te Deventer.
Oudjes
Te Lc.nneker is overleden de wed, Tiethof
geb. Geuvers, oud 97 jaren, de op één na
oudste ingezetene dier gemeente. De oudste
ingezetene van Lonneker, de 105-jarige Beren-
dina Wiecherinck, is nog vry vlug, waartoe
zeker de zachte winter het zyne zal bijdragen.
Coöperatieve verkoop van eieren.
De lieer mr. A. J. Andreae, te Kalium, heeft
aan het hoofdbestuur der Friesehe Maatschappij
van Landbouw een schrijven gezonden, waai in
wordt gewezen op lut groote nut van den
coöperatieven verkoop van eieren.
In dat rapport worden eenige middelen aan
gegeven om de zaak tot stand te brengen, en
op de uitkomsten gewezeu welke le RttUtlu ziin
verkregen. Ten slotte woidt de wetisclielijldieid
betoogd, dat door de Maatschappij aan deze hoogst
bdlaiig! ijke zaak de meeste aandacht gewijd en
een krachtige sloot gegeven woide.
Het rapport is naar de afdeelingen gezonden
om advies.
Branden.
Te Utriichl werd hedennacht even voor I uur
door de militaire wacht aan het Sterrenbosch
brand ontdekt in het Bactereologisch Labora
torium.
De brand was ontstaan in een houten hok,
waarin marmotten bewaard werden, dat ver
warmd weid door een gastoestel. Door het
personeel en de militaire wacht werd het vuur
gedoofd, waarna liet door de brandwacht verder
werd opgeruimd. [VD.)
In de Brusselsche voorstad Ixelles heefteen
groote brand de gebouwen der meubelfabriek
en het woonhuis van den heer Slabbaert ver
nield.
De bewoners van liet huis konden nog in
tijds vluchtten, hoewel de Heer S. zelf', zijn
vrouw en een naaister met moeite door een
venster werden gered.
De brand, welke groot gevaar voorde buurt
opleveide, maakte groote opschudding en het
kostte veel moeite, de nieuwsgierige menigte
in bedwang te houden.
In een oogenbiik van vrij heftig verzet wer
den een onderofficier der grenadiers door een
nog onbekenden man uit de menigte een paai
messteken toegebracht.
Niet te vertrouwen.
De Fiiesche plattelands-gemeenten zijn uit
gestrekt en het meerendeel der belasting
schuldigen verschijnt dan ook niet in persoon,
om aan den fiscus te offeren. De meeste be-
woners der buitendorpen geven liet geld aan
den vrachtrijder rrtede, om het af te dragen.
Zoo ook deed zekere B., in de gemeente
Schoterland in de maand September j.l. Hij
moest f 40 hoofdelijken omslag betalen en de
vrachtrijder E. H., kreeg dit bedrag mede.
Deze week verscheen de gemeente-veldwachter
met een sommatie om te betalen. De man keek
raar op en toonde het gequiteerde aanslag
biljet.
De politie-beambte zag al dadelijk, dat de
naam van den gemeente-ontvanger niet in orde
was en vervoegde zich bij den vrachtrijder.
Deze bekende zich het geld toegeëigend te heb
ben en het biljet valseheiijk met den naam
van den gemeente-ontvanger te hebben onder
teekend. Proces-verbaal is opgemaakt (U. D.)
Ben weeshuis opgeheven.
Te Groningen is door de voogdij van het
Groene Weeshuis besloten, den vader en de
moedtr te ontslaan en de sWeeshuisschool'* op
te heffen, zoodat ook het hoofd dezer inrichting
buiten betrekking komt.
Karig.
Een arbeider in 't Friesehe dorp Kntjpe werkt
van 's morgens 5 tot 's avonds 7 uur hij een
boer voor f3 's weeks. Hij heeft nu een brief,
onderteekend nEenige arbeiders", ontvangen,
met last om voor dit loon niet meer te wei ken.
De justitie is met dezen brief in kennis gesteld.
Vader en Zoon.
Zekere Van E., te Meliek, die zich gisteren
in de kazerne te Roermond aanmeldde, om zijn
straftyd wegens liet niet in orde hebben van
zijne équipementstukken te ondergaan, had aan
het hoofd eene wonde van omstreeks 10 cM.
lang en 3 cM. breed, waarschijnlijk door een
forschen houw met een scherp voorwerp toege
bracht, zoodat hij terstond naar liet gasthuis
moest worden overgebracht,
Als verdacht hiervan werd door den brigadier
der marechaussee naar de gevangenis te Roer
mond overgebracht zijn vader, met wien hij
steeds in onmin leefde.
Verpletterd.
Te Grevenbicht (L.) keerde gistermiddag de
25-jarige knecht uit de brouwery van den heer
M. Vencken aldaar, op een met vaten geladen
bierkar huiswaarts.
Daar een der vaten van*de kar rolde, sprong
de knecht onder 't rijdeu van den wagen, doch
hij viel daarbij zoo ongelukkig, dat een der
raderen hem over het hoofd ging e,n hij on
middellijk eea lijk was.
Bohenlohe en Hauptmann.
De Duitsche rijkskanselier, die wel den tijd
blijkt te hebben om nogal eens naar de komedie
te gaan, schijnt Hauptmaun's Versunkene GlocJce
bijzonder te waardeeren.
Hij had het stuk reeds driemaal gezien toen
hij dezer dagen plaats liet bespreken voor
Halbe's Mutter Erde, dat in denzelfden schouw
burg gegeven werd.Er werd teruggetelephoneerd,
dat in plaats van Mutter Erde, Die Versun
kene Glocke zou worden gespeeld. Des te beter,
liet prins Hobenlohe antwoorden, hij wilde dat
stuk nog wel eens zien.
