51"° jaargang. Zaterdag 1, Zondag 2 en Maandag 3 JanuariJ898. N°. 9515. Derde Blad. I i i I t r f Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. UITGEVER: H. J. C. I10ELANTS. Het Genie een ziekteverschijnsel? BUITENLAND. F Aboxkemenïspbij3 roor Schiedam, per kwartaal f 0.90 omliggende plaatsen, p.k.rart. -1.05 franco per post, p. kwartaal. - 1.30 Afzonderlijke nommers- 0.02 1TOREAÏ1: BOTERSTRAAT fO, Tcleplioon IVo. 123. ADrrnTcxTrEimus: wan 1—5 gewone regels mot inbe grip van eene Courantf 0.59 Iedere gewone regd meer- 0.10 Bij abonnement wordt korting verleend. Er zijn geleorden, die zoolang op één punt kunnen staren, dat zij al het omringende maar flauwelijk en scheef beginnen te zien. Tot die menschen behoort de beroemde Italiaansche zielkundige Cesare Lombroso, aldus schreef eenigen tijd geleden de Znlphensche Courant, waaraan wij dit ontleenen. Lombroso heeft de ziekten der ziel bestu deerd en is daarin heel knap geworden. Hij ontdekt ze vóór iemand anders en teekent lieden, die voor gezond doorgaan, als niet wel bij 't hoofd, wat dan meestal uitkomt. Nu heeft hij echter ontdekt, en in zijn L'Homme dc Genie (waarvan te Parijs reeds een tweede druk is verschenen) aangetoond, dat groote mannen, genieën, dikwijls een weeke, zoo niet wonde plek in hunne herse nen hebben. Hij trekt daaruit het besluit, dat het genie een ontaarde zielstoestand is, iets als vallende ziekte. Hij is daarover hevig aan gevallen. Toch is het onloochenbaar, dat bijna alle groote mannen bijzonder malle dingen kun nen zeggen en doen. De geschiedenis is vol be wijzen daarvan. Waarin vergist nu Lombroso zich? Volgens den heer G. Valbert, die in de Revue des Deux Mondes zijn boek bespreekt, heeft Lom broso verband gezocht, waar dit niet bestaat. Hij heeft het genie zelf als ziekteverschijnsel gekenschetst, maar. merkte niet op, dat de ont- aardings-verschijnselen die zich bij groote gee sten vertoonen, geheel afgescheiden daarvan en ondanks hunne genialiteit, voorkomen niet enkel bij hen, maar ook bij alledaagsche menschen. Lombroso redeneert als volgt: «Kruipende dieren hebben meer ledematen dan wijapen, viervoeters, bezitten meer spieren en een geheel orgaan, den staart, die ons ontbreekt. Alleen door deze voordeelen te verliezen, hebben wij onze verstandelijke meerderheid verkregen." Dit is een troost, zegt Valbert, voor iemand die het verlies van een dezer gaven mocht betreuren. Evenzoo zullen alle middelmatig heden zich lichter en tevredencr gevoelen door de leer, dat zij ontaard zouden zijn geweest en geen, of slechts lichamelijk en verstande lijk gebrekkige, kinderen zouden hebben voort gebracht, als de natuur hen bovenmate geniaal had gemaakt. Doch dit daargelaten. Vertroostend of niet: is Lombroso's theorie waar De heer Valbert merkt aan, dat zijne bewijzen zeer mager zijn. Hij hecht te veel waarde aan anecdoten. Gelooft hij werkelijk, dat La Fontaine zijn fabel der Twee Duiven in een droom heeft gemaakt? "Wil hij zweren, dat Paus Clementius VI, Malebranche en Cornelius domkoppen waren tot den dag, waarop zij een trap van een paard tegen het hoofd kregen, die hen geestig maakte Wil hij zijn hoofd verwedden, dat Hegel eens, in een vlaag van grootheidswaanzin zijn les begon met de mededeeling, dat hij, evenals Christus, «de Waarheid zelf' was? Wie Hegel bestudeerd heeft, zal dit ver telsel wantrouwen. En als wij moeten geloo- ven, dat Newton eens zijn pijp stopte met den vinger van een zijner nichtjesdat Ampère, geheel bezig met een vraagstuk, eens zijn paard verloor zonder het te merkendat Mozart, bij het vleeschsnijden, zich telkens in de vingers sneed volgt daar dan uit dat Mozart, Newton en Ampère de eerste ver schijnselen van krankzinnigheid vertoonden Evenmin, als uit dergelijke gevallen, bij gewone menschen voorkomende, besloten kan worden, dat zij genieën zijn. Een van Lombroso's machtspreuken is, dat geestesziekten zich meestal bij de eerste zomer warmte vertoonen en dat in dien tijd ook het genie het werkzaamst is. In het voorjaar werd Amerika ontdekt; werden de barometer, de verrekijker, het galvanisme en de bliksemaf leider uitgevonden; de heer Valbert weet even wel voorbeelden aan te halen van uitvindin gen, die in den winter zijn gedaan: de elee- trische zuil van Volta in 1800: het water stofpistool in den herfst 1776; het iodium, in December door Davy ontdekt, enz. Lembroso erkent bovendien, dat alle ontdekkingen der nieuwere natuurkunde de uitkomst zijn ge weest van veel peinzen en daarmede verliest zyn statistiek haar grootste beteekenis. Een ander bewijs, dat genie en krankzin nigheid hetzelfde zijn, ziet de Italiaansche ge leerde hierin, dat dikwijls seen ware tijdelijke genialiteit" zich vertoont bij verwarde breinen. Een der hoofdstukken van zijn boek draagt het opschriftsliet genie bij gekken" en daarin verklaart Lombroso, dat hij veel zulke onge- lnkkigen kent, die schilders, dichters, wijsgee- ren zijn geworden. Al dergelijke Heden hebben, zegt hij, zonderlinge eigenaardighedenbegaan licht dwaasheden, en als zij toevallig ontdek kingen doen. kan men er zeker van zijn, dat deze tot niets dienen. Veracht ze niet! In wat gunstiger omstandigheden zou het hun juist zoo gegaan zijn als dezen of genen beroemden man, dien gij nu zeer bewondert! Generaüseerende. stelt Lombroso het genie als een vorm van ontaarding op één lijn met erfelijk.1 ziektentering, doof beid, zenuwlijden. Er zijn enkele reuzen onder hen geweest, maai de meeste genieën waren onderkruiperszwak kelijk, scheef, mager, gebocheld, Demosthenes, Alcibiades, Virgilius, Karei V stotterdenvele genieën waren links, de meesten huwden niet of hadden weinig kinderen; hunne nakome lingschap stierf spoedig uit. En hunne creation hadden altijd de meeste overeenkomst met een epileptischen aanval Ieder had zijn eigen methode om dien uit te lokken, Schiller legde rotte appelen op zijn schrijftafel; Pitt en Fox gingen zich te buiten aan bier; Bossuet sloot zich op in een koude kamer en wikkelde het hoofd in warme doeken Leibnitz kon alleen denken als hij waterpas lag. Dan hebben alle genieën zonderlinge eigen schappen en verstrooidheden. Ze zijn excen triek, origineelen niemand is meer origineel dan een gek. Velen drinkenanderen missen elk zedelijk bewustzijn, Byron kocht, als knaap, vergif om zijn ifioeder te vermoorden, die hij innig liefhad, maar met wie hij dikwijls de hevigste ruzie had. Donizetti mishandelde zijne vrouw, enz. «Zeker 1 antwoordt de heer Valbert, vele geniale mannen hebben oogenblikken van groote zwakheid gehadhebben geleden aan moreele kwalen, ziekelijke aandoeningen. Maar dat komt alleen omdat zij, hoe geniaal, óók menschen waren, óók behept met de gebreken en onvol maaktheden onzer menschelijke natuur. De heer Lombroso heeft ons een menigte bijzon dere kenmerken opgenoemd, die hij houdt voor verschijnselen van ontaarding en die, volgens hem. geniëen onderscheiden. Maar hij had moeten aantoonen, dat die eigenschappen zich niet vertoonen bij den ge wonen mensch, den alledaagsche, die alleen leeft om te eten en die verdienen zou, een staart te hebben. Laat hij, met zijn onfeilbare statistiek ons dat bewijs leveren en wij zullen ons ge wonnen geven De heer Valbert is overtuigd dat het betoog van Lombroso zou opgaan, indien de middel matige mensch geen der vlekken had, die groote mannen aankleven. Maar het genie kan gerust wezen de bijzondere eigenschappen, die zijne ontaarding moeten bewijzen, vindt men bij vele middelmatige menschen, die er hun verstand bij behouden. Algemeen overzicht. Schiedam, 1 Januari '97. Het jaar 1898 zal Frankrijk brengen de alge- meene verkiezingen voor de Kamer, en allengs beginnen de verschillende partijen zich op den stembusstrijd voor te bereiden. Zoo is Bourgeois met den staf der radicale partij op den eersten Kerstdag naar het Zuiden getrokken om voor de kiezers in het departe ment Dröme te spreken. De positie der radicalen is waarlijk niet be moedigend. In naam der maatschappelijke orde, is er een sterke toenadering ontstaan tusschen cle- ricalen, regeeringsrepublikeinen en een deel der monarchisten, die gezamenlyk het hoo d bieden aan de baanbrekers der sociale revolutie. Het Vaticaan staat op uitnemenden voet met de regeering der derde Republiek, en zelfs de «Koning", hertog Henri van Orleans, toont wel geen neiging president Faure te erkennen als het hoofd van den Fransehen Staat, maar een klein weinig bijgeven doet hij toch. Aan den bekenden royalist Dufeuille schreef de hertog een brief, waarin hij verklaarde het belang van Frankrijk te stellen boven dat zijner partij. En verder; «Frankrijk zal alleen in de constilutioneele en liberale monarchie den voorspoed en de groot heid weervinden, die het onder de regeering van Louis-Philippe heeft geno'en. »Eens zullen de Fianschen in demoriaichie liet vervolg der oude nationale traditie zien." Men ziet het, de Pretendent daalt van liet lionge voetstuk af van het koningschap bij de gratie Gods. Niet alle aanhangers van de monarchie zijn evenwel tevreden over dit laveeren van hun koninklijken meester. Terwijl aan den eenen kant de Oileanisten met de woorden van den Pretendent instem men, toonen de echte royalisten zicli er gnnsch niet ingenomen mede. Hun voornaamste blad, de Gazette de France, bevat dan ook in een zijner laatste nummers een schrijven van mannen met namen van den zuiversten royalistischen Klank: Tristan, Lam bert, Cliaielte e. a. Hun staat in deze ernstige ure, zeggen zij, voor den geest hoe de graaf van Cliambord zeide«Mijn persoon is niets, mijn beginsel is alles" hoe de graaf van Parijs in zijn testament kon schrijven, dat het steeds zijn doel was ge weest liet overgeleverde beginsel te handhaven dat hij door zijn geboorte verplicht was te be waren, en eindelijk hoe in 1894 de erfgenaam van de Kroon zelf heeft verklaard te zijn «de vertegenwoordiger van het beginsel der nationale en traditioneele monarchie". Zij verklaren verder, den hertog van Oi leans als koning te hebben begroet, om dit beginsel te kunnen dienen. De constilutioneele en liberale monarchie van 1830 evenwel achten zij de ne gatie van iiet nationale recht. Op die wijze wordt den hertog van Orleans, van vvien ook reeds is gezegd, dat hij zich bij de vetkiezingen candidaat wilde stellen, aan 'tverstand gebracht dat deze heeren, in waar heid plus royalistes que le roi, van toenadering tot de partij der rallté's niet willen weten. De eenheid der monarchistische partij, die reeds zoo veei heeft geleden, za! er thans zeker niet op verbeteren. Met dat al zijn de radicalen leelijk in het gedrang gekomen. Met de gematigde republikeinen kunnen zij zich niet verbinden, want hoe zouden zij de Dritte im Bttnde kunnen zijn met gematigd republikeinen en conservatieven Wenden zij zich evenwel naar links, naar de revolutionnaïren, dan geldt voor hen in zekere mate het woord, dat Gambetta eens Mac. Mahon toeriepse soumettre ou se démettre, zich onderwerpen of aftreden. Welke keus Bourgeois en zijn kleine schare zullen doen, is nog niet te zeggen. Voorloopig kennen wij alleen de schets, die Bourgeois op den eersten Kerstdag van den toestand heeft gegeven: «Het gaat om den strijd tusschen den uit- wendigen ultramontaanschen en den innei lijken republikeinschen invloed. Niet alleen het be staan der republikeinsche staatsinstellingen wordt bedreigd, maar de onafhankelijkheid dei- natie zelf staat op het spel. En waar het die betreft weigeren wij iedere concessie." De Spaansehe regeering heeft meer last met de Cubanen, die het eiland hebben verlaten, dan met de bewoners zelf. De eerste doen voortdurend hun best om de bewoners van Cuba aan hel verstand te bren gen, dat zij de autonomie, waarvoor zij zoo sterk ijveren, niet noodig hebben. Het officieuse orgaan der regeering te Madrid El Oorreo zegt naar aanleiding daarvan zeer te recht: «Er schijnt verschil van meening te bestaan tusschen de Cubanen die op het Iberisch schier eiland, te Parijs en te New-York wonen, en die welke te Havanna gevestigd zjjn. Wij mogen aannemen dat de laatsten beter den waren toestand zullen kennen dan hun verafzijnde landgenoten en beter in staat zijn dan deze om juist en met overleg te oerdeelen. «De Spaansehe regeering heeft zich niet be moeid met de aanwijzing der personen, die deel zullen uitmaken van de eerste regeering van Cuba en Porto-Rico en zal zich daarmede ook niet bemoeien. Generaal Blanco heeft in deze richting uitvoerige bevelen ontvangen. Alleen wanneer iiaar daarom wordt gevraagd zai de regeering te Madrid haar meening zeggen." Een correspondent van de N.-T. Herald heeft «generaal" Gomez in zijn kamp op Cuba opgezocht. De aanvoeider der opstandelingen heeft den journali-t ter openbaarmaking een eigenhandig geschreven brief gegeven, waarin wordt verklaaul, dat noch bet leger noch bot volk van Cuba hun zaak willen verlaten, voordat zege of dood hun pogingen bekionen. Sedert liet begin van den oorlog beeft de Spaansehe legeeiing in het geheel naar Cuba gezonden 1 S3 000, naar de Pliilippijnen 29.000 en naar Poito-Rico 5000 man. Het blijft een duister intrigeeren in hetYerre Oosten. In alle stilte schijnen de betrokken regeeringen hun maatregelen te treffen, en wanneer er iets uitlekt, dan is het alleen het toeval of de loerende blik van een eoncurree- rende mogendheid die liet verborgene aan liet licht brengt. Op die wijze zou bet dan ook te vei klaren zijn, dat Frankrijk, hoewel officieel het feit ongegrond wordt verklaard, tocli zicli genes teld heeft op het eiland Hainan, De conespondent der Daily Mail te Singa pore, die deze bezetting pei f inent staande houdt, bewiert dat het bericht er van door een Fran- sclie boot, de Ernest Simcn, van Saïgon naar Singapore is overgebracht. Deze boot brengt de officieele mededeeling der inbezitneming van Hainan naar Frankrijk over, en slechts door toeval zou het geheim geiiouden feit bekend zijn geworden. Ook Engeland zit blijkbaar niet stil, De Loridensche bladen hadden geruchtsge- vvijze medegedeeld, dat de admiraliteit voor nemens was de marine-reserve op te roepen. Router s bureau noemde, na inlichtingen ge vraagd te hebben, dit gerucht ongegrond maar niettemin neemt men te Londen algemeen aan, dat inderdaad de vloot-reserve zal worden op geroepen. Het is weer de Daily Mail, die bovendien uit Shanghai verneemt, dat een Engelsch eskaker van acht schepen de haven van Che mulpo is binnengeloopen. Aan dit bericht wordt toegevoegd, dat er twee Japansche kruisers ankeren vóór de Jang- tsé-Kiang, terwijl anderzijds twee Russische kruisers te Nagasaki gestationeerd blijven. Dat een en ander niet dan met zekeren twijfel mag worden vernomen, behoeft wel niet gezegd te worden. De Londensche pers schijnt in deze dagen bij7.onder tuk op sensationeeie nieuwtjes. Gemengde Mcdedeeltngen. De groothertog van Luxemburg heeft den erfgioothertog Wilhelm tot lid van den Raad van State benoemd. Op die wijze zal de tioonopvolger de gang der staatszaken door de practijk leeren kennen. Zooals men weet, is de ei tgroothertog vroeger generaal in het Oosten rij ksche leger geweest. De Fransche regeering heeft 1,200,000 frs. ter beschikking gesteld van den gouverneur van Algerié, om tegemoet te komen aan de inlandsche bevolking die gebrek lijdt tenge volge van de mislukking van den oogst. Naquet wordt wellicht nog wegens de Panama- omkoopingen vervolgd. De advocaat-generaal heeft van de vervol ging tegen hem afgezien, maar het Hof zal nog nader beslissen. liet heeft Naquet een uitstel van 6 maanden toegestaan. Volgens de Neue Freie Fr esse zou keizer Frans Jozef onder dagteekening van 31 Decem ber bij keizerlijk besluit aan het voorloopig vergelijk voor den tijd van een jaar wettelijke kracht toekennen. Daar de beraadslaging in de Hongaarsche Kamer over het vergelijk ook Donderdag 1.1. geen resultaat opleverde, is de Kamer tot Maandag a. s. gescheiden. Uit Tanger wordt gemeld, dat op de Engel- sclie, Fransche en Spaansehe koeriers, die de post van Tanger naar Tetuan brachten, ge schoten is. De koeriers konden echter zichzelf en de hun toevertrouwde zaken in veiligheid brengen. Daily Mail wil weten dat de Transvaaiscbe regeering een bedrag van 50.000 p. st. uit de geheime fondsen ter beschikking van den Afri- kaanderbond heeft gestetd, om die te gebrui ken voor de verkiezingen in de Kaapkolonie. Van verschillende zjjden wordt gemeld, dat

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1898 | | pagina 9