Uit de Staatscourant.
Kunst en Wetenschap.
Rechtzaken.
Kerk en School.
Landbouw en Veeteelt.
SPORT.
Gemengd Nieuws.
Finantiëel.
V1 s s c U e r ij.
S c li e e p v a a rt.
Hanclel.
van veerkrachtige, niet over-vermoeide winkel
juffrouwen.
Toen deze proef een paar maanden geduurd
had. bleek zij zoo gunstig te werken, dat de
maatregel thans definitief is ingevoerd.
De beteekenis, die dit principe op industrieel
gebied in de toekomst nog hebben kan, is niet
licht te overschatten.
Misschien is het niet van belang ontbloot
ook een deel van den briefte publiceeten, dien
het Bestuur, als antwoord op een verzoek om
inlichtingen, ontving. De heer H. geeft daarin
de volgende toelichting van de door hem inge
voerde arbeidsregeling
Geduiende de vele jaren, dat ik rnijne zaak
drijf, heb ik de ondervinding opgedaan dat
naarmate mijne zaak zich uitbreidde en er dus
meer van de winkeljuffrouwen gevergd werd,
hare gezondheid achteruit ging. Menigmaal was
meer dan de helft or ,"er geneeskundige behan
deling. Zeer dikwijls kwam het voor, dat juf
frouwen, welke nog niet in betrekking geweest
waren, flink en gezond haren nieuwen werk
kring aanvingen, zich na eenige maanden moe
en zwak voelden en de mij zoo bekende vraag
deden a Mag ik morgen ochtend iets later komen
om naar den dokter te gaan Heeren medici
zullen beter dan ik kunnen verklaren, waaruit
die ongunstige \etandering voort kwam. Ik voor
mezelvv schrijf die hoofdzakelijk aan tweeërlei
ooi zaken toe.
1o. aan de weinige gelegenheid tot zitten.
In eenigszins drukke zaken is dat niet te
verhelpen meermalen animeer ik de juffrouwen
zelf er toe, doch die gelegenheden ziju zóó kort,
meestal slechts enkele minuten, dat dit niet
in rekening gebracht mag worden.
2o, aan de lange werktijden.
Dit laatste euvel te verhelpen was sinds lang
mijn streven. Vervroegde sluiting in een stad
als deze en in eene zaak als de mijne was niet
wel mogelijk. Ik heb het indertijd bepioefd,
doch zonder voldoend resultaat. Enkele juf-
houwen, wier geste! het minste weerstands
vermogen bleek te hebben, had ik reeds ge
durende een paar uur per dag vrij gegeven
doch hoewel dit dan tijdelijk niet slecht werkte,
was het evenmin afdoende en strookte dit ook
niet met de zoo hoog noodige orde en regelmaat.
Ik heb nu sedert eenigen tijd den normalen
werkdag van 8 uur ingevoerd en vermeen zoo
de kwestie eenen goeden stap nader ter oplos
sing gebracht te hebben.
Da sVereeniging ter behartiging van de
belangen der Vrouw", waarvan secretaresse is
mevrouw II. Bosman-Frank, Plantageweg 97
te Rotterdam, wendt zich riu door middel eener
circulaire tot alle magazijnhouders en winkeliers
met het diingend verzoek een maatregel als
bovengenoemd, zoo mogelijk, ook in hunne
magazijnen toe te passen, er althans een proef
mee te nem-n. Het spreekt wel vanzelf, aldus
heet het daarin, dat de uren, waarop het volle
personeel aanwezig moet zijnzich moeten
regelen naar de behoeften der zaak.
Zij vraagt dit in het belang van de vele
personen, wier gezondheid, juist als gevolg dei-
onvermijdelijke vermoeienissen, aan de betrek
king verbonden, zooveel te wenschen overlaat,
een feit dat door allen medici geconstateerd
is en dat door verkorten arbeidstijd, meer rust
en goedgekozen ontspanning zou ophouden te
bestaan.
Zij vraagt dit met vrijmoedigheid, daar ze
overtuigd is, dat de meerdere arbeidskracht,
de groolere opgewektheid van het personeel
ook den patroons ten goede zal komen.
Tevens verzoekt zij die firma's welke genegen
mochten zijn met dergelijken maatregel een
proef te nemen en degenen, die den arbeidstijd
voor hun personeel reeds op 8 uur ongeveer
vastgesteld hebben, haar daarvan kennis te
geven, met het oog op een eventueel ep te
richten ontspanningslokaal.
Dit laatste slaat natuurlijk alleen op Rotter
dam.
Nachtarbeid van bakkers.
Naar Het Vaderland verneemt, is bij de
bakkerij van «Eigen Hulp" te 's GravenDage
de nachtarbeid weder ingevoerd. Niettegen
staande liet aantal leden sedert Juni met 100
is vermeerderd, is het brooddebiet zoodanig
verminderd, dat bet een eisch van zelfbehoud
wordt geacht tot het vroegere systeem terug
te koeren. De werklieden hadden er geen be
zwaar tegen.
Voor hen, die van de wenschelijftheitl van
opheffing van nachtarbeid overtuigd zijn, is dit
zeker een zeer ontmoedigend bericht, meent het
blad. Blijkbaar is op dit gebied niets te berei
ken, zoolang niet de publieke opinie in die mate
voor de zaak gewonnen is, dat zij èn werkgevers
èn werklieden dwingen kan.
I'lanters-vereeniging op Java.
Volgens te Amsterdam ontvangen telegram
uit Bandoeng werd in een druk bezochte ver
gadering een voorstel van een der heeren Kerk
hoven aangenomen, ten doel hebbende het
vormen van een Plantersvereeniging en het
oprichten van fabrieken en den verkoop van
Chinine op Java, en heeft zich reeds een com
missie daarvoor geconstitueerd.
Bij Kon. Besl. is, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend aan jhr. G. S. Boreel, als hoogheemraad
van den Hondsboasche en Duinen tot Petten, provincie
Noord-Holland.
Tot directeur van het museum Fodor te Amster
dam is benoemd de heer C. G. 't Hooft, tbans onder
directeur van 's Rijks schilderijenverzameling.
(Vad.)
De bekende musicus mr. H. Viotta ligt reeds
sedert eenigen tijd te Amsterdam ziek. De uitvoering
der Wagnervereeniging aldaar, waarvan de kranke
directeur is, zal nu plaats hebben onder leiding van
onzen vroegeren landgenoot Willem de Haan, tbans
iiofkapelmeester te Darmstadt.
De eerste opvoering van de Walkure door de
Nederlaudsche Opera was door de if, R- Ct. niet
bijster gunstig beoordeeld.
En zooals het meer gaat; gaarne accepteert de
beoordeelde een gunstige recensie, maar al3 de criticus
den moed heeft op wonde plekken dan vinger te leggen,
dan is het rnis. Met anderen deelt ook de heer van
der Linden dit menscbelijk zwak.
Hij heeft uu een brief geschreven aan den referent
van de N. R. Ct, waarin hij zegt;
Terugkomeude van Groningen cn Leeuwarden, waar
wij met schitterend succes „Lohengrin" hebben opge
voerd, vond ik do mij zeker van uwentwege toege
zonden A* Rot/. Courant roet uwe beoordeeliug over
„de Walküre-opvoering op jl. Maandag te Rotterdam.
Alle eigenwaan is ver van mij cn aangezien uit
uw schrijven blijkt, datu zooveel nader bij Wagner
staat dan ik, heb ik bij dozen de eer u beleefdelijk
uit te noodigeu de tweede opvoering van „de Wal
kure" op Donderdag 20 dezer te Rotterdam te willen
dirigeeren, opdat ik mij, door uw goed voorbeeld,
beter op de hoogte mijner taak kan stellen.
Het spreekt vanzelf, dat ik het geheele personeel
te uwer beschikking stel, tot het houden van repe
tition.
Tot gisteren had de heer v. d. L. nog geen
antwoord op zijn aanbod ontvangen.
Zeer terechtMen kan een uitnemend criticus zijn,
maar een pover dirigent.
Ter aanvulling van het bericht omtrent de uit
spraak in de procedure van notaris Van Wermesker-
ken tegen zijne echtgenoote, wordt onder onze aandacht
gebracht dat op den eisch van mevrouw Van Wer-
meskerken tegen haren echtgenoot, nog geen beslissing
gevallen is. Toegelaten tot het leveren van het bewijs
der door haar gestelde feiten, is het getuigenverhoor
uitgesteld, omdat kort vóór den daarvoor aangewezen
dag, 13 April 1897, dc heer Van Wermeskerken van
het vonnis in hooger beroep is gekomen. Dit appèl
hangt nog voor het gerechtshof tc Amsterdam.
Neb. Herv. Kerk.
Beroepen: To Elburg, T. Docvendans Wz,to
Hoogmade c. a.
Bedankt: Voor Blokzijl, door E. G. J. Bal, te
Nijeveen.
Geref. Kerkes.
Beroepen: To Rijswijk (Z.-H0IL), J. H. M. G.
Wolf, te Maasland B.
Bedankt: Voor Scharendijke en Elkersee (Zeel.),
door T. Bouma, te Doorn.
Een groote paardenmarkt te Brussel wordt dit
jaar gehouden op 2 Februari op de boulevard du
Midi et de l'Abattoir.
De Maatschappij „Lux" is opgeheven. De heeren
G. Peek, Joh. Huysscr, Ign. Rispinck en H. v. d.
Masch Spakler hebben hot officieel orgaan overge
daan aan de firma D. B. Centen te Amsterdam. Dien
tengevolge hebben de heeren Spakler als hoofdredac
teur, en J. R. A. Schouten administrateur benoemd
dr. J. Doctors van Leeuwen, die zal worden bijge
staan door de heeren dr. J. Rombouts, Spakler en
Bispinck.
He gemeenteraad van Klaaswaal.
De gemeenteraad van Klaas-waai heeft met
den burgemeester het nieuwejaar weer ouder-
wetsch ingezet.
Het begon ai over het convocatiebiljet. Het
raadslid van der Beek zeide naar aanleiding
daarvan lang niet maisch
«Mijnheer de Voorzitter. Op het convocatie-
biljet voor deze vergadering vind ik behalve
ingekomen stukken vermeid onderwijs en af-
en overschrijving begrooting j898. Ra Ra wat
is dat Ik geloof dat niet één raadslid het er
uit begrijpen kan I
Het Reglement van Orde dat evengoed voor
U verbindend is als voor ons, zegt in art. 7 dat
alle onderwerpen op het convocatiebiijet zeer
duidelijk moeten worden vermeld en aangezien
de door U geschreven convocatiebiljetten reeds
meermalen gebaseerd waren op misleiding en
bedrog, dat niet geslaagd zoude zijn, indien de
convocatiebiljetten waren uitgeschreven zoo het
behoorde. Ik zal daarom dan ook trachten aan
dergelijke infame handelingen mede een einde
te maken, waarom ik het voornemen heb opge
vat bij ieder dergelijke bejegening voor testellen,
de onderwerpen uit te stellen tot een volgende
vergadering, of tot wij weten wat er moet be
handeld worden."
Een oogenblik later hebben de voorzitter en
de secretaris een kleine woordenschermutseling
over een stukje vloeipapier.
Als de agenda is afgeloopen zegt de voor
zitter huiselijk«ziezoo, dan zijn wjj klaar",
maar het raadslid Herweijer vraagt nog het
woord en zegt:
Mijnheer de 'Voorzitter, ik wil U de vraag
nog eens stellen, nu 1897 voorbjj is en wij
een nieuw jaar z'gn ingetreden, of het U nu
nog niet gelegen kromt een dag te bepalen om
met den Raad de Secretarie te inspecteeren,
die volgens uwe klacht niet in orde is, en waar-
1 van de waarheid is* dat óf Uwe beschuldiging
valscli óf dat er wanorde is, welke beide hoog
afkeurenswaardig zijn; zoodat het noodig is
dat hieromtrent zekerheid worde verkregen.
De voorzitter geeft hierop geen antweord, maar
vraagt of nog iemand iets heeft mede te deelen,
waarop de heer L, Van der Beek tot den voor
zitter zegtIk zou nu die vaNche beschuldiging
maar intrekken, of anders zeggen, wat ter sec
retarie in wanorde verkeert. De voorzitter geeft
ook hierop geen antwoord en vraagt of iemand
nader iets heeft voor te stellen, waarop de heer
L. Van der Beek zegt«Mijnheer de Voorzitter
ik wil een afdoend antwoord op mijne vraag."
Eindelijk wordt een adres voorgelezen, dat
aan den Commissaris der Koningin zal worden
gezonden, en waarin de burgemeester wordt
gesommeerd zijn beschuldiging in te trekken
of anders maatregelen te nemen, waardoor de
beweerde wanorde op de secretarie een einde
neme'.
Dit besluit gelezen wordende, zegt de voor
zitter dat het vol «leugens" staat, zonder echter
er ééne te noemen, waarna het wordt in stem
ming gebracht. Onder de stemming zegt de
voorzitter tot het lid A. M. van Drongelen
«U is er natuurlijk vóór", hetgeen nu deze
met stemverheffing verklaart, terwijl nu de
voorzitter tot den heer L. v. d. Beek zegt
»en U evenzeer", waarop deze laat volgen
Mijnheer de voorzitter het was prijzenswaar
diger dat U zich in de vergaderingen netter
gedraagdet, waarop de voorzitter den heer L.
Van der Beek zijne stem vraagt, die nu deze
uitbrengt, met de woorden Ik zie U zooals
nu, liever met een nijdig, dan met een sar
castisch gezicht, na welke woorden het ontwerp
besluit met 5 tegen 2 stemmen, die der beide
wethouders, is aangenomenen waarna de
vergadering is gesloten na eene nogmaals ge
houden rondvraag; als zijnde er niets verder
te behandelen.
He overvaring.
Ons wordt verzocht nog te melden dat bij
de aanvaring op het Haringvliet, gisteren ge
meld, de betrokken visehschokker geen licht
op had. De schuld lag dus niet aan den gezag
voerder van de stoomboot Vooruitgang, kapt.
A. van Gelderen. (iV. R. Ct.)
Mijnongeluk.
Eeu ontzettend mijnongeluk is te Gabrze
nabij Gleiwitz (Silezië) gebeurd.
In de Koningin Louise-mijn namelijk brak
eergisteren een brand uit, die spoedig een
grooten omvang aannam en op het oogenblik,
dat het bericht werd afgezonden nog niet
gebluscht was.
De verbindingsgangen werden afgedamd.
Gisterenmorgen om acht uur brak zich een
stroom vergiftig kolengas uit dc schacht waar
de brand ontstaan was, een baan naar dat deel
van de mijn, waar nog werklieden waren.
Van dezen werden verscheidene bewusteloos.
Zeven 'mijnwerkers werden gedood en acht
zwaar gewond. Men vreest, dat nog 25 man
verdoofd of dood in de mijn liggen.
Overttroomingen.
Uit Spanje en het Zuiden van Frankrijk
komen berichten van overstroomingen, door
aanhoudenden regen veroorzaakt. In Valencia
zijn dertig huizen ingestort. Het verkeer tus-
schen Barcelona en Perpignan is gestremd. De
toestand werd verergerd doordien de onstuimige
zee den afloop der rivieren tegenhield.
De prefect der Ooster-Pyreneën is bij Rivesal-
tes met zijn secretaris-generaal met groote
moeite uit het natte zand, waarin zij weg
zonken, gered.
Spoorwegongeluk.
Verleden Zaterdag 's namiddags om halfzes,
werd bij het rangeeren van een goederentrein
op een der stations-emplacementen bij Breslau
het rijtuig van graaf Pfeil verpletterd.
In het rijtuig zaten zijne vrouw en dochter,
de eerste werd licht, de tweede zwaar gekwetst.
Ook de koetsier werd zwaar gekwelst, doch de
paarden bekwamen geene schade.
Iniluenza.
Overal bijna in Frankrijk heerscht influenza,
vooral in het departement der Noorder-kusten.
Te Piéls liggen er 300 ziek, te Plénée-Jugon
zijn in ééne week 18 menschen er aan ge
storven en te Dinau in enkele dagen 6 in één
huis.
Hlectrische spoorweg op den Mont-JHanc.
De bouw van dezen eleclrischen spoorweg
is thans verzekerd. De gemeente Les Douches,
waaraan bijna de geheele berg toebehoort, heeft
vergunning gegeven tot den aanleg, en eene
wetenschappelijke commissie zal weldra een
ontwerp voor den spoorweg opmaken. In 1899
moet de lijn tot aan Montavert, nabij de Mer
de Glacé, op eene hoogte van 2500 meter ge
legen, in exploitatie zijn.
De lijn GenèveClusesFayet zal van laatst
genoemde plaats tot aan Chamounix worden
doorgetrokken, en ook voor deze verlenging zal
de electriciteit als drijfkracht worden gebezigd,
zoodat, wanneer de sectie Cluses Fayet (die
in aanbouw is) met hare verlenging tot het
liefelijk gelegen plaats Chamounix, waar jaar
lijks duizenden vreemdelingen uit alle deelen
van Europa samenkomen, is voltooid, en derhalve
de Koning van Savoie direct met Genève zal
zijn verbonden, de geheele lengte van den elec-
trischen spoorweg ongeveer 20 kilometer zal
bedragen.
De, voor de electrische motoren, benoodigde
kracht zal ontleend worden aan de 80 meter
hooge watervallen van de rivier de Acre, die
gevoed wordt door de reusachtige ijsvelden van
den Mont-Blanc. De beide electische fabriekeu
zullen een gezamenlijk vermogen krijgen van
4000 paardekracht, waardoor de treinen in
staat zullen gesteld worden om de, voor een
gedeelte va-J den weg, zeer groote hellingen,
9 °/0, zonder tandradbaan, te kunnen beklimmen.
He Loc.
Vliegers.
De Amei'ikaansehe observatiepost te Blue
Hill heeft proeven genomen met een nieuw
soort vliegers, die der wetenschap dienstbaar
zijn gemaakt en op hun hooge luchtreizen
meteorologische toestellen meevoeren. De vlie
gers, die wij in onze jeugd lieten opgaan,
bereikten een hoogte van laat ons schatten
100 of 150 meter. Die van Blue Hill stijgen
1500, 1600 en 2000 meter. Een der geleerden
van het meteorologisch station heeft met trots
verklaard, dat zijn vlieger het tot 3380 meter
bracht. Zoo wordt op vliegergebied ook al record
geslagen
Tegengift bij dieren.
Vee, dat in de weide ioopt, en zich tegoed
doet aan het malsche gras en de sappige
bloempjes, krijgt ook wel eens vergiftigde planten
in de maag, die op de wei of aan den kant der
slooten groeien. Duizeligheid, onzekere gangen
verdooving zijn er de kenteekeuen van. Ook
staan de oogen der dieren óf mat óf fonkelend;
zij hebben een heeten, drogen muil en hunne
ademhaling is beklemd. Men geve zulke dieren
een zuiverend middel en dan slijmerige dranken
en de vergiftiging zal geene gevolgen hebben.
Varkens, welke nu en dan op het hof rond-
loopen, vinden vaak op de mestvaalt stollen,
die niet gunstig op de maag werken. Men geve
deze dieren per stuk 3 gram braak-wijnsteen
en daarna een afkooksel van havergort of lijn
zaad. Eiwit, melk en zeepwater is een goed
braakmiddel voor honden, die vergiftigd zijn.
Kippen toonen sporen van vergiftiging, wanneer
ze pieterseliezaad, bittere amandelen, gebrande
koffieboonen of koffiedik gegeten hebben. Door
het aanwenden van zure middelen kan men
meestal dit euvel verhelpen.
Faillissementen.
Uitgesproken:
's-Gravenhage, li Januari. A. O. Frohwein, winke
lier te Delft, Rechter-commissaris mr. C. Krabbe;
cuiator mr. A. de .Stoppelaar Fzn. te Delft.
SCHEVENINGEN, 18 Januari. Heden kwamen alhier
3 loggeis met versche viseh voor den walbesommingen
f 130 tot '200. Van Nieuwediep werd aangevoerd 300
mand veische viseh. Tarbot gold fa lot 7, tongen
iO tot 70 c., griet 73 0 tot f t, kabeljauw doode
fl tot 1.73, srhelvisch 25 tot 45 e, rog 50 tot 75 c.
per stuk; schol f8 tot 9.50, scharren f 1 tot 4, bolk
f2 tot 3, kleinschol f2.75 tot 5, per mand.
IJMUIDEN, 19 Januari. lieden waren 8 sloepen
aan de maikt met 8001800 groote schelviscb, H00
iUOO kleine id, 1040 kabeljauwen; '12 kottere
en loggers met 100-235 tongen, wat tarbot griet,
rog en kabeljauw. 212 mandjes schol. De volgende
prijzen werden besteedgr rota doode schelviech 40
stuks f 9—11.50, kleine id- it. 30 stuks f3.73—423;
groote levende per groolh'.nnerd f 4752, kleine id- ut
f2020, levende kabeljauw per stnk f2.90 - 3.25,
doode id f 1 231.40, groote tong 7085 c., midi
en kleine id. 2540 c, groote tarbot fG8, rog 50
75 c, kleine tarbot f2.254, alles per stuk; groote
schol per mand f6 508, kleine id. f35.
53 oogwater te Schiedam.
Jan. 21 v.ro. 2.54 n.m. 3 24
22 3.51 4.12
Kon en 5Iaan.
Zonsopgang Jan. 21 8.v.m. ondergang 4.24 n.m.
227.59 4.25
Nieuwe Maan 22 Jan. Eerste kwartier 29 Jan.
LONDEN, 19 Januari.
4 Tarweladingen aan de kust ten verkoop aangebo
den. Aangekomen
BERLIJN, 49 Januari.
Spiritus. Loco 38.70.
PARIJS, 19 Januari.
Tarwe. Loopende maand fr 28.30, Febr. fr. 28.45,
Maart/April fr. 27.70, 4 mnd. v. Maart fr. 27.75, lusteb
Rogge. Loopende maand fr 17.50, Febr. fr. 17.50,
Maart/April fr. 17,50, 4 mnd. v. Maait fr. 17.50, kalm.
HAMBURG, 19 Januari.
Petroleum loco 4.80, brief, dito geld. Spiritus
per Jan./Febr. 19l/o, Mrt./Apr. I8I/0. Stemming: 'ast.
BUDAPEST, 19 Januari.
Tarwe flauw.
PETERSBURG, 19 Januari.
Tarwe in loco 11.50. Rogge in loco 0.00.
BRUSSEL, 19 Januari.
Tarwe prijsh. Kansas fr. 20%, Donau fr. 17 a 20,
Mais kalm.
Amerlkaansche Goederenmarkt.
NEW-YORK, 19 Januari.
Tarwe.
Jan.
Febr. Maart.
April.
Mei.
19
Jan.
101%
97%
93
18
4018/8
99 97%
93
17
1001/2
96%
Maïs.
921/s
Jan.
Febr. Maart.
Mei.
Juni.
19
Jan.
33 Vs
35%
18
33%
34
17
33%
34%
