"stadsnieuw^
BINNENLAND.
TL AARDING EN.
Kunst en Wetenschap.
Rechtzaken.
Landbouw en Teeteelt.
SPORT.
Gemengd Nieuws.
Niet alle leden van het Kabinet-Dupuy waren
tegenwoordig, zoodat geen besluit is genomen.
"Waarschijnlijk zullen zij evenwel zich door hun
ambtsgeheim dekken.
Bij de ontvangst der rectoren der Oosten
rijk.sehe universiteiten verklaarde de minister
president d.it hij zeer ontstemd was over de
rumoerigheid onder de studenten. Hij machtigde
de rectoren, zoo noodig, de universiteiten veer
tien dagen te sluiten.
Aan de meeste universiteiten blijven de
Duitsche studenten van de colleges vveg.
Het Wiener Journal verneemt, dat de
Tsechen de sluiting van den Boheemschen
Landdag willen vertragen om de verwarring
te doen toenemen.
Te Liszakdorf (Hongarije) is Het na een
verkiezing tot een botsing gekomen tusschen
gendarmen en boeren. Twee der laats ten en
een onderwijzeres werden gedood, vier personen
evensgevaarlijk gewond.
Naar uit Torre Annunziata (Italië) wordt
bericht, zijn daar meer dan 2000 personen onder
den kreet»Wjj hebben hongernaar het
stadhuis getrokken. De gemeentelijke politie en
de infanterie bewaakten het gebouw er zijn
versterkingen aangevraagd.
Te Napels hebben eveneens ongeregeldheden
plaats gehad er werd een bakkerij geplunderd.
De Times verneemt uit Havanna, dat de
autonomie niet uitgebreid genoeg is, om de
sympathie der Cubanen te winnen, daar de
feitelijke macht geheel in handen van den gou-
Yerneur-generaa! berust.
De Koninginnen.
110. MM. de Koninginnen met prinses Elisa
beth van Waldeck-Pyrmont woonden gisteravond
een gedeelte van bet concert by van bet «Scot
tish Oiche?tia", onder directie van den heer
"W. Kes, in het gebouw van Kun-ten en Weten
schappen le 's Gravenhage.
fill. MM. en de vorstelijke bezoekster ver
schenen om hall negen in de zaal, even voor
den aanvang van de vioolsoio, en vertrokken
na de uitvoering van Rim«ky Korsakoff's
jtScheimrazade".
HH. MM. werden bij aankomst ontvangen
door het bestuur van het gebouw, met den
heer Kes, die de hooge bezoeksters ook weder
uitgeleide deden, bij welke laatste gelegen
heid HII. MM. den bekwamen dirigent com
plimenteerden.
De heer Kes werd bij zijne verschijning te
midden van het orkest, door het publiek warm
toegejuicht. Het concert ving aau met het Wil
helmus in de oude toonzetting. In den loop van
den avond, na de uitvoering van een door hem
geïnstrumenteerd nummer, ontving de dirigent
van eenige kunstvrienden een lauwerkrans van
groot en omvang.
Xammervervfisseling.
Zooals reeds is gemeld, wordt in het wets
voorstel tot afschaffing der plaatsvervanging
bij de militie de nummerverwisseling, ten deele
althans, gehandhaafd.
De verwisseling tusschen lotelingen van
dezelfde lichting, terstond na de loting zal
niet meer zijn geoorloofd. Die bevoegdheid
wordt alleen behouden bij de samenstelling
van het zevende gedeelte der vijf lichtingen,
dat langer dan een jaar onder de wapenen
kan gehouden worden.
Dat zevende gedeelte wordt volgens art. 123
der militiewet allereerst gevormd uit degenen
die in verzuim waren en uit hen, die na hun
eerste dienstjaar verlangen onder de wapenen
te blijven. En dan bepaalt het nieuwe art. 124
het volgende:
»Is het in het voorgaand artikel bedoeld
zevende deel niet op de daar bepaalde wijze
voltallig te maken, dan wordt liet aangevuld
door de overige manschappen, die hun eerste
dienstjaar en vooits door hen, die hun tweede
dienstjaar hebben volbracht.
ïls slechts een deel van deze klasse van
manschappen ter aanvulling noodig, dan wordt
dat deel aangewezen door loting, op de door
Ons te bepalen wijze le houden.
«Het is aan manschappen van hetzelfde corps
vergund, binuen dertig dagen na de loting
onderling van nummers te verwisselen."
In de memorie van toelichting herinnert de
regeering dat de laatste alinea niet nieuw is.
«Art. 07 van het Koninklijk besluit van den
8atjn Mei 1862 Staatsblad no. 40) behelst eene
soortgelijke bepaling, ten gevolge waarvan het
aan jongelieden, die bij de loting voor het
blijvend gedeelte een laag nummer hebben ge
trokken, niettemin mogelijk is gemaakt na afloop
van den eerste-oefening.stijd huiswaarts te keeren.
«Bij dit ontwerp wordt voorgesteld, aan
dezen maatregel wettelijke sanctie te verieenen
niet alleen maar dien ook uit te breiden. Tot
nu toe is de hier bedoelde numrnerverwisseling
alleen toegestaan aan de manschappen, mits zij
behooren, wat de infanterie betreft, tot hetzelfde
bataljon, en wat de vestinginfanterie betreft,
ti' dezelfde compagnie. Bij aanneming van het
voorliggende ontwerp zou zij worden uitgebreid
bij alle korpsen tot het geheele korps. Daardoor
zal die verwisseling gemakkelijker en minder
kostbaar zijn.
«Het beginsel van persoonlijken dienstplicht
wordt door deze regeling niet aangetast. Dooi
de afschaffing van de dienstvervanging tocli
wordt bereikt, dat ieder door het lot aange
wezen en voor den dienst geschikte loteling
wordt voorbereid tot de taak, welke hem bij
de verdediging van den vaderlandsehen grond
kan worden opgedragen. Is dat doel bereikt,
dan blijft slechts arbeid te doen over, een
arbeid welke met de eigenlijke oefeningen
feitelijk niets gemeen beeft: het betiekkeii
van wachten, liet uitoefeneu van corveeën enz.,
zoodat het onverschillig is, wie den arbeid
vervult, indien hij slechts goed wordt uitgevoerd.
Het landsbelang vordert alzoo in geenen deele
dat bepaalde personen daarvoor onder de wa
penen blijven".
Volgens de voorgestelde regeling moet dus
ieder die door het lot wordt aangewezen, ge
durende bet csrste jaar behoudens vroeger
verlof zelf dienen. Alleen voor het in dienst
blijven in liet 2de en volgende jaren wordt
nurnmerverwisseling toegelaten.
Verkiezing te Deventer
In de vergadering der kiesvereeniging «Vrij
heid en Hervorming", bijeengeroepen tot bet
stellen van een candidaat voor bet lidmaatschap
der Tweede Kamer, werd eene motie voorge
steld, dat de Vereeniging zich van het stellen
van een candidaat zou onthouden, teneinde den
leden individueel gelegenheid te geven deenn-
didatuur van den heer J. van Loenen Martinet
te steunen. Deze motie werd met 30 tegen 34
stemmen verworpen, waarna als candidaat werd
voorgesteld en aangenomen mr. A. van Delden,
oud-lid der Tweede Kamer, die de candidatuur
aanvaard heeft.
Vereeniging »Hel Vrije Ruilverkeer".
Wij ontvingen liet jaarverslag over 1897
dezer vereeniging, waarin allereerst hciinnerd
wordt hoe de beweging der protectiouislen aan
leiding was, dat, daartoe uitgenoodigd door de
lieeren mis. N. G. Piersou, M. Mees en C. J.
Sickesz, op 2 October 1S96 te Utrecht 23 per
sonen samenkwamen, ten einde te overwegen
wat in dezen te doen stond. Nagenoeg een
parig was men van oordeel dat de oprichting
van een bond voor handelsvrijheid noodzakelijk
was. Dientengevolge werd in het najaar van
1896 te Gravenhage de Veieeniging liet
Vrije Ruil vei keer" gevestigd.
Door het bestuur werden uit zijn midden
benoemd lot voorzitter mr. N. G. Piersou, tot
ondervoorzitter mr. J. baron d'Aulnis de Bou-
rouili, tot penningmeester mr. M. Mees, tot
secretaris dr. C. A. Verrijn Stuart, en tot
plaatsvervangend secretaris de heer Herm,
Snijders.
In December 1896 werd op ruime schaal
een rondschrijven verspreid, waarin het doel
der Vereeniging werd uiteengezet.
Het bleek dat in wijden kring de behoefte
aan een lichaam, dat het vereenigingspunt kon
zijn voor de freetraders uit alle politieke paityen,
was gevoeld. De aanmeldingen voor het lidmaat
schap kwamen in grooten getale in, en be
reikten in enkele maanden bet voor eene nieuwe
vereeniging zeker niet onbelangiijke cijfer van
bijna 1001) leden.
Ten einde den te wachten strijd in de ver
schillende deelen des lands te srganiseeren en
voor te bereiden, scheen het wensch-iijk, over
eenkomstig het bepaalde in art. VI der statuten
uit de leden correspondenten te benoemen, die
ieder in zijn ressort het doel der vereeniging
naar vermogen zouden helpen bevorderen.
Als zoodanig werden aangesteld de heeren
mr. A. M. de Lange te Alkmaar, G. M. Bois-
sevain te Amsterdam, mr. W. B. Bergsma te
Apeldoorn, mr. E, H. Karsten te Arnhem, dr.
P. H. Suringar te Assen, mr. II. S. Veldman te
Delft, E. H. Roggcnkamp te Delfzijl, C. J. de
Bruin Kops te Deventer, H. Veth G.Hz. te
Dordrecht, L, Lasonder G.Az. te Enschede,
Joost de Graafï, HaarlemA. Foekens, Har-
lingen D. W. Stork, Hengeloo C. van Eeglien,
Hilversum; F. Hyner, Hoogezand M. de Jong,
Hoorn; E. G. Duijvis Tzn., Koog aan de Zaan
W. Pik, Leeuwardenmr. H. B. Greven,
Leiden; O. J. 11. van den Broek, Middelharnis
N. II. W. C, Raat, Midwoud D. Fontein de
Jong, Murmerwoude; mr. W. A. van Rijlert,
Nijmegen jhr. mr. L. M'chiels van Kessenieh,
Roermond; II. W. Verbrugge, Rotterdam; A.
Kool Schellinkhoutmr. H, J. Romejjn, Sneek
mr. P. H. A. Tydeman, Tielmr. N. F.
Wilkens, VeendamC. J, Viernagel, Warmond
dr. D. Bos, Winschoten; mr. J. Klaassesz de
Boer, Witmarsum J. B. de Beaufort te Wou
denberg mr. H. J. C. van Tienen te Zaandam
Fred. Philip?, te Zaitbomme)jhr. F. van
Reenen te ZeistB Cuperus te Zutfen dr. J.
H, Gunning Jzn. te Zwolle; H. Feisser te
Zijpe (N. H.)
Inwendige zending.
Volgens het thaus verschenen jaarverslag van
de Vereeniging tot bevordering van inwendige
zending te Doetichem, bedoelende de opleiding
van jongelingen tot predikanten in de Ned.
Herv. kerk, en opleiding tot geneesheeren,
hebben over 1897 achtereenvolgens 16 studen
ten met goed gevolg het proponentsexamen afge
legd, terwijl in den loop van dit jaar opnieuw
16 studenten dat examen zullen afleggen. Door
deze vereeniging zijn nu reeds 152 gemeenten
van predikanten voorzien.
De voorloopige opleiding werpt blijvend goede
vrachten af. In het vorig jaar zijn 17 kweeke-
lingen tot de hoofdvereeniging overgegaan, die,
na afgelegd examen bleken daarvoor geschikt
te zijn.
Door de Lucasstichting zijn reeds 7 kweeke-
lingen tot hunne bestemming gekomen, terwyl
iu dit jaar weder 5 hun arts-examen zullen
afleggen. De belangstelling in deze vereeniging
nam rneer en meer toe, doch het getal con
tribuanten was nog veel te weinig.
Voor de versch llende inrichtingen, evangeli
satie en de schoten bedroegen de ontvangsten
f 121,019.21, en de uitgaven f 127,704.53, na
deel ig slot f 0685.32.
Donderdag overleed te Nijmegen op 53-jarigen
leeftijd de gapens, majoor der militaire admini
stratie A. M. Brandenburg,
De heer B. Rienstia, onderwijzer aan de
Christelijke school alhier, is benoemd tot hoofd
eener school te Kootwijkerbroek.
De '14-jarige L. van der Kaag passeerde
hedenmiddag te 3 uur de Ooievaarsbrug op een
schuit van de firma F. W. van der Eist Sc Co.,
toen plotseling zijn vaarboom uitschoot en bij
voorover in de Scliie schoot.
Door den brugwachter H. Wever werd hij
dadelijk op de vlet geholpen, die daar vow repa
ratie aan de brug ligt, waarna het jonge mcnsch
zich van droge kleeien voorzag.
"Hedenmiddag te 1A uur zou een knaap eens
toonen, hoe hij achter een paar stukken heen
kon loopen die aan den bovenkant voor de
distilleerderij van den heer Heyligers lagen.
De toer gelukte echter slecht, want het fust
ging -chuin, de jorgen Terloor zijn evenwicht
en een oogenblik later spartelde hij in de Haven.
Door de sleepersknechts .1. Kool en W. Scheirjdel
werd hij spoedig weer op het droge geholpen.
Hedenmorgen was aan de vi-climaikt aange
voerd een mand kabeljauwde prijzen waren
van f 0.87l/e tot f2.12"», per stuk.
Geveilde en verkochte onroerende goederen.
Geveild4 Februari.
N'taris; II. B. E. Biaissk.
Een welingericbt hecht en sterk hoerenhuis,
mot gang en erf, Raarn no. 28, kad. sectio A
nos. 408, 1264 en ged. 1263, groot ongeveer
1 are 84 centiaren, f 2640.
Een achter perceel I gelegen uitgebiokeri
branderij met erf, kadaster sectie A no. 1263
ged. en 1020, giooi ongeveer 2 are 89 centi
aren, f 900.
Twee afzondeilijk te veilen woningen, de
Kamp (Westfrankeiandsche laan), nos. 14 en 16,
kad. sectie M. nos. 529 en 528, groot 56 centi
aren, 1. f 140, 2. f170.
BURGERLIJKE STAN D.
Ondertrouwd
3 Febr. IL Hendriks, 38 jaar, en A. M.
Dingenouts, 22 jaar. A. de Goederen, 25
jaar, en C. J. de Ruiter, '18 jaar.
Geboren
2 Febr. Johan Frederik, zoon van A. van
Woerkom en D. J. Lühring, Willemshofje.
3 Febr. Gerritje, dochter van G, H.Schwa-
germann en G. van Katwijk, Nieuwe Buurt.
Nicolasina Maria, dochter van F. J. B. Brurnlief
en A. W. van der Meer, Fnnsenstceg. Maria
Frederika, dochter van F. Weber en J. Trie!,
Nieuwsticht. Gerrit, zoon van A. Molenaar
en E. Hansier, Nieuwe Buurt.
Een »:tjcnaardige vorm van convocatie tot
een vergadering werd gisteren alhier gebezigd
door de Oranje-Vereeniging van timmerlieden
sWilhelmina".
Een bokkenwagen reed rond met een. groot
geschilderd bord, waarop de oproeping te lezen
was, het hord getooid met oranje doek.
Dat dit opzien wekte, is licht te begrijpen.
Gedurende het rondrijden was en bleef de
aandacht op den wagen gevestigd.
Gisteren had de knecht G. 't Hart, werkzaam
bij F. van Santen alhier, het ongeluk door het
uitglijden zijner hand in aanraking te komen
met de zaagmachine, waardoor de pink gedeel
telijk werd afgezaagd.
Alyem. Ncclcrl. Verhond.
Te Dordrecht heeft een vergadering pla'ats gehad,
onder presidium van prof. Kern, van personen, uit-
genoodigd om zitting te nemen in het hoofdbestuur
van het Algem. Nedorl. Verbond, en van nog eenige
belangstellenden, tot het bijwonen van deze ver
gadering aangezocht.
Besloten is vooralsnog geene publiciteit aan het
verhandelde lo geven, omdat do voorbereiding van
de stichting hiertoe nog niet ver genoeg is gevor
derd. Men herinnert zich dat op het Letterkundig
Congres te Dordt is beslist, dat het Verbond uit
drie" groepen zal bestaanNederland, Vlaanderen,
Zuid-Afrika. Eerst moet men thans met Vlaanderen
tot volledige overeenstemming geraken, waartoe, in
deze maand waarschijnlijk, twee vergaderingen zul
len gehouden worden. Te Dordrecht was alleen prof.
P. Frederic,-; tegenwoordig.
De secretaris dr. Kiewiet de Jonge, deelde meda,
dat minister Pierson do belangstelling van H. M. voor
de zaak zou trachten te winnen, en met zijnen ambt
genoot voor buitenlandsche zaken zou spreken over
hetgeen gedaan zal kunnen worden, om het Verhond
den steun van onze diplomaten en consuls to ver
zekeren.
De Vereenigde Tooneelisten te Rotterdam zullen
in dit seizoen nog opvoeren Cyrano de Bergeracvan
Rostand, vertaald door Willem Kloos.
Van Zuylen zal waarschijnlijk de hoofdrol spelen.
Do kunst cn letteren-redacteur van de N. E. Ct. die
dit mededeelt, is bijna flauw gevallen van geluk.
Kloos is een Dichter met een D.
Door de pluim van de X. JR. Ct. en vooral door de
D is Kloos ten eeuwigen dage beroemd.
Tot directeur van het Theatre-Royal te Antwerpen
is benoemd de heer de la Fuente.
Het Openbaar Ministerie bij den Hoogen Raad nam
heden conclusie in de zaak betreffende de vraag of
de schipper aansprakelijk is voor de schade tenge
volge van aanvaring, veroorzaakt door de schuld van
een zoogenaamden dwang of verplichten loods.
Bet M. vereenigde zich met het gevoelen van
het hof te '«-Gravenhage, dat in deze het ver
weer van den schipper niet kon opgaan, omdat het
te laat, eerst in appél, werd gevoerd, maar ook aan
genomen dat het wel kon opgaan, dan was hot 0.
M. niet overtuigd dat in deze de loods on niet de
schipper volgens de Nederlandsehe wet aansprakelijk
is. De schipper ia meester over zijn schip en behoeft
den raad van den loods niet op te volgen.
Uitspraak 18 Maart.
In de civiele terechtzitting van de rechtbank te
Alkmaar, gisteren gehouden, hadden de pleidooien
plaats in dc procedure, gevoerd tusschen de gemeente
Alkmaar (de burgemeester A. Maclaine Pont in zijn
kwaliteit) voor wie als pleiter optrad mr. J. E. de
Vries uit Amsterdam tegen D. Poll, gewezen ont
vanger der gemeente Alkmaar, voor wieu optrad
mr. F. II. G. van der Hoeven te Alkmaar en tegen
de maatschappij tot zekerheidstelling voor het be
heer van ambtenaren on beambten, welker verwerin
gen werden bepleit door mr. J. Cappeyne van de
Capello.
In de afgeloopen maand zijn langs het Belgische
grensstation Essehcn naar het buitenland verzonden
505 waggon? Nederlandseh vee, tegen 1082 waggons
in Jauuari 1897. De totale uitvoer bedroeg 4070
stuks vee, voor eene aaugegevcn waarde van f3B5,óüO.
(,'ordang onderhandelt met het bestuur van den
Ned. wielrijdersbond over een in het volgeud seizoen
te houden wegwedstrijd, die 24 uur zaUdurcn.
Z>e storm.
Door den aanhoudende» storm uit het Noord
westen heelt de Friesche en Overijselsehe kust
hel hard te verantwoorden gehad. Op verschei
dene plaatsen steeg het water ver boven A. P.
Bij de Lemmer, waar de peiKchaal 23 dM. -j-A.P.
aanwees, is het buitendijks gelegen land geheel
onder water geloopen en kon niet geschut
worden, waardoor het verkeer op Amsterdam
is gestaakt. Te Genemtiiden, Blokzijl en om
streken steeg bet water zelfs 12 voet boven den
gewonen stand, zoodat liet noodig geoordeeld
werd een kanonschot te lossen ter waarschu
wing der bewoners van liet binnenland.
In Zwolle liepen verscheidene straten onder.
Sommige huizen waren zelfs alleen per roeiboot
te bereiken. Omstreeks vijf uur begon het water,
toen de wind ging liggen, langzaam te dalen.
«r
De zee kwam vóór Scheveningen tegen den
strandmuur aan. De duinen ten noorden van
liet Oranje-hotel namen een weinig af.
Om twee uur in den middag van den storm
dag werd een scheepje gezien dat later bleek
een Scheveningsche bom te zijn. Deze had
schade aan de zeilen, doch kwam overigens
behouden voorbij het Oianje-hotel aan. Daar
men een stranding vreesde, was de reddings
boot reed» in gereedheid gebracht om hulp te
verieenen, doch dit bleek niet noodig te zijn,
In den storm van gisteren werd op een
tjalksehip, dat bij Enkhuizeu in het Krabbersgat
voor anker lag, de noodvlag geiieschen.
Spoedig verlieten ceuige timmerlieden de
haven, aan wie liet mocht gelukken, liet vaar
tuig behouden te Enkliuizen binnen te biengeo.
Het tjalksehip bleek te zijn de Sietske Bart!iels,
schipper F. Groen.
Be vergiftiging te Lisse.
Men seint ons uit 's-Gravenhage
De persoon, verdacht de geruchtmakende
vergiftiging te Lisse- te hebben gepleegd, is
hedenochtend uit Haarlem gevankelijk alhier
binnengebracht en, na een kort verblijf in het
gebouw der arroodissements-rechtbank, over
gebracht naar het huis van bewaring.
Be werkstaking te Almelo.
Bij een arbeider te Almelo, die gisteren
morgen voor het eerst in de fabriek van den
heer Oedeman heeft gewerkt, zijn gisterenavond
al de glasruiten verbrijzeld.
Cijfers in 4897.
De bevolking van Amersfoort is in 1897 toe
genomen met 156 m. en 18x vr. en telde dus
op 1 Jan. '98, 18316 personen, zijnde 9026
mannen en 9290 vrouwen.
Loterijen.
Uit deGraafschapscbrijftmenaande-dra^.Gf..'
Reeds dikwijls hadden we gelegenheid te
wijzen op de middelen, die aangewend worden
om het publiek door loterijen tot koopen te
lokken. Het publiek wordt er zelf de dupe van,
daar de hoedanigheid der artikelen er onder
moet lijden om de kosten voor uitgeloofde prijzen
goed te maken.
Daar lezen we b.v. van een sigarenwinkelier
te Zutphen, die op f6000 verkochte sigaren