BINNENLAND.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
VLAARDJNGEN.
Ranst en Wetenschap.
gedurende het proces-Zola uiting gegeven heeft
aan de gevoelens der balie.
Be Spaansche regeering heeft besloten, met
het oog op de prijsverhooging der maïs, de
invoerrechten te verlagen.
De correspondent der Daily Telegraph te
TV oenen bericht, dat de Grieksche regeering
nog een extra-leening van 55 inillioen francs
hoopt te sluiten. De commissie van controle
op de Grieksche financiën zou haar goedkeuring
hieraan hebben gehe» ht.
Men heeft ook een medeplichtige aan den
arising op koning George gevangen genomen.
Het is zekere Giorgli, een Macedonisch werkman.
Bij besluit van den Atheenschen gemeente
raad zal op de plaats van den aanslag een
kapel verrijzen.
De ex-president van den Oranje-Vrijstaat, de
heer Reitz, is benoemd tot waarnemend rech
ter in het Transvaalsche Hooggerechtshof.
De Volksraad besloot aan eiken staat, die
het vraagt, de uitlevering toe te staan van
misdadigers, ook zonder dat daarover verdragen
bestaan,
Br. Leyds wees er op, dat er niet zulk een
overeenkomst bestond met Mozambique, maar
dat het besluit van den Volksraad overeenkwam
met de internationale eischen.
Naar uit Sydney wordt bericht heeft een
orkaan groote verwoestingen aangericht in
Nieuw-Caledonië.
Be Fransche kanonneerboot Loyal zonk o.a.
Tweede Kamer.
Be Tweede Kamer der Staten-Generaal is
tot regeling der werkzaamheden ter openbare
vergadering bijeengeroepen tegen Bonderdag,
den 3den Maart, te kwart oer één uur.
Heden zal in de afdeelingen der Tweede
Kamer een aanvang worden gemaakt met het
onderzoek omtrent de volgende wetsontwerpen
TVijziging en aanvulling der wetten van 19
Augustus 1861 en van 22 April 1864 betiek-
kelijk de Nationale Militie
wijziging der wet regelende de bevordering,
het ontslag en het op pensioen stellen der mi
litaire officieren bij de landmacht
regeling der personeele belasting naar den
grondslag rijwielen;
nadere regeling nopens de vergelding van
lijdelijke diensten met pensioen
opheffing belemmeringen bij de uitvoering
van openbare werken, uit bepalingen van ver
anderingen voortspruitende;
wijziging en verhooging van hoofdstuk IX der
staatsbegrooling voor '1898;
nadere voorziening omtrent de uitvoering der
boterwet
onteigening te Maastricht;
nadere bepalingen omtrent den accijns ge
distilleerd
ruiling van grond te Ulvenhout.
afkoop door de gemeente Rotterdam van het
recht van opstal op oeverland langs de Nieuwe
Maas
verkoop van spoorweggrond te 's-Hertogen-
bosch
vaststelling slotrekening Suriname over 1894
naturalisatie van Th. Lamers c.s.
naturalisatie van F. A. L. Lendorf e. a.
Het woningvraagstuk.
In De Gids van Maart bespreekt prof,
H. L. Brucker in een uitvoerig artikel Het
Woningvraagstuk.
Volledig, zegt de schrijver, ran een over-
icht van dit vraagstuk in een Giifc-artikel
niet zijn. Hjj bepaalt z'ch er dan ook toe,
enkele hoofdpunten aan te stippen, doch is
er in geslaagd deze duidelijk en kort te be
spreken. Zijn opstel is een uitnemende gids
door de vele vragen, die zich bij dit vraag
stuk voordoenwie er belang in stelt en een
onderdeel er van wil bestudeeren, vindt in
het artikel een ruime keus en dikwijls ook
een literatuur-opgaaf, die hem de studie ge
makkelijk zal maken.
Na gewezen te hebben op het belang van
gezonde woningen, uit een hygiënisch en zedelijk
oogpunt, zegt de schrijver dat een eerste ver-
eischte is kennis van den feitelijken toestand.
En hij doet uitkomen dat deze bij ous feitelijk
ontbreekt. Wij weten zeer goed, telkens komt
het, meest bij treurige gebeurtenissen, aan den
dag, dat de toestanden slecht zijn, maar hoe
slecht, statistisch, weten wij niet. Prof. Brucker
spoort tot onderzoek in dezen aan, bijt. onze
studenten en jonggepiomoveerden.
Be pogingen tot verbetering worden gesplitst
n die van particuliere en die van overheids
wege. Het particulier iniatief kan lo. nieuwe
woningen bouwen, 2o. oude verbeteren of afbre
ken en door nieuwe vervangen. Technische be
zwaren tegen den bouw van nieuwe woningen
ziet de schrijver niet; er zijn voorbeelden van
goede woningen genoeg. Een andere vraag is
die naar den rechtsvorm der onderneming. Beze
kan zeer verschillend zijn en zal het ook moeten
wezen naar gelang van de categorie der bewo
ners waarvoor gebouwd wordt. Een vorm,waarbij
de bewoner langzamerhand eigenaar wordt,
keurt de heer Brucker af.
Hoe aan geld te komen is een zeer moeilijk
vraagstuk. Philanthropic moet er buiten blijven,
d. w, z. men moet niet te goedkoope woningen
verhuren en op het terrein der armverzorging
komen. Daarentegen juicht de sehrgver toe,
dat er langzamerhand meer mensehen komen,
die, met een matige rente tevreden, kapitalen
voor woningbouw beschikbaar willen stellen.
Ook albiaak van oude, met vervanging door
nieuwe woningen is financieel wel mogelijk
gebleken in verschillende steden. De finaneieeie
uitkomsten van een dergelijke onderneming
tusschen de Goudsbloemstraat en Lindegracht
alhier noemt de schrijver nog niet bekend.
Na het beschikbaar stellen van een deel der
kapitalen van Spaarbanken, ook van de Rijks
postspaarbank en van de gelden van verzeke
ringskassen voor woningbouw bepleit te liebbeo,
komt de schrijver op de Staatsbemoeiing met
het woningvraagstuk.
In ons land is tot dusver op dit stuk weinig
geschied, eer vindt men bij ons belemmering
dan hulp van staatswege, o.a. bij de pogingen
van gemeentebesturen, om in dezen werkzaam
te zijn. De schrijver herinnert aan de pogingen
eener Arnhernsche bouwvereenigingen; van den
Utrechtschen gemeenteraad, die een strenge
bouwverordening, volgeus den schrijver binnen
de grenzen der bevoegdheid door de gemeente
wet aan gemeentebesturen gesteld, wilde vast
stellen en door de regeering gedwarsboomd
werden in hun streven.
Be laatste troonrede heeft echter wetsvoor-
drachten, betreffende de volkshuisvesting, toe
gezegd. Prof. Drucker wil daarom eenige punten
aangeven, waarover deze voordrachten zullen
moeten loopen. Zelf zal liet Rijk niet veel kun
nen doenhet kan echter de belegging van
gelden in volkswoningen aanbevelen. De hoofd
taak zal rusten op de locale bestureu. De wet
gever kan echter deze tot werkzaamheid in de
gelegenheid stellen, desnoods dwingen. Er moet
daarvoor een vaste nwoningpolitiek" ontstaan,
zooals de Duitschers zeggen. Deze heeft tot nu
toe ontbroken. De gemeentebesturen zijn door
de uitbreiding der steden verrast.
Er moet in de eerste plaats een vast plan
van uitbreiding der bebouwde kom worden opge
maakt en wel een dat voor langen tijd voldoende
is. Bat is een eerste middel orn speculatie in
bouwterrein te voorkomen. De wet moet de be
voegdheid om zulk een plan vast te stellen ver
zekeren en grootere plaatsen daartoe dwingen.
Dan heeft men de bouwverordening, waar
van de vaststelling ook door den Rijkswetgever
moet worden geboden. Niet voor alle deelen
der stad kan men even streng zijn in zijn eischen.
In nieuwe deelen kan men meer verlangen.
Daar wil de schrijver bijv. het aantal verdie
pingen beperken, een deel van het terrein
onbebouwd houden enz. Een stelsel van kleine
huizen met flinken lichttoevoer moet bevorderd
worden. De schrijver blijkt, evenals elders in
zijn betoog, allerminst bang in het algemeen
belang de rechten der grondeigenaars te be
perken.
Ook op de bewoning wil de schrijver voor
schriften. Goede woningen kunnen heel slecht
bewoond worden. Een minimum-luchtruimle
acht hij wenschelijk. Zoo ook een voorschrift
omtrent het slapen van personen van ver
schillende sekse in één vertrek.
Vervolgens de maatregelen tot verzekering
der nakoming van deze voorschriften, een
bouwpolitie, speciale ambtenaren, die ervaring
op het gebied der volkshuisvesting krijgen.
De maatregelen die de overheid kan nemen
om tot verbetering van bestaande woningen
te komen, worden daarna behandeldonbe-
woonbaarverklanng, onteigening, het deelnemen
aan woningbouw door de overheid zelf. Ook
de hulp der gemeentebesturen door het geren
van faciliteiten in de levering van gas en water,
het zorgen voor veikeersmiddelen, het geven
van subsidie zelfs bij de opruiming van krotten
worden besproken.
Ten slotte dringt de schrijver sterk aan op
een spoedige regeling van het vraagstuk, hetzij
in dén wet, hetzij bij afzonderlijke wetten. In
andere landen is de medewerking van het open
baar gezag reeds veel krachtiger en het parti
culier initiatief dat ten onzent niet ten achter
is, kan met den steun eener wélgezinde overheid
en met de hulp eener doeltreflende wetgeving
een nieuwe vlucht nemeu.
Persoonlijke Dienstplicht.
De Algemeene Synodale Commissie der Ne-
derlandsche Hervormde Kerk heeft zich tot de
ministers van biuneniandsche zaken, oorlog en
marine gewend met een adres, waarin zij er de
aandacht op vestigt dat de aanstaande studenten
in de theologie, die nog hunne voorbereidende
studiën volgen, volgens het ÏDgediende wetsont
werp niet in dezelfde conditie verkeeren zullen
als de zendeling-kweekelingen en de kweeke-
lingen der R.-Kath. seminariën, wat de tijdelijke
vrijstelling van den militairen dienst betreft.
Zij verzoekt de ministers deze Dgrove onbillijk
heid" weg te nemen en door het sdoen nemen
van de noodige maatregelen door uitbreiding
van de bedoelde bepaling, dit euvel te verhelpen."
Loiuhoksciiatten.
Een deel van den buit in den krijg op
Lombok gemaakt, tot dusverre bewaard ge
weest in de kelders van de Nederl. Bank, is
thans naar het Rijksmuseum overgebracht en
zal daar van 1 Maart tot 30 April e. k. voor
het publiek te bezichtigen zijn.
Wij werden heden in de gelegenheid gesteld
vooraf een kijkje te nemen. In drie vitrines
zijn in de z. n. zilverzaal in het Oostelijk
Paviljoen van het Museum de kostbaarheden
en merkwaardigheden bijeengebracht.
In de middelste vitrine, de veiligheidsvitrine,
die in den grond wegzakken kan, liggen de
stukken, die de meeste waarde hebben.
Voor liefhebbers van goud en edelgesteenten
schi eeuwenden opschik, is deze vitrine zeker
de merkwaardigste, er ligt daar voor een groote
waarde aan ringen met schitterende steenen
van allerlei kleur: gouden been- en arm-riogen;
kabaaiknoopje--, haartooisels, enz, terwijl ook
de kostbare gouden kiïsgevesten, meest alle
Hindoe-beeldjes, een groote waarde vertegen
woordigen.
De liefhebber van Ethnographie echter zal
meer de aandacht vestigen op de beide andere
glazeu kasten. Daarin zijn bijeengebracht een
groot aantal gouden tabaks- en sirihdoozen,
waarvan velen kunstig uit de hand bewerkt zijn
gedreven zilveren schalen, gedreven armbanden,
krissen, halskettingen met amuletten, enz.
Bovendien bevinden zich in een dezer vitrines
drie kronen, waarvan de middelste, rijkelijk
getooid met edelsteenen, gezegd wordt te ztjn
gedragen door den ouden vorst van Lombok.
Gelijk gezegd tot 30 April kan men een
en ander, dagelijks, Maandags uitgezonderd,
zien. Op Dinsdag, Woensdag, Donderdag en
Zaterdag zal een toegangsprijs gevraagd worden
van f0.25 de persoon; op Vrijdag f l op Zon
dag fO.10. De opbrengst is bestemd voor liet
Nationaal Fonds, een fonds dat ondersteuning
geeft aan de nagelaten betrekkingen van in den
krijg gevallen militairen.
De schatten van Lombok zijn de bezichtiging
overwaard en waar men tevens een fonds als
het genoemde, kan steunen, lijdt het geen
twijfel of velen zullen ze gaan zien.
Na 30 April gaat een deel der verzameling
naar Batavia terug, om daar geplaatst te worden
in het gebouw van het »Bataviasch Genoot
schap voor Kunsten en Wetenschappen."
Wat met het overige gedaan zal worden, is
nog niet bepaald; waarschijnlijk blijft dat voor-
loopig in het Rijksmuseum, maar 't is te hopeu
dat Nederland spoedig een Ethnographisch
Museum rijk zal wezen, waarin men dergelijke
zaken van ethnographische beteekenis, zal
kunnen bewaren.
Gratie-Bosch en Lutje.
De correspondent van de N. B. Gt. te Ba
tavia seint
De luitenants Bosch en Lutje hebben gratie
gekregen.
Zooals men weet, werden deze luitenants door
het Hoog Militair gerechtshof in Iudië wegens
diefstal tot '1 jaar gevangenisstraf en vervallen
verklaring van den militairen stand veroordeeld.
I* de juist ontvangen Locomotief wordt
medegedeeld dat de gouverneur-generaal aan
het H. Mil. Gerechtshof advies heeft gevraagd,
in hoever den genoemden officieren gratie kan
worden geschonken van hun veroordeeling
wegens diefstal zonder hen tevens te gratiëeren
van de bijkomende strafvervallenverklaring
van den mil. stand. Met een onteerend vonnis
als het hunne acht toch de G.-G. hun blijven
in het leger onmogelijk.
De uitslag van de herstemming te's-Graven-
iu "e voor een lid van de Provinciale Staten
van Zuid-Holland is, dat uitgebracht zijn 8688
geldige stemmen; daarvan verkreeg mr. J. B.
van Berckel er 3660 en dr. W. P. Ruijseh 5028,
zoodat gekozen is dr. W. P. Ruijseh,
Meer dan eens is de vraag geopperd of stu
denten, die geen eigen inkomen hebben, verplicht
zijn gemeentelijke belasting te betalon. In
Leiden was het steeds gewoonte, dat die stu
denten op het kohier der plaatselijke directe
belastingen werden geplaatst.
Zij zijn echter, volgens een inzender in het
studentenweekblad Minerva, niet tot betaling
van hun aanslag verplichthij zelf is n.l. na
ingediend request, door Gedeputeerde Staten
van de betaling ontheven, op grond der over
weging, ïdat bij onderzoek is gebleken, dat de
reclamant niet geacht kan worden een eigen
zuiver inkomen te hebben van f400 of meer
's jaars".
Naar de Ar. Gron. Clr. uit zeer betrouwbare
bron verneemt, heeft prof. dr. G. Heymans,
lid van de regelingscommissie voor het inter
nationale psychologen-congres te Parijs, aan
den voorzitter dier commissie, den Franschen
oud-minister-president Ribot, medegedeeld, dat
hij ontslag neemt, als lid dier commissie, omdat
hij geene beleefdheden van de Fransche regee
ring wenscht aan te riemen met het oog op
hare houding in de zaak-Dreyfus.
De liberale kiesvereeniging pSneek" te Sneek
heeft met algemeene stemmen besloten zich bij
de Liberale Unie aan te sluiten.
Te Dordrecht is in den ouderdom van 60
jaren overleden de heer D. A. N. Yriesendorp,
oud-voorzitter der Kamer vau Koophandel en
Fabrieken en lid der staatscommissie voor den
Dordrechtschen waterweg naar zee.
OVERSCHIE, 2 Maart. Ten einde, zoo mogelijk,
tot een versiering van de gchccle bebouwde kom
der gemeente te geraken bij gelegenheid der inhnl-
digingsfeesten, gaat men nu met inteekeniijsten rond
in het overige deel der Dorpsstraat van den Rijweg
tot de Hoogc Brug, den Drogenhoek en den Delfts-
bavenschen weg.
Bij Kon. besluit zijn benoemd:
tot landmeter le klasse van het kadaster A. A. G.
J. Soutcndijk, thans 2e kl.tot landmeter 2e kl,
van het kadaster, E. R. de Vries, thans 3e kl.
Het blijkt ons dat het verslag der vergade
ring van den Gemeenteraad in ons nummer
van gisteren aanleiding heeft gegeven tot mis
verstand.
Niet de heer De Groot heeft zich beroepen op
art. 442 der Gemeentewet, maar de heer El
zevier Dom en wel ter staving zijner meemoe-,
dat het Dagelijksch Bestuur zonder machtigin"
van den Raad onbevoegd is om het bestek voor
de aanbesteding der bouwmaterialen vast te
stellen.
Onze stadgenoote, mejuffrouw A. Beausar, is
te 's-Gravenhage geslaagd voor het examen
nuttige handwerken.
Gisterenavond omstreeks half elf vond de
wisselwachter J. van Pelt op een afstand van
ongeveer 100 meters van het station verwijderd
een man op de spoorbaan Schiedam—Delft
liggen wiens beide beenen waren afgereden,
vermoedelijk door den Exprestrein, die van
Amsterdam hier te 40.42 aankomt voor den
Hoek van Holland.
Het bleek tzijn de 50-jarige Hendricus
Snijders, die op bezoek was geweest bij zijn
broeder, baanwachter bij den overweg Ouden-
dïjk.
Onmiddellijk werd geneeskundige hulp inge
roepen en weldra verschenen in het station,
waai heen de ongelukkige was gebracht, de
doctoren Endtz en De Bruijn, die een voorloopig
verband legden, waarna Snijders per brancard
naar liet ziekenhuis werd gevoerd.
Daar is de ongelukkige hedennacht te half
twee uren overleden.
Door jhet te haastig omrijden van den hoek
van den Korten Dam en de Hoogstraat reed
hedenmiddag de wagen van den heer Kok,
eiet handelaar aan het Broesveld, een broodkar
van den bakker van TVoerkom aan, met het
gevolg dat <ie kar om en de brooden over de
straat rolden.
Spoedig werd het baksel weer bijeengezameld;
de kar bleek eenigszins beschadigd te zijn.
Gisterenavond waren aan de vischmarkt aan
gevoerd 2 manden schelvisch; de prijzen waren
van f0.55 tot 0.80, alles per koop.
Hedenmorgen waren aangevoerd 3 manden
scholde prijzen waren van f 0.45 tot 0.75,
alles per koop.
BURGERLIJKE STAND.
Gehuwd
2 Maart. Jacob Rijnbende, 22 jaar, en C.
Krommenhoek, 20 jaar. P. Poot, 67 jaar,
en C. van Noortwyk, 45 jaar.
Overleden
4 Maart. Nicolaas Reek, oud 4 jaar en 6
maanden, Hoogstraat,
Door het bestuur, gekozen uit de leerlingen
der Teekenschool, met het oog op den optocht
bij het Kroningsfeest, werd het eere-voorzitter-
schap opgedragen aan den heer A. van Dussel-
dorp A.Mzn., die het welwillend aanvaardde.
Gisteren, den 4en Maart, was het 25 jaren
geleden, dat de heer A. W. Schippers aan het
hoofd staat van de fijnkoekfabriek alhier, en de
heer L. van Leeuwen dien tijd op het kantoor
is werkzaam geweest.
Bij deze gelegenheid wapperde de vlag op
de fabriek en het kautoor was netjes versierd.
Den heer L. van Leeuwen werd door hel per
soneel der fabriek een prachtig geschenk aan
geboden.
BURGERLIJKESTAND.
Gehuwd
2 Maart. Bastiaan Wilschut en Petronella
van Gameren.
Geboren
27 Febr. Johanna Maria, dochter van jhr.
M. W. de Jonge en van Johanna Franpoise
Gerarda Oetgens van Waveren Pancras Clifford,
Sehiedamsche weg.
28 Febr. Gijsbert Arie, zoon van J. van Roon
en S. M. van Lent, Hoogstraat.
4 Maart. Kornelis Johannes Petrus, zoon van
C. Groen en H. Vink, Maasstraat.
Aan den heer Van der Linden, directeur der Neder-
landsche Opera te Amsterdam, is door den gemeen
teraad te Antwerpen de directie aangeboden van den
Lyrischen Schouwburg aldaar. De heer t. d. Linden
heeft dit aanbod in ernstige overweging genomen,
ook wegens de gunstige bepalingen, o. a. eeno be
langrijke, aan den schouwburg verbonden subsidie
der gemeente.
Mascagni.
De Italiaansche componist Pietro Mascagni komt
in ons tand zijn opera's dirigeeren. Zondag a. s. in
den voormiddag wordt hij in Den Haag verwacht.
Een ontvangst aan het station van don Hollandschen
spoorweg met het orkest der opera, wordt voorbereid.
Mocht 't, na goedkeuring der voornamens door het
spoorwegbestuur, blijken dat tijdens de gewone
stationsdrukte de receptie niet zou kannen geschie
den, dan zal do componist van Cavalleria van de
grens of van Rotterdam met een extra-trein naar
hier stoomen, zoodat de tijd van aankomst dan
geregeld kan worden naar believen.
Weenen en Berlijn zijn in plechtige begroetingen
van Mascagni voorgegaan en de directeur derltali-