Uit de Staatscourant. STADSNIEUWS. YLAARDINGEN. Dierenbescherming. In tie gi^teiavontl te 's-Gravenhage gehou den jaarvergadering der Ned Vereeniging tot bescliei nting van dieren bracht jlir. mr. iï. A. Klftck uitvoerig vei-lag uit, waarin bij Emile Zola, den moedigen verdediger van het recht, huldigde als vom-tonder der dierenbescherming en gun-tige inededetlingen deed omtrent de vereeiitging die in invloed en ledental toeneemt. Yer.-chil lende punten werden behandeld, o. a. het levend villen van konijnen voor de Engel- Sehe maikt. waaiomtrent nader ondeizoek te Dordrecht zou ge-cldeden. Vooral liet veevervoer kwam ter sprake. De beer lianedoes van Arn-tcrdam betoogde dat verbeteiing wei te krijgen is, getuige de veroordeding uitgelokt te Amsteroïr;i, tegen bet vervoer van koeien met volle uiers, Ook legen liet schapenvel voer uit üuitsch- latal zonder drinken aan beesten te geven, wen! door den beer Van Stoik uit Roiteidam ge protesteerd. Zoowel de Rotten!, afdeeiirig als liet hoofdbestuur zullen daartegen ageeren, Kononel R. A. YV. Sluiter f. Gister-middag is te 's-Gravvnhage plotseling overleden de heer R. A. W. Sluiter, oud-kolonel der artillerie. In het gebou.v sDiiigenlia", waar hij eene vergadering bij woonde, ovei vi~l hein eene ongesteUltcid, die eensklaps een einde ntaakte aan zijn werkzaam en nuttig leven. Na zijn militairen loopbaan met eere te heb ben vervuld, laatstelijk als directeur van 's Rijks geschutgietei ij te 's-Gravenhage. heeft bij vele jaren de residentie vertegenwoordigd in stad en gewest, en ook een korte poos in 's lands ver gaderzaal. In Mei 1885 werd ij toch in Den [laag tot lid van de Tweede Kamer gekozen ter vervanging van den lieer Wintgens, maar reeds bet vol gend jaar nam bij zijn ontslag. Naar de Asser Cf. uit goede bron verneemt, heeft bef wetsontvvei p, dat dienen moet om den aanleg van den Noord-Oostei Locaal-poorweg te verzekeren, het depai tement van Waterstaat verlaten en is het bij tien Raad van State aan hangig gemaakt. De Raad der gemeente Utrecht benoemde gisteren tot directeur der gasfabriek aldaar, den heei J. Neurderiburg te Leiden, In 51-jurigen ouderdom is te Leiden over leden de heer dr. L. J. Suringar, ouJ-leeraar van het Arnsterdam-ch gymnasium. Bij Kon. Besluit is de heer W. J. van Duysberg, tijdelijk lctirliug-tolk voor do Cbmeeselie taal" bij het consulaat-generaal en gezantschap der Nederlanden tc Peking, deiinitief als zoodanig benoemd. Bij Kou. Besluit is aan YV. K. F. Zwicrziua, op zijn verzoek, rervol ontslag verleend als kantonrechter plaatsvervanger in het kanton Oss. Bij Kon. Besluit is benoemd tot kantonreehter- plaatsvervanger in het kanton 's Gruvenhage, mr. C. O. Sogers, inspecteur voor den algemeenen dienst der directe belastingen, invoerr. en acc. bij het Dep. van Financiën en advocaat te 's Gravenhuge. Bij Kon. Besluit is met ingaDg van 1 April a.s.: ft. do commissaris der loodsen, tevens ontvanger der loodsgelden te Brouwershaven, M. 51. Lourens, als commissaris der loodsen overgeplaatst naar den Hoek van Holland. b. de commissaris der loodsen, teven* ontvanger der loodsgelden te Dordrecht, P. Hoogvliet, in gelijke betrekkingen overgeplaatst naar Brouwershaven, en c. de adjunct-commissaris der loodsen te Rotterdam, P. Verkade, in gelijke betrekking tijdelijk gedetacheerd ter standrilaats Dordrecht, ter waarneming der be trekking van commissaris der loodsen, tevens ont vanger der loodsgelden, aldaar. Bij gemeld besluit is, met ingang van 16 April a.s., benoemd tot adjunct-commissaris der loodsen te Rotterdam, dc heer G. H. Leflërs. Bij Kon. Besluit is de ecrste-luitenant J. Brun- sting, van hat 8sto re?, inf., op pensioen gesteld en het bedrag van het pensioen bepaald op fl'dSO 's jaars. Bij Kon. Besluit is C. G. van Pieterson, te 's-Gra- venhagc. met ingang van 1 April 1898, benoemd tot bureel-ambtenaar van den Rijkswaterstaat. Bij Kon. Besluit is aan den heer W, O. Gallois, vice-president van den Raad van Nedcrlaudsch-lndié, op zijn verzoek, met ingang van 5 April a. s., eervol ontslag verleend uit 's lands dienst, onder dankbe tuiging voor de langdurige en trouwe dünscen door hem aan den lande bewezen. Bij Kon. Besluit is de heer mr. G. F. baron thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg, advocaat en pro- curgur te 's-Gravcnhage, benoemd tot griffier bij het hof van justitie in dc kolonie Suriname. Bij Kon. Besluit zijn de hoeren N. L. Schoorel en F. de Aleijfer, artsen, benoemd en aangesteld tot officier van gezondheid der tweede klasse bij het personeel van den geneesk. dienst ran het leger in Nederl.-Indië. Bij beschikking van den Minister van Binnen!. Zaken is aan 31. A. C. F. Boloiney, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als assistent aan het Rijks- landbouwproefstation te Goes. Sterftecijfers. De Staatscourant bevat de statistiek der ge boorten en der steiftea naar den leeftijd en de oorzaken van den dood in Nederland over December 1897. Daaruit blijkt, dat het sterftecijfer per duizend inwoners en per jaar over die uiaand gerekend bedroeg 17.83 voor het Rijk, 16.26 voor de provincie Zuid-Holland en 22.11 voor de gemeente Schiedam. Niet onbelangrijk derhalve boven de middencijfers. Van plaatsen van ongeveer gelijke grootte als Schiedam hadden een lager sterftecijfer Nijmegen 10.38; 's-Gravenhage 10,64; Helder 12.40; Leeuwarden 17.89; Deventer 18.91Dordrecht 20.86Gouda 20.95; Bieda 21,52, en een hooger Delft 24.64; Tilburg 27.28; Zwolle 27.32 en 's-H er togen bo-ch 30.25, Rotterdam bad 20.95. Er waren over December 1897 dus zeer be langrijke afwijkingen. Buitengewoon laag waren Nijmegen en 's-Giavenhage. iw Landnationalisatie. Gi-terenavund had de Iaat-te der serie lezingen F plaats in Musi- Sacrum, welke dit seizoen zijn gehouden door het comité uil de kiesvereeuiging sSclnedam" en het A. N. YV. V. afd. Schiedam, Al» spr. trad daai in op de heer J. van Loenen Martinet. De lieer Ilugenhnllz opende (leze bijeen komst zeggende dat het voor hein ditmaal een gemakkelijke taak was den spreker van den avond in te leiden, daar deze al meet malen hier ter stede was opgetreden in vergaderingen. J)e eerste maal was dit bij de candidaat-stel- ling voor hot lidmaatschap der Tweede Kamer; de tweede maal als spr. in de eerste der ge houden serie lezingen; en thans zal spr. weder in ons midden optreden ter behandeling van een onderwerp dat bij velen misschien nog vrij onbekend is en daardoor dan ook onbemind. Dc heer van Loonon Martinet, daarop het woord verkrijgende, opent zijn rede met een hoachouwing over Henry George, zijn werken en den invloed die deze hebben uitgeoefend om tot de studie van het vraagstuk der landnationalisatie te voeren. Die invloed werd voor een groot deel hierdoor ver oorzaakt, dat Henry George was een iuan met een hart, die dat hart liet spreken in zijn leerstellingen, welke hij in zijn werken nederlegdo. Hij had in zijn velerlei levensomstandigheden gezien, hoe het grootc grondbezit ten nadeele was van de gemeenschap en hij had begrepen dat znlk bezit was in strijd mot wat moot zijn. Hij had do overtuiging verkregen dat de oplossing van het sociale vraagstuk daar gezocht moest worden; dat de menschelijke nooden het gevolg waren van maatschappelijke kwalen en menschelijke zonden. Spr. meende tot deze uitweiding verplicht tc zijn; nu ging bij spreken over dc land nationalisatie. Henry George ia niet de eerste geweest die daarop gewezen heeft; reeds vindt men die leer verkondigd in Leviticus 25 en bij Jezaia, den profeet. Men heeft meermalen gezegd, dat een bespreking van dit onderwerp op een avond als deze, en waar die is uitgeschreven namens een kiesvereeniging, geen zin heeft, omdat het onderwerp te veel is vastgekoppeld aan zoovele onderwerpen van ingrij penden aard, dat het op één enkelen avond niet dan oppervlakkig kan besproken en aangewezen worden. Maar dit gevoelen deelt Spr. niet. Wol degelijk heeft de bespreking haar nut cn bovendien zullen daarbij zaken aangetoond worden, die geen ernstige studie eischen, maar slechts een hart dat warm klopt voor eerlijkheid cn recht. Het denkbeeld der nationalisatie is om den grond tc geven aan bet volk, hetzij aan de gemeente, of aan deu Staat. Dat denkbeeld verspreidt zich meer en meer, cn wordt in Engeland reeds aangetroffen op de pro gramma'* der landbouw-districtcn. En ook Gladstone heeft beweerd dat de gemeenteraden de aangewezen lichamen waron om met het grondbezit aan het algemeen den workman te besehermen tegen onvol doende middelen van bestaan. Ook hier te lande dringt meer en meer de theorie door om het grondbezit aan de gemeenschap te brengen en, met name in Friesland, wordt ijverig daarvoor gepropageerd. Het gebruik van den grond is een speciaal recht en valt niet onder het gemeen recht van don eigenaar dit kan en mag niet als zoodanig beschouwd worden. In onze wetten wordt dc grondeigendom erkend maar ook daar is die niet onaangetast. Dat do grondeigendom niet een bezit is als elk ander eigendom volgt reeds hieruit dat elk ander eigendom is voortgebracht door menschelijke inspan ning, menschdijk nadenken, menschelijke kunst en talentgrond daarentegen is nooit de vrucht van men- schelijken arbeid in welken vorm ook, maar een nood wendig bestanddeel voor alles. Grond is de bron waar uit ailes voortkomt en waar ook alles ten slotte weer in terug komt, wat menschelijk eigendom is geweest. Op deze wijze wordt alles voor het nage slacht bewaard. Het zou toch monsterachtig zijn dat enkele per sonen een gedeelte van die voorraadschuur den grond in persoonlijk bezit mogen hebben en hou den. Elk mensch, die geboren wordt heeft het recht om te leven, en niemand mag hem zijn deel ont houden van wat de groote voorraadschuur ook voor hem bevat. Dat de toestand werkelijk zoo is, valt niet onmid dellijk in het oog omdat wij niet allen rechtstreeks uit den grond putten. Een tweede verschil tusschen grondeigendom en anderen eigendom is dat de laatste regelmatig in waarde toe- of afneemt naarmate de productie en de behoefte, terwijl daarentegen do grond regelmatig in waarde toeneemt. Spr. geeft enkele voorbeelden ter motiveering van deze bewering daarbij tot de eonUusie komende dat de waarde van den grond klimt door den arbeid van allen, doch dat de voordeden van die verhoogde waarde komen ten bate van enkelen (de grondbezitters). Spr. wijst op de gemeente Kreudsnstadt, die een uitgestrekt grondbezit heeft met bosschen, waaruit zij zulk een inkomen trekt, dat volstrekt geen be lasting daar is geheven sedert het begin van haar vestiging; do bewoners vinden er op die gronden hun onderhoud en ontvangen zelfs voor eenigen tijd een uitkeering in geld als overschot van bet inkomen der gemeenschap. Voorts wijst spr. er op hoe door het groot-grondbezit groote oppervlakten grond onbewerkt blijven liggen en dus wat die grond in zich bevat niet tot onderhoud van den mensch geeft. In Nederland is nog i/5 der oppervlakte geheel woest. Deze verschillende toestanden hebben tengevolge de werkeloosheid, die tot direct gevolg heeft geen verdiensten; daaruit vloeit voort gemis aan koop kracht cn vervalt men dus tot overproductie. Ook bespreekt de heer van Loenen Martinet dc wijze, die zijn aangegeven om de nadeden van per soonlijk grondbezit te neutraliseeren of te doen ver dwijnen. Door Henry George was als middel daartoe aangegeven het heffen eener grondbelasting zoo hoog als de landrente, terwijl Flürscbeim aangaf om den grond door de gemeenschap ia bezit te doen ncraon in ruil voor pandbrieven. Verwijzende naar enkele oeconomen zegt spr, dat het begrip van eigendom langzamerhand zal veran deren in gelijke mate als de beschaving wordt ont wikkeld, maar dit voTdert natuurlijk tijd. Maar die tijd kan en moet aangewend worden om nader te komen tot het doel. Het onteigeningsrecht uitbreiden en het brengen van deu grond aan de gemeenschap waar de mogelijkheid daartoe bestaat, zijn twee zaken, waarmede reeds nu kan worden aangevangen. Ten slotte wijst spr. op de demping der Zuiderzee en het daardoor verkrijgen van grond die niet in persoonlijk bezit is. Landnationalisatie is dus wel degelijk een onder werp van practische sociale politiek, en de bespre king er van spoort aan tot overdenking van het onderwerp en tot streven in die richting. Van de gelegenheid tot liet stellen van vi agen maakten gebruik de heeren van Li-sa, de Groot en Godschalk. De heer van Lissa, hulde brengende aan de wijze waarop spr. zijn Onderwerp heeft be handeld, meent dat er nog vele onbeantwoorde viagen zijn waarvan bij er enkele zal stellen, liet mee»t bezwarend acht spr, de vraag wat met de grondbezitters te doen. Ze eenvoudig van hun bezit te berooien Het middel dooi den spr. genoemd om zooveel belasting te hef fen van den grond als de landrente bedraagt, is kortweg het ontnemen van het bestaansmiddel aan den grondeigenaar. Het afnemen van den giond in ruil voor pandbrieven, die zooals de Spr. zelf zei de, spoedig hunne waarde zouden verliezen i- l.tngs een omweg komen tot de zelfde onbillijkheid al- het eerste middel. De derde viaag, die de heer van Li-sa stelt, is of de steenkslen een persoonlijk eigendom zijn. Die zijn in den grond wel is waar, maar worden vei kregen door den arbeid en hebben eer-t na opdelving waarde. Ook wensclitde lieer van Lissa een antwooid op de vraag hoe ieder een zou kunnen genieten van het gerneen- 'chappelijk grondbezit, daar toch niot iedereen voor zich zelf kan gaan tuinieren. De heer de Groot verklaart dat hij dooi de rede van den heer v. Loenen Martinet is pykomon tot de ei kenning van het billijke in de landnationalisatie. Toch wen-eht hij nog een enkele vraag te doen in verband met het gesprokene. Dour den spr. is gezegd dat de rente tot mil zal worden gebiacht, maar altijd zal er toch behoefte aan gehi blijven. De meerdere koopkracht zal meetdere P'oductie met zich brengen, waardoor uitbrei ding zal volgen van de industriedaarvoor tocii blijft kapitaal noodig en zal dus dat kapi taal rente waai (lig blijven. Da heer Godschalk wijst er op dat dooi den spr. is medegedeeld dat nog Vs van Neder land woeste grond is. liij vraagt of het dan niet beter ware eerst dien grond te ontginnen om daarna eerst over te gaan tot de demping der Zuiderzee. De heer Van Loenen Martinet, de sprekers beantwoordende, betuigt zijn dank voor de belang stelling waarmede zijn voordracht is gevolgd. Er zijn vragen, zegt spr., die in verband met dit onder werp kunnen worden gedaan en waar ik nog geen antwoord op kan geven. Maar langzamerhand zal de opvatting omtrent eigendom veranderen cn de vragen die nu nog op antwoord wachten zullen dan misschien niet meer rijzen. Aan den heer Godschalk antwoordt spr. dat hij volstrekt de demping der Zuiderzee niet als zoo urgent beschouwt, maar hij heeft die aangehaald, om er tegen te waarschuwen dat die grond niet zal overgaan in persoonlijk bezit. Ook hij is van mee- ning dat het ontginnen van den nog braak liggenden grond voordeeliger is. Dat werk zal een tijdlang velen aan brood helpen, doch dat is maar tijdelijk, vooral wanneer ook die grond weer uit handen der gemeenschap uitgsgeven wordt. Aan den heer Dc Groot antwoordt spr. dat er misschien meerdere vraag naar kapitaal zal komen, maar hij is overtuigd dat het aanbod die verre zal overtreffen. Een beslist antwoord op dc vraag valt echter nog niet te gevenwel zijn alle landnatio- nalisators het er over eens dat de rente van kapitaal reusachtig zal dalen. Aan den heer Lissa antwoordt spr. dat hij zich, blijkens de door dezen gedane vragen, niet volkomen duidelijk heeft uitgedrukt. Het verlies der grond eigenaren van hun inkomen, is een zaak die door dezen zal moeten geleden worden ten bate van bet algemeen. Ook met de afschaffing der slavernij had dit plaats. De vermindering der waarde van de pand brieven zal slechts geleidelijk zijn. Steenkolen zijn werkelijk grond en voor het recht tot opdelving zal een zekere landrente moeten worden betaald. Die zal echter niet zoo hoog zijn als de waarde der kolen, aangezien de arbeid verricht om ze te voorschijn te brongen, waarde vertegenwoordigt. Dat niet ieder een eigen stuk grond kan bebou wen, stemt spr. toe, en zegt dan ook dat dit in lijn rechten strijd is met de theorie der landnationalisatie. Ten slotte wijst spr. op den verderfelijken invloed op de gemeenschap, van kolossale inkomsten van personen die slechts bet gevolg zijn van bet persoon- "ijk grondbezit. De heer Hugenholtz dankt den heer van Loonen Martinet voor zjju uitnemende en met overtuiging <>n gloed voorgedragen rede die hij hoopt en vertrouwt dat velen aanleiding zal geven om over dit onderwerp ernstig na te denken. Ook hij .-preekt den wenseli uit dat de gemeenschap haar gronden zal beschikbaar stellen voor den werkman om door bebouwing in hun onderhoud te voorzien wijst daarbij op de gemeente Schiedam, die kort geleden voor een som van f50.000 grond heeft aange kocht, die nu slechts een matig inkomen zal opleveren en die hij hoopt dat met opoffering van dat inkomen voor het door hen genoemde doel zal worden beschikbaar gesteld. De bijeenkomst werd hierna gesloten. Paardenmarkt. De jaarlijksche Maart-paardenmarkt heeft heden weder plaats gehad onder de gewone omstandigheden. Het Schiedamsche publiek heeft weder in ruimen getale dia markt be zocht en de paarden in oogenschouw genomen zy het ook niet altijd met kennersblik die daar aan de lijn stonden. Ook de traditioneele skooplieden" waren natuurlijk tegenwoordig. Weder werd van uit de hoogte door die op een tafel of stoel staande nijveren den hoorrleis verkondigd de voortref felijkheden der aangeboden koopwaar koek sigaren, pepermunt enz. enz. en menigeen liet zich weer verlokken om van die artikelen fe koopen. Eu de straatjeugd, zij amuseerde zich koste lijk bij het sprobeeren der paarden" en een waar genot smaakten de jongens om met zweep of stok een paard aan te vuren en de fiere bewegingen der kleppers te zien. Aangevoerd waren 95 paarden, 24 ponney's en 1 ezel. Voor liet meerendeel waren bet werkpaarden, slechts een 10-tal voor de slacht bank. Gevraagd werden voor de slachtbank van f40 tot fiOO, voor werkpaarden van f80 tot [300, terwijl voor den ezel 15 werd gevraafd waarvoor hij ook is verkocht. Daar over liet algemeen de paarden te duur waren, was er niet veel handel. Verkocht werden 35 werkpaarden, 10 voor de slachtbank en 12 hitten. Verleden jaar, eenige weken voor de jaar- lijk-clie markt, wekten wij er toe op, om pogingen in het werk te stellen onze markt tot grnoteien bloei te brengen. Resultaten heeft dia opwekking tot nu toe niet gehad. Toch gelooven wij, flat hier een en ander iu de ge- wenschte richting is te doen misschien voelt onze Kamer van Koophandel het op hareo weg liggend om in navolging van hare Zutphensche zuster, wat te doen ter bevoidering onzer paar denmarkt, die thans bitter weinig beleekent. In Zutpiien steil thans eene commissie uit de K. v. K. men berichtte het nu juist een week geleden pogingen in het werk om eene vereeniging op te richten tot het houden van paardenmarkten. Moge er voor ons aanleiding zijn om weldra op deze aangelegenheid teiug te komen. Dij het uitbreken van een huis op oen Dam door den timmerman N. van der Velden is een schildersstuk gevonden boven den schoorsteen dat door ecu andere bedekking aan het oog was onttrokken. Het is een doek voorstellende eenige engeltjes, bezig met passen en meten, samen vormunde een symbolische voorstelling van de bouwkunst. Of dit doek waaide heeft is nog niet gebleken. Hedenmiddag ten ongeveer 12!/j ure viel op de Iloog-traat een paard ge-pannen voor een dogcard. De 4 personen, die zich danrin bevonden, niet bedacht op zoo'n plotselingen stilstand, schoten voorover en kwamen op de straat terecht. Het ongeluk liep echter uit stekend af, daar noch paard, noch passagiers eenig letsel bekwamen. De 18-jarige P. C, van Gent, wonende Bak kerstraat, had liedenmiddag te 2 uur het onge luk dat hem, bij het halen van heet water uit de branderij van den beer Scheller», het kokende vocht gedeeltelijk over den voet stortte, waardoor hij enkele brandwonden bekwam,] Gelukkig bleken die van niet ernstigen aard te zijn. Gisterenavond waren aan de vischmarkt aan gevoerd 5 partijen scholde prijzen waren van f 0,30 tot 0.70, alles per koop. Hedenmorgen waren aangevoerd 6 manden, 2 roeibooten en 1 schokker H D JVb, 10, met schol, tong en grietde prijzen waren voor tong 1 koop f3.1 koop griet f 2.27K, schol van f0.20 tot fl,42Va, per koop. tüe7eiWe en verkochte onroerende goederen. Geveild; 11 Maart. NotarisH. W. M. Roelants. Een huis en. erve met bovenwoning, in do Kreupelstraat no. 42, groot 45 cent., f 1725. Een pakhuis en erve met bovenwoning, in de Baan no. 32, groot 23 cent., f420. ÖURGEHLU K E STAND. Ondertrouwd 10 Maart. A. de Graaf, 27 jaar, en A. W. van den Bout, 22 jaar. Oeborcn 8 Maait. Jan, zoon van J. de Ridder en J. C. Schot, lïotterd. Dijk. 9 Maart. Agatha Maria, dochter van S. Zonne veld en VV. C. Gordjjn, Wcstfrankel. Laan. 10 Maart. Antonius Petrus Jozef, zoon van T. M. A. van Dijk en E. V. M. A. C. Wolsky, Soordvest. Franciscus Josephius, zoon van J. L. S. Herkelinan en A. van Oers, Hoogstraat. Maandagavond, 14 Maart a.s. zal in het ge bouw sLiefde en Vrede", aan de Gedempte Biersloot van wege de hier bestaande afdeeling der Christen Geheelonthouders-vereeniging een openbare vergadering gehouden worden. Er zullen lichtbeelden worden vertoond, toe gelicht door jonkvr. H. Hartsen van 's-Graven hage. BURGERLIJKE STAND. Ondertrouwd t 10 Maart. Oornelis van den Boogert en Christina Waleboer. Leenderl de Jong en Elizabeth Zevenhuizen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1898 | | pagina 2