BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
YLAARDInGEN,
Rechtzaken.
Aan de Daily Mail wordt uit Kaapstad
gemeld
De Standard and Digger's Neios zegt dat,
indien de rijksregeeririg aan blijft dringen op
de handhaving der Britsche suzereiniteit over
Transvaal, er oorlog za! komen.
De regeering van Oranje-Vrijstaat keurt het
telegram goed, waarin Kruger die suzereiniteit
verwerpt.
Uit Calcutta wordt gemeld dat de oorlog
aan de Noordoostelijke grens van Voor-lndië
als geëindigd kan worden beschouwd.
De Atjeh-Oorlog.
'22 Maart 1873—1898.
Het is heden een gewichtige gedenkdag in
onze koloniale geschiedenis.
Vóór vijf en twintig vertrok de eerste expeditie
naar Atjeli onder liet opperbevel var geneiaal
Kolder, die bij deze expeditie den dood vond.
Minister van Koloniën was toen de lieer I.
D. Fransen van de Putte, gouverneur-generaal
de heer Loudon.
De leiding der zaken in Atjeh heeft achter
eenvolgens berust bij de generaals J. II. Kolder,
3. van Swieten, J.L.J. H. Pel, C. B. F. Wiggers
van Kercbem, A. 3. Diernont, K. van der Heijden,
de civiele gouverneurs Pruys van der Hoeven
en Laging Tobias, de generaals II. Demtneni,
Van Teyn, Pompe van Meerdervoort, Deyker-
lioff, 3. A. Vetter, 3. J. K. do Moulin en kolonel
C, P. 3, van Vliet.
De laatste heeft in de vorige week ontslag
aangevraagd als gouverneur van Atjeh.
GemecuteïarlcIiUngen.
Men schijjft uit Zutphen aan de N. R. Ct.:
Zooals reeds den II Januari door ons werd
bericht, verzocht het lid van onzen gemeente
raad, jhr. mr. D. O. Engelen, destijds aan Ged.
Staten tegemoet te komen aan zijne bezwaren
tegen de vastgestelde gemeentebegrooling voor
1898, als zijnde daarbij niet opgeheven het tot
rog toe gevoerde zelfstandige beheer der gas
fabriek en waterleiding.
Volgens adressant bleek dit uit de feiten,
dat op de begrooting onder «ontvangsten" geen
post was gebracht tot boeking van het op
pi. m. f 19,000 geraamde, op 1 Januari 1,1.
aanwezige kassaldodat sommige inkomsten,
als rente van een kapitaal van f40,000, de
huur van huizen ad f G80, de opbrengst van
grasgewas, nog vermeld werden als «ontvangsten
van de gasfabriek".
Naar wij vernemen hebben Ged. Staten echter
in deze bezwaren geen aanleiding gevonden om
aan het verzoek van den heer Engelen te vol
doen de gemeentebegrooling voor f898 is thans
door hen onveranderd goedgekeurd.
Wordt van dit besluit in beroep gekomen
bij H. M. de Koningin-Regentes, wat alleszins
te voorzien is, dan zal omtrent de veel besproken
quaestie, van de wijze waarop gemeentelijke
privaatrechtelijke ondernemingen moeten be
heerd worden, waarschijnlijk in hoogste ressort
worden beslist.
Stoombeuger of Stoomtrawler!
De heer J. S. Groen, directeur der Stoom-
visscherij maatschap pij «Mercurius" te IJmuiden
schrijft thans aan het Handelsblad naar aan
leiding van de ook door ons medegedeelde rede
van den heer Hoogendqk uit Viaardingen over
bovengenoemde beide schepensoorten.
De geachte spreker zegt
lo. De beuger brengt de visch springlevend
ter markt doch vindt voor zqne soorten des
zomers geen gereede markt.
Mijn antwoord daarop is, dat de beuger niet
al zijne gevangen visch springle end ter markt
brengtin het algemeen is de gemiddelde be
rekening slechts V-t gedeelte zijner vangst, en
wil i'c als voorbeeld geven de vangst der laatste
reis van den stoombeuger Koningin Wilhelmina
op Maandag 14 dezer, waarvan als doode visch
uit het ijs opgelost zjjn ongeveer 300 doode
kabeljauwen, ongeveer 900 doode groote schel-
visschen, ongeveer 1200 doode kleine schel-
visschen en nog enkele soortenals rog, vleet
en leng, terwijl slechts levend waren ongeveer
300 kabeljauwen, ongeveer 60 lengen, ongeveer
10 heilbotten en enkele schelvissehen.
Ten tweede beweert de heer H.De trawler
is zeer duur in kosten van aanschaffing en onder
houd, hij moet eene zware machine hebben om
het sleepnet te kunnen voortbewegen en eischt
groote kosten aan kolen en olie.
Mijn antwoord daarop is: dat een stoomtrawler
of stoombeuger ia de kosten tan aanschaffing
weinig verschil uitmaken; daar toch een stoom
beuger, die in den zomer haring zal visschen,
daarvoor pl. m. zesduizend gulden aau netten
noodig heeft, wat eene stoomtrawler niet noodig
heeft, en de grootte der beide soorten schepen
toch dezelfde is, kan het verschil in machine-
prijs niet zooveel zijn.
Een goede stoombeuger heeft minder kolen-
verbruik dan een stoomtrawler, maar daar
tegenover staat, dat een stoombeuger per reis
van f 100 tot f 2,00 aas verbruikt, al naarmate
de marktprijzen van sardijn, prikken, haring
of geep zijn die daarvoor noodig zijn te gebrui
ken, en, aangenomen dat de beuger per reis
10 ton kolen minder zal gebruiken, zijn de
uitgaven van aas daartegenover veei grooter,
terwijl de onkosten van olie geen noemens
waardig verschil uitmaken. Evenwel zijn nog
de onkosten voor den beuger, die in den zomer
haring zal visschen, aan tonnen en zout veel
grooter dan het ys wat de trawler verbruikt.
De trawler kan ook evengoed als de beuger
den Zondag gebruiken om thuis te varen.
Ten derde zegt de heer H. van den trawler,
dat daarvan de visch aankomt in een toestand
weinig geschikt voor de Hollandsche keuken.
Ook dat gevoelen deel ik volstrekt niet, want
de trawler brengt o. a. ook aan en dikwijls in
groote hoeveelheden, tongen, tarbot en schol,
drie fijne soorten (die nooit door een stoom
beuger aangebracht kunnen worden), welke op
iedere tafel in Holland bijna altijd voorkomen,
terwij! de gevangen schelvisch en kabeljauw
zeker niet minder in qualiteit zijn als de even
genoemde doode schelvisch en kabeljauw door
den stoombeuger aangebracht en die ook eveu
goed voor de Holhmdsciie keuken dienst kun
nen doen, terwijl een trawler met bun ook
levende viscii kan aanbrengen.
De Betsy mijner maatschappij lui van zijne
laatste reis te Grimsby geland, nog 130 levende
kabeljauwen van de 360 stuks zijner vangst.
Bovendien weet ieder vakman dat trawlervisch
in smaak verre boven beugviscli te prefereeren
is, omdat die vetter is, terwijl de gevangen
visch aan de beug uit den aard der zaak
dooreengenomen altijd magerder is.
Eenigszins verwondering baart het mij dat de
geachte spreker niets zeide van het nadoel van
den stoombeuger ten opzichte der equipage,
die toch ook onkosten voor voeding en gage
noodig heeft en dat verschil is ten dien opzichte
nogal belangrijk, want een stoombeuger is be
mand met 16 koppen en een stoomtrawler be
mand met 10 koppen. Uit een sociaal oogpunt
had de geachte spreker dus gelijk, maar wat
financieel aangaat, geloof ik, dat wanneer de
overtuiging van den spreker zoo vaststaat, dat
het stoombeug- en haringschip zoo veel beter
is dan de stoomtrawler, dit dan op geene goede
gronden bestreden is.
Drankbestrijding.
Naar wij vernemen zal de 215a algemeene
vergadering van den Volksbond tegen drank
misbruik deze.i zomer vermoedelijk niet, zooals
in het vorige jaar was bepaald, te Alkmaar
worden gehouden, maar te's-Gravenhage. Deze
verandering staat, in verband met de tentoon
stelling van vrouwenarbeid, waaraan, nevens
verschillende andere drankbestryders-vereeni-
gingen, ook de Volksbond zal deelnemen.
{N. R. Cl.)
Do zaak Hoogerhuis.
Het kamerlid mr. P. 1. Troelstra vertoeft
in het noordelijk gedeelte ran Friesland voor
de zaak der gebr. Hoogerhuis. Voor een groot
publiek besprak hij de zaak der II. in liet dorp
Beetgum, in de nabijheid van Britsum gele
gen, en de vroegere woonplaats van de gebr. H.
De bijeenkomst gaf geene aanleiding tot in
cidenten. Na afloop der rede bleven vele personen
in de zaal, om met mr. T. de zaak der H. nog
eens te bespreken.
Den volgenden morgen (gisteren) vertoefde
mr. T. nog te Beetgum, en had met vele per
sonen een onderhoud om meer gegevens te
verzamelen.
De erfprins Friedrich von Wied, officier bij
het 3de regiment Pruisische garde-ulanen is
verloofd met prinses Pauline van Wurtemberg,
dochter des Konings van Wurtemberg.
Gisteren is bet engagement publiek geworden.
Bij Kon. Besluit is de kapitein van de barissan
van Pamekassan raden ario Soemo de Poetro
benoemd tot ridder der orde van Oranje-Nassau.
De Minister van Finantiën maakt hekend,
dat op 19 dezer b(j de betaalmeesters in
kas wasf 2,484,592.12'/»
en dat op denzelfden dag
door de Nederiandsche Bank,
ingevolge art. Hit's van haar
octrooi, aan 's lands kas een
voorschot was verstrekt ten
bedrage van2,047,617.28l/a
De gewone audiëntie van den Minister van
Koloniën zal op Vrijdag 25 Maart 1898 niet
plaats hebben.
Naar het Vaderland verneemt, wordt kolonel
Van Heutsz gouverneur van Atjeh en generaal
Van Vliet chef van den staf t? Batavia.
Het examen voor postambtenaren in den
telegraafdienst zal dit voorjaar niet plaats heb
ben, maar eerst in de maand November van
dit jaar.
OVERSCHIE, 22 Maart. Aangezien voor de ver
schillende feestelijkheden, die bij do inhuldiging der
Koningin zullen plaats hebben, nog al gold noodig
is, heeft het Dagelijksch Bestuur aan den Gemeen
teraad om subsidie gevraagd. Deze aanvrage zal
hoogst waarschijnlijk in de morgen te houdon raads
zitting aan de orde komen.
OYÉRSCBIE, 22 Maart. TJit nadere informaties
blijkt, dat niet do heer J. van Wijngaarden, maar
de heer Abr. Jordaans te Schiedam is opgetreden
als directeur van het onlangs alhier opgerichte
fanfarekorps.
KETHEL EN SP ALAND, 22 Maart. Volgens do
nieuw opgemaakte kiezerslijst bedraagt het aantal
kiezers in deze gemeentevoor de Tweede Kamer
213; voor den Gemeenteraad 207.
Bij vergelijking met de lijst van het vorige jaar
blijkt, dat 42 kiezers zijn afgevallen, waarvoorl
nieuwe in de plaats zijn getreden.
Gemeenteraad.
De gemeenteraad alhier zal eene vergadering
houden op Donderdag 24 Maart a. s. te twee ure.
Het eenige aan de orde gesteld onderwerp is:
Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
bestendiging van de Verordeningen op de hef
fing en invordering van havengeld binnen deze
gemeente.
Kiezerslijst.
De kiezerslijst, aanwijzende de inwoners dezer
gemeente, die tot liet kiezen van leden van de
Tweede Kamer, de Provinciale Staten en den
Gemeenteraad voor het a,s. kiesjaar bevoegd
zijn, is heden afgekondigd en ligt voor ieder
gedurende één maand ter secretarie ter inzage.
Er waren voor de Kamer en de Provinciale
Staten vroeger 3263 kiezers; afgevoerd zijn er
657 en bijgekomen 320 kiezers, zoodat er op
de nu afgekondigde lijst 2926 kiezers voor
komen. De vermindering is natuurlijk goed
deels bet gevolg van de veranderde heffing der
Personeele Belasting.
Voor den Gemeenteraad waren er vroeger
2136 en thans 2366 kiezers; dit cijfer is dus
in tegenstelling met de andere belangrijk ge
stegen. Waren er vroeger van de Kamer-kiezers
ongeveer 35 pet. tevens Raad-kiezers, nu is het
88 pet. geworden.
Deze groote verandering ligt zeker ten deele
hieraan, dat velen in de rijksbelasting aange-
slagenen in 4897 ook in de gemeentelasten
werden aangeslagen.
De heer W. Maltha, plaatsvervangend hoofd
aan de tweede openbare tusschensehool, heeft
tegen 1 Juli eervol ontslag gevraagd uit zijne
betrekking om redenen van gezondheid.
De rijksambtenaar C. Abbeubroek, te Oude
water, wordt 4 April verplaatst naar hier.
Onze stadgenoote mej. C. B. van der Vlies
is te 's-Graverihage geslaagd voor het examen
nuttige handwerken.
Tot nadere aanvulling van ons bericht van
den uitslag der tentoonstelling door «Avicultura"
te Amsterdam, vernemen wij nog, dat de
jongeheer Herman Kramers, op zijn 9en ver
jaardag een len prijs verwierf voor een koekoek,
reeds 2 jaar in de kooi gehouden.
De heer A. van Waart alhier, zal te Rotter
dam in de vergadering, op Zaterdag a. s. te
houden van wege de vereeniging Zuid-Holland,
inleiden «Het onderwijs in handenarbeid in de
laatste leerjaren."
De brandersknecht F. II. Wehmöller, die
gisterennamiddag zich door een val in de bran
derij ernstig aan het hoofd bezeerde, (zie ons
vorig nummer) is dien zelfden avond nog ter
verpleging naar het ziekenhuis gebracht.
Vrouw Groen, wonende aan den Ouden dijk,
die, zooals wij meldden, in liet ziekenhuis was
opgenomen, omdat zij loog gedronken had,
heeft die inrichting gisteren geheel hersteld ver
laten.
Hedenmorgen zou op den zolder van A. Bijlo
op het pakhuis in de Boterstraat, boven de
firma Schuize en Brouwer, een kist met pakjes
aardappelmeel gebracht worden, waartoe deze
zou worden opgeheschen aan een katrol welke
gehangen was aan den daarvoor bestemden
balk in de nok van den gevel.
De zwaarte van de kist was echter grooter
dan de draagkracht van het grootendeels ver
molmde hout, zoodat, toen de kist een eind
omhoog was gehaald, de balk brak en kist en
balk met een hevigen slag tegen den grond
sloegen.
Gelukkig is daarbij niemand getroffen en dus
het onheil zonder ernstige ongelukken afgeloopen.
Onlangs kon men lezen van een dorp in
Zuid-Holland, waar de vroede vaderen besloten
hadden, dat voortaan straatmuzikanten slechts
dan zouden worden toegelaten, als zij de belofte
aflegden, dat geen hunner aan zijn muzilcalen
arbeid zou onttrokken worden om «centen" op
te halen. Een omgekeerd «musiea post nummos".
Misschien ging de dorpsoverheid wat ver in
haar zorg, maar eenig toezicht is toch welge-
wenscht op de muzikale straat-evolutiën. Zou
de poiilie of wie het aangaat het hier nu rond
warend straatorgel niet eens kunnen doen
stemmen. Het orgelt soms verschrikkelijk. En
er zal wel een muzikale kiezer zijn, die dezen
stemplicht gaarne vervullen wil.
Gisterenavond is door de politie alhier aange
houden zekere vrouw A. W., een zwerfster,
die zich ook wel noemt A. P'.
Zij was gesignaleerd in het Algemeen JPoli-
tiebiad tot het betalen van f 10.boete subs.
3 dagen hechtenis, wegens drankwetovertreding.
Hedenmorgen is zij naar het huis van be
waring overgebracht, aangezien zij nalatig is
gebleven de boete te voldoen.
Gisterenavond waren aan de vischmarkt
aangevoerd 2 partijen leng en 3 partijen schol,
tong en grietde prijzen warenvoor leng
ran f 1.25 tot f4 per stuk, schol van 10.20
',ot f 0,35, tong van 10,95 tot f 2,35, griet van
f0.90 tot f 1.30, per koop.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren
21 Maart. Hendriena, dochter van A. L. Hit
man en A. M. de Vletter, Hoogstraat.
Willem, zoon van K. v. d. Most en 3. C. de
Vringer, Korte Achterweg.
Overleden s
19 Maart. Maartje Tolst, 67 j., wed. J. J. de
Uijl, Broersveld.
20 Maart. Caterina Helena Scheurkogel, 75j,,
Wed. J. Oranje, Lange Achterweg. Adriaantje
Verhulp, 86 j., wed. L. Hollander, Noorder-
straat.
21 Maart. Johanna Buuman, 78 j., wed. J.
v. d. Meer, Emmastraat. Geertruida Catha
rine Barnouw, 87 j., wed. P. Voogd, Ziekenhuis.
liet staat nu vast dat Viaardingen in Augustus
een tweedaagsch feest zal vieren.
Op 30 Augustus zal een optocht van de
kinderen der lagere school gehouden worden, die
daarna onthaald worden. Voor de kinderen der
bewaarscholen zou die tocht te vermoeiend zijn
en daarom worden zy alleen onthaald.
De verschillende zangvereenigingen zullen te
zamen een uitvoering geven op de Veerkade
bij het Hofje. Een 200 tal zangers en zange
ressen zullen daar in den voormiddag van 34
Augustus verschillende liederen ten gehoore
brengen.
De besturen der buurtcommissies zijn door
de Sub-Commissie voor de versiering bijeen
geroepen. Een blijvend Wilhelmina-monument
hoopt men ook nog te kunnen oprichten.
Voor den optocht van vakvereenigingen heb
ben zich velen aangemeld. De besturen dier
vereenigingen zullen wel spoedig door de Sub-
Commissie voor den optocht tot nadere bespre
king worden uitgenoodigd.
De heer Den Breems alhier, beroepen pre
dikant bij de Ned. Hervormde Gemeente te
Hoogvliet, hoopt Zondag 17 April des namid
dags aldaar zijne intree te doen, na in de voor
middag-godsdienstoefening bevestigd te zijn door
ds. Barger van Bloemendaal.
Gisterenavond had alhier een treurig ongeluk
plaats.
De werkman A. L., werkzaam in de fabriek
«Hollandia", kwam met den voorsten vinger
der rechterhand in aanraking met de pers
machine, waardoor dat lichaamsdeel zoo verwond
is, dat geneeskundige hulp moest worden inge
roepen.
Gisterennamiddag ongeveer 2 uur viel het
G-jarig dochtertje van de Graaf, wonende op
den Afrol alhier, spelende bij laag water in de
Haven. Zij werd door spoedig toegeschoten hulp
van een aankomend werkman op het droge
gebracht eri huiswaarts geleid.
Gisterenavond ontstond in een steeg aan de
Gedempte Waal twist tusschen de bewoners.
Deze liep zoo hoog dat reeds messen weiden
te voorschijn gehaald en de politie zich genood
zaakt zag de rust te herstellen. Hedenmorgen
deed zich dit weer voor. Ook thans is de politie
nogmaals bemiddelend opgetreden.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren
20 Maart. ICornelis, zoon van H. A. Hoogen-
dijk en A. Zoon, Gedempte er sloot. Arie,
zoon van K. van Noord en D. Vermaas, Haven
straat.
21 Maart. Izaak, zoon van W. Paalvast en
P. Beukeiman, Liesveldsche laan.
Overleden
19 Maart. Eg; Dorsman, oud 52 jaren,
echtgenoot van Neeltje Tom, Eendrachtstraat.
21 Maart. Elisabeth Kal, oud 78 jaren, weduwe
van J. Ommering, Westnieuwland.
De arrondissements-rechtbank te Rotterdam veroor
deelde heden H. Z. en C. Z., wegens het gebruiken
van eene hoeveelheid moutwijn uit de branderij van
den heer Th. P. J. te Schiedam, ieder tot 14 dagen
gevangenisstraf-
Voor de arrondissemente-rechtbank te Rotterdam
stond heden terecht A. B,, 24 jaar, arbeider te
Nieuwenhoornbeklaagd van in den avond van
1 Februari opzettelijk brand te hebben gesticht in
zijn aldaar gelegen woning, door met een brandende
lamp op den zolder een zak, gevuld met afval van
vlas, in brand te hebben gestoken, waardoor zijn
woning geheel is afgebrand met den aanwezigen
inboedel, terwijl gemeen gevaar voor goederen is
ontstaan voor het huis van zijn buurman Lesuis,
benevens levensgevaar voor L. en zijn gezin.
Bekl. legde een openhartige bekentenis af. Na
den brand gesticht te hebben had hij zijn vrouw
en kinderen gewekt en zijn buurman gewaarschuwd.
Hij had de daad gepleegd om de assurantie-
penningen tot een bedrag van f660 machtig te
worden.
Ook het achtergedeelte van de woning van Lesuis
was in brand geraakt, doch konden do bewoners zich
door de vlucht redden.
Twee getuigen werden in deze zaak gehoord, nl.
Lesuis en de veldwachter.
Het O. M. eischto 3 jaar gevangenisstraf.
Als verdediger trad op Mr. D. Lodder die de
juistheid der dagvaarding bestreed in verband met
art. 157 wetboek van strafrecht on constateerde dat
allo getuigenverklaringen ontbraken betreffende de
brandstichting zelze, waarvan als eenigste aanwijzing
gold do bekentenis van bekl. Ook legde hij een gun
stige verklaring af omtrent bekl.'s verleden.
Hij conclndeerde tot ontslag van rechtsvervolging
sabs, een zeer lichte straf.
