N°. 9585.
DE VLUCHtT
51 jaargang.
Vrijdag 25 Maart 1898.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
Eerste Blad
~TECH NOLIET
FKXJIIjXjETON.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
ABOimsKüJrasPBUS foor Schiedam, per kwartaal 0.90
omliggende plaatsen, p.fcwart. - 1.08
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommers- 0.02
BUREAU t BOTER8TRA AT fO, Telephoon No. 123.
Ax>TBBT»fTiBT>niJ8: van 1—5 gewone Tegels mot inbe
grip van eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Sedert eenigen tijd -wordt hier ter stede een
nijverheulsproduct vervaardigd, dat, naar de uit
vinder verwacht, een zeer groote toekomst zal
hebben. En inderdaad, wanneer men eenmaal
kennis heeft gemaakt met dezen kunststeen,
dan zal men zeer zeker die verwachting niet
te hoog gespannen oordeelen.
De uitvinder van het nieuwe product is
dr. Bonno van Dijken, directeur en oprichter
yan het Chemisch Instituut te Rotterdam en
met dr. W. P. Jorissen (ook zijn mededirecteur
van het Ch. I.) redacteur van het Tijdschrift
voor toegepaste Scheikunde en Hygiëne.
Geruimen tijd heeft de heer Van Dijken zich
bezig gehouden met proeven, eerst in zijn hei
ligste der heiligen, zijn laboratorium, later in
het pakhuis sJava", aan de Hoofdstraat alhier,
daartoe als fabiiek ingericht.
Met ongeveinsde belangstelling hebben wij
gebruik gemaakt van de ons geboden gelegen
heid om in de nieuwe fabriek een kijkje te
nemen, waar de heer Van Dijken ons met
groote welwillendheid rondleidde en uitlegde
wat uitgelegd kon worden.
De voor den leek zichtbare bewerking is
zeer eenvoudig.
De grondstoffen worden gemengd, ook
de kleurstof wordt er tegelijk bijgevoegd
het mengsel daarna in vormen gegoten en
vervolgens geperst. Vóór de aflevering der pro
ducten worden zij gepolijst, waardoor de fraaie
glanzende kleur te voorschijn tieedt.
Van deze materie, door den uitvinder technoüet
genoemd, kunnen al die voorwerpen worden
vervaardigd, waarvoor anders steen of tegels
of gips wordt gebezigd. Wij zagen o.a. schoor
steenmantels, lambriseringen, opstanden van
waschtafels, bladen van nacht- en koffiehuis-
tafels, zuilen, consoles, schoorsteendecoraties,
vazen en wat niet al. Voor veelkleurige of
effen vloeren is het technoüet mede zeer ge
schikt, ja gemakkelijk boven ander materiaal,
daar de verschillende stukken genummerd ver
zonden en ter bestemder plaatse, volgens een
bijgevoegde teekening, als de steenen uit een
bouwdoos, aaneengevoegd worden.
De scherpe belijning bij de vervaardiging
der stukken maakt deze behandeling mogelijk.
Ook voor buitenshuis is de kunststeen te
gebruiken. Evenals men in het buitenland wel
platte tegels aanwendt, waarmede de voorgevel,
uit ruwe steenen opgetrokken, wordt bedekt,
en zoodoende aan het huis op de goedkoopste
wijze een fraai voorkomen wordt verschaft,
zoo zal ook de technoüet op dezelfde wijze en
voor hetzelfde doel kunnen worden gebezigd.
Men ziet het, voor talrijke doeleinden, zeer
DOOR
IDA BOY-ED.
61)
»Je kunt hier blijven," zei Conradine terloops.
Zij zag hem niet aan, en toch wist zij dat zijn
gelaat donkerrood en vertrokken was. Zijn drift
was berucht. Hij had eens een paardeknecht zóó
met zijn vuist toegetakeld, dat mijnheer de Ia Pré-
moiré duchtig in zijn zak had moeten tasten, ora
zaak te sussen, 't Is waar, de paardeknecht
was een schelm geweest, die kwaad had gesproken
van Jasperson's zuster. En Jaspersen wilde ook
maar niet inzien, dat hij niet het recht had gehad
den schutk halfdood te slaan. Maar mijnheer de la
Frémoire moest toch den trouwen dienaar onder
feat oog brengen, dat hij alleen in zijn dienst kon
Mijven, wanneer hij voor het vervolg afstand deed
*an eigen recht.
Conradine was zich bewust, dat zij voor bet
Wrat alleen, zonder Jasperson's bescherming, uit
reed. In de enkele gevallen dat hij niet op den
hok had gezeten, waren er toch twee, drieandeie
menschen bij haar in het rijtuig geweest.
Hij uitte geen woord en bewoog zelfs niet.
Madame mere stond te laraenteeren over het
wear. Er zou bepaald regen komenmisschien
kwam zij althans droog te Tondern, en dan kon
s'j er toch in het open rijtuig heenrijden.
Conradine stapte in en trok het portier energiek
Khter zich dicht, zoodat het een doffen klap gaf.
Goddank! Eindelijk alleen 1
uiteenloopend van aard, is de kunststeen ge
schikt. De steen is hard en aan zeer geringe
slijt ave onderhevig; in de meeste kleuren of
nuancen kan het technoüet worden vervaardigd,
en ontbrekende of gebroken stukken kunnen
altijd in juist dezelfde kleur worden bijgeleverd,
wat met gebakken tegels zeer moeilijk en niet
altijd te bereiken is.
Wij hopen van harte dat deze nieuwe in
dustrie in onze stad tot grooten bloei moge
komenmaar dat dit juist te Schiedam zal
geschieden, is lang niet zeker.
De heer Van Dijken vvenscht de fabriek uit
te breiden en op flinken voet in te richten, en
daartoe leent het pakhuis sJava" zich om bij
zondere redenen zeer slecht.
»Er kan nog heel wat gedaan worden",
zeide de heer Van Dijken ons, doelende op de
toepassing der chemie in de nijverheid, en
vooral ook op de uitbreiding der industrie in
Nederland. En wij beamen dit. Zeker, er kan
nog heel wat gedaan worden in Nederland, ook
in Schiedam. Allereerst, om slechts iets te noe
men, zorgen dat deze nieuwe tak van nijver
heid niet uit ons voor industrie zoo gunstig
gelegen Schiedam naar elders verhuize.
Ook hier is dralen wellicht gevaar.
Algemeen ovrerclcfif.
Schiedam, 24 Maart '98.
De Duitsche Rijksdag heeft gisteren een
aanvang gemaakt met de behandeling der
marine-wet in tweede lezing.
In de eerste plaats trok daarbij de aandacht
de houding die de meerderheid van het Centrum
zou aannemen. Zou zij met dr. Lieber meegaan
en de plannen der regeering steunen of niet
Het bleek dat dr. Lieber de leden zijner
partij voor het meerendeel had weten te winnen.
Als ofiicieele voorzitter van het Centrum ver
klaarde graaf Hompesch, dat de meerderheid
der Katholieken vóór de marine-wet was. Een
minderheid van het Centrum was er tegen,
om redenen vooral die samenhangen met het
begrootingsrecht.
Deze minderheid vvenscht nl. niet te treden
in een begrooting voor zeven jaar tegelijk.
Het spreekt van zelf dat dr. Lieber een
krachtig betoog hield ten gunste der re ee-
ringsplannen. Eerst beval hij als rapporteur der
begrootings-commiss-ie het ontwerp aanlater
nam hij nog, sprekende uit naam van het
Centrum, de wet krachtig in bescherming.
Een ander lid van het Centrum, vrijheer von
Hertling, deed voor dr. Lieber in vaderlands
liefde en regeeringsgezindheid niet onder.
Zijn verklaring, dat bij de verkiezingen wel
zou blijken dat de Duitsche vloot populair is,
en dat de katholieken niet alleen meer geld
toestaan voor schepen, maar daardoor een
Wat zij wilde, waarom zij uitreed Zij wist
het zelf niet goed. Maar het was haar of haar
geheele vorig leven achter haar bleef als een af
gesloten en voorbijgegaan tijdpeik.
Zij sloot de oogen en leunde achterover. De tijd
schrompelde ineen tot niets. Duurde hij lang,
duurde hij kort Conradine voelde alleen dat hij
een overvioedigen inhoud had. Er was zooveel om
over te denken en te droomen.
Zij was verbaasd toen het rijtuig stilhield. Was
zij er reeds? En bijna zes uur?
Zij ging op het perron, zeer bedaard, zooals men
een gewone, alledaagsche handeling doet. Haar
polsen sloegen niet sneller, noch was er in haar
gemoed eenige onrast.
Daar kwam de trein. Zwart, begeleid door een
lange, dikke rookpluim, schoof hij nader. En op
eens overviel Conradmo als een bliksemstraal
schrik, verlamming, doodsangst. Haar knieen kruk
ten. liaar blik dwaalde rond, zonder iets tc zien,
over menschen en waggons.
Tot hij plotseling voor haar stond, bleek, met
stralend gelaat, en baar band greep en stamelde
ÏÜ...U1"
Zij kniktezij wilde zeggen »Ja ik zelf", of
sik moest te Tondern wezen" of een andere
banaliteit. Maar zij kon alleen zwijgend knikken.
Een kindeilijke hulpeloosheid overviel beiden, en
toch was dat een geiukkig gevoel.
Om hen heen stonden en drongen de menschen.
Velen kenden hen van gezicht. Er moest iets ge-
baurenzij konden hier niet blijven svaan en
elkaar toelachen.
sDe bagage," zei Conradine.
sJa, mijn bagage 1" lij riep een kruier.
sDaar is liet re?u, en daar in de coupé mijn
valies. Alles naar bet rijtuig."
vNaar het rijtuig van Trebbin Ja wel, mijnheer.
duidelijk vastgesteld plan tot uitbreiding der
vloot bevorderden, wekte eenig opzien.
Dat niet het geheele Centrum, dat niet alle
katholieken in den lande de wereldpolitiek der
regeering goedkeuren, bewees dr. Schadler, die
voor de oppositie in het Centrum sprak.
Namens zijn politieke vrienden verklaarde
Schudier daarom tegen het ontwerp te zijn,
omdat zij er het begin in zagen van pogingen
om Duitschland een vloot van den eersten rang
te verschaffen. Schadler en de zijnen willen
geen wereldpolitiek daarom achten zij een
leger en een vloot van den eersten rang te
zwaar voor de Duitsche krachten 1 lij wenschten
dat ieder jaar met die krachten rekening werd
gehouden bij het vaststellen der begrooting.
Vervolgens voerden nog eenige andere spre
kers het wourd, allen mindere godenbet
belangrijkst was nog de verklaring van prins
Radzivvill, dat de Polen tegen het wetsontwerp
zullen stemmen omdat eerst onlangs door de
regeering honderd milüoen werd gevraagd voor
het germaniseeren van Poolsche streken.
De steun der Duitsch-conservatieven was der
regeering reeds dadelijk bij monde van von
Levetzovv toegezegd.
9
In den Oostenrijkschen Ryksraad leeft de
oude verbittering nog onverzwakt.
De Duitsche oppositie kent geen vergeten
of vergeven, en nog altijd is graaf Badeni het
doelwit van haar haat.
Drie voorstellen zijn thans weer ingediend
om den ex-minister-president in staat van
beschuldiging te stellen.
De eerste, van Kayser, is gegrond op de uit
voering der wet-Falkenhaynde tweede, van
Pergeit, betreft het ingrijpen der politie in de
vechterijen in het parlement; de derde is van
Rieger.
Daarover zal wel weer menig hartig woordje
vallen en menige spreker tot de orde worden
geroepen.
Voor de goede verstandhouding tusschen de
verschillende partijen zal zeker niet bevordelijk
zijn het besluit, dat door de groepen der rechter
zijde is genomen.
Zij hebben besloten den door de Duitschers
zoo zeergeliaten Abrahamovitch, die in de vorige
zitting hef voorzitterschap vervulde, een adres
van dank en hulde aan te bieden.
Een beetje eendracht zal anders wel noodig
zijn, wit er iets van het Vergelijk met Honga
rije terechtkomen.
De Paaschvacantie begint 2 April, den 29sten
dier maand komen dan de delegation bijeen
om het ontwerp-Vergelijk dat gisteren bij den
Rijksraad zou worden ingediend, in behandeling
te nemen.
De delegation zullen te Buda-Pest bijeen
komen. In de Ilongaarsche hoofdstad acht men
een gedeeltelijke wijziging van de wet op het
Dadelijk", zei de man. sGaat u maar vast vooruit,"
Conradine en Felix gingen door het station naar
het rijtuig; de kruier had het hun bevolen en zij
gehoorzaamden werktuigelijk. Anders waren zij
misschien blijven staan.
Felix zag haar aan en zij ging als gehypnoti
seerd naast hem, haar glimlachend gelaat naar
hem gekeerd.
Buiten had de koetsier intusschen de kap opge
zet, want nu viel weikehjk de regen uit den
eentonig grijzen hemel in zachte, dikke druppets.
Conradine stapte in en keek onafgewend aan
haar kant uit het raampje; zij keerde daarbij Felix
bijna den rug toe. Felix keek er naar hoe zyn
koffer op den bok naast den koetsier werd gebor
gen en betaalde toen den kruier.
Maar zij hoorde alles nauwlettendnu was de
bagage bezoigd, nu stapte Felix in; nu sloot hij
het portier... en nu zetten de paarden aan.
En toen, terwij! zij bijna haar voorhoofd tegen
het vensterglas diukte, zoodat haar afgewende
houding bijna een wegschuilen geleek, stak zij hem
haar linkerhand toe,
Ihj greep die en bedekte ze me kussen, tot zij
haar wegtrok.
Toen nog een oogenbük van aarzeling, en eens
klaps wendde zij zich om en zag hein aan.
Zij spraken geen woord, zij staarden elkaar aan
met gloeiende, naar geluk dorstende, angstige
blikken.
En op eens hielden zij elkaar omvat, knellend,
niet als twee menschen die elkaar gevonden hebben,
maar als twee die moeten scheiden ka ellenden
angst in het hart, gehoor gevend aan een wilden
levensdrang, als verdrinkenden die elkaar vast
grijpen, van elkaar redding hopenJ.
En hij waagde het de lippen te kussen, die hem
halfgeopend lokten.
vergelijk van 1867 noodzakelijk, met het oog
op den toestand in Oostenrijk.
De H ongaar sclie Kamer houdt zich bezig
met de begrooting, waarbij de minister-presi
dent, baron Banffy, gelegenheid vond tot deze
verklaring
»De regeering zal in alle deelen haar program
nakomen. Zij zal de volgende maand verschil
lende ontwerpen indienen betreffende het com
promis met Oostenrijk. Zij zal daarna een
administratieve hervorming ter band nomen
die noodzakelijk is geworden door de agrarisch-
socialistische beweging, want bet is gebleken
dat deze beweging van geheel anderen aard
is dan bet eigenlijke socialisme."
Italië heeft in de laatste jaren, evenals Frank
rijk, ruim zijn deel gehad van financieele en
politieke schandalen, en het meest de aandacht
heeft, zeker in het buitenland, getrokken het
Crispi-sehandaal, dat in zijn verschillende pha-
sen nu reeds vijfjaar lang een belangrijke rol
speelt in liet politieke leven van Italië.
Het begon met de bewering van de Rappel
in de Panama-geschiedenis, dat in do papieren
van R°inach tc lezen stond deze aanteekening
»Aan Crispi voor de zaak-IIerz 50.000 francs".
Dit zou betcekenen, dat Crispi Herz voor dat
bediag een hooge orde had verschaft. Dit was
in Maart '93.
Het kabinet-Giolitti viel intusschen in Italië
tengevolge van den skrach" der Romeinsche
Bank, en Crispi vormde een nieuw ministerie.
Hevige aanvallen had de premier toen te
verduren, vooral ook toen Gioiitti in December
1894 zijn stukken over het bankschandaal aan
de Kamer overlegde en daaruit bleek, hoe
vreemd Crispi's houding tegenover de Ro
meinsche Bank was geweest.
Crispi stoorde zich er niet aan. De Kamer
weril ontbonden in Mei 1895 weiden de nieuwe
verkiezingen gehouden.
In de nieuwe Kamer beschuldigde de onlangs
overleden republikein Cavalotti Crispi openlijk
van knoeierijen; in December 1894 en in Mei
1895 had hij dit reeds in de bladen gedaan.
Toen de Kamer de discussie verdaagde,
klaagde Cavalotti den gehaten minister-presi
dent bij de rechtbank aanmaar deze ver
klaarde zich onbevopgd
Het minislerie-Crispi trad na den onfortuin-
Iijken veldtocht in Abessinië af en werd op
gevolgd door het kabinet-Di Rudini.
Maar ook Di Rudini scheen liever die oude
schandalen te laten rusten.
Bij de enquête over de staatsbanken bleek
evenwel de fiaude, door den directeur van het
filiaal der Napelsche Bank te Bologna gepleegd
en beschuldigde die directeur, Favilia, den oud
minister Crispi als het ware van medeplich
tigheid.
Een commissie uit de Kamer werd toen na
Toen kwam het verlossend, het juichend geluk
over beiden. Zij lachten zij weenden zij heten
elkander los en wierpen zich opnieuw in eikaars
armen.
Zoo, onder heerlijk zwijgen en lachende kussen,
met door tranen omfloeisde blikken en innige
omarmingen, hadden zij elkaar gevonden en leeren
verstaan,
«Spreek toch, spreek toch I Dat ik je lieve stem
weer boor," woeg Conradine eindelijk.
üWat zal tb spreken, wat zegt meer dan dit!"
fluisterde hij en kuste haar weder.
De legen kletterde buiten regelmatig neer; in
loodrechte stralen liep hij neer langs het rijtuig
raampje en zocht in de houten omlijsting van het
glas naar openingen, waar hij door kon dringen.
Het werd steeds donkerdernog scheen de avond
blauw, en het schijnsel der rijtuiglantaarns schoot
als een harde geelroode stralenbundel naar buiten.
Zacht rolde het rijtuig in den regen voort. Van
den rand van den hoed des koetsiers druppelde
het water op zijn geien gummi-mantel. Het dak
van het rijtuig glom door bet water.
Maar die beiden in het rijtuig hoorden het rollen
der wielen en het ruischen van den regen alleen
als uit de verte, op een grooten afstand.
Felix hield zijn geliefde in zijn armen. Een
wonder scheen geschied, een verandering tevens;
als een deemoedig liethehbende, als een steun en sint
beh"P'ende vrouw, in het gevoel van gelukkig-
makende kleinheid lag zij aan zijn borst.
Zoo was endelijk het geluk tot Felix gekomen.
Maar niet met stille zekerheid als een huisgenoot,
die voor altijd bij hem zijn intrek ging nemen,
tuuar als een hartstochtelijke, juichende, wilde g»3t.
Wordt vervolgd.)