WabsmeuwsV
BINNENLAND.
VLAARDIN OEN.
overleden prinses Francisca van Braganza, de
jongste zuster van den laatsten keizer van
Brazilië.
Zij huwde in *18-5-3 met den prins van Join-
ville, den derden zoon -<.a koning Louis-Philippe.
La Politique coloniale zegt dat, volgens
brieven uit Cayenne, de procureur-generaal van
Guyana zeil naar het Duivels-eiland is geweest
om zich te overtuigen, dat er voorzorgsmaat
regelen waren genomen om elke poging van
ontvluchting van Dreyfus te voorkomen.
De Servische Skupschtina is ontbonden.
De Sappel zegt dat de politie vanRumenië
den moordenaar van Stambouloö' heeft ge
arresteerd.
De Porte heeft "weer een nota verzonden aan
haar vertegenwoordigers. Zij dringt aan op de
benoeming van een Turksch onderdaan, die den
Cbristelijken godsdienst belijdt, tot gouverneur
van Kreta en stelt Karatheodoraj-pacha voor.
Met levendige toejuichingen heeft de Grieksche
Kamer de mededeeling der voorwaarden dei-
gegarandeerde leening begroet.
In begin April wordt prins George van
Griekenland te St.-Petersburg verwacht.
Volgens den correspondent der Ind. Beige
zal de prins 1 Juni a. s. het gouverneurschap
van Kreta aanvaarden.
Volgens een telegram uit Peking zou de
Russische zaakgelastigde, de heer Pavloff, gis
teren de overeenkomst met China teekenen over
den afstand in pacht van Port-Arthur en Ta-
Lien-Wan en den aanleg van den spoorweg.
Port-Arthur zou lieden aan Rusland worden
overgedragen. Deze haven en Ta-Lien-Wan
zullen voor de oorlogsschepen van alle volkeren
worden opengesteld.
De Cliineesche regeering heeft besloten
Fahning in de provincie Fukien als verdrags
haven open te stellen.
Een telegram uit Hongkong deelt mede, dat
het Engelsche oorlogsschip Barfleur naar Na
gasaki is vertrokkenaan het maritieme station
te Hongkong zijn bevelen gegeven om onmiddel
lijk de noodige toebereidselen te maken, om
alles op voet van oorlog te brengen.
Het personeel, dat voorloopig reeds versterkt
is, werkt nacht en dagde mobilisatie is op
Dinsdag vastgesteld.
Er zijn Fransche oorlogsschepen naar het
Noorden vertrokken zonder Hongkong aan te
doen.
Afschaffing- der Dienstvervanging.
Het voorloopig Verslag over het wetsontwerp
tot invoering van den persoonlijken dienst is
verschenen. Onze ruimte laat niet toe een over
zicht te geven van de breede beschouwingen,
waartoe het onderzoek van het ontwerp in de
afdeelingen der Kamer heeft aanleiding gegeven
en waarvan het verslag 24 groote bladzijden
druks bevat.
Wij bepalen ons tot de mededeeling, dat
een vluchtige lezing van het stuk den aanvan-
kelijken indruk bevestigt, dat het weiontwerp
bij de groote meerderheid der Tweede Kamer
gunstig is ontvangen. Naast de verdediging,
welke het ontwerp blijkbaar nagenoeg unaniem
van liberale zijde heeft gevonden, mag ook ais
een goed omen voor 't tot stand komen dezer
hervorming worden aangemerkt, dat onder hen,
die de afscheiding van ,de beslissing omtrent
den dienstplicht van de hervorming der levende
strijdkrachten betreurden, er ook waren die
verklaarden hierin toch geen voldoende reden
te zien om hunne stem aan het ontwerp te
onthouden. Wie die leden waren blijkt vol
doende uit de volgende aanhaling uit het Voor
loopig Verslag:
«De afzonderlijke regeling van de afschaffing
der plaatsvervanging geheel voor de verantwoor
ding der Kegeering latende, konden de laatstbe
doelde leden in deze wijze van handelen berusten,
omdat zij, in aansluiting aan de uiteenzetting,
voorkomende in «Ons Program", zich met het
beginsel van persoonlijken d.enstplicht konden
vereenigen. Naar hun inzien was de afschaffing
der dienstvervanging in geen geval tegen te
houden, omdat zij om redenen van militairen
aard noodig is, onverschillig welk stelsel van
legervorming ook moge worden aangenomen."
JJ. 0. G.
Behalve de bespreking van paedagogische
vraagpunten, welke in het later te vei schijnen
bijvoegsel tot den beschrijvingsbrief zullen wor
den opgenomen, en de stemming over de redactie
van de nieuwe «Wet" van het Genootschap,
zullen op de a.s. algemeene vergadering van
het N. O. G. aan de orde gesteld worden eenige
onderwerpen van huishoudelijken aard en de
volgende voorstellen van afdeelingen .-
"Van sLisse": het voorstel tot het oprichten
eener Uitgevers-Maatschappijmet een uitvoe
rige toelichting. Dit voorstel wordt door het
hoofdbestuur bestreden, terwijl dat van
«Rotterdam I": Het hoofdbestuur dringe er
bij de uitgevers op aan, present-exemplaren
niet aan het hoofd alleen, doch «aan het per
soneel der school" te zenden bij het hoofd
bestuur geen bezwaar vindt. Alle leden, zegt
de toelichting, hebben dan gelijke rechten op
kennisneming dier schoolboekjes, die dan het
eigendom der school zijn en in een bibliotheek
gaamgebracht kunnen worden,
Schagen. a. De algemeene vergadering drage
het hoofdbestuur op zich te wenden tot de
regeering met het verzoek eene nieuwe salaris-
regeling voor onderwijzers en onderwijzeressen
in te voeren, waarbij door het Rijk een hoogere
bijdrage wordt uitgekeerd dan thans.
b. De A. V. drage het hoofdbestuur op te
trachten om in vereeniging met den Bond v.
N. O., gemeente-autoriteiten en onderwijzers
een adresbeweging op touw te zetten waarin
aangedrongen wordt op een hoogere rijks-
bijdiage voor 'tonderwijs, in verband meteen
betere regeling der salarissen.
E«n geprecisieerde uitwerking, een zakelijke
toelichting en een aanbevelend prae-advies van
het H. B. vergezellen deze voorstellen ze zijn
het resultaat eener uitvoerige bespreking tus-
schen de afdeeling en het H. B. Dit zegt o. m.
«de nood is hoog ruim 1/3 der hoofden van
tcholen heeft minder dan f800, bijna 2/3 der
onderwijzers blijven beneden f700 inkomen
per jaar. Aan dien wanhopigen toestand moet
zoo spoedig mogelijk een einde gemaakt wor
den en
«Amsterdam I." »De A. V. draagt het II.
B. op in het begin van 1899 een onderzoek te
doen instellen naar de oorzaken van de slechte
resultaten van het Lager Onderwijs in Neder
land. Het doet verslag van dit onderzoek in
het Correspondentieblad of in een afzonderlijk
rapport."
In de Toelichting wordt aan de hand van het
Regeeringsverslag over 1895 voorgerekend, dat
in dit jaar minstèns 38000 leerlingen tot het
einde van den «leertijd" bleven in toeft de
school niet dooi liepen zonder dat voor hen
de redenen in het regeeringsverslag opgegeven
invloed gehad kunnen hebben. Het voorstel
bedoelt nu inzonderheid een onderzoek naar die
andere oorzaken, door de Afdeeling genoemd
te late plaatsing, veelvuldig verzuim, zitten in te
groote klassen, gebrek aan personeel in de school,
gebrek aan behoorlijke lichaamsverzorging bui
ten de school, in dezelfde klasse blijven wegens
achterlijkheid en wellicht nog andere, waarvan
de werking in het Regeeringsverslag niet wordt
opgegeven.
Voorstauders van leerplicht", zegt de af
deeling, «kunnen uit deze slechte resultaten
een machtig wapen smeden bij den strijd, die
op handen ismaar dan moet gebleken zijn,
dat niet de slappe ijver der onderwijzers, maai
de ongunstige omstandigheden, waaronder zij
werken en die bij handhaving eener wet
op den leerplicht grootendeels zouden verdwijnen
de oorzaken er van zijn."
Dit onderzoek zou in de eerste maanden van
1899 afgeloopen zijn, het resultaat kan dau
nog spoedig genoeg bekend worden om dienst
te doer, voor het bovengenoemd doel, aldus de
afdeeling, en ook liet El. B., volgaarne bereid
zich er mede te belasten, merkt hun, die bij
de regeering op een dergelijk onderzoek zouden
willen aandringen, op: dat de resultaten daar
van eerst in 1900 bekend zouden zijn. We zien
hieruit, hoe ook het N. O. G. werd verrast.
Handenarbeid.
In de vergadering der vereeniging «Zuid-
Holland" ter bevordering van de kennis van
het onderwijs in Handenarbeid, trad Zaterdag
avond te Rotterdam als spreker op de heer
A. van Waart van Schiedam.
Spr. wees er in zijn rede op hoe vroeger
het onderwijs geschiedde enkel uit de boeken,
hoe dit thans zooveel mogelijk geschiedt met
de hulp van platen en teekeningen, terwijl hij
den vvensch uitsprak dat deze spoedig vervan
gen worde door het zelf-vervaardigd-model.
Dit toch zal het voorstellingsvermogen van de
kinderen ten goede komen. Spr. zou de woor
den van Fröbel in toepassing willen brengen:
«Entwickeln kann sich jedes Wesen nur durch
Tfiiitigkeit, Thun, Arbeiten."
Die toepassing zal echter van den onderwijzer
een groote moeite en inspannende toewijding
vragen en de inrichting der scholen zal
daarbij eenige wijziging noodig hebben. Immers
voor den arbeid is het noodig dat de leerlingen
in de bank kunnen staan, enz.
Het meest aanbevelenswaardig acht spr. het
onderwijs in handenarbeid als intregeerend
deel; at beid, die het vormen van voorstellingen
of begrippen voorbereid, steunt of versterkt.
De vraag of dit onderwijs moet zijn klassi
kaal of hoofdelijk, beantwoordt Spr. met bet
laatste: hoofdelijk. Immers zijn, voornamelijk
in de laatste leerjaren, de klassen samenge
steld uit leerlingen van verschillende leeftijden,
12-14 a 15 jaren met verschillenden aanleg en
ontwikkeling waardoor klassikaal onderwijs toch
reeds bijna onmogelijk vruchtdragend kan zijn,
tenzij de klasse slechts een gering aantal leer
lingen minder dan 20 bevat en daardoor
elk individu meer tot ztjn recht kan komen.
De meest geschikte uren voor het geven van
onderwijs in handenarbeid acht Spr. die uren
waarin een gedeelte vau de klasse gymnastiek
onderwijs ontvangt; dan toch is er in de klasse
meer ruimte beschikbaar en kan deze tak van
onderwijs behoorlijk tot z^'n recht komen.
Dit onderwijs moet echter zoowel aan de
jongens als aan de meisjes gegeven worden,
daar ook deze laatsten een dei gelijk onderwjjs
behoeven.
Vervolgens geeft spr. een beschrijving van
de wijze waarop hij het onderwijs zou wenschen
en de voorwerpen welke hjj te maken noodig
acht en die alle zoodanig gekozen zyo, dat zij
als toelichting kunnen dienen voor het ondervvgs
in natuurkunde, rekenen, enz. b.v. de driehoek
als waterpasde onregelmatige veelhoek voor
het zwaartepunteen rechthoekig stuk hout
bord omlijsteneen deur of raam op verkleinde
schaal teekenen enz. enz., welke voorwerpen
voor de hoogste klassen kunnen worden uitge
breid, b.v. kompasroos, voedingskaart, warmte-
kaart enz.
Spr. sluit met den wensch dat zijn woorden
er toe mogen hebben bijgedragen om het onder
wijs in de voor de jeugd zoo gewenschte prac-
tbehe richting te brengen.
Tot toelichting was door den heer van Waart
een serie voorwerpen geëxposeerd, die alle door
leerlingen vervaardigd waren en die een over
zicht gaven van wat door dezen kan worden en
behoort te worden vervaardigd bij dit onderwijs.
Met belangstelling weiden deze voorwerpen
door de aanwezigen bezichtigdzij versterkten
den indruk van het gesprokene.
Van de gelegenheid tot debat, die na de
pauze gegeven werd, maakten velen gebruik.
In hoofdzaak nl. het onderwijs een meer
practische richting te geven waren allen
het met den inleider eens.
Omtrent hoofdelijk of klassikaal onderwijs
was meer verschil van meening. De inleider
wilde, zoo het aantal het eenigszins toeliet,
individueel onderricht, omdat zulk onderwijs
allen ontwikkelde naar vermogen.
Hij stemde toe, dat van den onderwijzer
daarvoor meer inspanning geeischt werd, doch
dat zijn streven, het kind te ontwikkelen, be
ter doel zou treffen.
De inleider onthield zich een aantal te noe
men, waarbij het onderwijs individueel of klas
sikaal gegeven kon of moest worden, omdat
zulks afhing van de capaciteiten van den be
trokken onderwijzer.
De opmerking, dat klassen van 48 of meer
leerlingen te groot waren om onderwijs in
handenarbeid te geven werd beantwoord met:
Dat getal is voor ieder ander vak van onderwijs
ook te groot, doch zoo goed als men zich dan
met andere vakken moet behelpen en bescheiden
eischen stellen, kan zulks ook met het practisch
onderwijs,
Een der bezoekers meende dat de modellen,
ter vergadering aanwezig en door de leerlingen
van den inleider vervaardigd, voor anderen wel
voor de toekomst zouden zijn weggelegd.
Hij meende, dat, al begon hij hed«n in zijn
school, het lang zou duren eer hij op zulke
resultaten kon wijzen.
De inleider merkte daartegen op, dat, wanneer
men begon met in het eerste leerjaar practise!)
onderwijs te geven en daarmee doorging in alle
leerjaren, die kinderen in het Ge leerjaar dezelfde
voorwerpen konden maken, indien het onder
wijs maar methodisch en door een technisch
ontwikkeld onderwijzer gegeven werd.
OVERSCHIE, 27 Maart. Gisterenmiddag had de
conducteur van een dor bootjes van den 's-Graven-
haagscben Stoombootdienst het ongeluk, door de
gladheid van het dek in de Sehie to vallen. Oa-
middellijk werd hij gered, maar hij had toch onder
vonden, dat het seizoen om zich op dergelijke wijze
door een bad te verfrisschen, nog niet gekomen is.
KETHEL EN SPALAND, 28 Maart. De veehouder
J. de K. had gisterenmiddag het ongeluk iD de mest
vaalt te glijden. Alleen zijn hoofd stak nog bovenden
reukverwekkenden inhoud uit. Door spoedig toege
schoten hulp werd hij uit zijn benarde positie gered.
KETHEL EN SPALAND, 28 Maart. De gemeente
raad alhier zal vergaderen op Woensdag den 30 Maart
a. s. des morgens half elf.
I Volkshuis.
Gisteravond werd in liet «Volkshuis" de ge
wone jaarüjksche ledenvergadering gehouden
dezer stichting onder voorzitterschap van den
heer M. G. M. de Groot.
Nadat de notulen waren gelezen en goedge
keurd kwatn het jaarverslag aan de orde, het
welk lot enkele opmerkingen aanleiding gaf.
Door den voorzitter werd er op gewezen,
dat de leeszaal tegen geringe contributie open
staat voor jeugdige personen, terwij! kosteloos
boeken kunnen medegenomen worden. Weldra
zal de sub-commissie voor de leeszaal haren
arbeid aanvangen.
Ook werd er door den voorzitter op gewezen,
dat werkliedenvereenigingen nog maar schaars
het «Volkshuis" tot vergaderlokaal gebruikten.
Hij spoorde tot meerder gebruik aan, vooral
ook omdat hier niet de verplichting tot het
maken van verteringen bestaat, gelijk in de
herbergen, waar men nu meestal vergadert;
wel wordt eene kleine zaalhuur gevorderd, doch
het niet-verplichte verteren weegt hier zeer
zeker tegen op.
Vooral ook uit een moreel punt is het aan
bevelenswaardig in het «Volkshuis" te verga
deren. Werkliedenvereenigingen en «Volkshuis"
moeten elkaar wederkeerig steunen.
Door een der leden werd er op gewezen,
dat men soms vergeefs bij den concierge kwam
om de zaalde voorzitter meende, dat bij vol
doend overleg dit slechts bij uitzonderiug be
hoefde voor te komen.
De Voorzitter deelde hierna mede, dat tot
bestuurslid uit de obligatiehouders de heer
J. II. van Westendorp J Dz. wasgekezenendathet
verzoek der ledenvergadering om ook zulke
geschriften op de leestafel te leggen, die ge
welddadige omwenteling voorstaan, was afge
wezen, ook om den goeden naam van het
«Volkshuis", Men wilde zeer vrijgevig zijn in
het ter lezing leggen van bladen, doch uit te
sluiten zoodanige, die1 onnoodig en niet als
laatste redmiddel eene gewelddadigen ommekeer
der maatschappij prediken.
Hiermede was de agenda afgeloopen en deed
de voorzitter de gebruikelijke rondvraag.
De heer Sterk, de woorden des voorzitters
dat men moest streven naar verbetering der
maatschappij beamende, meende dat tot zoo-
dauige verbetering behoorde het geven van de
noodige Zondagsrust, De concierge nu van het
«Volkshuis" verkeerde in dit opzicht in zeer
ongunstige omstandigheden. Hij heeft nimmer
Zondagsrust. Spr. stelde dus voor minstens
tweemaal in de maand aan den concierge eeu
vrijen Zondag te geven.
Een langdurige en zeer geanimeerde discus
sie ontstond over dit voorstel.
De voorzitter meende, dat het regelen van
de Zondagsrust van den concierge niet tot de
bevoegdheid behoorde van de ledenvergadering
maar van het bestuur.
Vele leden meenden, indien men het reglement
aldus opvatte, dat de ledenvergadering eigenlijk
niets te zeggen had, doch de voorzitter bleef
in deze zijn standpunt volhouden. Een opdracht
of bevel wenschte het bestuur niet te aanvaar
den kwam men met een verzoek, dan zou de
bestuursvergadering dit nogmaals overwegen,
zich daarbij echter algeheele vrijheid van haal
delen voorbehoudend.
De voorsteller zette zijn opdracht alsnu om
in een verzoek, doch wisselde dit op zijn beurt
weder voor een bevel.
Aan de discussie scheen geen einde te zullen
komen, en het bleek dat, minder nog de vraatr
van de regeling van de Zondagsrust, deze de
cardinale was, of het bestuur dan wel de leden
in deze souverein waren.
Ten slotte stelde de heer Van Emden een
amendement voor op het voorstel-Sterk, dat
hiertoe strekte om aan het bestuur ia overwe
ging te geven minstens eens per maand den
concierge een vrjjen Zondag te verschaffen. Dit
amendement werd aa»genomen, waarna het
geamendeerde voorstel-Sterk in stemming kwam
dat eveneens werd aangenomen.
Hierna werd de vergadering," die goed ba-
zocht was, gesloten.
Tot leden van het bestuur werden bij den
gisteren gehouden stemming gekozen de heer
J. Kooreiigovel en mej. B. Maas, beiden aftre
dend, en wel respectivelijk met 54 en 76 stem
men de heer A. de Wit verkreeg 47 stemmen.
Van bevriende zijde schrijft men ons:
r Gisteren in Schiedamsche paperassen snuffe
lende, vond ik o. a. inLevensbeschrijving
van den heer Simon Rijnbende, Oud-Burge
meester der Stad, enzdoor Dr. A. Maas, blz.
31, het volgende, doelende op het vele dat
die Oud-Burgemeester voor Schiedam deed
«Gedenken wij daarbij aan aan de
«eindelooze moeiten die hij zich voornamelijk
«met den heer Dr, A. Knappert, gaf ter ver-
krijging der concessie voor den aanleg van
«eenen zijtak aan den Hoilandsche Spoorweg
«van het Station Schiedam tot aan een bij het
«Oostersch Hoofd te maken handelsdok, doch
«waarvan de uitvoering door bezwaren boven
«hunne magt achterwege bleef"
Ik vond het wel aardig, u daarvan melding
te maken, misschien hebt u er iets aan met
het oog op het aanhangige voorstel van den
Raad, en óók daar het blijkt, U omtrent de
Schiedamsche belangen ernstig onderzoek doet,
en uwe meening ten beste geeft, wat nu pas
weer bleek met uw artikel «Museum en Archief."
Wat mijne bescheiden meening betreft, ge
loof ik óók dat de f 5000, voor de verbouwing
etc. daarvoor aangevraagd, letterlijk in het water
zijn gegooid maar misschien wie te
véél vraagt, krijgt soms niets.
De heer P. F. Bokhorst alhier, onderwijzer
te Rotterdam, is benoemd tot le onderwijzer
tevens plaatsvervangend hoofd aan de Openbare
Schooi, hoofd de heer Evers, aldaar.
De SO-jarige weduwe Bouvink was heden
morgen een gang heet water gaan halen, toen
ter hoogte van de wachtkamer van den tram
bij de Koemarkt de ketting van haar juk brak.
De twee emmers vielen daardoor en het
heete water stroomde het oudje over de beenen,
zoodat zij hevije brandwonden bekwaïn.
Een voorbijgaand burger bracht haar naar
hare woning aan den Buitenhavenweg 176'.
Correspondentie.
Den heer N. alhier. Voor heden te laat ont
vangen, Om vier uur wordt ons blad voor de
post-editie reeds afgedrukt.
BURGERLIJKE STAND.
Overleden
25 Maart. Catharina Jacoba Lindeman, oud
69 jaren, ongeh., Tuinlaan.
27 Maart. Johannes Franciscus Hille, oud
10 dagen, Oroenelaan.
Gemeenteraad.
In de vergadering van den gemeenteraad
welke hedenmiddag te 3 uur plaats had werd
onder de ingekomen stukken mededeeling ge*
daan dat door Ged. Staten de vergoeding voor
vrije woning voor het hoofd der lagere schooi
met uitgebreid leerplan is bepaald op f350.
Door den Raad was een bedrag van f 300 vol
doende geoordeeld.
Uit de hierover gevoerde discussie bleek dat
door Ged. Staten dit besluit slechts was gemo
tiveerd op «billijkheid".
