k>
Uit de Staatscourant.
Koloniën.
Finantieel.
Y i s s c h e r ij.
H a Fi d e 1.
De heer "Vliegen constateerde, dat anders geen
bezwaren tegen de afgevaardigden waren te
berde gebracht, zoodat men mocht aannemen
dat men tevreden was over hun optreden.
Hij hoopt, dat zij op den ingeslagen weg
mogen voortgaan. Daarna herinnerde hij aan de
zaak-Hogerhui«. Bespreking dezer zaak wilde
hij niet, maar hij verzocht de vergadering door
een krachtig applaus te toonen, hoezeer men
ingenomen is met de houding, welke Troelstra
in deze aangelegenheid heeft aangenomen.
{Langdurig applaus).
Maastricht had ingediend het voorstel
Punt 33Het Congres draagt den S.-D.
Kamerleden op, in de Tweede Kamer sterk te
agiteeren voor Staatstoezicht op de ziekenkassen
van fabrieksarbeiders.
Hieromtrent werd geen besluit genomen
de wenscli was uitgesproken dat aan mr.
Tioelstra materiaal zou worden verschaft voor
een interpellatie.
Aan de orde kwam nu de jVakbeweging."
In de loop van liet debat bleek dat men het
wel niet geheel eens was met de voorgestelde
conclusie, maar er niets beters voor wist te
geven. De conclusie werd dan ook, met eer
amendement-Schaper aangenomen.
Daarna kwam het jaarverslag van den partij
secretaris aan de orde.
De aldeeling Leeuwarden stelde hij motie voor
het daarin voorkomende betreffende de candi-
datuur Bax in liet kiesdistrict Leeuwarden on
besproken te laten, omdat bespreking misschien
tot vei storing van eendracht en vrede in de
partij zou leiden. Tegen deze laatste onderstelling
werd door partijbestuur en afgevaardigden ge
protesteerd.
Daar het echter duidelijk bleek, dat men de
quaestie w e 1 wilde bespreken, werd de motie
ingetrokken.
De afdeeling Utrecht stelde voor bij motie
afkeuring uit te spreken over de houding van
het partijbestuur in zake de candidatuur-Bax
en te besluiten, dat het partijbestuur voortaan
alleen candidaten steunen zal, die leden der
partij zijn.
Hierover ontspon zich een levendig, vaak
scherp debat tusschen de heeren Helsdingen,
Troelstra, van der Goes, van Kol en ds. Bax
zelf. De vraag was of beide partijen te goeder
trouw waren geweest of niet.
Amsterdam stelde eiudelijk voor, om in de
toekomst dergelijke conflicten te voorkomen
»De candidaten moeten worden gesteld in over
eenstemming met het partijbestuur en geen lid
zal worden geeandideerd, die niet minstens een
jaar lid van de party is geweest."
Ten laatsté stelde dr. Herman Gorter voor,
over te gaan tot de orde van den dag en over
eenkomstig het voorstel Amsterdam" maat
regelen te nemen, dat er in de toekomst een
betere regeling wordt getroffen.
Leeuwarden legde zich bij die motie van orde
van Goiter neer, die daarop werd aange
nomen. Het voorstel-Amsterdam werd tot het
volgend congres uitgesteld.
Alsnu kwam aan de orde de tweestrijd tus
schen de heeren Yan Kol en mr. Troelstra,
over het militairisme. Nadat beiden hun stand
punt in deze quaestie uiteen hadden gezet,
werd een motie van den lieer Troelstra tegen
het militarisme met algemeeno stemmen aan
genomen.
Na dit punt werden nog enkele punten vluch
tig afgehandeld, waarna de vergadering werd
gesloten en geëindigd met het zingen van het
Vrijheidslied.
Den eersten dag van het congres had de
afdeeling Amsterdam de deelnemers met hun
dames 's avonds een soirée aangeboden in »Plan-
cius", dje een zeer geanimeerd verloop had.
Congres Toor graphische rakken.
Ia het lokaal »Odéon" te Amsterdam begon
gisteren het tweedaagsche congres voor graph!-
sche vakken, onder voorzitterschap van den heer
G. Snijdelaar.
Deze heette namens het comité op het con
gres in 1896 benoemd alle aanwezigen welkom.
Hij herinnerde er aan dat men met veel moed
aan het werk was getogen om de lang ge-
wensclue eenheid tot stand te brengen, en een
regrvug van loon en arbeidstijd te verkrijgen.
Voor een deel is het comité in zijn verwach
tingen bedrogen. Immers eenige vereenigingen
trokken zich voor dit congres terug. De andere
vereenigingen, die verschenen waren, dankte
spr. voor hare aanwezigheid.
Hierop bracht de secretaris, de heer Palfenier,
verslag uit over de werkzaamheden van het
comité gedurende het vorig jaar.
Spr. ging na het tot stand komen van het
schema omtrent minimum loon en maximum
arbeidstijd en het goedkeuren er van door de
vereenigingen.
Namens de afdeeling Arnhem werd huide
gebracht aan den ijver van het comité, maar
gevraagd werd, waarom niet uitgewerkt was
hetgeen op het vorig congres omtrent het leer
lingsstelsel was gezegd.
De voorzitter antwoordde dat het comité ge
meend had, dit te moeten nalaten, omdat het
leerlingstelsel in een niet-georganiseerde massa
niets zou uitrichten.
De penningmeester, de heer De Vries, deed
in zijn verslag mededeeling dat er een nadeeiig
saldo in kas is.
De voorzitter heette in het bijzonder hartelijk
•welkom den heer P. Werthwejjn, den oudsten
leider der typografen.
De voorzitter wenschte uitgemaakt te zien
of de jongelingsvereenigingen als vereenigingen
mee konden doen aan hei congres.
Hierover ontstond eenig debat.
Besloten werd nu dat de jongelingsvereeni
gingen als vereenigingen tot het congres zouden
worden toegelaten. Zij zouden daarvoor ook
financieel moeten bijdragen voor dit congres.
Zij zuilen de helft der onkosten betalen, maar
gelijke rechten hebben.
Een uitgebreid debat ontstond nu over de
quaestie of gestemd moest worden als vereeni-
ging, of per 50 leden. Besloten werd het eerste.
Elke afdeeling van den Ned. Typografenbond
zal echter als afzonderlijke vereeniging worden
beschouwd.
Aangenomen werd een voorstel van het
comité om het verslag van dit congres in bro
churevorm uit te geven. Goedgekeurd werd
voorts dat over alle genomen besluiten een
referendum zal gehouden worden onder de deel
nemende vereenigingen, per lid. Uitgemaakt
werd voorts dat de vereenigingen alleen zullen
worden aangeslagen voor reis- en verzuimkosten,
In behandeling kwamen de conclusiën I en II.
Allereerst werd besproken het vraagstuk van
de Zondagsrust. Het comité meende dat er
naar gestreefd moet worden1°. door voor
Zondngsarbeid geen percent verhooging te stel
len, liever nog bij zedelijken dwarig voor niet
arbeiden, dan was 't het spoedigst uit; 2". moeten
de voorlieden er gedurig om vragen of die
arbeid niet uitgesteld kan worden.
De afdeeiingen »De Katholieke Pers" (Amster
dam) en «Nut en Genoegen" (Utrecht) hadden
hierbij als wijziging voorgesteld voor Zondags-
arbeid 100 pCt, verhooging te stellen.
Na een uitgebreid debat werd het voorstel
van hei bestuur, bij oprichting van het fede
ratief verband algeheele afschaffing van Zon-
dagsarbeid door te voeren aangenomen.
Omtrent de verdere voorstellen van »De Katho
lieke Pers" en de afd. Hilversum A. N. T. B,
over de loonen in gemeenten nabij groote
steden, werd op voorstel van den voorzitter
besloten de regeling dezer quaestie over te laten
aan de commissie uit het federatief verband.
Op voorstel van sArnhem" werd hieraan
toegevoegd dat de percentage-bepaling nimmer
mag zyn beneden het minimum van het in
den Ioonstaat genoemde c(jfer. De basis van
den Ioonstaat is genomen naar het aantal in
woners en plaatselijke gesteldheid. Als maatstaf
hiervoor zijn genomen de tabellen voorkomende
in de kieswet.
Een voorgestelde wijziging van de afd. Rot
terdam A. N. T. B. verworpen.
Omtrent de door Boekbinders-ziekenfonds"
te Amsterdam voorgestelde wijziging werd aan
het federatief verband opgedragen in deze te
bandelen.
Daarna kwam aan de orde het uitgewerkte
voorstel der afd. Vlaardingen A. N. T. B. be
treffende het loontarief.
Het comité had voorgesteld 10 uur ten hoogste
voor hetzelfde loon; bij overwerk, de eerste 4
werkuren 25 pCt. verhooging, de volgende binnen
een etmaal 50 pCt. verhooging.
(Amsterdam) was voor 8 uurs-weikdag,
(Twente) voor 9 uurs-werkdag.
Het voorstel van het comité werd aange
nomen.
Bij punt a werd het woord »normaal" ge
schrapt.
Wat punt b en supplementen betrof, werd
beslist dat deze zaak zou worden overgelaten
aan het federatief verband, dat hiermede re
kening zal moeten houden bij de bespreking
vao het leeilingstelsei.
Punt 3 verviel, wyl het niet gesteund werd.
Aangenomen werd het voorgestelde omtrent
Christelyke feestdagen.
De conclusie II betreffende het recht en den
plicht van vereeniging enz. werd, daar er geen
wijzigingen waren voorgesteld, goedgekeurd.
Hierna kwamen de conclusies III en IV ra
kende het federatief verband van alle graphiscbe
vereenigingen in Nederland, aan de orde.
Eerst werd besproken het doel nl.a. tot
stand brengen van een minimum loontarief
en maximaien arbeidsduur; b. afschaffing van
Zondagsarbeidc. erkenning van het recht tot
vereenigen en vergaderend. de totstand
brenging van die economische punten van actie,
in verband met de belangen der graphische
vereenigingen en aanverwante vakken, die door
minstens 7s van de verbonden vereenigingen
aan de orde waren gesteld.
Na discussie werden a, b en c goedgekeurd
en werd besloten d te doen vervallen.
Art. 1, vaststellende het federatief verband,
werd nu aangenomen.
Nog werd door >De Ned. Drukpers" een
motie in overweging gegeven om het verband
eerst in werking te doen treden als 60 pCt.
der beoefenaars der graphische vakken zich
met het schema zal hebben eens verklaard.
Over deze motie zal heden, den tweeden dag
vt n het Congres worden gedebatteerd.
Bij Kon, Besluit is benoemd tot Notaris binnen
bet arrondissement Leeuwarden, ter standplaats de
gemeente Ylet, W. Wierda, candidaat-notaris te
Bolsward.
Bij Kon. Besluit is
lo. de kapitein ter zee A. P. Tadema met 16
April a.s. gedetacheerd bij het departement van
marine en hem opgedragen de betrekking van chef
van den marinestaf;
2o. de luitenant ter zee der 1ste klasse M. W.
L. Olivier met gelijken datum eervol ontheven van
de tijdelijke waarneming dier betrekking.
Bij Kon. Besluit is aan den luitenant ter zee der
2de klasse F. H. de Koek van Leeuwen vergun
ning verleend tot het waarnemen van eene parti
culiere betrekking buiten het zeewezen voor den
j tijd van een jaar, ingaande 16 April a.s., onder
stilstand van non-activiteitstraktement en zonder
opklimming in de ranglijst, en is, met ingang van
laatstgemeiden datum, bevorderd tot luitenant ter
zee der 2de klasse, de adelborst der 1ste klasse D.
II. O. de Roo van Alderwerelt.
Bij Kon. Besluit is de 2e lnit. C. TV. J. baron
v. Boetzelaer, van het 8e reg. inf., op zijne aan
vrage, met ingang van 1 Mei 1898, op pensioen
gesteld en het bedrag van het pensioen bepaald
op f 800 's jaar?.
Bij Kon. Besiuit is dc heer C. Tirion, arts, be
noemd en aangesteld tot officier van gezondheid
der 2e klasse bij het personeel van den geneesk.
dienst van het leger in Nederl.-Indie.
Bij Kon. Besluit is de met verlof hier te lande
aanwezige le luitenant-kwartiermeester van het
leger in Nodcrl.-India TV. L, Kraal, op zijn ver
zoek, ter zake van lichaamsgebreken, eervol uit
den militairen dienst ontslagen, met toestemming
van pensioen.
Bij Kon. Besluit is de met verlof hier te lande
aanwezige kapitein der infanterie van het leger in
Nederlandsch-Indié L. P, P. Schimpf, op zijn ver
zoek, eervol uit den militairen dienst ontslagen met
toekenning van pensioen.
Bij Kon. Besluit is met ingang van 1 Mei 1898,
benoemd tot Ieeraar aan de Rijks boogete burger
school te Sappemeer, li. van Bruggen, Ieeraar aan
de hoogere burgerschool te Veendam en tijdelijk
Ieeraar aaa do R. H. B. School to Sappemeer: 2o.
voor hot tijdvak van 1 September 1898 tot en met
31 Augustus 1899, benoemd tot Ieeraar aan de R.
H. B. School te Sappemeer, dr. J. F. Hoekstra, te
Groningen3o. aan D. van Bruggen voornoemd
machtiging verleend om, te gelijk met zijn ambt van
Ieeraar aan do R. H. B. School to Sappemeer, dat
van Ieeraar aan de H. B. School te Veendam te
bekleeden.
Bij Kon. Besluit zijn, met ingang van 1 Mei
1898, benoemd tot opzichter van den Rijkswater
staat der 4e klasse A. van de Linde, A. Steendam
en J. L. Bootgozel.
Bij Kon. Besluit is aan S. Gaastra, op zijn ver
zoek, met ingang van 20 April 1898, eervol ont
slag verleend als dijkgraaf van het waterschap
Hemelumer Oldephaert en aanhoorige zeedijken,
provincie Friesland.
Atjeh.
Aan een van den civielen en militairen gou
verneur van Atjeh en onderlioor.gheden ontvan
gen telegram wordt door de Java Cl. het volgende
ontleend
Uit Daja werd bericht ontvangpn, dat kleine
benden van Toekoe Oemar uit Pedir gekomen
waren om uit Lohong en Lambesi goederen te
halendoor het stellen van hinderlagen gelukte
het aan die benden een verlies van een viertal
gesneuvelden toe te brengen en twee Beauraont-
geweren buit te maken.
Den Hen Maart is de mobiele colonne van
Lepong naar Lam Noh overgegaan en Lepong
door vier brigades marechaussee bezet, ten einde
aldaar de registers betreffende personen en goederen
te voltooien.
Den 6en Maart verjoeg eene patrouille van
Kroeng Rajah kleine vijandelijke benden uit het
gebergte, terwijl gisteren (14 Maart) een mobiele
colonne van twee compagnieën, voorzien van vier
dagen vivres, van Selimoen naar Lam Toba vertrok
om in verband roet troepen van Tjot Mantjang
den geheelen omtrek van Kroeng Rajah te door
zoeken.
Pedir.
De J. B. meldt:
Tenzij het door generaal Van Vliet verzocht
ontslag uit zijne betrekking wijziging in de in be
ginsel aangenomen expeditie naar Pedir
en G i g h i e n mocht brengen, zal deze worden
aangevoerd door den kolonel J. B. van Ileutsz.
Als chef van den staf zal de luitenant-kolonel
I. L, Koster optredenverder zullen als staf
officieren bij de colonnes fungeeren de kapiteins
T. A. de Neve en G. C. E. van Daalen.
De verplegingsdienst is opgedragen aan den
majoor-intendant W. K. M. Hazeu, aan wien twee
kapiteins-intendanten, een kapitein-kwartiermeester
en een luitenant-magazijnmeester zullen worden
toegevoegd. De benteng te Segli zal worden ont
ruimd en tot veldhospitaal ingericht, terwijl voor
den trein 2300 dwangarbeiders bij het departement
van justitie zijn aangevraagd. Als genie-comman
dant zal de majoor E. Marcella optreden.
In het begin van de maand Juli zal in het
landschap Segli eene troepenmacht worden ver
zameld ter sterkte van 4 bataljons infanterie, 1
eskadron cavalerie, 1 batterij bergartillerie, 12
brigade? marechaussees, een peloton genie-troepen,
met den noodigen trein, ambulances en 2300 dwang
arbeiders.
De commandant der zeemacht is uitgenoodigd
om den commandant van de in de wateren van
Atjeh verblijf houdende flottielje ie doen mede
werken tot het bereiken van het beoogde doel
bet doordringen in de XXII moekims en het breken
van het verzet in de landschappen Pedir en Gighen.
Aangezien wij echter in en om Segli vasten voet
hebben en langs de kust nagenoeg geen kampongs
van aanbelang liggen, die een landing zouden
kunnen bemoeilijken, zal de marine er niet veel
te doen vinden.
Gebeurt er tusschen nu en Juli niets bijzonders,
dan zal hare medewerking zich uitteraard bepalen tot
een tijdelijke samentrekking van de reeds in de
Atjehsche wateren liggende oorlogsschepen nabij
Segli en zullen er geen andere bodems worden
heen gezonden.
Zooals wij reeds vroeger hebben medegedeeld,
zuilen van Java worden gezonden het 2e bataljon
te Magelang, het 2e reserve bataljon en het 3e
veld-eskadron cavalerie van Weltevreden, ambulan
ces, 1 peloton genietroepen en de reserve-berg-
batterij, bij welke de kapitein H. Spreo, de le
luitenant C. F. Gits en de adjudant-onderofficier
d.d. officier Eichhorn zijn ingedeeld, alsmede een
nog nader nan te wijzen luitenant dar artillerie.
De J.-B. weet nog mede te deelen, dat in het
door den gouverneur-generaal goedgekeurde plan
voor de expeditie naar Pedir, de door den chef van
den generalen staf uitgeweikte voorstellen in hoofd
zaak ongewijzigd zijn overgenomen. Deze waren,
volgens het blad, niet lijnrecht in strijd met da
door den gouverneur van Atjeh (generaal Yan
Vliet) beraamde plannen en na alle bij de monde
linge beraadslaging gegeven toelichtingen kon laatst
genoemde zich wel met de plannen van kolonel
Van Ueutsz vereenigen.
Ambolna,
De Java CL meldt
Van den resident van Amboina is door de regee
ring bet volgend telegram van den 4en Maart
ontvangenn Algemeeno politieke toestand vol
doende, gezondheidstoestand voldoendeslechts
onbeduidende schokken en onderaardsch gerommel
werden sedert de afzending van mijn laatste tele
gram waargenomenhet onderwijs aan de Am-
bonsche burgerschool is hervat."
BESLUITEN EN BENOEMINGEN.
Civiel Departement.
Benoemdtot tijd. verv. v/d notaris teT. ren-
dmn. to Tandjong Pandan H. G. v. Os, gcd. diens
atwez. met buit. veil., H. J. E, t. d. Kop, cand.-
not., word. hij in verb, mot deze ben. eerv. ontsl.
uit zijne bctr. v. griff. b/d residentier. te Soera-
karta; tot opz. L. A. v, d. Eist, H. Heaviside, L.
G. J. A. Halewijn en J. H. Tielm&n, thans tijd.
opzzij blijven geplaatst te Batavia, Semerang,
Semarang en Soarabaja; bij den Waterst. tot opz.
3e kl Luyks.
Ontslage nop verz. de tijd. res. voor de Atjehsche
zaken in het algemeen en voor de uitvoering der
scheepvaartregeling in het gouvernement Atjeh eu
onderhoorigheden in het bijzonder, M. F. H. van
Langen, (reeds gemeld.)
Verleend. Een buiten!, verl. aan den notaris tevens
vendumeester te Tandjong-Pandan (Billiton), H. G.
van Oseen jaar verlof naar Europa aan den nss.-
res. van Anjer A. J. R. Koopmans Stadnitsky.
Ontslagen: op verz. weg. volbr, diensttijd, eerv.
en m. pens. de luit.-kol. d. inf. J. F. Breijer, onder
toekenn. v. d. titul. rang vin kol.als mil. command,
van Palembang, de luit.-kol. d. inf. G. F. Soeters;
op verz., eerv. uit *3 lands dienst, de bnrgerl. schrijver
4e kl. bij de mil. administr. H. R. de Cennick van
Capelle,
Faillissementen.
Uitgesproken:
4 April. G. Pupkerhuizen, aannemer to Kekerdom
gem. Ubbergen. Rechter-cormnissaris jhr. mr. W, van
der Does de TVillebois. Curator mr. H. Veiheijen, te
Nijmegen.
J. Scimddeboom, handelsagent te Utrecht, R.-comtn.
jhr. mr. li. M. J. van Asch van Wijck. Cur. mr. dr.
W. A. van Zijst.
5 April, H Jaiing, koopman en winkelier te Medem-
bhk. R.-comm. jhr. mr. R. de Marees van Svvinderen.
Cur. C. Jongbioed
6 April II. Martens, bierbotteiaar te Oss R.-comm.
mr. D. Wesseling. Curator mr. J. Bake, te 's-Hertogen-
bosch.
A. Elshout, schoenmaker en winkelier ie Waal
wijk. R.-comm. mr. A. J. J. baron van Slyrum Cur,
mr. J. J. J. D. Bink.
A. de Groot, tapper en slijter te Amsterdam,
G. Doustraat 57. R. cotnm mr. P. Coninck Westen
berg. Cur. J. E. Jacobson.
A. M, van den Broecke, uitgever te Amsterdam,
Nicolaas Witsenkade 5. R.-comm. mr. P. Coninck
Westenberg. Cur. mr. A. J. Cnoop Koopmans.
Z. Landsheer, winkelier in goud en zilver te
Haarden. R.-comm. mr. P. Coninck Westenberg. Cur.
mr. Eylard van Hall, te Amsterdam.
A. de Jong, schoenmaker te Lekkerkerk. R.-
comm mr. S. Gratama. Cur. mr. P. A Greup, te
Schoonhoven.
7 April. P. J. Nijkamp, winkelier te Norel, onder
Epe. R -comm. mr. J. L. A. Stolk, Cur. mr. P. P. S.
Gualthérie van Weezei, Deventer.
Opgeheven:
B. C. J. Herfkens, handelsreiziger te Rotterdam.
Cuiator, mr. M. v. Gelein Vitringa, te Arnhem.
SCHEVENINGEN, 9 April Heden werd alhier door
15 loggers en 20 bomschuiten versche visch aangebracht.
.Tarbot gold f8 to-; f l griat ff tot f2, tongen
f0 60 tot f0.80, kaoeljauw fl.50 per stuk; schol
f3.75 tot f6 en braad f2 50 tot f3.75 per mand.
IJMUIDEN, 8 April. Heden waren hier 15 kotter-
loggers aan de markt inct 30—60 tongen, enkele tar
bot griet, 815 mandjes midd. schol, 2040 mandjes
kl. id., 25 mandjes schar. De prijzen waren als volgt
gr. tong f0.95 a 1.25, midd. id. 65 a 80 c.. kl. ld-
25 a 30 c.tarbot griet f5 a 12, midd. schol f3.50
a 4.50, kl. id. fl.95 a 2.75, schar fl 80 a 2.25.
IJMUIDEN, 9 April. Heden waren aan de markt
twintig kotters met 1030 tongen, 1530 mandjes
scholletjes. Een sloep met 70 kabeljauwen, 60 sehel-
visschen, bijlbot, 500 roggen. De prijzen waren ƒ15
volgtgr. tong 80 a 95 a, kl en midd tong 25 a
60 c., groote tarbot griet f7 a 11, kleine tarbot griet
f3 a 4.75, lev. kabeljauw f 2 30 a 2.40, ijlbot f16 a
19, doode id. 50 a 90 c., doode schelvisch 20 a 30 c.,
alles per stuk; kl. schol fl a 2.25, schar f 0.50a 1.25
per mandrog 50 a 70 c. per stuk.
BUDAPEST, 9 April.
Tarwe goed.
HAMBURG, 9 April.
Petroleum loco 5.brief, dito -.geld. Spiritus
per April 25, Mei/Juni 243%. Stemmingvast.
Amerlkaansche Goederenmarkt.
NEW-YORK, 9 April.
Tarwe
April. Mei. Juni. Juli. Sept. Dec.
9 April. 101%887/g 81% 81%
8 101'/s88% 81% 81%
7 100%87% 80% 80%
Ma s.
April. Mei. Juni. Juli. Aug. Sept.
9 April. 34 35%
8 34%353%
7 337/a35
