52"te Jaargang.
Zondag 8 en Maandag 9 Mei 1898.
N°. 9621.
Derde Blad
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
UITGEVER": hTj c. roelants.
BINNENLAND.
Uit de Staatscourant.
Kerk en School.
Ned. Herv. Kerk.
Gemengd Nieuws.
COOnUKT.
AsOJnnKHEKTSPWj» voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. 1.30
Afzonderlijke nummers- 0.02
891KSAV: BOTER STRAAT ÏO, Telepliaon Ufo. 123.
ADVSBTMmBTBijB: van 16 gewone wgels met inbe
grip van eene Conrantf 0.58
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Leerplicht.
Men meldt ons uit 's-Gravenhage:
Het wetsontwerp betreffende den leerplicht
moet in de afdeelingen der Tweede Kamer van
anti-revolutionnaire en Katholieke zijde krachtig
bestreden zijn.
De heer Bastert (liberaal) zou zich ook als
tegenstander van de zaak hebben doen kennen,
terwijl dr. Schaepman, naar men zegt, sym
pathie bleef koesteren voor het beginsel van
leerplicht.
lahnldlglngsfeesten te Botterdam.
Ten Raadhuize te Rotterdam vergaderden
gisterenavond onder voorzitterschap van den
heer F. B. 's Jacob, burgemeester, de leden van
het centraal-bureau en der sub-commissies voor
de feestviering op 31 Augustus a. s.
Het concept-pogramma zooals reeds kor-
telijks gemeld werd met enkele kleine wijzi
gingen goedgekeurd.
Zoo werd o. a. op voorstel van de sub-com
missie voor de gondelvaart op de Maas besloten
in plaats daarvan dit onderdeel der feestelijk
heid te betitelen met »Venetiaanschen nacht
op de Maas". De kosten zullen door de deel
nemers, alle» belanghebbenden bij den handel
en» de scheepvaartbeweging, zeiven gedragen
worden.
Het vuurwerk zal afgestoken worden op de
Westelijke punt van het Noordereiland dat
door zijne ligging tusschen beide Maasoevers
uitnemend geschikt i-> om door een talrijk
publiek gezien te kunnen worden.
De kosten voor den historischen optocht,
waas bij de leden van de Rotterdamsche Manege
voor eigen tekening de hoofdpersonen zullen
voorstellen, werden begroot op '20,000 gld. en
de kosten voor de kinder-cantate en de volks
spelen op 18.500 gld.
Op de scholen zal den volgenden dag feest
gevierd worden.
Aan den gemeenteraad zal verzocht worden
de noodige gelden toe te staan.
De uitgifte van den feestgids zal gegund wor
den aan dien plaatselijken uitgever en drukker,
die daarvoor het hoogste bod doet, welk bedrag
ten bate der feestelijkheden zal komen
Aan de sub-commissies werd toestemming
verleend zich andere leden uit het hoofdcomité
te assumeeren. Nadat was medegedeeld, dal
aan de commissieleden insignes verstiekt zullen
worden, werd de vergadering gesloten.
Nederl. Maatscli tot bevordering der
Geneeskunst.
De Ned. Maatschappij tot bevordering der
Geneeskunst zal dit jaar bare algetneene ver
gadering houden te Maastricht op Maandag 4
en Dinsdag 5 Juli.
De eerste dag zal voornamelijk gewijd zijn
aan de behandeling der rapporten van verschil
lende commissiën en aan wetenschappelijke voor
drachten (dr. Van Kleef zal eene klinische
demonstratie houden).
Op den tweeden dag zullen de volgende
voorstellen worden behandeld
lo. Van de afdeeling OldambtDealgemeene
vergadering richte door bemiddeling van haar
hoofdbestuur een verzoek aan de hooge regee
ring, om binnen niet al te lang tijdsverloop
een wettelijk tarief voor geneeskundigen en
tandmeesters in het leven te roepen.
2o. Van de afdeeling Zeeland Dealgemeene
vergadering besluite om jaarlijks achter de
naamlijst der leden een opgave te doen van de
overleden leden der Maatschappij, al of niet
met korte biographie.
3o. Van de afdeeling Zaauland en O.De
Nederl. Maatschappij tot bevordering der Ge
neeskunst benoeme een commissie van vjjf leden,
om grondig te onderzoeken, welke gebreken er
aan de tegenwoordige ziekenfondsen kleven, en
om zoodra mogelijk^ liefst in de eerstvolgende
algemeene vergadering, met een voorslei te ko
men, ten einde daaraan een einde te maken,
4o. Van de afdeeling Oude LTssel: De alge
meene vergadering geve het hoofdbestuur der
Maatschappij de bevoegdheid, om, op verzoek van
een afdeeling, bi] geschillen, den medischen
stand betreffende, in een scheidsgerecht zitting
te nemen.
5o. Van de afdeeling Oude IJssel: De alge
meene vergadering spreke de wenschelijklieid
uit dat door hoogleeraren en docenten aan de
hooge scholen aan medici, solliciteerende naar
betrekkingen als gewoon practiseeiend arts,
geen aaesten van bekwaamheid meer worden
afgegeven.
6o, Van de afdeeling Helmond, Eindhoven,
Venlo en O,De algemeene vergadering be
noeme een bemiddelingscommissie;
7o. Van de afdeeling FrieslandDe Maat
schappij wende zich tot de hooge regeering
met het verzoek om, evenals andere regeeringen,
met name die van Duitschland en Denemarken
hebben gedaan, het centraal comité tot oprich
ting van volkssanatoria voor borstiijders in
Nederland met een krachtig geldelijk subsidie
in zijn pogingen te steuneu.
Het hoofdbestuur stelt in plaats van boven
staande redactie de volgende voor:
De nlgemeene vergadering besluite eventueel,
door het centraal-comité tot oprichting van
volkssanatoria voor borstaders in Nederland aan
te wenden pogingen, om voor zjjn doel van de
regeering een ruim geldelijk subsidie te ver
krijgen, vanwege de maatschappij krachtig te
steunen.
8o. Van de afdeeling Leerdam e. O.De
Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der
geneeskunst benoeme een commissie, teneinde
gegevens te verzamelen, in hoeverre het toe
passen der facultatieve steriliteit aanleiding kan
geven tot het ontstaan van ziekelijke afwijkingen,
Io deze vergadering zal ook de benoemiug
plaats hebben van drie leden van het hoofdbe
stuur in de plaats van de heeren dr. Ch. Ali
Cohen, dr. E. D. Carlier van Dissel en J. Menno
Huizinga, dia op 31 Dec. a. s. aftreden en eerst na
twee jaar herkiesbaar zijn.
Nederlandscli Werkliedenfonds.
De Nederlandsche Pensioenvereeniging voor
Werklieden houdt op Zaterdag 21 Mei in het
Nutsgebouw te Amsterdam haie algemeene
vergadering, waarin o.a. een voorstel zal worden
behandeld van het hoofdbestuur, om over 1898
aan liet bestuur van het Werkliedenfonds een
subsidie van f1750 uit te keeren.
Uit de aan de leden gezonden rekening van
het Ned. Weikliedenfonds over 1897 blijkt,
dat aan premiën is ontvangen f 30.42(3, aan
rente f 10.196, en dat de gezamenlijke uitkee-
ringen hebben bedragen f 11.520, zoodal er
een saldo is van f29.102.
Het fonds bezat op 81 Dec. jl. ruim f278.000,
voor de helft belegd in effecten, voor de andere
heltt in hypotheken. De admiuistiatiekosten
bedroegpn f 2536, waarvan f 950 werd bijge
dragen uit liet Waaiborgfonds en f1300 door
de Ned. Pensioenvereenigiog.
Er werden in 1897 volgens de verschillende
tarieven 409 polissen afgegeven voor bijna
f 55000 aan uitkeeiingsn in eens envoor f 10.800
aan jaailyksche uilkeeringen. Aan het eind des
jaars bedroegen de vei zekerde sommen op 5580
polissen f710.000 in eens en f 236.000 jaar-
iijitscbe uitkeeiingen. Daarvan waren 561 >p
het hoofd van vrouwen. Er werden 83 ver
zekeringen gesloten door werkgevers of liefdadige
instellingen. Door overlijden vervielen 38 con
tracten voor f9429 uitkeeringen in eens.
Bij Kon. Besluit is, te rekenen van 1 Mei 1898
san den commies der posterijen van de 2e kl. W-
F. van Oldenborgh, wegens lichaamsgebreken, op zijn
verzoek, eervol ontslag verleend uit 'a lands dienst.
Bij Kon. Besluit is de commies der posterijen van
de 2e kl. J. J. L. Bedloo de Bronovo, uit 's lands
dienst ontslagen.
De off. van adm. 2e kl. O. J. Qrullctnans, uit
Oost-Indiö in Nederland teruggekeerd, is op non
activiteit gesteld.
Beroepen: Tc Huizen, J. de Lindt vac Wijn
gaarden, te Utrecht; te Delden, G. Verrijn Stuart,
te Dalfsen (Ov.)
Bedankt: Voor Jutfaas, door E. W. J. Posthumus
Mcijjes Jz.. te Heincnoord; voor Streefkerk. J. Bos,
te II.-I. Ambacht; voor Mctskwicr, door W. Mein-
dertsmo, te Vleddeivoor Ternaard, door W. Huls
bergen, te Slochteren.
Na colloquium doeturn toegelaten tot de evangelie
bediening in do N. H. kerk F. \V. G. Kcmmann,
eervol ontslagen predikant der Protest kerk in N. Indió.
Door het prov. kerkbestuur van Drenthe zijn gis
teren tot do evangeliebediening toegelaten de heeren
S, Schoch en F. C. Unger, candidatcn aan do hooge-
school te Utrecht.
Door het provinciaal kerkbestuur van Zuid-Holla^
zijn, na afgelegd examen, tot de cvangcliebedienj^
in de Nederlandsche Hervormde Kerk toegelaten
heeren Abraham Hagedooro en .Tan Hendrik Wolfers,
candidatcn in de godgeleerdheid aau de universiteit
te Utrecht.
Door het provinciaal kerkbestuur van Groningen
is tot de evangeliebediening toegelaten de heer J,
Haring, theol. cand. te Utrecht.
Door het provinciaal kerkbestuur van Utrecht zijn
tot don evangeliedienst in de Ned. Herv. Kerk toege
laten de boeren L. G. Bolkcstein, C. E Haas en F.
Siega, theol. cand. aan de rijks-universiteit te Utrecht.
Ger. Kerken.
Beroepen: Te Uelsen (Gr. Bcnth.), L, H. Duin,
cand. te Koeverden.
Aangenomen* naar Sidderburen (Gron.),door
W. J. Thijssen, te Olst e. a.
Bedankt: voor Geldermalsen, door J. Hania Pz.,
te Oosterbierum (Fr.)
Geslaagd voor het préparatoire examon de cand.
G. Wisse en voor peremptoir examen do and. K.
Koolstra, beiden van de Theol. school to Kampen;
de laatste heeft bet beroep naar de Geref. gemeente
te Haamstede aangenomen.
Hooger Onderwijs.
Amsterdam'. Candidaats-examen in do rechten J.
Doets.
Leiden. Voorbereidend kerkelijk examen afgelegd
J. C. E. van Herwerden; aanvullingsexamen dier
en delfatofkunde M. Boekwijt en J. C. Filedt Kok.
Tot arts bevorderd R. Birkhoff. Toegelaten voor
het eerste gedeelte Cl. H, Rosenstcin en B. J. H. Stielor.
Utrecht, Cand. ex. Theol, 2: B. S. Dijkstra.
Can. ex. wis- en natuurkunde: G. H, Coops, (cum
laude). Cand. ex. Rechtw.: N. Muller.
Groningen. Tot arts bevorderd II. Kranenburg,
geboren te Groningen, en Jan Hingst, geboren te
Sncek. Toegelaten voor het eerste gedeelte W. Hoff
mann uit Steenbergen
Candidaats-examen (tweede gedeelte) in de god
geleerdheid E. B. Meijer.
Lager Onderwijs.
De vier en zestigste algemeene vergadering van
de gewestelijke vereeniging „Zui'd-IIoiland" van het
Nederlandsch Onderwijzersgenootschap zal dit jaar
gehouden worden te Alphen a'd. Rijn, op Zaterdag
4 Juni.
Behalve de gewone huishoudelijke zaken worden
in deze vergadering behandeld:
Voorstel van het gewestelijk bestuur, om aan de
afdeelingen 's-Gravenhage uit de kas een subsidie te
verleenen van 100 gld. ter tegemoetkoming in de
kosten, verbonden aan de ontvangst van de algemeene
vergadering in 1899.
Voorstel van het gewestelijk bestuur, dat op 31
December 1898 zijn taak neerlegt tengevolge van de
opheffing der gewestelijke vereeniging, om ultimo
December een vergadering te houden in de zetelplaats
van bet gewest, teneinde het bestuur in de gelegen
heid te stellen, verslag te geven van zijn gehouden
beheer en rekening en verantwoording te doen; 6f
een commissie uit de afdeelingen te benoemen, aan
wie zulks geschiedt.
Hierbij voegt het bestuur het voorstel, om de gelden,
die na de rekeuing en verantwoording nog iu kas zijn
te storten in de kas van de hoofdcommissie van het
Ondersteuningsfonds, met de bepaling, dat het bedrag
gevoegd worde bij het vaste fonds.
Voorstel van de afdeeling Rotterdam XI:
a. de vergadering te Alphen spreke de wenschelijk-
keid uit van het behoud der jaarlijksche bijeenkomsten
van de verschillende afdeelingen tot het bcsprekeu
van paedngogische vraagstukken.
b. de vergadering benoeme een commissie van vijf
leden tot het aanwenden van pogingen in die richting.
Na de pauze houdt de heer dr. H. Y. Groenewegén
uit Rotterdam een voordracht, getiteld: Plicht.
De ontvangende afdeeling sfelt zich voor na afloop
der vergadering den bezoekers een boottocht aan te
bieden, ten einde ben in de gelegenheid tc stellen,
nader kennis te maken met de Rijnstreek en een
tochtje te doen naar de Brnscmcrmeer.
Daarna gemeenschappelijke maaltijd.
Huisvlijt.
Men bericht ons hei volgende:
De Commissie der Huisvlijtscliool van het
Dept. ïCharlois eu Katendrecht" der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen noodigt be
langstellenden uit tot bijwoning eener tentoon
stelling van voorwerpen, welke in den afgeloopen
•winter door de leerlingen der cursussen in
Houtarbeid, Kartonarbeid en Huisvlijt z(jn ver
vaardigd onder leiding van den heer A. van
"Waart te Schiedam.
Deze tentoonstelling wordt gehouden op
Maandag 9 Mei a.s. des avonds van 7 tot 9 uur,
in ï't Hof vau Bourgondië", te Oud-Charlois.
Omgekomen.
Uit Volendam hebben twee visschers hun
dood in de golven gevonden. De beide omge
komenen zijn: de ongehuwde schipper C.
Koning Cz., 29 jaar oud, en zijn 43- jarige
knecht S. Veerman, de laatste gehuwd en vader
van zes kinderen.
Zij waren des nachts op de Zuiderzee zeilende
tusschen het »Oost van Marken" en »de Knaar"
Hun botter was diep geladen, want er waren
1000 1100 manden haring aan boord, voor
Elburg bestemd.
Door stormvlagen overvallen, is het vaartuig
omgeslagen, en de opvarenden zijn beiden ver
dronken.
De burgemeester van Edam heeft f 10 uit
geloofd aan hen, die de lijken der omgeko
menen aanbrengen.
Helden.
Te Gennep (L.) trokken een viertal kinderen,
waarvan het oudste 14 jaren telde, er op uit
om vogeltjes te zoeken. Onderweg oetdekten zij
een das in de weide en manmoedig ging men
er op los om den roover te vangen. Al dadelijk
werd sinjeur met een achttal klompen gebom
bardeerd, een van de kleuters ranselde er met
een stok op los, zoodat men na een jacht van
een half uur den strooper meester was. In tri
omf naar Gennep gedragen, ging het wild voor
f 1.20 in andere handen over. Het geld werd
verdeeld en een half uur later puften en
dampten de kleinen als fabrieksschoorsteenen.
jBerlijn.
Berlijn gaat, zonder overdrijving, met den dag
vaoruit. De aanslagen volgens de kohieren der
Rijks-inkomstenbelasting voor 1898—'99 be
dragen te zamen ruim 26,700,000M. ofl,8li0,0Q0
meer dan voor het afgeloopen jaar. Ruim 80
pet. wordt opgebracht door personen met meer
dan 3000 inark inkomen en door maatschap
pijen slechts 3 pet. door hen die nog geen
900 mark inkomen hebben.
De Vesuvius.
Professor Matteucci deelt aan de bladen mede,
dat men in den nacht van den 16en April aan den
zoom van den krater vau de Vesuviuseen giootsch
schouwspel had kunnen bijwonen. In den nacht
van den lOen April was een deel van den zuide
lijken wand van den grooten krater ingestort en
in de diepte gevallen, waai door de krater-opening
wijder werd.
De steenen verstopten den toegang tot dan
eigenlijken vulkaan. De uit hel daaronder ge
legen lavabekken komende hitte maakte de
steenen witgloeiend, waardoor de vlammenglans
veel prachtiger werd dan gewoonlijk. Kleine
•vlammetjes van twee meter hoogte en van heer
lijke blauwe of groene kleur werden ontboeid.
De grootste werkzaamheid heerscht in het
centrale gedeelte vati den kraterbodem. Daar
boorde zich door de geheel gloeiende steenmassa's
een enotme vlainmenwind een weg, die j lend
naar builen gedreven werd. De vuurtongen die
een hoogte van vijftig meter bereikten, waren
meest van gele kleur.
De uitbarsting, die 11 April begon, had op 16
April haar hoogtepunt bereikt.
Ernstig engeiuh.
Terwijl de werklieden der horlogefabriek van
den heer Marti, te Vieux Charmont, ter ge
legenheid van het aanstaande huwelijk van rnej.
Marti zic.li vermaakten met het lossen van eere-
schoten, is bij ongeluk een vaatje buskruit van
omtrent 18 kilo's in biand geraakt.
Een hevige ontploffing volgde, waardoor drie
werklieden tegen den grond werden geslageu
en de stallen en de remises in brand gestoken.
De vlammen verspreidden zich zoo snel, dat
ternauwernood de omringende gebouwen kon
den gered worden.
Twee der werklieden zjjn erg verbrand. Een
van hen, wiens kleeren in brand stonden, had
de tegenwoordigheid van geest naar de 30 meters
afgelegen rivier te loopen en er in te springen.
A O m H A.
Mei 7, B. v. N. O. afd. Schiedam. Spr. de
heer J, Koorengevel, Volkshuis, 8 uur.
8. Gr. Schouwb. Rotterdam. De Slechte
Herders, 8 uur.
8. Tivoli, Rotterdam, Jan Ongeluk Ver
zoend, 8 uur.
9. Kiesvereeniging Schiedam, verkiezing
van candidaten, Volkshuis, 8 uur.
t 9. Tivoli, Rotterdam, Een bittere Pil, 8
uur.
10. Gemeenteraad van Schiedam, 2 uur.
10. Zanguitvoering van het koor der afd.
Schiedam van den Ned. Protestanten
Bond, Musis, 8 uur.
11. Tivolt, Rotterdam, K. V. Ned. Tooneel,
De candidatuur van Bommel, 8 uur.
15. R. K. Volksbond, afd. Schiedam, Feest-
vergadeiing, spr. kap. J. Postma, Offi-
cieren-Vereeniging, 8 uur.
Te Rotterdameiken avond Circus Variété,
Stationsplein, 8 uurFlora, Coolsingel, 8 uur.
