52"<e jaargang-
Zondag 15 en Maandag 16 Mei 1898.
N°. 9627,
Eerste Blad.
CUBA LIBRE.
FEUILLETON.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
UITGEVER: H. J. C. KOELANTS.
X3it oflicieele bron.
in.
BUITENLAND.
GOURA
AsoKNBKBSTSPRijg voor Schiedam, pei kwartaal c f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommers- 0.02
BUREAUBOTEBSTRAAT ÏO, Tclephoon Wo. 1S8.
AnvEBTumEPHiJSTan 15 gewone regels met inbe
grip van eene Courant0.62
Iedere gewone regel meer0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
(Slot).
Ons rest thans nog de bespreking van de
rubriek «Scheepvaart", waaraan in het jongste
Verslag van de Kamer van Koophandel meer
recht is wedervaren dan in het vorigehier
voor mogen wij dankbaar zijn, omdat thans
op een en ander zoodanig licht, is gevallen,
dat de goede waarneming en onderscheiding
meer dan vroeger mogelijk wordt.
Voor wij ons begeven in eene vergelijking
van de opbrengst van het havengeld in de
laatste jaren en wat daarmede samenhangt,
willen wij een enkel woord spreken over wat
wij hierboven aanduidden.
Het is niet onbekend, dat van onze havens
meer gebruik zoude kunnen worden gemaakt,
indien alle grondstoffen voor onze hoofdindustrie
benoodigd, hier ter stede rechtstreeks van over
zee werden aangevoerd. Op verschillende plaat
sen, ook in dit blad, is hierop meermalen
gewezen; in den aanvang van dit jaar zinspeelde
de burgemeester in de gebruikelijke nieuw
jaarsrede in den gemeenteraad op deze om
standigheid.
Het loont de moeite om eens nader onder
de oogen te zien, wat de Kamer van Koophandel
zegt omtrent deze aangelegenheid, zoo eigen
aardig haar terrein rakend.
En nu willen wij reeds vooral ons niet ont
veinzen, dat, wat de K. v. IC. in het midden
brengt ons, in verband met een vorig jaarver
slag niet bevredigt, tenzij men aanneme, dat
dit lichaam in het vorige jaar nog niet tot
voldoend inzicht van zaken gekomen was.
Immers in het jaar 1896 werd de reden van
liet hier-niet-met-schepen-aanvoeren van grond
stoffen aldus verklaard
„Hoewel de lossing, met name van granen,
hier wél zoo voordeelig als in het
naburige Rotterdam kan geschieden, en onzo
importeurs, in het belang der gemeente en van
vele nijvere handen, die dan meer werk zouden
kunnen vinden, daartoe wèl geneigd zouden zijn
mede te werken, is de omstandigheid, dat dit
jaar niet alléén maïs, maat ook
"gerst uit Amerika in de branderijei: werd
verbruikt, en tot dusver van daar geen booten
op Schiedam gecharterd werden, ooorzaak dat
die granen te Rotterdam en te Antwerpen wer
dei aangebracht, en voor Schiedam in lichters
werden overgeladen."
In het licht wordt bier gesteld, hoe wel het
voordeel voor lossing hier pleitte, maar enkele
technische, misschien sleur-moeilijkheden alsnog
die lossing beletten. Anders spreekt het Ver
slag over 1897. Van- de bezwaren van het
DOOR
THEODOR DUIMCHEN.
18)
«Maar ik zeide je toch dat mijn oom het mij
zelf heeft meegedeeld. De amnestie in de vredes-
bepalingen is zeer algemeen gesteld. Al wat de
wapenen heeft gevoerd tegen Spanje, ongeacht
vroegere besluiten en veroordeelingen, wordt uit
drukkelijk voor straffeloos verklaard en wede- toe
gelaten tot alle rechten en ambten. Bovendien zijn
de namen der leiders nog afzonderlijk genoemd,
en Spanje verplicht zich zelfs met die heeren zoo
veel mogelijk bij de nieuwe orde van zaken reke
ning te houden, en bij deze gelegenheid heeft don
Rodriguez zijn nom do guerre laten varen en zich
met al zijn namen en titels uitdrukkelijk mede
laten opnoemen. Alle twijfel is buitengesloten."
»Nu", zei don Adolfo, «dat is op zichzelf zeker
jammer, maar donna Barbara blijft toch een
millionnaire."
ïJe denkt toch niet," bruiste don Francesco op,
»dat die oproerling, wanneer hij teruggekomen is
en als een der rijksten en aanzienlijksten op Las
Caobas zit, zijn zuster zal geven aan mij, een
Spanjaard 7"
«Waarom niet 7" antwoordde Alonzo, «In de
feeststemming is alles mogelijk. Ik geloof integen
deel dat in de eerstvolgende maanden een ganscbe
reeks van dergelijke huwelijken zal gesloten
vorige jaar wordt niet meer gereptmet
nieuwe, gewichtige komt men aan. Bestonden
die het vorige jaar nog niet? vragen wij. Komt
het publiek, de openbare meening aldus niet
in een doolhof? Is het niet te verwachten dat
het volgend jaar weer andere bezwaren zullen
oprijzen? Loopt men aldus geen gevaar den
goeden wil in twijfel te zien trekken? Wel
wordt in het verslag aan het gevoelde euvel een
mouw vastgeknoopt, en spreekt men van een
misversatnd, maar is dan dat «misverstand"
eerst nu ontdekt
De Kamer van Koophandel zegt:
„Hetgeen hieromtrent (omtrent de nict-lossing
te Schiedam) op verschillende plaatsen in het
openbaar werd gezegd en geschreven heeft aan
leiding gegeven tot de inecniug dat de graan
handelaren hier ter stede in plaats van de bui-
tenlandscbe granen direct te doen aanvoeren met
groote zeeschepen, waarbij de belangen der ge
meente zeer gebaat zouden zijn, uit een zekere
veronachtzaming van die belangen, hunne granen
op Rotterdam laten komen en dus in zeker
opzicht aansprakelijk zouden moeten worden ge
steld voor de dientengevolge door de gemeente
gederfde voordeden. Deze voorstelling van zaken
is minder juist. Door de Vereeniging van graan
handelaren alhier werd integendeel besloten, om
zooveel mogelijk de granen te doen aanvoeren
uitsluitend met op Schiedam gecharterde boo
ten; de uitvoering van dat besluit wordt
evenwel moeilijk gemaakt door de omstandig
heid, dat belangrijke consumenten
(de groote branders) tegenwoordig veelal
hunne benoodigde granen zelfmet
lichters van uit Rotterdam laten
komen in plaats van deze te nemen van de
Schiednmsehe graanhandelaren, of deze zelf
ook eif Schiedam te nemen. Dientengevolge is,
zoolang de groote consumenten hier ter stede
hunne medewerking daartoe aan de graanhan
delaren onthouden, de benoodigde hoeveelheid
graan niet belangrijk genoeg om daarvoor ge
regeld booten tc charteren van buitenlandsche
havens op Schiedam
Men ziet het, de bezwaren zijn thans weer
van gansch anderen aard geworden, terwijl
toch moeilijk aan te nemen is, dat de aanvoer
van grondstoffen voor onze hoofdindustrie in
één jaar geheelen wijziging onderging. Was het
vroeger het niet-samenladen van mais en gerst,
nu is het beletsel het niet-koopen-van-de-graan -
handelaars hier ter stede door de consumenten,
hetwelk ons als het groote bezwaar wordt
voorgehouden. Wij ontkennen nieter is hierin
voor ons iets onverklaarbaars. In 1896 kon de
lossing hier wel zco voordeel'g ge
schieden als in Rotterdam; was dat in 1897
anders? Of begrijpen degenen, die iets te iossen
hebben hun eigen voordeel niet?
Het zoude o. i. de moeite loonen, indien
eene commissie uit graanhandelaren en consu
menten de bezwaren aan eene chartering van
schepen op Schiedam eens gezamenlijk over
woog, die bezwaren te boek stelde, en eene
raadscommissie of ander bevoegd college dat
rapport eens toetste aan de werkelijkheid. Om
dit jaar te verdrinken in het ééne bezwaar,
worden. Maar nog weten zij daar buiten in ieder
geval niets; voorloopig is de vrede nog maar een
voorwerp van hoopEn dat don Rodriguez
leeft en terugkomt, weten zij evenmin. Je moogt
hel spel niet verloren geven. Wanneer zal de vrede
geproclameerd worden 7"
«Zoodra de telegrafische goedkeuring van Madrid
komt."
«Dus niet vóór overmorgen," zei Alonzo. «Je
bepioeft morgen nog een overrompeling. Word ja
afgewezen, zorg dan tenminste dat je den aanval
kunt herhalen, ai is het ook onder ongunstiger
voorwaarden na den vrede. Bemerk je inderdaad
dat die Duitscher je in den weg staat, nu" en
hij wipte bij die woorden de fijne grijze asch van
zijn sigaar over de punten zijner laarzen weg
«dan zou ik dat in jou plaats toch alleen voor
dien mijnheer betreuren."
»Goed, ik zal mijn geluk beproeven, en de duite!
hale den Duitscher, als de criolla hem de voor
keur geeft."
ïBasta," zei Alonzo kalm. «Er zwerft nu nog
veel gespuis rond. Verongelukt de brave chemicus,
dan heb je over een paar maanden des te betere
kansen."
Het was de volgende morgen. Don Eusebio en
zijn dochter zaten na het ahnuerzo op de breede,
koele, met marmer geplaveide veranda, die zich
langs den voorgevel van de prachtige villa aan den
straatkant uitstrekte. Don Eusebio las, in een lichten
rieten stoel zittend, zooals altijd na bet ontbijt,
zijn brieven en couranten. De veranda en de kamers
die er achter lagen, waren de prettigste plaatsan
van het huis; de zon kwam eerst laat op den
middag naar deze zijde, en ook dan vermocht zij
en het volgend in een ander, zonder dat ook
van overheidswege alles in liet werk wordt ge
steld om die bezwaren te ondervangen zouden
wij voor onze stad al te rampzalig achten.
Wij hebben wel eens hoorei) verluiden, dat
de rivaliteit van graanhandelaren en branders
onze stad in deze niet ten goede kwammoge
een volgend verslag der K. v. K. dit laatste
beslist ontkennen, of althans bespreken.
Overigens is de toestand van de scheepvaart
niet ongunstig te noemen, indien men ten minste
het feit, dat zij niet achteruitging aldus mag
betitelen. In het afgeloopen jaar scheen er een
neiging te bestaan om met minder groote
schepen dan vroeger onze haven te bezoeken
immers terwijl het getal zeeschepen van 123
in het voorgaande jaar tot 108 klom, daalde
daarentegen de inhoud in M3. van 159382 tot
1-15882.
En nu valt er een zeer verblijdend feit te
constateeren.
Ondanks de verlaging van het tarief op het
havengeld was de totaal-opbrengst in 1897
niet minder dan in 1896, integendeel iets meer;
de cijfers zijn f31713,22 en f31789,21,
Dat de goede vervvachtir gen bij de verlaging
van het havengeld gekoe terd niet werden
teleurgesteld, is al een bijzonder gelukkig resul
taat, waarop trouwen» eemgszins mocht gerekend
worden, wanneer men de verschillende takken
van bedrijf nagaat, waar, bij tarietverlaging
toch de opbrengst wies.
"Voor enkele pessimisten is uit dit resultaat
weer opnieuw leering te trekkenwij voor ons
gelooven volstrekt niet, dat de limiet naar be
neden bereikt is, en, wanneer straks de haven
werken worden uitgebreid, bestaat er o. t.alle
aanleiding, om, zij het ook voor bepaalde cate-
gorieëu van schepen, het havengeld nog zeer
belangrijk te verlagen en misschien geheel af
te schaffen, tot zoolang zich naar onze stad
een gedeelte der scheepvaartbeweging voorgoed
heeft verplaatst.
Misschien is reeds thans, ten einde het ver
keer van schepen met lading voor onze stad
te bevorderen, welke hier niet in transito gelost
wordt, een en ander te doen.
Zijn de havengelden hier gering, dan is tie
waarschijnlijkheid aanwezig, dat men, zij het
ook voorloopig slechts met schepen met ge
broken lading, van Rotterdam of zelfs van
Antwerpen hierheen zal opstoomen, omdat dit
meer voordeelig zal blijken dart in die plaatsen
in lichters over te laden.
Echter stellen wij ons voor, zooals wij reeds
vroeger te kennen gaven, nog eens nader de
havenplannen te behandelen, waarbij ook dit
vraagstuk opnieuw kan ter sprake komen.
Wij kunnen hiermede onze beschouwingen,
vastgeknoopt aan het jaarverslag van de IC, v, IC.
over 1897 eindigen, daar de overige, nog niet
door ons genoemde rubrieken ons geen aan
leiding geven tot opmerkingen, ware het niet
dat wij nog met een enkel woord over de
hier de schaduw niet geheel te verdrijven of zelfs
in de aangrenzende vertrekken door te dringen,
want het balcon der eerste verdieping, dat de
zoldering der veranda uitmaakte, sprong buiten
gewoon ver en breed over de straat naar voren.
Bovendien was de veranda aan de zuidwestzijde
nog door tusschen de marmeren kolommen uitge
spannen schermen tegen de zon beschut.
«Nog altijd niets stelligs," zei don Eusebio tot zijn
dochter die voor hem op de wit glinsterende
marmeren balustrade zat.
Naar het scheen, was zij slechts, uit de binnen
vertrekken komend, even naar haar vader gegaan
om tetloops te vragen of er nieuws was, en had
hij haar in een gesprek gewikkeldnu zat de oude
heer bijna met bewondering zijn eigen dochter
aan te zien.
«Wat ben je weer mooi, kind", zei hij met een
glimlach.
En inderdaad, het was een bekoorlijke verschij
ning en een heerlijk kopje, dat met den zwarten
haartooi lieflijk afstak tegen het witte marmer der
kolono waartegen zij leunde,
«Maar, papa", antwoordde zij lachend, uwil u
mij ijdel maken 7"
«IJdel?"' antwoordde hij. «Wil sennorita donna
Baibara mij soms wijs maken dat eenige jonge dame
van haar leeftijd het niet heel secuur weet wanneer zij
mooi is? Ik zeg het ook uit bezorgdheid, kind;
ik word oud en onze hoop op den vrede is wellicht
weer bedriegehjk, zooals reeds zoo dikwijls. Wie
weet of Rodriguez nog leeft 7 Kan die tijding van
onlangs niet evengoed een wreede scherts zijn als
werkelijk een boodschap van hem 7 Wat zal er van
jou, omringd door zelfzuchtige aanbidders, worden,
wanneer ik je ontijdig moet verlaten?"
Kamer en hare Werkzaamheden" te spreken
hadden.
Dat deze werkzaamheden in 1897 belangrijker
waren dan in het daaraan voorafgaande jaar,
kan niet ontkend wordenvan opwekkenden
aard waren zij echter veelal nietzij strekten
zicit voornamelijk uit, en meestal met gering
succes 'ot het bestrijden van die vijanden, welke
onze hoofdindustrie kwamen belagen, de me-
lasse-spirijus en de invoerrechten op gist in
omliggende landen.
Een kort woord wordt nog gewijd aan de
«openbaarheid der vergaderingen". Een verzoek
was bij de Kamer ingekomen om deze openbaar
te stellen, behoudens die gevallen, waarin dit
ongevvenseht mocht worden geacht. Echter be
sloot de Kamer dit verzoek te wijzen van de
hand «voornamelijk op grond, dat de K. v. IC.
en F. hoofdzakelijk is een adviseerend lichaam
en het recht om over openbaarheid van een
advies te beschikken niet berust bij den adviseur
maar bij den geadviseerde."
Aan de Kamers te Amsterdam, Rotterdam,
's-GravenhageArnhem e. t. q. werd aldus
tevens een lesje gegeven. Deze onkiesche Ka
mers stellen zelfs zooveel prijs op openbaarheid
barer vergaderingen, dat aart de bladen steeds
tijdig kennis van eventueele vergaderingen wordt
gegeven, en de agenda ter publiceering wordt
verstrekt.
Zeer zeker, het argument van do. Schiedam-
sche Kamer is een argument, maar voor zoo
ver wij weten, werd het nimmer gebruikt,
voor het in Schiedam ontdekt werd. Dat het
veilig onontdekt had kunnen blijven, wie zal
het ontkennen
Met een enkele opmerking willen wij heslui
ten, deze n.l. of het niet overweging zoude ver
dienen om belangrijke stukken, gewisseld tus
schen Kamer en Regeering, in de gedrukte
bijlagen van het Verslag in het vervolg op te
nemen; vooral de geschiedkundige en gebruiks
waarde voor later van hot boekje zou daardoor
winnen, terwijl de kosten geen beletsel kunnen
zijn. Het heeft zijn bezwaren om telkens het
archief te raadplegen, hetwelk trouwens niet
voor ieder openstaat.
A2(;cu>eea overifcht.
Schiedam, *14 Mei '98.
ftpanjc cn de Vereenlgde Staten.
Poiito-Rico.
Wat werd er gisteren aan Amerikaansche
zijde weer luid en overmoedig victorie gekraaid
San Juan op Porto-Rico, door de schepen van
admiraal Sampson gebombardeerd, had zich
na acht uur overgegeven. Het behaalde voor
deel zoo er al van voordeel sprake kan zijn
schijnt heel wat geringer tc zijn, ook al
hecht men geen geloof aan de «olüeieele"
«Maar, papa," riep zij uit, terwi'l zij zich van
de leuning liet glijden, naast zijn groeten rieten
stoel neerhurkte en, lief koozend zijn blanke handen
stroelend, met een scha!k«chen blik naar hem
opzag, «maar, papa, moet ik dan misschien alleen
uit angst don Francesco nemen, nadaL ik twee jaar
lang zoo bedachtzaam het gevaar ontweken heb,
zonder nochtans hem of zijn aanhang door een
afwijzing te ontstemmen 7"
«Je hebt mij gezegd dat je don Francesco niet
kunt uitstain. Ik ook niet, als Spanjaard en als
mensch. Niets spreekt ten gunste van hem. Hij
zeil en zijn verwanten verbeelden zich misschien
dat ham met behulp van je groot vermogen en
hun inrioed een schitterende loopbaan in dienst
van den staat wacht. Maar ik geloof ook daaraan
niet; hij is een speler »n een eerloos man. Hij
verspeelt nu het geld zijner vriendenhij zou jou
vermogen ook verspelen en je meesleuren in zijn
val. Zijn invloedrijke vrienden zullon hem eens
moeten laten schieten, of zij willen of niet. Toch
zou het ondanks alles zeer onaangenaam zijn hem
formeel te moeten afwijzen, althans voordat de
vrede gesloten is, Wij kunnen niettemin elk oogen-
blik tot zulk een verklaring gedwongen worden.
Een andere verloving, voordat don Francesco kwam,
zou beter zijn. Ik weet wel wie je zou kunnen
beschermen, a's ik het niet meet' kan, en don
Francesco en zijn verwanten zou een afwijzing
bespaard worden."
«Maar, foei, papa, wat is u toch leelijk van
morgen. Waar moet ik zoo gauw een man van
daan halen 7"
(Wordt vervolgd,)
