52*" jaargang.
Zondag 10 en Maandag 11 Juli 1898.
No. 9673.
VROUWENSTRIJD.
Eersfe Blad.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
FEUILLETON.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
Aboksbhbstsprijb voor Schiedam, per kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke nommers- 0.02
BUREAU: BOTERSTUAAT ÏO, Teleplioon Ko. 123.
ADVBBTBSTCKraiJB: van 1—5 gewone regels met inbe
grip van eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0,10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 9 Juli '98.
Er schemert iets aaa den horizoneen enkele
lichte veeg breekt het zwart van den nacht des
oorlogs; het is als wil de vrede zich baan bre
ken door de sombere duisternis die over Spanje
en zijn koloniën en over de Vereenigde Staten
hangt. Maar 't is slechts een flauwe, bijna on
merkbare schemer, een kleine vonk die met
groote zorg zal moeten worden beschut, wil er
een vlam van komen.
In een telegram in ons vorig nummer wordt
gezegd dat de partijen in en vóór Santiago be
richten hebben ontvangen over vredesonderhan
delingen te Madrid en te Washington. Van
vredesvoorstellen is volgens den staatssecretaris
van buitenlandsche zaken te Washington, den
heer Day, nog geen sprake; de regeering heeft
nog geen voorstellen van dien aard ontvangen.
Maar de minister moet thans toch toegeven
dat zich eonigo elementen vertoonen in den toe
stand die op vrede wijzen. Do heer Day zou zich
dan ook niet verwonderen, als er rechtstreeks
van Spanje of door bemiddeling eener andere
mogendheid vredesvoorstellen inkwamen.
Do „Italia" verzekert dat er tusschen do
Europeesche Kabinetten van gedachten wordt
gewisseld over den vrede. Do regeering te Was
hington geeft blijk van de beste bedoelingen;
maar het Spaanscho gouvernement biedt nog
weerstand.
Maarschalk Blanco moet verklaard hebben
vóór do voortzetting van den oorlog te zijn.
Intusschen is do wapenstilstand te Santiago
tot hedenmidag 12 uur verlengd om generaal
Linares de gelegenheid te geven van gedachten
te wisselen met maarschalk Blanco en de regee
ring te Madrid.
Generaal Shafter heeft, toen hij van zijn te
genstander vernam dat deze geen telegrafist had,
hem er een gezonden onder geleide van den
Britschen consul.
Zal Santiago capituleeren 1 Zoo niet, dan zal
do strijd opnieuw met verwoedheid ontbranden,
en ditmaal zal er nog wel verwoeder gestreden
worden dan een week geleden.
Generaal Shafter en admiraal Sampson heb
ben, naar gemeld wordt, hem plan voor den aan
val op Santiago gereed en wat zeer zonder
ling is het plan wordt breedvoerig medege
deeld. Het is met aan to nemen dat de opper
bevelhebbers vooruit zullen bekend maken, welk
plan zij zullen volgen; maar het schema dat
uit „het hoofdkwartier van generaal Shafter"
tot ons komt, ziet er zóó natuurlijk uit, dat dit
plan waarlijk voor de Spanjaarden geen geheim
kan zijn.
DOOR
HERHiliN UEIBER6.
38)
sGenoeg, genoeg! Speel niet langer dat vreeselijke
spel van leugen en verbrijzeling van mijn hart!"
brak zij los. rVoeg niet bij de schande van dubbele
ontrouw, van berekening en lage bedoeling, voeg
bij de verlaging van eigen ik niet nog een nieuwe!
Want weetdeze brieven zijn geen bedrogHet
bedrog, de slechtheid heb je zelf begaan door bun
echtheid te loochenen. Dat wat hier geschreven
staat, wat door de tranen van bittere smart bijna
is uitgewischt, is het onvervalschte product van
de trillingen eener verraden ziel. Toch zou ik jo
dat vergeven hebbentoch zou ik in vrede van
je gescheiden zijntoch zou je zonder vergelding
door het leven zijn gegaan, wanneer je niet nu.
in deze heilige, ernstige ure beproefd hadt mij
onder zulk een masker te bedriegen en op anderen
verdenking te laden. Dat was de daad van een
laag, erbarmelijk karakter. Dat en je dralende,
bedachtzame woorden van zooeven bewijzen mij
dat je niets anders waart en bont dan een be
rekenend egoïst, een komediant, dat je letterlijk
alles, liefde voor mij en geestdrift voor de groote
ideeën alleen gehuicheld hebt om noijn goud en
zilver machtig te worden. ZooEn ga nu heen 1
Wat je lot zal zijn, zal ik overwegen! Naar je
houding zal ik de mate van je straf afmeten!"
"Maar wat Imgjor verwachtte, geschiedde.niet.
Of ligt 't niet voor do hand dat admiraal
Sampson de bezetting der forten aan den mond
der haven zal trachten to verdrijvendat hij
zelf, wanneer dit gelukt, die forten zal bezetten
dat hij „stoombarkassen met enterhaken'' de
haven in zal zenden om do onderzeesche mijnen
onschadelijk te makeu, en dat daarna d-» vloot
de haven zal hinnenstoomen om de stad te be
schieten en den aanval van het leger te onder
steunen 1
Hedenmiddag zal althans wanneer San
tiago niet capituleert admiraal Sampson be
ginnen met do beschieting der buitenhaven.
Aan do positie der Amerikanen is in do laat
ste dagen hard gewerkt. Er zijn rivieren over
brugd, wegen verbeterd, zoodat nu zwaar ge
schut kan vervoerd worden, schansen opgewor
pen en batterijen opgesteld; batterijen op de
hellingen der heuvels bestrijken nu de stad;
ook is een dynamiebkanon zeer gunstig in stel
ling gebracht.
Do toestand der Amerikanen is anders niet
zoo heel rooskleurig. De manschappen lijden
ontberingen door de slechte intendance; zij
hebben veel te lijden van de hitte, en er zijn
vele zieken; gelukkig heeft do gele koorts zich
nog niet in het Amerikaansehe leger vertoond.
Ook hun bondgenooten, de Cubanen, verschaf
fen hun niet veel plciicr. Zij willen wel vechten,
maar schansen opwerpen, mijnen cn greppels
graven, wegen aanleggen enz., daar danken zij
voor.
De lieveling van het leger en do vloot is luite
nant ITobson die thans door de Spanjaarden is
vrijgelaten. Als een vorst is hij in het Aineri-
kaanscho kamp ontvangen; iedereen wilde hem
en zijn lotgenooten zien; toen hij zich naar ad
miraal Sampson begaf, begroetten allo schepen
hem met gefluit, en Sampson zelf omarmde den
jongen zeeofficier.
Luitenant Hobson wilde niet veel loslaten,
voordat hij rapport had uitgebracht omtrent
zijn wedervaren aan admiraal Sampson; maar
daarna vertelde hij aan den militairen corres
pondent der „New-York Herald" een en ander
over de Merrima c.
Toen de M c r r i m a c door de Spaansche for
ten werd bemerkt, had het eon hagelbui van
kogels te doorstaan, waarvan er een het roer
trofdaardoor kon Ilohson het schip niet dwars
in het kanaal leggen.
Ook de Oquendo en do Yizcaya namen
de Merrimac a faire en de R e i n a Mer
cedes zond er twee torpedo's op afbovendien
sprong een ondcrzcescho mijn. Of evenwel de
Morrimac door een oorzaak van buiten af of
doonr een zijner eigen torpedo's is ondergegaan,
kon luitenant Hobson niet zeggen; in ieder ge
val, het schip brak in tweeën.
De manschappen die zich aan het wrak vast
klemden, werden met den dageraad opgepikt
door de R e i n a Mercedes en naar fort
Monro gebracht, waar zij vier dagen bleven.
In plaats van ontsteltenis of zelfs toorn aan den
dag te leggen, bewoog Prestö bet hoofd en zette
een gelaat of een arme krankzinnige zooeven ge
sproken had.
Wanneer n meent, dat u zich in mij bedrogen
heeft, freule Lavard, dan ben ik nog veel meer
teleurgesteld. Alleen op bloote indrukken velt u
oordeelen en bedient u zich tegenover een man
van eer van een taal die, ware zij aan den mond
eens mans ontsnapt, alleen met den degen de ver
diende bestraffing zouden kunnen ontvangen. Ik
hield u voor een goedig, onzelfzuchtig, rechtvaar
dig meisje. Uw norscbheid nu en dan zag ik aan
voor uw onvermogen om uw verontwaardiging
over de onbillijkheden, waarvan de wereld vol is,
te bedwingen, als een gevolg van uw doelbewust,
op beginselen gegrondvest karakter. Wat zal mijn
dee! zijn in het echtelijk samenleven wanneer u
nu reeds zulk een toon aanslaat, wanneer u zoo
weinig uw eigen ik weet te bedwingen Ik herhaal
dat deze brieven niet door mijn vroegere verloofde
geschreven zijn. Ik wil daar een eed op doen. Dat
zeg ik niet te mijner rechtvaardiging ik behoef
mij niet te rechtvaardigen, maar om mijn be
sluit te motiveeren, om toch afstand van u te doen.
De houding van mijnheer de graaf maakt boven
dien ik herhaal wat ik reeds zeide voors
hands een huwelijk onmogelijk. Al wilde ils alle
studiën ook met u doorloopen, ik zie dat wij moe
ten falen, omdat de macht, de invloed en liet geid,
die machten die ik haat en sedert mijn jeugd leeds
bestreden heb, te veel vermogen. Dit tooneel heeft
mij echter geleerd dat u een andere is dan ik
gedacht had. Zonder vertrouwen, zonder zelfbe
dwang is een huwelijk een onding. Het was een
beproeving, een onderzoek dat te uwen nadeele is
uitgevallen. Vaarwel 1 Ik koester geen wrok tegen
u. Maar mocht u aan uw, hartstochtelijke., wraak-
Zij hadden, liefc daar niet aangenaam, want al
mishandelden do Spanjaarden hen niet, zij wa
ren toch ruw cn sloegen een dreigenden toon
aan. Voor admiraal Cervera koestert Hobson
groote vereering, cn de admiraal hoeft van zijn
kant Hobson meer dan eens zijn bewondering
betuigd over „een der stoutste feiten in de ge
schiedenis der marine".
Na vier dagen werden de gevangenen overge-
hiaclit naar het militaire hospitaal, waar zij tot
hun invrijheidstelling bleven. Zij bleven onbe
kend met de gebeurtenissen daarbuiten; alleen
de donder van het geschut drong hun in de
ooren. Op den avond van den slag bij Santiago
weiden heel wat gewonde Spaansche officieren
naar het hospitaal gebracht. De gevangenen
worden goed ljehandcld en goed gevoed en heb
ben over het geheel geen klagen.
De Amerikaansehe schepen zijn natuurlijk
vol gevangen Spanjaarden. Aan boord van de
Harvard bevinden zich o. a. 450 man van
de Maria Theresa, en deze sloegen, naai
de „Daily News" uit Santiago verneemt, aan
het muiten. De Amerikanen waren er echter op
voorbereid en schoten op de muiters, waaidoor
er zes gedood en twaalf gewond werden.
Van de Phihppijnen komen weer berichten,
die den toestand niet zeer gunstig voor de Ame
rikanen voorstellen. Maar die berichten komen
van Spaansche zijde.
Zoo seinde de Spaanscho consul te Hongkong
dat de meerderheid der insurgenten de Ame
rikaansehe landingstroepen zeer slecht bobben
ontvangen, omdat er veel negers bij zijn. Zelfs
zouden to Cavita do insurgenten op de Ameri
kanen geschoten hebben. Er ontspon zich een
levendig vuurgevecht, waarvan de uitslag onbe
kend is.
Het bericht klinkt niet erg geloofwaardig.
Omtrent Manilla wordt bericht dat daar geen
gebrek aan water is, al is de waterleiding ook
vernield, omdat do regens aanhouden. De Span
jaarden verwachten hulp cn hopen nog op een
verzoening met do opstandelingen. Zij gaan
voort met de verdedigingswerken.
Intusschen is het eskader van Camara weer
door het Suez-kanaal teruggekeerdwaarschijn
lijk gaat liet naar Spanje terug. In Spanje zelf
woiden de batterijen van Punta Carnera tc
Algeciras geducht versterkt, om eventueel de
straat van Gibraltar to kunnen verdedigen tegen
een Amerikaaiiscli eskider.
Mot do rede van Cavaignac is do Dreyfus-
zuak nog lang niet uit. Dit blijkt uit de bespre
kingen in do Franscho pers, waarbij men ter
stond het ondeischeid kan bemerken tusschen
conservatieve, gematigd-republikeinsehe en radi
cale bladen. Die van de beide eerste richtingen
piijzen bijna eenstemmig de fliiddieid der ver
klaring van den minister van c-log en zijn van
meening dat daardoor de zaak- .eyfus voor goed
begraven is.
plannen willen vasthouden, dan mag ik u zeker
we! in herinnering brengen dat ik geen zwakke
knaap ben, die het met eene op een dwaalspoor
geleide vrouw niet kan klaar spelen
Na die woorden wilde Prestö zich verwijderen.
Maar zij, die naar hem geluisterd en daar gestaan
had alsof haar lichaam iri marmer was veranderd,
zeide na een diepen ademtocht
ïWaren deze brieven niet van uw verloofde,
dan is u van een vergrijp, de misdaad dezer hui
chelarij, ontlast. Maar ik geloof u niet en zal
onderzoek doen. Wellicht zijn zij door een andere
hand geschreven; de inhoud is afkomstig van uw
verloofde. Maar indien ik gelijk heb; indien u ook
nu een komedie hoeft gespeeld die met iiefdeseeden
begonnen is, voortgebouwd werd op leugen en die
u thans, omdat mijn armoede u teleurstelde, zoo
even op een andere wijze voortzette en nu weer
op de lompste wijze vernieuwde door u een mantel
van onschuld om te hangen en de plotselinge
erkenning mijner minderwaardigheid ais voor
wendsel te gebruiken... dan wil ik, ik, de dochter
van een man uit het volk, de dochter van den
paardrijder, hopen en wenschen dat u daarvoor
uw straf zal vinden Zoo, en nu verzoek ik u mij
terstond te veriaten Dit is mijn gebied, mijn
tehuis! Nog heden sluit ik deze deur en mijn hart
voor u, mijn hart dat u voor altijd toebehoorde
met a! de kracht, waarmede een vrouw vermag
lief to hebben. U heeft aiie rechten op Imgjor
genoemd Lavard, verloren, en uit dit komediespel
alleen meegedragen haar haat en indien u een
volkomen schurk is haar verachting!'
Zoo eindigde Imgjor en met een majestueus ge
baar strekte zij de iiand uiten hij, de man die
nog voor weinige dagen verklaard had dat nooit
iemand een vrouw zoo teeder en zoo belangeloos
bad liefgehad, dat het leven zonder haar bezit
Daarentegen zeggen de radicale, socialistische
en revisionmsusche bladen dat do zitting van
Donderdag volstrekt geen eind maakt aan de
zaak. Caxaignae's redevoering heeft huns in
ziens de onwettigheid van het vonnis van den
krijgsraad Hl het volle hebt gesteld. De revisio
van het vonnis schijnt nu noodzakelijk en on
vermijdelijk.
Zeer opmerkelijk is vooral de meening en do
houding der „Temps". Tegen zijn gewoonte
deelt het blad het oordeel van dertien andere
bladen mede over de zitting van Donderdag,
en geeft vervolgens in een hoofdartikel als eigen
meening deze, dat nu de minister een onderzoek
hoeft ingesteld, een ieder hef recht moet hebben
diens voorbeeld to volgen om na te gaan of do
stukken, waarop de overtuiging van den mimster
is gebaseerd, ook in staat zijn om de zijno to
vestigen.
Jaurès zegt in een heftig artikel tegen Cavaig
nac dat thans reeds de eerst ontkende echtheid
der Uhlaneu-brieven van Esferlutzy wordt toe
gegeven, ou spoedig zal de oiïicieelo bekentenis
moeten volgen dat het borderel van hom, dat hij
de ven-ader is, en dan komt na Esterliazy do
generale staf aan do beurt cn de mimster dio
thans weder recht cu gerechtigheid met voeten
heeft getreden.
Vermelding verdient van de buitenlaudscho
bladen do opmerking der „National-Zeitung",
dat de Duilscho regeering, indien zij in vertrou
wen werd gepolst, waarschijnlijk wel do waar
heid zou willen zeggen. Reeds vroeger is er im
mers van Duitsche zijde op gewezen dat er vol
strekt geen gevaar bestaat voor internationale
verwikkelingen. Men zal Frankrijk nergens het
recht ontzeggen om zijn eigen zaken in zijn eigen
huis te behandelen zooals het wilmaar de eer
ste beginselen van het recht kan het niet uit do
wereld doen verdwijnen.
Gemengde Blcdcdecllngen.
Zola heeft door een advocaat to TVeencn offi-
cieelo gegevens laten verzamelen over do jeugd
zijns vaders en diens loopbaan bij het leger en
in den civielen dienst. Daaruit blijkt dat hij in
hoog aanzien stond, terwijl van de aan Fran-
yois Zola eigenlijk heette hij Zolla door
Judet in do „Petit Ilépublique" ten laste geleg
de feiten niets is gebleken.
Een andere rehabilitatie is dio welke de hecren
Reichell en Scolt beproeven ten gunste van dr.
Cornelias Herz. Zij beweren de bewijzen te
hebben dat Herz nooit deel heeft genomen aan
de Panama-zaak; dat hij in stede van schulde
naar, schuldeisclier was van baron Reinach, en
dat zijn vrouw, terwijl hij ziek was en aan oen
afsehuwehjko chantage blootstond, heeft toege
stemd in een minder eervolle transactie.
Zij zeggen vooits dat Herz nog in het laats;
zijns levens een voor de kustverdediging buiten
gewoon belangrijke ontdekking heeft gedaan;
hij heeft voor den verkoop dier ontdekking
voor hem zonder eenige waarde zou zijn, verliet
het vertrek, terwijl hij koud en verachtelijk op haar
neerzag.
Daar Imgjor in de laatste dagen zich verre had
gehouden van haar familie, trok hot niet de aan
dacht dat zij ook in de op deze opwindende scène
volgende dagen zich niet vertoonde.
Zij was eerst tegen den morgen in een langen
loodzwaren siaap gezonken, die hei gevolg was van
haar diepe geestelijke uitputting, en toen zij togen
don middag ontwaakte, was haar kamer vol van
schitterenden herfst zonneschijn.
Maar met het weder-intreden in de wereld der
werkelijkheid vlogen ook weer de sombere gedach
ten als zwarte vogols op haar af, en door de
herinnering aan hetgeen den vorigen dag was
voorgevallen, overweldigd, staarde zij als wezenloos
voor zich uit.
Zoo was - dan toch de band tusschen haar eri
dien man voor goed verbroken; zoo had dus toch
hij golijk gekregen, die tegen haar wil in haar
leven was gedrongen. Meer nog: allen hadden gelijk
gekregen, en zoo spoedig was het bewijs geleverd
van Presto's onwaardigheid dat eerst alleen diepe
schaamte haar ziel vervulde dat de gedachte
haar beheerschte, het feit voor haar omgeving
geheim te houden.
Plotseling was alles anders geworden.
De onthulling omtrent haar geboorte had haar
geleerd dat zij minder rechten bezat dan Lucile,
in wie zij gewoon was haar zuster te zien.
Plotseling was zij een bijna slechts geduide daar
waar zij tot nu toe den lieren scepter der Lavard's
had gezwaaid.
(Wordt vervolgd.)
