BINNENLAND.
Staten-Generaal.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
YLAARDINGEN.
Fransciien oen groot gedenkteken voor de
slachtoffers van den Krimoorlog zullen plaatsen
Uit Athene wordt gemeld, dat er sprake zou
zijn van de verloving van prins Georgios, dun
eriiiilidruit der mogendheden voor den post van
gouverneur van Kreta, met een Russische prin
ses, vermoedelijk de zestienjarige dochter He
lena van grootvorst Wladimir. Prins Georgios
is 29 jaar oud.
Deze prinses schijnt een zeer gewilde jonge
danio te zijn, want volgens een ander bericht
zou ook prins Napoleon Bonaparte, die kolonel
in het Russische leger is, naar haar hand heb
ben gedongen. Do Parijsebo „Uuraki" wil weten
dat de verloving eerstdaags publiek zal wor
den. Van andere zijde wordt echter dit bericht
weer tegengesproken.
Uit St. Paolo de Loanda wordt bericht, dat
de feesten tot inwijding van den Congospoorweg
vier dagen hebben geduurd en uitstekend zijn
afgcloopen.
Wapen der Koningin.
Naar aanleiding van een door den heer J.
M. Lion, wupenteekenaar le 's-Gravenhage, aan
de Koningin-Regentes gericht adres om inlich
tingen te mogen ontvangen omtrent het wapen
van de Koningin, is hum medegedeeld, dat het
wapen van wijlen den Koning bij Kon. besluit
is vastgesteld en dat zoolang hieromtrent niet
anders is bepaald, dit wapen ook voor de Koningin
onveranderd blijft gehandhaafd.
Leerplicht.
liet voorloopig verslag over de wettelijke be
palingen tot regeling van den leerplicht, een stuk
dat 55 pagina's beslaat, is vereelienen.
liet volgende is er aan ontleend
Velen verklaarden de indiening van het wets
ontwerp met leedwezen te hebben gezien.
Zoo er geen verschil bestaat ten aanzien van
het doel van het ontwerp, bevordering van ge
regeld schoolbezoek, met het middel, dat de
regeering wil bezigen ter bereiking van dat
doel, kou men zich in beginsel niet vereenigeu.
Het. wetsontwerp heet, te strekken tot invoering
van leerplicht, maar betreft in waarheid do in
voering van schooldwang.
Ter bestrijding van schoolverzuim dient men
andere middelen tc kiezen dan de invoering van
een anti-nationaal stelsel, volgens hetwelk de
staat als oppervoogd oplredt en zich het recht
toekent ton aanzien van de opvoeding der kin
deren tuss heubeido to treden, niet slechts voor
hot geval dat die opvoeding door de ouders
wordt verwaaloosd, maar zoodra de ouders zich
niet houden aan do zeer strikte regelen, welke
het wetsontwerp ten aanzien van het school
bezoek gelieft te stellen.
Wordt naar bet oordeel van velen met de iu-
Cgoering van den persoonlijken dienstplicht reeds
een bedenkelijke greep in de volksvrijheid ge
daan, men achtte het al zeer onverstandig daar
op een aan een groot deel der bevolking zoo anti
pathiek voorstel te doen volgen als dat tot in
voering van leeplicht.
Lag liet op den weg van het tegenwoordig
ministerie een voorstel tot invoering van leer
plicht to doenl Men kon het geenszins inzien.
Bij de jongste algemeene verkiezingen is de leer
plicht evenmin op den voorgrond gesteld als
de persoonlijke dienstplicht. Veleer had men
van dit Kabinet voorstellen op eigenlijk sociaal
gebied mogen verwachten. Te dien opzichte be
staat zeker meer urgentie dan met betrekking
tot de invoering van leerplicht.
Volgens verscheidene leden mocht aan invoe
ring van leerplicht niet gedacht worden dan met
voorafgaande of gelijktijdige principieele verbe
tering in de regeling van het lager onderwijs.
To bedenkelijker zou de invoering van leer
plicht zijn, nu een niet onaanzienlijk aantal
openbare onderwijzers blijkt sterk gekant te zijn
zoowel tegen onze staatsinstellingen, bepaalde
lijk tegen het koningschap, als togen de bestaan
de inrichting der maatschappij, en deze ouder
wijzers zich niet ontzien, zoowel hl als buiten
de school, aan hunne meeningen ui ing te geven,
terwijl de regeering niet dc macl t en wellicht
ook niet het recht heeft dit tegen te gaan, zoo
lang die onderwijzers slechts zorgen zekere gron-
zen niet tc overschrijden.
Dat dit wetsontwerp kort voor do aanvaar
ding der regeering door de Koningin werd in
gediend, werd door sommige leden onpolitiek en
oukieseh geacht.
Door vele andere ledon werd daarentegen de
spoedige indiening van dit wetsontwerp toege
juicht. Zich voostellende nader op den rechts
grond van den leerplicht terug te komen, be
paalde men zich dezerzijds voorshands tot de
opmerking, dat het wetsontwerp geenszins strekt
om den Staat de opvoeding der kinderen in
eigen handen to doen nemen en de ouderlijke
vrijheid niet meer beperkt, dan met het oog op
de feitelijke toestanden bepaald noodig is.
De indiening van het wetsontwerp lag zeker
op den weg van het tegenwoordig Kabinet. Ware
do regeering nalatig gebleven, zij zou ongetwij
feld door hare vrienden in verzuim zijn gesteld.
Dat de aanstaande aanvaarding van de regee
ring door de Koningin eene reden had behooren
te zijn om de indiening van het wetsontwerp te
verdagen, werd niet ingezien-
Vel© leden waren van gevoelen, dat d© Staat
het recht mist om op de voorgestelde wijze aan
ouders de verplichting op te leggen hunne kin
deren naar school te zenden of huisonderwijs
te doen genieten.
Het streven naar wettelijke regeling van het
schoolbezoek werd te bedenkelijker geacht, om
dat de kinderen gedreven zullen worden naar
scholen, ingericht volgens het onbevredigende
stelsel der wet op het lager onderwijs.
Wordt vervolgd.)
Aij'eli.
De »N. R. Cu" ontving gisteren het volgende
telegram uit Batavia.
Men heelt vernomen, dat Panglirna Poüin zich
in de bergen bij Pad an g Tidji bevindt. Luitenant-
kolonel Willems gaat ei met 2 bataljons uit
Segli heen Een andere troepenmacht gaat er
been van Reung-Rcung uit.
li. K. II. prinses Pauline van Wurlernberg
is gisteren weder van Soestdijk naar Duitsch-
land vertiokken.
H. K. 11. begaf zich met een hofrijtuig naar
Utrecht, van waar zij met den doorgangstrein
der Staatsspoorwegen de reis naar Frankfort
vervolgde.
De Minister van Finantiün maakt bekend
dat het saldo van 's rijks schatkist op 9 dezer
bedt oeg
bij de Nedorlandsehe Bank 3,1-40,500.59Vs
hij de betaalmeesters - 1,780,495.21
Tezamen... ƒ4,921,001.8072
De anti-revolutionaire candidaat van de Sta
ten voor Brielle, de lieer van Beekurn Mau-
risse heeft de vetklarig afgelegd, dat hij eene
eventueele benoeming niet zal aanvaarden. Hij
adviseert dus de candidaatsteliing in te trekken.
De heer P. C. Evers, gekozen tot lid van
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland is giste
ren in functie getreden.
Het bericht dat de heer Scherer, oudste lid
van den Raad van In die, zijn verzoek om ontslag
had ingediend, is volgens het »Vad." onjuist.
Het blad verzekert, dat van een door den lieer
Scherer gedane aanvraag om ontslag aan het
departement van koloniën niets bekend is.
Een veertiental leden van de Commissie van
het Internationaal Bureau voor deu Vrede te
Bern, heeft einde Juni een adres verzonden aan
de voorzitters van de Ministerraden de neutrale
Staten, om hunne tusschenkomst in te roepen,
ten einde ernstige pogingen te beprot ven vrede
te stichten tusschen Spanje en Amer ka.
De onderteekenaars, waartoe mevt. Bertha
van Satinet* en vele andere vredevrienden be
hooren hopen, dat voorstellen lot gemeen
schappelijk optreden voor het aangegeven doel
althans gunstig zullen worden ontvangen.
Bij den Zwolschen gemeenteraad is door een
tweetal raadsleden een voorstel ingediend tot
het heffen eener straatbelasting.
Den Gen Augustus a. s. vertrekt uit Amster
dam per st. PrinsesSophie naar Oost-Indië
een detachement aanvullingslroepen sterk 5
onderofficieren en 90 korporaals en manschap
pen, onder bevel van den kapt. der inf. J.
Bryan.
In October a.s. zal een vergelijkend onderzoek
plaats hebben van adspiranten voor de betrek
king van klerk der posterijen en telegraphic, om
naar mate van dc behoefte to worden benoemd.
Nadere bijzonderheden bevat do „Staats-Ct."
no. 159.
OVERSCHIE, 12 Juli. Gistermiddag geraakte
het 3-jarig dochtertje van L. Ilartog al spelende in
de Delfshavensche Schie, zonder dat het door iemand
werd opgemerkt. Gelukkig bemerkte J. Breugem,
die dicht daarbij aan het werk was eenige beweging
in het water, waarop hij het kind spoedig van een
wissen dood redde.
Niet lang daarna geraakte dc Sl-jarigc weduwe
Van Voorden bij het spoelen van kleederen te water
maar werd gelukkig onmiddellijk gered.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Maandagavond 11 Juli.
De Minister van Marine deelt mede, da',
hij na kennis genomen to bobben van de tweede
motie van den heer van Aech van Wijck volstrekt
geen bezwaar heeft om te voldoen aan diens ver
langen om ook andere personen, die niet in hec be
zit zijn van het diploma eindexamen Hoogere Burger
School met 5 jarigen cursus toe te laten tot het
examen voor adjunct-administrateur bij de Konink
lijke Ncderlandsche Marine. Het is nooit 's Ministers
bedoeling geweest om de Hoogere Burgerscholen
voor te trekken en dus wenscht de Minister ook
toctelaten die jongelieden die in het bezit zijn van
een diploma A der wet op het M. O.
De heer van Ascli van W ij c k verklaart dat
het nimmer zijne bedoeling is geweest door eene
matie te reageeren op vroeger genomen besluiten.
Spr. treedt daarop in eene liotorisehe beschouwing
oin aan te toonen dat men ten allen tijde in het
Parlement is opgekomen tegen den eisch om een
examen voor dc Hoogere Burgerschool, of in het
algemeen het voldoen aan een examen aan de een
of' andere inrichting van onderwijs, als eiseh te stellen
tot toelating voor een ander examen. Spr. meende,
waar de minister van marine begint met een eisch
tc stellen welke geen ander minister doet, en deze
nergens geldt, daartegen te moeten opkomen. Thans
trekt bij zijn motie in.
De vergadering is daarna verdaagd tot morgen
Dinsdag ten 11 uur. Als dan zijn aan de orde de
reeds medegedeelde onderwerpen."
Zitting van Dinsdag 12 juli.
{Per telegraaf.)
Kleino wetsontwerpen.
Goedgekeurd werden o. a. de internationale sani
taire conventie, den 19den Kaart '97 to Venetië
geslotenen de suppl. justitie-begrooling (aanstel
ling van een adjunct-inspecteur voor het gevangenis
wezen.
Pantserschip.
Vervolgens kwam in behandeling het w. o. tot
verhooging van de marine-bcgrootbg (bouw van een
pantserschip.
De heer van Alpheu verdedigde het wetsont
werp, maar ccnigc technische werken in overweging
gevende, beval hij ten zeerste aan door zwaarder
pantsering grooter gevechtswaurde aan het schip tc
geven, terwijl hij ook menschelijk achtte een torpedo-
lanceerinricbting op het achterschip. Hij juicht tot
dat het auxiiiair eskader met pantserschepen zal
worden versterkt. Het nieuwe schip zal een belang
rijke aanwinst voor onze maritieme strijdkracht zijn,
en bij verderen geregelden aanbouw zal aan 's Rijks
werf storing in de organisatie en verloop van goede
werkzaamheden worden voorkomen. 1
De heer Rutgers van Rozenburg den
aanbouw verdedigende hoopt dat de Kamer zich door
de aanneming tevens gebonden zal achten tot goed
keuring van 's ministers verdere plannen. Hij oppert
eenige bedenkingen tegen den langen duur (10 jaren)
eer de plannen van aanbouw kunnen zijn uitgevoerd.
Ook bad hij gaarne eenige meerdere snelheid voor
de schepen gcwcnscht en z. i. had de minister de 4
millioon die hij uitspaart, kunnen aanwenden tot
aanbouw van een aviso of Koninklijk jacht, opdat
onze Koningin met een eigen schip kan reizen.
De heer Sckiininelponninck v. d. 0 y e zal
met vertrouwen zijn stem aan dit schip geven, en
hij waarschuwt aan de finantieelc gevolgen tegen
snelle en kostbare vermeerdering onzer vloot.
De heer Kransen van de Putte is eveneens
voor het schip, maar mankt ziju stem los van 's
ministers verdere plannen. Spreker wijst op de tijds
omstandigheden en op de mogelijkheid van het ont
staan van conflicten in 't Oosten, hetzij nu of later,
met het gebeurde op de Phiiippijuen of met het
„inhuren" van China. Daarom meent spr. dat de
verbetering onzer vloot, om uit den ontredderden
toestand waarin deze in Indiü thans verkeert te
komen, een zaak van politiek is voor het gchcelo
Kabinet.
De Minister van Marine den aanbouw ver-
verdedigende, acht pantsering en snelheid voldoende
een schip van eenige miuderc snelheid is daarom
volstrekt niet inférieur, dat is uit de geschiedenis
gebleken.
Voor het aanbrengen achteruit van een torpedo-
lancecrinriehting zou te veel ruimte worden opge
offerd. Aan den heer Rutgers merkt hij op dat do
financieels toestand maatstaf moet zijn voor nieuwen
aanbouw.
De Minister gelooft niet dat het vierde, vijfde
schip, begrepen in zijn plan, er juist zoo zal uitzien
als het schip waarvoor nu gelden worden aange
vraagd. Van type in den zin van volkomen gelijk
vormigheid kan dus geen sprake zijn.
Een aviso acht hij niet noodig en hij gelooft niet
hoewel 't een illusie is van onze marine, een
Koninklijk jacht te bezitten datH. M. de Koningin
thans, nu nog zooveel uitgegeven moet worden tot
het in orde brengen onzer vloot, zou goedvinden
een uitgaaf voor een dergelijk jacht to doen.
Het volgend jaar zuilen 2 pantserdekschcpen in
Indié aanwesig zijn en tot 1902 zal geregeld met
versterking van onze Indische vloot worden voort
gegaan.
De minister van Koloniën wijst er nog
op dat wegens de plaatselijke omstandigheden, pas
sieve torpedo-middelen niet mogelijk zijn zonder zeer
groote kosten, en daarbij komt nog dat een torpedo-
dienst in Indië zou moeten worden ingericht.
Na nog eenige opmerkingen, waarbij spr. deed
uitkomen dat de grootste waarborg tegen bnitcn-
landsch geweld is het bevorderen van binnenlandscbe
rust, werd het wetsontwerp zonder stemming goed
gekeurd.
R ij w i c 1 b e I a s t i n g.
Na goedkeuring van dc Borgtochten wet
was aan de orde de rijwiel-belasting, waarbij de
hoeren Bultman enRahusen zich verklaarden
tegen bat ontwerp.
Eerstgenoemde achtte de belasting te drukkend
voor het platte land. Bij goede coutróle zullen
bovendien de perceptiekosten wellicht meer bedragen
dan de opbrengst en zouden de deurwaarders meer
voordeel hebben dan de schatkist.
Do heer R a h u s c n wilde de rijwielen onbelast
laten, temeer daar de opbrengst uiterst gering wordt
geraamd.
Nadat de heer Rutgers uitvoerig de uitwerking
van het beginsel had afgekeurd, hoewel hij wei voor
het wetsontwerp zal stemmen, verdedigde de Mi nis
ter erkennende dat verwerping geen overwegend
nadeel voor 's Rijks schatkist ten gevolge zal hebben
het ontwerp met het oog op de billijkheid en
omdat door verwerping een leemte zal ontstaan. Hij
kan niet inzien dat de geringe opbrengst een be
zwaar kan zijn. Trouwens die opbrengst zal in de
toekomst grooter worden. Dc opneming van de rij
wielen in het personeel zal de controle van de perso-
neele belasting versterken.
Het ontwerp werd aangenomen met 30 tegen
12 stemmen.
Ticndrocht.
Goedgekeurd werd hot wetsontwerp tot bekrach
tiging van eene door den Staat met de gemeente
St.-Michicls Gestel aangegane overeenkomst omtrent
aan- en afkoop van tieudrccht.
Dc heer Van Zinnictj Borgman juichte
dit wetsontwerp ten zeerste toe. Afkoop van tiend
recht noemde hij een zegen voor den landbouw, en
was in 't belang van do eigenaren van ticndplichtig
land, van de gemeenten en van den Staat.
De heer Vlielander Hein acht de afkoop
som te laag en meent dat het ontwerp niet aan hof
doel zal beantwoorden, iets dat door deu heer v a a
der Biesen wordt weersproken. j
Met 31 tegen 11 stemmen werd het ontwerp a a n-
g e n o m o n. t
Goedgekeurd werd de overeenkomst met dc
maatschappij Zeeland wegens het uitvoeren van den
maildienst Vlissingen en Queensborougb.
Morgen 11 uur voortzetting van het wetsontwerp
betrekkelijk 'en Noord-Ooster locaal spoorwegwaar
tegen de hevi Laan o. a. met het oog op den streek,
bezwaar maakte.
Bij Kon. beslnit zijn benoemd: tot ourgemeester
van Pannerden R. A. yan den Bergh, secretaris dier
gemeente; tot idem van Ameide en van Tienhoven
A. P. H. A. de Kleyn, secretaris dier gemeente; tot
id, van 's-Gravendeel F. E. Vaarzon Morel; tot idem
van Oploo c. a. J. C. Arts, secretaris dier gemeete:
tot idem van Sluis J. H. Hennequin, en tot idem van
Nieuwstaat, W. Stellen, secretaris dier gemeente.
Bij Kon. besluit is.* lo. aan den tweede-luitenant
der artillerie H. Philippi, bestemd voor den dienst
in Xederlandsch-Indië, thans k la suite van het koloniaal
werfdepot, op het daartoe door hem gedaan verzoek
een eervol ontslag uit den militairen dienst verleend
en 2o. genoemde eervol ontslagen officier benoemd
tot tweede-luitenant bij het wapen der cavalerie van
het leger in Nederlandsch-Indië.
Bij Kon. besluit is J. H. van den Berg ontslagen
als secretaris-penningmeester in het waterschap^de
polder van Dienen, provincie Noordbrabant.
t> Einde der Kermis.
Gisterenavond tot siot in de Oflicieren-ver-
eeniging nog eens de Rotterdammers.
Daar is hartelijk gelachen om alle nonsens
van »De controleur der Wagons-Lits", een aller
dolste klucht van Franschen bodem, zonder
ook maar een greintje draad. Om iets wat
daarop lijkt zijn de dwaasste tooneelen gegroe
peerd. Van het spel moet dan ook alles bij
dit stuk afhangen, en hierin slaagden de ver-
tooners uitstekend. Brondgeest was weer goed,
Jan C. de Vos allervermakelijkst, Haspels aardig,
Faassen leuk en de darnes dito dito, al wonnen
liet ditmaal de heeren.
Wij vertellen van dit stuk niets, men moet
dat zien om er iets aan te hebben. Allerdolst
was de scène met de dame, die aan zenuwachtige
trekking der halsspieren leed grappig de laatste
acte met het telkens afwisselend tafeipersoneeh
Als nastukje ging sDe militaire Willemsorde"
met den auteur Rosier Faassen in de titelrol.
Dit speelt in 1865. Nu dat was te merken.
Faassen speelde anders met gloed.
Wij vernemen, dat aan de crediteuren van
den voormaligen gemeenteontvanger alhier
binnenkort 147/io hunner vorderingen zal
worden uitgekeerd, zoodat aan de Gemeente
nog circa f 8500. ten goede zal komen voor
liet te kort in de Gemeente kas.
Onder de namen der geslaagden bij de over
gangsexamens aan de H. B. School komt voor
van de le naar de 2e klasse bevorderd P. v.
Lan dit moet zijn P. van Zon.
De Delfteche lustrumfeesten hebben aan het
station alhier reeds heel wat diukte veroor
zaakt. Vóór 3 uur waren reeds niet minder dan
660 passagiers van hier uil naar Delft vertrok-
kun, terwijl nog voortdurend biljetten voor dat
station worden afgegeven, terwijl zeer zeker
nog een belangrijke verhooging vau het aantal
zal worden verkregen tegen het uur van den
avondoptocht.
Op het traject Den HaagRotterdam zullen
32 extra-treineu rijden, die allen -hier zullen
stoppen. Aan het station alhier waren hedenmor
gen bijna geregeld meer passagiers dan be
schikbare plaatsen zoodat telkens velen moesten
wachten.
Door de politie is gisterenavond aangehouden
een 12 jarig meisje uit Rotterdam dat nog al
royaal in het geld bleek te zitten. Da politie
ondervroeg haar daarom en nu bleek dat zij
door haar moeder naar den slager was gezonden
om vleesch te halen, maar dat zjj, in plaats
van aan den opdracht te voldoen, naar Schiedam
was gegaan, om te p'ofiteeien van de kermis
vermaken; lustig draaiende werd zij aange
houden. Zij was in het bezit van ongeveer f 9.
Onmiddellijk is zij naar Rotterdam getranspor
teerd om aan haar moeder te worden terug
gebracht.
V U O R A M JM A
van het Concert door liet Stafmuziekcorps der
d.d. Schutterij te Rotterdam, kapelmeester
de heer Arthur Seidel,
op Donderdag 14 Juli 1898, des avonds ten
acht ure, in de Officieren-Vereeniging
te Schiedam.
Eerste Afdeeling.
*1. Washington-Marsch (nieuw), J. P.'Sousa.
2. Ouverture ïLa Bohémienne", M. Balfe,
*3. Lenz und Liebe, Wals (nieuw), F. v.
Blon. 4. Fantaisie uit sFaust" (arr. F.
Dunkier), Ch, Gounod.
Tweede Afdeeling.
5. Ouverture ïSaul", Bazzini. 6. Prolog
uit Paljas", R. J-,eoncavalIo. *7. Herzklopfen-
Polka voor Xylophon, A. I<riedel. (Voor te
dragen door den heer E. Franke.) 8. Czardas,
J. Giossmann. '9. »Karikaturen" (nieuw).
Humorirtischer Potpouiri, A. Seidel.
Eerste uitvoering.
BURGERLIJKE STAND.
Overleden
11 Juli. Zoetje Korporaal, wed. van D. Smit,
oud 67 jaar, Itolterd. dijk.
Voor het bouwen van een woonhuis, pakhuis,
kuiperij en kantoor in één perceel, aan de
Nieuwe Haven, alhier, voor den heer W. Sterk
Jbz., is het laagst ingeschreven door de heeren
De Lange Maarleveld alhier foor f15500.
BURGERLIJKE STAND.
Cleboren
11 Juli, Henri, zoon van H. Noordboek en
A. P. Harnelink, Oosterstraat.
12 Juli. Johanna, dochter van J. Drpp.enK.
A. de Neeff, Am. lloogvl straat.