52*" jaargang.
Donderdag 4 Augustus 1898.
N°. 9694.
VROUWENSTRIJD.
FEUILLETON.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
KENHSGEVim
BUITENLAND,
ëtjj^gagjjwa Is
ABOimranspsua vosr Schiedam, per kwartaal
o n omliggende plaatsen, p. kwart
franco per post, p. kwartaal.
Afconderlijke «maners
BUREAUBOTER» TRA AT 70, Telepl.r.on Wo. 123.
AnvEETWTntPBusvan 1—8 gewone regels met i site-
grip van eeno Courant
Iedere gewone regel meer
Bij abonnement wordt korting verleend.
f 0.58
0.10
Schietoefeningen.
De burgemeester van Schiedam vestigt, op ver
zoek van den heer Commissaris der Koningin in de
provincie Zuid-Holland, de aandacht van belangheb
benden op het navolgende bericht aan zeevarenden
Torpedo-terrein aan den Hoek-van-Holland.
4e District.
Volgens mededeeling van den Inspecteur over het
Loodswezen in het 4e en 5e District, dd". 27 Julijl,
zullen van den 22u Augustus tot den In October 1898,
in den Nieuwen Rciterdamechen Waterweg, 4e District,
ter hoogte van het fort Hoek-van-Ilolland, oefeningen
plaats hebben met ongeladen torpedo's.
Het onveilige terrein zal worden aangegeven door
roode spitse tonnen aan den N.-kant, en groene tonnen
aan den Z.-kar.t.
(Zie iNed. Krt." nrs. 218, 202).
Schiedam, 3 Augustus 1898.
De Burgemeester voornoemd
VISSER, L.-Jl.
Algemeen overzicht.
Schiedam, 3 Augustus '98.
'tis of de politieke wereldstroom, die heel
het mechanisme van vorsten en parlementen,
legers en vloten in beweging pleegt te brengen,
in zijn kaJmen komkommertijd-gang thans ge
heel is gestuit. Voor den dood van den mach
tige die thans machteloos is geworden, zwijgt
alles.
Reeds is Bismarck's lijk in de kist gesloten,
veel eerder dan men wel verwacht had. De bal
seming moet niet zeer wel gelukt en het gelaat
te veel ingevallen zijn.
Zoodoende hebben noch keizer Wilhelm en
zijn gemalin, noch de rijkskanselier von Hohen-
lohe een laatsten blik kunnen werpen op den
grooten staatsman. Een gipsafdruk voor het
door Begas te maken beeld kon niet meer ge
nomen wordenvon Lenbach's penseel vond
geen gelegenheid meer 's prinsen trekken nog
eens, voor de laatste maal, op het doek vast te
houden.
Ten strengste wordt de toegang tot het park
van Friedricksruh bewaakt door soldaten en
politie- Alleen eenige weinige personen uit Bis
marck's naaste omgeving mogen toegelaten wor
den. De couranten kunnen bijna niets te weten
komen. Piins Herbert von Bismarck laat zich
wegens hoofdpijn excuseeren.
De sterfkamer is gisteren door eenvoudige
rouwversieringen ih een kleinen doodenkapel
veranderd.
De wanden en de vloer zijn met zwarte klee-
den bedekt. Ter plaatse waar het bed stond, is
een eenvoudige katafalk opgericht, waarop de
kist staat; deze is van zwart gepolijst eiken-
Doon
HERMANN HEIBERG.
59)
Hij luisterde ook naar haar, zonder haar in de
rede te vallen. Zijn blikken hingen aan de hare,
alsof hem een betoovering had aangegrepen Zijn
magere handen grepen steeds weer naar de flesch.
Vaak haalde hij diep adem, en hij scheen zoo
bezwaard, dat zij eenige malen bezorgd vraagde
of hem iets deerde.
vNeen, neen, niets, freule. Gaat u voort als 't u
belieft
Somtijds scheen het, terwijl hij naar haar
luisterde, of hij zich in een soort verrukking be
vond, alsof hij zich door haar woorden zóó geheel
verplaatst had in de wereld der werkhjkheid, dat
voor hem reeds alles tot feiten was geworden.
En het slot was dat hij geestdriftig met haar
instemde, zich bereid verklaarde voortaan met haar
door het land te trekken en haar door hem goed
gekeurde plannen ten uitvoer te willen leggen.
»Zie, freule, mij ontbraken immers alleen de
middelen die u bezit 1 Ik moest mij beperken tot
mijn redevoeringen. Van de entrée's die er betaald
worden, moet ik leven en moet ik mijn reizen be
kostigen. U heeft een volle kas. U kan zelfs nog
aan anderen geven. Onder zulke ve: wachtingen en
gedachten stroomen da menschen toe. Dan rekenen
hou.
stam
kaars
eind.
Reu
van ro
een het
bedekke
Houtv
Volger,
kist plaat
>-en handvatten. Om het bed
zuilenop elk daarvan twaalf
sbeeld staat aan het hoofden-
emkranscn, o. a. heerlijke,
■an Bismarck's kinderen en
het personeel van Varzin,
k en de kist.
u de doodenwaebt.
heeft het verzegelen der
.„u m t bijzijn van von Holien-
lohe, volgens anderen een half uur vóór diens
komst.
Met de kerkelijke inzegening van het lijk
heeft de familie op do komst van den Keizer
gewacht.
Om 5.55 gistermiddag kwam Wilhelm II
met do Keizerin, vergezeld van von Bülow en
eenig gevolg, te Friedrichsruh aan.
De Keizer was in admiraalsunifonnde Kei
zerin in het zwart. Langs den weg stonden
soldaten opgesteld. De trein reed door tot aan
de poort van het kasteel, waar de familie Bis
marck het keizerlijk paar aan het portier op
wachtte.
De Keizer kuste Herbert von Bismarck twee
maal op beide wangen en drukte graaf Wilhelm
de hand, waarop men het kasteel binnentraden
naar de sterfkamer ging. Prins Herbert leidde
de Keizerin.
Onmiddellijk begon toen de lijkdienst. Do
minee Westplial, die 's middags al aan de fa
milie het avondmaal had bediend, hield een
zeer korte inzegeningspreek over 1 Cor. 15 vs.
53, 54, 55 en 57, welke tekst Bismarck zelf
vroeger had uitgekozen voor zijn lijkdienst.
'tZijn de bekende schoone verzen: „Want
dit verderfelijke moet onverderfelijkheid aan
doen, en dit sterfelijke onsterfelijkheid aandoen.
En wanreer dit verderfelijke zal onverderfelijk
heid aangedaan hebben, en dit sterfelijke zal
onsterfelijkheid aangedaan hebben, alsdan zal
het woord geschieden dat geschreven isde
Dood is verslonden tot overwinning. Dood, waar
is uw prikkelHel, waar is uw overwinning?...
„Maar Gode zij dank, die ons de overwinning
geeft door onzen Heer Jezus Christus."
De plechtigheid, die alleen door de naaste
familie, eenige der oudste beambten en liet kei
zerlijk paar werd bijgewoond, duurde slechts
kort; om half zeven was zij reeds afgeloopcn.
De Keizerin legde een krans van witte bloe
men neer.
Het afscheid van het keizerlijk paar was we
der zeer cordiaalopnieuw kuste de Keizer prins
Herbert tweemaal, waarna Keizer en Keizerin
vertrokken om reeds te tien uur to Potsdam
aan te komen.
Zijn plannen voor een grooten openbaren
lijkdienst heeft do Keizer opgegeven, zoocüta hij
Bismarck's laatsten wil omtrent zijn liegrafenis
vernomen had. Thans heeft hij alleen bevolen
dat morgen in de Kaiser-Wilhelm-Ge' htniss-
Kirche te Berlijn een eenvoudige lijkdienst zal
worden gehouden, waaraan het Keizerlijk paar,
de te Berlijn aanwezige prinsen, vorstelijke per
sonen, gezanten en vertegenwoordigers, do rijks-
ook de betere kringen het zich tot een eer mede
te doen. Uw naam, uw positie en uw rijkdom
trokken. Want u moet het weten, ten slotte komt
het toch bij allen zonder uitzondering alleen aan
op twee dingen op bevrediging der ijdelheid en
op bereiken van voordeelen. Van de zaak zelf
doordrongen zijn nauwelijks een dozijn van het
miilioen."
zlloe? Dat zegt u, mijnheer Eollund riep
Irogjor met groote verbazing uit. vAch, dat doet
mij innig leed. En laat ik u terstond zeggen dat
u dwaalt, wanneer u meent dat ik nog rijk ben,
dat ik nog iets ter wereld te geven heb. Ik bezit
niets daar ik met mijn familie volkomen en voor
goed in onmin ben geraakt. Wanneer ik mijn sie
raden verkoop het meeste heb ik reeds van de
hand gedaan dan blijft mij hoogstens de moge
lijkheid over om nog eenige dagen te leven
Reeds bij Imgjor's eerste woorden had zich op
's mans gelaat een uitdrukking van neerslachtigheid
en grenzalooze teleurstelling vertoond. Bij het eind
van haar verklaring krulde hij, nu reeds in het
geheel niet meer zijn veranderde gewaarwordingen
en gedachten verheelend, de lippen en schudde af
wijzend het hoofd.
nAIs de zaken zoo staan, freule, dan is
er niet het minste te beginnen. Ik ging natuur!
van geheel andere veronderstellingen uit. Bij zulk
een staat van zaken kan ik u niet de geringste
resultaten voor uw plannen beloven. Wij zouden
elkaar slechts wederkeerig in den weg staan. ISu
kan ik alleen mijn bestaan vinden voor het ver
volg zouden wij niet ons dagelijksch brood hebben,
Is werkelijk alles verloren? Bestaat er geen KCge-
lijkheid van een verzoening met uw familie
kanselier, de staatsminister cn de staatssecre
tarissen, dc bondsraad, de loden der wetgeven
de lichamen, liet legerbestuur en vertegenwoor
digers van rijks-, staats- cn gemeentebesturen
zullen deelnemen.
Voorts heeft de Keizer gisteren te Kiel gelast
dat dc gaffel- cn topvlaggcn der vloot evenals
de vlaggen aan land halfstok geheschen moes
ten worden, 's Middags brachten de schepen
een rouwsaluut van 19 schoten.
Wanneer de begrafenis zal plaats vinden, is
nog onbekend. Verschillende vorstelijke perso
nen m Duitscliland, hebben, reeds hun tegen
woordigheid bij de bijzetting toegezegd; aan
den erfprins van SaksenMeiningeti is o. a.
geantwoord dat die eerst over eenige weken zal
plaats vinden.
Naar men zegt rekenen Ilainburgsclie vrien
den van den overledene liet zich een eer, voor
hun kosten het mausoleum voor den grooten
staatsman te mogen oprichten; de kosten daar
van zullen 300,000 mark bedragen.
Over de laatste levensdagen van den prins
moet prof. Schweninger nog gezegd hebben, dat
de prins zeer veel heeft geledenhij zou daar
aan toegevoegd hebben: „Bismarck is niet aan
een ziekte gestorven. Zijn ouderdom en iets an
ders, dat ik niet zal zeggen, hebben hem ge
dood". Hiermede zou 's prinsen lijfarts dan be
doelen bitterheid en wrok tegen Keizer Wil
helm. Vrijdagavond was Bismarck nog zóó wel,
dat hij om half twaalf nog geen zin had zich ter
ruste te leggen.
De „New-York Herald" eindelijk ontving van
haar particulieren correspondent de volgende
interessante bijzonderheden over de eerste
©ogenblikken na Bismarck's dood
„Onmiddellijk na den dood van vorst Bis
marck werden de vensters geopend, en konden
de bedienden van uit den tuin een blik slaan
op hun ouden meester zooals hij daar, bedekt
door een wit laken, lag, mot lit hoofd rusten
de op het kussen. Prins Herbert, gebogen door
smart, hield den blik strak gevestigd op het ge
laat van zijn vader. De elementen schenen,
evenals bij den dood van Napoleon I, te doelen
in de tragische gebeurtenis. Een heftige storm
woedde 's nachts over de Noordzee, cn er
licerschtc een koude als in den herfst."
Prof. Schweninger had den correspondent nog
gezegd dat hij gehoopt had het leven van den
vorst tot zijn negentigste jaar te kunnen rek
ken maar hij had steeds rekening te houden
gehad met den opwindenden invloed der ge
beurtenissen, die op het ontslag van Bi«narck
waren gevolgd, op 's prinsen gezondheid.
Men zegt dat Bismarck zijn „Herinnerin
gen" reeds lang geleden voor ccn miilioen mark
aan een uitgever heeft verkocht.
Do „Vonviirts" wijdt een artikel aan den
overledene, waaruit blijkt dat de redactie bij
den naam Bismarck alleen denkt aan den ver
bitterden strijd dien hij tegen do sociaal-demo
cratie heeft gevoerd.
net centraal bestuur der nationaal-libcrale
partij zond een telegram van deelneming en zal
een krans op 's prinsen baar doen neerleggen.
»Neen", antwoordde Imgjor koe!, op zulk een
ijskouden toon, dat do man, die zich reeds over
gegeven had aan alle mogelijke droomen van liefdes
geluk en aardsche schatten, thans wel volkomen
ontnuchterd moest worden,
In een oogwenk verdween de verlokkende be
koring die Imgjor op hem had uitgeoefend.
Maar ook Imgjor leed onder vreeselijke teleur
stelling, een dubbele teleuistelling, daar zij zich
niet alleen bedrogen zag in haar hoop op dezen
man ais redder en medewerker aan haar groote
plannen, maar ook door hem op zoo onbarmhartige
wijze geleerd had hoe nutteloos alle moeite zou
zijn zonder maferieeie middelen. Zij had zich over
gegeven aan het onbepaalde gevoel dat dezo edele
enthousiast met blijdschap de taak op zijn schouders
zou nemen om die te versclmfTen, dat hij daartoe
ook gemakkelijk in staat zou zijn. Zij, die steeds
uit een vollen buide) had geput, die steeds de hand
had kunnen openen, had ondanks den blik die zij
dagelijks sloeg op den bestaansnood der mensch-
heid, zich ook in dit opzicht in een wereld van
illusies laten vervoeren.
En wederom had zij even voorbarig als onver
standig gehandeld I In plaats van vooruit te onder
zoeken, de gevolgen van haar voornemen te over
leggen, had zij haar verwachtingen zonder meer
tot feiten bevorderd en was reeds bij de eerste
schreden die zij gedaan had, gestruikeld en bijna
gevallen.
Nu stond zij in vreeselijke duidelijkheid over
viel haar die gedachte werkelijk tegenover het
iniets." En zij had zich, wanneer zij eerlijk met
zich zelf te rade ging, gedurende haar nu bijna
tweeëneonhalfjarige werkzaamheid in de wereld
President Me Ivinley heeft gisteren krach
tens een besluit van het ministerie de vredes
voorwaarden laten bekend maken, die aan Span
je zijn gesteld, en de note welke Zaterdag aan
den heer Cambon is ter hand gesteld.
Deze ol'ficieele kennisgeving bevat de reeds
bekende voorwaarden, ma-ar maakt geen mel
ding van de schuld van Cuba, noch van die van
Porto-Rico.
Voorts deelt de „Post" te Washington mede,
dat de President, zoodra de vredesvoorwaarden
zijn aangenomen, een buitengewone vergade
ring van de beide doelen van het Congres zal
bijeenroepen, om een bijzondere wet te doen
goedkeuren tot het op de been houden van een
actief leger van 100,000 man, dat aldus ver
deeld zal worden: 50,000 man op Cuba, 30,000
op de Philippijnen, 20,000 op Porto-Rico.
Op Porto-Rico gaan de zaken goed voor do
Amerikanen. Volgens een bericht uit St. Tho
mas zijn de Amerikanen, zonder tegenstand te
hebben ondervonden, te Coamo aangekomen.
En uit Police wordt gemeld dat de Amerika
nen Zaterdagavond Juanadiaz bezet hebben.
Toch zal er wellicht nog ernstig gevochten
worden. Volgens Spaansche overloopers trekt
generaal O lega nl. do geregelde Spaanscho troe
pen samen te Bonito.
Te Havanna zijn, naar vandaar te New-York
werd vernomen, in den laatsten tijd wanordo-
lijkheden gepleegd door de vrijwilligers, die
maarschalk Blanco en de regeering van Lafhar
tigheid beschuldigen.
Om Manilla daarentegen staan de zaken zeer
verward. Spanjaarden, Amerikanen en opstan
delingen hebben ieder hun eigen stellingen be
zet, en van samenwerking van Amerikanen en
insurgenten is geen sprake. Zelfs schijnen de
Amerikanen van oordeel dat zij Manilla niet
kunnen nemen, voordat do opstandelingen ont
wapend zijn.
Morgen vertrekt inmiddels het laatste doel
der transportvloot vail San Francisco om troe
pen, muilezels en materiaal, naar Hawaii en do
Philippijnen over te brengen.
Gemengde Medcdcclingcn.
In het Engelsche Lagerhuis heeft Chamber
lain een supplementoir krediet van 41,000
aangevraagd, ten bate van de West-Indische
koloniën. Hij stelde voor de gemeenschap mot
de eilanden te verbeteren en onder waarborg
van den Staat betore fabrieken op do kleinere
eilanden op to richten.
De minister gaf de verzekering dat de Re
geering zou blijven streven naar de afseliaffing
der fcuikeruitvoerpremiën, die voor de suiker
nijverheid een ramp zijn en den ondergang van
West-Indië zullen bewerken, maar zij weigerde
zicli te verbinden tot eenige staatkunde betref
fende cquivaloerende rechten. Zij wil volstrekt
vrij blijven in het voorstellen van maatregelen
om do voortzetting van de staatkunde der uit-
vocr-premiën tegen te gaan.
De Kamer van inbeschuldigingstelling te Pa-
niet alleen geen vriend, maar alleen vijanden
verworven.
De vrienden, de cenigen die zij bezaf, had zij
zoooven in haar trotschen overmoed voor aitijd
verspeeld. Bij haar tegenpartijders wilde zij zich
met open oogen nansluiten en nog eens met diepe
krenkingen en snooden ondank samengaanden laster
op zich nemen. Was dat wel verstandig? Had zij
nog niet genoeg ervaringen opgedaan Was het
nog niet voldoende bewezen, dat haar omgeving
in alles gelijk had gehad
En juist uit deze tegen haar zelf gerichte ge
dachten ontstond eensklaps een des te grootore
afkeer van denzelfden man uien zij nog bij het
begin van hun gesprek om zoo te zeggen haar
goheele 3k had willen overleveren, dien zij voor
den plotseling haar verschenen verlosser had aan
gezien. Zij kon er niet mede wachten haar be
trekkingen tot hem af te breken, en hem te vei klaren
dat zij geen redevoering in het openbaar wilde
houden.
Kortaf en norsch nam zij daarom het woord en
zeide
zOns gesprek heeft mij doen inzien dat wij niet,
zoobIs ik hoopte en geloofde, bij elkaar passen,
mijnheer Kollund. Ik ben dientengevolge ook tot
het besluit gekomen, overmorgen niet te spreken.
Ik verzoek u dus de aankondiging daarvan terug
te nemen. Ik moet beslist weigeren in het open
baar op te treden."
De man knikte goedkeurend, zonder zich in het
minst warm t8 maken.
(Wordt vervolgd.)
