VLAARPINQEN.
Kunst en Wetenschap.
Gemengd Nieuws.
Koloniën.
Finantiëel.
Y i s s c li e r ij.
S c li e e p t a a r t.
Handel.
EFFECTENBEURS VAN AMSTERDAM.
STMTSLEENIN&EN,
Pm. ei stedelijke
Leeningen.
lol, (Met-Mell.
enCuli.-Oadenieiiiige.i
TaïaksoHdemiim
Fabrieken.
Meeprart-Iaatscï,
Dmim
SDOorwegleeningen.
997fe
Traiweg-IaaM
Preiieleeaim
Splitsing Klasse I H. B. S.
Voorstel van B. ca IV. ia overleg met de com
missie van toezicht op het Middelbaar Onderwijs, om
gedurende den cursus 1898/99 aan de le klasse der
Hoogere Burgerschool eene parallclklasse te ver
binden.
De heer de Groot verklaart tegen dit voorstel
te stemmen, omdat hij de resultaten dezer regeling
geen f 2000 waard acht. Er zijn nog te vcei onvol
komen toestanden bij het lager onderwijs die meer
gewicht in de schaal leggen en voor dienen te gaan.
De heer o 1 e t stemt daarmede in. Bovendien
betreurt spr. dat de commissie zich niet herinnert
wat in 1S95 hierover is gezegd en verzoekt B. en IV,
de commissie van toelating uit te noodigen in het
vervolg rekening te houden met het aantal leerlingen,
alvorens jongelui b.v. uit Botterdam toe te laten.
De heer Den Brceras verdedigt het voorstel
tegenover den heer De Groot met te wijzen op de
andere wijze van_onderricht die daar geldt. De erva
ring heeft in '95 geleerd dat het weglaten van de
parallel-klasse toen voor do le klasse een fout is
geweest.
Voorts beroept spr. zich op den wetgever van '78
bij de herziening yan de wet op het Hooger onder
wijs, waarbij het maximum aantal leerlingen bij
gymnasia-klassen op 24 is gesteld.
De heer W. Jansen is niet overtuigdeen
vergelijking tusschcn gymnasiaal en middelbaar onder
wijs gaat niet op.
Ook meent de heer Mr. Jansen dat de wetgever
wel een herziening der wet op het M. O. zou ter
band genomen hebben wanneer hem de wenschelijkheid
gebleken was om een maximumaa-ntal leerlingen te
plaatsen.
Ook acht spr. het onbillijk dat jongelui uit andere
steden waar E. B. S. zijn, hier worden toegelaten
wanneer die aan do gemeente pi. in. fGOO gaan
kosten Spr. wenscht dat de leeraren worden uitgc-
noodigd om nu wat meer inspanning zich te ge
troosten.
De heer Den Biccms ontkent dat de drie
Botterdamsche leerlingen de parallelklasse zouden
noodzakelijk maken en betoogt de noodzakelijkheid
van de parallclklassen.
De heer de Groot handhaaft zijn beweren en
acht de conclusie des heeren den Breems wel wat
ongemotiveerd.
In stemming gebracht wordt het voorstel van
B. en W. aangenomen met 11 tegen 10 stemmen.
Voorstel tot het verlcencn van een crediet van
ten hoogste f 600 voor het maken van slaapvertrek
ken in het Stads-Ziekenhuis voor het personeel dier
inrichting. Wordt goedgekeurd.
Overeenkomstig de zooeven genomen beslissing
kwam nu aan de orde bet voorstel tot verlenging
van ao westelijke krib van de haven der drinkwa
terleiding en het desdetreffend ontwcrp-besluit.
De heer Van der Vlies acht het ongeschikt om
tot onderlmndschc aanbesteding over te gaan en
meent dat er zoo heel veel tijd niet mede verloren
gaat wanneer een publieke aanbesteding zal ge
schieden.
Ter bespreking van deze zaak wordt de verga
dering gesloten. De directeur van gemeentewerken
wordt tot het geven van inlichtingen binnengeleid.
Do vergadering wordt hierna heropend.
De heer v. d. Vlies stelt voor een openbare
aanbesteding te doen plaats hebben.
De heer Elzevier Dom acht P" zaak van te
groote urgentie om nu nog over te gun tot open
bare aanbesteding, hoewel Spr. over het algemeen
dc voorkeur geeft aan openbare aanbesteding.
liet voorstelv. d. Vlies wordt daarop verworpen.
Voor stemden de heeren v. d. Vlies, Dienske, ar.
Jansen, Beukers, Kranen en Klein.
Het voorstel van B. cn W. wordt daarop aange
nomen met 18 tegen 2 stemmeD.
Tegen stemden de heeren v. d. Vlies cn Klein.
Biets meer aan de orde zijrde sloot de Voorzitter
dc vergadering.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren
7 Aug. Johanna Kcrnelia, dochter van H.
Vrijland en J. C. van Vliet, Qed. Biersloot.
8 Aug. Maria Johanna, dochter van G. v.
d. Weif en M. A. Pronk, Am. Hooqvl.straat
Arie, zoon van G. Bon en N. Storm,
Maasstraat.
9 Aug. Willem, zoon van D. v. d. Windt en
M. de Willigen, Qed. Waal. Johauna
Wiliempje, dochter van P, Luijten en W. van
Hamburg, C allenlurg straat.
Overleden
9 Aug. Katharina de Kok, oud 85 jaren,
wed. van H. Kal, Qed. Biersloot.
Er leven weinigen meer van de vrienden van Pot
gieter. Zij die nog over zijn, zullen zich zeker Pot
gieters zuster herinneren, die in het huis van den
ongetrouw den schrijver de rol der huisvrouw ver
vulde en die zorgde, dat de vrienden, die tot hem
kwamen in zijn gastvrije woning, niet zonder lafenis
weer vertrokken.
Thans is mej, Sophia Johanna Potgieter, die tien
jaar jonger was dan haar broeder, te Gendringen,
waar zij dc laatste jaren woonde, in den ouderdom
van 80 jaar overleden.
De jeugdige beeldhouwer Vortman, vervaardiger
van eene welgeslaagde buste vanH. M. de Koningin,
is te Rome overleden.
Bisson, de schrijver van de Controleur der Slaap
wagens'', heeft den impressario, die sedert jaren al
in de provincie reist met zijn stukken als lever-de-
rideau, een nieuw stukje „Du Docteur!" cadeau ge
daan. Dat kan den impressario een aardig sommetje
geld opbrengen.
Woestelingen.
In een. bierhuis te 's-Gravenhagc, waar her
haaldelijk vechtpartijen voorkomen, werd gis
teravond door eenige Maandaghouders, die wei
gerden do vertering te betalen, weder duchtig
huis gehouden. Een der vechtersbazen loste een
revolverschot, waardoor gelukkig niemand ge
raakt werd. Twee personen werden gearresteerd,
doch spoedig weder losgelaten. De hoofddaders
wisten te ontkomen, maar zijn bekend.
Brand te 's Gravenhage.
Een zware brand woedde gisteravond in de
sigarenfabriek van Engels op den boek van den
Parallelweg en de Van Ravesteijnstraat tc
's-Gravenhage. De brandweer werkte met 4 stra
len van de waterleiding en was omstreeks mid
dernacht het vuur meester. De bovenverdieping
brandde uit. Eenigen tijd geleden had in liet
bedoelde perceel ook een brand plaats.
Vloeibare lucht.
Bij een publieken maaltijd te Parijs, die ook
door d' Arsonval werd bijgewoond, werd den
gasten tol hunne verbazing vloeibare lucht in
den champagne geschonken. De vloeibare lucht
verspreidde zich daarop in witte wolken, en
vei mengde zich met de omringende lucht.
Vloeibare lucht kan zestig uien in een flesch
blijven, zonder dat vervluchtiging plaats heeft.
Een jaar geleden bood men den Keizer van
Duitschland een glas vloeibaie luebt aan. Hij
hief liet glas op ter eere van de wetenschap,
maar onthield zich het aan zijne lippen te
zetten; de vloeistof zoude hem als gloeiende
kolen gebrand hebben.
Overlading en hersenvermoeienis bij de jeugd.
Om den invloed van het onderwijs op de lier-
senwerkzaamheid na te gaan, luidden reeds ver
schillende proefnemers, prof. ICraepelin uit Hei
delberg en anderen, het een of ander werk laten
doen, cijfers optellen bijv., om uit de gemaakte
fouten op te maken hoe spoedig vermoeienis en
daarmeo het gevaar voor overlading intrad.
Griesbacli, een bekende schoolautoriteit, heeft
een meer directe proefneming uitgevoerd, die
zeker nog juister inzicht in de zaak geeft. Hij
ging uit van het feit, dat de gevoeligheid van
onze huid niet op alle plaatsen dezelfde is en
vond dat ze afneemt bij geestelijke en lichame
lijke vermoeienis.
Hij lic.ft toen bij een groot aantal personen,
in verschillende onfstandigheden nagegaan, hoe
ver op een bepaalde plaats van het lichaam,
meest op het jukbeen, de beenen van een passer
tot elkaar konden worden gebracht, om nog als
afzonderlijke punten te worden gevoeld, leder
had zijn maat, in de gewone omstandigheden
genomen, die tot vergelijking kon dienen.
Hij heeft toen bij een groot aantal personen,
len, geschiedenis eu mathesis het meest ver
moeide. Velen hadden reeds bij den aanvang
een te groote maat, omdat de slaap hen niet
genoeg had verkwikt, en na de inspanning in
den morgen waren de vrije uren in den middag
niet voldoende, om de vermoeienis daarvan te
doen verdwijnen.
Bij examens was er geen der candidaten die
geheel normaal begon. Maar de grootste gees
telijke vermoeienis was weggelegd voor den Re-
geeringscoinmissaris, die toezicht moest houden
en het geheele examen met groote opmerkzaam
heid moest volgen.
Nu zeer onlangs heeft Wagner in het Gym
nasium te Darmstadt de proeven herhaald, en
Griesbach's methode zeer bruikbaar gevonden,
zoodat als resultaat van deze onderzoekingen
wel kan gezegd worden, dat het schoolonder
wijs 's morgens niet te vroeg mag begonnen
worden, dat in den namiddag zoo min mogelijk
inspannend onderwijs mag worden gegeven en
in het algemeen op de volgorde der vakken
nauwkeurig moet worden gelet, en dat ten slot
te het uit het hoofd leeren en ook de examens
zoo veel mogelijk moeten worden beperkt.
Edi.
Do ,,Deli-Ct-bevat de volgende bijzonder
heden over den aanval op Edi, die wel ten deele
bekend zijn maar waarin toch veel wetenswaar
dige details te vinden zijn
Onze eerste onderstelling dat van groot Atjeh
uit eene afleiding was gemaakt naar Edi, is
minder juist gebleken.
Volgens inlichtingen ons welwillend verstrekt
door een officier van II. M. stoomschip S u m-
b a w ais in het rijk van Edi een priester op
gestaan die voorgeeft 20 jaren in godsdienstige
afzondering te hebben doorgebracht en thans
gekomen is om de kafirs te verdrijven van Dia-
mantpunt tot Assalian.
Zijn naam is Toekoe Tapa.
Hij heeft zich door godsdienstige vergaderin
gen te houden in Kerti, Simpang Olim en Edi
grooten aanhang verworven, het volk volgt hem
blindelings en de ons getrouwe hoofden verkla
ren ronduit niet meer voor hunne onderhoori-
gen te kunnen instaan.
Het eerste feit zou een overval zijn onzer
troepen, wanneer die van eene oefening huis
waarts keerden over den passer. Door een toe
val werd evenwel door den troep een anderen
weg gekozen zoodat er niets van kwam, doch
hierover ontevreden togen eenige der heethoof
den naar het civiel etablissement en plunder
den onder weg eenige Chineesehe kedies. Een
aanvoerder liep te zwaaien met een oorlogsvlag.
In de benting van een en ander onderricht ruk
te eene patrouüle uit aan wie het na veel moeite
gelukte den vlagzwaaier neer te leggen.
De bezetting bleef natuurlijk onder de wape
nen. Des nachts kwamen de opgewonden volge
lingen van Toekoe Tapa opzetten en bedreig
den de benting mob een aanval.
Door salvo's en kartetsvuur werd echter die
aanval verijdeld en bij het aanbreken van den
dag lagen er een 50-tal lijken van de fanatieke
voorvechters en ook van vrouwen. Men zegt
evenwel dat er nog meer gesneuveld zijn waar
van do lijken zijn weggehaald.
Overzicht van de Beurs van den dag.
De aandeelen Koninklijke waren heden door eenige
epecnlatieve vraag wat gunstiger.
Buiten! Staatsfondsen meerendeels flauw, vooral
voor Spanje.
Amerik. Sporen voor de meeste soorten wat vaster,
doch stil.
Nationals Staatsfondsen waren prijshoudend.
Buitenl. soorten reageerden a a/4.
Ilooger Amst. Sumatra 1, Langkai: Tabak ljfS,
Medan ll.'s, Senenfbali 31/2Rott. Deli 1, W.-Ind.
Mail 1, Amerik. Taart Kou. Petr. 7, Scheep
vaart 1, N'ed.-Ind. Expl. 4, Oost-Borneo 6, Barge lit.
Lager Franco Dcli I1/4, Palembang N. Celebes
2%, Cheribon
Binnen!. Sporen evenals Russische stil.
Amerik. Sporen ft beter.
NIET OFFICIEEL.
Gulff Shares 10%, 17. Voorschotb. 100%. Eerste
pref. Erie 36Alg. do. 73%. Reliq. Zuidwest f7.
Panama 41';.
SLOTKOERSEN.
Spanje obl. Buit. pes. 1200U/24000, 4 pet 40%.
Louis N'askv. Cert. 55%. Miss. Kans. eu Tex. Ccrt. v.
aand. 115'8. do. 2de Hyp. obl. 4 pet. 63%.
I SCHIEDAM, 9 Augustus. Binnengekomen van de
lmringvisseherf de bommen SC11. 345 Brians, sch.
J. Dijkhuizen, en SCU. 10 Dirksell. M. v, d. Zwam,
beide met 19 la,t haring van de eerste reis.
Vertrokken naar zee de born SCU. 71, Johannes
sch. J. A. Roeieveld, voor de tweede reis.
KIÏALINGSCIIE VEER, 9 Aug. Hedenmorgen wer
den aan da markt alhier aangevoerd 12 gioote zalmen,
11,05 a f 1.15, -238 kleine zalmen, f 0.90 a fl.e»
50 St-Jacobszalmen fl.10 a f 1.20 per KG.
LOIUTII, 7 Augustus. Gepasseerd naar Schiedam
FreundschaftLïeexeman
SCHIEDAM, 9 August ns 1898.
ROGGE: Petersburg f137 Ct.Pernau f 153 6 w
Riga Pernau f 147 Ct.
GERST zonder handel.
MAIS
SPOELING: f 1.10.
MOUTWIJNNot. van de Makelaars HO.por HL. Ct.
Stemming: willig.
IENEVER fli.— pei HL.
Amst. proef f 15.50
zonder fust en zonder belasting.
MOUTWIJN: Not. Biandersbond f10.
SPIRITUS f 17% a f 18.
AMSTERDAM, 9 Augustus.
Rogge op levering llauw; per October f117, 11G;
per Maart f110, 115.
ROTTERDAM, 9 Augustus.
Rogge op termijn: per Oct. f117, f—per Maart
1899 fllG, f—f—
Tarwe op termijn: per Nov. ff
ROTTERDAM, 9 Augustus.
Ter veemarkt waren aangevoerd: 24 paarden, 1
veulen, ezels, 900 magere runderen, GG0 vette
runderen, 299 vette en graskalveren, 96 nuchtere
kalveren, 1 schaap of lam, 1 vaiken, 157 biggen,
bok of geit.
Runderen le qua! 01 ct. 2e qual. 54 ct., 3e qual.
44 c ossen le qual. 00 c., 2e qual. 52 c, 3e qual.
42 c.; stieren le qual. 48 c., 2e qua!. 38 c., 3e qual.
c.; kalveren 1e qual. 80 c., 2e qual. 00 a 70 c.p. kilo.
Handel iets ilugger.
Melkkoeien fl4u2C5, kalfkoeien f 100200, stie
ren f45170, pinken f3540, graskalveren f 15
30, vaarzen f75120, paarden f25200 per stuk.
Handel redelijk.
Op de botermarkt werden heden aangevoeld 115/8
en 83/10 vaten en G70 stukken a 1/2 kilo. Prijzen:
le qual. f42.,2e qual f38.—3e qual. f34.Pert/,
kilo werd 55 a 05 ct. betaald.
AGEKTDA.
Aug. 11, Officieren-Vereeniging. Concert Rot-
terdamsche Schuttersmuziek, 8 uur.
Te Rotterdameiken avond Circus Variété,
Stationsplein, 8 uur; Flora, Coolsingel, 8 uur;
Casino Variété, Coolsingel, 8 uur.
Pond Sterling.
Frank of Lire.
Zilveren Roebel
12.—
0.50
1 2.—
Papieier, Roebel 11.
Oostenrijksrhe Florijn 1.20
Zuidduitscbe Tniijn r= s 1.
Be met v gemerkte Fondsen zijn noodlijdend. Wanneer in de laatste vier weken
een fonds niet is genoteerd, vervalt de opgaaf van den vorigen koers.
Duitsche Reichsmark 0.60
Portugcesche Milreis. 2.70
Spaansche Piaster 2.50
Spaansche Peseta 0 50
Deensche Kroon 0. 66 X
A merikaansche Dollar 2.50
AMSTERDAM, j
V. K.
L. K.
9 Aug. 1898.
EUROPA.
Nederland. pCt.
Ccrt. N. W. Sch. 2%
8"'%)
S5%
Cert. dito 3
963/8
90%
Hongarije.
Obl. Goudl. 1876 5
1013/1
Italië.
inschr. 1802/81 5
87V«
87%
Paus. Lu. '60/04 5
02
Oostenrijk,
Obl.Pap. Mei/Nv. 5
84%6
84%
Jan./Juli 5
S4»/l«
8411/m
Portugal.
'Obl. met ticket 3
18'Vks
187/18
'dito met ticket 41/5
27l%8
27'%
Rusland.
Cert.llamb.1820 5
77%
Obl.'80Gc.GR.125
97%
do.'89/90 Hope
&CO.GR.1254
981%
981/ie
d.'67/G9a£20 4
lOlH/w
1017/s
in goud 1884 5
103 ia/ia
Spanje.
Pp. Sch. pes,C0004
43 %6
40
io. pes. 12-240004
41%
40
Binn. Am. Sch. 4
dito Perpetueele 4
26
Turkije.
Douane Obl. '80 5
93i%a
dito Leen. 1888 5
96%
dito Gecv. serie D.
22%
dito Gecv. serie O.
26%»
ll. K.
85%
OGtyia
N-AMERIKA.
Mexico
Obl. All. Binnb 5
Amst. Obl. '01 3J4
dito 1886/90. 3K
Rott. L. '94/97 3
Schiedam 1895 3
18%
27%
44
403/1
Alg.IIyp.Bk.Pbr. 4
do. do. (m uitk.) 3%
do. do. (z. uitk.) 3'/j
Amst.IIyp.Bk. P. 4
'sGrav. Hyp. Bk. 4
UoU.ltyp.Bk. Pb 4
Nat. Hyp. Bank 4
N.&Pac.ILBk.Pb
Rott.llyp.Bk. Pb. 4
Westl. Hyp. Pb. 4
Cult.-Mij. Vorst. A.
Ned. Ilandlm. Aand.
dito dito resc. 5
Deli Cult. Mij. Aand.
Deli-Maatsch. Aand.
Rott. Deli-Mij. dito
Senembah-Mij. dito
Ned.Fabr.v. Werk en
Spw-Mat. set
N. Gist en Spil'. F. A.
V. K.
L. K.
II. K.
V. K.
L. K.
339/is
335/18
33 7/15
Paketv. -Maatsch. A.
169
Rott. Lloyd Aand.
Dordt. Petr.Mij.prA.
1111/4
117
1111/0
117%
001/4
100%
Eizasser Petr.Mij.A.
118
IOOI/4
IOOI/4
K. Mij Ex. Petbr.A.
3771/a
173
93%
93%
M. Moeara En. A.
128
277/3
Ned. Petrol. Mij. A.
27
26
Sum. Palemb. M. A.
110
109%
100'%
V.-S. V. N. Al!ER.
Ark.Const.Synd.TC,
330
99%
98
1007/„
1007/s
101 Vb
102
04
1025/8
101%
Kans. Cy Pittb. G. i
95%
95%
Maxw.Pr.afg.C.v A.
3%
3%
dito Cert. v. Incom.
0 5%
6%
i 013/s
101
Nederland.
Holl, IJzeren Aand.
110%
110
98%
M.t. E. v. S.S. Aand.
109
109
Ned. Centr. Aand.
Ned Z -A.Sp.do. 6
N.-Br.-Bokste! A.
35
21 !3/a
171/4
35
171/4
45
141
140%
Italië.
141
UOVio
Spwgl.'87/89A-E3
56%
58 i/ja
148%
56 5/iu
1403/8
Z.I.Spw. A-H do. 3
Polen.
Wars.-Weenen A.
58%
142%
143
Rusland.
478
Gr.Spw.Mij.Obl. 4'/i
141 i/s
141
143
Wladik.ZR.1250.4
983/s
486
489
Z,-Oost.Spw.Obl. 4
98%
977/s
135%
34%
Zuid-W. Sp. Obl. 4
V. S. v. N.-Aher.
Atch.Tp.C.v.gew, A.
dito Crt. pref. dito
977/8
137%
34 7/i,i
104
do. Alg. Hyp,Obl. 4
93%
H. K.
385
1101%
-7%
56%
131/g
34%
V. K.
do Adjust Obl. 4 I 71%
Atl. Pac Trustb C.
Centr. Pac. Aand. IC'Vis
Cl.Ak Col.C.v.A. I/Vis
Denv.-Rio-Gr. dito13
Erie Sp. Mij. Aand 13
Fl. C. P. C. v. g. A. O'-/»
Illin. Centr. C. v. A. 108
Kans.Ct. B.v.A.N.M.
Sub Belt Railr. Co. 49
Louisv. Nashv. Cert. 55
Miss K.&T.C.V. A. ll'Vie
do.Crt.v.4pCt.prf.A. 34%
do. 1c Hyp. Obl. 4 88%
do. 2e lijp. dito 4 63%
Wabashafg.C.v.p.A. 4 9 Vis
W.N.Y. Pens. O.v.A. 67/8
Canada.
Canadian Pac. C.v.A. 82%
Rott. Tramw. Aand.
Westl, Stoomtr. A.
Nederland.
Amsterd. ƒ1000 3
N.-II. V. Witte Kr.
P. v.VolksvL'67 ƒ10
do, 1809 ft 2.50
België.
Antwerpen 1887 2%
Brussel 1886 2%
M. v. Brt-Spw. 2%
Hongarije.
Theissioten 4
Italië.
Roode Kruis
73%
100
1.65
99%
99%
88
117%
85%
L. K.
H. K.
71%
S
d
163/8
103/4 d
17%
183/g B
127/s
1215/16 S
13%,6
9Vl6
95/]» 5
108%
49
49%
55%
56
11%
H3/4
8816/1S
39 Vb
63%
63% f
01/4
67/3
1059/i6
73%
74
Oostenrijk.
Staats!. 1854. .4
dito 1860. 5
dito 1864
Bod.-Cr.-Anstalt 3
Stad Weenen 1874
Spanje.
Madrid 1868 3
Turkije.
"Spoorweg!. 3
Koers van het geld.
Prolongatie
V. IC
L. IC.
138
118 Vis
162
99
141%
32%
33
25%
257/8
H. K.
Beleening
Q
26%
pCt.
pCt.
Wisselkoersen te Rotterdam.
9 Augustus,
len kort f 12.04% Disc. 2% pCt.
jv - 47.75 1 2
werpen - 47.623
Prijzen van Coupons.
Amsterdam, 9 Augustus.
Pap. p. 11. 21 20.95
Zilv. Jan. 21 20.95
clsche per cC 11.53
jlsche :net affi11.93
Mexicaanse he Dollar
47.30
47.25
58.60
1.22
1.89%
1.25%
1.22
4L—
1.05
2.46%
1.05
