vl aardingen"
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Kunst en Wetenschap.
Gemengd Nieuws.
De -.(K-iaal-driiiucraten te Herlijn zullen groo-
to meetings beleggen om ile deelname aan de
verkiezingen voor den l'ruisbrhen Landdag te
bespreken.
lnlniltligingsfeeslt-ii.
He historische optocht bij de inhuldigings-
feesteu te Amsterdam,ontworpen door de lieeren
A. Reyding en A. N. J, Fabius, van wien de
eerste ook de kostuums teekende, zal bestaan
uit drie hoofdgroepen. De eerste geeft een beeld
van het laatst der 10e eeuw, de tweede van
liet begin der 17 eeuw en de laatste van het
midden der 17e eeuw.
Het centrum \»n de eerste groep wordt,
naar de )>N. It. Ct." bericht, gevormd door
Adolf, Hendrik en Lodewijk. Daaromheen zijn
gegroepeerd de bekende staatslieden uit dien
tijd, als Oldenbarneveldt, Pauw enz. Alle per
sonages zijn te paard gezeien.
Deze groep wordt voorafgegaan door een
vendel, het sgroene vendel", uit het laatst der
10e eeuw. Dit is in zeker opzicht een bijzonder
heid, omdat men hier een vendel te zien krijgt
uit den lijd toen Maurits nog niet liet krijgs
wezen had geregeld. Wij krijgen hier dus eenigs-
zins het Hendrik Ill-kostuum te zien, dat uit
munt door schitterende kleuren. Bij vroegere
optochten werd altijd gekozen een vendel uit
den tijd van Maurits en Frederik Hendrik.
In het midden van de tweede groep rijdt
Prins Maurits in blinkend harnas, naar een
portret in het Rijksmuseum. Tien zijner meest
bekende generaals vergezellen hem, en wel
Hohenlohe, Ernst Casimir, HendrikCasimir, W.
Fred. Casimir, Cod. v. Rheede, Waldeck, Willem
Lod, v. Nassau, Paul us Wferts, Aylva en
Brederode. Daaronder zijn ook een paar Nassa's
en ook een Waldeck, een voorvader van 11. M.
de Koningin-Regentes.
Opmerkelijk zijn bij deze groep ook de ka
nonnen uit het begin der 17e eeuw, getrokken
door vijf paarden en omringd door kanonniers,
paai denleiders enz. De bespanning dezer kanon
nen is geheel naar het voorbeeld van de afbeel
dingen, voorkomende op oude platen van den
slag hij Nieuwpoort. (Atlas van Blaeu).
Men heeft in het kamp bij Oldebroek eenige
kanonnen gevonden dagteekenend uit de vorige
eeuw, die getransformeerd konden woiden in
de gewenschte kanonnen. Getrouw zjjn hierbij
gevolgd de geklonken vellingbanden, de houten
assen en de voorwagens. Dit alles wordt ge
volgd door een vendel uit den tijd van Prins
Maurits. ('t Oranje Vendel).
Wij komen nu in Holland's element, de zee.
Op een grooten zegewagen, min of meer door
de versiei ingsmotieven een ouderwetscli pavil-
oen voorstellend, staan tien van de meest be
kende admiralen, als De Iiuyler, Maarten
Uarportz. en Cornelis Tromp, Evertsen, Van
Galen, Piet Hein, Kortenaer, Witte de Wit,
Roinier Claessea en Aert van Nes.
De wagen is gemaakt iu den geest van de
zogewagens en zegeschepen geconstructeerd
voor de bekende feesten die Lodewijk XIV te
Versailles gegeven heelt.
De admiralen dragen op den vijand veroverde
vlaggen in de hand.
Deze wagen wordt ook voorafgegaan door
v lagged rage is en Noordpoolvaarders, als Heems
kerk, Barendz. en Gorrit de Veer, en gevolgd
door vlaggedragers, beuevens een gioep, voor
stellende Neerland's handelsbetrekkingen met
Oost en West. Uier zal men in eikaars gezel
schap zienNegers, Chineezeii, Japaneezen,
Turken, Arabieren, Laplanders enz. Niet ver
goten mag ook woiden de kameel, door den
bekenden dierenhandelaar Hagenbeek belang
loos afgestaan.
Hierna Volgen de giondleggers van onze mnebt
in hat Oosten, van Linsehoten, de Moucheron,
Plancius, Houtman en ILselinx, de eerste gou
verneurs-generaal, en ontdekkers Maelsuyker,
Rijhl v. Gnens. L. Read, Coen, P. v. d. Broeeke,
Tasman, v, Nooi t, Lemuire, v. Diemeo, Spil
bergen, een groep z.g. ïbijltjes" (scheepstim
merlieden van de landswerf I en eindelijk Joari
Maurits, de gouverneur van Biazilië, gevolgd
door Piso en Poot, oiuduwd door negers en
roodhuiden, inboorlingen uit Brazilië en ma
trozen.
Eenige trompetblazers en blazoetidragers, be
nevens een groot muziekkorps openen de derde
groep.
De derde groep rangschikt zich om Frederik
Hendrik. Een vendel (het blauwe vendel) uit
dien tijd, de herauten van 's-Ilertfigeiiboscli,
Breda, Maastricht en Grol, de vaandeldragers
met veroverde Spaansche vlaggen openen de
groep.
Fmierik Hendrik met zijn pages wordt ge
volgd door Wiilern II en den grooten keurvorst,
en yum ts door een 17e eeuwsche karos, waarin
gezeten zijn Amalia van Solms, Louise Heniiette
en Maria Stuart. Dit gedeelte wordt voorafge
gaan door een Engelschen lijfwacht in staatschen
dienst en gevolgd door een Brand enburgsche
lijfwacht in slnatschen dienst.
Vervolgens komen een groep van uitvinders,
beroemde mannen en artisten, als Stevin, Chr.
Huygens, II. de Groot, dr. Tulp, Swainmerdam,
Leeuwenhoek, Elsevier en Blaeu, en een zege
wagen van de afdoeling Amsterdam van den
Drukkers bond. Daarop staat een oude drukpers,
waai op de amwezigo gezellen drukken.
Hieibij sluiten zich aan een groep ingenieurs,
bouwkundigen, klokkengieters en vestingbouw
kundigen, als Hudde, Spinoza, Vossius, de Geer,
Ruse, Coehoonij H. de Keyzer, J. v. Kampen,
'Sta!perl, Leegliwater, Quellinus, ïsweelinck en
Iletnony en vier blazoetidragers van de Rede-
iijkers-kamer sin Lietde Bloeiende" en idvoslers
Academie."
Achtereenige letterkundigen als Vondel, Hooft,
Breeroo, Coornhert, Coster, Const. Huygens,
Brandt en v. d. Goes, volgt een groep, voor
stellende de Leeuwendalers, VondePs lantspel
ter verheerlijking van don Munsier.schen vrede.
Merkwaardig is het, dat bet juist 5250 jaar ge
leden is, .sedert de Mutistersche vrede gc.sloteu
werd. Ten leste komt de schildersafdeeling.
Achter Rembrandt Ruysdae! en Flinck, wande
len in levende lijve alle personages, afgebeeld
op de z.g. Nachtwacht van Rembrandt. Even
zoo volgt achter v. d. Helst, Bakhuyzen, v. d.
Meer en v. d. Velde, de Schuttersmaaltijd.
Een goed Gguur zal ook maken de groep,
aangeboden door de Amsterdamsche zilver
smeden. Aanwezig zijn de meesters Vinnen en
Lulma benevens zes knechts met zilveren en
gouden voorwerpen. Op den zegewagen zitten
de IJdelheid, de Kunst eu de Smaak, drie be
vallige vrouwenfiguren, terwijl voorop eenige
gezellen de laatste band leggen aan een vaas.
Eindelijk volgen nog Frans Hals, Miereveidt,
Dou en Moes, met een van de schuttersstukken
uit IJaatlem, nl> de St. Adriaansdoele.
l)e stoet wordt besloten door Steen, Ostade,
Cuyp eu Bol en een z.g. Ulk-wagen, een na
volging van het buitenland. Dit is zeer zeker
een gelukkig denkbeeld, omdat men bierdoor in
de gelegenheid is geweest een der stukken
van Jan Steen, n.l. »De Kiezentrekker", door
personen weer te geven. In het geheel zijn 4
muziekkorpsen in den optocht opgenomen,
waarvan drie gecostumeerd.
Prof. Mag. J. V. de Kroot.
Het geïllustreerd ^Zondagsblad voor Katho
lieken" bevat een levensbeschrijving van den
bekenden philosooph prof. de Groot te Amster
dam, die Maandag a.s. zijn 25 jarig priester
feest viert.
Wij ontleenen daaiaan het volgende:
Geboren te Schiedam den 4 Juli 1848, bracht
de zeer eervv. jubilaris zijn knapentijd door in
het St. Dominicus-college der E. E. P. P. Pre-
dikheereu te Nijmegen. Op 18 jarigen leeftijd,
den 14 Sept. !8Gö, trad hij in de orde van
den H. Dominicus, in welke hij een jaar later
de kloostergelofte aflegde.
Van 1868—1873 volgden de gewone voorbe
reidingsjaren voor de 11. Priesterwijding. In
den jongeling die omtrent dezen tijd de eerste
uitgave zijner geschiedkundige studie. J> De Pau
sen en de christelijks beschaving" in het licht
zond, sluimerde reeds apologeet, de toekomstige
schrijver Summa Apologetica".
Op den 15en Augustus 1873 mocht hij einde
lijk den dag zien aanbreken, naar welken bij
met heel zijn hart reeds zoolang hunkerend had
uitgezien hij werd priester, gewyd, te
Utrecht.
Door zijne Overheid geplaatst in het college
te Nijmegen, leeraarde hij omtrent twintig jaren
aan de fraters zijner orde dogmatiek, kerkelijke
geschiedenis eu philosoplna religienis.
In deze spanne tyds, van 18751894, liggen
nog merkwaardige gebeurtenissen. Zoo ontving
de jeugdige leeraar ia 1878 den titel van lector
in de theologie, en deed in 1885 te Rome het
examen ad gradus. Na nog een zestal jaren in
bet vaderland gedoceerd te hebben, verkreeg
bij in 1891 den titel Yan magister theoiogiae.
Te Nijmegen ook, werd hij tot prior aan
gesteld. Naast de veelvuldige bemoeiingen,welke
zijn prolessoraat en zijn bediening als prior
hem oplegden, droeg hij nog den last eener
omvangrijke zielzorg. Want priester is hij altijd
gebleven boven alles, in den vei heven zin des
woords, verteerd door liefde voor het zielenheil.
Ter voorlichting in wetenschappelijke vraag
stukken richtte hij te Nijmegen een S. Thomas-
kring op voor ontwikkelde jongelieden.
Zoo iemand, dan begreep hij, hoe noodig dat
was in onze hedendaagsche samenleving.
Al zeer spoedig dan ook was hij met zijn
schrander, koel hoofd en zijn warm, geestdriftig
hart, de ziel van dezen kling.
Zoo werkte hij voort, stil, nederig, naar
stig Daar riep de Voorzienigheid hem naar
Asnsterdam, om er de wijsbegeerte van den
doctor angelicas, den H. Thomas van Aquinen,
te leeraren. Den len October 1894 kwam hij,
benoemd door het Hoogwaardig Episcopaat van
Nederland, in de Aula der Amsterdamsche
Hoogeschool, om, naar het woord van Dr. W.
G. C. Byvanck, niet idoor heftige bestrijding
van nieuwerwetsche denkbeelden", maar, »op
bet voetspoor van zijn meester, deu doctor
angelicas getuigenis te geven." 't Was toen
dat bij die gedenkwaardige openingsrede uit-
spiak over H. Thomas van Aquinen als wijsgeer.
Welken weldadige» terugslag het optreden
van Prof. de Groot alom in den lande op de
katholieke beweging heeft gehad, hoe hij de
jonge ridderschap, in wier borst iets klopt voor
't ideaal, weet te harnassen, hoe hoog hij staat
op dit oogenbiik, aan 't katholieke Neder
land is het bekend.
Waar hij in de gehoorzaal der Amsterdam
sche Alma Mater optreedt, rustig betoogend,
zijn gedachten streng schiftend en kristalhelder
vertolkend, daar bemerkt men aanstonds, dat
deze meester de school der wijsheid van een
Aristoteles, een Thomas en een Augustinus
heeft doorgemaakt.
Prof. de Groot spreekt en schrijft een geheel
eigen taal. Zij is met zwierig, maar kloek, niet
speelsch maar breed, kloek en bi eed als do
gedachten waarvan zij het kleed is.
Er is iets in van Vondels vorstelijkheid en
van zijn eenvoud tegader. Wie in zijn opstellen
den wijsgeer niet zoekt, zoekt er in deu fraaien
stylist. Maar wien men ook zoelte, in beiden
vindt men den trek van beminnelijkheid, die
zijn geheele persoonlijkheid zoo bijzonder ka
rakteriseert.
Prof. de Groot mag in onze dagen de baan
breker heeten der wijsbegeerte voor de leekeri-
wereld hier te lande. Uit het zaad van begin
selen en denkbeelden, door hein uitgestrooid,
zal het katholieke Nederland eens een rijken
oogst zien opbloeien.
De commissie voor het afnemen van het
examen vor surnumerairs der belastingen 2e
gedeelte bestaat uit de lieeren W. F. C. J.
Eerens, directeur der belastingen te 's-Herto-
genbosch, voorzitter, W. C. Gelton, leeraar aan
de Ned. school voor Nijverheid en Haudel te
EnschedeJ. D. A. Uollweg, inspecteur der
belastingen te Amsterdam; P. Aleva, idem te
Venloo; J. J. G. van Wickercn, idem te Bergen-
op-Zoom eD L. de Vries, idem te Hariingen.
Blijkens achterstaande annonce roeptde Feest
commissie alhier vereenigingen of personen, die
nog deel wenschen te nemen aan den optocht
van Zaterdag 3 September op om zich daartoe
Maandagavond ten acht ure in de St. Joris Doelen
aan te geven.
Te Schiedam doet de Gistvereeniging pogin
gen, om ten gerieve van de branders en bakkers,
aldaar, het kroningsfeest niet te houden op 3
September. Tot dat doel worden aan de feest
commissie adressen toegezonden.
Bakkers B. Ct.)
Zooals wij indertijd reeds mededeelden zal ter
gelegenheid van de Inhuldigingsfeesten door de
Christ. Zangvereeniging „Hosanna" en het Kin
derkoor „Halleluja", directeur de heer J. S.
Bosman, een Volksconcert worden gegeven. Dit
is gesteld op 29 Augustus a.s. Een drietal so
listen uit Rotterdam werken mede.
De melkslijters hielden gisterenavond hunne
2de vergadering, waarbij een veel grooter aantal
hunner tegenwoordig was dan de eerste man).
Hierdoor kon men dan ook thans tot het defi
nitieve besluit komen om aan den optocht deel
te nemen. Tot de regeling hiervoor werd een
commissie benoemd, bestaande uit de melkslyters
H. Meijer, N. Hoogenboezem, P. S. Rodenburg,
K. Suiker en D. Kerklaan.
Maandagavond te 7 uur zal de eerste paal
in den gtond geslagen worden voor de ver
siering van het Broersveld. Ook aan den Singel
zal Maandag met de versiering begonnen worden.
Van de aanbieding aan de gemeente van de
bloemvaas door de bewoners van bet Singel
kwartier, wordt eene oorkonde opgemaakt in
twee exemplaren, op perkament geschreven.
Een biertan zal in een looden koker onder het
voetstuk der vaas worden begraven, het andere
wordt aan het gemeentearchief aangeboden.
De directie der Sociëteit ter geneeskundige
verzorging onder de zinspreuk: Waar men
met ijver werkzaam is, tot heil der Maatschappij,
daar bloeien welvaart en geluk, daar vliedt
de Bedelarjj," heeft besloten den leden der
eerste afdeeling, bij gelegenheid der a.s. Inhul
digingsfeesten, een uitkeering te doen, naar
verhouding van het aantal jaren Van liet lid
maatschap.
Hedenmiddag zijn alhier aan het Politiebureau
aangebracht twee personen, die door de recherche
te Rotterdam zijn aangehouden als verdacht van
den diefstal bij den heer Pluym. Door haar zijn
tevens in beslag genomen 13 gouden en 1 ijzeren
horloge, dio bij een berucht opkooper in de Baan
aldaar zijn gevonden.
Iu deze zaak werd de leiddraad verstrekt
door de Schiedamsche politie. Voor hare activi
teit verdient zij alle hulde.
Aan den heer W. J. Heijligers, alhier, is
voor de buiten mededinging door hem inge
zonden collectie vogels door de jury der tentoon
stelling van zang-, sier- en volière-vogels, die
van wege de vereeniging »Luscinia" in het
Kon. Zoöl. Bot. Genootschap te 's-Graveohage
wordt gehouden de hoogste onderscheiding toe
gekend, t. w. de groote zilveren medaille van
H. M. de Koningin met de gouden bestuurs-
tnedaille.
De heer Max Heijligers, broeder van den
beer W. J. Hejjiigers, te Rotterdam woonachtig,
verwierf voor zijn fraaie boerenzwaluwen een
tweeden prys, zilveren medaille.
De oudste inwoner van Schiedam, de heer
Jan van de Water, hoopt a.s. Maandag 15
Augustus zijn 99sten verjaardag te vieren.
De jubilaris verheugt zich nog in een goede
gezondheid en heelt nog de bescltikking over
al zijne ziutuigen.
Op dien zelfden dag hoopt de heer L. van
Pinxteren, vroeger heelmeester hier ter stede,
zijn 9üsten verjaardag te herdenken. Ook deze
jubilaris heeft niet al te zeer te klagen over
te zware lasten des oudenloms.
Tot ons genoegen kunnen wij mededeelen,
dat de toestaud van den ongelukkigen Jacobus
Kreuger wiens beert is afgezet tengevolge van
het overrijden door de tram, eeu gunstige
wending heeft genomen. Hij bevindt zich titans
vry wel.
De 8-jarige Lindeman had hedenmiddag te
5 uur liet ongeluk in de Schie te vallen. Door
een in de nabij beid werkende timmerman
werd hij weder spoedig op het droge geholpen.
B U R G E R L IJ K E STAND.
Geboren
12 Augustus. Adriana, dochter van J. de
Vogel en W. Brand, Broersveld.
De logger S C 11 32 0, schipper Maarten
Taal, is te Aberdeen b.nnen moeten loopenom
de overleden matroos J. Simons, alhier aange
monsterd en woonachtig, ter aarde te bestellen.
De ntan was met een kleine blessuur aan
den arm naar zee meegegaan en had het z.g.
vuur in den arm gekregen.
"Gisterenmorgen viel de matroos Gloor Bal
van de logger »SCH 305" in de Haven alhier
over boord.
Doordat een agent van politie, die het onge
luk zag, den drenkeling met een haak zooveel
mogelijk drijvende hield, had de bemanning
de gelegenheid hem een touw toe te steken
en hem daarmee aan boord te halen.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren z
12 Aug. Jacobus, zoon van A. van Wijk en
M. Brouwer, Falc&straat.
Kunst-protoplasma.
Iets als het zoeken naar het levenselixer in de
middeleeuwen zijn de pogingen van tegenwoordige
geleerden om „protoplasma" op te bouwen uit zijne
samenstellende deelen. Eenige biologen zijn werkelijk
geslaagd, een stof te vormen die onder het vergroot
glas bewegingen vertoont, welke iets hebben van
leven. Volgens de „Natural Science" van Augustus
is een Mexicaansch scheikundige, de heer Hcrrera,
geslaagd een „synthetisch protoplasma" te ntaken,
dat verbazend vee! op het echte lijkt. Hij fabriceerde
het uit pepsïne, pepton, fibrine, oliezum, zeep, suiker,
gal-aftreksel, calcium-carbonaat, kalk en ammoniak,
kalk-lactaat, kalk-phosphaten en keukenzout. (Anders
niet Na dezen chemischen Toren van Babelte
hebben opgebouwd, goot hij een beetje van deze
levens-vloeistof in water en zag toen hevige bewe
gingen en stroomingen, die eenige minuten duurden.
Toen zij ophielden, was een weinig ammonia vol
doende, om ze weder te doen verschijnen. De heer
Herrera schrijft deze bewegingen toe aan het vrij
worden van gas door de samonkomst der verschillende
moleculen van het mengsel, en het is best te begrij
pen dat er in zulk een «gemêleerd gezelschap" eenige
wrijving ontstaat wanneer zoo iets onwelriekends als
ammoniak zich verspreidt. De geleerde zegt dat dan
koolzuur vrijkomt. Dit is zeer wel mogelijk, maar
het aldus bereide protoplasma, hoewel oppervlakkig
met het natuurlijke overeenkomende, mist geheel den
samenhang daarvan. Het zit verbazend los in elkaar
en doet daarom nog onder voor een ander protoplasma,
dat Butsehli bereid heeft. Hoe knnstig ook samen
gesteld, het ware protoplasma is 't nog niet. Ge
lukkig.
Verbrand.
*In liet Ziekenhuis te Rotterdam is in den
afgcloopen nacht na een smartelijk lijden over
leden de 28-jarige dienstbode M. J. Ryniers,
die gistermiddag in. hare dienst in do Almonda-
straat 85 met hare rokken een brandend petro-
leumtoestcl omtrok waardoor zij deerlijke brand
wonden aan de boenen eu het onderlijf bekwam.
Ben straat-Jcoopman.
Heel het vorstelijke H in Amsterdam.
Een „koopman" in de Kalverstraat„Hier heb
ik een artikel, meneeren, dat hebt u nog nooit
gezien en dat hebt u nog nooit aanschouwd. Nu
gaat u zeggenwat is dat, koopman Ik zal
het u laten zien, meneeren, en n zal zeggen dat
dat artikel het nieuwste is dat nog nooit door
een koopman is gepresenteerd. Het artikel, me
neer, dat ik u aanbiedt, en het artikel, meneer,
dat ik u presenteer, dat is het lteele zoogenaam
de vorstelijke Huis. (Met verheffing van stem
Het heele vorstelijke Huis, meneer! Hier hebt
u, meneer, Willem I (en de man toont een glad
plaatje, dat zoo ongeveer den eersten constitu
tioneels» monarch voorstelt). Willem I, meneer,
dat kan iedereen zien dat dat Willem I is. Maar
nu neem ik Willem I zoo,meneer, en zoo, en
zoo (liij draait eenige malen het lijf om, dat los
zit onder het hoofd) en hier hebt u Willem II,
meneer. Willem II. Is dat niet Willem II
Maar let nu op, meneeren, want nu neem ik
Willem II en dien draai ik zoo en nog eens
zoo en daar staat Willem III voor u, meneeren.
Dat is Willem III. Maar nu, meneeren moeten
we nog hebben de Kroonprinses der Nederlan
ders of Koningin Wilhelmina.
En nu ga ik heen en na draai ik mijn plaat
om en nu presenteer ik u de zoogenaamde
kroonprinses of koningin Wilhelmina der Ne
derlanden. Dat is Willem I en dat is Willem II,
en dat is Willem III en dat is de kroonprinses
en zoo presenteer ik u het heele vorstelijk Huis.
Het vorstelijke Huis is gearriveerd, menee
ren.
Het vorstelijke Huis is aangekomen. Dat «s
één en dat is twee en één is drie en dat is vier.
Het heele vorstelijke Huis. Maar nu gaat u
zeggen koopman, geef mijn dat, want dat mot
ik hebben, wat mot dat kosten?
Dat artikel meneeren, dat ik u presenteer,
dat is verkocht aan den prijs van een mark of
twaalf stuivers geld. Nu zegt, geef mijn dat,
koopman. Neen meneer, want ik verkoop u mijn
artikel niet voor twaalf stuivers en. daarvoor
1
t