V De Optocht.
V De Fontein.
VLAARDINGEN.
Gemeenteraad.
Finantiïïel.
T e 1 e g r a m in e n.
En toen het uur van middernacht en daar
mede de dug gekomen was, waarop Hare Ma
jesteit" u"1 Koningin de regeering aanvaardt, toen
klonken weder de volksliederen, toen wilde liet
geestdriftig gejubel geen einde nemen, toen
bleek het lioe ook voor Schiedam's hu-gors deze
leuze geldt: Voor Vaderland en Koningin 1
In den vroegen ochtend.
Plechtig klonk hedenmorgen het klokgebeier
door de morgenlucht. Met haar metalen stem
men galmden de klokken het uit over de stad
Heden is de dag, de blijde dag, waarop Neder -
land's Koninginn© wederom verjaart.
En toen de metalen tongen zwegen klonk het
schetterend van de pui van het Stadhuis„Nun
danket alle Gott".
Aandachtig luisterde de groote menigte, waar
onder ook de Burgemeester en verschillende an
dere autoriteiten werden opgemerkt, naar de
statige koraalmuziek die het korps van den staf
der schutterij ten gehoore bracht.
Het korte programma was goed gekozen. Het
„Was Gott thut das is wolü gethan" stemde tot
zoo blijden ernst; heerlijk klonk „Wie schön
leuclitet der Morgenstern" en „Jësus meine Zu-
versieht".
En toen het daarop gevolgd gejuich der toe
hoorders was weggestorven, verhieven zich reine
kinderstemmen om in eenvoudige liederen ook
te gewagen van de liefde der kinderen voor Ko
ningin en Vaderland. 'tWas het koor van kin
deren van het Broersveld, die onder leiding van
do heeren A. W. Vaandrager en J. Schellevis
eenige liederen hadden ingestudeerd.
Ordelijk verspreidde zich hierop de menigte,
maar velen vergezelden den optocht der kleinen
met hun vlaggen en vaandels huiswaarts.
De godsdienstoefeningen.
In de verschillende kerken te dezer stede
werden hedenmorgen plechtige godsdienstoefe
ningen gehouden.
In de Groote Kerk sprak ds. De Wilde een
preek uit naar aanleiding van Psalm 20 vs. G
ïWij zullen juichen over uw heil en de vaan
delen opsteken in den naam onzes Godsde
Heere vervulle alle Uwe begeerten", waarin
hij wees op den zegen dien ons larid steeds hepft
genoten onder een vorst of een prins uit het
Huis van Oranje, op het gelukkige feit dat
de laatste telg van Oranje voor ons gespaard
is gebleven en dat Zij thans de regeering aan
vaardt. Dat Zij dit doet met het oog op God
gericht, wordt met dankbaarheid erkend.
In 't begin zijner rede had de predikant er
den nadruk op gelegd dat niet door den kerke-
raad deze dienst was vastgesteld, maar op het
verlangen der Koningin zelf. 'tls ons, aldus
drukte ds. de Wilde zich uit, of de muren der
kerk te 's-Gravenhage wegvallen en wij allen
samen zyn onder één dakde Koningin ge
knield in 't midden met Haar volk om zich
heen.
Gezongen werden Psalm 150 vs. 1, Gezang 2
vs. i, een variante op het Wilhelmus (oude
toonzetting), twee verzen van het Volkslied
en Gezang 96.
De kerk was vol toehoordersook woonden
tal van autoriteiten de godsdienstoefening bij.
In de Roomsch-Katholieke kerken werden
hedenmorgen plechtige hoogmissen gecelebreerd
door de pastoors, geassisteerd door hun kape
laans. De lofzang »Te Deum Laudamus" be
sloot den dienst. Ook naar de katholieke ker
ken was een breede schare opgegaan het was
als op een Zondagmorgen.
De verschillende andere godsdienstige ge
zindten gaven op gelyke wijze wijding aan den
dag van heden. In de Luthersche en de Gerefor
meerde kerken, die van den Protestantenbond
en van de Oud-Bisschoppelijke Clerezy, alsmedi
in de Joodsclie Synagoge werden godsdienst
oefeningen gehouden.
De Parade.
'Uitmuntend weer begunstigde hedenmiddag
de inspectie der schutterij- Door de volle stra
ten trok de vaandelwackt met muziek reeds voel
bekijks, en toen de schutterij optrok naar het
exercitie-veld, togen dichte drommen mede om
het militaire schouwspel hij te wonen.
Op het veld, waar het bataljon onder com
mando van den. kapitein G. Meijer in orde van
parade stond opgesteld, was een groot aantal
autoriteiten en andere belangstellenden bijeen
gekomen.
Daar waren de Burgemeester in ambtskos
tuum, de secretaris der gemeente en de leden
van den Raad., leden der Feestcommissie en een
breede schaar dames. De leden der vereeniging
„Het Vaderland Getrouw" stonden in twee ge
lederen, het eere-metaal op de borst, het vaan
del aan den rechtervleugel, opgesteld. De beide
oud-strijders Sitton en Cloes waren in een lan
dauer gezeten, tegenwoordig.
Te ruim één uur naderde de majoor-comman
dant der schutterij, de heer G. Visser Bzn,, liet
exercitie-veld, en inspecteerde, na de begroeting,
begeleid door kiyutein Meijer, den kapitein-
kwartiermeester IV. D. van Damme Jalink, de
officieren van gezondheid N, E. Elzevier Dom
en dr. D. N. Janssen en een luitenant der in
fanterie het bataljon.
Hierop werd op de tonen van den defileer-
marsch op de gebruikelijke wijze gedefileerd,
waarop de schutterij het exercitie-veld verbet
en naar den Doele trok.
Na het wisselen van complimenten tusschen
het Hoofd der Gemeente en den Majoor-Com
mandant verlieten ook de autoriteiten en de
verdere belangstellenden het terrein.
Bijeenkomst ten Raadhuize.
Hedenmiddag te If uur vereenigden zich de
raadsleden met do leden van do Feestcommissie
ten Raaclhuizo op uitnoodigiug van den burge
meester die bij deze samenkomst in ambtskos
tuum gekleed was.
Nadat aan alle aanwezigen de eerewijn was
aangeboden, nam de burgemeester liet woord en
sprak als volgt:
„Mijne heeren, het is mij een illuzie geweest
om de burgerij geluk te wensdrom met dezeu ver
jaardag van H. M. onze geëerbiedigde Koningin
en om die tc kunnen verwezenlijken heb ik "een
beteren weg weten te kiezen dan door èn de
raadsleden èn de leden van de Feestcommissie
hier samen te noodigen, daar die beiden de ver
tegenwoordiger-s zijn der gemeente, de eersten
als regeerders, de kuitsten als leiders der feesten.
..7,Op u, mijne heeren, en door u op de burge
rij," aldus ging de burgemeester voort, „weiiseh
ik een dronk in to stellen. Ik wensch u geluk
dat de laatste telg van ons Vorstengeslacht in
het leven gespaard is gebleven en dat Zij heden
de regeering heeft aanvaard en ik vertrouw dat
gij met mij den wensch deelt dat Gods beste
zegen op haar moge nederdalen. Ik noodig u
uit met mij het glas op te heffen en te drinken
op onze jeugdige Koningin: „Leve Koningin
Wilhelmina".
Luide werd door alle aanwezigen deze kreet
herhaald.
Hierna deelde do burgemeester mede, dat
door hem was ontvangen het volgende telegram
in antwoord op het adres van hulde gisteren
door den Raad der gemeente aangeboden aan
H. M. Koningin Emma:
H. M. de Koningin-Moeder draagt mij op U
Haren dank tc betuigen voor het adres van hul
de door den gemeenteraad van Schiedam aange
boden.
Met luid applaus word do mededeeling hier
van door de aanwezigen ontvangen.
Nogmaals nam daarop do burgemeester het
woord
„Mijne heeren," aldus sprak de heer Ver-
„ik kan niet van hier gaan zonder een
plicht to hebben vervuld, nl. die van een woord
van dank te brengen aan hen, die zoo veel hob-
beu bijgedragen om de feesten te dezer stede te
doen slagen- Mijne Heeren, ik breng mijn harte
lijker! dank aan de feestcommissie voor alles wat
wij door hare goede leiding reeds genoten heb
ben en nog zullen genieten."
„Het spijt mij, dat de voorzitter dier Com
missie hier niet tegenwoordig kan zijn, maar hij
zelf heeft heden gasten te recipieeren, doch aan
u, Mijne Heeren, breng ik den liartelijken dank
en de verzekering dat ik de beste verwachtin
gen koester voor het welslagen van het feest.
Leve de feestcommissie
Hiermede was deze bijeenkomst geëindigd en
begaven zich alle heeren naar den Plantage om
tegenwoordig te zijn bij de officieele overdracht
der fontein.
Tegen 2 uur vereenigden zich op de Koop
mansbeurs o. a. de besturen der volgende ver-
eenigingen met hunne vaandels»Het Vaderland
getrouw", de werk lieden-vereeniging ïDe Vrien
denkring", de jongelings-vereeniging >De Heere
zal 't voorzjen", vereeniging ïlJzer- en Metaal
bewerkers-vereeniging", de vereeniging ï>de
Oranjevaan", afd. Schiedam van den R.-K. Volks
bond nOrpheus", sOlympia", sPalaestra",
jHermes", ^Patrimonium", die allen tezamen
met een peleton schutterij en de muziek der
schutterij aan het iioofd zich naar de Plantage
begaven om daar tegenwoordig te zijn bij de
plechtige overdracht der fontein.
steeg.
De overdracht der Fontein.
Zelden heeft de Plantage een indrukwekkender
en heerlijker indruk gemaakt dan hedenmiddag.
Het weder, van ochtend dreigend, werd latei-
op den dag heerlijk, de zon brak door, een
aangenaam briesje woei. Heerlijk streelde hete
licht door de boomen op de grasvelden vcv
onze wandelplaats en wierp grillige plekken op
de grasvelden.
In het midden der Plantage, waar de fontein,
on-omhuld verrees, hadden zich te half drie
talrijke genoodigden verzameld in een door de
schutterij afgesloten terrein rondom was eene
talrijke menschenmassa, die wachtte op de
dingen die komen zouden.
Onder de genoodigden merkten wij vele
autoriteiten op. Aanwezig waren o. a. de leden
van het Dagelijksch Bestuur, de gemeente
raadsleden, de officieren der schtterij in uniform,
de leden van de feestcommissie van 1887 en
van die van 1898; verder een breede schare
dames, vele in lichte toiletten, allen met oranje
getooid.
Op het terrein waren aan de zijde van de
Lange Nieuwstraat geschaard de leden van de
meeste hier ter stede beslaande vereenigin-
gen met hare banieren, die zooeven door ons
genoemd zijn, terwijl eindelijk een aantal photo-
graphen hun nieuwsgierige toestellen hadden
opgesteld.
Éven over half drie kwam de burgemeester,
de heer Versteeg, in ambtskostuum op het ter
rein. De muziek der schutterij in deze dagen
schier onvermoeid onder leiding van haren
wakkeren kapelmeester, den heer Verhallen, hief
nu het Wien Neeiiandsch Bloed aan. Toen was
liet groote oogenblik gekomen.
De president der Feestcommissie van 1887,
uit wier naam de fontein aar. de gemeente werd
aangeboden, de heer Visser, majoor-commandant
der d.d. schutterij, in groot tenue nam alsnu
het woord en sprak ongeveer als volgt tot den
burgemeester
Den 19en Februari 1887 werd hier feestge
vierd, hot was bij don 70en verjaardag van Z.
M, Koning Illuni III. Na afloop verzamelden
zich de feotvierenden in de groote zaal van de
Officieren-Vereeniging, en in die bijeenkomst
mui Schiedam's ingezetenen werd door den lsten
luitenant der Kou. Scherpschutter», den heer
Daniel Visser, het voorstel gedaan oin ter her
denking aan deze merkwaardige gebeurtenis een
fontein, te stichten.
Het voorstel werd met enthousiasme begroet
en aangenomen, en de Commis-de van het feest
belaste zich met de uitvoering ir van. Zij toog
diiecl aan den arbeid, gesteund door bijdragen
in geld van de gansche burgerij.
Onvoorziene omstandigheden stuitten even
wel liet werk en na een tiental jaren kon liet
eerst hervat en voltooid worden en zag de com
missie zich toen in staat gesteld om er bij te voe
gen een heraldiokcn leeuw met de wapenen van
H. M. Koningin Emma als een nederige doch
eerbiedige hulde aan die Vorstin die gedurende
een S-tal jaren de teugels van het bewind als
Regentes in handen hield. Eu thans, Mijnheer
de Burgemeester, op den dag dat II, M. Ko
ningin "W ilholmina haar 18e jaar volbracht heeft
en als regeerende Koningin optreedt, bied ik
U beide monumenten namens Schiedam's bur
gerij aan.
Aanvaard ze als eenc hulde aan ons Vorsten
huis en oeschouw ze ook als een bewijs van een
drachtige samenwerking van de burgers in deze
gemeente.
Leve de Koningin
Luid applaus volgde op deze woorden.
Daarna werd de oorkonde, die van de aan
bieding is opgemaakt, geteekenddoor de
leden van het bestuur der feestcommissie van
1887 en door de leden van het Dagelijksch
Bestuur der gemeente, Toen nam de Burge
meester liet woord, en zeiae ongeveer
Waarde president der feestcommissie van
1887. Bij ai de aangenaamheden die aan het
ambt van Burgemeester verbonden zijn, zijn er
ook vele moeilijkheden, maar een voorrecht is
het wanneer er feest gevierd wordt, en groot
is het voorrecht om hoofd te zijn van Schiedam
bij een feest als heden gevierd wordt. Nimmer
heb ik zooveel enthousiasme en zooveel toe
wijding ontmoet aan het Huis van Oranje als
hier.
»Een voorrecht is het ook om te antwoorden
bij de aanvaarding van een geschenk voor de
gemeente. En waar dit geschenk ons herinnert
aan den gestorven Koning Willem UI en nu
wordt aangeboden bij de aanvaarding der regee
ring door de eenige telg van het Oranjehuis,
daar heeft dit geschenk een dubbele waarde.
sik herbaal nog eens: het is een voorrecht
uitvoering te geven aan het besiuit van den
Gemeenteraad om dit geschenk te aanvaarden.
Ik doe dat met dank aan de feestcommissie van
1887, die de burgerij heeft samengeroepen om
de noodige middelen bijeen te brengen voor dit
monument.
sMoge dit zijn een uiting van de liefde die-
de gemeentenaren voor het Huis van Oranje
gevoelen en moge dit eeuwen lang blijven een
herinnering aan deze oogeublikken.
»Mel deze woorden aanvaard ik liet geschenk
Leve KoninginWilhelminaLeven de Ingezetenen
van Schiedam! Leve de Commissie van 1887
met haren voorzitter!
sLaat spuiten de fontein
En sissend spoten de eerste stralen uit de
gapende 'monden die langs de fontein zijn
aangebrachtkrachtig steeg het water op, neer
vallend in fijne stofregen klaterend stroomden
de breede golven in de fonteinbak.
En iuide klonk buiten en binnen het hek
het gejuich van allen.
Toen was de plechtigheid afgeloopen en de
talrijke menigte verspreidde zich in de stad.
Op liet bekende rotsstuk is thans de fontein
geplaatst, die een zeer goeden indruk maakt.
Een breede schotel ter halver hoogte vangt liet
water op, dat in een aantal stralen omhoogspuit
uit monden boven dien schotel aangebracht,
terwijl onder den bak eveneens een aantal stra
len het water uitstorten, aldus to zamen vor
mende een net van breed uitvloeiend water
rondom het monument.
Aan den voet der fontein is aangebracht het
volgende opschrift in vergulde tetters:
De Gemeente Schiedam
aangeboden door
de Burgerij
18 31/8 98.
Correspondentie.
Plaatsgebrek noopt ons vele berichten uit
te stellen.
Zitting van Woensdag 31 Augustus v.m. 8 Va uur.
Tegenwoordig zijn 14 leden. Afwezig de heer
v. Linden van den Heuvel.
De Voorzitter is in ambtscostuum.
Binnen de balustrade nemen in de raadszaal
plaats de leden der feestcommissie.
De Voorzitter opent deze buitengewone
zitting en zegt:
Mijne heeren! Hedenmorgen heeft het klok
gelui en het koraalmuziek aangekondigd dat het
een zeer bijzondere dag is, een dag van blijde
viering; en dat is het inderdaad. Ouze geliefde
koningin, de eenig overgebleven telg uit het
ons zoo dierbaar Oranjehuis, heeft lieden den
'1 b-jangen leeftijd bereikten aanvuur,Jt in den
teugels vim het bewind. Nog vlocht» IS j.ueu
en reeds wordt op hare schouder,. ?l,|j;
zware last geladen. Nochtans met een
HUJid talent door de Moedor w'ei die tiuilc
opgeien), zien wij met ga u-tlieid haar die zware
ÜUik Wli*YCrLlOUY\(l.
Mijne Boeien, heel Viaurdingrai doelt in die
vreugde en lu-iïft getoond dat In: vooraan wil
staan bij da betuigingen van li, (de en trouw
aan onze duuh-ue Komn.uiI,.. Wekeu
heeft een ieder daaraan tnuuegewejki "eiooml
dat men deze heugelijke gobeuitem» on\-ehiUe-
rende wijze wil vieren.
Ik mag lekfneti, mijne Keien. np uw meest
hartelijke instemming waar ik moi-t-l gutui m-
nis af te leggen namens de gemeente u,ii ons
aller liefde, trouw en dankbaarheid voor de
Koningin en hare Moeder.
De leden öetuigeu hunne instemming door
applaus.
De Voorzitter leest daarop het adres
aan II. M. do Koningin, van het volgenden
inhoud
Aan
Hare Majesteit de Koningin.
Mevrouw
De Raad der gemeente Vlaai-dingen,
ter wijding van den dag in buitengewone zitting
vergaderd, biedt Uwe Majesteit, mede namens
alle ingezetenen, met eerbiedigen groet zijn bers
ten wensch aan ter gelegenheid van den acht
tienden jaardag Uwer geboorte, als de dag te
vens, waarop hij Uwe Majesteit huldigen mag
als Neêrlands regeerende Vorstin.
Moge God Uwe jeugdige krachten sterken
tegen de beproevingen Uwer grootsehe taak, en
door Uw troon blijvend te behoeden voor onheil
en rampen Uwe regeering zegenen en vrucht
baar doen wezen voor het dierbaar Vaderland!
Heel Vlaai-dingen wijdt alle zijne krachten
aan eene feestelijke viering van den blijden da
als een getuigenis naar harte van verknochtheid
aan zijn Vorstenhuis en van innige liefde voor
zijne jeugdige Vorstin.
Moge in een langdurig en in alle opzichten
gelukkig leven deze dag voor Uwe Majesteit
steeds eene liefelijke en gezegende herinnering
blijven!
VLAARDINGEN, 31 Augustus 1898.
De Raad voornoemd,
R. A. VERPLOEGfl CI1AS8É,
Voorzitter.
J. VAN SCHRAVENDIJK,
Secretaris.
De leden betuigen hunne instemming daar
mede. Vervolgens leest de voorzitter liet adres
aan H. M. de Kouingin-Moeder, van den vol
genden inhoud:
Aan
Hare Majesteit de Koningin-Moeder
Mevrouw 1
De Raad der gemeente Vlaardingen,
in buitengewone zitting vergaderd tot het rich
ten van zijn gelukwensch aan Hare Majesteit de
Koningin bij het aanvaarden van de regeering,
biedt Uwe Majesteit, mede namens alle ingeze
tenen, eerbiedig zijn dank en hulde aan voor de
zoo uitnemende opleiding van onze jeugdige Ko
ningin tot Hare gewichtige taak en in de liefde
des volks.
Door eene langdurige gelukkige regeering van
onze beminde Koningin WILHLoMINA over
ons dierbaar Vaderland, en door tal van jaren
Uwe Majesteit in dat gelul» te doen blijven dec-
len, zegene God Uwe toewijding en zorgen, aan
de opleiding daartoe van Uwe Koninklijke Doch
ter door Uwe Majesteit zoo beleidvol besteed!
VLAARDINGEN, 31 Augustus 1S98.
De Raad voornoemd,
R. A. VERPLOEGIJ CBASSÉ,
Voorzitter.
J. VAN SCHRAVENDIJK,
Secretaris.
De leden betuigen ook hiermede hunne
instemming.
Daarna zegt de Voorzitter: Mijne hee
ren, ik meen dat het eveneens uwe instem
ming zal verwerven wanneer wij, om een
blijvende hulde te brengen aan II. M. onze
geëerbiedigde Koningin, aan de nieuwe haven
den naam geven van "Wilhelmina-haven en aan
de daar liggende brug den naam AVillielinina-
biug.
Door applaus betoonde de Rand daarmede zijn
sympathie.
De vergadering wordt hierna gesloten.
Een talrijk publiek woonde deze plechtige
raadszitting bii.
De Amsterdamscho effecton-noteoring en het
Overzicht van de Beurs vau den Dag moeten
wij heden wegens gebrek aan plaatsruimte ach
terwege laten.
MADRID, 31 Aug. Een telegram uit Las
Pahnas op Majosca meldt dat generaal Weyler
een bijeenkomst van zijn aanhangers heeft ge
presideerd.
Hij sprak over de rampen die Spanje hebben
getroffen en beklaagde zich over de censuur, zeg
gend, dat de vervolgingen hem waarschijnlijk
zulten beletten om de verantwoordelijkheid aan
't licht to brengen van de staatslieden, welke
dezen op het leger en op de marine trachten te
schuiven. Generaal Weyler beloofde zich van nu
af aan 't hoofd der volksmassa te zullen stellen
om te strijden voor het heil des lands.
