IïUITKjVLAND.
Statig was dn Nederlandsclie Hank, Matig
maar koud, mbewogen met gijn clacliNch liclit
schijnend dorr gekleurde ruiten, i\K u auou op
het achterdoek van een toonvel. Het moet
t 13.000 gekost hehhen, de versiering en ver
lichting van dit gebouw.
Magnifiek was het nieuwe postkantoor achter
het Paleis; langs de slanke lijnen reuen tot
hoog in de lucht de eindelooze reeksen vet-
glaasjes naar boven en een luchtgloed werd
geworpen op het gedeelte van den Voorburgwal
achter het Paleis, dat men als bij dag kon zien.
Merkwaardig van uitstralend licht waren nog
de bureaux van ^Handelsblad" en Nieuw.»",
hier in de buurt, van Uagcnitis op den Ham,
van bet Koinrnandantshuis, die echter al heel
vroeg weer uit was en van tallow.e andere
groote gebouwen, waarvan wij nog »\ili" af
zonderlijk noemen.
f'.n 11 de «ai write si ad was het »ovoirioiv-
ded", vooral ook in de Jodenbuurt en in de
Jordan», waar du echte Oranje-liefde woont, die
zich naar buiten gaarne openbaart.
Daar streek men de riieuscben met pmwe-
veoren in het gezicht, daar wierp men met con
fetti en serpentines, daar smaakte men bet mtn-
kostbarc genoegen \an met een 2 cents pluim
van nationale kleuren de voorbijenrigeis eerr
gamellen avond lastig te wezen. Maar het was
een goedmoedige lastigheid.
liet Amsterdunisrdie volk is zoo goedmoedig.
Zoo kinderlijk flauw ook.
Toen eon remlicht ige inonseheumm-u 0p de
Duin bad postgevat om de Koninginnen te zien
uitrijden voor de illuminatie en dit nog al lang
duin de, hooide men zoo doodleuk achter
zich. >iAls het nu nog langer ilumt blijt
ik nog wal!" En dan schaterden de jongens
en meiden, mannen rtn vrouwen weer, die voor
't eerst van hun leven deze kostelijke geestig
heid hoorde. Of, terwijl de kijkers bijna stikten
van de gloeiende hitte, die er omter de opeen
gepakte menigte heerschte, kwarn een and»n*
grappenmaker veitellen »dat het niet zoo koud
was als gisteren".
Even over negen reden de Koninginnen uit-
Voorop, rui de huzaren, de ecrevvaclu, die luide
weid toegejuicht, ut) loun bel rijtuig met de
Koninginnen, Koningin Wilbelminn rechts; en
ze boog en neeg mei die eigenaardige lieftal
ligheid, die baar de harten duel steken van
Haar volk. Wat zag onze Koningin er weer be
koorlijk uit in haar wit gewaad.
Een lange toer werd door de stad gemaakt,
langs winkelstraten en deftige grachten, maar
vooral ook door de volkswijken en de Joden
buurt.
Eeist om elf uur was II. M. op den Dam
terug en weldia merkte men, dat het volk
gehoor gal aan den uitgedrukten wensch der
Koningin om zoo min mogelijk gerucht te
maken ten einde haar zoo weinig mogelijk in
hare nachtrust te storen.
Men bleef nog slaan of rondloopen, maar
hinderlijk tunioet* was er niet.
En men ging weer de stad in, in alle rich
tingen; de cafe's in een drietal moest men
een kwartje entree betalen waar men veelal
vruchteloze pogingen aanwendde om eenige
verfrissching te bemachtigen. Het was er inzend
druk en toch hinderde men elkaar niet.
De Aubade.
Van onzen correspondent per telegraaf.)
Hedenmorgen te 10% uur had onder be
gunstiging van het prachtigste weder de aubade
van den NjthrlaiuLehcn Zangersbond plaats
met muziek van het 3de, 5de en 7de regiment
infanterie en vau de Grenadiers en Jagers.
Gezongen werden hel koraal sDankt allen
God ileu Heer", Hollands Glorie" van Hoi,
en lleije's Vlaggelied", muziek van Verhulst.
Duizenden waren vv- der getuige van deze plech
tigheid. De daken der huizen, de tribune der
buitenlandschii pers op het koimnaiidanlshuis
en van de Nieuwe Kerk, alle ramen en vensters
waren gevuld.
Precies te halfelf vei scheen de Koningin op
het balcon, vt'tgozeld van de Kotimgiu-MoeUer
en den Prins en Pi ui-es ion Wud,
Heerlijk klonken de stemmen der 700 /ai.g-'rs
over het Damplein. Daverend juichte het volk
toe toen ten slotte bet Wilhelmus"op waanden
van Deels iveei klonk.
Aan de geestdiilt kwam geen einde en de
Koningin moest tot driemalen weer op hel balcon
verschijnen. Na afloop ontving de Koningin de
feestcommissie.
Zij betuigde den leider der aubade, den beur
,1. l'Vrd. Ivopske. haar dank voor den schoonen
zang en de commissie voor de gelukkige keuze
der liederen. Zij verzocht verder tien directeur
ook haar dank te betuigen aan de lieeren
zangers voor bet genot, dat zij Haar hadden
doen smaken.
De voorzitter der feestcommissie Dr. Pijzei
herinnerde de Koningin er aan, dat het joist
veertig jaar geleden was dat IIol ïllollanil's
Gloiie" had gecomponeerd bij gelegenheid
dat de Kroonprins meerderjarig werd.
De commissie nam toen afscheid en buiten
zone bet volk »0, .schitterende kleuren van
Neifeilundscli Vlag". Hut was een heerlijke
ochtend.
Aan deze aubade nam o. a. dod de zungvSf-
eeniging >Orpheus", uit Schiedam.
(Reeds hedenmiddag per bulletin in Schiedam
verspreid.)
Gedenkraam ia de Nieuwe Kerk te Amsterdam.
Op het oogenbiik, dat H- AI. de Koningin
jWilhehnina gisteren des morgens ten elf ure, de
Nieuwe Kerk te Aimteidam binnentrad, urn in
naam van het Nuclei landsche Volk, door de Sta
te n-0( ia raai aE Koningin te worden ingehul
digd, i- in den Zuidelijken Tiansept-gevel ont
huld Peil geschilderd gcdi nkranm, dat tegelijk
eeui' li lilde zal zijn aan de jeugdige Voivtm en
lino verheerlijking van haar dooiluchlig voor-
ge Macht
Hit raam is tot stand gekomen door eene
ConimisHo bestaande uit de 11.11. mr. S. A.
ening Moinosz, Eere-Voorzifter, mr. J. A. Sjil-
lem. Voorzitter, mr. \V, Baron Róell, Vice-
Vooizittel', T. II. van Eeghen, Penningmeester,
Oir Deels, Die Secretaris, JJ. de Alaicz
Ovens, 2de Secretaris, ,Jae. Ankeisinit, P. van
Leghen, els. H. _V. Uogerzed, mr. 1''. Hooft
Graafland, mr. E. Everwijn Lange, mr. Frank
K van Lcnnep, C. B. Posthumus Meyjes, Ar
chitect, .1. l'h. Mvynink, O. .1. van Xelk'Meijii,
G. Wiiele-laar, bijgedaan door een drietal kun
stmaats, Aug. Allelic, Jos. Israels, jhr. B. W,
P. van Riemsdijk, ontworpen en gctcekeiid dooi
den hoer Otto Mengelberg te Rijzenburg en uit
geroeid in het. atelier ,,'t. Priiiscnliofvan den
hier J L. Schouten te Delft-
De hovenhelft. van het raam i- gewijd aan den
lol in van het ge-slacht Oi-anje-Nassau, voorge
steld door twee rijen figuren, nl. Pruis Willem 1
(de Zwijger), Loui-e Colligny, Prins Maurits,
V\ illem Bodewijk. Freelerik Hendrik, Amali.i
van Sol nis. Prins Willem II, Albe rline Agues,
Prins illem III, Koning van Engeland enz.,
Maria van Engeland, Prins Willem TV. Prins
Willem V. Koning Willem 1, Koning Willem II,
Koning Willem 111 en Koningin-Regentes
Emma
In de b< nedenlielft zijn twee allegorisch ont
worpen groepen aangebracht,
Dc hnkergroep stelt, voor het (erste verbond,
gesloten tusscheii Oranje en Nederland, in tij-
d< n var. ring'st en gevaar, waarin Willem de
Zwijger etl z'n bioer Jan de Qu'le, worden ge
huldigd door de zeven provinciën.
in de rechtergrocp het nieuwe verbond, door
onze Koningin in rusf en welvaart, aan te gaan
met ons volk hot stelt Koningin Wilhelmina
vror, die steunende op den Bijbel en begroet
door den Voorspoed en de Trouw der Natie, de
hand legt op de Giondsvel, welke haar door de
genius der Gerechtigheid wordt aangeboden.
Het geheel wordt omvat, in eene rijke laat
gotische architectuur, welke zich in de tracee-
riig oplost in een rijk spel van Oranjebladen en
vruchten.
Bovenin zijn aangebracht, dc vier Kwartie
ren vnil Hare Majesteit, terwijl in het hoogste
vak de Koningskroon zweeft, omgeven door
palmtakken.
De hoogte van het raam bedraagt pk. m. 24
Aleter bij eene breedte van pl. m. 7 Meter, de
onderdorpel ligt op pl. m. 8 Aleter uit den vloer.
De lengte der staande figuren is pl. m. 2.10
Aleter.
De Gedenkplaat.
In afwijking van de tot lieden steeds gevolg
de gewoonte om een medaille of gedenkpenning
te doen slaan, meende de commissie ad hoe, te
vens jury, bestaande uit de hoeren jhr- mr. C.
H. Backer, Voorzitter, prof. C. L. Duke, Bart
van Hove, J. R. de Kruyff. Joh. W. Stcpluinik,
mr. Frank van Leunep, Secretaris, dat het wen-
schelijk was van deze gewoonte af te wijken, om
dat namens IIAL de Koningin reeds een prijs
vraag was uitgeschreven voor liet vervaardigen
van een gedenkpenning.
De commissie schreef daarom met machtirinsr
-• O O
van het centraal-eomite een prijsvraag voor Ne-
derlaiulschc kunstenaars uit, tot het ontwerpen
van een gedenkplaat. De drie prijswinners in
dezen wedstrijd, de hoeren Johan Keiler te Lei
cester (Engeland), L. F. Edema van der Timk
te Amsterdam en J. C. Wieuecke te Parijs,
moesten daarna ingevolge de bepalingen van liet
reglement, overkampen, waarna de eerste prijs
werd behaald door den lieer Wionccke, terwijl
de tweede prijs door den lieer Edcnm van der
Tmik werd verkregen.
Het door den lieer .T. C. Wieuecke gemaakte
ontwerp, hoog 100 niAL, breed 75 ju AI. en dik
3 in AI.stelt voor de Amsterdamsche maagd,
een palm wuivende. Op den achtergrond de
Nieuwe Kerk op den Dam, bestraald door de
opgaande ?on. Op den voorgrond de Nederlund-
sehe Leeuw- met de attributen van Handel, Nij
verheid. Landbouw en Scheepvaart Daaronder
lief opschrift Amsterdam. G Sept.. 1898 Inhul
diging van II. AI. Wilhelmina Koningin der Ne
derlanden.
De gedenkplaat is geslagen in de ateliers van
den lieer O. J. Regeer te Utrecht. Ilij is ge
maakt in goud, zilver, brons en gepatineerd tin.
Aan II. Al. de Koningin is lieden na de auba
de in een particuliere audiëntie een exemplaar
in goud, een in zilver en een in brons aangebo
den, en ovoir/oo aan II. AL dc Koningin-AIoeder,
De drie gedenkplaten zijn gelegd in fraaie
daartoe bijzonder door den lieer C. A. Lion Ca
chet ontworpen ou vervaardigde foudralen, ge
mankt van gesneden ivoor en rood gekleurd per
kament.
ïn het geheel worden 432 gedenkplaten ge
slagen.
Kleine bijzonderheden.
(Uit particuliere Iron.)
Gisteren, de plechtine inhuldigingsdag, ivas
II. M. de Koningin in den nchtend zeer zenuw
achtig. Des ochtends, terwijl Zij in baar statie-
gewand werd gekleed, weende zij aanhoudend
van aandoening de hofdame, die haar hij het
kienden had bijgestaan, dankte Zij herhaaldelijk.
Langzaam cn statig, de oogen naar den grond
gericht, schreed 11. M. vari het Paleis naar de
Kerk, thans voor het eerst alleen zonder Hare
Moeder en men Kon het der Vorstin aanzien, dat
Zij schier niet wist hoe Zij op liet huklegujuich
van de ontelbare menigte /oude antwoorden:
zachlkens krukte zij met het hoofd.
In de Kuk spiak II. M. met luide, duide
lijke stem de rede uit, die men hiervoor vindt
afgedrukt, flet blad papier, waarop dc rede
stond trilde in hare handen. Tot in de uiteiste
hoekjes der kerk kon men II. M. duidelijk
verstaan, hare stern was ais die van iemand,
welke van het uzeggeu" veel studie heeft ge-
maak L.
Er is maar dun loep over de lieftalligheid
on/er Koningin; vooral de Engel-dien hebben
geen woorden genoeg om haar hulde te bicn-
gen »wat is zij prachtig", szulk een Koningin
moot men wel liefhebben." Zon klinkt bet den
ganscben dag uit bun mond.
ilgemcca orerziriit.
Schiedam, 7 September '98.
Kngplsclic verdragen.
liet, blijkt dat inderdaad een verbond tot
stand is gekomen tu-schen Duitschland cn En
geland, en wel, naar de vaak goed ingelichte cor-
re-pundent der „Inch Beige" te Berlijn verze
kert, een offensief en defensief verbond.
De mededeel!ng del- „Pal! Alall Gazette" lieeft.
du, waarheid ge-proken, maar één groote, alles
afdoende bijzondeiheid heeft het blad niet ver
meld, Well kin had liet wel de klok hooretl lui
den, maar wist het blad niet waar de klepel
liing.
Want liet verbond heeft alleen betrekking op
Afrika,
Andere bladen bevestigen dit.
Zoo meent de Daily Ai ail" te weten, dat alle
tvvi-tpunten tus3chcti Engeland en Duitschland
volkomen geregeld zijn. Cecil Rhodes zou reed,
de onderhandelingen met Portugal hebben ge
opend over den aankoop van den Delagoa-spoor-
weg. Duitsclnand en Engeland zouden liet neu
trale gebied benoorden Togo-iaud en de Goud-
luist verdeden.
Ook de correspondent der „Times" te Weenen
verzekert dut men aldaar algemeen de Ddagoa-
baai al, liet voornaamste onderwerp van het
Engel,eh-Duit,elic tractaat beschouwt.
Een offieieu.se uota in de „Kbln. Ztg." ein
delijk erkent dat de quaestie der Delagoa-baai
deel uitmaakt van de getroffen overeenkomst.
Over de gedane concessies is echter nog niets
bekend; w-èl weet men, dat Engeland op
Duitschland's concessies met andere concessies
heeft geantwoord.
Ten slotte wordt opgemerkt dat het een vol
komen dwaling zou zijn te meeenen, dat Duitsch
land ter wille dezer koloniale regeling verande
ring zou hebben gebracht in zijn Europeescho
politiek.
Intusschen brengt de „Pali Mall Gazette"
nieuwe bijzonderheden over dit verdrag, dat vol
gens het blad ook betrekking zou hebben op
China.
De overeenkomst zou nl. in hoofdzaak van
cominereieelen ,-tartl zijn, en voornamelijk gelden
de spoorwegen in de invloedssferen van beide
mogendheden in China. Met behulp van Duitsch
Kapitaal, te verstrekken door Engelsch-Duitscbe
banken, zou een gemeenschappelijke spoorlijn
worden aangelegd van Tieii-tsin naar Kin-Kiang.
Te Son-Tuug zouden Duitschors en in de Yang-
tse-lviang-vallei zouden Engelsclien dc lijn ad-
mniistreeren. Beide siaten verbinden zich bo
vendien elkanders eischcn bij het Tsung-lï-Ya-
men te ondersteunen.
Is deze mededecling van het Londensehe blad
juist, dan staat de Ohineesclie quaestie geheel
geregeld te worden. Immers, de „Daily Alail"
zegt uit goede bron te vernemen dat ook met
Rusland metterdaad een overeenkomst is ver
kregen betreffende China. In groote trekken zou
die entente de volgende punten omvatten
lo. Croot-Britannië erkent liet Russische ge
zag in Mandschoerije en Rusland verbindt zich
de door Groot-Britannië verlangde waarborgen
te geven
2o. Rusland zal ophouden zich te verzetten te
gen de uitgifte door de Bank van Hongkong en
Shanghai van een leening voor den aanleg van
den spoorweg van New-Chuang
3o. De clausule vau het contract over den
spoorlijn PekingHan-Kow, rakende de arbi
trage, wordt vernietigd overeenkomstig den
wensch van Engeland dat geen bezwaren heeft
geopperd tegen den aanleg dier lijn door
Eran-ch. Belgisch en Russisch kapitaal;
4o. Rusland verbindt zich do sfeer van Brit-
seho belangen in de Yang-tse-Kkyig-vallei te eer
biedigen.
Wanneer werkelijk op deze grondslagen een
overeenkomst met Rusland is getroffen, dan
dient liet volgende telegram aan dc ..Times'" uit
Peking zeker onder groot voorbehoud te worden
opgenomen. liet luidt:
„De Russen gaan te New-Clmang te werk als
waren zij eigenaars van het land. Zij bouwen
een spooilijn die de haven met de hoofdlijn en
het eindpunt daarvan verbindt; bovendien heb
ben zij gebouwen opgericht en den oogst bin
nengehaald op een aan EngeLehen tocbehoorend
gebied. Zij gaan een versterkt kamp stichten ten
einde volgens lnin zeggen den spoorweg tc be
schermen op dc oever., der Sungari, ten zuiden
van Htilira, in Oo-t-Alandselioerijc."
Om eindelijk de lijst der regelingen te vol
tooien die Engeland bezig is met vreemde sta
ten te treffen, zij nog vermeld dat, naar de
„Daily Graphic'' gelooft, een schikking getrof
fen is met Menclik van Abessynië, die aan de
Engelsclien zou toegestaan hebben zuidelijk van
Khartoum voort te rukken ten einde zicli te
vereenigen met de expeditio-AIac Donald.
We zank-Dreyfus.
Zonder eenige beMLMng genomen to hebben
over de zaak-Dreyfu,, die niettemin liet voor
naamste punt op de agenda vormde, is de Erar
,ehe ministerraad gisteren uiteengegaan, en is
pie-ldcnt Faure met zijn familie naar Rumbouil-
let vertrokken, waar hij eenige dagen zal ver
blijven. De nieuwe minister van oorlog, gene
raal Z ui-linden, woonde den kabinetsraad bij.
De opvolger van Cavaignac is bijna 61 jaar
oud en heeft een schitterende carrière achter
zich. Drie jaar geleden aanvaardde hij de porte
feuille van oorlog in liet ministerie-Ribot en be
hield die elf maanden. Trarieux was toen zijn
collega van justitie.
Ad interim is Zurlinden als gouverneur vau
Parijs opgevolgd door den plaatselijken com
mandant generaal Borius.
Intusschen is bet request van mevrouw Drev-
fu,. vragende de revisie van het tegen haarman
gevoerd proces, krachtig ondersteund door de
advocaten Labori en Demange. Do eerste is er
iMaandagavond bij den minister-president Bris-
son op gaan aandringen om zoo spoedig mogelijk
gevolg te geven aall mevrouw Dreyfu,' verzoek,
en heeft bovendien met Demange ecu nota op
gesteld. die gistermorgen door den directeur van
liet personeel van liet departement van justitie,
den heer Geoifroy, werd ontvangen. Deze is ter
stond het stuk naar liet- Elvsée gaan brengen,
waar de minister van justitie den kabinetsraad
bijwoonde.
Reeds nu verzekert men dat mr. Labori do
verdediging' van Dreyfus op zich zal nemen,
wanneer een revisie van het proces van 1894
wordt toegestaan. D
De openbare niccning houdt zich natuurlijk
voortdurend met de zaak bezig, en het is opmer
kelijk in de Temps"' te lezen dat do revisie al
leen in staat is het volledige licht te verschaf
fen. dat het leger thans in zijn eigen belan"
verlangt.
Tteffcild is de hulde die de „Bond ter verde
diging der rechten van den rncnsch cn van den
burger" brengt aan Piequard, aan „liet dappere
heldenhart waaraan wij in de eerste plaats de
zen gedwongen nnirseh naar het licht te danken
hebben."
En van trillende verontwaardiging geeft do
„Siècle" blijk, waar zij onder het opschrift;
„Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap" schrijft:
„Heden, Dinsdag 6 September 1898. terwijl
Felix Fnure president der Republiek en Henri
Brisson voorzitter van den ministerraad is, vol
tooit kolonel Georges Piequard den 56sten dag
zijner preventieve hechtenis
„Omdat hij gevraagd heeft dat gerechtigheid
zou worden gedaan aan een onrechtvaardig en
onwettig veroordeeld Fransch officier, en omdat
hij aan de regeering der Republiek een valsch-
heid in geschrifte heeft onthuld, waarvan kolo
nel Henry, chef van den informatie-dienst aan
het ministerie van oorlog, bekend heeft de dader
te zijn."
De „Petite République" heeft met Alathieu
Dnyfus gesproken, die verklaarde dat de fa
milie het volle licht wensclit en volstrekt niet
brvrecsd is voor het geheime dossier, waarmede
men wel weer zal komen aandragen.
Is dit dossier iq_ staat internationale verwik
kelingen uit te lokken, wat bcteekenen dan,
vraagt de broeder van den veroordeelden kapi
tein, de woorden van Cavaignac: „Wij zijn vrij
in Frankrijk onze zaken te regelen zooals wij dat
willen".
Alathieu Dreyfus tart ook de regeering de be
ruchte brieven van keizer Wilhelm te toonen.
Hij verzekert voorts dat de gezondheid van
zijn broeder beter is, nu hij gewend is aan het
klimaat op liet Duivelseiland, maar hoopt toch
dat men Dreyfus zijn terugkeer naar Frankrijk
voorzichtig zal meededen, daar dc schok hem
zou kunnen dooden.
De „Droits de l'Homme" zegt dat Zola, dio
zich zeer wol bevindt, met aandacht de gebeur
tenissen te Parijs volgt. In de eerste dagen van
October zal hij te Parijs terug zijn.
Gisteren liep te- Parijs voor de zooveelste
maal het gerucht dat Alfred Dreyfus overleden
was-
linndia gebombardeerd.
liet spookt weer leelijk op Kreta, met name
te Kandia, waar het zóó erg toeging, dat de
stad gisteren gebombardeerd is.
De ooraaak der onlusten ligt, volgons een te
legram uit Kanea, in de ontevredenheid der
Turken ten gevolge van de inbeslagneming van
de landrente door de Engclschen. De Christenen
en de Aluzelmannen raakten handgemeen. Do
Engelsclien gaven vuur en verwondden twee Mo
hammedanen, waarop de geheele Turksche be
volking naar de wapens greep. De Engelsclien
en de Christenen namen de wijk aan boord van
een sloep, dio een paar kanonschoten loste om
der bevolking schrik aan te jagen.
Bij liet voorafgaande gevecht, dat tot vier
uur duurde, werden drie Engelsclien gedood en
vier gewond, terwijl zes Muzelmannen sneuvel
den. Een aatal huizen zijn in brand gestoken-
De schepen liggen voor Kandia, geschaard.
Uit Kandia zelL,werd net volgende gemeldt:
„De militaire Engelsche overheden plaatsten
op bevel der admiraals een detachement solda
ten voor het bureau der belastingen om er Chris
ten-ambtenaren aan te stellen. Tengevolge van
de dreigende houding der Turken gaven de sol
daten vuur, waarbij eenige Aluzelmannen wer
den gewond. De Turksche bevolking liep te vva-
pen, viel op liet Britsclie detachement aan en
verspreidde zich over de Chris ten wij keilwaar
zij aan liet branstiehten sloeg-
„Alen verzekert dat een aantal Britsclie sol
daten en de Britsclie consul zijn gedood. Een
oorlogsschip wierp bommen in de stad, waar
van een deel in lichtelaaie stond."