52"e jaargang.
Donderdag 15 September 1898.
N°. 9730,
DE GELDDUIVEL.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
Openbare Aanbesteding".
PBTJILXiETOISr.
UITGEVER: H. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
8)
AsoMEMENTSi'sija voar Schiedam, pei kwartaal
n omliggende plaatsen, p. kwart.
franco per poet, p. kwartaal.
Afzonderiijke nommcra
BOTEBSTRAAT 79, Teleplioon So. 133.
^K»E=ra2SiB«i!:aiBaaaK«5Sj!
1 0.90
- 1.05
- 1.30
- 0.02 BUREAU
Abtertehtibprijb wan 1—5 gewon# regels met labo-
grip van ecno Courantf o.BB
Iedere gewone regel meer(j.xo
Bij abonnement wordt korting verleend.
«S 15 MEERITE SC SI IE» AM.
Op Bomlenlag 22 September a.s.,
'snamiddags ten 2 uur, zal door Burgemeester
en Wethouders van Schiedam openbaar wor
den nanbesteed, volgens bestek no. 52:
Het leggen van een riool van cement-
beton in de Gedempte Broers vest en de
Korte Singolstraat.
Het Bestek is tegen betaling van 10.25 ver-
liijgbaar ter gemeente-secretarie.
De aanwijzing ter planUe geschiedt op "Woens
dag 19 September, 's morgens ten 10 uur.
Algemeen overelcht.
Schiedam, 44 September '98.
De ïank-Brcyfus.
Is het juist wat do Parijsche bladen, en met
name do „Matin" weten te vertellen van den
Maandag gehouden ministerraad, dan is de toe
stand zeer gespannen en zal er nog lieel wat ge
haspel zijn, voordat er van revisie van bet pio-
ces-Drcyfus sprake is.
Laat ons zien wat de „Matin" vernomen heeft
omtrent de besprekingen in den kabinetsraad.
Het blad verhaalt dat Zurlinden mededeeling
deed van de conclusies van zijn rapport over liet
dossier: liij acht revisie onmogelijk en wil niet
medewerken tot eenige daad ter voorbereiding
der herziening.
Verschillende zijner collega's, in de eerste
plaats Brisson en Bourgeois, trachtten hem te
doen terugkomen op zijn besluit. "Wellicht zou
eon regeling tot stand zijn gekomen, indien niet
plotseling president Faure zich in liet dobat had
gemengd.
De President schaarde zich nl. volkomen aan
Zurlinden's zijde, en toen ontstonden levendige,
ja zelfs heftige debatten, die ten slotte alleen ge
voerd werden tussclien den President en den
minister-pi esident. Om half één besloot men do
vergadering maar te sluiten.
Toen was het meerendeel dor ministers over
tuigd dat het Kabinet zijn ontslag zou dienen
te nemen.
Om half drie werd de Kabinetsraad hervat.
Men was toen wat bedaard, en Léo-n "Bourgeois
met name, zette uiteen welke gevolgen oneenig-
heid in het ministerie na zich zon sleepenheb
aftreden van het Kabinet, bijeenroepiug der Ka
mers enz.
President Faure begreep dit, ook de andere
aanwezigen, zoodat men besloot het nemen eener
beslissing uit te stellen tot Zaterdag a.s.
DOOR
S. w'ÓRISlï'ÓFFER.
De bavon Inisleide plotseling met aandacht toe.
"Zeker!" riep hij uit. sEen broeder van haar over
leden vader woont daar, Leopold Assmann, hij is
"bankier en moet zeer rijk zijn."
"Willibald had zijn portefeuille uit den zak ge
haald. tDie is het," verzekerde hij, sWij stonden
in voortduiende relatie met de firma; maar nu
kan ik je mededeelen dat do oude heer zijn zaken
san kant heeft gedaan en dat hij levensgevaarlijk
ziek is. Een hartkwaal, naar ik hoorde."
Het gelaat van den baron verschoot van kleur.
»Dus zwaar ziek?" zeide hij als bij zichzelf.
"Willibald, oude jongen, heb je er eenig vermoeden
van hoeveel vermogen er wel bij hem zit 7"
De diiectour haalde de schouders op. alk weet
er helaas niets van, Hans. De barones en juffrouw
Ruth zullen vermoedelijk alles erven."
sJa, juist daarom."
"Ken jo den ouden heer, Hans 7"
sik heb hem één koer persoonlijk gezien. Leopold
Assmann hoeft jarenlang in California gewoond
hij was met zijn broeder, den vader mijner vrouw,
reeds sedert de dagen zijnpr jeugd volkomen ge
slagen vijanden natuurlijk om een meisje!
/en nam, toen hem de dood van mijn schoonvader
werd bericht, van den brief niet de minste notitie;
evenmin bekommerde hij zich om de weduwe die
in zeer bekrompen omstandigheden achterbleef;
Want Faure wilde per se de manoeuvres bij
wonen, en Sarrien wa.s nog niet klaar met zijn
onderzoek van het dossier.
Do „Matin" voegt aan zijn mededeeling deze
beschouwing toe
„Mot dat al blijft de toestand zeor ernstig,
en men ziet nog niet goed, hoo dat alles zal
moeten afloopen.
„Er zijn in ieder geval slechts twee mogelijk
heden of het Kabinet zal zich uitspreken vóór
heb, inleiden van de revisie, en dan zal generaal
Zurlmdcii aftreden; of wel liet Kabinet ver
klaart zich tegen do herziening, en dan gaat
Brisson, d. w. z. het geheele ministerie, heen.
En dat brengt met zich de bijeenroeping der
Kamers. Dan zijn de poppen aan 't dansen."
Do „Rappel" bevestigt vrijwel de meening der
„Matin" en voegt er, blijkbaar doelende op Fau-
re's inmenging bij„Zooals men ziet is de toe
stand uiterst ernstig. Het gaat inderdaad niet
meer alleen om het bestaan van het ministerie
Er staat moer op het spel."
En het blad verzekert nog, dat de regee
ring zicli vooral ongerust toont over den geest
die in de bureau's van den generalen staf
heersclit; die geest zou allesbehalve republi-
keinsch zijn en op dat stuk zouden belangrijke
ontdekkingen zijn gedaan.
Volgens de „Siècle" heeft generaal Zurlinden
zijn verzet tegen de revisie aldus gemotiveerd:
„Wat gij mij vraagt, is de inhechtenisneming
van generaal Mereier."
Van de schuld van Dreyfus voegt het blad
er aan toe is geen sprake meer; heb gaat
alleen om de schuld van hen die hem hebben
laten vervolgen en veroordeclen en die later alles
m liet werk hebben gesteld om zijn veroordee
ling staande te houden.
Hetzelfde blad beweert dat de vorige minis
ter-pi esident Méline zich in de Kamer heeft ont
houden van stemming over liet voorstel om Ca-
vaignae's beruchte rede in het land te laten aan
plakken, omdat hij wist dat de door den minis
ter aangevoerde bewijssstukken valsch waren.
Méline wist dat door Hanotaux, en het on
langs door het agentschap Havas aan de bladen
gezonden bericht „dat geen enkele mededeeling
aan, geen enkele stap bij de Fransche regeenng
is gedaan door eenige bui tenia ndsche regeenng
aangaande de zaak-Dreyfus betrof wel het mi-
uisterie-Brisson, maar niet het kabinefc-Méline.
Heb blad tart Hanotaux om een deigelijke
verklaring te doen wat liem zelf en Méhne be
treft.
Men begrijpt dat dit slaat op liet door de
„Corriere di Napoli" gepubliceerde en door de
„Siècle" bevestigde verbaal omtrent den Itali-
aanschen gezant en de dezen door Hanotaux
gedane belofte.
Ernstig is de toestand. Behalve een aantal
ministers is thans ook de President der Repu
bliek in de zaak betrokken.
Maar dat is niet alles. De krijgsraden die over
Dreyfus en over Esterhazy hadden te oordeelen
later evenwel, toon ook deze stiei f, weid zijn
geweien toch zeker wakker. Hij is hierheen geko
men en heeft een testament gemaakt ten gunste
zijner beide nichten; ik ben zelf een dor getuigen
geweest."
»En heb je niets met zekeiheid gehooid omtrent
het bedrag der nalatenschap 7"
uZelfs geen aanwijzing. Het teslaruent is maar
drie regels langhet bevat alleen de verklaring
dat het geheele voorhanden vermogen in twee
gelijke dooien aan mijn viouwen mijn schoonzuster
zal komen verder niets."
Willibald haalde de schouders op. uTen slolto
is dat genoeg, niet waar, Hans Je bent zelf een
rijk man, wien het bezwaarlijk zalkunnen schelen
hoevee! duizenden er bij zijn vermogen komen,"
sO, obeste jongen, wat een illusies Als
er op het oogenblik iemand was die mij een hon
derdtachtig duizend maik kon voorschieten, wat
zou ik dan gelukkig zijn."
De bankdirecteur schrok. »Mnar, Hans, wat een
kolossale som!" riep hij uit.
Hans Adam lachte. x>"Van jou standpunt gezien,
Willibald. Maar bedenk dat Moldt met al zijn
landerijen een waarde van moer dan twee millioen
heeft. Daarbij vei ge leken is dat bedsag immers
niets
ïJa, maar 7"
ïJe bedoelt waarvoor ik al dat geld wilgebrui
ken 7 Wel, alloreeist om een dringenden schuld—
eisclier te bevredigenmaar dan ook voor een
geliefkoosd plan. Ik heb een idee dat mij al jaren
lang bezig houdt, dat mij nooit verlaat en van
welks verwezenlijking ik mijzelf een reusachlig
voordeel vooistel. Maar om die zaak op het getouw
te zetten, zijn groote sommen noodïg en die heb
ik niet."
zijn reeds gecompromitteerd; thans komt ook
een deel dor burgerlijke rechtspraak in het ge
drang.
Immers, Du Paty de Clam, de uitvinder dei-
nachtelijke verhooren en bespiedingen van Drey
fus, de schepper der „gesluierde dame", de vrien
delijke middelaar die den braven majoor Ester
hazy liet „ontlastende stuk" mededeelde, de me
deplichtige aan de valsche telegrammen van
„Sperauza" en „Blanche", deze middeleeuw-
sche intrigant zal zich thans voor een militairen
raad te verantwoorden hebben.
Dit besluit tiefb Cavaignac die zijn neef de
hand boven het hoofd lneld; maar meer nog
don proctueur der Republiek Feuilloley en de
leden dor kamer van inbeschuldigingstelling die
in de door den rechter van instructie aan den
kolonel te laste gelegde feiten geen voldoende
aanleiding vonden om Du Paty te vervolgen Of
deze rechterlijke ambtenaren zijn dus te kort
geschoten in hun plicht of wel er is geen aan
leiding voor een vervolging en dan zou het be
sluit van Zurlinden te zijnen opzichte een daad
van willekeur zijn. 't Eerste schijnt wel het
waarschijnlijkst.
Waarlijk, de zaak-Dreyfus blijkt meer en meer
een kanker te zijn voor Frankrijk's goeden naam
in het buitenland, waarover Méline met zooveel
ophef placht te spreken.
Intusschon tracht men thans de openbare
meening weer om te zetten. In Parijs zijn bil
jetten aangeplakt waarin gezegd wordt dat do
revisie tot oorlog zou leiden Of het baten zal 1
Een reeks geruchten loopen er. Enkele slechts
zijn het vermelden waard.
Genoemd wordt als Zurlinden's opvolger ge
neraal Brugère, inspecteur van de landmacht,
die reeds zou hebben aangenomen,
Esterhazy houdt zich schuil bij een officier
der administratie, zekeren mijnheer Delafon-
taineliet is waar dat hij eenige dagen geleden
naar Londen en Ostende is geweest, en wel met
kolonel Bougon, een der leden van den krijgs
raad die hem in Januari 11. vrijsprak. Volgens
anderen is hij te "Wiesbaden, waar poste restan
te blieven voor hem zijn ontvangen.
De vermoording van Keizea-ln
Elizabeth.
Gistemiorgon is to Genève de speciale trein
aangekomen, bestemd om liet lijk van Keizerin
Elizabeth naar Weenen over te biengen. Met
den trein kwamen mede de afgezanten des Kei
zers, graaf Brans Jozef van Auersperg, graaf de
Bellegaide," gravin Harrach en gravin von Tes
te titch.
In tegenwoordigheid van dezen, hot gevolg
der Keizerin en de Oostenrijksche ambassade
weid gistermiddag door den bisschop van Frei-
buig het lijk ingezegend, waarna de lijkkist de
finitief gesloten werd.
's Avonds kwam de Bondsraad den gezant de
deelneming overbrengen van de regcering en het
volle van Zwitserland
Te Weenen zal het lijk ten toon worden ge
steld in do parochie-lcerk van den Hofbiu-g.
nMag ik ook vmgen waar je op doelt met die
woorden, Hans 7"
«Natuurlijk, oude jongen. Het is oen b.unsteen-
graverij, dia ik op het oog bob, op groeien voet
zooals ja zult begrijpen, Willibald, alleen met be
hulp v.m verschillende machines. De winst zou
wellicht voislehjk zijn."
zZijn dan op jou grondgebied ann het stiand
reeds sporen ontdekt van het aanwezig /.ijn van
barnsteen 7"
»Bij ledeien storm, bij iedeien springvloed. Het is
mijn vasle ovei tuiging dat er in de diepte, onder
de duinenreeks, een ontzaglijke laag ligt, liondei d-
duizenden waard, maar. als bot ware dooreen
vuugen diatk bewaakt. Zonder geld kun men daar
niets beginnen,"
sDan moest je een naamlooze vennootschap
oprichten, Hans."
sOpdat de aandeelhoudeis met de winst zouden
schoot gaan? Goeden moigen Eens kom ik ze'.f
wel op een of andere wijze aan een vermogen
tot zoolang ligt de schat veilig bewaaid in het
duinzand."
iMaar," voegde hij er met een betooveremlen
glimlach, bij, terwijl hij de doule fl-sch uit het
koelvat nam, aduaiover tullen wij niet langer
piaten. Op het welzijn van ja bekoorlijke tnuid
Willibald! Nalumlijk wordt je huwelijk hier op
Moldt govieid."
sHans je wilt
uNatuuriijk juffrouw
üBuhnng I" hielp de dtiectem hem.
njuffionw Btihiing heeft immers geen ouders
meor, niet waar?"
zNeen, Zij heeft gedurende de lange jaieu van
ons engagement als gouvernante in vreemde huizen
geleefd daarom juist dat onmetelijke geluk der
De meeste aartshertogen en aartshertoginnen
en de prms-regent van Beieren eu zijn familie
zijn te Weenen aangekomen. Keizer Wilhelm en
Koning Albert van Saksen zullen do begrafenis
bijwonen.
V"an alle steden en provinciën, gemeen tornden,
vereenigingen enz stroomen don Keizer bewij
zen van deelneming toe. Te Weenen zijn de mas
ten die reeds voor de feestviering der stad wa
len opgericht, met krip bekleed.
De Keizer nam van baron Bnnffy de deelne
ming der regeering en der Kamers van Hon
garije in ontvangst.
De Keizer is wel Het plan moet bij hem be
staan voor zijn vermoorde gemalin een stand
beeld op te richten.
Op verschillende plaateen, te Weenen, Triest,
Lainbacli enz gaat liet volk de Italianen te lijf.
De „Neue F mie Prcsse" zegt dab de Keizerin
als regeereude vorstin exterritoriaal was; het
blad acht uitlevering mogelijk en vergelijk! het
geval met dat van ecu gezant die in het gebouw-
der ambassade wordt vermoord.
Wei-wonderlijk is het dat de moordenaar, clio
zelf bekend heeft zijn slachtoffer reeds een paar
dagen te hebben vervolgd, zijn daad niet bij
avond heeft bedreven, vooral daar de electrisclio
verlichting op straat reeds eenigen tijd in do
war is.
Hij houdt overigens staande dal liij goed bij
zijn hoofd is en schermt met anarchistische
theorieën
Semcnadc ilIe«ScdecIln{*cn.
De „Koln. Ztg." beveelt als eenig mogelijk
middel tegen de anarchisten aan, dat een over
eenkomst worde getroffen tussclien do politie
autoriteiten dor verschillende lauden om eiken
anarchist, naar zijn eigen land te sturen. In het
eigen land acht liet blad beter toezicht op Inm
doen en laten mogelijk.
President Faure heeft gisteren te Monlins het
begin der manoeuvres bijgewoond. Do hertog
van Connauglit, die den President vergezelt, viel
van hot paard, zonder zich echter tc bezeeren.
In den Spaanschen Senaat viel gisteren de
markies cl'Akiionas opnieuw dc generaals lieftig
aan.
Gonzales, schoon ook de generaals aanvallen
de, wierp de schuld op Canovas en Sagasta Do
laatste weet de rampen aan het tegenwoordige
geslacht. Wij zijn een bloeclolooze natie gewor
den.
Weyler daagclo Almenas uit do generaals te
noempn die hun plicht hadden verzaakt. Anders
zullen de genoraals zich met hun vuisten ïeclit
weten te verschaffen.
D'Almenas noonule toen Weyler, Blanco, Pri
mo de Riveira, Luiares en ook admiraal Cer-
vera.
Onder vreeselijk tumult werd do zitting geslo
ten. Hot vredcsprotocol werd definitief goedge
keurd.
hoirijihng0, Hans, hoe innig dankbaar ben
ik je! Als hbt or enns op ain kwam, mijn loven
voor je np 't spel te zeiten, dan zou ik liet doen."
ïOinin, Willibald Zag je daar dien bliksem-
stiaal die over den hemel zigzagde, juist toen je
dat onverslandige woord spiak?"
De directeur lachte, «liet licht al gei uiman tijd,
Hans. Heb je dat niet bemeikt?.,. Wat ben je
op eens bleek geworden!"
De baron aaizelde. iHet was pieties alsof die
schttteiemlen bliksemflits juist tusschon jou en
mij door de lucht voer. Misschien ben ik een beetjo
bijgoloovig, mijn jongen."
En hij sloeg haaslig iwoe glazen achter olkaai om.
«Fischer, laat de glazen wanden sluiten, gauw."
De bedienden hadden reeds de hand aan iiet werk
gelegd, en nu stond ook Willibald op om den
teiugweg te aanvaaiden naai do stad.
nik heb een liumpaürd bier gestald," zei hij.
sliet moet, Hans Moedor on Mies zouden be
paald in angst zitton."
«En da! mag niet gobeuron, dat weet ik Ik
hoop dat mijn aime Gilli in de eeistvolgende dagen
wier zoovel herstel I is, dat je je dames eens bier-
heen kunt brengen. Jullie komt op Mol it tot eau
je huwelijk en dan ut liet huis met de lozen,
in jullie jmiadijs
uDat jij gesticht hobt, Hans. Vaarwel Mijn
loven hooit je toe, alles wat ik bon en wat ik heb
is van jou I"
De baion deed zijn scheidenden gast uilgoieido
tot voor de huisdour, en ooi-st toon de hoefslag
van het jmaid op den keiweg was weggestorven,
keerde hij naar do dansenden in de zna! terug.
(Wordl vervolgd.)