binnenland,
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
YLAAItDINGEN.
Koloniën.
6 e m c li g d N i e uw s.
nenlandsclie zaken aan den regeeringsprosident
te Erfurt, waarin hij, naar aanleiding der onlus
ten aldaar, voor dergelijke gevallen krachtig
optreden der politie en der militaire maclit
aanbeveelt. Zoo er geschoten wordt, mag dit
niet over de hoofden der menigte heen gebeu
ren, en bij uiteensabelen moet niet van den
platten, maar van den scherpen kant van den
sabel worden gebruik gemaakt.
liet tweede gedeelte van Schwegel's voorstel,
verlangende dat de vegeering do maatregelen,
waartoe men heeft besloten, indien het Vergelijk
niet langs parlementairen weg tot stand komt,
aan het Huis mede te deelen, is door de Oosten-
i'yksche Kamer met 202 tegen 33 stemmen
aangenomen.
Daatop werd op voorstel van Schwegel be
sloten tot onmiddellijke beraadslaging over het
Vergelijk, dat vervolgens na verdediging door
den minister van financiën, die den nadruk
legde op het noodzakelijke van wederztjdscha
concessies, in eerste lezing werd aangenomen.
Graaf Thun is door den Keizer gemachtigd
een opvolger voor Bitrnreither te zoeken bij de
rechterzijde.
Mevrouw Carnot heeft 50,000 francs vermaakt
aan de dAcadémie des sciences tnoiales et
politiques" om te voegen bij de Carnol-stichtiug.
De Paus zal ditmaal de gouden roos aan
bieden aan prinses Gisela van Beieren, gebot en
aartshertogin van Oostenrijk, de gernn'in der
tweeden zoon van den prins-regent van Beieren,
prins Leopold.
De Patijsclie correspondent der ïStandard"
zegt dat de Engelsche regeering met de onder
handelingen over Faslioda wil wachten totdat
de Frausche regeering zich in verbinding heeft
kunnen stellen met Marclmnd. Reeds is er een
ambtenaar naar Marcharid gezonden.
De Engelsche pers houdt staande dat de ont
ruiming van Fashoda door Marchand aan alle
onderhandelingen vooraf behoort te gaan.
Marchand is bij keuze tot majoor bevorderd
zijn onderbevelhebber, luitenant Dié, heeft het
Legioen gekregen. Die onderscheidingen Dekken
nogal de aandacht.
De Derwischen zijn door kolonel Pearson in
de provincie Gedatif opnieuw geslagen.
Van uit Pretoria wordt officieel tegengespro
ken dat dr. Leyds te Berlijn koel zou zijn
ontvangen.
In Damara-land (Zuid-A(iika) is een opstand
uitgebroken tegen de Duitschers, die een veront
rustend karakter aanneemt.
Naar de sllerald" uit "Washington verneemt,
heeft de minister van marine aan admiraal
Dewey last gegeven om onmiddellijk den
Amerikannschen kruiser Baltimore van
Manilla naar Tien-tsin te zenden.
Naar Reuier eveneens uit Washington meldt,
gaat de Petrel mee en zullen beide ooi logs-
bodems zoo dicht mogelijk bij Peking gaan lig
gen. De Baltimore kan echter met voorbij
de Taku-forten gaan.
De tiiend van Mc Kinley, senator Banna,
heeft als zijn meening te kennen gegeven dat
de Vereenigde Staten de Philippijnen zullen
behouden.
In Spanje verbaast men zich daarover omdat
de vredespreliminairen dit onmogelijk inaken.
De uitslag der volkstemrnirig in Canada is
dut zeien provinciën met een meerderheid van
53,815 stemmen vóór, de provincie Quebec met
36,353, per saldo dus "17,462 stemmen vóór
het wetsontwerp verbiedende invoer, vei koop
eri fabricatie van alcoholische dranken zijn.
Uit de staatscommissie voor werklieden-
pensïoneeriiig.
De heer K. Kater, voorzitter van ïPatiimo-
nium," die deel uitmaakte van de staatscom
missie voor werkliedenpensioneeiiog, schrijft in
iiet orgaan van zijn bond luieven, waarin hij
liet een en ander meedeelt over de zittingen
der commissie. Daarbij klapt luj wel een en
ander uit de school, wat waard is in ruimer
ktirig bekend te worden.
In zijn laatsten brief bespreekt bij de be
slissingen der commissie over twee belarigiijke
punten. Eerst antwoordde zij bevestigend op
viaagpunt VII, n.i. of de verzekering verplicht
moest zijn. Bevestigend werd ook b"iintwoord
hei eerste lid van vraagpunt VIII, n I. of de
veipliehting zoowel voor invaliditeit als voor
ouilei doin zou gelden. Ontkennend dnaientegen
luidde het antwoord op de beide andeie leden
van liet vraagpunt, n of de verzekering-plicht
in den aanvang wellicht tot de ouderdomsver-
zekering bepeikt moest worden of tot deint#
liüiteitsveiz/'keritig.
De heer Kater schrijft nu:
jiDe uitslag der stemmingen over de vraag
punten VII en VIII verrasten zeer veleD. Na
den hingen en aanhoudenden strijd over liet
raadzame eenev verplichte verzekering van wei k-
lieden en met hen gelijk te stellen peisotien,
viel het velen zeei mee dat viaagpunt VII met
zoo groote inevrdm heid in bevestigenden zin be
antwoord weid; mnar dat degenen, die er tegen
gestemd luidden, op het eerste lid van viaagpunt
Vilt bevestigend zouden antwoorden, en dat in
weeivvil het opnemen van invaliditeit i.og al
steik bestreden was, deed meer dan «ion weinig
goeds verwachten.
Wat er niet beter on werd, toen de meer
derheid er zich tegen verklaarde, om althans
in den aanvang den verzekeringspüclit te bo
perken tut de verzekering tegen de gevolgen
van den ouden dag (oiutendagpensioeii). Toen
deed het bij sommigen, en ik geloof /.eer terecht,
de onderstelling opkomen, dat dit gevolg was
van de tactiek, toegepast door hen, die er tegeu
waien, dat de overheid de zaak der p-nsion-
neering tan werklieden en met hen gelijk te
stellen personen zou ter hand nemen.
Er was dan ook meer spanning onder de
commissieleden dan vóór dien tijd, en toen de
voorzitter in de eerstvolgende vergadering deed
uitkomen, dat de gehoudene stemmingen bij
hem de meening hadden doen ontstaan, dat als
de beraadslagingen werden voortgezet en later
de practisclie Uitvoerbaarheid besproken zou
worden vau hetgeen waartoe besloten was, dan
zou blijken dat liet eindrapport der commissie
op het gevoelen van eene minderheid zou moeten
steunen, zoodat de vooruitzichten voor eenig
positief resultaat van werkzaamheden der com
missie niet anders dan gering zouden kunnen
zijn, vond dit bij vel<-n instemming!
We! vond dit woord ook tegenspraak en
werd dit oordeel voorbarig geheeten, maar de
eindconclusiün hebben bewezen dat de voorzitter
goed gezien heeft. Toch, er was niet meer aan
te veranderen, en de Commissie zou vooi tgimn,
op de grondslagen nu gelegd, die haar noopten
bij alle te maken berekeningen en besprekingen
er aan te gedenken, dat de bouwstoffen, (he zij
zou beoordeelen en verzamelen, zouden moeten
dienen voor een gebouw, waarover deze com
missie het nooit eens zou worden, maar dat
haar, zoo mogelijk, op te bouwen toch tot laak
was aangewezen en waartoe zij zich vrijwillig
bereid verklaard had."
Berner Conventio.
Op de jongste algemeene vergadering van de
Yereeniging tot bevordering van de belangen des
Boekhaudels is een voorstel van het bestuur
s Aandringen bij de Regeering op toetreding tot
de Berner-Conventie" rnet groote meeiderlieid
van stemmen verworpen. Daar dus van dien
kant vooreerst geen gunstig resultaat te wachten
blijkt te Zijn, hebben een 30-tal landgenooten,
voorstanders van de toetreding tot de Bemer-
Converitie, dit besluit betreurende, een rond
schrijven verspreid, ten einde een Bond te vor
men, waartoe zij allen ah lid uitnoodigen, die
om welke reden dan ook, de toetreding van den
Nederlandschen Staat tot de Berner-öonventie
gesvenscht achten.
liet rondschrijven is geteekend door de hee-
leriC. G. Alsbach, firma G. Alsbach Co.,
muziekuitgevers, Amsterdam; rar, F. Coenen Jr.,
Amsterdam; mr. Joh. H, G. Cohen, Zwolle;
L. van Deijssel, Baarn P. D, Dek erna, firma
"Wegner Sc Mottn, Amsterdam; Marcellus
Emnnts, 's-GravenliageJ. Funke, directeur
vanriiet sNieuws van den Dag"prof. dr, J. H.
Gallde, Utrecht; K, Groesbeek, firma Scheltema
Uolkema, Amsterdam; prol. dr. A. G. van
Hamel, Groningen; H. J. Haverman,'s-Giaven-
Imge C. H. den Hertog, AmsterdamJ. Ik van
Heteren, firma J. fi en G. van Beteren, Amster
dam E. B. ter Horst Jr., firma J. B. Wolteis,
Groningen; Bart van Hove, Amsterdam Josef
Israels, 's-GravenliageKameke, kunstschilder,
's-Gravenliage; mr. H Plu de Kaater, lid van
de Prov. Staten van Nooi<1-Holland, Haarlem;
prof. dr. H. Kein, Leiden; dr. A. S. Kok,
's-Gravenhage, Frits Lapidotli, 's-Gravenhage
Vincent Loodjes, firma Erven Loo-je«, Haarlem;
Jacob Maris, kunstschilder, 's-GiavenhageJoh.
de Meester, Rotterdam; J. C. Nijgh, diiectf'ur
van de j>N. Rott. Courant"; Wouter Nijhoff,
firma Maitinus Nijhoff, 's-Gravenhage; W. G.
van Nouiuiis, 's-Gravenhage; mr, L. J. Plemp
van Duiveland, RottflidamHerman J Robbers,
Amsterdam mr. A. G. N. Svvart, 's-Graven
hage J. K. Tadema, firma Erven F. Bolin,
Haatlem; mr. II. Viotta, 's-Gravenhage.
De minister van Koloniën vei leent deze week
geen audiëntie.
De Katholieke Kaïnerclub heeft na het bedan
ken van den lieer Vermeulen tot be-tuuislid
gekozen mr. Kolkman. Het bestuur verdeelde de
function, aldusde lieer Uobbelman, voorzitter,
de heer Kolkman, onder-vooizitterde heer
Michiels van Verduynen, secietaris.
Bij Kon, besluit Ï3 de heer E. G. Battlé erkend
en toegelaten als consul van Spanje to Batavia.
Bij Kon. besluit is de beer mr. II. C. Dresselkuys
erkend cn toegelaten als vice-consul van Duitschland,
te Tiel.
Gisterenavond vereenigden zich ten huize van
den heer P. van Groningen eenige bewoners
van het Singelkvvartier om namens een aantal
bewoneis van dat stadsgedeelte, den heer van
Gioningen als voorzitter van het buurtcornitó
voor de Inhuldigmgsfcesten een blijk van erken
telijkheid aan te bieden.
Het geschenk bestaat uit een portret van
H. M. de Koningin, ten voeten uit, gevat in
een sierlijke notenhouten lijst.
De aanbieding geschiedde met penige harte
lijke woorden van een der bewoners, waarop
met erkentelijkheid door den heer van Gro
ningen geantwoord word onder een woord van
harteiïjken dauk tevens voor het fraaie hulde
blijk.
Nog eenige «ogenblikken bleef men hierna
omhr het drinken van een glas wijn gezellig
bijoen, waarbij de sclioono dagen nog eens her
dacht werden.
Gisteren meldden wij de aanhouding en over
brenging van drie deseiteurs van hot Neorsche
brikschip Margriet, Later is nog gebleken
dat hun goed dooi' hen was opgeborgen op het
erf van J. van der Burg aan den Spier inghoek.
Gok dit is naar boord teruggebracht.
BURGERLIJKE STAND.
Ciiirorcn
1 Oct. Anton Richard, zoon van A. J.
Scbreuder en A. C. Zoeteman, Hoogstraat.
Neeltjo, dochter van G. van Berkel en K. van
Eenige, Dwarsstraat. Gijsbrecltf, zoon van
G. Berkhout cn O. Overgaauw, Baan.
2 Oct. Hendrik, zoon van J. Slavenburg en
M. M. Soeters, DoeleJiofje.
3 Oct. Elisabethdochter van J. Konijman
en E. van der Beek, Lange Haven.Nicolans,
zoon van W. Wouden berg en M. W. Keij/er,
Dirkje Meesterstraat.
4 Oct. Dammis, zoon van D. van 't 'Zelfde
en A, "WarmtWit, Ilendrinastraat,
Overleden
1 Oct. Diik Krabbendam, oud '16 dagen,
Singel.
3 Oct. A i ie Bioek, oud 78 jaar, Lange Haven.
De lieer Stolk alhier komt voor op de voor
dracht voor een ondei wijzer te Hellevoetsluis.
BURGERLIJKE STAND.
Ocborcn t
3 Oct. Jan, zoon van A. Don en A. J. O.
Groeneweg, Hoogstraat.
4 Oct. Antonia, dochter van J, W. Vink en
A. vau der Linden, Kwafcelstecg.
De Igliuldigiiigssfeesleii.
Aan een particulier schrijven aan de „Tel."
omtrent de inhuldigingsfeesten te Batavia ont-
leenen wij het volgende
Een der indrukwekkendste plechtigheden is
wel geweest de
Algemeene Audiëntie
in het Gouvernements-Hofcel te Rijswijk. Hier
hadden zich in de groote zaal tegen elf uur ver-
eenigd: civiele en militaire autoriteiten en col
legos, de consuls der vreemde mogendheden,
ambtenaren, officieren cn vertegenwoordigers
van burgerij, handel en nijverheid, in statie-
costuum of rok. De gouverneur-generaal, voor
afgegaan en gevolgd door een lange rij van rij
tuigen met de hoogste autoriteiten, reed langs
Koningsplein Noord over Rijswijk naar het Gou-
vernements-Hótel (het paleis bestaat uit twee
gedeelten die uitzien op Koningsplein Noord en
Rijswijk)langs den weg stonden soldaten „en
haie" geschaard. Aan de trap van het paleis
werd Z.E. ontvangen door de Èuropeesche amb
tenaren van het gewestelijk bestuur; daarna be
gaf zich Z.E., stijf in liet goud, naar de groote
zaal, waar Z.E. met de autoriteiten plaats nam
op de estrade, onder een groot portret van H.
M. de Koninginintusschen speelde de stafmu-
ziek vóór op het plein het „Wilhelmus".
De eerste rede werd gehouden door den heer
J. C. Th. Kroesen, lid in den Raad van Neder
landsch-Indië, waarnemend vice-president, die
verklaarde namens de aanwezige colleges en cor
poration, autoriteiten, landsdienaren en andere
ingezetehen heb woord te voeren, wees op den
heugelijken dag van de meerderjarigheid van
II. M. de Koningin en weidde vervolgens uit
over den politieken en oeconomischen toestand
van Indië, wat later door den gouverneur-gene
raal werd herhaald, om welke reden er hier niet
meer van gezegd wordt.
Na den heer Kroesen werd namens de (han
dels) consuls der vreemde mogendheden gespro
ken door don heer M, de Bakounine, consul van
Rusland, staatsraad en kamerjonker van den
keizer van Rusland. Hij sprak in het Fransch
een sierlijke en hoffelijke rede uit, een lange
gelukwenscliing hij heb begin van de regeering
van H. M. de Koningin.
Nu voerde de Gouverneur-Generaal zelf liet
woord en hield een© belangwekkende rede.
Op deze rede werd een driewerf Hoezee! aan
geheven.
Nu kwam hot interessante van de plechtig
heid. Het heeft heel wat hoofdbreken gekost om
dit gedeelte goed van stapel te laten loopen.
Nauwgezet moest worden overwogen aan wien
der iiüandsche vorsten de voorrang toekwam;
'n Javaansche en Maleische adat moesten wor
den geassimileerd en tevens vereuropeeschb wor
den; zoo moesten de achtereenvolgens binnen
tredende vorsten of gezantschappen drie buigin
gen maken, vóór in de zaal, in heb midden en
voor den zetel van den gouverneur-generaal.
Dank zij de goede zorgen van den ceremonie
meester werden de vormen goed in aoht geno
men.
Het eerst werd do vertegenwoordiger van den
sultan van Djokdjakarta toegelaten, als do hoog
ste in rang. Door een commissie, bestaande uit
den secretaris van het departement van biirnon-
lanclseh bestuur, den kapitein, plaatselijk adju
dant, en den inlandschen ceremoniemeester,
werd het gezantschap binnengeleid, terwijl de
gewestelijke secretaris het met luider stom aan
kondigde. Heb bestond uit
Pangeran Adipati Anom Hamengkoe Negoro
Soedibio Rodjopoethro Narendro Mataram, aan
gewezen opvolger van den sultan, luitenant-kolo
nel bij den generalen. staf
Pangeran Adipati Ngabei, luitenant-kolonel;
Pangeran Poeger, majoor; Pangeran Maugkoe
Koesomo; Pangeran Adhi Nogoro, kapitein ;i 2
hoofd- on 2 mindere regenten.
Do Javaansche edellieden waren gekleed in
.heb hofkostuumzwart fluweelcn buis mot kou
don bordmu-sel, een prachtig gebatikte kain,
zwierig geplooid en zoo opgenomen dat de even
eens gebatikte pantalon aan één© zijde zichtbaar
was; op den rug, boven do rechterheup, een
la-is; heb hoofd gedekt door oen blauwe cellu-
loid-lcoeloek (in den vorm van eon afgeknotton
kegel)in het haar kostbare briljanten. Alleen
de vertegenwoordiger van den sultan droog mui
len do andere leden van het gezantschap waren
blootsvoets. Na drie afgemeten buigingen nam
de troonopvolger van Djokdjakarta vóór don ze
tel van Z.E. liet woord en sprak een oenvoudigon
gelukwensch uit.
Nadat do gouverneur-generaal dezen had aan
gehoord, neeg hij en noodigde het gezantschap
uit ter zijde van de estrade plaats te nemen,
om daar vorder staande do audiëntie bij to wo
nen, een ceremonieel, dat tegenover al de andere
edellieden in acht genomen werd.
Hot tweede gezantschap, dab van den Soesoe-
hoenan van Soerakarta, was vertegenwoordigd
door
Pangeran Ario Praboewidjojo, broeder van
den Soesoehoenan, luitenant-kolonel van den o-e-
neralen staf en zijn govolg.
Pangeran Ario Koesoemo di Ningrat en Pan
geran Ario Poerbo dl Ningrat, berden joiigero
broeders van den Soesoehoenan en kapiteins van.
den generalen staf.
Allen waren weer in Javaansch hoteoStmua!
maar niet zoo rijk gekleed als do anderen. Do
gezant sprak weer zijn gelukwensch uit, evenals
de vorige in het Javaansch; na hem bracht een
translateur liet in het Nedorlandsoh over. De
Gouverneur-Generaal gaf hun een wenk terzijdo
van zijn zetel plaats te nemen, zooclat zij niet
naast de heeren uit Djokdjakarta kwamen te
staan, een voorzorgsmaatregel, omdat de ver
standhouding tusschen hen van met te vriend-
schappelijken aard is.
Nu kwamen de Maleische vorsten aan de
beurt, geheel andere typen dan de Javaansche,
wel meer zelfbewust maar niet zoo aan etiquette
gewoon als de anderen. Zij droegen een half
Èuropeesche Meeding, overdadig met goud ge
borduurd op het hoofd hadden deze vorston
een soort afgeknotte steek met voeren, aan de
zijde den degen, de anderen waren over 't geheel
weinig afwijkend geMeed, of droegen uniformen.
Z.E. stond op en sprak in heb Nederlandsch,
dat later in het Maleisch werd overgebracht,
het volgende
Gij Pangerans, die hier gekomen zijb namens
den Soesoehoenan van Soerakarta en namens
den Sultan van Djokdjakarta,
gij Sultans, die zeiven hier verschenen zijb,
namelijk van Pontianak, van Deli, Serdang en
vau Assahan, gij Toengkoe, die hier verschijnt
namens den Sultan van Langkat,
en gij Pangeran Adipati Ario Mangkoe Ne
goro VI en Pangeran Adipati Ario Pakoe Alam,
gij allen, weest gegroet
Mijn hart is verheugd over do kulde, door at
namens uwe vorsten of door u zeiven heden ge
bracht aan H. M. de verheven Koningin WiL
helmina bij gelegenheid van Hare bestijg ng
van den troon der Nederlanden. Gaarne zal ik,
Harer Majesteits vertegenwoordiger in. geheel
Nederlandsch-Indië, die hulde aan mijn terhe-
ven gebiedster overbrengen en daarbij herhalen
de betuiging van trouw en gehechtheid aan
onze Koningin, zoo even door u uitgesproken.
Doch ik lean u verzekeren dat Hare Majesteit
het reeds weet dat allen, uit wier naam en uit
wier eigen mond hier is gesproken, steeds op
rechte bewijzen hebben gegeven van die trouw
en gehechtheid aan Haar en aan het Nederlana-
sche gezag, want onze verheven Koningin heeft
zich reeds op de hoogte gesteld van alles wat in
Neder landsch-Indic is geschied. Al is Haar troon
ook ver van hier, Haar oog en hart zijn Neder-
landsch-Indié steeds nabij. Zij waakt met even
veel zorg en liefde voor het heil van deze schoo-
ne 1; nden als voor dat van Nederland zelf.
Het is dan ook Haar uitdrukkelijke wil dat
ik Haar steeds nauwkeurig bericht zal geven van
alles wat Indië betreft.
Het is mijn vurigste wensch dat ik Hare Ma-
jesceit te allen tijde niet alleen zal kunnen ver
klaren dat d© Vorsten in Nederlandsch-Indië
Hare trouwe vazallen zijn, maar dat ik boven
dien zal mogen getuigen, dat zij steeds indachtig
zijn aan het welzijn hunner onderdanen en den
vooruitgang van hun land bevorderen.
In dat streven zullen de Vorsten altijd goe
den raad en krachtigen steun vinden bij mij en
bij mijne vertegenwoordigers in de verschillendo
gewesten.
Moge deze dag als een blijde, gelukkige dag
lang in uw aller herinnering blijven en moge
de Almachtige Beheerscher van het heelal u
gunnen een lang leven, en wijsheid en kracht om
uw land gelukkig te besturen, opdat uw volk u
roeme evenals wij Nederlanders roemen ons Vor
stenhuis en alle bewoners van deze landen met
ons den naam zegenen van ons aller Koningin
Wilhehnina
Een nieuw soort gasfabriek.
De gemeenteraad van Deventer heelt onlangs
op advies van den directeur besloten tot tiet
bouwen van een gecarbureerde watergasfabriek
waarvan de kosten zijn geiaamd op f 55,000.
De voornaamste overwegingen waarvan de
directeur in dat advies mriding maakt, ziju
deze, dut voorziening in meer gasproductie
noodzakelijk wordt.
