IJ
N°. 9750.
52 jaargang.
Zaterdag 8 October 1898.
DE GELDDUIVEL.
Kennisgeving.
ïf
Wk nste
ff'
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
UITGEVER: H. J. 0. IÖELANTS.
fife
BUITENLAND.
ABOHOTHSjresPBua ?Mt Schiedam, pa* kwartaal
jgrr', n omliggende plaatsen, p. kwart.
'0 n
mt\ Afzonderlijke nommers.
franco per post, p. kwartaal.
«i
4$
BUREAUROTERSTRAA.D 70, TelepUoon Ho. 133.
Advmtektibprijs: van 1—5 gewone regels met inbe
grip van eeno Courant0.52
Iedere gewone regel meero.lO
Bij abonnement wordt korting verleend.
Schietoefeningen.
DE
brengt,
BUIIGE MEESTER VJ.S SCHIEDAM
op verzoek van den heer Commissaris der
SlVKonin0'1" i" de provincie Zuid-Holland, ter kennis van
belanghebbenden hij de scheepvaart, dat op 19 October
Was en zoo noodig volgende dagen schietoefeningen
y;, jullen plaats hebben op het fort Hoek van Holland
Sta, Het gebied, dat door het vuur onveilig woidt ge-
Jftï maakt, wordt aangeduid door het fort en twee roode
vlaggen op 3100 M, van het fort, waai van eene aan
overzijde van den waterweg en de andeio op het
na afloop van het
yy c
Jl uiteinde van den Zuiderdam.
De vlaggen worden dagelijks,
MT W" ingetrokken.
f 'ft Sollied am, 7 October 1898
si;"' De Burgemeester voornoemd,
Êp VERSTEEG.
Algemeen ovcrelelit.
Schiedam, 7 October '98.
w 't Lijkt wel of in Frankrijk met een toover-
M i slag een gelieel nieuw geslacht is opgestaan,
fte Personen en groepen van personen, niet het
minst dagbladen, die vroeger zich sterk kantten
tegen Droyfus en de revisie, zijn geheel omge-
xyj.ujl.JXO Üll UG 1VYWM-, «"-JJX gwrvw
draaid. Voor hen is thans de herziening een feit
waarvan de noodzakelijkheid zich opdringt,
|§LDreyfus waarschijnlijk, Picquard zeker een mar-
w! telaar.
SM' Nu is het stellig waar, dat het, lot van-den
||i flinken kolonel verre van benijdenswaardig is.
Hij wordt nog steeds in afzondering gekou-
0' den, en wanneer daar een einde aan zal komen,
3g#)js nog niet b© zeggen. Thans ovenwei heeft mr.
81 Labori zich tob den minister van oorlog gewend,
|p, nadat een verzoek aan de militaire autoriteiten
y| 'om machtiging tot het bezoeken van zijn client
ja'ten einde dezen een geheime en dringende mede-
l|;deeling te doen, met een weigering werd beant-
II woord.
V De schrandere, fenne pleitbezorger heeft nu
5 aan den minister van oorlog geschi'even dat
'de wet van December 1897 regelende den
J?/rechtsbijstand gedurende de voorloopige instruc-
IjM.tie een handelwijze als jegens Picquard wordt
IW'gevolgd, niet toestaat. Als verklaring voor het
.-iC feit dat eerst thans dit adres door hem wordt
^ingediend, noemt Labori. het feit dab, naar de
Ivf;kapitein-rapporteur van den krijgsraad hem
|?V Woensdag 11. verzekerde, het onderzoek in zake
U" Picquard nog lang niet geëindigd is, en dab
te de advocaat niet behoefde te denken dat hij
Picquard eerder te spreken zou krijgen, dan over
verscheiden weken,
Inbusschen wordt de in sommige kringen te
I^S!
DOOR
S. WÓRISI1ÓFFER.
ftr
M® „ri
In'1
«ivs
f .28)
Wi Maar Erik liep de mannen voorbij zonder te
.pi blijven, staan. Hij had nu na harden strijd hij
:rf) zichzelf een besluit doorgezet en was inwendig
rustiger geworden. De vorscluddigde som moest
|||:.weg uit het huis j die opwindends tweespalt was
piet langer te verdragen. Neen, niet langer. IIoo
•%;had hij tot nu toe kunnen aarzelon
0 En in dien zin begroette hij den ouden heer
die ook gedurende de beslissende uren niet naar
bed was gegaan.
Yp/': „Alles is weg, grootvader, veel meer nog dan
tel ik dacht wij moeten geld opnemen om ons
-ook maar eenisrermate staande te kunnen hou-
gden."
I|;y De oude lieer steunde het hoofd in de hand
te-, bij zag er zeer slecht uit.
MM „Destijds het vuur, Erik, en vandaag bet wa-
ifs- ter. Als ik ja nog kon helpen, mijn jongen, als
te er een middel was om je uit deze verlegenheid
Ij' te redden! Maar er is geen hoop, geenerlei
uitzicht, integendeel, er is aan te nemen dat
ook Hans Adam
„Hans Adam heeft mij vannacht gezegd dat
.hij, wanneer hij een door liem verwachte be
te' hmgrijke som werkelijk ontvangt, allereerst mij
ri fou belpen, grootvader, Dab trof mij midden in
g, t hart."
De oogen van den ouden heer schitterden.
|fe«Wilde hij je geld voorschieten, Erik? Zie
Berlijn gehuldigde meening dat heb „potib bleu"
niet echt is, ook aan de „Budapest! Hirlap" be
richt. Een der correspondenten van dit blad te
Berlijn zegt het van een (vermoedelijk) Duit-
schen diplomaat te hebben vernomen.
Hij voegt er bij dat men verkeerdelijk aan
president Faure een vijandige houding ten op
zichte der revisie toeschrijft. Do president der
Republiek zou nooit zijn meening over de zaak-
Dreyfus hebben doen blijken en zou Brissou de
vrijheid laten om naar goedvinden te handelen.
Heb Hongaarsche blad wil nog weten dat
Droyfus binnen eenige dagen bevel zou krijgen
zich naar Europa in te schepen en naar Frank
rijk terug te keeren.
Daarvoor is echter noodig in ieder geval
is het dan toch juister to zeggen: de banneling
zal worden t-eruggebracht daarvoor is
noodig dab het Hof tob do herziening of tot
eigen onderzoek van de Dreyfus te laste gelegde
feiten beslist.
Eerst moet dan de raadsheer Baré rapport
uitbrengen; want deze, reeds rapporteur in de
voorzieningen van Picquard tegen de kamer van
inheschulchgingstelhng aangaande de zaak-Es-
terhazyDu Paty de Clam, is ook door den
voorzitter der kamer van strafzaken aangewezen
tot rapporteur m de zaak der revisie.
Bernard Lazare bespreekt in de „Liberie" het
gerucht dat Zola te Parijs terug zou zijn ge
keerd.
„Waarom zou liij terugkeeren?" vraagt La
zare. En hij zegt dat zijn terugkomst een dwaas
heid zou zijn, zoolang het Hof van Cassatie zijn
arrest niet heeft gewezen, al dan niet d© revisie
gelastende. Zola's terugkeer te Parijs zou slechts
de opwinding- doen toenemen, en de groote
schrijver heeft dan ook aan" zijn vrienden zijn
vaste voornemen te kennen gegeven niet naar
Parijs te zullen terugkeeren dan na de beslis
sing van het Hof,
Een walgelijke grap dat 't meer dan een
laffe bangmakerij is, zal wel niemand geloo-
ven is heb schrijven dat mevrouw Molir-
harclb, de vrouw van den redacteur cler „Temps",
ontving. De brief is geschreven met letters die
drukletters moeten nabootsen en was gesloten
ie een wit, vierkant couvert van groot formaat,
met een groot zwart lak. Heb luidde:
„Het zwarte comité van den Elzas heeft be
sloten tot den dood van uw Liaghartigen echt
genoot, een vuiien Pnusischen spion, betaald
door ouzo vijanden en door de joden, om den
afschuwelijksten van alle verraders, Dreyfus, te
verdedigen. Hij zal aan deze veroordeeling niet
ontsnappen en gij kimt uw rouwkleeren wel be
stellen."
Er is aangifte gedaan hij de politie.
Te Toulouse zijn Woensdagavond wanorde
lijkheden voorgekomen naar aanleiding van een
door Sebastiaan Faure te leiden meeting ten
gunste van Dreyfus. Een troep anti-semieten
met de Fransche vlag wilden de zaal forceeren.
Er werd met steenen gegooid en gevochten,
je wel; zoo zijn de Moldb's, ridderlijk in hart
en nieren, trouwe, eerlijke vrienden. He heb al
tijd zoo oprecht van hen gehouden."
Erik knikte. „He zeide u immershet trof mij
midden in 't hart. Een tijdstip waarop Hans
Adam zonder groote verwachtingen is, waarin
hij niet in 't bijzonder een zeer aanzienlijke som
eerstdaags hoopt te ontvangen, bestaat er wel
nooit; zijn onbezorgde luchthartigheid en zijn
lichtzinnigheid zijn gewoonweg verbazingwek
kend maar hij voelt warm en gaat het ongeluk
van een ander niet zonder deelneming voorhij.
Dat heb ik vandaag gezien, en ik wil mor
gen in den namiddag het geld naar liet kasteel
brengen. Er moet eindelijk een eind komen aan
dab aarzelen en dralen."
De oude heer bedekte het gelaat met do han
den.
„Je hebt gelijk, Erik," zeide hij na een korte
stilte, „het moet. God helpe je het te dragen,
mijn jongen. Ik zou met blijdschap de rest mij
ner dagen voor je willen opofferen; dat weet jo
wol."
„Spreek zoo niet, grootvader. Wij dragen den
slag met elkaar en zullen er wel overheen ko
men. Goeden nacht nu."
„Goeden nacht, mijn jongen. En heb er niet
te veel verdriet over, lioor jekijk niet zoo ern
stig, zoo treurig, kind."
Zijn kleinzoon drukte hem de hand, en toen
scheidden rij om te slapen. De volgende morgen
ging voor Erik voorbij mot allerlei regelingen
en opnemingen; vervolgens liet hij in den na
middag het rijtuig inspannen om naar Moldt
te rijden.
Het was toch een pijnlijk oogenblik toen hij
waardoor tweo politic-agenten gewond werden.
Er haddon verschillende arrestaties plaats.
Over Estcrhazy geen nieuws. Alleen vertelt
de „Agence Nationale" dat zijn gedenkschriften
tegelijk in Frankrijk en in Engeland zullen uit
komen, tegen het laatst van dit jaar.
Er schijnt reeds krachtig gevolg to worden
gegeven aan het besluit der regeermg om ener
giek op te treden tegen de aanvallen tegen heb
leger. De rechter van instructie Bertulus is
reeds met verschillende perszaken, belast. Van
de „Reform©" zijn do nummers van 25 en 26
September verboden, ovenals de te Weenen ver
schijnende „Humoristische Blatter".
Generaal Merritb heeft zich te Parijs gevoegd
bij zijn mede-leden der commissie voor de
Spaansch-Amerikaansche onderhandelingen over
den wede, en zijn.aankomst, reclitstseeks van
de Plulippijnen, moest wel aanleiding geven tob
velex'lei geruchten.
Men beweert nu dat de generaal aan de
Amenkaansehe leden der commissie inlichtingen
en mededeelingen aangaande de 1-lnlippijnen
heeft gedaan, van dien aard dat de Ameiikaan-
sche gedelegeerden besloten zouden, hebben na
mens de Vereenigde Staten de inlijving van of
bet protectoraat over don ge boelen archipel
te eischen.
Maar daartegen kwamen de Spaanscho bevol-
machtigden zóó sterk op, dat Day, de voorzit
ter der Amerikaansche commissie, genoodzaakt
was te Washington nieuwe instructies aan te
vragen.
OnmiddclLijk werd door het kabinet te Was
hington hierop geantwoord dat indien Spanje
volhardt in zijn verzet, de commissie gemach
tigd is de onderhandelingen onverwijld af te
bleken of te schorsen, en dat een Amerikaansch
eskader onverwijld naar de Spaansche kust zou
worden gezonden. De Oregon en de low a
zouden o. a. daatoe aangewezen en tob vertrek
ken gereed zijn.
Kortom, het zou hierop neerkomen, dat de
Vereenigde Staten Spanje zouden dwingen de
Amenkaansehe voorwaarden aan te nemen.
Of echter deze geruchten wel mot de waar
heid overeenkomen, is zeer twijfelachtig. Een
bevestiging van betrouwbare zijde, zoo niet een
officieels mededeeling hierover, is wel noodig.
De „Times" verneemt uit Philadelphia dat
Aguinaldo's vertegenwoordiger, die nu naar Pa
rijs op weg is, zeer tevreden scheen over de ont
vangst die hem te Washington is geworden. Hij
zeide er zeker van te zijn dat te Parijs de Phi-
lippijnsche republiek zou worden erkend.
Droevig is intusschen zeker do indruk dien
het bericht uit Madrid maakt, dab Spanje, niet
de middelen bezittende om zijn schepen te re-
pareeren en in voldoenden staat te biengen, be
sloten heeft ze te verkoopen aan Zuid- en Mid-
den-Amenkaansche republieken die er een bod
op hebben gedaan.
Een rampzalig, tragisch besluit voor het rijk,
welks vorst eens mot trots kon getuigen „dat in
zijn rijk de zon niet onderging" 1
de brandkast opensloot om er do papieren uit
te nemen. Twaalf duizend thaler, alles wat er
in het vak lag, wat hij tob nu too zelf als een
reserve-fonds, als een appeltje, voor den dorst
had beschouwd nu moest mj het afgeven.
In een linnen zakje lagen op een andere plaats
srcta»MsnacmgTgfl
nog ongeveer duizend mark in contanten
dat
was het laatste waarover hij te beschikken had.
Voor hem zat de oude heer op de sofa. Met
onrustige blikken volgden zijn oogen elke be
weging van den jongeren man; zijn hart kromp
ineen toen hij liet "ritselen der papieren hoorde,
maar hij sprak geen woordalleen hield liij hij
het afscheid de hand van zijn kleinzoon eenige
oogonblikken vast.
„Erik, wanneer ik uit liefde voor jo dwaalde,
als heb beter en barmhartiger was geweest, jo
reeds van to voren alles te laten weten, mijn
arme jongen kan jo mij dan die fout met
oprecht hart vergeven 1"
Do landeigenaar drukte den ouden man ont-
roerd de trillende, buitengewoon koude hand.
„Spreek niob van vergeven, grootvader, en
laat ons toch heb verlies van dab geld niet te
zwaar opnemen, alsof er een zeer dierbaar
menscli was gestorven. Anderen hebben, in de
zen ongelukkigen nacht nog veel meer verlo
ren."
„Dat is waar, maar
„Neen, grootvader, geen „maar". Willen wij
op dit oogenblik afspreken dab vrij niet weer
over de zaak zullen sproken. Werkelijk nooit
weer?"
De oude drukte de hand die hem werd aan
geboden. „Nooit," bevestigde hij. „Wij zullen
het laten varen; het is toch altijd maar een
flJcsjicngröc McuScdccIIngen.
De „Deutsche Kolonial-Gesellschaft" dringt
in een request aan den Rijkskanselier aan op
liet ondersteunen der Boerenstaten in Zuid-Afn-
ka en het vrijlaten van den handelsweg van
Transvaal naar de Delagoa-baai.
Heb request is de uiting van ontevredenheid
van liet Duitsclie volk over den inhoud dien
men aan de nog altijd geheime conventie met
Engeland toedicht, en volgens welken Engeland
de gelegenheid zou krijgen eeu „stamverwant
volk" dood te drukken.
De Pruisische regeering hooft besloten ernsti
ge maatregelen te nemen om te voorkomen dat
do „Vorwcirts" weder in slaat is geheime aan
schrijvingen te publiceeren. Dit besluit doet ech
ter Ee „Froisinnigc Zeitung" terecht opmerken
„Men zou denken dat, indien de regeeriug wer
kelijk afdoende middelen kende om dio indiscre
ties te beletten, zij die reeds sedert lang had
behooren aan te wenden, want sinds jaren reeds
komen geheime stukken terecht bij de redacties
van socialistische bladen."
Ten opzichte der deelneming aan de verkie
zingen voor den Pruisischen Landdag besloot
de sociaal-democratische partijdag te Stuttgart
de beslissing aan de districten over te laten.
Burgerlijke candidaten zouden zich echter moe
ten vei binden in den Landdag te ijveren voor
het algemeene, gelijke, directe en geheime
kiesrecht voor de verkiezingen van den Land
dag en tegen alle maatregelen die de rechten
des volks vei minderen of opbellen,
Bespioken werd kortelings het vieren van
den Meidag; daas na de bescherming van de
mijn-arbeiders.
De voorzitter deelde de gelukwensch-tele-
grammen mede van de sPetite République"
en Jaurès.
De Fransche gouverneur van Uhanghi, do
heer Liotard, is te Parijs aangekomen, waar do
oud-gouverneur van Fransch-Congo-land, de
Brazza, en prins Roland Bonaparte hem ontvin
gen. De laatste wenschle hem geluk dab hij de
beschaving had gebracht in Oost-Afrika en dat
hij onderzoekingen had georganiseerd in die on
beheerde streken waar Marehand de Fransche
vlag heeft geplant.
Deze woorden werdon zeer toegejuicht.
Te Parijs staken thans ook de mannen van
den vuilnisdiensb.
Weer kwamen hier en daar kleine botsingen
voor.
Te Neuilly o. a, konden 400 stakers niet dan
met groote moeite door de gendarmerie uiteen
gejaagd worden. De stakers schoten met revol
vers.
Ook de bakkers denken er ovor den arbeid
neer te leggen.
De nieuwe Oostenrijkscho minister van koop
handel, baron Dipauli, is een der leiders van do
dood metaal dat wij verloren hebben, geen hart,
geen leven. Wij zullen het vergeten."
Buiten reed het rijtuig voor en Erik nam zijn
hoed om te gaan.
„Tob weerziens, grootvader. Zal ik Hans
Adam van u groeten?" -y
„Dank hem van mij voor zijn vriendelijk
woord, Erik; dank hem duizendmaal. En dan,
mijn jongen blijf van mij houden in dezo
zware ure ja 1"
Hij breidde de armen uit. „Mijn eenig, mijn
laatst geluk!"
„Wat windt u u op, grootvader. Uw voor
hoofd glooit. Kan ik werkelijk gerust weggaan
„Zeker, zeker God zij met jo!"
Het rijtuig reed weg, en nog xut liet raampje
zag Erik het bleeke gelaat van den ouden heer,
die liem nakeek. De hand werd opgeheven tot.
een groet; toen hadden de rollende raderen het
voorplein verlaten.
Op Moldt stond de equipage van den hnn-
delsraad voor de groote deur, en toen Erik de
trap opging, kwam de door een bediende bege
leide financier hem in levendigen lijve tege
moet. Een koele groet werd gowisseld; toen
wilde de landeigenaar naar de kamer van den
baron gaanmaar "Ruth trad hem plotseling in
den weg. Het jonge meisje kwam uit het Ideino
salon en hield met de rechterhand haar zakdoek
tegen de lippen gedrukt. In haar oogen stonden
tranen.
(Wordl vervolgd.)