Gemengd Nieuws.
K o 1 o ii i ii.
F i nantiö e 1.
Vis scjierij.
S c li e e p v a a r t.
Handel.
dranken het goede doel de strijd tegen drank
misbruik bevorderd worde.
Spr. stelt nader het nut van goede vólks-
koffiehuizen, zonder alcoholische dranken, ook
zonder bier, in het lielit. Met geringe wijziging
werden de conclusion aangenomen.
Het slotwoord werd gesproken door pastoor
Sarton, die hulde bracht aan de inleiders
en den secretaris.
Toen sloot mr, Borret dit eerste, welge
slaagde congres.
Ylssciiery-Congros.
Den 5 dezer werd te Amsterdam eene ver
gadering gehouden van het uitvoerend comité
van het Eerste Nationaal Visecherij-Congre*.
Mededeeling werd gedaan, dat tot heden 130'
inschrijvingen van deelnemers hebben plaats
gehad, waarvan 29 als donateur en *101 als lid.
Het congres zal waarschijnlijk plaats hebben op
Woensdag en Donderdag 9 en 10 November,
in het Gebouw vau Kunsten en Wetenschappen
te Utrecht.
Op den len dag zal do heer G. Dirkzwager Mz.
te Maassluis, eene voordracht houden over: «Ver
zekering op visscherij-gebied."
Daarna zal het congres zich splitsen in twee
sectiën. In de sectie zoetwatei visscheiij zal
worden behandeld
!o. «De noodzakelijkheid van een afzonderlijk
wetsontwerp op de visscherjj, en de grondslagen
waarop die regeling moet berusten," waarvoor
zich als sprekers hebben doen inschrijven de
heeren," Frans Anderheggen te Amsterdam,
W. F. Dil Jr. te Koog a/d. Zaan, A. Hoorn te
Zaandam, G, Kuijten te Woerden, C. F. F.
Rimia van Neuta Idaarderadee), W. Verdonk
te Wormerveer en J. Vlug Jr. te Noordschar-
woude.
3o. «De kunstmatige vischteelt", waarover
gesproken zal worden door de heeren J. van
Deun te Groningen en J, A. Op de Macks te
Ubbergen.
3o, «Het zalmtractaat", dat zal worden be
handeld door den heer J. G. Ever wijn te Rot
terdam.
In de sectie Zoutwatervisscheiij zal worden
behandeld
lo. «Is de invoering van certificaten van be
kwaamheid voor schippers, stuurmansmaats en
machinisten ter zeevisscherij noodzakelijk, en
zoo ja, op welke wijze zou men daartoe kunnen
geraken?" door den hear C. Piauteydt te IJmuiden
2o. «.Middelen tot bevordering van het ge
bruik van verstiltb vjsch in Nederland,'* Spreker
de heer Jan Schippers te Vlaardingen.
3o. «Welk aandeel zou Nederland moeten
hebben in de vooiziening van de zeevischmarkt
in Europa en weike middelen zouden kunnen
worden aangewend, om aan ons land dat aan
deel te verzekeren Inleider de heer A.
Hoogendijk Jzn. te Vlaardingen.
4o. «Waarom is het met gewenscht dat
door het rijk een vischafslager te IJmuiden
wordt aangesteld Spreker de heer C.Planteydt
te IJmuiden.
Op den 2den dag zal de arbeid in de sectiën
worden voortgezet, terwij! in den namiddag in
eene algemeene vergadering de conclusiën der
sectiën in behandeling zullen wol den gebracht.
Voorts werden eenige bepalingen gemaakt
omtrent het reglement van orde voor het con
gres, terwyl ten slotte het uitvoerend comité
besloot de gelegenheid tot deelname aan hel
congres nog geopend te houden, waartoe men
zich dus nog kan laten inschrijven als donateur
ad f 10 of als lid ad f2.50 aan het adres van
den aigemeenen secretaris deu heer A. D. Vijgh,
te Leiden.
Het 5e internationale pers-congres.
Van den Nederlandschen gedelegeerde op het
Journalistencongres te Lissabon, dd. J October
Lissabon.
Ten slotte kan ik nu nog een belofte vervul
len, die ik reeds in mijn eersten bnef deed en
wat vertellen over deze stad, die voor ons zoo
gastvrij is geweest. Ik heb nu het voordeel, dat
ik er beter over kan oordeelen dan in de eerste
dagen.
Dat Lissabon op heuvelen gebouwd is, bob
ik al eens gezegd, maar hetzelfde is liet geval
met vele andere meer bekende steden zooals
Brussel en Parijs terwijl die toch niet met Lis
sabon zijn te vergelijken. De heuvelen zijn hier
namelijk hooger en cle hellingen veel steiler, zoo
dat groote stadsbrokken op elkaar gestapeld lij
ken on vele straten voor voertuigen ontoeganke
lijk zijn en als een trap zijn gebouwd evenals
in Constantinopel. Zoo'n trapstraat, begrensd
door gevels die vaak gebeel met kleurige porse
leinen tegels zijn bekleed, kan een prachtig zui
delijk uitzien hebben, vooral als er enkelo kin
deren met kleurige hoofddoekjes op spelen of
wanneer er een paar vrouwen met zware roode
waterkruiken afkomen.
In de lagere gedeelten van de stad, vlak aan
de rivier, m 't'gezicht van de heerlijk blauwe
baai, die de Taag voor Lisabon maakt, tegen do
eindelooze variatie van het heuvelperspectief,
zijn het weer andere typen. Mannen die ossen-
karren begeleiden, gewapend met een langen
stok en gelleed in een donkergroene phrygische
muts met rooden rand, een vaal jasje, dito
broek en. een broeden gekleurdcn band om bet
middel. Of visschersvrouwen op bloote voeten,
het volk loopt hier veel op bloote voeten en
toch zijn de schoenen goedkoop en goed cbo
op het hoofd groote manden met visch dragen,
welke uitstekend en in groote verscheidenheid
te krijgen is. Over 't algemeen zijn de mannen
hier niet mooi, klein en van profiel banaal of
zonder veel lijn, maar de vrouwen zijn bepaald
leolijk. Doch deze visschersvrouwen uit de kleine
dorpjes van Estremadura (de provincie waarin
Lissabon ligt) hebben in do krachtiger, hoewel
grove profielhjn van haar donkore gezichten wel
iets klassieks. Zij brengen haar visch aan uit
een van de kleine schuiten met sterk hellenden
mast, che mot do groote stoombooten en oorlogs
schepen de baai bevolken of wol uit het kleme
spoorwegstation van de lijn naar Cascaes, dab
aan de kade ligt.
Evenals visch zijn do meeste andere zaken van
levensonderhoud hier goedkoop en goed. Alleen
vleesch en boter zijn zeer inferieur aan hetgeen
wij daarvan gewoon zijn. Het volk is met weinig
tevreden, zooals tiouwens over 't geheel geno
men zuidelijke volken minder levensbehoeften
hebben dan Noordelijke. En zuidelijk is heb ka
rakter hier van alles, de palmen, accacia's en
aloe's, in de parkjes en op de pleintjes getuigen
er al dadelijk van.
Ik heb van heb Portugeesche volle den indruk
gekregen voor zoover men kan oordeelen na
een kort verblijf alleen in de hoofdstad. dat
het goedig, kinderlijk en niet onpoëtisch is,
trotsch op zijn verleden, maar vrij traag en zon
der veel energie voor het heden, gedwee en ge
makkelijk te regeeren al te gemakkelijk, daar
liet zich lijdzaam laat verarmen door een dom
me, Eranseh-administratieve regeering, waar
voor liet dan ook niet veel hart heeft. De Ko
ning wordt op straat maar door een enkoio even
gegroet. Een repubhkeinsch bied, de „Seculo",
heeft do grootste oplaag van alle couranten,
50,000 exemplaren per dag. Overigens staat de
pers niet hoog en zijn de bladen zeer inférieur,
zoowel wat inrichting als wat informatie betreft.
Hetgeen niet verwonderlijk is in een land, dat
70 a 80 pOt. analphabeten heeft en waar nog
slechts twintig of dertig jaar geleden het inid-
deneouwsche denkbeeld heerschto dat iemand,
die van adel was niets van lezen of schrijven
behoorde te kennen.
Het uiterlijk van de stad is, hoewel geheel
zuidelijk, tevens modern. De straten zijn wel is
waar niet mooi geplaveid, maar zindelijk zooals
trouwens over het algemeen zeer overdreven be
grippen heerschen omtrent Portugeesche onzin
delijkheid. Ik heb hier een groot gesticht be
zocht waarin c-en Hollandsche huismoeder geen
smetje had kunnen vinden en mijn hotel, het
Grand Hotel Centraal, dat heerlijk aan do Taag
is gelegen, is in weerwil van zijn weinig modem
uiterlijk, zoo uetjes en zoo goed als men hot
maar kan verlangen zonder in do nieuwenvet-
selie Kazerne-hotels te vervallen. De politie lijkt
bedaard en beleefd; de bedelaars zijn vrij tal
rijk maar niet onbeschoft; de huurrijtuigen zijn
behoorlijk, rijden heel vlug met hun twee paar
den (voor een vreemdeling wel wat te wild) en
hoewel ik geen Portugeesck spreek, heeft nog
geen enkele koetsier onaangenaamheden ge
maakt of gepoogd mij af te zetten. De trams,
bespannen, met muildieren, zijn tweeërlei. De
wagens van de Carris de Éerro de Lisboa zijn
zindelijk en niet zoo verveloos als die van de
andere, kleine rtmabehappij, de Lusitana, die
van'iets minder alloi i zijn. Men rijdt voor 60
reis, d. i. ongeveer e ui dubbeltje, een uur ver
(bijv. van Rocio naar Belem), Deze maatschap
pijen schijnen liet nit iegebruik van elkanders
rails te hebben en de 'agens loopen op tweeer
lei spoor, een breed en en veel smaller. De in
richting van de rails en (voor de Lusitana al
thans) van de wielen der wagens is zoodanig
dat de wagen willekeurig uit de rails kan wor
den gestuurd en dan een oindweegs als gewone
omnibus rijdt. Vooral wanneer er een opstop
ping van tramwagens is, bewijst dit systeem
uitstekende diensten,
Electriciteit kent men hier haast nog niet. Ik
heb maar één electrische tram zien rijden en
de talrijke „funiculaires" en „lifts", die de lagere
met de hoogere stadsdeelen verbinden, worden
hydraulisch bewogen. De stad wordt met gas
verlicht (vrij slecht), alleen op de breeds Ave-
nida da Liberdade, de Champs Elysées van Lis
sabon staan electrische booglampen, die gevoed
worden door het electrische station, dab liier
ovenals te Madrid bijtijds in exploitatie is ge
nomen door de gasfabriek.
Andere punten, die den vreemdeling treffen
zijnde vele huizen in marmer en de massa's
marmeren voorwerpen van huisraad de on
gezellige gesloten cafes waarvoor de bezoekers
meestal staan te praten in plaats van binnen te
zitten de groote, open apothekerswinkels
waar men een glas limonade of een anderen ver-
frisschenden drank komt drinken en waar men
mot zijn vrienden een kletspraatje komt ritten
houden de waterbronnen en de afdaken wel
ke de vereeniging voor dierenbescherming op
verschillende plaatsen heeft doen inrichten voor
de trekbeesten.
Groote gebouwen, meestal in wit marmer,
heeft Lissabon in menigte, maar daaronder zijn
zeer weinige de moeite van een bezichtiging
waard. De kerken zijn van binnen smakeloos
volgepropt met allerlei pronkerij, de muse'ims
zijn arm aan lamst. Van buiten valt aan eenige
groote gebouwen wel stijl op te. merken en een
enkel gebouw, zooals het Kloostei der Yerony-
mo's, is van een karakteristieke architectuur, de
zgn. Don Manuel-stijl, die een combinatie is
van Moorsche en van Gothische motieven, maar
bet is alles zeer log, niet „uit den steen" zou ik
willen zeggen, zooals men van een schilderij
zegt, dat het niet uit de verf is.
Het mooiste dat Lissabon heeft, is zijn lig
ging. Als men 'savond3 op de Passeio de Don
Pedro d'Alcantara staat, dan flonkeren aan de
overzijde, over liet lager gedeelte van Rocio, op
de donkere heuvelen van den ouden citadel en
-van de omgeving, duizenden lichtjes als dia
manten op zwartfluweelon reu zenkussens
oven helder als de diamanten van den nacht
daarboven.
En als men ovor dag door de bovenstad rijdt,
dan breekt telkens door de zijstraten en de plei
nen, nu smaller, dan breeder, do heerlijke ver-
frissohmg van de blauwe baai met do honderden
lichte ori donkere schepen, met de wazige heu
velen en do haast altijd heldere, nauw bewolkte
lucht.
Want in dit 'heerlijke klimaat is liet altijd
zomer of lente.
De Haastrichtsche Spaarbank.
«De Verzekeringsbode" spreekt ten stelligste
liet bericht tegen, dat bij liet gemeentebestuur
van Maastricht het plan bestaat tot opheffing
der stedelijke spaaibank en om het reservefonds,
ad f 150,000 te voegen bij de reserve voor een
op te richten pensioenfonds voor gemeente
ambtenaren.
Vooralsnog zal van opheffing geen sprake
avezen.
Zware mishandeling.
Vrijdagavond kwam Hendrik Van der Kruijt,
schippersknecht, geboren te Schiedam, aldus
heelt hij aan de politie nog kunnen opgeven
te 's-Ilertogenbosch door het Bok hoi ensti aatje
om zich naar het politiebureau te begeven,
vvaar hij inlichtingen hoopte te krijgen omtient
zijn schipper, dien hij te 's Bosch te vergeefs
zocht, toen hij door twee kei els plotseling werd
aangevallen en met een stok of knuppel zoo
deeilijk werd geslagen, dat hij buiten kennis
in eene nabijzijnde herberg en daarna in het
gasthuis werd opgenomen.
Van der Kruijt had de zich uit de voeten
makende aanvallers hooren zeggen 't Is de
vei keerde", maar bij had 'tbeet.
Tot nog toe bleven de daders onbekend en
ieeft v. d. Kruijt nog.
De harem ingevoerd.
Een Fransch schrijver, vieomte De Colleville,
tracht in een brochure propaganda te maken
voor den harem ter bestrijding van liet feminis
me. Hij wendt zich tot keizer Wilhelm en vraagt
dezen van zijn reis naar het Oosten den harem
als instelling voor West-Europa mee te bren
gen. De Keizer, die „liet gele gevaar" voor
Europa zoo goed begrepen heeft, zal, naar de
schrijver meent, het gele gevaar van de Euro-
peesclio maatschappij, het feminisme, ook niet
over liet hoofd zien. Vooral Parijs zou er, naar
de heer De Colleville meent, zeer door winnen
als de harem er werd ingevoerd.
Brand.
Zondagavond 4 September werd Medan opge
schrikt door het bericht, dat de «Witte Sociëteit"
in brand stond. Juist trok een fakkeloptocht van
wielrijders rond maar de belangstelling daarin
was onmiddellijk verdwenen.
Soldaten, politie-dienaren, bedienden, alles was
na het uitbreken van het vuur aan het werk
gaan om te redden wat te redden ivas en tiaden
daarbij met meer vlugheid dan bedachtzaamheid
op, zoodat veel schade werd toegebracht. Twee
biliards werden weggo'jouwd, het derde brak bij
de vereende pogingen om het te redden.
Toen tve binnen kwamen, juist op het oogenblik
van het neerploffen van het groote billard, zagen
we schrijft de «Deli Ct," dat de brand zich
bepaalde tot de houten met pannen gedekte bijge
bouwen en stallen en ontstaan was in eene der
bediendenkamers.
Die bijgebouwen waren door eene rijtuig pen-
doppo (lemise) met het hoofdgebouw verbonden,
doch de zinken dakbedekking werkte als een tiek-
schoorsteen en joeg ,de vlammen naar de billard-
zaal welke daardoor groot gevaar liep.
De houten wanden althans zijn aan de buiten
zijde zwart geblakerd en aan den binnenkant ziet
men overal zwarte vakken boven de deinen en
vensters. Ongetwijfeld was de brand daaiheon over
geslagen, als niet do vele aanwezige heeren, militairen
en anderen door rammeien de houten stijlen van
de remise omver gehaald hadden, zoodat het dak
eindelijk inviel en de vorderingen tusschen de go-
bouwen veibrokenjjivas,
Dat eenmaal geschied, was liet grootste gevaar
geweken.
Water was zeer onvoldoende aanwezig.
De oorzaak van den brand is onvooizichtigheid
bij de behandeling van gnzoline.
De gazohnelampen van de Witte Sociëteit zouden
geiuhl weiden ten behoeve der militaire kermis
op het plein te houden. Dit geschiedde in het
lampenhokje. De lampist daarmede belast, minder
goed bekend mot den gevaarlijken aard van de
gazoüne, ontstak daarbij een lucifer, welke plotse
ling hut gas deed ontbranden.
Do bediende zelf bekwam brandwonden aan een
been en eon aim, doch is er overigens goed afge
komen. De bedienden moesten hunne kamers met
snelheid veilaten; zij hebben dus al hun have en
goed verloren.
De groote omvang van het vuur en de hitte
waren het gevolg van liet aanwezige blik gazo
lino en de in het lampenhok aanwezige lampen-
reservoirs gevuld met petioleuin.
Aan de militairen en aan de politiodienaren is
door de assurantie-maatschappij eene bulooning in
geld, elk fiOO, geschonken voor de flinke hulp
tot keeling van het brandgevaar verleend.
De Sociëteit is met dun geheelen inventaris ver
zekerd bij de Assurantie-maatschappij togen brand
schade «De Nederlanden" van 1845, te 's-Graven-
hage, voor de som van f 36,000.
De aangebrachte schade wordt getaxeerd op
pi. m. f3500.
Faillissementen.
Uitgespi oke 11
5 Oct. L. T. Anez, bouwman te Stolwijk. Rcehter-
comm. mr. B. J. A Sterk. Curator mr. P. A. Greup
to Schoonhoven.
7 Oct. ii. G. Akkermans gepensioneerd onderoffi
cier, te 's-Graveuhage Rechter-coinin jhr. mr. J. F.
Scluuiibeque Boeije. Curator mr. J, W. Belnfante.
J, van der Vliet, logementhouder te Balk. Rech-
ter-comm mr. D. J. R. Biants. Curator E, Dijkstra,
Deurwaarder te Lemmer.
Opgeheven:
M. E. van Grafhorst. Cur. mr. Ed. Jacobson.
A. van Sijn jr., borstelmaker te Rotterdam.
S. Leanings, tapper en slijter, Amsterdam.
G F. M van de Ven, winkelier en koekbakker te
's-Gravenhage
U 111 o 11 ng c n.
BRUSSELSCHE LOTEN (Zeehaven) a fr.-100 van 1838.
Trekking 8 Oct. Betaalbaar 2 Jan. 1899.
7 Seneon 1533 2081 2438 2563 5123 7542 7584
Ser.
7542 No. 20 Fr
5000
Ser.
2438
No.
4
Fr. 425
9
2081
5
1000
2438
6
125
4533
24
6
500
1
2438
40
1 125
2081
7
250
2438
9
47
9 425
V
2081
25
8
250
2438
20
425
9
1533
8
125
9.
2563
2
425
1533
41
9
4 .'5
2563
42
425
I
4533
21
125
9
2563
9
46
9 125
4533
25
9
155
V
2563
22
425
9
2081
13
9
425
a
5423
9
3
9 125
s
2081
17
125
7542
9
2
125
9
2081
20
425
t
7542
44
9 125
9
2081
21
1
125
Alle overige nos.,
in bovengenoemde
serieën be-
grepen, eik fr. 100.
SCBEVEN1NGEN, 10 October. Beden kwam alhier
aan de maikt 90 mand versche visch.
Kleine tarbot gold 65 ct. tot fl, kleine tongen 40
tot 48 ct., griet 20 tot 50 ct. per stuk; schol fl.40
tot f4 65, bolk 90 et. tot fl.15 en zeebanen 14.50
tot f2.60 per mand,
SCHEVENINGEN, 10 October. Heden werden alhier
verkocht enkele paitijen steurharing. Voor het kantje
iverd f9 tot f 10.50 en voor de 10U0 stuks f 10 50 tot
f 12 50 gemaakt.
IJMUIDEN, 40 October. Beden waren hier2kotter-
loggers aan de maikt met 150180 tongen, enkele
tarbot griet, 610 mandjes midd. schol, 20—30
mandjes kleine schol, 3—8 mandjes schai en poontjes.
Verder de stoomtrawlers Betsie, Bredcrode, Holland I,
II en F/, met paitijen tong, tarbot, groote, midd. en
kleine schol, gioote en kleine schelvisch, roode poon,
wat rog, schar en poontjes. Ook kwamen weder van
de le reis alhier binnen de sloep GmUherie van Wesd,
met bijna geen vangst de sloep Gharlois met 250
levende en 600 doode schelvisschen. De volgende prijzen
werden besteed: gioote tong 65—80 c., midd. tong
3550 c,, kleine tong 15—20 c., tarbot f4 509,
kleine tarbot griet f23 per stuk; groote schol -7
9.50, midd. schol f34.50, kleine schol f4.10l.'GO,
schar fl.204.45, roode poon 14.25—8, poontjes
f 1 CO2.25, gr. lev. schelvisch (40 stuks) f22,50, kl.
levende idem (30 stuks) f5, groote doode idem (40
stuks) f910.50, kleine doode idem (40 stuks) f34
per mand.
Hoogwater te Schiedam.
Oct. 42 v.m, 4.46 n m. 2.45
43 2.29 2.52
Zon en Mnan.
Zonsopgang Oct. 42: 6.22 v.m. ondergang 5.09 n,m.
p 13: 6.24 j 5.07
Nieuwe Maan 45 Oct. Eerste kwartier 22 Oct.
LONDEN, 10 October.
Op de veemarkt werden aangevoerd 7400 runde
ren, 7000 schapen en lammeren, 15 kalveren en
varkens. Prijzen beste runderen 2/4 a 4/4, schapen en
lammeren 3/0 a 5/6, kalveren a varkens
a per steen.
BERLIJN, 40 October.
Spiritus. Loco 52.10.
ANTWERPEN, 40 October.
Tarwe hooger. Amenk. fr. 17a fr. 47%La Plata
fr. 47% a fr,Donau fr. 47 a fr, 17,%,
Maïs hooger. Amenk. Mixed fr. 401/2 a fr.
La Plata fr. 9% a fr. 97/gDoinu fr. 41 a fr. 11
Petroleum vaster. Dadelijk fr. 49%, Nov./Dec. fr. *103/s
2 laatste mnd. fr. 19%, 'i eerste mnd. tr. 101/2
PARIJS, 40 October.
Tarwe. Loopende maand fr 21.60, Nov. fr 24.75,
Nov./Dec. fr. 21.75, 4 mdn, van Nov. fr. 21.75, 4 eerste
mdn. fr. 21.60, kalm.
Rogge. Loopende maand fr 16.50, Nov fr. 46.50,
Nov./Dec fr. 16 50, 4 indn. \an Nov. fr. 46.25,4 eerste
mdn. fr.4tl.40, kalm.
BUDAPEST, 40 October.
Tarwe vol prijs!»
HAMBURG, 40 October
Petroleum loco B.65 biief, dito -.geld. Spiritus
per Oct. 251/4, Nov Dec. 20%. Stemming vast.
NEW-YORK, 40 October.
Tarwe.
Nov. Dec. Jan. Maart Mei Oct.
40 Oct.7071% 09%
g 691/s70% 688/4
7 09 70% 68%
M a 1 s.
Nov Dec. Jan. Maart Mei Oct.
40 Oct.35%37%
8 347/a357/8
7 3537
A 6EN »A.
II Oct. Groote Schouwburg, Lotos, Fortuin,
8 uur.
11 Ti vol i Schouwburg, Kaat Mossel, 8 uur.
12 Groote Schouwburg, Nederl. Opera,
Carmen, 8 uur.
14 Groote Schouwburg, Droeve Min, 8 uur,
15 Groote Schouwburg, Ral. Opera, La
Gioconda, 8 uur.
Te Rotterdameiken avond Circus Variété,
Stationsplein, 8 uurFlora, Coolsingel, 8 uur;
Casino Variété, Gooisingel, 8 uur.
