N°. 9754. 52"e jaargang. Donderdag 13 October 1898. DE GELDDUIVEL. Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. UITGEVER: H. J. C. ROELANTS. BUITENLAND. jtBOHHaiousTWBui 7661 Schiedam, per kwartaal f 0.00 omliggeuda plaatsen, p. kwart. - 1.05 B franco per post, p. kwartaal. - 1.30 Afsondarlijke nommers- 0.02 BU1UEMJ: BOTEBSTK.AATT TO, 'ïelephoon Wo. 123. Adtebtenmeprijs: van 1—5 gowono regels met inbo- grip Tan ceno Conrant0.52 Iedere gewone regel meer0.10 Bij abonnement wordt korting verleend. Algemeen overzicht. SCHIEDAM, 12 October '98. Gisteravond zijn keizer "Wilhelm en de Kei zerin uit Potsdam vertrokken. Het vertrek, aan vankelijk op heden bepaald, is vervroegd omdat de Keizer een condoléance-bezoek wilde afleggen op kasteel Camenz bij den. regent van Bruns- wijk, prins Albrecht, 's Keizers oudoom. He den wordt vandaar de reis voortgezet naar Ve netië, waar koning Humbert het keizerlijk paar zal ontvangen. Waarschijnlijk komt koningin Mar°herita niet mede- trouwens het Duitsche vorstenpaar zal in de Lagunenstad alleen in heb koninklijk paleis dejeuneeren en. zich daarna on middellijk inschepen op de H oho nz o lier n, die spoedig daarop het anker zal lichten om koers te zetten naar heb Oosten. 's Keizers reis is noch voor den Souverem zelf noch voor zijn volk een door allen en in alle op zichten gegund genoegen, en terecht schrijft de „Köln. Ztg." Het is niet te loochenen dat de reis des Kei lers in het buitenland van meer dan één zijde met weinig instemming beoordeeld en door wan trouwende commentaren begeleid wordt. En dab wel, omdat men met deze reis eerzuchtige plan nen in verband bracht, en met name in Frank rijk den Duitschen Keizer het voornomen werd toegeschreven zich op te werpen als bescherm heer der Christenen in Klein-Azië, den invloed van Duitschland in dit deel van het Turksclie rijk tot een overwegenden te maken en zelfs zoo mog'elijk een latere inlijving voor te bereiden. Die veldtocht, gaat het blad voort, werd eenerzijds gevoerd in de pers, maar anderzijds hier komt do „Köln." op de quaestie die m Duitschland, maar ook bulten de grenzen van dat land zeer de aandacht trekt anderzijds heeft men ook den Heiligen Stoel zoeken te winnen voor Frankrijk's belangen. Kardinaal Langénieux vooral ijverde voor do handhaving van het Fransche beschermheer schap over de Christenen in heb Oosten, en scheen het een oogenblik dab een voortzetting der Franschgezinde politiek van kardinaal Ram- polla afgesneden was door de verklaringen die Duitschland door zijn gezant op heb Vaticaan had Jaten afleggen, uit de toespraak die door kardinaal Croy in tegenwoordigheid van Leo XIII de vorige week werd gehouden tegen Fran sche pelgrims, bleek hoe gering Duitschland's invloed bij den Heiligen Stoel is, vergeleken bij dien van Frankrijk. In die rede van mgr. Croy werd gesproken van het „traditioneele protectoraat in het Oos ten", en die uitdrukkig heeft te Berlijn zóóveel misnoegen gewekt dab de gezant bij hel Vati caan Von Biilow, met verlof in Duitschland we gens het huwelijk van zijn dochter, niet naar Rome zal terugkeeren. Het blad verneemt ook dat de gezant reeds dezer dagen zijn ontslag zal indienen. De „Köln. Ztg." constateert daartegenover DOOU S. WÓRISHÖFFER. 3i) De baron deed of hij haar niet begrepen had. „Om Ruth?" herhaalde hij. „Ik begrijp niet wat je bedoelt, Cilli." „Maar ik des te beter. Wanneer Ruth met den handelsraad Lissauer trouwt, dau hen je van alle zorg ontslagen, niet waai-, Hans?' „Ik heb in 'b geheel geen zorg, mol." Cecilia barstte in tranen uit. „Ach, Hans, Hans, als je toch kalmer kon overleggen, als je Het vlamde plotseling op in zijn oogen. „Ver wijten, Chili?" „Neen, neen, daar denk ik niet aan. Maar een verzoek, Hans, een innig, teeder verzoek! Laat ons kalm den staat van zaken onder de oogen zien." De baron keek uit het venster. „Zulke be sprekingen zijn mij hoogst onaangenaam," zeide hij na een kort stilzwijgen. „Ik heb nu eenmaal geen aanleg voor een peuterig burgermannetje; dat wist je voordat ik je jawoord, kreeg, Cilli." „Wie wordt er nu bitter, Hans, jij of ik?" „Jij bent er althans do schuld van, wanneer ons gesprek een eenigszins onaangename wen ding heeft genomen. Wees daarom zoo goed mij alleen te willen zeggon, welk gevaar je zuster .kan bedreigen en voor wolk lot je haar door je tegenwoordigheid hoopt te bewaren?" met genoegen dab do katholieken in Duitsch land het volkomen eens zijn met do x-egoering. Ook zij zijn van oordeel dab de Duitsche christe nen in heb Oosten waarlijk wel door Duitschland zelf kunnen beschermd worden, en ook zij zien in het feit dab Von Bülow niet op zijn. post te rugkeert, een bewijs dat de leiders der buiten- landsche politiek wel niet don Paus, maar dan toch den kaï-dinaal-staatssecretaiis Itampolla hun afkeuring hebben willen doen blijken over de behandeling der protectoraatsquaestie, Do „Germania", het toongevende katholieke orgaan, zegt dit ook met ronde woorden. Het blad zet eerst uiteen, waarom het ook Von Bil low's niet-naar-Rome-tenigkeeren in verhand meent te moeten bx-engen met de protectoraats- quaestie, en het meent dab mot de idtdrukking „traditioneel protectoraat" door den Heiligen Vader niet zal bedoeld zijn do „eenzijdige tradi tioneele Fransche opvatting", maar een „objec tieve historische opvatting". Het katholieke orgaan noemt heb niet-terug- keeron van Von Bidow een pex-sonenquaestio, met een politieken achtex-grond evenwel. En liet vervolgt dan „Wij vermoeden dat hot ministe rie van buitenlandsehe zaken daarmede niet zoo zeer den Heiligen Vader als wel don kardinaal staatssecretaris Rarnpolla zijn misnoegen over de protectoraatsquaestie heeft willen te kennen ge ven, tevens er nogmaals op wijzende dat Duitschland, bereid en m staat om zijn eigen onderdanen in het Oosten to beschermen, uit kracht van zijn souverciniteitsrechten van geen andere wereldlijke macht, vooral niet van de Fransche regeei-ing, eenige inmenging door mid del van aanspraken op het protectoraat wil dul den." Het blad betoogt vervolgens dab de houding van den Paus volkomen correct is geweest, dat er blijkens de Duitsche bladen geen spra ke is van een herleving van den „Culturkampf", maar dat integendeel de schuld van den pijnlij ken toestand waarin de Heilige Stoel zich nu bevindt, alleen te wijten is aan Fransche en Fransch-gezinde politici. De Duitsche bladen zijn het over 't algemeen met deze opvattingen geheel eens. „Wij stellen in heb x-echtvaardigheidsgevoel en het diepe po litieke inzicht van Leo XIII liet grootste ver trouwen," zegt de „Koln. Ztg." o. a., en andere liberale bladen spreken evenzoo. „Wij meenen te weten dab niet alle boongevendo personen op het Vaticaan instemmen met de Fransch-gezin de politiek van kardinaal Itampolla die meer politieke dan kerkelijke doeleinden najaagt," gaat het blad voox-b, on met heb oog op de bxn- nenlandsche verhoudingen constateert heb met begrijpelijke voldoening, „dat liet wantrouwen uit den tijd van den „Culturkampf" bezig is te verdwijnen Evenwel,- er zijn ook nog andere vraagstuk ken die aanleiding hebben gegeven tot een be spreking van do reis des Keizers, waaraan men Nu zag de jonge vrouw den opgewonden man open en flink in de oogen. „Ik wil niet dat mijn arme Ruth tegen haar zin en zonder liefde met den handelsraad zal trouwen," zeide zij op beslisten toon. Hij haalde de schouders op. „Nu dan, Ruth heeft al eon verklaring afgelegd die geen twijfel overlaat, liefste. De handelsraad. weet wat hij te verwachten heeft." „Heel wel, maar daarmee behoeft de zaak nog niet afgedaan to zijn. Hij kan zijn eens afge wezen aanzoek herhalen; hij zal dat in ieder geval zelfs doen, wanneer je niet in staat bent hom to betalen." Hans Adam knikte. „Dab geloof ik ook," ant woordde Hij. „Maar een gevaar voor je zuster zio ik daarom nog niet." „Hans, HansBen je zóó zeker van je zelf Mag jij die liet leven m elk opzicht zeer lucht hartig opneemt, stout beweren dab je onder geen voorwaard© liet arme land zult bepraten, haar niet met smeekbeden zult bestormeu om je te redden Hij scheen maar één ding gehoord te hebben, misschien opzettelijk, misschien omdat hij zich gekrenkt voolde. „Ik noem dus alles luchthartig op, beste Cilli?" „Hans, moest je niet zooevon zelf erkennen, dab je kalme, zakelijke besprekingen niet leunt uitstaan Hij lachte spottend. „Met een vrouw ja," antwoordde hij. „Dergelijke dingen zijn uitslui tend mannenzaken." Zij zuchtte diep. „Neen, Hans, niet uitslui tend; ten minste nooit wat je eagen vrouw be- trouwens zekere politieke boteokenis niet kan ontzeggen, vooral niet omdat de staatssecretaris van buitenlandsehe zaken Von Bülow den Kei zer zal vergezellen. In 't bijzonder brengt men de reis van den Keizer in verband met de Kre tenzische quaestie, en men vreest dab Wil helm II den Sultan zal stijven in zijn verzet tegen de vier mogoudlieden. Natuurlijk ontken nen do Duitseho bladon do waarheid dezor bes wering; zij verwachten integendeel dat mon na deze reis tevergcefsch zal zoeken naar hot inci dent dat in tegenspraak zou moeben zijn met do „vredolievendo eu onzelfzuchtige" politiek van Duitschland. Van Konstantinopel eu Palestina naar den Nijl is een kleine stap, en al lieefb keizer Wil helm gemeend ditmaal zijn bezoek aan liet land der Pharao's te moeten nalaten, er gebeurt waarlijk genoeg aan den Nijl dat de aandacht waardig is. Uit het door de Engelselio regeoring gepubli ceerde blauwboek blijkt, dab sedert December 1897 een correspondentie-partij is gespeeld tus- schen de Quai d'Orsay te Parijs en het Foreign Office te Londen, waarbij vooral van Fransche zijdo fijne zetten op te merken vallen. Leuk is do toestemming door lord Salisbury den 28sten September jl. aan den Fransclien minister „van buitenlandsehe zaken gegeven om „een telegram te mogen zenden aan een Fransch onderzoekings reiziger, die zich aan den Boven-Nijl in een ge vaarlijke positie bevindt"; de Engelsche pre mier wensehto van den inhoud van het telegram geen kennis to nemen. Door dat telegram heeft Delcassé zich zeer handig uit het lastige geval gered, met vermij ding van een ultimatum dat aau alle onderhan delingen een einde zou hebben gemaakt, zegt de Pressensé in de „Temps", en de „Figaro" stemt met dien lof in. Maar er is nog een tweede punt waarop de Pressensé wijst, en dat is het standpunt waarop Engeland zich plaatst. Het grondt zijn aanspra ken op Faslioda nl. niet meer op de oude rech ten van de Egyptische of de Turksclie regeering, maar op het recht van den overwinnaar bij Om- durman ten eigen bato en dat van Egypte. Terecht merkt do Pressensé op, van hoe groot belang deze nieuwe opvatting is voor Frankrijk. Intusschen blijven de Engelsche bladen een krachtigen, soms zelfs strijdlustigen toon aan slaan; hierover zijn zij heb eens, dat Engeland er niet aan denkt de quaestie van zijn en Egyp- te's rechten op het Nijldal te gaan hespreken. En in die opvatting wordt de regeermg door de goheele natie gesteund. Een oplossing 'van liet geschil dio reeds vroe ger aan de orde is geweest, wordt door een aard rijkskundige van naam do Parijsche „New-York Herald" aan de hand gedaan, nl. de afstand van liet Nijldal tot Faslioda aan den Congo- staat. Reeds in 1894 heeft Engeland den weste lijken Nijloever tot benoorden Fasboda aan den Congo-staat willen verpachten, maar op aaudrin- treft. Wil je niet om mijnentwil het ergste ge val eens volkomen goed onder de oogen zien?" „Je bedoelt, wat er gebeuren zou, indien Lis sauer mij tot het uiterste drijft; wanneer ik liet is belachelijk om er over te sproken1 Moidt eens kwijt was?" „Ja. Zou daarmee al jo levensvreugde, al je geluk, al je hoop vernietigd zijn, Hans? Zou je niet ook m bescheiden levenseondities gelukkig kunnen zijn, niet met mij kunnen arbeiden, om ons eerlijk door heb leven heen te slaan2" Hij lachte luid en schamper. „Ilc vrees, neen, beste Cilli. Of moet ik onderofficier worden, klerk, pedel, of wat je anders denkt?" „Dat komt er niet op aan, Hans. Als je maar moedig den strijd aanvaarddeb, als je maar ge lukkig leerdet zijn ook zonder rijkdom en weel de. Kan je dat?" „Ik denk het niet, Cilli. Ik zou waarschijnlijk een anderen uitweg kiezen. Maar waartoe over zulke dingen te spreken? Het is louter- onzin; sedert ik LissauePs waanzinnige liefde uit oigeu ervaring heb lecren kennen, clenk ik niet meer aan de dreigementen van den man." Een purperen gloed overtoog Cecilia's bleek gelaat. „Zie jo wel!" riep zij luid en'op smarte lijke toon uit. „Wat?" „Hoezeer jo ondanks al jo beweren van heb tegendeel toch voortdurend op dit huwelijk re kent?" „Nonsens. Zie ik er uit als iemand die in staat is een jonge dame te dwingen tot iets dat haar onaangenaam is? En al was mijn oogmerk op zulk een gemeenheid gericht, waardoor zou ik het bereiken? In mijn eigenschap als zwager heb gen van Frankrijk en Duitschland is daarvan toen niets gekomen. Het groole Britsche plan, de verbinding tus- schon Zuid-Afrika en Egypte begint inmiddels zijn uitvoering te naderen. Een nieuwe Eugolseho oxpeditio ondor Mo- hun wordt voorbereid om do telegrafische ver binding tot stand te brengen tussehen liet Tan- ganyikameer en Stanloy-Falls (aan den Boven- Congo). Hiervoor zal twee jaar noodig zijn, in wolleen tijd men ook lioopt gereed te komen met de lijn van Rhodosië naar het Tanganyika-nieer, terwijl hot in de bedoeling vail den Sirdar ligt de Egyptische lijn, welke thans tot Omdurnian loopt, naar het Zuiden door te trokken. Gcmcngtlc IfSededeeïingcn. De Fransche ministerraad besloot gisteren dat de Kamer den 25slen a.s. zal bijeenkomen. Vervolgens werd de inwendige en dc uitwendige politiek besproken. President Fauro, die de vergadering had ge presideerd, vertrok na afloop naar Rambouillet. Mr. Mornard, advocaat bij het Hof van Cas satie, heeft namens meviouw Dreyfus tot den raadsheer-rapporteur Bard bet verzoek gericht kennis te mogen nemen van het dossier. De verkoop van Zola's inboedel heeft zich gisteren bepaald tot een notenhouten tafel, waarop de uitgever Fasquelfe een bod deed van 32000 fes. Wat gejouw en geschreeuw, en daarmee was 't afgeloopen. Schoon de toestand ernstig blijft, schijnen de berichten der laatste dagen, dat nl. een alge- rneene prolotariaatsstaking, ook buiten Parijs, wordt verwacht, wat overdreven te zijn. De staking breidt zicli eenerzijds wel uit door partieele strikes, maar anderzijds wordt op verschillende plaatsen het werk hervat. Yves Guyot waarschuwt in de »Siècle" de stakers voor Déioulède en zijn aanhang, daai bij herinnerende aan het noodlottig pistoolschot van 2 December, waarvan men nooit den dader heeft ontdekt, maar dat tot bloedige tooneelen aanleiding heeft gegeven. sMenschen die van falsarissen helden maken," zegt hij, izijn tot alles in staat." Tegen aanstaanden Zondag wordt te Brussel door aanhangers van Déroulède een betooging voorbereid bij het graf van wijlen generaal Boulanger. Yolgens de testamentaire beschikking der overledene zullen alleen koning Christiaan, czaar Nicolaas en de overige familieleden de bijzetting van het lijk van koningin Louise van Dene- maiken in het mausoleum te Roesekilde op Vrijdagavond a.s. bijwonen. De Czaar is op zijn jacht de Poolster reeds te Kopenhagen aangekomen. Yoor het nationaal blijk van hulde aan ik over Ruth's aangelegenheden in een geval als dit niet liet minste te zeggen." „Maar je kunt het haar verzoeken, Hans; je kunt haar de zaak voorhouden als een gewetens vraag en op liet arme kind een moreelen invloed uitoefenen. Geloof je zelf niet dat Ruik je in dat geval een offer zou brengen?" Haar toon Honk beteekenisvol, en hetzelfde kon van haar blik getuigd worden. Hans Adam bleef staan en keek zijn vrouw hoofdschuddend aan. „Om 's hemels wil, Ceci lia, je bent tocli niet jaloersch op Ruth „Neen," antwoordde zij en zij haalde diep adem. „Neen, Hans, jaloersch niet, maar heel heel bezorgd. En dat is de reden waarom ik niet naar Nizza kan gaan voordat do zaak be slist is." „Ofschoon ik daar een prachtige woning voor je gehuurd, een equipage tot je beschikking ge steld en met den voornaamste» dokter relaties aangeknoopt heb Cecilia schrikte. „Hans," riep zij uit, „dat kost weer duizenden." „Voor jou," antwoordde hij op eenigszins bit teren toon. En toen zij in tranen uitbrak, wend de hij zich naar de deur. „Je bent uit jo hu meur, Cilli zal ik juffrouw Malton bij ja sturón In plaats van te antwoorden vloog zij op van de> sofa, snelde hem na en sloeg beido armen om zijn hals. „Ben je boos, Hans Hebben wij nu vandaag voor het eerst ongenoegen gehad?" (IFordf vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1898 | | pagina 1