^laardIlnoën.
BINNENLAND.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS."
Iüinst en Wetenschap.
R e c ïi t z a k e n.
Kerk en School.
Ned. Herv. Kerk.
Landbouw en Yeeteelt.
Gladstone is ruim 15.000 p. st. bijeengebracht.
Er is veel meer noodig, zegt het comité.
Een zekere Manlica, die voorgaf journalist
te zijn, maar vermoedelijk een Italiaan? *he
nagent provocateur" is (hij schreef brieven
aan Luccheni o. a.) is uit Zwitserland verbannen,
Gisteren heeft te Par(js opnieuw de Spaansch-
Amerikaanseha v redescommissie vergaderd.
Besloten werd de volgorde van het protocol van
12 Augustus j.l. te volgen.
Aan de autoriteiten te Havanna is kennis
gegeven dat de Amerikanen den lsten Decem
ber het burgerlijke en militaire bestuur over
Cuba zullen overnemen.
Er zijn 4500 man Atnerikaansche troepen
naar Manilla gezonden.
Offlcieele Spaansche berichten zeggen dat 38
hoofden met 4000 volgelingen zich op de
Yisayas-eilanden aan de Spanjaarden hebben
onderworpen.
liet Kaapsche pailement heeft met 39 togen
37 stemmen geweigerd de regeering een votum
van vertrouwen te schenken.
De Hoogorludzon-za&k.
Onder het opschrift»Ti*oelslra voor den rech
ter leest men in nDe Sociaaldemokraat" het
volgende
Op 31 Juli ji. had te Leeuwarden een meeting
plaats om du beschikking van den officier van
justitie te Leeuwarden in zake de klacht wegens
meineed tegen Gatze Uaitsma te entiseeren.
In twee afzonderlijke lokalen bij Visser
en in Hotel Cents aal werd de meeting ge
houden.
Bij Visser spraken achtereenvolgens Berg
meier, Tsoelstra, Bax en Valk in Hotel
Centraal Bax, Valk, bergmeier en Troelstra.
Het is naar aanleiding van een verslagje, dat
de 'diervormer" gaf van Troelstra's rede in
Hotel Cenliaal, dat deze zich thans voor den
iechter heeft te verantwoorden.
De busgemeester van Achtkarspele» nl, heelt
het nummer van »De IIet vormer", waarin dat
verslagje voorkwam, opgezonden aan den ollïcier
van justitie te Leeuwarden, om dezen opmet k-
zaam te maken op de door Troelstra gesprokeu
woorden, die z. i. voor dien officier beieedigend
waren. De in de vergadering aanwezige politie
beambten hadden van de vvootden, waarin
Tioelslra tot de conclusie kwam, dat de officier
van justitie in zjjn beschikking het publiek
trachtte te misleiden, een proces-verbaal ge
maakt, dat in den vorm eenigszins van »De
Hervormer" afweek, maar toch dezelfde be
schuldiging bevatte.
Taen Troelstra op 1 October jl. voor den
rechter van instructie verscheen, weiden hem
deze beide stukkeu voorgelegd en heeft hij,
zonder zich voor den onderling afwijkenden
vorm der beide veislagen veiantwoordelijk
te stellen, bekend, het daarin vervatte feit van
opzettelijke misleiding van het publiek, door
verzwijging of verdraaiing van hem bekende
feiten, in zijne beschikking aan den officier van
justitie te Leeuwarden ten laste te hebben ge
legd.
Zooals reeds uit een der verslagen blijkt heeft
Troelstia op de bewuste meeting verschillende
onjuistheden in de beschikking aangetoond.
Danrbij stelde-hij de viaagzijn deze opzettelijk
aangebracht of het gevolg van onkunde en
dwaling? Na te hebben aangegeven dat en
waarom de officier van justitie beter moest
weten, indien hij geen idioot was, hetwelk
men toch niet kon verwachten, kwam hij tot
do conclusie, dat hier niet aan dwaling, doch
alleen aan opzet kon worden gedacht.
De kwade trouw van den officier bestond
hierin, dat hij, om de agitatie voor de Hoger-
huizen met zijne beschikking te smoren, het
publiek eene bepaalde meening heelt willen
opdringen en dam toe feiten veikeerd voor
stelde. Welke ovei tuiging de officier voor zich
zelf had omtrent de schuld of onschuld der
Hogerhuizen, werd door spr. niet bespioken.
Zijn aanval was alleen gericht op de wijze,
waai op de officier het publiek onder een zekeren
indiuk heeft trachten te brengen.
Nadat aldus inhoud, verband en bedoeling
der geïncrimineerde woorden door den ver
dachte" waren toegelicht, kon hij overgaan tot
de mededeeling van de motieven der door hem
geuite beschuldiging.
Het verhoor op 1 October werd vei der ge
heel ingenomen door de behandeling van het
beweeide alibi van A. Dijkstra.
Op 8 October had het tweede verhoor plaats,
waai bij de behandeling van het alibi van A.
Dijkstra is voortgezet en bovendien zijn behan
deld de hoogte van de opening in liet venster,
waardoor de eerste inbreker zou zijn gesprongen
en de zoogenaamde akotnedie". Toen aan deze
zaken drie uren waren besteed en Troelstra nog
veischeidene punten, de beschikking rakende,
te behandelen had, werd het verhoor tot Don
derdag 10 uur gesloten.
Als de instructie op deze wijze doorgaat en
de openbare behandeling op dezelfde wijze zal
worden gevoerd, kan de strafvervolging tegen
Troelstra de aanleiding zijn tot een uitgebreid
onderzoek, loopende over de geheele zaak,
wnaibij overlegging van de stukken in zake
gebr. Hogerhuis en in zake Haitsma niet kan
uitblijven en waarbij de meeste nieuwe gotuigep
zullen worden gehoord.
Daar hiermede het doel van den Open Brief,
dien hij na weigering van gratie aan den officier
dacht te richten, zou zijn bereikt, is het voor-
loopig overbodig, dezen te pubheeeren.
Over de wijze, waarop men hem in de
instructie behandelt, verklaarde onze partij
genoot zich zeer tevreden.
Apolhekers-YeroGniging.
Mort meldt ons:
In con gister to Utrecht gehouden vergade
ring van apothekers uit verschillende deelon des
lands, is, na uitvoerige toelichting door den heer
mi*. A. Slotomaker uit 's-Gravenliago besloten
tot stichting eener coöperatieve vereenigmg vau
apothekers hier te lande. Doel is do aanschaf
fing in 't groot van stoffen in de apotheek bo-
noodigcl en goedkooper aflevering van de midde
len aan het publiek door de leden-apothekers
met behoud van een billijk salaris van hun ar
beid.
Reeds is een kapitaal van f 60,000 bijeen.
Het bestuur bestaat uit de beeren Wieringa,
Cox en Hillen van Arnhem; van Rijn van Ven-
loo en Hofman van. 's-Gravenliage, allen apothe
kers.
Evangoliesatioarlieid iu. Italië.
Op 2 Nov. e. k. zal in het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen" te Utiecht ge
houden worden een nationale vergadering in
het belang vau den evangelisatieai beid ouder
onze Indische militairen en do verzorging van
hun verlaten en verwaarloosde kinderen.
Zooals bekend is, is deze arbeid begonnen te
Mngelang door den lieer Van der Steur. Hij was
vooral de man, die veler harten warm deed
kloppen voor het lot van den militair in onze Oost.
Het doel van deze samenkomst is meer een
heid van oiganisatie in het werk ten dienste
van dezen arbeid te weeg te brengen. Uit alle
deeien des lands zullen de vrienden van dezen
ai beid worden opgeroepen. Voor belangstellenden
zijn toegangskaarten beschikbaar gesteld bij me
vrouw gravin van Randwijck, Kanaalstraat '17.
's-Giavenhage.
Bondsvergadering van It.-K. Werklieden.
De R.-K, Werkliedenverenigingen in bet
aai tsbisdom Utrecht zullen op 30 dezer te Zutfen
eene bondsvergadering houden, waaraan afge
vaardigden van nagenoeg alle afdeelingen zullen
deelnemen.
De volgende punten zullen behandeld worden
lo. Kamers van arbeid2o. verbinding van
de bestaande ziekenfondsen3o. organisatie van
losse werklieden; 4o. vveiklieden-pensioenen.
Te Hengeloo zijn alle belangstellenden opge
roepen tot het bijwonen eener vergadering, ten
doel hebbende de oprichting van Ned. R.-K. Vak
bonden.
lijkverbranding.
De 23ste jaarlijksche algemeene veigadering
der Vereeniging voor lijkverbranding zal wor
den gehouden op Zaterdag 29 October, te Am
sterdam, bij Kias.
O. a. zal plaats hebben de verkiezing van
zes leden van het hoofdbestuur: a. drie leden
te kiezen uit de te 's-Gravenhage wonende
gewone leden der vereeniging, wegens het
periodieke aftreden van de lieeren mr. J. D.
Verbioek (herkiesbaar), J. H. Romswineke!
(herkiesbaar) en J. A. James (niet herkiesbaar)
b. drie leden te kiezen uit alle gewone leden
der vereeniging, wegens het periodieke aftreden
van de heeren mr. W. A, Bergsma (herkies
baar), dr. C. J. Vaillant (niet hei kiesbaar) en
dr. J. Vroesom de Haan (hetkiesbaar).
Bij Kon. besluit is A. Blok, schoolopziener in
het arrondissement Heusden, te Geertruideu-
berg, benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau.
Te Eindhoven is heden overleden de heer J.
T. M. Smits van Oyen, lid van de Tweede Ka
mer voor Eindhoven sedert 1891 en burgemees
ter dier gemeente.
Naar gemeld wordt is de heer G. W. "W. C.
baron van Ildevell benoemd tot gouverneur van
Celebes en onderhoorigheden.
Het departement 's-Gravenhage der Ned.
Maatschappij tot bevord, der pharmaeie heeft
zich o.a. gewend tot het hoofdbestuur dier
maatschappij, met het voorstel den minister
van financiën er op te wjjzen, dat door de
voorgestelde verhooging van acdjjns het ver
bruik van alcohol voor de pharmaceutische en
chemische industrie nog meer dan vroeger
wordt getroffen en dat door zoodanige verhoo
ging de concurrentie der binnenlandsche industrie
met de buitenlandsche nog meer bemoeilijkt
wordt.
Te 's-Gravenhage is overleden de heer mr. II.
Ferf, oud-kantonrechter en oud-lid van de Staten
van Friesland.
De Raad van Commissarissen der Staats
spoorwegmaatschappij, heeft benoemd tot secre
taris en chef van den centraleu dienst, den
heer mr. K. H. BeijenJr., thans adjunct-secre
taris.
Naar men verneemt is dr. L. Reeling Brouwer
te 's-Gravenhage aangewezen om dr. Tellegen,
die als geneesheer-directeur aan het krankzin
nigengesticht aldaar heelt bedankt, ais zoodanig
te vervangen.
Tot directrice der kook- en iiuishou Ischool te
Nijmegen is benoemd mej. M. Methorst uit
Amersfoort,
Bij Kou. besluit is do luit.-kolonel J. Regenbogen,
van het 4e reg. vcst.-nit. to rekenen van 11 October
1893, op non-activiteit gestold.
Bij Kon. besluit is do met verlof in Europa aan
wezige kapitein der infant, van hot leger in Ned.-
Indie L. E. W. Seek, op zijn verzoek, ter zako van
lichaamsgebreken, bet gevolg van vorivonding in
den strijd bekomen, eervol uit den militairen dïonst
ontslage net toekenning van pensioen.
Bij Kon. besluit is do Oost-Indischo ambtenaar L.
L. graaf van Randwijck, laatstelijk ingenieur 3o kl.
bij den Waterstaat en 's Lands Bnrgcrlijke Open
bare Werken in Ned.-Indië, thans met verlof hier te
lando, op zijn verzoek, eervol uit 's lands dienst in
Nederl.-Indié ontslagen,
Hedenmiddag te 12 uur viel de 7-jarige M.
Ruigrok, die uit school naar huis ging, doordat
hij struikelde in de Schie.
De brugwachter .1. Groenendaal snelde onmid
dellijk toe en smaakte het genoegen den kleinen
drenkeling met een haak weer spoedig op het
droge te kunnen halen.
Hedenmorgen waren aan de visclimarkt aan
gevoerd 2 partijen schol, tong, tarbot en een
partij spiei ingde prijzen waren voor schol
van f0.25 tot f 1.15, tong van f 0.G7l/s tot
f2.60, tarbot van tl.— tot fl.45, spiering
van fü.25 tot fü.37Vs, alles per koop.
Correspondentie.
S., alhier. Wij hebben uwe opmerking doen
onderzoeken; onze berichtgever meldt ons, dat
aan de door u bedoelde noteering weinig of
geen behoefte bestaat. De loco prijzen verschil
len hier n,l niet van die te Amsterdam en
Rotterdam, die eiken dag in ons blad worden
opgenomen. Echter willen wij gaarne hierover
met u nog nader in conespondentie treden,
ten einde blijkt ons de wenschelijkheid
zoo volledig mogelijk te zijn. Wil ons daartoe
uw naam en adies opgeven.
Openbare Verhuring op Woensdag 12 Oetobor.
Notarismr. 11. M. C. Poortman.
Weiland en watering, groot 2 bunders, 81
vierlt. roeden en 30 vlerk, ellen, in den polder
Nieuw-Mathcnesse.
Weiland en watering, groot 2 bunders, 58
vlerk, roeden en 20 vierk. ellen, in denzelfden
polder.
I en II te zamen voor f545.—
Weiland, kade, bosclihakhout en watering,
groot 6 bunders, 4 vierk. roeden en 32 vierk.
ellen, in den Nieuwlandschen Polder en in den
Westpoldertiend, voor f570.
Weiland en rietland, groot 5 bunders, 38
vierk. roetien en 49 vierk. ellen, in den Nieuw
landschen Polder en in den Westpoldertiend,
voor f 505.
Weiland, rietland en boschhakhout, groot
2 bunders, 87 vieik. roeden en 72 vierk. ellen,
in tien Westpoldertiend.
Weiland en rietland, groot 2 bunders, 85
vierk. roeden en 12 vierk. ellen, gelegen als
voren.
V en VI te zamen voor f585.
Een bouwmanswoning en werf, en een partij
weiland, hakhout, laan en kade, aan de Pol
dervaart in ICethel, te zamen groot 13 bundei s,
27 vierk, roeden en55 vieik. ellen voor f1445.
Bij de verhuring in 1891 hebben de zes eer
ste perceelen te zamen opgebracht f2515.
BURGERLIJKE STAND.
Gchnivd t
12 Oct. H. van Haasteren, 22 jaar, en E.
Noordam, 20 jaar. J. H. Kooijman, 27 jaar,
en J. de Bruin, 20 jaar. H. F. Weler,
30 jaai, en C. Bergman, 27 jaaiv
Geborcn t
40 Oct. Johanna Maria Casparina Jacoba,
dochter van J. S. M. Brinkhaus en J. G.
Grandjean, Woor der straat.
41 Oct. Kurd Heinrich, zoon van P. H.
Schilfer en J. P, E. Ilameriing, Singel,
Overleden
II Oct. Maria Hendrika Donker, oud 9 maan
den, Lange Achterweg.
12 Oct. Johannes Hendricus Blom, oud
48 jaar, Lange Nieuwstraat.
Een der belasting-adressanten aan den ge
meenteraad alhier teekentPer Horder(volgt
de naam.)
BURGERIJKE STAND.
Gehuwd
12 Oct. Reinier de Hond en Lydia Petronella
van Gijn.
Geboren
11 Oct. Hugo, zoon van J. Brobbel en L. v. d.
Berg. Bleelcstraat. Margaretha, dochter van
M. E. Brand en N. de Neef, Liesv, laan.
Maaike, dochter van W. Moerman en M. Breu-
kelman, Schied. weg,
Overleden
'11 Oct. Levenloos aangegeven zoon van B. II,
v. d. Linden en II. van Tienen, Hofjesstraat.
12 Oct. Maartje Verwol, oud 69 jaren, echtg.
van P. "Verkiel, Wijnstraat.
In de jongsto vergadering van do Maatschappij
der Nederlandsche Letterkunde, te Leiden, werd in
do plaats van prof. mr. H. van dor Hoeven, tot
voorzitter der Maatschappij gekozen dr. A, Boots
In de eommissiuu voor taal- cu lcttoikunde en voor
geschiedenis on oudheidkundo werden herbenoemd
de heeren Kern cn Kluyver en de hoeren Eockema
Andrcac cn Dozy.
Volgens do „N. R. Ct." heeft do heer Richard
Hol ontslag gevraagd als directeur der Diligontia-
coneorton te 's-Gravonhage on is als zijn opvolger
do heer Mengelberg aangewezen.
Sigtii Arnoldson heeft gisteren te Amsterdam in
Romeo on Julia zeer veel succes gehad.
Pauwels is to Barcelona geëngageerd, om in do
Italiaanschc Opera, aldaar in Januari op te treden.
Bestuurders van het Haagscho Genootschap tot
Verdediging van den Ohristclijkeu Godsdienst heb
ben uitspraak gedaan ovor de eonigo verbandelino*
woiko hun was toegezonden. Verlangd was: „Êone
verhandeling, waarin de beginselen dor critischo en
der bespiegelende wijsbegeerte wordon beschreven en
booordeold, cn hunne boteokenis voor do hedon-
daagsche wijsbegeerte van den godsdienst wordt go-
schotst." Voor bekroning kon zij niet in aanmerkin°*
komen.
@Met herhaling van de boido onbeantwoord gebleven
vragen, zijn thans do navolgende prijsvragen uitge
schreven, om te worden beantwoord voor 15 Dcc. 1899
I. Eene verhandeling over dc geschiedenis en don
invloed der Waalscho gemeenten iu Nederland.
II. Wat is er nationaal, wat internationaal in do
Reformatie in Nederland?
Eu om to worden beantwoord voor 15 Docomber
1900:
III. Eene naar do bronnen bewerkte geschiedenis
van hot separatisme bij dc Gereformeerde in Neder
land in do 17o en 18c eeuw.
Voor 15 Dec. 1808 worden antwoorden ingewacht
op de in 1896 bij vernieuwing uitgeschreven vragen
over do nieuwe mystiek, en op dc in 1897 uitge
schreven vragci over de beginselen der nuttigheids-
leer, over do verhouding tnsschen do godsdienstig-
zedelijkc beginselen der Bergrede en de eischcn van
do practijk des levens.
Voor 15 December 1899 worden antwoorden inge
wacht op do vraag naar eene verhandeling over do
wilsvrijheid met het oog bepaaldelijk op de nieuwere
theorieeu omtrent hot verband tubsehen psychische
on physiologische verschijnselen.
Hot eerste nummer is verschenen van „Vooronzo
Meisjes", eon weekblad voor meisjes van 12—16 jaar,
onder hoofdredactie van mevr. Therèse Hoven en mot
medewerking van mevr. S. la Chapollc—Roobol,
mevr. Eabius—Cromer Eindhoven, Melate van Java,
Else van Brabant, Ttuida Kok, Catherine Eek en
andere. Mevr. Hoi'en kan aardig vertellen juist voor
meisjes van 1210 on hare medewerksters zijn goodo
bekenden; het periodiekje zal dus wel in den smaak
vallen, mits do uitgeversmaatschappij „Vivat" het
in een beetje behaaglijker klüedij steke.
Voiinisson van het Kantongerecht
te Schiedam.
Zitting van 12 October 1898.
Wegens politie-overtreding
P. J. C. V., A. W. M. O. en E. d. K., allen te
Schiedam, tot fl boote subs. 1 dag hechtenis.
Do eerste kamer der arrondissements-rechtbank te
Amsterdam heeft gisteren in een belangrijke zaak
oen gewichtig vonnis gewezen.
Anderhalf jaar geledon stortte een werkman dor
Woster-suikcrraffmadorij aldaar, genaamd G. 0. do
Boer, in hot duister van den bovensten of derden
zolder door drio zolders heen, waarvan do lnikcn
open stonden, naar beneden.
Vreeselijk verwond word hij naar het gasthuis
vervoerd, waar hij ettelijke weken bewusteloos bleef
liggen om ua eenige maanden als ongenezen, ziekelijk
en verminkt te worden ontslagen.
Tot werken niet meer in staat, heeft hij tegen
de Wester-suikerrafünadexij een eisch tot schade
vergoeding ingesteld op grond, dat zijn ongeluk
was toe te schrijven aan haar schuld, daar bij de
opengelaten luikon geen enkele voorzorgsmaatregel
genomen was om het ongclnk te voorkomen.
Na eene voorloopige uitspraak, in Januari jl. ge
wezen, en waarbij drio deskundigen (t. w. dc heeren
doctoren Waller, De Wal en Timmer) werden be
noemd ton einde do rechtbank voor to lichten over
de vraag, of al dan niet moest worden aangenomen,
dat Do Boer ooit nog genoegzaam zou herstellen om
in zijn eigen onderhond te voorzien, besliste do
rechtbank heden, dat dit niet hot geval is.
Zij nam aan, dat De Boer door do schuld-der
Wester-suikerraffinaderij onherstelbaar verminkt is,
overwoog do gegoedheid dier naamlooze vennootschap
benevens de levensomstandigheden van De Boer met
zijn gezin en veroordeelde alsnu eerstgenoemde, om
aan hem bij wege van schadevergoeding te betalen
een bedrag van twaalf duizend gulden mot do ronton
sedert den dag der dagvaarding. Tevens verklaarde
zij haar vonnis uitvoerbaar bij voorraad zonder borg
stelling.
Beroepen: Te Engelen, G. J. Brntol do la
Rivière, to 's-Gravenisso. Tc 0. onW. Graftdijk,
A. Drost, te Angeloo.
Gerei». Kerken.
Beroepen: Te HollandsehcYcld, J. Yesseur, te
Langerak.
Hoooer Onderwijs.
Amsterdam. Doctoraal examen in do geneeskunde
J. Boeko en G. A. doBruyne; propaedeutisch medisch
examen G. L. Labbcrtétheoretisch tandheelkundig
examen mevr. D. F. MuntendamYan Ooevorden
theoretisch goneeskundig examen E. G. M. Haaso
cn J. E. Yersekuyl.
Leiden. Bevorderd tot doctor in do rechtsweten
schap de heer A. H. A. Strnycken, geb. te Doesburg,
op Stellingen.
Nader wordt ter kennis van belanghehbendcn ge
bracht, dat do openstelling der Belgische grenzen
voor melkvee voorshands uitsluitend betreft kooien
die reeds gekalfd hebben, en dat do quarantaine is
gestold op minstens 10 dagen.
De uren waarop do invoer kan plaats hebben zijn
vermeld in onderstaande (abel.
