i
1
'-I
'1
i
i
ri
BUITENLAND.
4
vi
-4
1
vl
M
t
materiaal te ontgaan on hot afwaterend profiel
op moor rationeel© wijze to verkrijgen. Voor eon
radicale verbetering van diort weg, hoe wensche-
lijk wellicht ook, ontbreken voor 't oogonblik do
middolon.
Volgn. 97. Onderhond van wandelplaatsen en
plantsoenen.
Met bob oog op andero behoeften werd geen
verhooging van dezon post voorgedragen, te min
der omdat een geleidelijke voortgang op den in
geslagen weg, dit jaar, ook mot behoud van het
uitgetrokken bedrag, mogelijk wordt geaebt.
Het doen van een voorstel om dezen post met
ƒ500.to verhoogon waartoe volgens het
afdeelingsverslag het voornemen bestaat moe
ten wo dus ontraden.
Volgn. 99. Onderhoud van pompen en riolen.
Het denkbeeld om de Raamgracht en aan
grenzende kleine grachtjes to dempen en riolee-
ren, verdient zeer zekor ernstige overweging.
Mochten zich daartegen geen bezwaren opdoen,
dan is het niet onwaarschijnlijk, dat we reeds
een volgend jaar met een voorstel bij den Raad
komen om een of meer dior grachten te dempen.
Volgn. 100. Onderhoud van havens, vaarten,
kaaimmen, sluizen en andera waterwerken.
Het bedrag van f 200.voor het onderhoud
der boedon uitgetrokken, is niet alleen voor ge
woon onderhoud bestemd, doch ook om daaruit
te betalen de herstellingen, waarvan de kosten
door derden, die de schade hebben veroorzaakt,
aan de Gemeente worden vergoed.
Het onderzoek van don toestand der boeien is
slechts éen der doeleinden waarvoor de stoom
boot, dio der gemeente ter beschikking staat, be
stemd istot vole andere maatregelen ten be
hoeve der scheepvaart, politie en. brandweer (ze
is van een stoombrandspuit voorzien), is zij
dienstig.
Ten aanzien van. den uitgesproken wensch
tot het aanbrengen van verbeteringen aan de
openbare zwemplaats waarvan in het Sectiever-
slag ook onder volgn. 30 der Inkomsten sprake
is deelen wij mede dat wij gaarne zullen ovor-
wegen hoe de beschikbare gelden op de doel
matigste wijze zijn te bestoden. Ingrijpende wij
zigingen kunnen echter niet worden verwacht
zonder verhooging van de uitgaven, hetgeen ons
thans niet geraden schijnt.
Volgn. 101. Kosten der waterverversdhing.
Het belangrijkste feit inzake „de Waterver-
versehing" is de doorgaand© verbetering die dit
jaar in de hoedanigheid van het binnenwater
viel waar te nemen, en die o. i. niet werd ver
oorzaakt door toevallig samentreffen van gunsti
ge meteorische omstandigheden, maar als een
gevolg is te beschouwen van de wijze, waarop
tha.na de boezem van Delfland wordt verversohb.
De verwachting dat deze toestand blijvend
zijn zal achten, wij niet ongegrond. Onder deze
omstandigheden meenen. we aan dit vraagstuk
niet die urgentie te moeten toekennen, die het
vroeger voor onze gemeente bezat. De hoogst
aanzienlijke uitgaven, die eene geheele en af
doende verbetering van den watertoestand in
deze gemeente zullen vorderen, zouden we, waar
slechts zeer enkele dagen in het jaar het water
bepaald slecht te noemen is, ook niet gerecht
vaardigd achten.
Aan de opdracht, ons ten vorigen jar© ver
strekt, meenden we, bij het optreden der door
Gedep. Staten samengestelde Commissie, in geen
geval gevolg te moeten geven, voor die Com
missie haar rapport zou hebben uitgebracht.
Nu die Commissie, in. haar onlangs versche
nen verslag, in het licht stelt hoe de vervuiling
der boezemwateren door Schiedam, mits de in-
lating van water op den boezem aldaar verbo
den blijft, een lokaal karakter draagt en geen
algemeene belangen schaadt, en dus van gezag
hebbende zijdo deze meening wordt vooropge
steld, zou ook nu liet oogenbiik zeker niet gun
stig zijn om bij de betrokken autoriteiten stap
pen te doen om vergunning tot inlaten te ver
krijgen, De onzekerheid omtrent de maatrege
len, die een gevolg zulen zijn van heb onderzoek
èn van de Staats- èn van de Provinciale Com
missie, zou daarenboven eene beslissing, werd zij
gevraagd, niet spoedig doen verkrijgen.
Officieele stappen zijn, ook om die redenen,
te dezer zake dan ook niet gedaan.
Volgn. 102. Aanleg van een strekdam in de
Maas, ten oosten van de Buitenhaven.
De teleurstelling, bij een lid der le afd. opge
wekt, door heb met rivierwaarts verlengen van
dten kaaimuur langs de oostzijde der Voorhaven,
is zeker geen gevolg van dezerzijds gedano toe
zeggingen.
Do toestand aan de oostzijde van de monding
der Voorhaven zal, na afloop der onderhanden
zijnde werken, belangrijk verbotereu en geen
vernauwing maar verwijding en verlenging van
de voor diepgaande schepen bruikbare lttuven-
oppervlakte medebrongen.
De rijzendam, dio den Maasoever gaat vor
men, ligt met den teen in de normaal-oeverlijn,
zooals deze door 's Rijks Waterstaat is aange
geven terwijl zij aan de havenzijdo binnen het
verlengde van don kaaimuur blijft.
Omtrent den stand der havenwerken langs
do Maas, kan het volgende worden medege
deeld
Aaa de weatzijde der Voorhaven is, tus-
schen de rivier en het terrein der firma Van
Deventer Zoon, een vloedvrij terrein ge
vormd, nansluitende aan het Westerhavenhoofd
en daarmede door een opril verbonden. De grond
afkomstig van het nieuw gegraven balkengat
der firma Plant Co. werd daavoor gebezigd.
De ophooging tot dijkslioogte van het terrein,
vroeger als balkengat bij laatstgenoemde firma
in gebruik, met de specie afkomstig van dein
uitvoering zyndo werken aan de oostzijde der
haven, is onderhanden.
Aan de oostzjjdo der haven zijn in uitvoering
de werken volgens bestek No. 48, aannemer
G. A. van Unttem te Sliedrecht, bestaande in
het maken van rijzendammen langs de normaal-
oeverlijn der rivier en de oevers der nieuwe
hovenmooding.
Het vormen van deze havenmonding met een
bodemdiepte van 8 00 M. -j- N.A.P. en de op
hooging van de terreinen der voormalige werf
ïde Nijverheid" tusschen de Voorhaven en de
nieuwe liavenmondiug gaan daarmede gepaard.
Nog is in uitvoering do verlenging van de
westelijke krib van de haven der drinkwater
leiding tot aan de normaaloeverlijn der rivier.
De voltooiing dezer werken is tegen het einde
van dit jaar tegemoet te zien.
Volgn. 103. Kosten wegens het maken ven
loswal en spoorwegaansluiting aan de Maas.
Het in de afdeeiing reeds gegeven antwoord
op de vraag: swat de reden is van de onzeker
heid of met de voorzetting der wei ken, bedeeld
in plan B, In '1899 kan worden aangevangen,"
is volkomen correct.
Wij kunnen er aan toevoegen, dat de stuk
ken, noodig voor de aanvraag der onteigenings
wet, reeds gereed zgn. {Wordt vervolgd)
Tusen, die op de groote markt woonde. De wijze
man kwam en nam plaats aan het bed waarin
Goder lag.
„Ik ga er van door, Petter Tusen, ik ga er
wan door!"
„We zullen zien, we zullen zien." En de wijze
man onderzocht en luisterde. Daarop vertrok
hij. Maar in den namiddag kwam hij terug met
een medieijnfleschje met een drabbig, groen
mengsel er in; daarvan moest Goder om de
twee uren een lepel vol innemen.
Maar welk een smaakHet was als kon bij de
eerste dosis onmogelijk binnen houden.
„God helpe mij, Tusen, ik geloof je geeft me
vergif in."
Maar Petter antwoordde slechts, dat Goder
rustig moest liggen en zweeten. Toen ging hij
heen.
Ja, ja, Goder kwam aan het zweeten. De
damp sloeg er zoo te zeggen af. Hij phantaseer-
de ook. Het scheen hem dat de wijze man daar
stond en hem allerlei vergiftige spijzen liet eten.
„Tk ga er van door, Tusen," dat was het eenige
wat hij nog uit kon brengen en hij lag daar
maar heen en herliaaldo dab onophoudelijk.
Daarop viel hij in slaap en toen hij weer
.wakker werd, wag het klaar dag. Zijn hoofd was
Algemeen ovrcrxlcht,
SCHIEDAM, 22 October '98.
Da gematigde toon waarmede de Franscho
bladen de Fasboda-quaesti© besproken hebben,
wijkt steeds meer voor krachtige, vaak heftig©
taal. Het uittartend© geschreeuw der Londen-
selio pers maakt aan gen© zijd© van heb Kanaal
den Gallischen haam wakker die nu den. kop
achterover werpt en een nijdig gekraai uitstoot.
En meer nog dan de leiders m do Londensche
bladen heeft de redevoering van sir Michael
Hicks-Beach daartoe medegewerkt.
De „Temps" o. a-, vond aanleiding op te mer
ken dab wanneer de Engelsche regeering doet
alsof zij alle bruggen achter zich wil afbreken,
zij wel moot weten dat haar houding e©n terug
slag oefent op de publiek© opinio in Frankrijk
en de toch reeds moeilijk© taak der diplomatic
nog zwaarder zal maken. En de „Liberie" dreig
de in een zeer hartstochtelijk artikel met do
hulp van Rusland.
Daarentegen zijn er andore, meer bezadigde
bladen, die blijven aandringen op onderhande
lingen.
Maar daar wil de „Times" niet van heoren.
Heb blad azgfc dat, al is do terugroeping van
Marchamd een vernedering voor de Fransohen,
Engeland zijn en Egypte's wettige aanspraken
met kan upofleren voor de gevoeligheid zijner
vrienden. Frankrijk heeft met meer recht op
den Nijl of den Bar-el-Ghazal dan Engeland op
Ubanghi of heb watergebied van den Congo.
Zulke eischen kunnen voor het oogenblilc met
in overweging worden genomen. Zij zouden aan
leiding geven tob onderhandelingen, eindigt heb
blad op beslisten toon, „en wij wilen niet on
derhandelen dan na de terugroeping van majoor
Marchand".
Trouwens, men is het er te Londen viijwel
oier eens dat het eigenlijk niet om Fashoda gaat,
maar om de geheele Egyptische quaestie, zoodat
weer helder, maar hij voelde zich zeer zwak en
hij kon zijn kieeren wol uitwringen, zoo had hij
gezweet. Ja, het kwam hem voor, dat, slap als
hij was, hij nimmer weer zou kiurneu opstaan.
Maar aan den voet van heb bed zat de raaf
en staarde hem aan met het eene oog. En toen
zij zag dab Goder ontwaakt was, maakte zij een
lang, knorrend geluid. Toen sprong zij plotseling
op het bed en vlijde zich bij Goder neder, zoo
dat deze haar kon streelen.
En daar lag nu de zieke en streelde de raaf
met zijn lange, magere vingers. En tot dank
knorde deze dan weer en boog het hoofd en liet
de vleugels hangen. Maar spoedig vergat Goder
zelfs de raaf te liefkoozen. Hij legde zijn hand
onder de dekens en wendde heb gelaat naar den
muur. En de raaf vloog heen in een hoek en zat
daar en treurde en stak het hoofd onder de
vleugels.
Hot duurde nog lang met den zioke. De dagen
kwamen en gingen en zij verliepen tot weken,
lederen avond kwam de wijze man, maar hij kon
uit den zieke niet anders krijgen dan: „Ik ga
er van door, Tusen, ik ga er van door."
Maar ten slotte werd hij het moede, want het
groene mengsel had geen uitwerking meer. Daar
om kwam hij maar niet terug. Een oude buur-
liet noodlottig voor Engeland zou wezen toe te
goven.
Terwijl aldus dio grommende toon der Fran-
sche en der Engolsclio bladen reeds menigeen
bezorgd het hoofd doet schudden, terwijl een
van Haror Majostedbs ministers ronduit de nio-
golijlchoid van oorlog bespreekt en ook optimis
ten in een ernstige, zelfs beursmannen in een
onbehagelijk© stemming brengt, is do bedrijvig
heid in de Fransche oorlogshavens weinig ge
schikt om angstige gemoederen gerust te stellen.
De Franscho regeering tracht do ongerustheid
weg te nemen; in een nota van het ministerne
van marine wordt gezegd
„De zoo druk besproken en ©enigszins opzien
barende bowapeningen der eskader-s zijn de ver
wezenlijking van de sedert het optreden van
minister Loclcroy en admiraal de Cuvcrville dooi
den generalen. staf der marine ontworpen plan
nen. Alle oorlogsschepen van al onze eskaders
mooten volgens dit plan binnen niet meer dan
vier dagen gereed zijn om elke vijandelijken aan
val te kunnen beantwoorden."
Maar men gelooft niet aan die woorden. Zij
kunnen desnoods verklaren waarom men do uit
rusting der schepen voltooit; hot kan waar zijn
dat er artilleristen naar do leustforten worden
gezonden, omdat do minister van marine zich
mot eigen oogon licefb overtuigd van do onvol
doende bediening van het geschut; maar de
nota geeft geen afdoende verklaring van de
koortsachtige haast waarmede do kustverdedi
ging in orde wordt gemaakt. Eerst was het
Toulon, waar de minister Lockroy is terugge
keerd en admiraal Foumietr heeft getroffen,
daarna Nantes.
Aan de Temps" werd vandaar geseind dat de
vierde bataljons der infanteries-regimenten der
21ste divisie op oorlogssterkte zijn gebracht.
Elke man heeft 120 patronen gekregen d© adju
danten, do tamboers, de ordonnansen en de be
reden officieren rewolverpatronen. Van do 65sto
divisie te Nantes, de 64ste te Ancenis, de 93sto
te Roche en de 137st© te Fontenay staan batal
jons tol vertrek gereed, er wordt slechts gewacht
op orders die, naar men zegt, op de kustverde
diging zullen slaan. Anderzijds wordt nog ver
zekerd dat nu de verdediging van St. Nazaire
zal worden voorbereid.
Reuter's bureau bericht dat op do werven
van Portsmouth geen bijzondere bedrijvigheid
heerscht; er wordt normaal gewerkt. Maar er
wordt bijgevoegd, dat gisteren een bevel is
afgekomen om geeri scheepsreparaties te be
ginnen die niet binnen 48 uur kunnen voltooid
zijn, welk bevel als »de aandacht waard" wordt
aangemerkt.
Ondanks die symptomen, van oorlogskoorts
wordt evenwel in regeeuingskringen te Berlijn
niot gevreesd voor een gewapende oplossing van
het geschil, dab daarvan is men overtuigd
even als vroegere moeilijkheden tusschen Frank
rijk en Engeland, op vreedzame wijze uit deu
weg zal worden geruimd. Een bedreiging met
een aanval van Rusland op Indië van Fransche
zijde, acht men op eon weinig vasten grondslag
te rusten.
Want in goed ingelichte kringen wordt ge
zegd, dat Ruslaud de Fiansche tegeering aan
geraden heeft geen ernstig conflict met Engeland
uit te lokken. Frankrijk zou, wanneer het
Rusland's raad opvolgt, liever zijn aandacht
aan ICieta moeten wijden, en zijn marine aldaar
versterken.
Maar ook in Engeland is men niet allerwege
oven possimistiscli.
Sommige bladen hechten geloof aan de her
haalde officieelo verzekeringen, dat de Fashoda-
quaestie geen gevaar oplevert, en wijzen daartoe
op liet feit dat in de Engelsob© marine-stations
en arsenalen geen buitengewone drukte bestaat.
Maar ook die bladen, handhaven hot door En
geland ingenomen standpunt. Wanneer Frank
rijk weigert Marchand uit Fashoda terug te
roepen, dan zal hij door de Engolschen er uit
worden gezet.
"Voorloopig zit Mrchand echter nog te Fasho
da. Naar kapitein Baratier, de Donderdag te
Kairo aankwam, verhaalde, maakt de expeditie
het uitstekend. De gezondheidstoestand is be
vredigend de expeditie heeft geen enkelen man
verloren.
Kapitein Baratier, die door hot Fransche di
plomatieke agentschap en, namens de Egypti
sche regeering, door Slati-pacha werd ontvan
gen, is gisteren doorgereis naar Parijs.
vrouw kwam nu en dan en waakte bij den zieke.
Op een avond toen zij binnen trad, lag Goder
dood in zijn bed. Toen zij hem recht had gelegd
en zijn oogen had gesloten, ging zij heenmaar
vóór zij de deur achter zioli had toegetrokken,
kwam het haar voor dat zij in een donkeren
hoek hoorde praten. Zij sloeg een kruis en liep
weg zoo hard zij kon, maar zij vertelde aan allen
die zij tegenkwam, dat het in de kamer waar
Goder lag, niet zoo heel pluis was.
Twee dagen later begroeven zij hem. Zes van
zijn buren volgden het lijk, henevens de oude
vrouw die hem de laatste dagen had opgepast.
Ook was er nog een, op wien niemand acht
sloeg; dat was een oude raaf, die met moeden
vleugelslag een eind achter de dragers aanvloog.
Eenige dagen later ging Petter Tusen langs
de weide, waar Paalsen's koe stond te grazen.
Hij had zijn oude buks bij zich. Die wilde hij
aan een vreemdeling verkoopen, die hier was
komen jagen.
Toen hij zoo langs het voetpad liep, zag hij
een. tien a. twaalf schreden van zich af een raaf
zitten. Die moest wel tam of oud en ellendig
zijn, want zij verroerde zich geen oogenblilc, toen
Petter den loop van zijn geweer op liaar richtte-
Het rapport van Marchand, dat door hem
wordt overgobrachb on waarvan de inhoud reeds
langs telegrafischen weg door minister Delcassé
werd ontvangen, azl evenwel oen tegenvaller zijn.
Want toen. Baratier uit Fashoda vertrok, was
Marchand nog met gereed met zijn rapport,
zoodat heb niots bevat omtrent clo ontmoetino-
met sir H. Kitchener to Fashoda. Marchand
dacht ©venwel dat Baratier niet verder zou
gaan dan Khartoum en gaf hem. mede wat hij
gereed had, met de bedoeling Baratier na diens
terugkomst hot slot mede te goven. Maar Bara
tier kreog bevel naar Kairo en vandaar naar
Frankrijk te gaan.
Naar de Londensche bladen uit Parijs vor-
nemen, bevat het door de Fransche regeering
ontvangen deel van Marchand's rapport eigen
lijk alleen bet journaal van Marchand: den ge
volgden weg, de be2elte punten en de nauw-
keunge ligging daarvan enz. Ook bespreekt
Marchand liet mahdisme en zijn ontmoeting
met de troepen van don Khalif. Het verslag
loopt tot de gebeurtenissen der eerste dagen
van September,
Bij het ernstige conflict met Engeland voegt
zich de verwarde binaeulatulbche toestand in
Frankrijk,
Mea schijnt lang niet geiust over den dag
van Dinsdag, wanneer de Kamers bijeenkomen.
De regeering vreest voor rumoer op stiaat,en
daarvoor is inderdaad reden. Gisteren deelden
wij immers reeds mede dat de Patriotten-liga
een betooging en de socialisten een iegenbetoo-
ging zullen houden op de Place de la Concorde.
En al is het nobele doel van Döroulède en
zijn vrienden shun trouw te kennen te geven
aan de Republiek, hun vertrouwen in het leger
en hun afkeer van de verraders," al is er be
sloten dat ngeen oproerige kreet zal worden
aangeheven, «naar ook geeti belecdiging van
Frankrijk geduld," alleszins begrijpelijk is
liet dat de ministerraad den prefect van politie
heeft uitgenoodigd om de noodige voorzorgs
maatregelen te nemen.
Het zal verboden zijn in groepjes de Place
de la Concorde over te gaan ea de toegang
tot de biug zal alleen worden verleend aan de
parlementaire wereld. Het plein, de brug en
de kaden zullen door een sterke politie-macht
worden bezetde troepen zullen naar men ver
wacht in de kazernes geconsigneerd worden.
Het socialistische comité van waakzaamheid
heeft intusschen in Parijs proclamaties laten
aanplakken waarin gezegd wordt dat een staats
greep wordt voorbereid. Dezelfde mannen die
de justitie hebben willen worgen, willen nu de
viijheid den hals omdiaaien. Voor de liberalen,
de republikeinen, de socialisten en de revolution-
nairen is de ure geslagenzij moeten zich ge
reed houden om aan de benden der leactie
de straat te betwisten.
Ook in het Palais Bourbon zal het Dinsdag
rumoerig toegaan. De »Soir" houdt vol dat et-
een motte zal wordea ingediend om het dossier
der zaak-Dreylus aan liet Hof van Cassatie te
onttrekken en in handen te stellen van de
minister van oorlog als itoofd der militaire
rechtspraak. En daar thans oilieieel is vastge
steld dat de revisie-aanvrage Donderdag en
Vrijdag in behandeling komt, zal de urgentie
dier motie worden verlangd en vermoedelijk
geweigerd.
Dat Brisson zou aftreden en hei minister
presidentschap aan Bourgeois zon laten, wordt
thans door de »Radtcal" tegengesproken,
Intusschen komt inderdaad, zooati gezegd,
deze week de groote quaedie aan de otde. De
rapporteur Bard werkt hard aan zijn rapport
zelts woonde hy Donderdag de plechtige ope
ning der zitting van het Hof niet bij.
Van zijn kant is mr. Mornard, de advocaat
van mevrouw Dteyfus, die in liet proces tus-
sschenbeide komt als wettige curatrice van haai
man, gereed gekomen met zijn meinone die,
door hem aan den president Loew ter hand
gesteld, door dezen doorgezonden is naar den
advocaat-generaal Manau.
De ïLiberté" vertelt waarom men de her
ziening van het pioces heelt moeten aanvragen,
en niet volstaan kon met de vernietiging van
het vonnis. Voor het laatste konden alleen
worden aangewend de halve bekentenissen der
officieren van den generalen stat over tie ge
heime stukken waarop Dreylus is veroordeeld,
■rwaMwma wrrttraa r^iMnrnr
Ten laatste kon Petter zich niet langer bedwin
gen. Hij laadde de buks, mikte op den vogel en
schoot. Ja, daar lag liij en roldo op den grond
been en weer en bewoog nog zijn vleugels. Pet-
ter ging er heen en nam hem op en zag nu, dat
liet een heel oude vogel was, met slechts één
oog. En dat ééue oog keek hem stijf en strak
aan, terwijl hij eindelijk als een stervende opzij
viel.
Maar plotseling opende de vogel den snavel en
het oog rolde woest lieen en weer.
„Ik ga er vandaag van door, Petter Tusen,
ik ga er van door
Het klonk wel wat onduidelijk, maar Petter
Tusen had het toch verstaan.
En .Petter liet den vogel vallen - en liep zoo
haastig hij kon heen.
Yan toenaf ging de mare, dat Goder Jost
geen rust kon vinden in zijn graf, maar dat hij
nu en dan rond ging spoken. Hij vertoonde zich
meestal in den vorm van een oude raaf en dan
vertelde hij aan hen die hem ontmoetten, dab
hij er van doorging.
Ja, hij had immers bij zijn leven ook aan God
noch gebod gedacht I
tl
-9
5 P
r>
'Si
ij§
Al
-4i
v>n
J®
rit'/
git
*is
m
'jxVt'
'I v -i-w-."-' .v'.''- c r.' q\'" Via Cya